12.04 06.05 12.05 06.06 12.06 06.07 06.08 06.09 06.10 12.13 Arastirma@Halkyatirim.com.tr +90 212 314 8181 Yıl: 1 / Sayı: 8 Enflasyonda Talep ve Maliyet Unsurları, Orta Vadeli Öngörülere İlişkin Varsayımlar Para politikasında kur volatilitesini faiz volatilitesine tercih etmeye dayalı yeni duruş, orta vadeli enflasyon görünümü bozulmadıkça korunacak. Bu durumda, orta vadeli görünüme ilişkin gelişmeler daha kritik konumda. Enflasyonun talep ve maliyet unsurlarına yönelik gelişmeler, yıllık enflasyondaki düşüşün kalıcılığıyla ilgili temkinli duruşun korunması gerektiğine işaret ediyor. Maliyet tarafında kurdaki değer kaybı ve enerji fiyatlarındaki yükseliş; talep tarafında ise, global dalgalanmanın iç ekonomik aktivitedeki etkisinin ılımlı boyutta kalması, enflasyon riskleri hususunda tam bir rahatlamaya izin vermiyor. Mevsimsel olarak yukarı fiyat ayarlamalarının yapıldığı Eylül-Ekim dönemi, kur etkisinin yansıması açısından önemli bir dönemeç olacak. Enflasyon görünümüne, orta vadeli öngörülerin dayandığı varsayımlar açısından bakıldığında da, yukarı yönlü risklerin korunduğu sonucu teyid ediliyor. Enflasyon bekleyişlerinin ek bir baskı yaratmaması, diğer bir ifadeyle bekleyişlerdeki bozulmanın derinleşmemesi için, para politikası araçlarının kur oynaklığının düşürülmesinde başarılı olması ve kurda tekrar bir değer kazancı görülmesi, enerji fiyatlarının daha ılımlı bir seyir izlemesi, iç ve dış talep koşullarının yardımcı olması, işlenmemiş gıda fiyatlarında düzeltme sürecinin kalıcı olması gibi olumlu gelişmelerin gözlenmesi gerekiyor. Merkez Bankası nın geçen haftaki ekonomistlerle olan toplantısında para politikasındaki yeni duruşunu, faiz volatilitesini düşük tutmak, bu amaç doğrultusunda da, geçmiş dönemin tersine, kur volatilitesindeki artışı faiz volatilitesindeki artışa tercih etmek şeklinde netleştirdiğini biliyoruz. Para politikasındaki bu yeni tercihin ana hedefi de, veri bağımlı hale gelen Fed politikasının gelişmekte olan ülkeler üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek. Bu politika duruşu, enflasyonda - kısa değil - orta vadeli riskler belirene kadar da korunacak. Bu çerçevede, orta vadeli enflasyon görünümüne ilişkin gelişmelerin daha kritik bir konuma geldiği açık. Bu nedenle, bu haftaki notumuzu enflasyon gelişmelerine daha orta vadeli bir bakış açısıyla bakmaya ayırdık. şimdiye kadar sınırlı bir etki gözlüyor olmamıza karşın, çekirdek enflasyon rakamlarında daha belirgin bir yükseliş sözkonusu. TÜFE de Mayıs-Ağustos dönemi kümülatif artış % 1,1 ile sınırlı kalırken, I özel TÜFE göstergesinde sözkonusu dönemdeki artış % 2,1. Mevsimsel olarak yukarı fiyat ayarlamalarının yapıldığı Eylül-Ekim dönemi, kur etkisinin yansıması açısından önemli bir dönemeç olacak. Graf Grafik1: TÜFE ve Çekirdek Enflasyon Göstergeleri 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% Çekirdek ("I", yıllık değ.) TÜFE (yıllık değ.) Öncelikle, Temmuz ayında % 8,88 e çıktıktan sonra Ağustos ayında % 8,17 ye gerileyen enflasyon rakamının, yıllık enflasyonun Temmuz da tepe yaptığı görüşüne resmiyet kazandırdığını söyleyelim. Ancak, aşağıda detaylı analizini sunacağımız üzere, enflasyonun talep ve maliyet unsurlarına yönelik gelişmeler, yıllık enflasyondaki düşüşün kalıcılığıyla ilgili temkinli duruşun korunması gerektiğine işaret