: Kime, Ne Zaman Yapılmalıdır? Doç. Dr. Nejat Özgül Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD
Hazırlık asla acil bir prosedür değildir, Prosedür öncesi hasta bilgilendirilmelidir, Ne zaman yapılmalıdır: Mensturasyonun proliferatif fazı Enfeksiyonların tedavisi Atrofi tedavisi
odası ve Kolposkop
Kolposkop Magnifikasyon Range 6 40 x (6 15 x) Uzaklık 200 400mm Işık kaynağı: Halogen Yeşil filtre Aksesuarlar Kamera, video,
Ekipman
Tipleri: Collins Cusco Duman aspiratörü Kaplanmış Spekülum
Solusyonlar Saline Acetic acid: 3 5 % Glacial acetic acid: 3 5 ml + distile su 97 95 ml Lugol Potassium iodide 10 g + distile su 100 ml 5gr. iodine kristalerini yavaşça ekle ve salla Kahverengi şişede depolayın.
Yeşil Filtre
Asetik asit Serviks te % 3 Vagina/vulva da %5
Lugol Schiller in iyot testi nin sonunda biopsi öncesi kullanılır, İyot glikofiliktir, CIN ve invasiv kanser glikojen içermez, Immature squamoz metaplastik epitel glikojen içermez.
Serviksin Premalign Lezyonlarında Tanı Yöntemleri Sitoloji HPV Testleri Histopatoloji
Endikasyonlar İnvasiv kanser şüphesi ASC US (seçeneklerden biri olarak) ASC H LGSIL HGSIL AGC ve AIS Persiste eden yetersiz smearler İlişki sırasında kanama, intermenstürel ve irregüler kanlı akıntı,hipertrofik T/Z
Anormal transformasyon zonu muayenesinde nelere bakılmalıdır? Asetik asit öncesi ve sonrası renk Yüzey konturu ve marginlerindeki değişiklikler Kan damarı patternlerindeki varyasyonlar Anormal damarlar, mozaik ve punktuasyon Atipik damarlanmalar Ülserasyonlar Epitelyal yükseklikler İyot ile boyanma
Yetersiz Sitoloji Yönetimi HPV bilinmiyor veya HPV negatif ( 30 Y) HPV pozitif ( 30 Y) Sitoloji tekrarı (@2 4 ay) İkisi de kabul edilebilir Anormal Negatif Yetersiz ASCCP Önerilerine Göre Yönet Rutin tarama (HPV /bilinmiyor) veya Cotesting @ 1 Yıl (HPV +)
Sitoloji Negatif HPV Pozitif 30 Yaş Kadınlarda Yönetim Cotesting Tekrarı @ 1 Y (Kabul edilebilir) HPV DNA Tipleme @ 1 Y (Kabul edilebilir) Sitoloji negatif ve HPV negatif ASC ve HPV pozitif HPV 16 ve/veya 18 pozitif HPV 16 ve/veya 18 negatif Cotesting tekrarı @ 1 Yıl Cotesting tekrarı @ 3 Yıl ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASCCP Önerilerine Göre Yönet
ASC US Yönetimi Cotesting Tekrarı @ 1. Y HPV Testing (Tercihan) Negatif ASC HPV pozitif (LGSIL Yönetimi) HPV negatif Rutin Tarama (Sitoloji @ 3 Yıl) Lezyon Yok ve Yetersiz ; ECC Cotesting Tekrarı @ 3 Yıl ASCCP Önerilerine Göre Yönet *21 24 Yaş arası yönetim değişirğ ş
ASC US veya LGSIL (21 24 Yaş Yönetimi) Sitoloji Tekrarı @ 1 Y (Tercihan) HPV pozitif Reflex HPV Testing (Sadece ASC US için kabul edilebilir) NILM, ASC US veya LGSIL ASC H, AGC, HGSIL HPV negatif Sitoloji tekrarı @ 1 Y Sitoloji negatif x 2 ASC Rutin tarama Rutin tarama
ASC H Yönetimi CIN 2,3 YOK CIN 2,3 ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASCCP Önerilerine Göre Yönet
ASC H ve HGSIL 21 24 Yaş Yönetimi (Gör ve tedavi et kabul edilemez) CIN 2,3 Yok CIN 2,3 İki negatif sitoloji ve HGSIL kolposkopik bulgusu yok Sitoloji ve kolposkopi ile gözlem* @ 6 ay aralarla 2Y HGSIL kolposkopik lezyon veya HGSIL persistansı (1 Y) Diğer sonuçlar HGSIL persistansı (2 Y ve CIN 2,3 gösterilememiş) Biopsi Rutin tarama ASCCP Önerilerine Göre Yönet Diagnostik eksizyonel prosedür CIN 2,3 ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Yeterli kolposkopi ve ECC negatif ise yapılabilir. Aksi takdirde diagnostik eksizyonel prosedür endikedir.
