KREDİ TALEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Transkript

1 KREDİ TALEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

2 YARARLANILAN KAYNAKLAR - KREDİ TALEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Öztin AKGÜÇ (ARAYIŞ BASIM) - MALİ TABLOLAR ANALİZİ Dr. Öztin AKGÜÇ (ARAYIŞ BASIM) - İŞLETME FİNANSININ TEMELLERİ BREALEY, MYERS, MARCUS (LİTERATÜR) - FİNANSAL YÖNETİMİN İLKELERİ BRIGHAM, HOUSTON (NOBEL) - İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müş. Odası 2

3 HAFTANIN EKONOMİ HABERİ - ANALİZ - 3

4 4

5 /2017/10/issizligi-artran-buyume.html#more 5

6 ORAN ANALİZİ MALİ TABLOLARDA YERALAN VE ARALARINDA ANLAMLI İLİŞKİ OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN HESAP KALEMLERİ ARASINDA YÜZDE (%) VEYA KAT (x/y) CİNSİNDEN ORAN HESABIYLA YAPILAN YORUMLAMA YÖNTEMİ. ORANLAR HER MALİ DEĞERLENDİRME KATEGORİSİ İÇİN HESAPLANIP MODÜLER UYGULANABİLİR NİTELİKTEDİR. ORANLAR SADECE FİRMANIN GEÇMİŞ MALİ DURUMU İÇİN DEĞİL, AYRICA GELECEK TAHMİNİ İÇİN HESAPLANIR. ORANLAR FİRMANIN DEĞERLENDİRİLMESİNDE DOĞRU SORULAR SORMAMIZA YARDIMCI OLUR; YANITLAMAZ. 6

7 MALİ TABLOLARDAKİ RAKAMLARIN DOĞRULUĞU VE AKTİF - PASİF UYUMU AYNI TARİHLİ FİRMA DETAY MİZANI ÜZERİNDEN TEYİT EDİLEREK İÇERİKLERİ İNCELENMELİDİR. MALİ TABLOLARDAKİ RAKAMLAR ÜZERİNDE BİLANÇO MAKYAJI MEVCUTSA TESPİT EDİLEN DOĞRU DEĞERLERE GÖRE FİRMA BİLANÇOSU ÜZERİNDE GEREKLİ AKTARMA VE ARINDIRMA İŞLEMLERİ YAPILARAK HESAPLAMADA NETLEŞTİRİLMİŞ BİLANÇO ESAS ALINMALIDIR. 7

8 MALİ TABLOLARDAKİ RAKAMLARIN İSTİSNAİ NİTELİK TAŞIYIP TAŞIMADIĞI KESİN OLARAK BELİRLENMELİDİR. AMAÇLANAN ÇOK SAYIDA ORAN HESAPLAMAK DEĞİL, FİRMANIN MALİ GÖRÜNÜMÜNÜ TAM BELİRLEMEKTİR. ORANLAR TEK TEK DEĞERLEDİRİLMEMELİ, BİRBİRİYLE İLİŞKİLİ DİĞER ORANLARLA BİRLİKTE ELE ALINMALIDIR. HESAPLANAN ORANDA FARKLI DÖNEMLERDE GÖRECELİ DEĞİŞME MEVCUTSA PAY VE PAYDA GELİŞİMİ İNCELENİR. 8

9 FİYATLAR GENEL DÜZEYİNDEKİ DEĞİŞİMİN (ENFLASYON) ORANLARA ETKİSİNE DİKKAT EDİLMELİDİR. FİRMA İÇİN HESAPLANAN ORANLAR ÜLKE ŞARTLARINDA KABUL GÖRMÜŞ SEVİYELER İLE KARŞILAŞTIRILMALIDIR. ORANLAR YORUMLANIRKEN FİRMANIN İŞKOLUNUN ORTALAMA SEVİYELERİ İLE KARŞILAŞTIRILMALIDIR. FİRMA İLE AYNI İŞKOLUNDA FAALİYET GÖSTEREN BENZER ÖLÇEKLİ DİĞER İŞLETMELERİN ORANLARI ARAŞTIRILMALI 9