ediyor. Maliyet tarafında kurdaki değer kaybı ve enerji fiyatlarındaki yükseliş; talep tarafında ise, Merkez Bankası nca da dile getirildiği üzere, global dalgalanmanın iç ekonomik aktivitedeki etkisinin ılımlı boyutta kalması, enflasyon riskleri hususunda tam bir rahatlamaya izin vermiyor. Kurun yansımasıyla ilgili olarak, manşet enflasyon rakamlarında Kay Kaynak: TCMB, HLY Araştırma Ekonomik Araştırmalar Birimi Banu KIVCI TOKALI Ekonomik Araştırmalar Müdürü btokali@halkyatirim.com.tr (212) 314 8188 Nurcihan AŞIK Uzman Yard. nasik@halkyatirim.com.tr (212) 314 8183
09.12 03.13 09.13 12.13 03.14 06.14 09.14 12.14 03.15 06.15 09.15 12.15 03.16 06.16 09.16 08.07 02.08 08.08 02.09 08.09 02.10 08.10 02.11 2 Global dalgalanmanın yansıması olarak son dört aylık dönemdeki enflasyon gelişimine mal ve hizmet enflasyonu ayrımında baktığımızda, % 3,4 lük artışla hizmet enflasyonundaki yükseliş dikkat çekiyor. Graf Grafik2: Mal ve Hizmet Enflasyonu 13% 12% 11% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% Kay Kaynak: TCMB Hizmet Enflasyonu (yıllık değ.) Mal Enflasyonu (yıllık değ.) Kira, ulaştırma, haberleşme, lokanta hizmetleri fiyat artışlarının başını çekerken, ev-bakım, sağlık, eğlence-kültür, sosyal ve mali hizmetlerin daha ılımlı kaldığı gözleniyor. Merkez Bankası nın gıda ve enerji fiyatlarındaki artışların birincil etkilerine politika reaksiyonu vermediğini biliyoruz. Ancak, lokanta ve ulaştırma hizmetleri gibi ikincil etkilere sözkonusu olan sektörlerde enflasyon baskısının gözlenmesi durumunda, Merkez Bankası nın da dile getirdiği üzere, para politikası duruşunun tekrar gözden geçirilmesi sözkonusu olabilecek. Graf Tablo1: Hizmet Enflasyonu (aylık değişim) May Haz Tem Ağs 4 Aylık Değ. HİZMET 0.8% 1.2% 0.8% 0.6% 3.4% Kira 0.5% 0.6% 0.5% 0.6% 2.2% Lokanta ve Oteller 0.8% 0.6% 0.6% 0.8% 2.7% Ulaştırma Hizmetleri 0.8% 1.0% 0.7% 0.5% 3.1% Haberleşme Hizmetleri 0.7% 0.3% 1.0% 0.0% 2.0% Diğer 1.0% 2.5% 1.1% 0.9% 5.5% Kay Kaynak: TCMB, HLY Araştırma Mal grubu tarafında ise, dört-aylık fiyat artışının % 0,4 düzeyinde sınırlı kaldığını izliyoruz. Enerji fiyatları ve altın hariç dayanıklı mallar, bu grup enflasyonunda yukarı yönlü baskı yaratırken; işlenmemiş gıda fiyatlarındaki düşüşler - mevsimsel ortalamanın altında kalmış olsa da - ve altın fiyatlarındaki gerileme, mal grubu enflasyonunun düşük kalmasında etkili unsurlar. Mal grubunun enflasyonun kontrol altında kalmasına verdiği desteğin devam edebilmesi için, işlenmemiş gıda fiyatlarında beklenen düzeltme sürecinin gerçekleşiyor olması, enerji fiyatlarının daha ılımlı bir seyir izlemesi, kur etkisinin dayanıklı mallar üzerinde sınırlı kalması gibi gelişmeler gerekiyor. Altın fiyatlarındaki genel aşağı yönlü baskılar ise bu noktada yardımcı bir bileşen oluyor. Graf Tablo2: Mal Enflasyonu (aylık değişim) May Haz Tem Ağs 4 Aylık Değ. MALLAR -0.1% 0.6% 0.1% -0.4% 0.3% Enerji -0.7% 0.8% 1.2% 0.3% 1.6% Gıda ve Alkolsüz İçecekler -2.2% 1.8% 0.2% -0.8% -0.9% İşlenmemiş Gıda -5.3% 3.6% 0.1% -2.7% -4.5% İşlenmiş Gıda 0.6% 0.4% 0.3% 0.9% 2.2% Enerji ve Gıda Dışı Mallar 1.7% -0.3% -0.4% -0.4% 0.6% Temel Mallar 2.2% -0.3% -0.4% -0.7% 0.8% Dayanıklı Mallar -0.3% -0.1% 1.4% 0.7% 1.7% Dayanıklı Mallar (Altın Hariç) -0.1% 0.0% 1.6% 0.4% 1.9% Alkollü İçecekler Tütün 0.0% 0.0% -0.1% 0.0% -0.1% Altın -3.9% -1.3% -2.7% 6.5% -1.7% Kay Kaynak: TCMB, HLY Araştırma Enflasyon görünümüne, orta vadeli hedeflerin dayandığı varsayımların gelişimi açısından baktığımızda da, yukarı yönlü risklerin korunduğu sonucu teyid ediliyor. Aşağıdaki tabloda, orta vadeli enflasyon öngörülerinin dayandığı 6 temel kritere ait varsayımları görüyoruz. Graf Tablo3: Orta Vadeli Enflasyon Öngörülerine Ait Varsayımlar Çıktı Açığı Kay Kaynak: TCMB, HLY Araştırma, TCMB HLY Temmuz Eylül 2013 Ç2-2.0-2.0 Gıda Fiyat Enflasyonu 2013 7.0 9.0 (Yılsonu Yüzde Değişim) 2014 7.0 7.0 İthalat Fiyatları 2013-1.3-1.2 (USD Yıllık Ort. % Değ.) 2014-1.7-1.5 Kur 2.23(1) 2.37(2) (0.5USD+0.5 EUR sepetinin; (1) Rapor tarihinde varsayılan değeri, (2) Mevcut seviyesi) Petrol Fiyatları 2013 107 110 (Ortalama ABD Doları) 2014 102 110 İhracat Ağırlıklı Küresel Üretim Endeksi 2013 1.2 1.5 ( Yıllık Ort. % Değişim) 2014 2.4 2.4 Çıktı açığı ile başlayacak olursak, ikinci çeyrek sonu itibariyle % 2 seviyesinde olduğu varsayımının geçerliliğini büyük oranda koruduğunu düşünüyoruz. Bu hafta açıklanacak ve yıllık bazda % 3,9 düzeyinde tahmin ettiğimiz ikinci çeyrek büyüme rakamları, çıktı açığıyla ilgili daha fazla bilgi veriyor olacak. Aşağıdaki grafikte yer alan çıktı açığının gelişimine ilişkin tahmin grafiğimiz de, açığın 2015 yılının ikinci çeyreğinde kapanabileceğine işaret ediyor. Graf Grafik3: Çıktı Açığına İlişkin Tahminlerimiz 6.0% 4.0% 2.0% 0.0% -2.0% -4.0% Kay Kaynak: HLY Araştırma
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 3 Tüketici enflasyonu için önemli bir yurt içi maliyet unsuru olan çıktı açığı, enflasyondaki yukarı risklerin dizginlenmesi açısından en önemli destek unsuru haline geliyor. Gıda enflasyonu ile devam edecek olursak, hem 2013 hem de 2014 sonu için % 7 seviyesinde tutulmaya devam eden öngörünün, özellikle bu yıl için gerçekleşme olasılığını oldukça düşük bulduğumuzu belirtmek isteriz. Ağustos sonu itibariyle, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki yıllık artış % 12,9; işlenmiş gıda fiyatlarının ise % 8,3. Toplam gıda enflasyonu da % 9,8. Bu rakamın yıl sonu hedef rakamına yakınsaması için, yılın kalan dört aylık döneminde gıda enflasyonunun % 2,1 ile sınırlı kalması gerekiyor. Geçen yılın son dört aylık döneminde gıda enflasyonunun % 5,6 olduğunu; geçmiş yılların aynı döneminde baktığımızda da en düşük % 5 seviyesine yakın gerçekleştiğini, 2011 yılında ise % 11 in üzerine kadar çıktığını, ortalama olarak ise % 5-8 aralığında kaldığını görüyoruz. Graf Grafik4: Gıda Fiyatlarında Eylül-Aralık Kümülatif Değişimleri 20.0% 1 10.0% 0.0% İşlenmiş Gıda İşlenmemiş Gıda Gıda Nitekim, Mayıs-Haziran global dalgalanması sırasında kurda yaşanan değer kaybının üzerine, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımında yaşanan son dalgalanmanın kurda yarattığı ek değer kaybı, kurun yansıma etkisiyle ilgili endişelerin devam etmesine neden oluyor. İlk dalgalanmanın etkisi 1 yıllık dönemde 1 puana yakın tahmin edilirken, son dalgalanma sonrasında ulaşılan nominal seviyelerin kalıcı olması halinde enflasyona etkisini 0,8 puana yakın hesaplıyoruz. Bu noktada, kurdaki değer kaybının bir kısmının geri verilmesi enflasyon riskleri açısından kritik olacak. Merkez Bankası nın da dile getirdiği üzere, Türkiye gibi küçük açık ekonomilerde, yerli üretimde kullanılan ithal girdi oranının yüksek olması nedeniyle ithalat fiyatları ve döviz kuru gibi yurtdışı kaynaklı maliyet unsurlarının, yurt içi maliyet unsurlarına göre daha fazla öne çıktığını biliyoruz. Nitekim, Merkez Bankası nın çalışmalarında, tüketici enflasyonu üzerinde etkili olan maliyet unsurlarının % 64 e yakın kısmının TL cinsinden ithal fiyatlardaki değişimlerden kaynaklandığı görülüyor. Hatta, enflasyondaki dönüm noktalarının büyük ölçüde yurtdışı kaynaklı maliyet unsurları tarafından şekillendirildiği, yurt içi maliyet unsurlarının ise ek bir unsur olarak belirdiği gözleniyor. - Kay Kaynak: HLY Araştırma İşlenmiş ve işlenmemiş ayrımında da, işlenmemiş gıda fiyatlarında geçen yılın son dört aylık döneminde % 6,8 lik artış sözkonusu. Bu oran, geçmiş yılların aynı dönemindeki % 11-17 lik bandın oldukça altında kalırken, ılımlı dönemler olarak görünen 2007 ve 2010 yıllarındaki % 6 lık seviyeye de oldukça yakın. Daha açık bir deyişle, işlenmemiş gıda fiyatlarına ait yıllık artış rakamının, toplam gıda enflasyonunu % 7 lik hedefe yaklaştıracak şiddette düşmesi zor görünüyor. Daha az volatil bir yapısı olan ve geçen ay yükseliş eğilimi gösteren işlenmiş gıda fiyatlarından, özellikle kur etkisine yönelik riskler nedeniyle, toplam gıda enflasyonu hedefine önemli bir katkı beklemek fazla iyimserlik olacaktır. Sonuç olarak, gıda enflasyonunun yıl sonunda ancak % 9 seviyesine inebileceği tahmininde bulunuyoruz. Diğer önemli bir varsayım kriteri olan petrol fiyatlarının, 2013 yılı için 107 dolar, 2014 te de 102 dolar olarak öngörüldüğünü biliyoruz. Ancak, mevcut durumda 116 dolar, yılbaşından bu yana da ortalama olarak 110 dolar civarında seyreden petrol fiyatlarının, bu yıla ilişkin hedefte gerçekleşebilmesi için yılın kalan üç aylık döneminde ortalama olarak 101 doların altına inmesi gerekiyor. Küresel toparlanmaya ilişkin sinyaller ve jeopolitik unsurların bu gevşemeye izin vermesi zor görünüyor. Dolayısıyla, ılımlı bir bakışla, bu yıl ortalamasını 110 dolar düzeyinde tahmin ediyoruz. 2014 yılına ilişkin öngörü de benzer soru işaretleri içeriyor. Graf Grafik5: Petrol Fiyatları 120 115 110 105 100 2013 yılı ortalama Brent petrol tahminimiz: 110 $/bbl Üçüncü (ve dördüncü) bileşen olarak ithalat fiyatlarında 2013 için % 1,3, 2014 yılı için ise % 1,7 lik yıllık düşüşler öngörüldüğünü biliyoruz. Ancak, kurdaki değer kaybının TL cinsinden ithal fiyatlarında ek bir baskı yaratması olası. Kay Kaynak: HLY Araştırma
4 Son bileşen olarak ihracat ağırlıklı küresel üretim endeksi, ekonomilerde gözlenen toparlanma sinyallerinin korunmasıyla, varsayımlara göre daha iyimser bir tablo ile sonuçlanabilir. Tüm bu varsayımlara ilişkin mevcut tablo ve beklentilerimizi biraraya getirdiğimizde, enflasyonda sadece kısa vadeli değil orta vadeli görünümde de yukarı yönlü risklerin belirdiğini görüyoruz. Özellikle, enflasyon bekleyişlerinin ek bir baskı yaratmaması, diğer bir ifadeyle bekleyişlerdeki bozulmanın derinleşmemesi için, para politikası araçlarının kur oynaklığının düşürülmesinde başarılı olması ve kurda tekrar bir değer kazancı görülmesi, enerji fiyatlarının daha ılımlı bir seyir izlemesi, iç ve dış talep koşullarının fiyat artışlarının sınırlı kalmasında yardımcı olması, işlenmemiş gıda fiyatlarında düzeltme sürecinin kalıcı olması gibi olumlu gelişmelerin gözlenmesi gerekiyor.
04.11 08.10 11.10 02.11 05.11 11.11 05.12 11.12 05.13 111.5 06.04 12.04 06.05 12.05 06.06 12.06 06.07 06.08 06.09 06.10 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 5 DIŞ DENGE VE REEL KUR Grafik1: Cari Denge 85 75 65 55 45 35 25 15 5-5 -15 CA 12 aylık kümülatif (USD milyar) Altın ve Enerji Hariç CA 12 aylık kümülatif (USD milyar) Grafik2: Altın İhracatı ve İthalatı 3.0 Altın İhracatı* (2012) Altın İhracatı* (2013) 2.0 Altın İthalatı* (2012) Altın İthalatı* (2013) 1.0 0.0-1.0-2.0 *Milyar USD -3.0 Kaynak:TCMB, HLY Araştırma Kaynak:TCMB Grafik3: Portföy Yatırımları- Hisse Senedi (Net) Grafik4: Portföy Yatırımları- Bono (Net) 80 70 60 50 40 Aylık Net Değişim (Milyar USD,sağ eks.) Hisse Stok (Milyar USD) 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0-0.5-1.0 80 70 60 50 40 Aylık Net Değişim (Milyar USD,sağ eks.) DIBS Stok (Milyar USD) 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 0.0-1.0-2.0 30-1.5 30-3.0 Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB Grafik5:HLY İhracat Ağırlıklı Küresel PMI Endeksi Grafik6: Reel Kur Endeksi 58 56 54 İhracat Ağırlıklı Küresel PMI Endeksi 140 130 120 131 121.4 52 110 103.6 50 48 46 100 90 80 Kaynak: HLY Araştırma Kaynak:TCMB, HLY Araştırma
01.12 03.12 05.12 07.12 09.12 11.12 01.13 03.13 05.13 07.13 28.05.13 01. 05. 09. 13. 17. 21. 25. 29. 03.07.13 07.07.13 11.07.13 15.07.13 19.07.13 23.07.13 27.07.13 31.07.13 04. 08. 12. 16. 20. 24. 28. 01.09.13 05.09.13 08.10 10.10 02.11 04.11 29.01.2013 18.02.2013 10.03.2013 30.03.2013 19.04.2013 09.05.2013 29.05.2013 18.06.2013 08.07.2013 28.07.2013 17.08.2013 06.09.2013 11.11 01.12 03.12 03.12 05.12 07.12 07.12 09.12 11.12 01.13 03.13 05.13 07.13 09.13 09.12 11.12 01.13 03.13 05.13 07.13 09.13 6 PARA POLİTİKASI VE PİYASA FAİZ GÖSTERGELERİ Grafik7:Para Politikası ve Piyasa Faiz Oranları 13% 12% 11% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% Borç Alma 2Y Benchmark(%) Politika Faizi Borç Verme Grafik8: Türkiye 10 ve 2 Yıllık Faiz Farkı 1.60 1.40 Faiz farkı üst sınır aralığı: 1,1-1,3 puan 1.20 1.00 0.80 0.60 0.40 Faiz farkı alt sınır aralığı: 0,4-0,7 puan 0.20 0.00-0.20-0.40 Kaynak:TCMB Kaynak:Thomson Reuters, HLY Araştırma Grafik9: TCMB Döviz Varlık Göstergeleri 65.0 60.0 55.0 50.0 45.0 40.0 Net Dış Varlıklar (USD milyar) 35.0 Net Döviz Pozisyonu (USD milyar) 30.0 Grafik10: Türkiye ve GOÜ de Kurdaki Volatilite 1.8% 1.6% 1.4% 1.2% 1.0% 0.8% 0.6% 0.4% 0.2% 0.0% USD/TL GOÜ Ortalama Kaynak:TCMB, HLY Araştırma Kaynak: HLY Araştırma, Thomson Reuters Grafik11: Krediler (13 Haftalık ort. yıl., kur etk. arın.) 40.0% 3 30.0% 2 20.0% 1 10.0% Toplam Krediler (13 haftalık ort., yıllıklandırılmış, kur etkisinden arındırılmış) Grafik12:Piyasa Likiditesi ve Kur 5 0-5 -10-15 -20-25 -30-35 Net Likidite (milyar TL) USD/TRY (sağ eks.) 2.10 2.05 2.00 1.95 1.90 1.85 1.80 1.75 Kaynak:TCMB, HLY Araştırma Kaynak:TCMB, HLY Araştırma, *Net Likitide Overnight işlemler Tablo: Krediler 13 Haftalık Ortalama Yıllıklandırılmış Kur Etkisinden Arındırılmış (BDDK rakamları ile) 23 Ağustos 16 Ağustos 7 Ağustos 2 Ağustos Tem.13 Haz.13 May.13 Nis.13 Mar.13 Şub.13 Oca.13 Ara.12 13 Haftalık ortalama 28.1% 29.9% 30.8% 36.4% 32.6% 35.9% 30.6% 2 21.7% 22.3% 20.4% 18.7% Yıllık 23.8% 23.2% 23.1% 23.9% 23.5% 21.6% 20.2% 19.6% 19.3% 18.6% 18.3% 17.7% Kaynak: BDDK, HLY Araştırma * Yıllık rakamlarda değişimlerin ortalamaları kullanılmıştır.
08.06 12.06 04.07 08.07 04.08 08.08 04.09 08.09 04.10 08.10 04.11 06.06 12.06 06.07 06.08 06.09 06.10 07.06 10.06 01.07 04.07 07.07 10.07 01.08 04.08 07.08 10.08 01.09 04.09 07.09 10.09 01.10 04.10 07.10 10.10 01.11 04.11 07.11 01.12 07.12 01.13 07.13 06.06 09.06 12.06 03.07 06.07 09.07 03.08 06.08 09.08 03.09 06.09 09.09 03.10 06.10 09.10 03.11 09.11 03.12 09.12 03.13 08.07 04.08 08.08 04.09 08.09 04.10 08.10 04.11 7 GLOBAL EKONOMİK GÖRÜNÜM Grafik13: ABD GSYİH ve 10 Yıllık Gösterge Tahvil 7.0% ABD GSYİH (yıllık değ.) ABD 10Y Tahvil faizi (sağ eks.) 3.0% 1.0% 5.5% 4.5% 4.0% Grafik14: ABD Tarım Dışı İstihdam ve İşsizlik Oranı 600 400 200 0 10.0% 9.0% 8.0% -1.0% 3.5% -200 7.0% -3.0% - -7.0% 3.0% 2.5% 2.0% -400-600 -800 Tarım Dışı İstihdam (bin kişi) İşsizlik Oranı (sağ eks.) 6.0% -9.0% 1.5% -1000 4.0% Grafik15: ABD TÜFE ve Kişisel Tüketim Harcamaları 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% -1,0% -2,0% -3,0% ABD TÜFE (yıllık değ.) Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (sağ eks.,yıllık değ.) 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% Grafik16: ABD ISM İmalat ve Hizmetler PMI Endeksleri ISM İmalat PMI Sınır ISM Hizmetler PMI Haziran 13 Mayıs 13 Nisan 13 Ağustos 13 Temmuz 13 Mart 13 Şubat 13 Ocak 13 Aralık 12 Ocak 12 60 55 50 45 40 Kasım 12 Şubat 12 Mart 12 Eylül 12 Ekim 12 Nisan 12 Mayıs 12 Haziran 12 Temmuz 12 Ağustos 12 Grafik17: ABD Güven Endeksleri Grafik17: ABD Konut Piyasası 125 115 105 95 85 75 65 55 45 35 ABD Tüketici Güveni (1985=100) Michigan Tüketici Güven End.(1964=100, sağ eks.) 95 90 85 80 75 70 65 60 55 1150 1050 950 850 750 650 550 450 350 Yeni Konut Satışları (bin adet) S&P CaseShiller Konut Fiyat Endeksi (yıllık değ., sağ eks.) 1 10.0% 0.0% - -10.0% -1 25 50 250-20.0%
