Prof. Dr. Selim ÇETİNKAYA

Prof. Dr. Selim ÇETİNKAYA

Teknik Resim Mühendislik kavramlarını anlatmada kullanılan grafik dil

Dersin amacı Bu dersin amacı, öğrencilerin teknik resmin çizim tekniklerini ve standard uygulamalarını öğrenmelerini sağlamaktır. DERS ADI DERS KODU YARIYIL TEKNİK RESİM MÜH122 İkinci Yarıyıl (Bahar) TEORİ + UYG (Saat) AKTS 1 + 2 2 DİL Türkçe

Dersin içeriği HAFTA KONULAR 1 Geometrik çizimler, AutoCAD e giriş 2 Geometrik çizimler, AutoCAD e giriş 3 İzdüşümün temel prensipleri; cisimlerin izdüşümleri, resimlerin okunması, görünüşlerin elde edilmesi, AutoCAD temel komutları 4 Bakış doğrultusunun ve görünüşlerin seçimi, resim çiziminde izlenecek yol 5 Görünüş çıkarma ve tamamlama 6 Görünüş çıkarma ve tamamlama 7 Ölçülendirme ve ölçekler 8 Ara sınav 9 Ölçülendirme ve ölçekler 10 Üç boyutlu çizim teknikleri İzometrik ve eğik görünüşler 11 Üç boyutlu çizim teknikleri İzometrik ve eğik görünüşler 12 Üç boyutlu çizim teknikleri İzometrik ve eğik görünüşler Kesit çizim prensipleri Tam, yarım, kısmi, döndürülmüş, kademeli kesit alma yöntemleri, koparmalar 13 Kesit çizim prensipleri Tam, yarım, kısmi, döndürülmüş, kademeli kesit alma yöntemleri, koparmalar 14 Kesit çizim prensipleri Tam, yarım, kısmi, döndürülmüş, kademeli kesit alma yöntemleri, koparmalar

Dersin öğrenme kazanımları 1.Bu dersi alarak başarılı olan öğrenciler; 2.Teknik resim çizim program ve araçlarını tekniğine uygun şekilde kullanabilir. 3.İzdüşüm çeşitlerini bilir. 4.Cisimlerin görünüşlerini çizebilir verilen görünüşleri okuyabilir. 5.Cisimlerin kesit görünüşlerini çizebilir ve kesit görünüşleri okuyabilir. 6.Cisimlerin resimsel görünüşlerini çizebilir verilen resimsel görünüşleri okuyabilir. 7.Bir mekanik tasarımı analiz ve değerlendirme becerisi kazanır.

Neler yapmalısınız? Derse devam ediniz, amaç ve işlemleri anlamaya çalışınız. Ders kitabının derste işlenen bölümlerini evde okuma ve çalışmaya zaman ayırınız. İnternete yüklenmiş ders materyallerini de kullanınız. Ev ödevlerini kendiniz yapınız. Ödevi yaparken sınıf arkadaşlarınızdan, konu ile ilgili diğer kişilerden bilgi alabilirsiniz. Ödevlerinizi zamanında teslim ediniz (bilgisayar dosyasını moodle üzerinden, printer çıktısını elden). Yarıyıl ve final sınavlarına katılınız, sınav çizimlerini teslim ettiğinizden emin olmadan laboratuvarı terk etmeyiniz. Derslere devam MADDE 17 (1) Derslere, laboratuvarlara, uygulamalara ve öğretim elemanlarınca uygun görülen diğer çalışmalara devam zorunludur. Devamsızlığı belirli bir sınırı aşan öğrenciler, o derste başarısız olmuş sayılır ve kendilerine F2 notu verilir. (2) Bir defa F1 notu alınan herhangi bir dersin tekrarlanması halinde, bu derste devam koşulu aranmaz. Ancak bu öğrenciler normal eğitim sürecinde dersin devamı dışında tüm eğitsel yükümlülükleri yerine getirmek zorundadırlar.

