S Ü L E Y M A N D E M Ġ R E L Ü N Ġ V E R S Ġ T E S Ġ M Ü H E N D Ġ S L Ġ F A K Ü L T E S Ġ M A K Ġ N A M Ü H E N D Ġ S L Ġ Ğ Ġ B Ö L Ü M Ü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "S Ü L E Y M A N D E M Ġ R E L Ü N Ġ V E R S Ġ T E S Ġ M Ü H E N D Ġ S L Ġ F A K Ü L T E S Ġ M A K Ġ N A M Ü H E N D Ġ S L Ġ Ğ Ġ B Ö L Ü M Ü"

Ata Ataseven
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 MAK-407 Müh. Tas. I S Ü L E Y M A N D E M Ġ R E L Ü N Ġ V E R S Ġ T E S Ġ M Ü H E N D Ġ S L Ġ F A K Ü L T E S Ġ M A K Ġ N A M Ü H E N D Ġ S L Ġ Ğ Ġ B Ö L Ü M Ü I. öğretim II. öğretim A-ġubesi B-ġubesi ÖĞRENCĠ ADI NO ĠMZA TARĠH SORU/PUAN 1/10 2/10 3/30 4/50 / TOPLAM/100 ALINAN PUAN SORULAR GÜZ DÖNEMİ VİZE SINAV SORULARI Toplam Süre 110 DAKİKADIR. 1. Soru (10 puan) Mühendislik Tasarım Süreci adımlarını maddeler halinde kısaca açıklayarak yazınız. 2. Soru (10 puan) Mühendislikte Etik ne demektir? 3 adet Mühendislik Etiği İlkesi belirtiniz. 3. Soru (30 puan) Aşağıda gösterilen vidalı mil mekanizması ile istenilen hareket yörüngesinin sağlanması için motorun zamana bağlı tork grafiğini çizerek, motorun kalkış anında ihtiyaç duyacağı maksimum (tepe/zirve) tork değeri (T 1 ) ve ortalama (efektif/rms) tork değerlerini (T rms ) hesaplayınız. Z2 50 D2 100 m2 0.2 Vidalı Mil Ağırlık = 2 kg Vidalı Mil Çapı (D) = 10 mm Vida Adımı (P) = 5 mm Sürtünme Katsayısı = 0.2 mm kg Vidalı Mil 30 Yük = 10 kg Somun Dişli kutusu verimi = 0.80 Motor Z1 25 D1 50 m1 0.1 mm kg Motor Şaftının Ataleti: JM kg. m 5 2

4. Soru (50 puan) Bir mobil bomba imha robotunun sahip olması gereken temel fonksiyonlar aşağıda belirtildiği gibidir; 1) Robotun her türlü zeminde yürütülmesi hareketi 2) Robot kolun ana gövdesinin

yapılmalı ve kısaca önerilen çözümün çalışma prensibi anlatılmalı).

2 4. Soru (50 puan) Bir mobil bomba imha robotunun sahip olması gereken temel fonksiyonlar aşağıda belirtildiği gibidir; 1) Robotun her türlü zeminde yürütülmesi hareketi 2) Robot kolun ana gövdesinin yatay döndürme hareketi 3) Robot kolun eklemlerinin hareketleri 4) Tutucu uç mekanizmanın tutma hareketi Yukarıda tanımlanan her bir fonksiyon için en az 2 şer kavram öneriniz (karakalem çizimler yapılmalı ve kısaca önerilen çözümün çalışma prensibi anlatılmalı). Yapılan çizimlerde kullanılan mekanizma türü, eyleyici türü, yapı üzerinde yerleşimi yapılan eyleyici ile istenilen hareketin nasıl gerçekleştirileceği AÇIK/BELİRGİN bir şekilde gösterilip kısaca anlatılmalıdır. Sonrasında bir Morfolojik (Biçimsel) Tablo hazırlayıp en az 5 adet mantıklı kombinasyon/konsept oluşturunuz. Bu konseptleri puanlamak için en az 5 adet değerlendirme kriteri belirleyeniz. Her bir kriter için ağırlık faktörlerini hesaplayınız ve daha sonra bir PUGH (Seçim) Tablosu hazırlayarak en iyi konsepti bulunuz. (Zaman darlığı nedeniyle ön eleme (+/-/REFERANS) yapmanıza gerek yoktur, doğrudan puanlama sisteminizi seçerek en iyi konsept seçimini yapınız). CEVAP 1) 1)Kavramsal Tasarım (Conceptual Design):.. 2) Şekillendirme Tasarım (Embodiment Design):. 3) Detay Tasarım (Detail Design):.. 4)Üretim için Planlama (Planning for Manufacture): 5)Dağıtım (Pazarlama) için Planlama (Planning for Distribution): 6) Kullanım için Planlama (Planning for Use):.. 7)Tedavülden Kaldırma (Geri Dönüşüm) için Planlama (Planning for Recycle):

3 CEVAP 2) Mühendislik Etiği mühendisi kontrol eden ahlak kurallarıdır. Düzgün bir mesleki yaşam için ahlak, dürüstlük ve terbiye konularında davranış kurallarını belirler. Mesleki ya da öğrenim hayatı boyunca bu kurallara uyulmaz ise çalışılan ya da öğrenim görülen kurum tarafından cezai yaptırımları vardır. Aşağıda belirtilen Mühendislik etiği ilkelerinden herhangi 3 tanesini yazmak yeterli olacaktır. 1. Mühendisler, mesleki görevlerini yerine getirirken, toplumun güvenliğini, sağlığını ve refahını en önde tutacaklardır. 2. Mühendisler, sadece kendi uzmanlık alanlarındaki hizmetleri vermelidirler. 3. Mühendisler, yalnızca objektif ve gerçek resmi raporlar yayınlayacaklardır. 4. Mühendisler, mesleki konularda, her işveren veya müşteri için güvenilir vekil olarak davranacaklar ve çıkar çatışmalarından kaçınacaklardır. 5. Mühendisler, hizmetlerinin geçerliliği konusunda mesleki itibarlarını oluşturacak ve diğerleriyle haksız rekabete girmeyeceklerdir. 6. Mühendisler, mesleki doğruluğunu, onurunu ve değerini yüceltmek ve geliştirmek için çalışacaklardır. 7. Mühendisler, mesleki gelişmelerini kendi kariyerleriyle devam ettirecekler ve kendi kontrolleri altındaki mühendislerin mesleki gelişmeleri için olanaklar sağlayacaklardır. CEVAP 3) Atalet Hesapları: Vidalı Mil ataleti: kg.m 2 Vidalı Mil ataleti: ( ) ( ) kg.m 2 Dişli Kutusundaki 1. ve 2. dişli ataletleri: kg.m 2 kg.m 2 Ataletlerin motor miline indirgenmesi: ( ) ( ) ( ) kg.m 2

4 Tork Hesapları: m = 10 kg mg.sin(θ) Vidalı Mil Somun 30 mg mg.cos(θ) Sürtünme ve dış kuvvet kaynaklı yük torku: ( ( ) ( ) ) ( ( ) ( ) ) ( ) Yük torkunun motor şaftına indirgenmesi: Motorun açısal hız hesabı: İvmelenme Torku: ( )= ( ) = 0,6 Nm

5 T 1 T 4 T 4 torku ise mekanizma hızı sıfır iken tekrar hesaplanmalıdır. Yani hız sıfır iken tüm sürtünme kuvvetlerinin olmadığı durum için motora yansıyan tork hesabı tekrar yapılırsa. ( ( ) ) Hız sıfır iken eğik düzlemdeki yükün motor şaftına indirgenmesi (Statik durumda η=1 olur): ( )

6 CEVAP 4) 1) Robotun her zeminde yürütülmesi hareketi 6 Puan S.1.1. Yivli Kauçuk Tekerlek S.1.2 Düz palet mekanizması 2) Robot kolun ana gövdesinin yatay döndürme hareketi 6 Puan S.2.1. Dişli mekanizması S.2.2 Kayış kasnak mekanizması 3) Robot kolun eklemlerinin hareketleri 7 Puan S.3.1. Pnömatik pistonlu hareket mekanziması S.3.2 Elektrik motorları ve direk kavramalı mekanizma

7 4) Tutucu uç mekanizmanın tutma hareketi 6 Puan S.4.1. Krameyer dişli mekanizması S.4.2 Düz dişli mekanizması 5 Puan 5 Puan

8 15 Puan

Benzer belgeler

S Ü L E Y M A N D E M İ R E L Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ F A K Ü L T E S İ M A K İ N A M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ B Ö L Ü M Ü

MAK-403 Mühendislik Tasarımı S Ü L E Y M A N D E M İ R E L Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ F A K Ü L T E S İ M A K İ N A M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ B Ö L Ü M Ü I. öğretim II. öğretim A-Şubesi