8 GELİŞMEKTE OLAN ÜLKE EKONOMİLERİ İLE KARŞILAŞTIRILMALI EKONOMİK GÖSTERGELER MERKEZ BANKALARI FAİZ ORANLARI mevcut 2012 sonu 2011 sonu BRIC Brezilya 9.00% 7.25% 11.00% Çin 6.00% 6.00% 6.56% Hindistan 7.25% 8.00% 8.50% Rusya 8.25% 8.25% 8.00% GELİŞMEKTE OLAN AVRUPA Çek Cumhuriyeti 0.05% 0.05% 0.75% Macaristan 3.80% 5.75% 7.00% Polonya 2.50% 4.25% 4.50% Romanya 4.50% 5.25% 6.00% Turkey 4.50% 5.50% 5.75% ASYA-PASİFİK Güney Kore 2.50% 2.75% 3.25% Tayland 2.50% 2.75% 3.25% Malezya 3.00% 3.00% 3.00% AFRİKA & AMERİKA Güney Afrika 5.00% 5.00% 5.50% Meksika 3.75% 4.50% 4.50% Şili 5.00% 5.00% 5.25% Kaynak: Thomson Reuters, HLY Araştırma TÜFE ENFLASYON ORANLARI (yıllık) 2014T 2013T mevcut** 2012 sonu 2011 sonu BRIC Brezilya 4.7% 6.1% 6.1% 5.8% 6.5% Çin 3.0% 3.0% 2.7% 2.5% 4.1% Hindistan 10.8% 10.7% 9.6% 11.2% 6.5% Rusya 6.2% 6.9% 6.5% 6.5% 6.1% GELİŞMEKTE OLAN AVRUPA Çek Cumhuriyeti 1.9% 2.3% 1.4% 2.4% 2.4% Macaristan 3.5% 3.2% 1.7% 4.1% Polonya 2.0% 1.9% 1.1% 2.4% 4.6% Romanya 2.9% 4.6% 4.4% 3.1% Turkey* 6.7% 7.5% 8.9% 6.2% 10.4% ASYA-PASİFİK Güney Kore 2.9% 2.4% 1.3% 1.4% 4.2% Tayland 3.4% 3.0% 1.6% 3.6% 3.5% Malezya 2.4% 2.2% 2.0% 1.2% 3.0% AFRİKA & AMERİKA Güney Afrika 5.5% 5.8% 6.3% 5.7% 6.1% Meksika 3.2% 3.7% 3.5% 3.6% 3.8% Şili 3.0% 2.1% 2.2% 1.5% 4.4% Kaynak: Thomson Reuters, WEO Nis 13, *HLY Araştırma BÜYÜME ORANLARI (yıllık) 2014T 2013T 2Q13 2012 2011 BRIC Brezilya 4.0% 3.0% 3.3% 0.9% 2.7% Çin 8.2% 8.0% 7.5% 7.8% 9.3% Hindistan 6.2% 5.7% 4.4% 7.5% Rusya 3.8% 3.4% 1.2% 3.4% 4.3% GELİŞMEKTE OLAN AVRUPA Çek Cumhuriyeti 1.6% 0.3% -1.3% -1.2% 1.8% Macaristan 1.2% 0.0% 0.5% -1.8% 1.6% Polonya 2.2% 1.3% 0.8% 2.0% 4.5% Romanya 2.0% 1.6% 1.3% 0.4% 2.3% Turkey* 4.0% 3.6% 3.0% 2.2% 8.8% ASYA-PASİFİK Güney Kore 3.9% 2.8% 2.3% 2.0% 3.7% Tayland 4.2% 5.9% 2.8% 6.4% 0.1% Malezya 5.2% 5.1% 4.3% 5.6% 5.1% AFRİKA & AMERİKA Güney Afrika 3.3% 2.8% 2.0% 2.5% 3.5% Meksika 3.4% 3.4% 1.5% 3.9% 3.9% Şili 4.6% 4.9% 4.1% 5.6% 5.9% Kaynak: Thomson Reuters, WEO Nis 13, *HLY Araştırma CARİ DENGE (GSYİH ye oranla) 2014T 2013T 2012 2011 BRIC Brezilya -3.2% -2.4% -2.3% -2.1% Çin 2.9% 2.6% 2.6% 2.8% Hindistan -4.6% -4.9% -5.1% -3.4% Rusya 1.6% 2.5% 4.0% 5.2% GELİŞMEKTE OLAN AVRUPA Çek Cumhuriyeti -1.8% -2.1% -2.7% -2.9% Macaristan 1.8% 2.1% 1.7% 0.9% Polonya -3.5% -3.6% -3.6% -4.9% Romanya -4.5% -4.2% -3.8% -4.5% Turkey* 8.1% 7.1% -6.0% -9.7% ASYA-PASİFİK Güney Kore 2.4% 2.7% 3.7% 2.3% Tayland 1.1% 1.0% 0.7% 1.7% Malezya 5.7% 6.0% 6.4% 11.0% AFRİKA & AMERİKA Güney Afrika -6.5% -6.4% -6.3% -3.4% Meksika -1.0% -1.0% -0.8% -0.8% Şili -3.6% -4.0% -3.5% -1.3% Kaynak: WEO Nis 13, *HLY Araştırma
