PİNEAL BEZİ ÇIKARILMIŞ HAMSTER VE GERBİLLERDEKİ KAN GLİKOZ DEĞERLERİNİN VE VÜCUT SICAKLIĞININ GÜN İÇİNDEKİ DEĞİŞİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Transkript

1 PİNEAL BEZİ ÇIKARILMIŞ HAMSTER VE GERBİLLERDEKİ KAN GLİKOZ DEĞERLERİNİN VE VÜCUT SICAKLIĞININ GÜN İÇİNDEKİ DEĞİŞİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI HAZIRLAYANLAR Ahmet Sebahattin Zehra KORKMAZ AKANSEL AYYILDIZ

2 PROJENİN AMACI Pineal bezin kan glikoz değeri ve vücut sıcaklığı üzerindeki etkisinin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi

3 PİNEAL BEZ Pineal bez nöroendokrin bir organdır ve kendisinin en iyi bilinen ana hormonu melatonin yoluyla, birçok organ ve sistem üzerine güçlü bir düzenleyici etkisi vardır. Pineal bez alt canlı gruplarında epifiz bezi olarak da adlandırılır Beynin merkezine yakın bir yerde bulunur. Epitalamusun bir parçası olan bu bez, yapısı çam kozalağına benzediği için çoğunlukla pineal bez adıyla anılır.

4 Pineal bezin görevleri Pineal bez salgıladığı melatonin hormonu sayesinde; vücudun gece gündüz farklılıklarına uyum göstermesini sağlar, Sirkadiyen ritimleri düzenler, uyanıklık/uyku olaylarını, mevsimsel fonksiyonları düzenler, Ergenliği başlatır, üreme üzerinde etkilidir, metabolizma üzerinde de rol oynar Antioksidan etkisi vardır

5

6

7 Altın Hamster Cricetidae familyasına, Mesocricetus cinsine aittir. Yaklaşık iki yıl yaşarlar. Otçul beslenirler. İyi birer tırmanıcıdırlar. Kuyrukları yoktur. Diğer kemirgenlerden ayıran en önemli özellikleri yanaklarındaki keseleridir.

8 Moğolistan Gerbili (Meriones unguiculatus) fare ve sıçana benzeyen küçük kemirici hayvanlardır. Yeraltına kazdıkları yuvalarda yaşarlar. Otçuldurlar.

9 YÖNTEM Her iki türde 6 şar hayvan kullanılmış ve kontrol (n=3) ve deney (n=3) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Deney grupları pineal bezi alınmış gruplardır. Tüm hayvanlar uzun fotoperiyotta tutulmuşlardır.

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26 BULGULAR VE YORUMLAR

27 HAMSTERLERDE KAN ŞEKERİ DEĞERLERİ Deney grubu hamsterlerın kan şekeri değeri ilk ölçümlerde yukarı doğru pik yaparak aşırı bir yükselme göstermiştir (189 mg/dl). Daha sonraki ölçümlerde bu değerler azalmakla birlikte (112 mg/dl) kontrol gurubu kan şekeri değerlerine göre yüksektir. glikoz(mg/dl) kontrol deney grubu 10:00 12:00 14:00 16:00 18:00 10:00 12:00 14:00 16:00 18:00 zaman(sa) Birinci Gün İkinci Gün

28 GERBİLLERDE KAN ŞEKERİ DEĞERLERİ kontrol grubunda birinci gün saat 18:00 da bir düşüş göstermekle birlikte (66 mg/dl), diğer ölçümlerde normal seyretmiştir ( =90) (Şekil- 2). Deney grubu gerbillerde kan şekeri değerleri birinci gün kontrol grubu değerlerine göre daha düşük olduğu gözlemlenmiştir ( =70 mg/dl). İkinci gün ise kan şekeri değerleri kontrol grubuna göre daha yüksek seyretmiştir ( =120 mg/dl) (Tablo-2) glikoz(mg/dl) kontrol deney grubu 10:00 12:00 14:00 16:00 18:00 10:00 12:00 14:00 16:00 18:00 Birinci Gün İkinci Gün

