Para Piyasaları Geçtiğimiz hafta ABD borsaları tüm dünya borsaları ile birlikte üst üste 4. hafta da düşerken son 15 aydaki en uzun süreli gerilmesini yaşadı. Böylece Mayıs ayında S&P 500 endeksi %2,4 oranında gerilemiş olurken derinleşen Yunanistan krizi piyasalarda endişe yaratmaya devam etti. Fitch in Yunanistan kredi notunu yatırım der3cesinin 4 kademe altında B+ ya Japonya kredi notunu da negatife düşürmesi piyasalarda etkili olurken G-8 maliye bakanları toplantısında Güçlenmekte olan ekonomilerin borç yükünü azaltacağı açıklaması geldi. Öte yandan S&P nin İtalya nın kredi notunu durağandan olumsuza çevirmesi ve sosyalistlerin İspanya yerel seçimlerinde son 30 yılın en büyük yenilgisine uğramalarıyla birlikte olumsuz hava iyice yaygınlaştı. Geçen Hafta Borsalar New York S&P 500 endeksi -%0,2 New York Dow Jones endeksi -%0,6 Avrupa Stoxx 600 -%0,2 Londra FTSE 100 -%0,1 Frankfurt DAX -%1,4 MSCI Asya Pasifik endeksi -%0,2 Tokyo Nikkei 225 -%0,9 Shanghai Kompozit endeksi -%5,3 Hong Kong Hang Seng -%0,4 Seul Kospi -%0,5 İMKB 100 -%1,4 Türkiye İMKB geçen haftayı %1,4 lük haftalık kayıpla 62.407 puandan tamamlandı. Cuma günü yatırım bankası JP Morgan'ın Türkiye için tavsiyesini "underweight"e düşürmesi piyasada moral bozukluğu yaratırken banka açıklamasında, Türkiye'nin karşı karşıya bulunduğu güçlükler arasında; yaklaşan seçimlerle birlikte artan siyasi belirsizlik, yüksek tüketici fiyatları endeksi ve cari açık gösterildi. Tahvil-bono piyasasında ise gösterge faiz sabah %9,05 bileşik seviyesini gördü. Valörlü işlemlerde bir miktar geri çekilen 20 Şubat 2013 vadeli gösterge tahvilin bileşik getirisi %8,97 seviyesine geriledi. Dış piyasalarda güçlenen dolarda ise serbest piyasada 1,606 TL den el değiştirirken, Euro 2,284 TL den satıldı. Öte yandan Merkez Bankası tarafından yapılan Cuma günkü döviz alım ihalesine 233 milyon dolar teklif geldi. MB'nin 50 milyon dolar aldığı ihalede ortalama fiyat 1,6101 oldu. Emtialar ve Petrol Geçen hafta düşen doların etkisiyle emtialar hareketli bir görünüm çizdi. Altın ve gümüş gibi kıymetli metaller yine artışlar yaşarken 19 emtianın sepet endeksi Thomson/Reuters Jeffries CRB üçüncü hafta da yükselerek %1,4 haftalık artış yaşadı. G-8 maliye bakanları zirvesinden çıkan ekonomiler güçleniyor mesajı petrole de hareket getirirken Brent ham petrolü geçen hafta %2,4 artışla Cuma akşamı $115,03 varil fiyatından kapandı. NYMEX hafif ham petrol ise New York ta $100,59 dan kapandı. Bu sabah Nymex ham petrol, uzak doğu borsalarında binde 5 gibi bir düşüşle açıldı. 1
Tarımsal Emtialar ve Chicago Geçen hafta tarımsal emtilar genellikle yükselişler yaşarken haftasonu Rusya nın tahıl ihracatını serbest bıraktığı haberi geldi. Haberden sonra konuştuğumuz Moskova da yerleşik piyasa analist firma IKAR genel müdürü Dmitry Rylko, Dünyadaki hava ve mahsül konusundaki endişeler sürerken, ciddi bir fiyat düşüşü beklememiz gerekiyor. diye konuştu. Geçen hafta USDA ise Fransa buğday rekoltesinde %12, Almanya da ise %7,2 düşüş öngörmüştü. Geçen hafta boyu Chicago CME vadeli işlemler borsasında artışlarda öncülük buğday ve soya yağından geldi. Soya yağı yakın kontratta ton başına $25 dan fazla yükselirken buğday $5 arttı, mısır 73 cent geriledi, soya fasülyesi 22 cent düştü. Palm yağları Palm yağları geçen hafta Cuma günü hava ve üretim endişeleri arasında son 5 haftadaki en yüksek seviyesine gelirken Çin in 2011-12 sezonunda 6 milyon ton palm yağı alacağına dair Cuma günkü CNGOIC raporu piyasaları destekledi. Cuma akşamı nakit piyasası kapanışında RBD Palm yağı $1.218, RBD Palm Olein $1.230, RBD Palm Stearin ise $1.125 FOB Malezya limanları seviyesinde kote ediliyordu. Bu sabah seansında ise, BMD borsasında Ağustos ayı benchmark kontratı ham palm yağı, Cuma akşamına göre 24 ringgit artışla, 3.462 ($1,144) seviyesindeydi. Kanola Kompleksi Geçen hafta Kanada ve ABD deki ekimlerdeki gecikme ve ilave yağış tahminleri tüm yağlı tohumlara sağlamlık olarak yansırken Kanada ICE borsasında ve Avrupa da kanola tohumu %3 kadar yükseldi. Kanada daki ekim gecikmelerinin yol açtığı verimlilik belirsizliklerine Avrupa kanolasındaki 1,5 milyon ton eksiklik ve Ukrayna da olumsuz koşullarla artan lokal yeni mahsül fiyatları eklenince piyasalarda genel hissiyat, sağlamlık yönünde gelişmeye başadı. Geçen hafta yeni mahsül kanola tohumu fiyatları daha yüksek seyrederken Cuma akşamı Rotterdam teslim ham kanola yağı haftalık $15 artışla $1.450 FOB seviyesinden teklif edildi. Ayçiçek Kompleksi Geçen hafta ayçiçek kompleksi de kanola ve diğer yağlı tohumların etkisinde yükselişler yaşadı. Karadeniz limanları teslim ham ayçiçek yağı geçen hafta boyu ton başına $25 gibi bir artış yaşarken Cuma akşamı $1.350 FOB seviyesinde kote edildi. Geçen hafta Bulgaristan menşeli ayçiçek tohumu teklifleri de çıkmaya başladı ancak $680 CIF Marmara seviyesindeki teklifler Türkiye den alıcı bulamadı. Rusya Geçtiğimiz Cumartesi günü Rusya Başbakanı Vladimir Putin, geçen sezon konan tahıl ihracat yasağının 1 Temmuz 2011 tarihinde kalkacağını açıkladı. Hükümet basın ajansı kanlıyla yaptığı açıklamada Putin, yeni mahsül için tüm devlet mekanizmalarıyla çiftçiye destek olunacağını söylerken başbakan yardımcısı Viktor Zubkov, Rusya nın dünyanın en düşük maliyetli tahılına sahip olduğunu ve yasağın kalkmasının çiftçiye fayda sağlayacağını söyledi. Zubkov, Ülkedeki cari fiyatlar dünya piyasasındaki fiyatların yarısı düzeyinde, stoklarımız yeterli ve kışlık ürününü durumu da iyi. şeklinde konuştu. Ukrayna Ukrayna da da hükümet, 1 Temmuz 2011 itibarıyla tüm tahıl ihracat kısıtlamalarını kaldırdığını açıkladı. Tarım Politikaları ve Gıda Bakanı Mykola Prysiazhniuk açıklamasında, kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte tahıl ihracatının artacağını söylerken Rusya ile birlikte tahıl ihracatındaki kısıtlamaların Ukrayna da da kalkması ve dünyanın ekmek sepeti olarak adlandırılan bu iki ülkenin yeniden devreye girmesiyle dünya tahıl ve yağlı tohum fiyatlarının bir miktar baskı altına gireceği görüşündeyiz. 2
Chicago vadeli işlemler borsasını da düzenleyen CME Group, 16 Mayıs 2011 tarihinde Kiev deki Gafta yıllık akşam yemeğinde yaptığı açıklamada, Ukrayna da tahıl ve tahıl dışı ürünleri kapsayacak esaslı bir vadeli işlemler borsası kurulması konusunda Ukrayna hükümeti, Ukrayna Ulusal Bankası ve Ukrayna vadeli işlemler borsası UFE ile ayrı ayrı anlaşmalar imzaladıklarını açıkladı. CME Group Ukrayna projesinin başında bulunan Leo Melamed açıklamasında, elektronik işlem platformu CME Globex i de devreye sokacaklarını söylerken anlaşmaların CME Group un doğu Avrupa da yayılma politikasının önemli bir parçası olduğunu ve dünyadaki öncü emtia risk yönetimi sağlayıcısı olarak etki alanlarını genişlettiklerini söyledi. Öte yandan CME Group tarımsal emtialar Başkanı Tim Andriesen konuşmasında, 30 milyon hektarın üzerinde ekilebilir alanıyla Ukrayna nın büyüyen dünya tarımsal emtia pazarında kilit rol oynadığını söylerken bölgeye getireceğimiz ekpertiz ve teknolojiyle bölgede muhtemel hava şartları, arz talep değişiklikleri ve mali politikalar karşısında risk yönetimine katkı yapacaklarını anlattı. Bilindiği gibi CME Group, 2009 yılında Malezya da Bursa Malaysia Derivatives borsasıyla benzer bir ortaklığa girmiş ve Kuala Lumpur BMD nin %25 ortağı olmuştu. IGC Uluslararası Hububat Konseyi IGC, geçen hafta Perşembe günkü aylık raporunda, 2011-12 sezonu dünya buğday üretiminin 667 milyon ton olarak gerçekleşeceğini savundu. Tahmin konseyin Nisan ayı raporuna göre 5 milyon ton düşük yapılırken geçtiğimiz sezona göre %2,8 oranında bir artışa işaret ediyor. 2012 yıl buğday bitiş stokları raporda 185 milyon ton olarak tahmin edilirken IGC ın Nisan ayı raporuna ve aynı zamanda 2011 yılına göre 1 milyon ton azalma göstermiş durumda. Uluslararası Hububat Konseyi IGC raporunda, sekiz belli başlı buğday ihracatçısı ülkenin devreden stok seviyelerinde herhangi bir değişiklik öngörmemekle birlikte ABD stoklarında bir gerileme AB ve Rusya stoklarında iyileşme beklediklerini açıkladı. Çin Çin in Ulusal Tahıl ve Yağ Enformasyon Merkezi CNGOIC, geçtiğimiz Cuma günkü raporunda bu sezon ülke soya ithalatını 53 milyon ton olarak aşağı düzeltti. CNGOIC, Çin in 2010-11 sezonu kendi soya fasülyesi üretimini de 15,2 milyon ton olarak tahmin ederken ithalat tahmini yine de geçen yılki 50,3 milyon tona göre ciddi artışa işaret ediyor. Son aylarda Çin in yavaşlayan soya ithalatıyla çeşitli kaynaklarca verilen 55 milyon ton seviyesine ulaşılamayacağı anlaşılırken Çin in bu sezonki ithlatındaki düşüşün gelecek sezona artış olarak yansıyacağı görüşü hakim. ABD tarım bakanlığı USDA ise Çin soya ithalat rakamı tahminini 58 milyon tondan 54,5 milyon tona düzeltmişti. Öte yandan Çin gümrükler idaresi Nisan ayı soya ithalatını geçen yıla göre %7,6 düşüşle 3,88 milyon ton olarak açıkladı. Pakistan Pakistan ın bu sezon buğday ihracatının Temmuz ayı sonu itibarıyla 3 milyon tona ulaşacağı açıklandı. Yetkili bir sektör mensubu Cuma günü yaptığı açıklamada $300-310/mt FOB fiyatıyla Pakistan menşeli ekmeklik buğdayının dünyanın en ucuz buğdayları arasında olduğunu söylerken her gün 18-20.000 tonluk parsellerin Karachi limanından Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Güneydoğu Asya ülkelerine yüklendiğini anlattı. Seatrade Commodities Başkanı Muhammed Najib açıklamasında, Pakistan ın Mayıs ayı ihracatının 500.000 ton olarak gerçekleşmesinin muhtemel olduğunu söylerken hasat altındaki yeni mahsül ihracatının Temmuz ayı itibarıyla 1,3 milyon tona ulaşacağını belirtti. Sektör Yatırımları Hindistan ın en büyük bitkisel yağ üreticilerinden Gokul Refoils & Solvent Ltd., her biri günlük 1.000 ton rafine kapasiteli iki yeni rafine ünitesi yatırımı açıkladı. Yeni yatırımlarla birlikte ülkenin en büyük yemeklik yağ üreticisi konuma gelecek olan Gokul %61 büyüyerek günlük 5.300 ton rafine kapasitesine ulaşmış 3
olacak. Gokul, rafine tesislerinin birini Mumbai nin de ait olduğu Maharashtra eyaletinde, diğerini ise güneybatı Hindistan kıyısında kuracak. İhale ve Alımlar Ukrayna Ukrayna da ihracatçılar yasakların kalkmasıyla yeni mahsül buğday ihracat sözleşmelerine başladılar. Geçtiğimiz Cuma günü Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerine $325 FOB fiyatı civarında çeşitli yüklemeler için anlaşmaya varıldığı haberleri gelirken 15.000 tonluk parsellerin Temmuz sonu ve Ağustos başı yüklemesi olarak planlandığı da bildirildi. Şu ana kadar Tunus, Lübnan, Etyopya ve Mısır daki özel şirketlerle bağlantılar yapıldığı bildirilirken Ukrayna da ihracatçıların hummalı bir şekilde iç alım yapmakta oldukları ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika daki devlet ihalelerine katılmak için hazırlık yaptıkları bildirildi. Japonya Japonya tarım bakanlığı geçen hafta içinde 156,917 ton ekmeklik buğday alımı yaptı. Alımın 71.955 tonu ABD menşeli olarak HRW ve WW kalitesinde yapılırken 39.822 ton buğday Avustralya menşeli ve standart beyaz kalitesi olarak, 45.140 ton Kanada menşeli WRS kalitesi olarak, Temmuz ayı yüklemeli olarak yapıldı. Endonezya Endonezya nın PT KPB Nusantara firması, geçen hafta Cuma günü hükümet ihalesine 13.000 ton ham palm yağı satışı açıkladı. İhaleden PT Musim Mas firması IDR8.983 ($1.050/mt) fiyatından 9.500 ton, PT Intibenua Perkasatama firması 3.000 ton IDR8,983 ($1.050/mt) ve 500 ton IDR8.762 ($1.024) fabrika teslim fiyatından alım yaparken 500 ton ham palm yağı düşük teklifler nedeniyle satılmadı. USDA ABD tarım bakanlığı USDA, geçen hafta içinde Meksika ya 168.000 ton mısır satışı açıkladı. İç Piyasa İçerde geçen hafta da ham ayçiçek yağı fiyatları tavan yapmaya devam etti. Trakya da ham ayçiçek yağı fiyatı, %27 gümrük vergisinin efektif hale gelmesiyle birlikte, ton başına $1.800 seviyesini aşarken büyük rafinatörler, distrübütör tarafı ve zincirlerden gelen yoğun taleple, piyasada ham yağ talebini sürdürdü. Haziran ayı sonunda tarife kontenjanları kapsamında 650.000 ton ayçiçek tohumu ithalatı tamamlanmış olacak. Hasatın gecikmesi ve diğer yağlardan ayçiçeğe yoğun kayışın da etkisinde Türkiye nin kontenjan dışı ilave 200.000-250.000 ton daha eski mahsül ayçiçek (veya 85.000-100.000 ton kadar karşılığı ham ayçiçek yağı) ithalatı yapacağı görüşündeyiz. GDO tartışmalarında hiç ortaya çıkmayan uluslararası tohum devlerinden Pioneer Hi-Breed'in Başkanı Paul E. Schickler, "Biz insanların düşüncelerini değiştiremeyiz. Tek yapabildiğimiz hükümetlerle, sivil toplum örgütleri ve akademik çevrelerle görüşüp biyoteknolojinin ne kadar güvenli olduğunu anlatmak. dedi. Yasalara göre Türkiye'de GDO'lu tohumların satılması yasak ve yalnızca yem amaçlı GDO soya ithalatına izin veriliyor. Birleşmiş Milletler Konferansı için İstanbul'a gelen Schickler, Türkiye'nin kendileri için en önemli 20 pazardan biri olduğunu söyledi, Şirketin Türkiye'de de üretimi bulunuyor ve mısır, buğday, kanola ve ayçiçeği tohumlarını Adana'da üretip Türk çiftçilere satıyor. Şirketin global cirosu 2010 yılında 5,3 milyar dolar oldu. Bu ve tüm geçmiş raporlarımızı web sitemiz, www.agripro.com.tr Piyasa Raporları bölümünden okuyabilir ve bilgisayarınıza indirebilirsiniz. 4
Fiyat Kotasyonları Cuma akşamı gördüğümüz endikatif fiyatlar: İthal: - Ayçiçek Tohumu - CIF Marmara - $ 675 - Kanola Tohumu - CIF Marmara - $ 735 - Yeni mahsül Kanola Tohumu CIF Marmara - $705 - ABD Soya Fasülyesi - CIF TR - $ 564 - G. Amerika Soya Fasülyesi - CIF TR - $ 548 - RBD Palm Yağı - CIF TR $ 1.270 - RBD Palm Olein - CIF TR $ 1.280 - RBD Palm Stearin - CIF TR $ 1.190 - Ukrayna menşeli Ham Ayçiçek Yağı - CIF Marmara/Mersin - $ 1.390/$ 1.400 - Arjantin menşeli Ham Ayçiçek Yağı - CIF TR - $ 1.385 - G. Amerika menşeli Ham degam Soya Yağı - CIF TR - $ 1.375 - ABD menşeli Ham Degam Mısırözü yağı - CIF TR $ 1.710 - Çin menşeli Ham Degam Mısırözü Yağı CIF TR - $1.640 (flexibag konteyner) - Çin menşeli Tam Rafine Mısırözü Yağı CIF TR - $1.780 (flexibag konteyner) İç Piyasa: - Ham Ayçiçek Yağı - Trakya teslim - $1.800 - Ham Kanola Yağı - Trakya/Ege/Çukurova teslim - $ 1.675 - Ham Soya Yağı - Ege/Çukurova teslim - $ 1.450 - Ham Mısır Yağı - Güney Marmara teslim - 3.075 TL - Nötr Pamuk Yağı - Çukurova teslim - 2.550 TL - Ham Fındık Yağı - Ordu/Afyon teslim - 2.750 TL - 28 protein Ayçiçek küspesi - Trakya/Ege/Çukurova teslim - 340 TL/360 TL/380 TL - Kanola küspesi - Trakya/Ege/Çukurova teslim - $ 360 - Soya Küspesi - Ege/Çukurova teslim - $ 530 - Pamuk Küspesi - Çukurova teslim - 485 TL AgriPro Limited Copyright 2011 AgriPro Tarım Danışmanlık Ticaret Ltd.Şti. Bu bilgi servisi yalnızca gönderilen kişiye özeldir, basılı veya elektronik olarak dağıtılamaz. Bu hizmetle verilen bilgi, haber, fiyat ve analizlerin güvenilir olduğuna inanılmaktadır. Ancak, verdiğimiz bilgi, görüş ve fiyatların doğruluğu ve/veya herhangi bir ticari sözleşmeye referans olarak alınması konusunda sorumluluk kabul edilemez. Tel 0212 236 0345 Faks 0212 236 0385 email info@agripro.com.tr web www.agripro.com.tr 5