10 LİKİDİTE Oranları MALİ ORANLAR KALDIRAÇ Oranları VERİMLİLİK Oranları KÂRLILIK Oranları 10

11 LİKİDİTE ORANLARI KISA SÜRELİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ KARŞILAMA YETENEĞİ FİRMANIN VARLIĞI VE FAALİYETLERİNE DEVAM ETMESİ KISA VADELİ BORÇLARINI ÇEVİREBİLMESİNE BAĞLIDIR. UZUN VADEDE PARLAK PROJELERİ BULUNAN FİRMA DAHİ GÜNLÜK FAALİYETLERİNİ FİNANSE EDEMEZSE BATABİLİR. FİRMANIN DÖNEN VARLIKLARININ NAKDE DÖNME HIZI YETERLİĞİ KISA VADELİ BORÇLARIN VADESİNE BAĞLIDIR. 11

12 LİKİDİTE DERECESİ MALİ ANALİZ ELMA LTD. ŞTİ. BİLANÇOSU AKTİF EN LİKİT VARLIK EN KATI VARLIK DÖNEN VARLIKLAR - HAZIR DEĞERLER - MENKUL KIYMETLER - TİCARİ ALACAKLAR - DİĞER ALACAKLAR - STOKLAR - DİĞER DÖNEN VARLIKLAR DURAN VARLIKLAR - U.V. TİCARİ ALACAKLAR - U.V. DİĞER ALACAKLAR - MALİ DURAN VARLIKLAR - MADDİ DURAN VARLIKLAR - MADDİ OLM. DURAN VARLIKLAR - DİĞER DURAN VARLIKLAR 12

13 FİRMANIN BORÇ ÖDEME YETENEĞİNİ SAPTAMAYA ÇALIŞIRKEN BANKALAR DİKKATLERİNİ LİKİT VARLIKLAR ÜZERİNDE YOĞUNLAŞTIRIRLAR. DÖNEN VARLIKLARIN NAKDE DÖNÜŞÜ MAKS 1 YILDIR. AYRICA DÖNEN VARLIKLAR, DURAN VARLIKLARDAKİ GİBİ AMORTİSMAN VS. ETKİLERİNDEN UZAKTIRLAR. ANCAK DÖNEN VARLIKLAR STOK YÖNETİM MODELİ VE SEZONSAL ETKİLERLE GÜNCELDEN SAPABİLİRLER. PLAJ DONDURMACISININ ELDE KALAN STOKLARI KIŞIN DEĞER YİTİRİRKEN, DONDURMA MAKİNESİ SABİTTİR. 13

14 DÖNEN VARLIKLAR CARİ ORAN = KISA VADELİ BORÇLAR 14

15 DÖNEN VARLIKLAR CARİ ORAN = KISA VADELİ BORÇLAR GELİŞEN ÜLKELERDE NORMAL SAYILAN CARİ ORAN SEVİYESİ % 150 DİR. (DAHA DÜŞÜK DAHA KÖTÜ) CARİ ORAN YÜKSEK OLSA DAHİ DÖNEN VARLIKLARIN KALİTESİ VE GEÇMİŞTEN BUGÜNE GELİŞİMİ ÖNEMLİDİR. DÖNEN VARLIKLAR İLE KV BORÇLAR ARASINDA ORGANİK BAĞ OLUP OLMAMASI CARİ ORANI DEĞİŞTİREBİLİR. 15

16 CARİ ORAN = = %

17 HAZIR DEĞERLER + MNK.KYM. + K.V. ALC. LİKİDİTE ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR 17

18 HAZIR DEĞERLER + MNK.KYM. + K.V. ALC. LİKİDİTE ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR LİKİDİTE ORANI NORMAL SEVİYESİ % 100 DÜR. (DAHA DÜŞÜK DAHA KÖTÜ) LİKİDİTE ORANINDA SATIŞLARIN İSTİKRARI, ALACAKLARIN TAHSİLATINA, SİPARİŞ AVANSLARI PAYINA BAKILMALIDIR. LİKİDİTE ORANI DÜŞÜK OLSA DAHİ FİRMANIN DİĞER BANKADAKİ HAZIR KREDİSİ NAKİT AKIŞKANLIĞI SAĞLAR. 18

19 HAZIR DEĞERLER + MNK.KYM. + K.V. ALC. LİKİDİTE ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR

20 LİKİDİTE ORANI = = %

21 HAZIR DEĞERLER + MENKUL KIYMETLER NAKİT ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR 21

22 HAZIR DEĞERLER + MENKUL KIYMETLER NAKİT ORANI = KISA VADELİ BORÇLAR GENEL OLARAK NAKİT ORANIN % 20 SEVİYESİNİN ALTINA İNMEMESİ VEYA ALTINDA SEYRETMEMESİ ARZU EDİLİR. NAKİT ORANI DA FİRMANIN BANKALAR NEZDİNDEKİ HAZIR KREDİ OLANAĞINI HESABA KATMAZ. FİRMANIN İHTİYAÇ DUYDUĞU AN DEVREYE SOKABİLECEĞİ YEDEK BORÇLANMA GÜCÜ MEVCUTSA LİKİDİTE GÖRÜNÜMÜNÜ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE RAHATLATABİLİR. 22

23 NAKİT ORANI = = %

24 HAZIR DEĞ. + MENKUL DEĞ. + KV ALC. NAKİT ÖDEME GÜCÜ = FAALİYET İÇİN GÜNLÜK HARCAMA 24

25 HAZIR DEĞ. + MENKUL DEĞ. + KV ALC. NAKİT ÖDEME GÜCÜ = FAALİYET İÇİN GÜNLÜK HARCAMA FİRMANIN İLAVE NAKİT GİRİŞİ OLMAKSIZIN FAALİYETİNİ LİKİT VARLIKLARI İLE FİNANSE EDEBİLECEĞİ GÜN SAYISI. FİRMANIN YIL İÇERİSİNDEKİ HARCAMALARI HOMOJEN DAĞILIM GÖSTERMEDİĞİNDEN VE ALACAKLARININ DA ORTALAMA TAHSİLAT SÜRESİ ÖNE ÇIKACAĞINDAN NAKİT ÖDEME GÜN SAYISI YAKLAŞIK OLARAK SONUÇLANIR. 25

26 NAKİT ÖDEME GÜCÜ= = 100 gün

27 NET İŞLETME SERMAYESİ = DÖNEN VARLIKLAR K.V. BORÇLAR NET İŞLETME SERMAYESİ AKTİF TOPLAMI FİRMANIN NET İŞLETME SERMAYESİNİN AKTİFLERE GÖRE PAYININ YILLAR İTİBARİYLE DEĞİŞİMİNE BAKILMALIDIR. FİRMA İLE AYNI SEKTÖRDE FAALİYET GÖSTEREN BENZER ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİN ORANI İLE KARŞILAŞTIRILMALIDIR. FİRMANIN DİĞER LİKİDİTE GÖSTERGELERİNE UYUMU, SATIŞ TRENDİ VE KÂRLILIĞI İLE BİRLİKTE DEĞERLENDİRİLİR. 27

28 NET İŞLETME SERMAYESİ = DÖNEN VARLIKLAR K.V. BORÇLAR 28

29 NET İŞLETME SERMAYESİ = =

30 NET İŞLETME SERMAYESİ = = % 22 AKTİF TOPLAMI

31 KALDIRAÇ ORANLARI MALİ BÜNYE SAĞLIĞI VE BORÇLANMA YOĞUNLUĞU FİNANSAL KALDIRAÇ Dinamik Denge Noktası 31

32 FİRMA, FAALİYETLERİ VE FİNANSMAN YÖNETİMİ İLE FİNANSAL KALDIRACI DENGEDE TUTABİLİYOR MU? FİRMANIN FİNANSAL KALDIRAÇ HAREKETLİLİĞİ KREDİ GERİ ÖDEMELERİ İÇİN TEMKİNLİ BİR YAPIDA MIDIR? FİRMA FİNANSAL KALDIRAÇ KULLANARAK ÖZKAYNAK KULLANIMINI DAHA KÂRLI HALE GETİREBİLMİŞ MİDİR? 32

33 YABANCI KAYNAKLAR FİNANSAL KALDIRAÇ ORANI = AKTİF TOPLAMI BORÇLANMAK FİRMAYA FAALİYETLERİNİN FİNANSMANI İÇİN SATIŞLARINDAN KÂR SAĞLAYINCAYA KADAR SÜRE KAZANDIRDIĞINDAN FAALİYET KÂRLILIĞINA BAĞLI OLARAK KAYNAK KULLANIMINI OLUMLU ETKİLEYEBİLİR. KALDIRAÇ ORANI OPTİMAL NOKTAYA ULAŞTIĞINDA KAYNAK MALİYETİ MİNİMUM SEVİYEDEDİR. ORANIN YÜKSEK SEVİYEYE ÇIKMASI GERİ ÖDEME RİSKİNİ YÜKSELTECEĞİNDEN MALİ BÜNYE İÇİN TEHLİKE YARATIR. 33

34 FİNANSAL KALDIRAÇ ORANI (BORÇLAR/VARLIKLAR) GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE % E KADAR ÇIKMASI NORMAL KARŞILANIR. DAHA DÜŞÜK DAHA İYİ. KALDIRAÇ ORANI YORUMLANIRKEN ÖZKAYNAK YAPISI DA ÖNEM TAŞIR. YENİDEN DEĞERLEME GİBİ DEĞER ARTIŞ FONLARININ YOĞUN OLDUĞU FİRMALARDA TAZE FON GİRİŞİ GÖZLENMİYORSA KALDIRAÇ FİKTİF HALE GELİR. 34

35 YABANCI KAYNAKLAR FİNANSAL KALDIRAÇ ORANI = AKTİF TOPLAMI 35

36 FİNANSAL KALDIRAÇ ORANI = = %

37 YABANCI KAYNAKLAR BORÇLANMA KATSAYISI= ÖZKAYNAKLAR 37

38 GENEL OLARAK FİRMALARIN BORÇLANMA KATSAYISININ DÜŞÜK ÇIKMASI KREDİ ANALİZİNDE TERCİH EDİLİR VE ÖZKAYNAK YAPISINA DA BAKILARAK DEĞERLENDİRİLİR. BORÇLANMA KATSAYISI İÇİN GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE % 150 MAKUL KARŞILANABİLİR. (DAHA YÜKSEK DAHA KÖTÜ) BORÇLANMA KATSAYISI İLE FİNANSAL KALDIRAÇ ORANI TEMELDE FİRMANIN BORÇLANMA DERECESİNİ YORUMLAMAKTA KULLANILAN GÖSTERGELERDİR. 38

39 YABANCI KAYNAKLAR BORÇLANMA KATSAYISI = ÖZKAYNAKLAR 39

40 BORÇLANMA KATSAYISI = = %

41 KISA VADELİ BORÇLAR BORÇ YAPISI ORANI = YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 41

42 KISA VADELİ BORÇLAR BORÇ YAPISI ORANI = YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI BORÇ YAPISI ORANININ GENELLİKLE % 75 İ GEÇMEMESİ TERCİH EDİLİR. ANCAK UZUN VADELİ KREDİLERİN YAVAŞ VE SINIRLI KULLANDIRILDIĞI GELİŞMEKTEKİ ÜLKELERDE KVB/YKT ORANI SIKLIKLA % SEVİYESİNE ÇIKAR. DÖNEN VARLIKLARININ AKTİFTEKİ PAYI YÜKSEK OLAN (EMEK YOĞUN) FİRMALARDA BORÇ YAPISI ORANININ YÜKSEK ÇIKMASI MAKUL KARŞILANABİLİR. SERMAYE YOĞUN FİRMADA İSE UZUN VADELİ KREDİ İRDELENİR. 42

43 KISA VADELİ BORÇLAR BORÇ YAPISI ORANI = YABANCI KAYNAKLAR TOPL. 43

44 BORÇ YAPISI ORANI = = %

45 UZ. VD. BORÇLAR DEVAMLI SERMAYE UZ. VD. BORÇLAR UVB + ÖZK FİRMANIN YATIRIMLARI İÇİN İZLEDİĞİ FİNANSMAN POLİTİKASI VE SERMAYE KARAKTERİ HAKKINDA BİLGİ VEREN ORANIN SANAYİDE % 30 U GEÇMEMESİ İSTENİR. 45

46 UZUN VADELİ BORÇLAR UZUN VADELİ BORÇLAR = DEVAMLI SERMAYE UZ.VD. BORÇ + ÖZSERM. 46

47 UZUN VADELİ BORÇLAR = = % 15 DEVAMLI SERMAYE

48 ÖDENMİŞ SERMAYE ÖZKAYNAKLAR FİRMANIN ÖZKAYNAK YAPISI ORTAKLARCA NAKTEN ÖDENMİŞ SERMAYE AĞIRLIKLI MI? OTOFİNANSMAN GÜCÜ NASIL? BEDELSİZ SERMAYE ARTIŞI VAR MI? 48

49 ÖDENMİŞ SERMAYE = = % 31 ÖZKAYNAKLAR

50 ÖDEV Vize sonrası sunum yapmak üzere SEKTÖR İNCELEMESİ Sektör (işkolu) ödevinizi almak için göndermenizi rica ederim. Hazırlayacağınız sunum 5 slayt ve 10 dakika süre ile sınırlı olacaktır. Slayt formatı inize cevaben gönderilecektir. 50

51 SORU, GÖRÜŞ, ÖNERİ? TEŞEKKÜRLER.