KLİNİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞER TEMELLİ YÖNETİM

Transkript

1 ARAŞTIRMACI TARAFINDAN BAŞLATILAN KLİNİK ARAŞTIRMALAR VE VERİ SEMPOZYUMU 12 EYLÜL 2018 SAĞLIK POLİTİKALARI AÇISINDAN KLİNİK ARAŞTIRMALARDA HASTA VERİLERİNİN KULLANIMI KLİNİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞER TEMELLİ YÖNETİM Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI Sağlık Yönetimi Öğretim Üyesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Direktörü

2 İÇERİK Sağlık Politikaları; Bugün ve Gelinen Nokta Değer Temelli Yönetim Sağlık Sektörü: Eğilimler, Olası Sonuçlar Kritik Karar Noktaları

3 SAĞLIK POLİTİKALARI; BUGÜN Gıda/tarım ardından dünyada en büyük ikinci, arasında bileşik büyüme oranı yüzde 7.5, Emek + teknoloji yoğun; maliyetler sürekli artıyor, İnsan Kaynağı maliyeti toplamın üçte ikisine kadar ulaşıyor, 2020 de yaşlı nüfus dünya nüfusunun %11 i (Avrupa %19), Küresel ekonomideki oranı üçte birden fazla, yüzde 38,

4 SAĞLIK POLİTİKALARI; BUGÜN EN BÜYÜK ŞİRKETLER, 2017 Dünya Ekonomisinde en büyük 10 şirketin ikisi Sağlık ta: Altıncı Roche (İsviçre) Yedinci Johnson&Johnson Dünya Ekonomisinde en büyük 100 şirketin onikisi Sağlık ta: Pfizer (ABD), Merc&Co Inc (ABD), Sanofi SA (Fransa), GlaxoSmithkline PCL (İngiltere), Gilead Sciences (ABD), NovoNordisk A/S (Danimarka), Amgen (ABD), Bristol-Myers Squibb Co (ABD) AbbVie (ABD)

5 SAĞLIK POLİTİKALARI; BUGÜNDEN YARINA Küresel sağlık harcaması 2015 de 7.1, 2020 de 8.7 trilyon dolar Küresel ilaç harcaması de yıllık %5 artacak ( nın 2 katı) arasında sağlık sektörü büyüme oranı yüzde 7.5 IMF Dünya Ekonomisi Büyüme Oranı, yılları arası ortalama büyüme % 4.0 (Türkiye % 5.4) yılları arası beklenti yaklaşık %3.6 (Türkiye % 3.6) 2016 Nisan, 37 ülke, büyük ölçekli özel sektör hastane ve sağlık kuruluşları, 81 CEO Araştırması, 5 yıllık büyüme beklentisi % 12.3 aynı ülkelerde sağlık sektörü ortalama büyüme beklentisi % 8.8

6 SAĞLIK POLİTİKALARI; BUGÜNDEN YARINA Küresel Kronik Hastalık Yükü; 2010 da 22.8 trilyon dolar, 2030 da 43.4 trilyon dolar olacak AB Ülkeleri Kronik Hastalık Yükü; Sağlık Harcamasının %70-80 i; 700 milyar Euro/yıl Ölümlerin yüzde 86 sı Dünya da, diyabet; 2015 de 11, 2040 da 10 kişide 1 diyabet hastası, 2015 de 6 saniyede 1 diyabetten ölüm (5 milyon kişi), Yarısı tanı konmamış Sadece Diabet tedavisi için; Dünya; 673 milyar dolar/yıl üstü harcama, toplamın %12 si Türkiye; toplam 120 de; doğrudan 12, dolaylı 18 milyar TL harcama

7 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELİNEN NOKTA-I: YETERSİZ VERİMLİLİK Kaynak: Kocher R, Sahni NR. Rethinking Health Care Labor. N Engl J Med 2011 SAĞLIK SİSTEMLERİ VERİMLİLİK SORUNU, ABD REEL SEKTÖR BÜYÜMESİ, Real sector growth (%) Employment growth (%) Labour productivity growth (%) 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0-1,0 US Economy Health & social care Manufacturing Retail Finance & insurance Professional, scientific & legal -2,0-3,0

8 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELİNEN NOKTA-II Sağlık harcamaları arttı, Maliyet/Risk paylaşımı eğilimi belirdi/uygulandı, Kapsayıcılık arttı, Hakkaniyet ve sağlık göstergelerinde iyileşmeler, Memnuniyet çok yükseldi, Sağlığı korunma/geliştirmede örgüt/program tabanlı iyileşme, Veri kullanımı, bilgi yönetimi zorunluluğu duyulmaya başlandı, Sağlık çalışanları mutsuzluğu ile şiddet artışı ortaya çıktı, Hastaya ayrılan zaman azlığının sorgulanması arttı, Niceliğe nitelikten daha fazla önem verildiği algısı oluştu, Kamuda monopolik organizasyon/yapılanma eğilimi güçlendi, Sürdürülebilirlik kaygıları belirdi,

