FOTOYORUMLAMA VE UZAKTAN ALGILAMA (Photointerpretation and Remote Sensing) 1
Görüntü özellikleri Uzaktan algılamada platformlar Uydu yörüngeleri Şerit genişliği, yeniden ziyaret periyodu 2
Görüntünün özellikleri: Elektromanyetik enerji fotoğrafik veya elektronik olarak tespit edilebilir. Fotoğrafik süreç bu enerjinin ışığa duyarlı bir bir film tabakasındaki kimyasal reaksiyon sonucu oluşur. Görüntü ve fotoğrafın arasındaki ayrım önemlidir. Görüntü herhangi bir dalga boyunda veya herhangi uzaktan algılama aygıtı ile elektromanyetik enerjinin algılanması ile ilgilidir. Fotoğraf, bir nesnenin fotoğrafik bir film üzerine kayıt edilmesinde kullanılır. Fotoğraflar 0.3-0.9 µm aralığında kaydedilirler. Bu noktada her fotoğraf için görüntü diyebiliriz, ama her görüntü fotoğraf değildir. Bir fotoğraf pikseller halinde sunulduğunda ise sayısal bir formdan söz edilebilir. 3
4
5
6
7
8
Kırmızı filtre Yeşil filtre Mavi filtre 5-4-3 bant kombinasyonu 9
D. Algılayıcı tarafından enerjinin kaydedilmesi 10
Platform; uzaktan algılamada kullanılan algılayıcı aletleri taşıyan araçların genel adıdır. 1. Airborn platforms (Hava platformları) 2. Spaceborn platforms (Uzay platformları) 3. Ground platforms (Yer platformları) 11
Yer platformları 12
Hava platformları (helicopter, aircraft) 13
Uzay platformları Space shuttle, satellite 14
15
Uydu Yörüngeleri Uyduların takip ettikleri yola yörünge denir. Dünyadan olan yükselti, yer değiştirme ve uyumlarına göre değişik yörüngeler kullanırlar. 1.Kutup yörüngeli uydular 2.Ekvator yörüngeli uydular 3.Eğik yörüngeli uydular 16
17
18
Pek çok uzaktan algılama platformu, kuzeyden güneye hareket edecek şekilde bir yörüngeye sahiptir. Yakın kutup yörüngeli (near-polar orbit) olarak adlandırılan bu uydular, güneş uyumlu (sun-synchronous) olup dünyanın her bölgesini yerel güneş zamanı diye adlandırılan sabit yerel bir zaman diliminde algılarlar. Her enlemde, uydu geçişi anında güneşin pozisyonu, aynı mevsim içinde aynı yerde olmaktadır. Bu, birbirini takip eden yıllarda aynı yerden elde edilecek görüntülerdeki güneşlenme oranlarını sabitler. Böylece, değişim belirleme gibi pek çok bilimsel çalışma için olumlu bir çalışma ortamı oluşturmaktadır. 19
Yüksek seviyeli uydu sistemleri, geo-stationary ya da geo-synchronous olarak adlandırılır. Ekvatora paralel bir yörüngeye yerleştirilen bu uydular yaklaşık 36000 km yükseltide bulunurlar. Dünya ile birlikte hareket ederler. Uzun ömürlü uydular olup meteoroloji ve iletişim amaçlı kullanılırlar. 20
Yeryüzünde görüntülenen alana şerit (swath) denir. Tarama ya da süpürme alanı olarak da adlandırılır. 21
LANDSAT çok bantlı tarama sistemi 22
SPOT Lillesand ve Kiefer, 2000 çok bantlı tarama sistemi 23
Landsat 4, 5, ve 7 yeniden ziyaret periyodu (zamansal çözünürlük) 24