ISSN: 2198 4999, Mannheim GERMANY p. 2267-2274 APPLIED STUDY ON IMPORTANCE OF ACADEMIC TURKISH IN TURKISH LANGUAGE TEACHING AS A FOREIGN LANGUAGE ON THE BASE OF SAKARYA UNIVERSITY TURKISH TEACHING APPLICATION AND RESEARCH CENTER YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE AKADEMİK TÜRKÇENİN ÖNEMİNE İLİŞKİN UYGULAMALI BİR ARAŞTIRMA: TÜRK DİLİ ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÖRNEĞİ 1 Özlem YAHŞİ CEVHER 2 & Canan GÜNGÖR 3 ABSTRACT The aim of the majority of Turkish language learning foreigners is education. Because of not learning academic language in Turkish language preparation courses, these students have difficulties when going to their departments. The terms and concepts on academic language have got their unique technical meanings. These concepts and terms are not used in random speaking. That s why foreigners can only learn these terms and concepts un academic Turkish lessons. Because of that academic language should be taught in Turkish language courses. The aim of this study is explaining the reason why should the academic language be taught to foreigners who learn Turkish based on relevant datas. In this study qualitative methods have been used. The study took place in Sakarya University's Turkish Teaching Application and Research Center to the students who had studied Turkish in previous years and currently continue their studies on different branches in bachelor, master and Phd. To these students it has been applied a semistructured interview form including questions verified by experts on teaching Turkish language for foreigners. Based on this interview form a content analise was carried out, and it was commented by resolving the data. In the end of our study it has been concluded that it is useful for foreigners who learn Turkish to have academic language lessons too. The results of the study, have been obtained by the commenting the available literature and there have been given advices on Turkish academic language teaching. Key words: Academic Turkish, Turkish language teaching, Academic terms and concepts. ÖZET Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin pek çoğunun ülkemize geliş amacı eğitimdir. Bu öğrenciler üniversitelerde okurken akademik Türkçeyi Türkçe hazırlık kurslarında öğrenmediklerinden dolayı alanları ile ilgili bölümlere gittikleri zaman derslerde zorluk yaşamaktadırlar. Akademik dil ile ilgili kavram ve terimler, alanla ilgili kendine özgü teknik anlamlar içerir. Bu kavram ve terimler genellikle günlük konuşmalarda kullanılmaz. Bu yüzden yabancı öğrencilerin söz konusu alan kavram ve terimlerini ancak akademik Türkçe derslerinde öğrenmesi mümkün olacaktır. Bu açıdan akademik Türkçe derslerinin yabancılara Türkçe öğretimi üzerine çalışan kurumlarda verilmesi gerekmektedir. Bu araştırmada, hazırlık sınıflarında Türkçe öğrenen yabancı öğrencilere akademik Türkçenin neden öğretilmesi gerektiğinin ilgili veriler ışığında ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmamızda, nitel yöntem kullanılmıştır. 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Sakarya Üniversitesi Türk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi nde Türkçe hazırlık sınıfında okumuş olan farklı bölümlerden bir grup lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine, yabancılara Türkçe öğretimi uzman görüşleri alınarak geçerliliği tespit edilmiş sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış mülâkat formu uygulanmıştır. Bu mülakat formu baz alınarak içerik analizi yapılmış, eldeki veriler çözümlenerek yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda yabancı öğrencilerin akademik Türkçe dersini almalarının eğitim programları açısından yararlı olacağı belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, ilgili alan yazın ışığında yorumlanmış ve akademik Türkçenin öğretimi üzerine öneriler dile getirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Akademik Türkçe, Türkçe Öğretimi, Akademik Terim ve Kavramlar 1 Bu çalışma Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi tarafından düzenlenen 1. Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur. 2 Okt., Sakarya Üniversitesi, Rektörlük Türk Dili Bölümü, oyahsi@sakarya.edu.tr, doktora öğrencisi 3 Okt., Sakarya Üniversitesi, TÖMER, cgungor@sakarya.edu.tr
2268 Özlem YAHŞİ CEVHER & Canan GÜNGÖR 1. GİRİŞ 1.1. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 1.1.1. YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ Yabancı bir dil öğrenmek yeni bir dünyaya kapılarını açmak, yeni insanlar ve kültürlerle tanışmak, yeni düşüncelere sahip olmak demektir. Yabancı öğrencilere Türkçe öğreten öğretim elemanları, eğitimlerini bu hususları göz önüne alarak yapmalıdır. Değişen dünya ile birlikte Türkçeye artan ilginin sonucu olarak ülkemizde yabancı dil olarak Türkçe eğitimi önem kazanmıştır. Özellikle merkezi ülkemizde yer alan Yunus Emre Enstitüsü gibi devlet destekli kurumlar birçok ülkede Türkçe dil kursları açarak Türkçenin tanıtılması ve öğretilmesi alanında yapılan çalışmalarla Türkçeye olan ilginin artmasında büyük rol oynamaktadır. Ayrıca T.C. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı pek çok farklı ülkeden yabancı öğrencilere Türkiye de burslu okuma imkânı sağlamakta ve bu öğrencilerin sayısı giderek artmaktadır. Bütün bunlar ülkemizde yabancılara Türkçe öğretimi çalışmalarının hız kazanmasını, bu alandaki eğitim öğretim faaliyetlerinin derinlemesine düşünülmesini zorunlu hale getirmiştir. Bunun sonucu olarak da dil öğretimi kavramı ve bu kavramın eğitim öğretimdeki verimliliğinin attırılması önem kazanmıştır. 1.1.2. AKADEMİK TÜRKÇENİN SINIRLILIKLARI Günlük kullanılan dil ile eğitim için ihtiyacımız olan dil oldukça farklıdır. Çünkü akademik dil, farklı bilim dallarının sahip olduğu kavram ve terimleri içerir. Akademik dil, sözlükler ve çeşitli metin türlerinden (örnek makaleler, raporlar, araştırma makaleleri ve özetleri) oluşmaktadır. Akademik dil; durumları ya da objeleri tanımlamada, süreç ya da işleyişi ifade etmede, terim ve kavramaları açıklamada büyük bir önem taşımaktadır. Akademik dil objektif ve tarafsızdır, genellikle pasif cümleler içerir. Temkinli ve ihtiyatlı tanımlamalar kullanılır. Diğer yazarlardan referanslara dayalı yazılar içerir, genel tabirler kullanılır. Konuyu güçlü biçimde özetleyen sağlam cümlelere yer verilir. Paragraflardaki anlam ilgilisini kurmak için bağlam kelimeleri mutlaka kullanılır. Yabancı öğrenciler için TÖMER ve dil merkezlerinde verilen akademik Türkçe dersleri, fakülte öncesindeki sayısal ve sözel alan temel kelime ve kavramlarını içermektedir. Fakülte döneminde ise yabancı öğrencilerin okudukları alanlar ile ilgili daha da ayrıntılı bilgi gerektiren terminolojiyi ve akademik okuma, anlama, yazmayı içermektedir. 1.1.3. YABANCI ÖĞRENCİLER İÇİN AKADEMİK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNİN ÖNEMİ Akademik Türkçe terimi farklı anlamlara gelebilmektedir. Bu anlamlardan biri akademik metin yazımı diğeri ise akademik terim ve kavramlardır. Üniversitelere eğitim-öğretim amacı ile gelen yabancı öğrenciler için lisans ve lisansüstü düzeyde genel Türkçeyi öğrendikten sonra gerekli olan öncelikli aşama, öğrencinin kendi alanındaki akademik terim ve kavramları öğrenmesidir. Yabancı öğrencilerin alanı ile ilgili tez, makale, bildiri yazımı gibi akademik dil gerektiren çalışmalarda ise akademik metin yazımı söz konusudur. Bu aşamada öğrencinin akademik bir metnin nasıl oluşturulduğu bilgisine sahip olması gerekmektedir.
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE AKADEMİK TÜRKÇENİN ÖNEMİNE İLİŞKİN UYGULAMALI BİR ARAŞTIRMA: TÜRK DİLİ ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÖRNEĞİ 2269 2. YÖNTEM Araştırmada nitel yöntem kullanılmıştır. Nitel araştırma herhangi bir şekilde istatistiksel işlemler ya da başka bir sayısal araç olmaksızın verilerin değerlendirildiği araştırma türüdür (Altunışık ve ark., 2005). Nitel araştırma, insanın kendi çabasıyla biçimlendirdiği toplumsal sistemlerin ayrıntılarını keşfetmek üzere geliştirdiği bilgi toplama ve üretme yollarından birisidir (Özdemir, 2010: 326). Sakarya Üniversitesinin çeşitli bölümlerinde öğrenim gören yabancı öğrencilere, yabancılara Türkçe öğretiminde akademik Türkçenin öneminin belirlenmesi amacıyla, 21 öğrenciye yabancılara Türkçe öğretimi uzmanları tarafından geçerliliği tespit edilmiş sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış mülâkat formu uygulanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniğinde görüşmenin önceden hazırlanmış görüşme protokolüne bağlı olarak sürdürülmesi sağlanır. Bu nedenle daha sistematik ve karşılaştırılabilir bilgi sunulabilmektedir (Türnüklü, 2000). 2.1. Temel Problem Cümlesi TÖMER ve dil merkezlerinde Akademik Türkçe dersini görmeyen yabancı öğrencilerin, fakültelerdeki alan derslerinin içeriğinde yer alan kavram ve terimler noktasında yaşadıkları olumsuzluklar nelerdir? 2.2. Araştırmanın Amacı Çalışmamızın amacı, fakültelerdeki yabancı öğrencilerin öğrenim alanları ile ilgili kavram ve terimler konusundaki eksikliklerinin tamamlanarak bu eksikliklerin eğitim öğretime yansıyan olumsuz sonuçlarının ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmaların yapılmasına zemin hazırlamaktır. Ayrıca yabancılara Türkçe öğretiminde akademik Türkçe dersinin gerekliliğini ve önemini ortaya koymaktır. 2.3. Sınırlılıklar Araştırma, Sakarya Üniversitesi TÖMER de görmüş olduğu Türkçe eğitimi sonucunda C1 sertifikası alan ve Sakarya Üniversitesi nin çeşitli fakültelerinde okuyan yabancı uyruklu öğrenciler ile sınırlıdır. 2.4. Çalışma Grubu Araştırmamızın verileri, Sakarya Üniversitesi TÖMER de Türkçe eğitimi almış çeşitli fakültelerde okuyan yabancı uyruklu öğrencilerden elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, Sakarya Üniversitesi TÖMER de Türkçe eğitimi aldıktan sonra çeşitli fakültelerde eğitim öğretime devam eden yabancı uyruklu öğrencilerdir.
2270 Özlem YAHŞİ CEVHER & Canan GÜNGÖR 2.5. Veri Toplama Aracı Araştırmamızda yabancı uyruklu öğrencilere yarı yapılandırılmış mülâkat formu uygulanarak yabancılara Türkçe öğretiminde akademik dil öğretiminin önemine ilişkin algıları sorgulanmıştır. Bu bağlamda araştırmamızda nitel veriler, mülâkat formu verilerine dayalı olarak görüşme tekniği kullanılarak ses kayıt cihazı ile elde edilmiştir. Görüşme temelde soru sorma ve yanıt alma ile ilgilidir (Tekbıyık ve Akdeniz, 2008). Mülâkat formu, araştırmacılar tarafından hazırlanmış ve üç öğretim üyesi tarafından kapsam geçerliliği gözden geçirilmiş sorulardan oluşturulmuştur. Görüşülen bireylerden doğrudan alıntılara yer vermek ve bunlardan yola çıkarak sonuçları açıklamak geçerlilik için önemli olmaktadır (Yıldırım ve Şimşek, 2005:255-257). Araştırmamızda da kodların ve kategorilerin elde edildiği öğrenci görüşlerinden birebir alıntı yapılarak geçerlilik sağlanmıştır. Güvenilirlik ise farklı kodlayıcıların aynı metni aynı şekilde kodlamalarını gerektirmektedir (Bilgin, 2006:16). Araştırmamızda ham verilerin kodlara ve kategorilere dönüştürülmesi işlemi, araştırmacı tarafından gerçekleştirilerek güvenilirlik elde edilmiştir. 2.6. Verilerin Analizi Mülâkat esnasında alınan ses kayıtları ham veri olarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Görüşmelerin kaydedilmesinin ardından ilgili alan yazın ve elde edilen veriler ışığında kodlar ve onları tanımlayan genel kategoriler belirlenmiş; yazıya dökülen ses kayıtları, kodlar ve kategoriler dikkate alınarak çözümlenmiştir. Akademisyenlerden elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmamızda içerik analizi türlerinden kategorisel analiz kullanılmıştır. Kategorisel analizde önce veriler kodlanmıştır. Ardından kodları genel düzeyde açıklayan kategoriler (temalar) belirlenmiş ve bulgular yorumlanmıştır (Yıldırım ve Şimşek, 2005:228-239). Araştırmamızda öğrenci görüşlerinden birebir alıntılar yapılırken şu kodlama sistemi kullanılmıştır: A1; birinci öğrenci olarak ifade edilmektedir. Araştırmanın veri analizi sürecinde ulaşılan başlıca kategoriler şunlardır: (1) Alan Derslerinde Kullanılan Akademik Terimlerin Ağırlıklı Olarak Hangi Yabancı Dillere Ait Olduğunun Değerlendirilmesi. (2) Fakültelerde Eğitim Gören Yabancı Öğrencilerin Alan Derslerini Anlamakta Zorlanıp Zorlanmadıklarına Dair Görüşlerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. (3) Akademik Türkçenin Öğrenilmesinin Yabancı Öğrencilere Ne Gibi Kolaylıklar Sağladığının Belirlenmesi Ve Değerlendirilmesi. (4) Üniversitelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilere Göre Akademik Türkçe Dersinin Verilmesi Gerekliliğinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. (5) Üniversitelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilere Göre Akademik Türkçe Dersinin Hangi Birim Tarafından (TÖMER veya Fakülteler) Verilmesi Gerektiğinin Değerlendirilmesi. (6) Üniversitelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilere Göre Akademik Türkçe Dersinin Hangi Aşamada (Lisans Öncesi, Lisans, Lisansüstü) Verilmesi Gerektiğinin Değerlendirilmesi. 3. BULGULAR VE YORUMLAR
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE AKADEMİK TÜRKÇENİN ÖNEMİNE İLİŞKİN UYGULAMALI BİR ARAŞTIRMA: TÜRK DİLİ ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÖRNEĞİ 2271 a. Alan Derslerinde Kullanılan Akademik Terimlerin Ağırlıklı Olarak Hangi Yabancı Dillere Ait Olduğunun Değerlendirilmesi. Öğrencilerin büyük çoğunluğu, alan derslerinin içerdiği yabancı dilin İngilizce olduğunu (A2, A3, A4, A5, A6, A8, A9, A10, A11, A15, A16, A18, A20, A21), üç tanesi İngilizce ve Fransızca (A12, A14, A19), diğerleri ise A1 Fransızca; A7 Arapça; A17 Arapça ve Farsça; A13 Almanca olduğunu ifade etmişlerdir. b. Fakültelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilerin Alan Derslerini Anlamakta Zorlanıp Zorlanmadıklarına Dair Görüşlerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Yabancı öğrencilerin bir kısmı alan derslerini, özellikle terimleri ve kavramları anlamakta güçlük çektiğini (A1, A3, A5, A8, A9, A10, A11, A12, A13, A14, A15, A16), hocaların telaffuzunun farklı geldiğini (A1) ve hızlı konuştuklarını (A1, A3, A10, A11) ifade etmiştir. Yabancı öğrencilerin bir bölümü konuları anlamak için derslerden sonra özellikle ayrı bir çalışmanın gerektiğini (A3, A4, A5, A12) ifade etmişlerdir. Yabancı öğrencilerin bir bölümü sözel bir alanda eğitim gördükleri için alanları ile ilgili bir metin okuduklarında anlamakta güçlük çektiklerini, bilmedikleri çok kelime ve kavram olduğu için sözlük kullanmaları gerektiğini (A2, A5) ifade etmişlerdir. Yabancı öğrencilerin bazıları sayısal bir alanda okuduğu için kavram ve terimlerde zorlanmadıklarını (A6, A19 A21) belirtmişlerdir. İlahiyat ve mütercim tercümanlık gibi yabancı dil ağırlıklı bölümlerde okuyan yabancı öğrenciler farklı bir dilden Türkçeye tercüme yapmakta zorluk çektiklerini (A7, A13) ifade etmişlerdir. Sayısal bir alanda okuduğunu belirten yabancı bir öğrenci kavram ve terimleri anlamakta zorlanmadığını (A19) belirtmiştir. Yabancı öğrencilerin bir kısmı alan derslerinde bazı zorluklar yaşadıklarını ancak yine de dersleri anlayabildiklerini (A16, A20) ifade etmişlerdir. Alan derslerini farklı dilde (İngilizce) gören bir öğrenci o dili bilmesinden dolayı dersleri anlamakta zorlanmadığını (A21) ifade etmiştir. Yüksek lisans yapmakta olan yabancı bir öğrenci alanı ile ilgili kavram ve terimlere aşina olduğundan derslerde zorluk çekmediğini (A6) belirtmiştir. c. Üniversitelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilere Göre Akademik Türkçe Dersinin Verilmesi Gerekliliğinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Yabancı öğrenciler akademik Türkçe dersinin verilmesinin gerekliliğini (A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A9, A10, A11, A12, A13, A14, A15, A16, A17, A18, A19, A20, A21) ifade etmişlerdir. d. Akademik Türkçenin Öğrenilmesinin Yabancı Öğrencilere Ne Gibi Kolaylıklar Sağladığının Belirlenmesi Ve Değerlendirilmesi. Yabancı öğrenciler, akademik Türkçe dersini görmeleri halinde bunun kendileri için dersleri anlamakta kolaylık sağlayacağını (A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A9, A10, A11, A12, A13, A14, A15, A16, A17, A18, A19, A20); özgüveni arttıracağını (A2); zaman kaybını önleyeceğini (A3, A7, A9, A11, A14, A15, A19); alanlara göre farklılaşan terimleri anlayacaklarını (A8, A21) ifade etmişlerdir.
2272 Özlem YAHŞİ CEVHER & Canan GÜNGÖR e. Üniversitelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilere Göre Akademik Türkçe Dersinin Hangi Birim Tarafından (TÖMER veya Fakülteler) Verilmesi Gerektiğinin Değerlendirilmesi. Yabancı öğrencilerin bir kısmı (A9, A1, A5, A10, A13, A15, A17, A19) akademik Türkçe dersinin TÖMER lerde TÖMER okutmanları tarafından verilmesi gerektiğini; bazıları (A2, A6, A8, A11) bu dersin temel düzeyde TÖMER ler tarafından verilmesi, ancak alan ile ilgili ayrıntılı terim ve kavramların ise alan uzmanları tarafından verilmesi gerektiğini; bir kısmı ise (A3, A7, A12, A14, A16, A18) akademik Türkçe dersinin TÖMER ler bünyesinde ve fakülteler ile işbirliği içerisinde verilmesi gerektiğini; diğer bir kısmı ise (A4, A20, A21) bu dersin fakültelerde alan uzmanları tarafından verilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. f. Üniversitelerde Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilere Göre Akademik Türkçe Dersinin Hangi Aşamada (Lisans Öncesi, Lisans, Lisansüstü) Verilmesi Gerektiğinin Değerlendirilmesi. Yabancı öğrencilerin büyük bir kısmı akademik Türkçe dersinin TÖMER lerin B2-C1 aşamasında verilmesi gerektiğini (A1, A2, A3, A4, A5, A8, A9, A10, A11, A12, A14, A15, A16, A17, A18, A21, A20, A19); diğer bir kısmı da bu dersin lisans döneminde alan dersleri ile birlikte verilmesi gerektiğini (A6, A13); bir kişi de akademik Türkçe dersinin TÖMER lerin B2-C1 aşamasında, fakülteler ile işbirliği içerisinde verilmesi gerektiğini (A7) ifade etmişlerdir. 4. SONUÇ a. Sakarya Üniversitesi nde öğrenim gören yabancı öğrenciler akademik Türkçe dersini görmediklerinden dolayı alan derslerindeki kavram ve terimleri anlamakta güçlük çekmektedirler. b. Öğrenciler tarafından fakülte öğrenimi öncesinde akademik Türkçe dersi görmelerinin; - alan derslerini anlamakta kolaylık sağlayacağı (% 90 ı), - özgüveni arttıracağı (% 5 i), - zaman kaybını önleyeceği (% 33 ü), - alanlara göre farklılaşan terimleri anlamakta kolaylık sağlayacağı (% 10 u) ifade edilmiştir. c. Yabancı öğrencilerin bir kısmı akademik Türkçe derslerinin; - TÖMER lerde TÖMER okutmanları tarafından verilmesi gerektiğini (% 38 i), - TÖMER ler bünyesinde ve fakülteler ile işbirliği içerisinde verilmesi gerektiğini (% 29 u), - fakültelerde alan uzmanları tarafından verilmesi gerektiğini (% 14 ü), - temel düzey de TÖMER ler tarafından verilmesini, ancak alan ile ilgili ayrıntılı terim ve kavramların ise alan uzmanları tarafından verilmesi gerektiğini (%19 u) ifade etmektedirler. d. Yabancı öğrencilerin %67 si alan terimlerinin genellikle İngilizce olduğunu, %14 ü İngilizce ve Fransızca olduğunu, %5 i Fransızca, %5 i Arapça, %5 i Arapça ve Farsça, %5 i Almanca olduğunu belirtmişlerdir. e. Yabancı öğrencilerin;
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE AKADEMİK TÜRKÇENİN ÖNEMİNE İLİŞKİN UYGULAMALI BİR ARAŞTIRMA: TÜRK DİLİ ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ÖRNEĞİ 2273 - %19 u akademik Türkçe dersinin lisans öncesinde verilmesi gerektiğini, - %76 sı akademik Türkçe dersinin TÖMER lerin B2-C1 aşamasında verilmesi gerektiğini, - %10 u akademik Türkçe dersinin lisans döneminde alan dersleri ile birlikte verilmesi gerektiğini, - %5 i akademik Türkçe dersinin TÖMER lerin B2-C1 aşamasında, fakülteler ile işbirliği içerisinde verilmesi gerektiğini ifade etmektedirler. f. Yabancı öğrencilere akademik Türkçe dersini verecek alan uzmanının Türkçeyi her yönüyle çok iyi bilmesi gerektiğini düşünmektedir. g. Yabancı öğrenciler alan derslerinde zorluk çekmelerinin sebepleri olarak; - Akademik Türkçe derslerini görmediklerinden dolayı alanları ile ilgili kavram ve terimleri anlamamalarını, - temel kavramlar konusundaki altyapı eksikliklerini, - TÖMER lerde Türkçeyi, akademik eğitim yapacak kadar iyi derecede öğrenememelerini, - derslerde anlamadıkları konuda dersin hocasına geri bildirimde bulunmamalarını, - çekingen davranmalarını, - konuşma dili ile yazı dilinin farklı olmasından dolayı ders konuları ile ilgili yorum yapmakta problem yaşamalarını, - özellikle sözel derslerin yorum gerektirmesini, - öğrendikleri bilgiyi kendi dil mantıklarıyla düşünerek Türkçeye çevirmeye çalışmalarını, - öğretim görevlilerinin dersi hızlı anlatmasını göstermektedir. h. Yabancı öğrencilerin akademik Türkçe dersini almaları, fakültedeki alan derslerini daha kolay anlamalarını sağlayacaktır. Bu bakımdan yabancı öğrencilerin fakültedeki öğrenimlerine başlamadan önce mutlaka akademik Türkçe derslerini almaları gerekmektedir. i. Yabancı öğrencilerin kendi alanlarındaki akademik kavram ve terimlere aşina olması sağlanarak bilimsel metin yazma becerisi ve yorum yapma gücü arttırılmalıdır. Bu sayede derste oluşacak zaman kaybının önüne geçilecektir. j. Akademik Türkçe derslerinin sayısal ve sözel alan temel kavramları, TÖMER ler bünyesinde; alan ile ilgili kavram ve terimler ise alan uzmanları tarafından fakülteler ile işbirliği içerisinde verilmelidir. k. Akademik Türkçe dersi verilirken, - sayısal ve sözel bölümler olarak ayrılması, - uzaktan eğitim kayıt ofislerinde farklı alanlarla ilgili yapılan ders kayıtlarının öğrencilere izletilmesi, - yabancı öğrencilerin dil seviyelerine göre anlatım yapılması, - anlaşılmayan konularının tekrar edilmesi, - konuların eğitim öğretim dönemine yayılarak verilmesi, - akademik kavramları içeren yazın incelemesi yapılması, - temel kavramları içeren sözlüklerin kullanılması,
2274 Özlem YAHŞİ CEVHER & Canan GÜNGÖR - alan terminolojisini içeren çalışma kağıtları kullanılması gerekir. l. Yabancı öğrencilere akademik Türkçe dersi vermek pedagojik açıdan ayrı bir uzmanlık gerektirmektedir. Ancak ülkemizdeki üniversitelerde bu alanda uzmanlaşmış öğretim elemanları sayısı yok denecek kadar azdır. TÖMER ve dil merkezlerinin bir misyonu da yabancı öğrencilere eğitim verecek öğretim elemanları ve öğretmenler yetiştirmektir. Sakarya Üniversitesi TÖMER yönetmeliğinin 5. Madde/b bendinde de bulunan İlgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından yurt içinde ve yurt dışında Türkçeyi öğretmek için görevlendirilen öğretim elemanları ve öğretmenler için kurslar, sertifika programları açmak, staj yaptırmak, görev yapacağı ülke ile ilgili tanıtıcı rehber yayınlar hazırlamak konusunda çalışmalara bir an önce başlanmalıdır. KAYNAKÇA Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi. Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi: Teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi. Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323 343. Sakarya Üniversitesi TÖMER yönetmeliği, Madde 5/b, 25 Mayıs 2015 tarihinde www.tomer.sakarya.edu.tr/sakarya_tomer_yonetmelik.htm adresinden erişildi. Tekbıyık, A. ve Akdeniz, A. R. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını kabullenmeye ve uygulamaya yönelik öğretmen görüşleri, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(2), 23-37. Türnüklü, A.(2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24, Ankara: PegemA Yayıncılık. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.