T.C. NİĞDE VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü KURBAN EL REHBERİ 1
KURBANLIK HAYVAN SEÇİMİNDE BİLİNMESİ GEREKENLER Sağlık Durumuna Göre Kurbanlık satın alınacak hayvanların kulağında küpesi bulunmalıdır. Gözleri, derisi ve kılları parlak ve canlı olmalıdır. Yetiştiricinin kendisinde hayvanların tanımlanması ve takibi için gereken Veteriner Sağlık Raporu ve Hayvan pasaportu belgeleri bulunmalıdır. Belirtilen özür sahibi hayvanlar kurbanlık addedilmez. Bir veya iki gözü kör, kulakları kopuk, Bir veya iki boynuzu kökünden kırık, kuyruğunun yarısı kopmuş veya doğuştan kuyruksuz, dişlerin çoğu dökük, meme başları kopuk, kesileceği yere yürüyemeyecek kadar topal, belirgin halde hasta, kemiğinde iliği kalmamış derecede zayıf ve/veya gebe olmamalıdır. (Dini açıdan detaylı bilgi ilgili resmi kurumlardan öğrenilebilir.) 2
Yaşına Göre Kurbanlık hayvan seçiminde ırklara göre bilinmesi gereken yaş kriterleri aşağıda belirtildiği gibi dikkat edilmesi gerekmektedir. Sığırlar ise en az 2 yaşında olmalıdır. Sığırların dişe göre yaş tayininde aşağıdaki resimler size yardımcı olabilecektir. Diş tayininde koyu renkli (kalıcı) dişlerin varlığına ve resmin altında yazılı yaşına dair bilgiye dikkat edilmelidir. 2 yaşlı sığırlarda 1. kesici daimi dişler büyümüştür. 2,5 yaşlı sığırlarda 2. kesici süt dişleri düşer, 3. arka azı dişleri de çıkar. Böylece arka azı dişleri tamamlanmış olur. 3 yaşlı sığırlarda 2. kesici daimi dişler çıkar.3,5 yaşlı sığırlarda 3. kesici süt dişler düşer. 4 yaşlı sığırlarda 3. kesici daimi dişler çıkar.4,5 yaşlı sığırlarda 4. kesici süt dişleri düşer. 5 yaşlı sığırlarda 4. kesici daimi dişler çıkar. Böylece bütün daimi dişler çıkmış olur ve hayvanın ağzında 32 diş vardır. Sığırlarda 6 yaşına kadar dişlere bakarak güvenilir bir şekilde yaş tayini yapmak mümkündür. 6 yaşından sonra dişlerle yaş tayini biraz daha zordur.6 yaşlı sığırlarda 1. kesici daimi dişler düzleşmiştir. 7 yaşlı sığırlarda 1. kesici daimi dişler iyice aşınıp küçülmüş, 2. kesici daimi dişler aşınmaya başlamıştır. 8 yaşı sığırlarda 3. ve 4. kesici daimi dişler aşınmaya başlar. 9 yaşlı sığırlarda kesici daimi dişlerin yüzeyleri 4 köşe şeklindedir. 10 yaşlı sığırlarda dişlerde çürümeler başlar. 3
Kurban olacak keçinin mutlaka 1 yaşını doldurması gerekir. Kurban olacak koyun, 1 yaşından küçük olmamalıdır. (Annesi büyüklüğünde "1 yaşındaki gibi" olmak şartıyla 7-8 aylıktan büyük koyun gösterişli kurban edilebilir.) 4
Büyükbaşta Göğüs Ölçüsüne Göre Tahmini Canlı ve Karkas Ağırlıkları Göğüs Çevresi (cm) Ortalama kg (± %5) Göğüs Canlı Ağırlığı Karkas Çevresi (cm) Ortalama kg (± %5) Göğüs Canlı Karkas Çevresi Ağırlığı (cm) Ortalama kg (± %5) Canlı Karkas Ağırlığı 139 235 110 161 335 171 183 496 260 140 240 115 162 340 174 184 504 264 141 245 120 163 348 178 185 512 267 142 250 125 164 358 180 186 526 270 143 255 128 165 361 182 187 538 275 144 255 130 166 370 187 188 540 280 145 258 130 167 378 190 189 551 284 146 260 132 168 384 195 190 560 289 147 263 134 169 390 197 191 566 295 148 264 137 170 400 205 192 578 304 149 268 138 171 408 210 193 587 309 150 272 138 172 414 215 194 599 316 151 276 140 173 420 220 195 608 322 152 280 142 174 426 224 196 613 330 153 290 145 175 432 230 197 621 335 154 296 150 176 438 232 198 630 340 155 303 155 177 447 235 199 640 346 156 308 160 178 457 238 200 645 352 157 314 162 179 466 240 201 650 360 158 320 165 180 475 242 202 665 368 159 325 168 181 480 248 203 680 375 160 330 170 182 487 250 204 690 389 5
KURBAN KESİM ÖNCESİ YAPILMASI GEREKENLER İl/İlçelerde kurbanlık hayvanların satışı ve kesimi için uygun alanlar, Belediye Başkanlıklarınca belirlenerek ilgili kurumlara, idarelere bildirilir. Ayrıca afiş, bildiri vesair vasıtalarla vatandaşımızın bilgilendirilmesi sağlanır. Hayvanlara iyi muamele edilmeli ve Hayvan Refahının gerekli şartları sağlanmalıdır. Kurbanlık hayvanların kesimleri mezbahalar, kombinalar ve ilgili resmi kurumlarca belirlenen uygun kesim alanlarında yapılmalıdır. KURBAN HAYVAN KESİMİ Kesim öncesi; hayvan uzun yoldan gelmişse kesilmeden önce mutlaka dinlendirilmeli ve en az 8 saat aç tutulmalıdır ve kesim yerine götürülürken ürkütülmemeli; müşfik davranılmalıdır. Sert davranmak hayvanları daha da hırçınlaştırmaktadır. Kesim sırasında hayvan eziyet çekmeyecek şekilde kontrol altına alınmalıdır. Kesim öncesi hayvanın yatırılması ve zabtıraptının alınmasına yönelik uygulanan teknikler aşağıda belirtilmiştir. Kesim işlemi çok keskin bir bıçakla ve ehil kimselerce yapılmalıdır. Kesim sırasında kanın iyice akması için hayvanın bir ön ayağı serbest bırakılmalı ve omurilik ancak kan tamamen aktıktan sonra kesilmelidir. Kesim, mümkünse askıya alınarak keskin bir bıçak ile dini usul ve merasime uygun yapılmalıdır. Hayvanın yemek borusu ile şah damarı olarak bilinen boğazın sağ ve solunda yer alan iki kalın damarı, boynun alt bölümü ve çene arasındaki kısmın ortasında bulunan boğaz çıkıntısına rastlayan bölümden kesilmelidir. Yutak (Larenks) baş tarafında kalmak üzere boyun omurlarına kadar kesme işlemi sürdürülür. Hayvanın kanı iyice akıtılmalı; kanın akması için hayvanın üzerine bastırılmamalıdır. Kanın tamamen aktığına kanaat getirildikten sonra yüzme işlemine geçilmelidir. Derinin Yüzülmesi ve İç Organların çıkarılması işleminde, önce ayaklar ve baş kesilip ayrılır. Kulaklar deri üzerinde kalmak üzere baş derisi yüzülür. Vücut derisinin yüzülmesine karın altında orta hat üzerinden yapılan düz bir çizikle başlanılır. Deri yüzülürken dikkatli davranılmalı, deri üzerinde kesik ve delik yapılmamalıdır. 6
KURBAN HAYVAN KESİMİ Yüzme işlemi tamamlandıktan sonra karın boşluğu açılarak iç organlar ve iç yağı çıkartılmalıdır. İdrar kesesi, işkembe (mideler) ve bağırsakların çıkartılmasında özen gösterilmeli, gerek karkas (iç organları çıkarılmış gövde) gerekse deri ve çevre kirletilmemelidir. Atıklar çevreye, çöp konteynırlarına ve kanalizasyon kanallarına dökülmemeli; bu atıklar için belirlenmiş yerlere bırakılmalıdır. Böyle bir atık alanı yoksa derin çukurlar açılarak gömülmelidir. Kurban, ibadet amacıyla yapıldığından hayvan usulüne uygunolarak kesilmelidir. 7
KESİM SONRASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Kurban hayvanın parçalanması sonrasında et ve derinin değerlendirilmesi ile ilgili; Deri altında aşırı kanlanma, morarma ve çürüme olmamalıdır. Kan pıhtılaşmıyorsa ve dalak çok büyükse "şarbon şüphesi" ile mutlaka Veteriner Hekime müracaat edilmelidir. Göğüs kafesinde yapışmalar, su toplanması ve inci tanesi gibi oluşumlar bulunmamalıdır (Tüberküloz şüphesi). -Şarbon ve Tüberküloz hastalığı gibi İhbari mecburi hastalıklar içerisinde yer alan hastalıklar 5596 