Değerlendirme ölçütleri DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ Sayısı Toplam Katkısı (%) Ödev 5 25 Ara Sınav 1 35 Yarıyıl sonu sınavı 1 40 Toplam 100 Derslere devam MADDE 17 (1) Derslere, laboratuvarlara, uygulamalara ve öğretim elemanlarınca uygun görülen diğer çalışmalara devam zorunludur. Devamsızlığı belirli bir sınırı aşan öğrenciler, o derste başarısız olmuş sayılır ve kendilerine F2 notu verilir. (2) Bir defa F1 notu alınan herhangi bir dersin tekrarlanması halinde, bu derste devam koşulu aranmaz. Ancak bu öğrenciler normal eğitim sürecinde dersin devamı dışında tüm eğitsel yükümlülükleri yerine getirmek zorundadırlar.

Kaynaklar Kemal Varol, Teknik Elemanlar İçin Temel Teknik Çizim, Literatür Yayınları, 2009 1. Uygulamalı Teknik Resim, İplikçioğlu/Koparal 2. Teknik Resim -Genel Kurallar TS 88, TS ISO 128 3. Teknik Resim-Temel Bilgiler, Şen, İ.Z., Özçilingir, N., Deha Yayıncılık, İstanbul, 2007 4. Makine Resmi, Şen, İ.Z., Özçilingir, N., Deha Yayıncılık, İstanbul, 2004 5. Fundamentals of Graphics Communication, 6th ed. Gary R. Bertoline, Eric Wiebe, McGraw- Hill, 2010 6. Böttcher/Forberg Technisches Zeichnen, Ulrich Kurz/Herbert Wittel, Vieweg Teubner Verlag, 2010

Tarihçe Mağara ressamlığı Avcılık yapan okçu Av peşinde koşanlar Savaşta okçular Mamut tuzağı Bir çalışma biçimi Hedef veya çalışma tanımlanıyor. İsveç teki bir mağarada İsa dan 1000 yıl kadar önceye ait (Bronz Çağı) bir resim

Teknik Resim 18. yüzyılda bir askeri zırhlı araç tasarımında görev alan Gaspard Monge, birbirine dik iki izdüşüm düzlemi kullanarak katı objelerin grafik tanımını sağlayan bir sistem geliştirdi. Fikirlerini `Leçons de Géométrie Descriptive' (1799) adlı yayınla tüm Avrupa ya yaydı. Tasarı Geometri olarak bilinen bu sistem, eşlenik dik izdüşümün temelidir. Gaspard Monge (1746-1818), Fransız matematikçi ve mühendis

Neler öğreneceksiniz? Artistik resme karşı teknik resim Fark nedir?

Grafik dil

Grafik dilin etkinliği 1. Bu parçayı tanımlayacak bir yazı yazın. 2. Bu yazdığınızı birinin çizmesini isteyerek anlatımınızı test edin. Kelime dili, boyut, biçim ve özelliklerin tam ve özlü biçimde anlatılmasında yetersizdir.

Grafik dilin biçimi Grafik dil, mühendislik uygulamalarında objelerin yüzeylerinin, kenarlarının ve sınırlarının belirtilmesinde çizgileri kullanır. Bu dil çizim veya resim olarak bilinir. Çizimler serbest elle, çizim takımlarıyla veya bilgisayar metotları kullanılarak yapılır.

Serbest elle çizim Çizim takımları olmaksızın, sadece kurşun kalem ve silgi kullanılarak yapılan çizim Örnek

Takımlarla çizim Düz çizgiler, çemberler, ve eğrileri kolay ve doğru olarak çizmek için çizim takımları kullanılır. Bu yüzden, çizimler genellikle ölçekli çizilir. Örnek

Takımlarla çizim Çizim araçları kullanarak elle yapılan çizimler

Bilgisayarda çizim Çizimler genellikle AutoCAD, solid works vb. gibi ticari yazılımlarla yapılır. Örnek

Mühendislik Teknik Resmi

Teknik resmin elemanları Teknik resimler grafik dil ve kelime dil den oluşmaktadır. Grafik dil Objenin biçimini tanımlar. Kelime dil Objenin boyut, konum ve özelliklerini tanımlar.