9 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELİNEN NOKTA-III TOPLAM Toplam SAĞLIK Sağlık Harcamalarının HARCAMALARI GSYİH İçindeki GSMH Payı, İLİŞKİSİ (%) ,5 Üst Gelir Grubu 12 9,0 10,0 Avrupa Birliği 8,8 Dünya 10,0 8,4 Avrupa Bölgesi 10,4 Üst-Orta Gelir Grubu 5,5 6,1 TÜRKİYE 5,4 5,4* ,3 Kaynak: Dünya Bankası, TÜİK XT?display=graph,

10 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELİNEN NOKTA-IV I.DÖNEM (1950 ler) Girdi Yönetimi = Kaynak Yönetimi II.DÖNEM (1960 lar) Paket Yönetimi = Hizmet Başına Ödeme (Fee For Service) III.DÖNEM (1980 ler) Sunum Yönetimi = DRGs (TİG) IV. DÖNEM (2000 ler) Çıktı Yönetimi = Hastayı Yönetme = DEĞER BAZLI YÖNETİM

11 SAĞLIK POLİTİKALARI VERİMLİLİK HAKKANİYET BİLGİ YÖNETİMİ YOLUYLA ETKİLİLİK İZLEMESİ Verimlilik = Çıktı/girdi, en az girdi en çok çıktı Hakkaniyet = İhtiyaç bağlamında eşitlik Etkililik = Hedefe ulaşma derecesi

12 DEĞER TEMELLİ YÖNETİM KAYNAKLAR: 1. Value-Based Health Systems Round Table,, January 30-31, 2018, Barcelona 2. MedTech Working Groups Value-Based Health Management Forum, January 24-25, 2018, Brussels Amaç Accountable Care = Sorumluluk Verme Süreci Harcama/maliyet azaltma değil En değerli nasıl harcanacağını bilme Yöntem Hedef nüfus belirleme, Hedef çıktı/etki saptama, Bilgi yönetimiyşe farklılıkları öğrenme ve ölçme, Hizmet ile koordine tedavi yolları belirleme, Ödeme ve teşvikleri sıralama.

13 DEĞER TEMELLİ YÖNETİM KAYNAKLAR: 1. Value-Based Health Systems Round Table,, January 30-31, 2018, Barcelona 2. MedTech Working Groups Value-Based Health Management Forum, January 24-25, 2018, Brussels Accountable Care = Sorumluluk Verme Süreci Klinik rehberler, Değer bazlı yönetim (ödeme), Hasta angajmanı (engagement), Oluşan katma değeri geri ödeme ile finansal teşvik oluşturma, Entegre hizmet ve basamaklararası koordinasyon.

14 DEĞER TEMELLİ YÖNETİM BİLEŞENLERİ KAYNAKLAR: 1. Value-Based Health Systems Round Table,, January 30-31, 2018, Barcelona 2. MedTech Working Groups Value-Based Health Management Forum, January 24-25, 2018, Brussels

15 DEĞER TEMELLİ YÖNETİM ÇERÇEVESİ Kaynak: Rıfat ATUN, TUSAP Zirve, 23 Aralık 2017, İstanbul 1 Hastalık tespiti 2 Risk durumuna göre hasta grupları oluşturma 3 Çıktı ölçütleri tanımlama 4 Optimal çıktılara ulaşma zamanı belirleme 5 Hasta grupları için taban değerler saptama 6 Başarı ve maliyet hedefleri için karar verme DEĞER ÖNERİSİ 7 İş Modeli gelişimi

16 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELECEK Genomics Personalized medicine - Kişisel tıp/tedavi Koruyucu/önleyici tıbbi uygulamalar Hücre, doku, organ yenileme Elektronik hasta kaydı/bilgi yönetiminde yeni teknolojiler Sağlık Teknolojisi Değerlendirme (HTA) Değer Temelli Yönetim/Ödeme Hasta güvenliği ve kalite iyileştirme

17 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELECEK yılları arasında kişi başı yıllık ortalama sağlık harcaması artışı, kişi başı yıllık ortalama GSMH büyümesinden daha fazla 17

18 Ortalama Yaşam Süresi ve Sağlık Harcamaları SAĞLIK POLİTİKALARI; GELECEK YAŞ GRUPLARINA GÖRE SAĞLIK HARCAMALARI Yaş Grupları Harcanan Para (USD) Toplam Harcama İçindeki % , , , ,1

19 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELECEK Sağlık sorumluluğu(health engagement); Sağlık okuryazarlığı(health literacy) Sağlık kararlarını paylaşma (shared decision making), Kalite iyileştirme (quality improvement), Sağlık hizmet sunucuları ödemelerinin düşürülmesi (çalışan/kurum), Maliyetlerin tüketiciye transferi (katkı payı, cepten ödemelerin artırılması), Değer bazlı yönetim/ödeme/satınalma (value based management), Sistem performansını iyileştirme (high performing healthcare systems)...