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının c bendi ve 4 üncü maddenin altıncı fıkrasında belirtilen, bulaşıcı hayvan hastalığını ya da sebebi belli olmayan hayvan ölümlerini Bakanlığa bildirmeyen hayvan sahipleri ve bakıcıları ile muayene eden veteriner hekimlere 731 TL İdarî para cezası verilir, bunlar hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulur. Etlerde ve et yağında bazen sarı renk bulunabilir. Bu sarı renk, 24 saat bekletildiğinde tamamen kaybolmuyor veya azalmıyorsa tüketmeden önce mutlaka Veteriner Hekime danışılmalıdır. Karaciğer ve akciğerler normal görünüm ve kıvamında olmalı, üzerinde su keseleri, apse benzerî şişlikler, parazit kurtçuklar varsa tüketilmeden kedi ve köpeklerin ulaşamayacağı derinlikte bir çukura gömülmelidir. Etlerde iltihap, yara ve mantarımsı üremeler olmamalıdır. Etlerin üzerinde veya kesitinde pirinç tanesi görünümünde hareketsiz cisimcikler varsa Veteriner Hekime danışılmalıdır. Etler parçalar halinde temiz kaplara konularak oda ısısına gelene kadar bekletilmeli; sonra buzdolabına kaldırılmalıdır. Genel olarak etler kesimden 12-24 saat sonra tüketilmeli mümkünse taze et, olgunlaşmadan tüketilmemelidir. Gübre, kan ve yenmeyen iç organlar ile çevre kirletilmemeli, atıklar mümkünse derîn çukurlara gömülmeli ya da sızdırmaz torbalarda genel çöp toplama mahallerine bırakılmalıdır. Kesimi yapılan hayvanın her iki kulağında bulunması gereken Kulak Küpelerinin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünde TURKVET Hayvancılık Bilgi Sisteminde hayvanların kesim nedeniyle ölüm düşümlerinin yapılması için şahsen ya da Muhtarlıklara aracılığıyla iletilmesi amacıyla Plastik Kulak Küpelerinin ulaştırılması gerekemektedir. 8
DERİNİN ÇIKARILMASI VE MUHAFAZASI Derinin hasar görmemesi için yüzme işlemi mutlaka küt ve yuvarlak uçlu bıçaklarla yapılmalıdır. Derilerin üzerinde et ve yağ parçaları bırakılmamalıdır. Deri tuzlanmadan önce soğuması ve suların süzülmesi için mutlaka 1-2 saat bekletilmelidir. Kullanılan tuz temiz ve iri taneli olmalıdır. Koyun ve keçi derilerine deri ağırlığının yarısı kadar, sığır derilerine ise üçte biri kadar tuz, derinin iç yüzünün tamamını kaplayacak şekilde serpilmelidir. Tuzlanmış deriler, ilgili kişi ve kuruluşlara verilinceye kadar rutubetsiz, havadar ve serin bir yerde muhafaza edilmelidir. 9
KURBANLIK ETLERİN SAKLANMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ Et ve et ürünleri; Hamin, Riboflavin, Niasin, Biotin, B6, B12, Pantotenik asit, folasin gibi B grubu kompleks vitaminlerden özellikle sinir hücrelerinin büyümesi ve tüm hücrelerin tamirinde önemli rol oynayan B12 vitamini ve Kan hücrelerinin (alyuvarlar) temel yapı taşı olan Demir, Çinko, Manganez için de önemli bir protein (bedenin yenilenme sürecinin temel yapı taşı) ve vitamin ve mineral kaynağı ve mükemmel bir gıdadır. Günlük alınması gereken protein miktarı Erişkin bir erkekte 55 gr., kadında ise 45 gr'dır. Kasaplık Hayvan Etlerinin Bileşimi % Su % Protein % Yağ Mineral Madde Sığır 60-70 19 21,7 0,9 Dana 70 19,7 9,5 1 Koyun 56.3 16,4 26,4 0,8 Keçi 70 19,5 7,9 1 Et, kan yapar ve kansızlığı önler, bedeni canlı ve güçlü kılar ve zihinsel gelişmeyi sağlar. Vücudumuza her faydalı gıdayı gereğinden fazla tüketirsek zararlı etkileri ortaya çıkabilir. Et tüketiminde de ölçüyü kaçırmamak gerekir; Sindirim güçlüğü, gastrit ve reflü