LGSIL LGSIL HPV testi negatif LGSIL HPV testi yok LGSIL HPV testi pozitif Cotesting tekrarı @ 1 Y Cotesting negatif ve HPV negatif ASC veya HPV pozitif Non pregnant ve Lezyon Yok ECC Yapılır Yetersiz ECC Yapılır Yeterli ve Lezyon Var ECC Uygundur CIN 2,3 Yok CIN 2,3 Cotesting tekrarı @ 3 Y ASCCP Önerilerine Göre Yönet ASCCP Önerilerine Göre Yönet
Gebede LGSIL Yönetimi (Tercihan) ertelemesi (Postpartum 6. haftaya) *CIN 2,3 Yok CIN 2,3 Postpartum FU ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Sitolojik, histolojik veya kolposkopik CIN 2,3 veya kanser şüphesi yok
HGSIL Yönetimi LEEP (Gör ve tedavi et) Veya (ECC ile birlikte) CIN 2,3 Yok CIN 2,3 ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Gebe ve 21 24 Yaş kadınlarda yönetim ayrıdır.
AGC Tanısında Başlangıç Değerlendirme Atipik Endometrial Hücreler Tüm Alt Gruplar (Atipik Endometrial Hücreler hariç) Endometrial Örnekleme ve ECC Endometrial Patoloji YOK (ECC ile) ve Endometrial Örnekleme* (>35 Y veya endom. neoplazi şüphesi var) *Açıklanamayan vaginal kanama ve kronik anovulasyon
AGC Yönetimi İlk Tanı AGC NOS İlk Tanı AGC (favor neoplasia) veya AIS CIN2+, AIS veya Kanser YOK CIN2+ fakat Glanduler Neoplazi YOK İnvaziv Hastalık YOK Cotesting (1. ve 2. Y) ASCCP Önerilerine Göre Yönet *Diagnostik Eksizyonel Prosedür Her ikisi de negatif ASC Cotesting (3 Y sonra) *Cerrahi sınır negatif ve ECC yapılmış olmalıdır
Gebelikte Aşağıdaki özellikler hariç kolposkopi endikasyonları ve takip aynıdır Hasta gebe kolposkopisinde deneyimli kolposkopiste refere edilmelidir ECC yapılmaz Tüm CIN lerde tedavi gebelik sonuna ertelenmelidir LGSIL ve ASC US için kolskopi postpartum 6. haftaya ertelenebilir CIN3 ve invaziv kanser şüphesinde kolposkopi ve servikal biopsi sınırlı kullanılmalıdır Diagnostik sınırlı eksizyon sadece invazyon şüphesinde önerilir Gebelikte brush sitoloji güvenlidir
ASCCP Guidelines Massad LS, J Low Gen Tract Dis 2013
CIN1 (ASC US veya LGSIL Sitolojili, HPV16/18(+) veya Persistan HPV) Tedavisiz Takip *<30 Y sitoloji, 30 Y cotesting Ablatif veya eksizyonel tedavi Cotesting @ 1Y ASC veya HPV (+) HPV ( ) ve Sitoloji negatif Yaşa uygun test tekrarı* @ 3 Y CIN 2,3 Yok CIN 2,3 CIN 1 Sitoloji negatif +/ HPV ( ) Rutin tarama ASCCP Önerilerine Göre Yönet En az 2 Y persistans Takip veya Tedavi