9 VERİ GÜNDEMİ VE MAKRO TAHMİNLERİMİZ Haftalık Yurtdışı Veri Gündemi Dönemi Önceki Beklenti 09.Eyl Japonya Cari Denge (Milyar Yen) Temmuz 336.3 508.0 09.Eyl Japonya GSYİH (yıllık değ.) 2. Çeyrek 0.6% 1.0% 09.Eyl Çin TÜFE (yıllık değ.) Ağustos 2.7% 2.6% 09.Eyl Avrupa Bölgesi Sentix Tüketici Güven Endeksi Eylül -4.9-4.0 10.Eyl Çin Sanayi Üretimi (yıllık değ.) Ağustos 9.7% 9.9% 11.Eyl Almanya TÜFE (yıllık değ.) Ağustos 1.5% 1.5% 12.Eyl Japonya Makine Siparişleri Temmuz 2.4% -2.7% 12.Eyl Avrupa Bölgesi ECB Aylık Ekonomik Görünüm Raporu 12.Eyl Avrupa Bölgesi Sanayi Üretimi (yıllık değ.) Temmuz 0.7% 0.3% 12.Eyl ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (bin kişi) 323 330 13.Eyl Japonya Kapasite Kullanımı Temmuz -2.3% 13.Eyl Avrupa Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (Milyar EUR) Temmuz 17.3 13.Eyl ABD Michigan Tüketici Güven Endeksi Eylül 82.1 0.82 Kaynak:Thomson Reuters Eikon Kaynak:Thomson Reuters Eikon, *HLY Araştırma Haftalık Yurtiçi Veri Gündemi Dönemi Önceki Beklenti 09.Eyl Sanayi Üretimi (yıllık değ.) Temmuz 3.0% 4.7%* 10.Eyl GSYİH (çeyreklik yıllık değ.) 2. Çeyrek 3.0% 3.9%* 12.Eyl Cari Denge (Milyar Dolar) Temmuz -4.45-4.85 13.Eyl Merkez Bankası Beklenti Anketi Eylül Makro Ekonomik Göstergeler Tahmin Tablosu 2012 2013P (OVP) 2013T (HLY) 2014P (OVP) 2014T (HLY) TÜFE Enflasyon (dönem sonu) 6.2% 5.3% 7.5% 6.7% Çekirdek Enflasyon (dönem sonu) 5.8% 6.6% 6.0% GSYİH (Milyar $) 791 858 833 919 865 GSYİH Büyüme 2.2% 4.0% 3.6% 4.0% Cari Açık (Milyar $) 47.7 60.7 59.0 63.6 70.0 İhracat (Milyar $) 152.5 158.0 150.5 172.3 163.0 İthalat (Milyar $) 236.5 253.0 250.5 272.2 275.0 Cari Açık/ GSYİH (%) 6.0% 7.1% 7.1% 6.9% 8.1% Politika Faizi (dönem sonu) 5.5% 4.5% 6.0% Gösterge Tahvil Faizi (dönem sonu) 10.0% 8.8% 7.5% USD/TRY (dönem sonu) 1.7776 1.9600 2.1000 USD/TRY (ortalama) 1.7919 1.8312 1.8950 1.8937 2.0250 Kaynak: TCMB, TUIK, HLY Araştırma
10 HALK YATIRIM ARAŞTIRMA Azmi DÖLEN, Genel Müdür Yrd. adolen@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 11 Işık ÖKTE, Stratejist iokte@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 82 Banu KIVCI TOKALI, Ekonomist btokali@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 88 Nurcihan AŞIK, Uzman Yard nasik@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 83 Sertaç OKTAY, Uzman Yard. sertac.oktay@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 86 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında yayınlanamaz. (212) 314 81 07