gibi sindirim sistemi sorunları, koroner arter hastalığı ve tansiyon gibi kalp damar hastalıkları, şeker hastalığı, gut ve obezite gibi metabolik rahatsızlığı olanlar ve böbrek yetmezliği bulunanlar Bayramda beslenmelerine daha da dikkat etmelidirler. Bu gibi rahatsızlığı olanlar, yağsız veya az yağlı etleri tercih etmeli, kısıtlı miktarlarda tüketmeli ve aşırıya kaçmamalıdır. Elbette kırmızı etin bu faydalarını elde edebilmek için onu doğru şekilde değerlendirme ve saklama sonrası pişirmek çok önem arz etmektedir. 10
DANA ETİ KISIMLARI 11
DANA ETİ KISIMLARI Dana eti kısımları, kullanım amacına göre Kontrfile, Bonfile, Nuar, Kontrnuar, Sokum, Tranç, Yumurta, Antrikot (Sığırın iki kürek kemiği arasından ve pirzolalık yerinden çıkartılan, kemiğinden sıyrılmış et dilimi), Bodigo, Döş, Pençeta, Kürek, Gerdan gibi kısımlara ayrıl maktadır. Dana etinin gerdan, but ve karın kısımları daha çok hareket ettikleri için daha kaslı ve serttir. Gerdan, but ve karından uzakta kalan kısımlar dana etinin en yumuşak ve en tercih edilen (dolayısıyla en pahalı) kısımlarıdır.bu parçalar arasında gerdan, pençeta, döş ve kürek kısımları hayvanın daha çok hareket eden kısımları olduğu için daha serttir ve genellikle kıyma olarak kullanılırlar. Nuar, kontrnuar ve bodigo (but) kısımları haşlanarak yenmeye uygundur. Yumurta, tranç ve sokum kısımları kuşbaşı et olarak kullanılır. Bonfile, kontrfile ve antrikot kısımları ise dana etinin en yumuşak kısımlarıdır, dolayısıyla ızgara için uygundur. Ellerinizi çiğ ete, dokunmadan önce ve tuvaleti kullandıktan sonra sıcak sabunlu su ile yıkanmalı, eti hazırlamadan önce ve hazırladıktan sonra doğrama tahtasını, tezgâh yüzeylerini, bıçak, tabak ve kaplarınızı yıkanması gerekmektedir. Plastik, üzerinde girinti çıkıntı olmayan, düzgün yüzeyli doğrama tahtası ve Mutfak yüzeylerini silmek amacıyla kâğıt havlu kullanılması gerekemktedir. Eğer normal havlu kullanıyorsanız bu durumda havlunuzu sık sık sabunlu sıcak su ile yıkayınız. Etin pişirilmeden önce yıkanması gerekli değildir. Yüzeyde bulunması muhtemel her tür bakteri pişirilme esnasında yok olur. Genellikle hazırlanan etler; Kıyma: ana etinin makineyle veya elle ince olarak çekilmiş hali, Parça et (kuşbaşı): Dana etinin 3-5 cm boyutlarında küpler halinde parçalara ayrılmasıyla,biftek: Dana etinin 1-3 cm kalınlığında ve 10-20 cm genişliğinde dikdörtgenler şeklinde kesilmesiyle, Rosto: Dana etinin fırınlanmaya uygun şekilde büyük bir parça halinde hazırlanması şeklinde olmaktadır. 12
ET NASIL PİŞİRİLMELİ Kurban Bayramı'nda, etin tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmelidir. Kesimden hemen sonra kurban eti sert olur ve sindirimi de oldukça zordur. Oysa kesimden sonra, 24 saat serin bir ortamda bekletilen et, kolay pişer ve sindirilir. Etin haşlama, fırında, tencerede pişirme ve ızgara yöntemiyle tüketilmesi daha uygundur. Kızartma ve kavurma tarzında olduğu gibi çok yüksek ısıya uzun süre maruz kalan etlerde "kanserojen maddeler" oluşabilir. İlaveten çok yüksek ısı, etin dış yüzeyinin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır. Izgara yöntemiyle pişirme yönteminde kömürün tamamen yanıp dumansız kor haline gelmesi beklenmeli ve et olabildiğince ateşten ve dumandan uzak tutulmalıdır. Etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemelidir. Çiğ veya az pişmiş etlerin yenmesiyle hayvanlarda görülen bir takım hastalıklar insanlara bulaşabilir. Hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kurallarına azami özen gösterilmelidir. Aşağıda et tiplerine göre ortalama pişirme sıcaklıkları ve süreleri hakkında bilgi tabloda belirtilmiştir. 13
ET NASIL TÜKETİLMELİDİR Et tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır ve beraberinde diğer gıdalar tüketilmelidir. Sebze, salata ve posalı baklagillerle beraber tüketilen etler daha kolay sindirilir ve daha faydalıdır. Etlerin tek başına değil de sebzelerle birlikte pişirilmesi veya tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması açısından sağlıklı bir yöntemdir. Yeterli miktarda sıvı alımı ve egzersiz etin sindirimini kolaylaştırır. Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve yağ eklenmemelidir. Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır. Fazla miktarda tuz ilave edilerek et tüketilmesi vücutta su tutarak çarpıntı ve yüksek tansiyona neden olabilir. Bu nedenle özellikle gereğinden fazla tuz tüketilmesinden kaçınılmalıdır. Kuyruk yağı, iç yağı ve sakatatlarda yağ yoğunluğu fazla olduğundan özellikle kalp damar hastalığı ve kolesterol sorunu olanların bunlardan kaçınmasında yarar vardır. i Ortalama Et Pişirme Süreleri C ^ Etin Ttipi Büyüklüğü Pişirme Metodu Pişirme Süresi Kemikli Pirzola 2-3 kg Fırın 165 C 23-25 dk/kg Kemiksiz Pirzola Rulo 2-3 kg Fırın 165 C Her ekstra kg için yukarıdaki miktara 5-8 dk ekleyin Kapalı kapta kısık ateşte 165 C Kapalı kapta kısık ateşte 325 C Boyun, Döş 1,5-2 kg But 1-2 kg Fırın 165 C 30-35 dk/kg Fileto - Bonfile Bütün 2-3 kg Fırın 165 C 45 60 dk toplam Kontrfile Biftek 7-8 cm kalınlığında Tava - Izgara Her yüz için 4-5 dk incik, Kuşbaşı 2-3 cm kalınlığında Haşlayarak 2-3 saat 10 cm uzunluğunda 5 cm Kapalı kapta kısık ateşte 165 C Kaburga kalınlığında 1,5-2,5 saat Köfte, Burger 100 gr Tava, Izgara, Yağda kızartma Her yüz için 3-5 dk 14
ET NASIL SAKLANMALI? Et ve et ürünleri, sıcaklığa oldukça duyarlıdır ve kolayca bozulurlar. Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak saklanmalıdır. Bu nedenle etleri saklama poşetlerinde buzdolabında maksimum 3 gün, buzlukta ve derin dondurucuda -18 derecede dondurulduğunda ise uzun süre saklanabilmektedir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı "mikroorganizmalar" için üreme ortamı hazırlar ve bu da sağlığımızı tehdit eder. Bu nedenle çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır. Uzun süreli saklamalarda et besin değerini yitirir. Sene içerisinde kırmızı et satın alma imkânı olanların ihtiyaç sahiplerinin sağlığını koruma adına kurban etlerini paylaşmasında yarar vardır. Pişirilmiş etler; Etler Buzdolabı Derin Dondurucu Kuzu etleri 2-4 gün 6-9 ay Dana eti (çiğ) 2-4 gün 6-12 ay Tavuk veya hindi eti 2-2 gün 6-7 ay Pişirilmiş etler 2-4 gün 2-3 ay Sosis 2-4 gün 2 ay 2 saat içinde (ortam sıcaklığı 30 derecenin üstündeyse 1 saat içinde) tüketin ya da +4 derecede kapalı kaplarda buzdolabında saklayın ve en fazla üç dört gün içinde soğuk olarak ya da 75 dereceye kadar yeniden ısıtarak tüketin. Önceden hazırlanarak pişirilmiş etler de derin dondurucuda dondurularak saklanabilir. En iyi kalite için 4 ay içinde tüketilmesi gerekmektedir. 15