Temel çizim bilgileri Grafik dil Kelime dil Çizgi tipleri İzdüşüm metodu Geometrik konstrüksiyon Yazı yazma

Teknik resmin önemi Teknik Resim, başlangıç fikirlerinden imalata kadar tasarımın her aşamasında teknik elemanların iletişim aracıdır. Teknik Resmin tasarımdaki yeri: Canlandırma İletişim Dokümantasyon Canlandırma Göz önünde bulunmayan objeyi resmetme becerisi İletişim Tasarımın hiçbir kuşkuya yer vermeden başkalarına aktarılabilmesi Dokümantasyon Çözümün daha sonra başvurmak üzere kalıcı olarak kaydedilmesi

Teknik Resim İmal edilecek parçaların ölçekli, ölçülendirilmiş imalat resimleri

Teknik Resim Flanş teknik resmi (İmalat resmi) Uluslar arası çizim kuralları

Endüstrinin dili Çizim ve tasarımda kullanılan yaygın terimler Çizim standardları ve standard organizasyonları

çizim Standard Standardlar

Standardlar İngilizce de standard, Almanca da norm ve Fransızca da norme kelimeleri ile bizde İngilizcesine göre adlandırılan standard, türlü çalışmalarda birörneklik anlamına gelen usül ve kuralların tümünü içine alan bir kavramdır. Türk Standardları Enstitüsü nün de üyesi olduğu Uluslararası Standardizasyon Teşkilâtı (ISO International Organization for Standardization), standardizasyonu şöyle tanımlamaktadır: Standard, imalatta, anlayışta, ölçme ve deneyde bir örnekliktir. Standardizasyon, belirli bir faaliyetle ilgili olarak ekonomik fayda sağlamak üzere bütün ilgili tarafların yardım ve işbirliği ile belirli kurallar koyma ve bu kuralları uygulama işlemidir.

Standardlar Çizim standardları teknik çizimlerin nasıl yapılacağını yöneten kurallar takımıdır. Çizim standardları, çizimin çizimi okuyan herkes için aynı anlamı vermesi için kullanılır.

Standard kodları Ülke Kod Tam adı Türkiye USA Germany UK Japan TS ANSI DIN BS JIS ISO Türk Standardı American National Standard Institute Deutsche Institut für Normung British Standard Japanese Industrial Standard International Standards Organization

Standard kuruluşları TSE, Türk Standardları Enstitüsü http://www.tse.org.tr/ ISO, International Standards Organization http://www.iso.ch/ CEN, Comite Europeen de Normalisation http://www.cen.eu/cenorm/homepage.htm ANSI, American National Standards Institute http://www.ansi.org/

Bazı çizim standardları Kod numarası İçeriği TS 88 TS ISO 128 TS ISO 128-20 Teknik Resim - Genel Kurallar Teknik Resim - Genel Kurallar Teknik Resim- Gösterilişle İlgili Genel Prensipler- Bölüm 20: Çizgiler İçin Temel Kurallar TS ISO 128-21 Teknik Resim- Gösterilişle İlgili Genel Prensipleri- Bölüm 21: CAD Sistemleri ile Çizgilerin Çizilmesi TS ISO 128-22 Teknik Resim- Gösterilişle İlgili Genel Prensipler- Bölüm 22: Kılavuz Çizgileri ve Referans Çizgileri İçin Temel Kurallar ve Uygulamalar TS ISO 128-23 Teknik Resim - Gösteriliş Genel Prensipleri Bölüm 23: Yapı Resimleri İçin Çizgiler TS ISO 128-24 Teknik Resim - Gösteriliş Genel Prensipleri Bölüm 24: Makine Mühendisliği Resimleri İçin Çizgiler TS ISO 5459 TS ISO 8015 Teknik Resim-Geometrik Toleranslandırma- Geometrik Toleranslar İçin Referanslar ve Referans Sistemleri Teknik Resim -Toleranslandırmanın Esasları

Çizimlerinizin değerlendirilmesi

Çizim değerlendirme kriterleri (örnekler) Çizim özellikleri Puan Puan Görünüşlerin 1. bölgeye doğru yerleştirilmesi 10 10 Doğru görünüşlerin seçilmesi 10 10 Görünüşlerin doğruluk ve yeterliliği (varsa kesitler dahil) 30 20 Görünüşlerin doğru ölçülerde çizilmesi 20 10 Doğru çizgi tiplerinin (görünmez, eksen, tarama stilleri, vb.) kullanılması 10 10 Çizimin temizliği 10 10 Ölçülerin standardlara uygunluğu ve gerekli tüm ölçülerin verilmiş olması, gereksiz tekrarlanmamış olması Yazı alanının tam ve doğru olarak doldurulması 10 10 Toplam 100 100 Çarpanlar: Zamanında teslim: 1,0 Geç teslim gün başına: -10 puan 20