CIN1 (ASC H veya HGSIL Sitolojili) Cotesting 1. ve 2. Y Veya Diagnostik eksizyonel prosedür Veya Sitoloji, Bx ve kolposkopi gözden geçirilmesi HPV ( ) ve Sitoloji ( ) Her iki cotesting ASC <HGSIL veya HPV (+) HGSIl (Herhangi bir cotesting) ASCCP Önerilerine Göre Yönet Yaşa uygun test tekrarı* @ 3 Y ve ECC ( ) Gebe ve 21 24 Y arası hariç *<30 Y sitoloji, 30 Y cotesting
CIN 1 (21 24 Yaş Kadınlarda) ASC US veya LGSIL ASC H veya HGSIL Sitoloji tekrarı @ 12. ay Yetersiz kolposkopi Yeterli kolposkopi <ASC H veya HGSIL Sitoloji tekrarı @ 12 ay ASC H veya HGSIL Diagnostik eksizyonel prosedür HGSIL Sitoloji negatif (Herhangi bir vizitte) (Her iki vizitte) ve sitoloji @ 6. ve 12. ay Diğer sonuçlar Sitoloji, Bx ve kolposkopi gözden geçirilmesi Değişen sonuç Negatif ASC Rutin tarama ASCCP Önerilerine Göre Yönet Rutin tarama Gebelik yok
CIN 2,3 Yönetimi (Gebe ve 21 24 Yaş Hariç) Yeterli kolposkopi Yetersiz kolposkopi veya Tekrarlayan CIN 2,3 veya ECC CIN 2,3 Eksizyonel veya Ablatif tedavi Diagnostik eksizyonel prosedür Cotesting @ 12. ve 24. ay 2x Negatif sonuç Herhangi bir test anormal Cotesting tekrarı @ 3 Y ve ECC Rutin tarama
CIN 2,3 Yönetimi (21 24 Yaş) Yeterli kolposkopide; tedavi veya obzervasyon kabul edilebilir. CIN 2 tanısında tercihan obzervasyon, CIN 3 veya yetersiz kolposkopide tedavi önerilir. Obzervasyon ve Sitoloji (12 ay aralarla) Ablatif veya eksizyonel tedavi 2x Sitoloji ( ) ve normal kolposkopi kötüleşiyor veya Yüksek dereceli sitoloji veya 1 Y boyunca persistan kolposkopi Cotest @ 1Y Herhangibir test anormal /B x CIN 3veya 24 Ay pesiste eden CIN 2,3 Her iki test negatif Cotesting @ 3 Y Tedavi önerilir
Gebelikte Aşağıdaki özellikler hariç kolposkopi endikasyonları ve takip aynıdır Hasta gebe kolposkopisinde deneyimli kolposkopiste refere edilmelidir ECC yapılmaz Tüm CIN lerde tedavi gebelik sonuna ertelenmelidir LGSIL ve ASC US için kolskopi postpartum 6. haftaya ertelenebilir CIN3 ve invaziv kanser şüphesinde kolposkopi ve servikal biopsi sınırlı kullanılmalıdır Diagnostik sınırlı eksizyon sadece invazyon şüphesinde önerilir
HPV Bazlı Tarama Programı Yeni Tarama Algoritmi 30-64 Yaş Kadınlar HPV ( ) HPV (+) Normal 5 Yılda Bir Tarama Normal veya Borderline HPV (+) Sitoloji veya p16/ki67 Anormal HPV 16 18 (+) HPV Testi &Sitoloji 6 12 ayda Sitoloji (-) HPV (-) HPV (+) Sitoloji < orta Sitoloji orta HPV (-) Sitoloji Borderline Normal 5 Yılda Bir Tarama HPV Testi & Sitoloji 6 12 ayda
HPV Bazlı Tarama Programı Yeni Tarama Algoritmi 30 64 Yaş Kadınlar