ETLERİN DERİN DONDURUCUDA SAKLANMASI Kurban Eti Derin Dondurucuda Saklanmadan önce; kesilen hayvanın kanları boşalıncaya kadar bekletme işlemini gerçekleştirildikten sonra yeni kesilen et, serin ve güneş görmeyen bir yerde 1-2 saat dinlendirildikten sonra Et sertlik kıvamına ulaşınca etlerinizi parçalanması gerekmektedir. Büyük parça etlerin dondurucuda soğutulması mümkün değildir. Etin iç kısımları soğumayacağı için etler bozulabilir. Porsiyonlanıp, doğranan et buzdolabı poşeti ile paketlenmeli, paketli hal streç ile hava kaçırmayacak şekilde sıkıca sarılarak derin dondurucuya girmek için hazırlanır. Bu aşamada konulacak et ürünü kıyma ise baharatlanmamış olması gerekmektedir. Dana kıymanın derin dondurucuda depolama süresi 1 ila 3 aydır. Etin hemen dondurucuya yerleştirilmesi sertleşmesine neden olmaktadır. Derin dondurucudan çıkmış etlerin donunun çözülme süreci buzdolabında yapılması en uygun işlemdir. Et ve et ürünleri, derin dondurucudan çıkarıldıktan sonra tekrar derin dondurucuya konulmaz; yoksa hem bakteri ürer, hem de üreyen bakteriler yüzünden et bozulmaktadır. Sığır kuşbaşı, rosto dondurucuda depolama süresi ortalama 8 ila 12 aydır. Koyun kuşbaşının dondurucuda muhafaza süresi diğer etlerde olduğu gibi yaklaşık 4 ila 8 aydır. 16
ETLERİN DERİN DONDURUCUDA SAKLANMASI Etler için saklama süreleri Ürün Buzdolabı (4 C) Dondurucu (-18 C) Taze et, biftek, kuşbaşı, kaburga 3-5 gün 6-12 ay Sakatat, kıyma 2-2 gün 3-4 ay Evde pişirilmiş et, çorba, yahni veya güveç 3-4 gün 2-3 ay Dışarıdan alınmış pişirilmiş ürünler, 1-2 gün 2-3 ay Et suyu veya et suyu çorba 1-2 gün 2-3 ay Sosis, salam veya benzeri mühürlü paketli ürünler 2 hafta 1-2 ay Sosis, salam veya benzeri açık paketli ürünler Dilimlenmiş, salam, jambon benzeri açık paketli ürünler 7 gün 1-2 ay 3-5 gün 1-2 ay Mikrodalgada veya fırında ısıtılarak tüketilmeye hazır dondurulmuş hazır ürünler Konserve et ürünleri Vakumlu paketli kurutulmuş et Dondurulmuş saklayın Kilerde 2-5 yıl; açıldıktan sonra 3-4 gün Soğuk hava deposunda 1 yıl Buzdolabında 2-3 ay 3-4 ay açıldıktan sonra 2-3 ay Dondurmayın 17
Kurum Telefon Niğde Belediyesi 0388 232 35 50 Altunhisar Belediyesi 0388 411 60 03 Bor Belediyesi 0388 311 71 15 Çamardı Belediyesi 0388 711 21 65 Çiftlik Belediyesi 0 388 411 20 04 Ulukışla Belediyesi 0 388 511 21 52 Niğde İl Müftülüğü Altunhisar İlçe Müftülüğü 0388 232 34 35 0388 611 20 06 Bor İlçe Müftülüğü 0388 311 79 26 Çamardı İlçe Müftülüğü 0388 711 20 43 Çiftlik İlçe Müftülüğü 0388 411 25 19 Ulukışla İlçe Müftülüğü 0388 511 21 10 Niğde İl Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü 0388 211 31 00 Niğde Devlet Hastanesi (ACİL) 0388 232 22 20 Niğde Halk Sağlığı Müdürlüğü 0388 212 00 11 UNUTMAYIN!!! Kurbanlık olarak satın aldığınız hayvanların kulak küpesini kontrol ediniz. Kesim için kesim belgesi bulunan kasaplardan yardım alınınız. Kesim için resmi kurumlarca belirlenen kesim yerlerini kullanınız. Kurban kesimi öncesinde ve kesim sırasında hayvanlara eziyet yapmayınız. «Kesilen kurbanlık hayvanların küpelerini bulunduğunuz il/ilçe Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğüne bildiriniz/iletiniz. Kurban artıklarını çevreye zarar vermeyecek şeklilde kaldırınız. 18
T.C. NİĞDE VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Niğde İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Tlf: 0 (388) 211 31 00 Faks: 0 (388) 211 31 74 E-mail: 51.haysag@gthb.gov.tr Web : http://nigde.tarim.gov.tr/ 19