29 HAMSTERLERDE VÜCUT SICAKLIĞI DEĞERLERİ birinci gün kontrol gurubu hamsterların vücut sıcaklığı 34 0 C civarındadır. Deney grubu hamsterların birinci gün ölçümleri kontrol grubuna göre düşüktür ( =33 0 C) İkinci gün kontrol grubu ( =34 0 C) ve deney grubu arasındaki( =35 0 C) vücut sıcaklıkları birbirine çok yakın değerlerdedir. Sıcaklık( ᵒC) kontrol 20 deney grubu :00 13:00 15:00 17:00 11:00 13:00 15:00 17:00 19:00 zaman(sa) Birinci Gün

30 50 GERBİLLERDE VÜCUT SICAKLIĞI DEĞERLERİ Birinci gün kontrol gurubu gerbillerin vücut sıcaklığı 35 0 C civarındadır. Deney grubu gerbillerin birinci gün ölçümleri kontrol grubuna göre düşüktür ( =33 0 C) İkinci gün kontrol grubu ( =36 0 C) ve deney grubu arasındaki( =36 0 C) vücut sıcaklıkları birbirine çok yakın değerlerdedir. Sıcaklık( ᵒC) kontrol 20 deney grubu :00 13:00 15:00 17:00 11:00 13:00 15:00 17:00 19:00 zaman(sa) Birinci Gün

31 SONUÇLAR ve ÖNERİLER

32 Elde edilen verilere göre pineal bezi çıkarılmış hamster ve gerbilde kan şekeri değerinin kontrol grubu hamster ve gerbile göre yükseldiği gözlenmiştir. Bu sonuca göre pineal bezin kan glikozu değerini etkilediği söylenebilir.

33 Elde edilen verilere göre pineal bezi çıkarılmış hamster ve gerbilde vücut sıcaklık değerinin kontrol grubu hamster ve gerbile önce çok az düştüğü daha sonra normal seviyeye geldiği gözlenmiştir. Bu sonuca göre pineal bezin vücut sıcaklığı üzerinde etkisinin olmadığı düşünülebilir.

34 Melatonin hormonun özellikle karanlıkta salınması nedeniyle ışık fazında oluşan düzensizliklerin, gece fazındaki değerlerle de karşılaştırılması, çalışmanın sağlıklı olması bakımından önemlidir. Zaman kısıtlaması nedeniyle bu değerler elde edilememiştir. Daha geniş bir zaman aralığında ve gece ölçümleriyle başka çalışmalar da yapılabilir.

35 KAYNAKÇA GÜNDÜZ, B. (2001), Protective effect of melatonin on streptozotocin induced diabetes in mice, The sciences Vol.1, No PALAOĞLU, S., BEŞKONAKLI, E. (1998), Pineal bez ve yaşlanma, Turkish Journal of Geriatrics, Geriatri 1 (1): PITROSKY, B., R.KIRSCH, B. VIVIEN ROELS, I. GEORG BENTZ, B. CANGUILHEM, P. PEVET (1995), The photoperiodic response in Syrian hamsters depends upon a melatonin driven circadian rhythm of sensitivity in melatonin. J. Neuroendocrinol. 7: REİTER, R. (1980), The pineal and its hormones in the control of reproduction in mammals. Endocr Rev.; 1:

36 TEŞEKKÜR Çalıştay koordinatörü Prof. Dr. Mehmet AY a, Desteğinden dolayı TÜBİTAK BİDEB e, Sunuları ve çalışmalarıyla bizlere ışık tutan bütün katılımcı Akademisyenlere, Danışmanlarımız; Prof. Dr. Bülent GÜNDÜZ, Prof. Dr. Muhsin KONUK, Yüksek lisans öğrencisi Nursel HASANOĞLU na Tüm çalıştayekibine SONSUZ TEŞEKKÜRLERİMİZİ ARZ EDERİZ.

37

38