20 SAĞLIK POLİTİKALARI; GELECEK İşbirliği/ortaklıklar, Hasta-merkezlilik, bütünleşik hizmet, Bilgi yönetiminde teknolojik değerlendirme ve ağ kurma, Şeffaflık, hesap verebilirlik, Değer temelli yönetim,

21 KRİTİK KARAR NOKTALARI

22 KRİTİK KARAR NOKTALARI İLKELER ÖNCELİK BELİRLERKEN KLİNİK ARAŞTIRMALARDA; DEĞER HASTAYA SORUMLULUK VEREN KATILIMCI KARAR SÜRECİ BİREYSEL/KURUMSAL DEĞİL PAYDAŞ PERFORMANSINI YÖNETME ÖLÇME DEĞERLENDİRMEDE AÇIK/ŞEFFAF SİSTEM YAPILANI DEĞİL YAPILMAYANI YAPMA (INOVASYON)

23 KRİTİK KARAR NOKTALARI EYLEMLER KLİNİK ARAŞTIRMALARDA FARKLI MESLEK GRUPLARI İLE EKİP HEDEFLERE GÖRE, HER DÜZEYDE KATILIMCILIK KÜLTÜR DEĞİŞİMİ+BİLGİ PAYLAŞIMI+ HESAP VERME KAYIT+GERİBİLDİRİM+KANITA DAYALILIK; BİLGİ YÖNETİMİ BÜTÜNLEŞİK YAKLAŞIMLA DEĞER E ODAKLANMA...

24 DEĞER AMA NASIL? KAYNAK: BÜLENT KUNAÇ, TIP BİLİŞİMİ KONGRESİ, KASIM 2006

25 DEĞER AMA NASIL? KAYNAK: BÜLENT KUNAÇ, TIP BİLİŞİMİ KONGRESİ, KASIM 2006

26 DEĞER AMA NASIL? KAYNAK: BÜLENT KUNAÇ, TIP BİLİŞİMİ KONGRESİ, KASIM 2006 TEŞEKKÜRLER...

27 BİRLİKTE ÇALIŞABİLİRLİK İLE DEĞER OLUŞTURMA KAYNAK: BÜLENT KUNAÇ, TIP BİLİŞİMİ KONGRESİ, KASIM 2006 KAYNAK: BÜLENT KUNAÇ, TIP BİLİŞİMİ KONGRESİ, KASIM 2006

28 ÖNEMLİ KAYNAKLAR Akalın Erdal, Atun Rifat, TUSAP ZİRVE, İstanbul, , Bachuti Shengelia, Acıbadem Üniversitesi Sektör Buluşması 3, İstanbul, , Baccaglini l., Big Data Acıbadem Üniversitesi Sektör Buluşması 3, İstanbul, , Deloitte Centre for Health Solutions, The Future Awakens; Life Sciences and Health Care Predictions 2022, Deloitte, November 2017 Institute of Medicine, 2006 Institute of Medicine Healthcare Delivery Framework, Goldman D., Acıbadem Üniversitesi Sektör Buluşmasi 1, İstanbul, 25 Mart 2016 Journal of Healthcare Information Management, Volume 20, Number 3, Summer 2006, Journal of Healthcare Information Management 2010, King Holmes, Global Health Agenda, Keynote Lecture, 49th ICAAC, San Francisco, September 2009 OECD Health Data, Özsarı, S. H.: Sürdürülebilir Sağlık İçin Çözüm Arayışı; Kronik Hastalıklarda Sürdürülebilir Uygulamalar Türkiye Raporu. İstanbul, 2014 Özsarı S. H.; Sağlık Ekonomisi Lisans/Yüksek Lisans Ders Notları, Acıbadem Üniversitesi The Future of Medicine: Megatrends in Medicine that Will Improve Your Health Care & Your Quality of Life, Stephen C. Schimpff, 2007 Türkiye İstatistik Kurumu, Sağlık Bakanlığı, WHO Department of Health Statistics and Informatics Value-Based Health Systems Round Table, January 30-31, 2018, Barcelona MedTech Working Groups Value-Based Health Management Forum, January 24-25, 2018, Brussels

29 Saygılarımla Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI