TUZCUOĞULLARI TAVUKÇULUK TARIM ÜRN. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. KONYA İLİ, ÇUMRA İLÇESİ, İÇERİÇUMRA KASABASI (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel)

Transkript

1 KONYA İLİ, ÇUMRA İLÇESİ, İÇERİÇUMRA KASABASI (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel) ÇED RAPORU MERAM ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ MÜHENDİSLİK İNŞAAT VE ÖLÇÜM HİZMETLERİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ KONYA 2013

2 PROJE SAHİBİNİN ADI TUZCUOĞULLARI TAVUKÇULUK TARIM ADRESİ TELEFON/FAX PROJENİN ADI PROJENİN BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ ( İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAX NUMARALARI ÇED RAPORU HAZIRLANIŞ TARİHİ FEVZİ ÇAKMAK MAH. SEBZECİLER SİT. 14. SK. KARATAY / KONYA TEL:(0332 ) FAKS:(0332) KONYA İLİ, ÇUMRA İLÇESİ, İÇERİÇUMRA KASABASI (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel) Datum ED 50 WGS 84 Projeksiyon 6 DERECE COĞRAFİ DOM 33 - ZON 36 - Nokta No Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam Alan m 2 EK-1 LİSTESİ MADDE 20- Kümes hayvanları ve domuzun yetiştirildiği kapasitesi aşağıda belirtilen tesisler: a) Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk, adet ve üzeri piliç veya eş değeri diğer kanatlılar) MERAM ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ MÜHENDİSLİK İNŞAAT VE ÖLÇÜM HİZMETLERİ TİC. LTD. ŞTİ. KOMSAN İŞ MERKEZLERİ FEVZİ ÇAKMAK MAH NOLU SOKAK NO:15 KARATAY/KONYA TEL: FAKS: / /2013

3 3

4 İçindekiler PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN ADI, MEVKİİ: BİRDEN FAZLA İLÇE İÇERİSİNDE YER ALIYORSA TANIMLANAN YÖRENİN ADI BÖLÜM I PROJENİN TANIMI VE AMACI PROJE KONUSU, FAALİYETİN TANIMI, ANA ÜRETİMİ, ÜRÜN CİNSİ, TESİSTE KULLANILAN HAMMADDE CİNSİ, MİKTARI, HİZMET AMAÇLARI, ÜLKE EKONOMİSİ İÇERİSİNDEKİ YERİ, ÖNEMİ, GEREKLİLİĞİ, KURULU TESİSLERİN TİPİ, KAPASİTESİ, KAPLADIĞI ALAN, TESİSİN KULLANIM SAHASI (TOPLAM ALANI, TESİSİN KURULU BULUNDUĞU ALAN, SOSYAL VE İDARİ BÖLÜMLERİN ALANI VB...), YÖREYE SAĞLAYACAĞI FAYDALAR, EKONOMİK ÖMRÜ GİBİ HUSUSLARIN AYRINTILI AÇIKLANMASI PROJE KONUSU VE FAALİYETİN TANIMI ANA ÜRETİMİ, ÜRÜN CİNSİ, TESİSTE KULLANILAN HAMMADDE CİNSİ, MİKTARI HİZMET AMAÇLARI, ÜLKE EKONOMİSİ İÇERİSİNDEKİ YERİ, ÖNEMİ, GEREKLİLİĞİ KURULU TESİSLERİN TİPİ, KAPASİTESİ, KAPLADIĞI ALAN, TESİSİN KULLANIM SAHASI, (TOPLAM ALANI, TESİSİN KURULU BULUNDUĞU ALAN, SOSYAL VE İDARİ BÖLÜMLERİN ALANI VB.) YÖREYE SAĞLAYACAĞI FAYDALAR, EKONOMİK ÖMRÜ PROJENİN FAYDA MALİYET ANALİZİ 21 3.PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYET ÜNİTELERİNİN KONUMU (PROJE KAPSAMINDA YER ALAN; KÜMES, YEM DEPOSU, SU DEPOSU, FOSSEPTİKLER, PERSONEL LOJMANI, İDARE BİNASI, LABORATUAR, ÖLÜ ÇUKURU, GÜBRE DEPOLAMA VB. TÜM ÜNİTELERİN PROJE ALANINDA İŞARETLENEREK GÖSTERİMİ.), GENEL VAZİYET PLANI (TESİSLERİN PROJESİNE UYGUN 1/500 VEYA1/250 ÖLÇEKLİ VAZİYET PLANI) YER BULDURU HARİTASI, PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN FOTOĞRAFLARI VARSA, PROJEYE KONU OLAN BÖLGENİN EN SON ONAYLI 1/1.000, 1/5.000, 1/25.000, 1/ ÖLÇEKLİ PLANLAR (ASLI GİBİDİR ONAYLI), PLAN NOTLARI, LEJANT PAFTASINDAN BİR ÖRNEK VE BU PLANLAR ÜZERİNDE HER BİR TESİS YERİNİN GÖSTERİMİ (İLGİLİ İDARESİNDEN ALINAN FAALİYET ALANININ YA DA FAALİYET ALANININ DA İÇİNDE BULUNDUĞU ALANA AİT ONANLI İMAR PLANI VE ÇEVRE DÜZENİ PLANI BULUNUP BULUNMADIĞINA DAİR YAZI, VARSA BU PLANIN/PLANLARIN LEJANT VE PLAN NOTLARININ ASLININ AYNIDIR KAŞESİ VURULMUŞ ŞEKLİ, ONAYLI BİR PLANININ OLMAMASI DURUMUNDA ÖLÇEKLİ HARİTA ÜZERİNDE FAALİYET İÇİN KULLANILACAK ALANIN AÇIKÇA GÖSTERİMİ VE AYRICA FAALİYET ALANININ MÜCAVİR ALAN SINIRLARI İÇERİSİNDE OLUP OLMADIĞI HAKKINDA BİLGİ), FAALİYET ALANI VE YAKININDA BULUNAN YERLEŞİMLERİN HÂLİHAZIR HARİTA ÜZERİNDE İŞARETLENEREK GÖSTERİMİ TESİSİN KURULACAĞI ALANIN ÇEVRESİNDE YER ALAN SANAYİ, YERLEŞİM YERLERİ, TARIM, ORMAN ALANLARI VB. İLE İLGİLİ BİLGİLER ULAŞIM DURUMU ENERJİ NAKİL HATLARI FAALİYET ALANI MERKEZ ALAN 1 KM LİK YARIÇAPLI ALANIN İŞARETLENMESİ BÖLÜM II PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALANLAR İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI (*)

5 (PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANLARIN VE ORTAMLARIN, ETKİLEYECEK PARAMETRELER DİKKATE ALINARAK AYRI AYRI BELİRLENMESİ,) PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANLARIN-ORTAMLARIN FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI TÜRLER VE EKOSİSTEMLER: JEOLOJİK ÖZELLİKLER HİDROJEOLOJİK ÖZELİKLER: YERALTI SU KAYNAKLARININ MEVCUT VE PLANLANAN KULLANIMI, FAALİYET ALANINA MESAFELERİ VE DEBİLERİ. BU KAYNAKLARIN ÖZELLİKLERİ, HANGİ KAYNAĞI BESLEDİKLERİ VB. HAKKINDA DETAYLI BİLGİ VERİLMESİ VE BU KAYNAKLARIN 1/25000 ÖLÇEKLİ TOPOGRAFİK HARİTA ÜZERİNE İŞARETLENMESİ HİDROLOJİK ÖZELLİKLER: YÜZEYSEL SU KAYNAKLARININ MEVCUT VE PLANLANAN KULLANIMI, DERE, AKARSU, GÖL, BARAJ VB., ÖZELLİKLE İÇME VE KULLANMA SUYU TEMİN EDİLEN YÜZEYSEL SU KAYNAKLARINA OLAN MESAFELERİNİN AYRI AYRI BELİRTİLMESİ VE DEBİLERİ, BU KAYNAKLARIN ÖZELLİKLERİ, HANGİ KAYNAĞI BESLEDİKLERİ VB. HAKKINDA DETAYLI BİLGİ VERİLMESİ VE BU KAYNAKLARIN 1/25000 ÖLÇEKLİ TOPOGRAFİK HARİTA ÜZERİNE İŞARETLENMESİ DOĞAL AFET DURUMU TOPRAK ÖZELLİKLERİ TESİSİN KURULACAĞI YÖREDEKİ METEOROLOJİK VERİLER SOSYO-EKONOMİK ÖZELLİKLER: İlde Tarım ve Hayvancılık Sanayi Alanındaki Faaliyetler Ticaret Alanındaki Faaliyetler Madencilik Sosyo-Ekonomik Yapı ve Çalışma Hayatı Kamu Gelir ve Giderleri FAALİYET ALANI VE YAKIN ÇEVRESİ İLE İLGİLİ DİĞER ÖZELLİKLER: BÖLÜM III PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER A. PROJENİN FAALİYETLERİ KAPSAMINDA, FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER A.1.PROJE KAPSAMINDA YER ALAN HERBİR TESİSİN ÖZELLİĞİ (KÜMES, YEM DEPOSU, SU DEPOSU, FOSSEPTİKLER, PERSONEL LOJMANI, İDARE BİNASI, LABORATUAR, ÖLÜ ÇUKURU, GÜBRE DEPOLAMA VB.), ADETLERİ, KAPASİTELERİ, NERELERDE, NASIL VE NE KADAR ALANDA YAPILDIĞI, ÜRETİM VE İŞLETME YÖNTEMLERİ VE TEKNOLOJİLERİ,(AYRI OLARAK ALT BAŞLIKLAR HALİNDE VERİLMELİDİR.), PROSES AKIM ŞEMASI, ŞEMA ÜZERİNDE KİRLETİCİ KAYNAKLARIN GÖSTERİMİ A.2.PROJE KAPSAMINDA BULUNAN TESİSLERDE KULLANILACAK HAMMADDELERİN TEMİNİ, ÜRETİLEN ÜRÜNLER, KULLANILAN YEMLER, İLAÇLAR VE VİTAMİNLER, TAŞINMALARI VE DEPOLANMALARI (BUNLARIN FİZİKSEL KİMYASAL ÖZELLİKLERİ, MİKTARLARI VER VERİLİŞ YÖNTEMLERİ.) A.3.HER BİR FAALİYET TÜRÜ İÇİN ÜRETİLECEK ÜRÜNLERİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER VE ALINACAK ÖNLEMLER A.4. HERBİR FAALİYETİN İŞLETİLMESİ SIRASINDA KULLANILACAK OLAN ALET, EKİPMANLAR VE ÖZELLİKLERİ A.5. TAŞKIN ÖNLEME VE DRENAJ İLE İLGİLİ İŞLEMLER

6 A.6. PROJE KAPSAMINDA SU TEMİNİ SİSTEMİ PLANI, (SUYUN NEREDEN TEMİN EDİLECEĞİ, KAYNAKLARDAN ALINACAK SU MİKTARI VE BU SULARIN KULLANIM AMAÇLARINA GÖRE MİKTARLARI, ÇALIŞANLAR İÇİN İÇME VE KULLANMA SUYU, KÜMESTE KULLANILAN SU, TEMİZLİK AMAÇLI KULLANILAN SU VB.) A.7. OLUŞACAK ATIK SULARIN CİNS VE MİKTARLARI, BERTARAF YÖNTEMLERİ VE DEŞARJ EDİLECEĞİ ORTAMLAR, (GEREKLİ İZİNLER ALINARAK, İZİN BELGELERİ RAPORA EKLENMELİDİR) A.8. KURULACAK OLAN SU DEPOSUNUN KAPASİTESİNİN VE KULLANIM AMACININ BELİRTİLMESİ A.9. TESİSTE OLUŞACAK ATIKSULARIN TOPLANDIĞI BELİRTİLEN FOSSEPTİK ÇUKURLARI HAKKINDA BİLGİ VERİLMESİ; SAYISI, KESİTLERİ, KAPASİTESİ, ÖNGÖRÜLEN BOŞALTIM SIKLIĞI, VB.,FOSSEPTİK PLANLARININ RAPORA EKLENMESİ. İŞLETMEDE OLUŞAN ATIKSULARIN SU KİRLİLİĞİ KONTROL YÖNETMELİĞİ NDE YER ALAN TABLO:5.15 DEKİ PARAMETRE DEĞERLERİNE UYGUN OLARAK DEŞARJININ SAĞLANACAĞININ TAAHHÜT EDİLMESİ, A.10. YERÜSTÜ VE YER ALTI SU KAYNAKLARININ KALİTESİNDE FAALİYETTEN KAYNAKLANABİLECEK OLUMSUZ ETKİLERİN GİDERİLMESİNE VE BUNDAN KAYNAKLANABİLECEK ZARARLARIN TELAFİSİNE İLİŞKİN SORUMLULUĞUN FAALİYET SAHİBİNE AİT OLDUĞUNA DAİR BİR İFADENİN RAPORA EKLENMESİ, A.11 HER BİR TESİSİN FAALİYETİ SIRASINDA ÜNİTELERDEN OLUŞACAK KATI ATIK CİNS VE MİKTARLARI (EVSEL ATIK, TAVUK GÜBRESİ, AMBALAJ ATIĞI, TIBBİ, TEHLİKELİ ATIKLAR VB ) ÖZELLİKLERİ, DEPOLAMA/YIĞMA, BERTARAF İŞLEMLERİ. ÖLÜ TAVUKLARIN BERTARAF İŞLEMLERİ, (TAVUK ÇİFTLİĞİ İÇERİSİNDE YER ALACAK AYNI TÜR TESİSLERDEN KAYNAKLANACAK OLASI TOPLAM KİRLİLİK YÜKÜNÜN AÇIKLANMASI) A.12. İŞLETME ESNASINDA OLUŞACAK GÜRÜLTÜNÜN SEVİYESİ VE KONTROLÜ İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER (1 TEMMUZ 2005 TARİH VE SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİ NDE BELİRTİLEN HAZIRLAMA KRİTERLERİ ÇERÇEVESİNDE AKUSTİK RAPOR HAZIRLANMASI GEREKMEKTEDİR.) A13. TESİSİN BULUNDUĞU YÖREDEKİ HAVA KALİTESİ DURUMU HAKKINDA BİLGİLER (HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM SONUÇLARI, İNVERSİYON DURUMU VB.), A.14. TESİSİN FAALİYETİ ESNASINDA PROSES VE YAKMA SİSTEMLERİNDE KULLANILAN YAKIT VE MİKTARI, YAKIT KULLANILAN ÜNİTELERİN AYRI AYRI YAKIT ISIL GÜCÜ VE TOPLAM YAKIT ISIL GÜCÜ, ÜRETİM KAPASİTESİ, A.15. HER BİR FAALİYET TÜRÜNE AİT TESİSLERİN İŞLETİMİ SIRASINDA OLUŞACAK EMİSYON MİKTARI, ÖZELLİKLERİ VE BERTARAF YÖNTEMLERİ, TESİSTE OLUŞABİLECEK EMİSYONLARLA İLGİLİ YAPILACAK HESAPLAMALARDA KULLANILACAK OLAN EMİSYON FAKTÖRLERİNİN HANGİ KAYNAKTAN ALINDIĞI (EPA, CORIN AİR VB ), TESİSTE BULUNACAK OLAN EMİSYON KAYNAKLARINA AİT OLUŞABİLECEK EMİSYON KONSANTRASYONLARININ VE KÜTLESEL DEBİLERİNİN HESAPLAMALARININ YAPILMASI, A.21 PROJE KAPSAMINDA HİJYENİN SAĞLANMASI İÇİN NE GİBİ İŞLEMLERİN YAPILDIĞI, KULLANILAN DEZENFEKSİYONLARLA BİRLİKTE HİJYEN PLANININ AÇIKLANMASI, A.22FAALİYETLER İÇİN ÖNERİLEN KORUMA BANDI MESAFESİ VE BU BANDIN OLUŞTURULMASI İÇİN YAPILACAK ÇALIŞMALAR, KULLANIMI HUSUSUNDA BİLGİLER, A.23 ULAŞIMIN TEMİNİ, ULAŞIMIN MEVCUT TRAFİĞE GETİRDİĞİ YÜK VE ALINACAK ÖNLEMLER, A.24 İŞLETME AŞAMASINDA YAPILACAK İŞLERDEN DOLAYI ZARAR GÖREBİLECEK FLORA- FAUNA TÜRLERİ (ENDEMİK TÜRLER, NESLİ TEHLİKEDE VB.), PROJE İÇİN SEÇİLEN YER VE 6

7 FAALİYETİN ETKİ ALANINDA BULUNAN TÜR POPÜLASYONLARININ ETKİLENMESİ AÇIKLANMALIDIR) A.25 PROJENİN, PROJE ALANININ YAKININDA BULUNAN TESİSLERLE OLAN ETKİLEŞİMİNİN AÇIKLANMASI A.26 TAVUK ÇİFTLİĞİNİN YAKININDAKİ YERLEŞİM BİRİMLERİNE OLASI ETKİLERİ A.27 PERSONEL TEMİNİ ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI, PERSONEL İÇİN TEMİN EDİLECEK SOSYAL HİZMETLER C) ACİL MÜDAHALE PLANI VE İZLEME PROGRAMI D) PROJE ALTERNATİFLERİ E) SONUÇLAR TABLOLAR TABLO 1 FAALİYET YERİNİN UTM-6 DERECE VE COĞRAFİK KOORDİNATLARI TABLO 2 YEMDEKİ HAMMADDE MİKTARLARI TABLO 3. DÜNYA YUMURTACI TAVUK SAYISI (BAŞ) TABLO 4. DÜNYA YUMURTA ÜRETİMİ (TON) TABLO 5. DÜNYA YUMURTA ÜRETİMDE İLK 20 ÜLKE (2008) TABLO YILLARI KANATLI ETİ ÜRETİMİ VE FERT BAŞI TÜKETİM TABLO YILLARI SOFRALIK YUMURTA ÜRETİM VE TÜKETİMİNE İLİŞKİN RAKAMLAR TABLO 8 YAPILMASI PLANLANAN ÜNİTELER, ALANLARI VE KAPASİTELERİ TABLO 9 KONYA BÖLGESİ GENELİNDE BULUNAN YAYGIN BİTKİ TÜRLERİ (TÜRLER VE POPÜLASYONLAR) TABLO 10 FAALİYET ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN FLORASI TABLO 11FAALİYET VE ETKİ ALANINDA BULUNMASI MUHTEMEL REPTİLİA (SÜRÜNGEN) TÜRLERİ TABLO 12 FAALİYET VE ETKİ ALANINDA BULUNMASI MUHTEMEL AVES (KUŞ) TÜRLERİ TABLO 13 FAALİYET VE ETKİ ALANINDA BULUNMASI MUHTEMEL MAMALİA (MEMELİ) TÜRLERİ TABLO 14 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT BASINÇ VERİLERİ TABLO 15 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT SICAKLIK VERİLERİ TABLO 16 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT TOPLAM YAĞIŞ VERİLERİ TABLO 17 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA NEM VERİLERİ TABLO 18 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA KAR YAĞIŞI VERİLERİ TABLO 19 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT SİSLİ, DOLULU, KIRAĞILI, ORAJLI GÜNLERİN VERİLERİ TABLO 20 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT ORT. VE MAX. AÇIK YÜZEY BUHARLAŞMASI VERİLERİ TABLO 21 YÖNLERE GÖRE RÜZGÂRIN ESME SAYILARI TABLO 22 KIŞ MEVSİMİNDEKİ RÜZGÂRIN ESME SAYILARI TABLO 23 İLKBAHAR MEVSİMİNDEKİ RÜZGÂRIN ESME SAYILARI TABLO 24 YAZ MEVSİMİNDEKİ RÜZGÂRIN ESME SAYILARI TABLO 25 SONBAHAR MEVSİMİNDEKİ RÜZGÂRIN ESME SAYILARI TABLO 26 UZUN YILLAR YÖNLERE GÖRE ORTALAMA RÜZGÂR HIZI DEĞERLERİ TABLO 27 ORTALAMA RÜZGÂR HIZI TABLO 28 MAKSİMUM RÜZGÂR HIZI VE YÖNÜ TABLO 29 FIRTINALI GÜNLER SAYISI ORTALAMASI VE KUVVETLİ RÜZGÂRLI GÜNLER SAYISI ORTALAMASI TABLO 30 KONYA İLİ ÇUMRA İLÇESİ NÜFUS VERİLERİ TABLO 31 TARLA ÜRÜNLERİNİN EKİLİŞ ALANI VE ÜRETİM MİKTARLARI TABLO 32 MEYVE ÜRÜNLERİNİN AĞAÇ SAYISI VE ÜRETİM MİKTARLARI TABLO 33 SEBZE ÜRÜNLERİNİN EKİLİŞ ALANI VE ÜRETİM MİKTARLARI TABLO 34 KOOPERATİF TÜRÜ VE SAYISI TABLO 35 TARIMSAL ÜRETİCİ BİRLİKLERİ VE SAYISI TABLO 36 ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ KAPASİTESİ VE KAPLADIKLARI ALAN TABLO 37 SEKTÖRLERİNE GÖRE BULUNAN SANAYİ TESİSLERİ TABLO 38 MADEN YATAKLARININ İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI TABLO 39 İÇERİÇUMRA KASBASI NÜFUS VERİLERİ TABLO 42 YAPILMASI PLANLANAN ÜNİTELER, ALANLARI VE KAPASİTELERİ TABLO 43 TESİSTE ÜRETİMİ YAPILACAK YEMLERİN İÇERİKLERİ TABLO 44 TAVUK HASTALIKLARI VE KORUNMA YÖNTEMLERİ TABLO 45 TESİSTE KULLANILACAK MAKİNE EKİPMAN

8 TABLO 46 KULLANILACAK SU MİKTARI TABLO 47 HAVA KALİTESİ DURUMUNU GÖSTEREN KİRLETİCİ DEĞERLERİ TABLO 48 FAALİYET ALANINDAKİ BİRİMLERİN ALANLARI VE YÜZDELERİ İLE HAFRİYAT MİKTARLARI TABLO 49 TOZ HESAPLAMALARI İÇİN GEREKLİ VERİLER TABLO 50YAPILMASI PLANLANAN ÜNİTELER, ALANLARI VE KAPASİTELERİ TABLO 51 FAALİYET SONUCU OLUŞACAK ATIK MİKTARLARI VE BERTARAF YÖNTEMLERİ ŞEKİLLER ŞEKİL 2 YER BULDURU HARİTALARI ŞEKİL 3PROJE ALANINI VE ÇEVRESİNİ GÖSTERİR UYDU FOTOĞRAFI ŞEKİL 4PROJE ALANI MERKEZLİ 1 KM YARIÇAPLI ALANI GÖSTERİR 1/ ÖLÇEKLİ TOPOGRAFİK HARİTA ŞEKİL 5PROJE ALANI MERKEZLİ 1 KM YARIÇAPLI ALANI GÖSTERİR UYDU GÖRÜNTÜSÜ ŞEKİL 6 TÜRKİYE DE FİTOCOĞRAFİK BÖLGELERİN DAĞILIMI ŞEKİL 7KONYA ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ DOĞAL VEJETASYON HARİTASI ŞEKİL 8 DAVİS İN KARELEME SİSTEMİ (DAVİS, DEN) ŞEKİL 9 TÜRKİYE DEPREM BÖLGELERİ HARİTASI ŞEKİL 10 KONYA İLİ DEPREM HARİTASI ŞEKİL 11 TÜRKİYE İKLİM HARİTASI ŞEKİL 12 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT BASINÇ DEĞERLERİNİN GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 13 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT SICAKLIK DEĞERLERİNİN GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 14 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT YAĞIŞ DEĞERLERİNİN GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 15 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT NEM DEĞERLERİNİN GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 16 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT KAR YAĞIŞ DEĞERLERİNİN GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 17 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT SİSLİ, DOLULU, KIRAĞILI, ORAJLI GÜNLER SAYISI ORTALAMASI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 18 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONUNA AİT ORT. VE MAX. AÇIK YÜZEY BUHARLAŞMASI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 19 ESME SAYILARINA GÖRE OCAK AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 20 ESME SAYILARINA GÖRE ŞUBAT AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 21ESME SAYILARINA GÖRE MART AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 22ESME SAYILARINA GÖRE NİSAN AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 23ESME SAYILARINA GÖRE MAYIS AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 24 ESME SAYILARINA GÖRE HAZİRAN AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 25 ESME SAYILARINA GÖRE TEMMUZ AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 26 ESME SAYILARINA GÖRE AĞUSTOS AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 27 ESME SAYILARINA GÖRE EYLÜL AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 28 ESME SAYILARINA GÖRE EKİM AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 29 ESME SAYILARINA GÖRE KASIM AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 30 ESME SAYILARINA GÖRE ARALIK AYI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 31 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU YILLIK ESME SAYILARI TOPLAMI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 32 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU KIŞ MEVSİMİ ESME SAYILARI TOPLAMININ GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 33 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU İLKBAHAR MEVSİMİ ESME SAYILARI TOPLAMININ GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 34 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU YAZ MEVSİMİ ESME SAYILARI TOPLAMININ GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 35 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU SONBAHAR MEVSİMİ ESME SAYILARI TOPLAMININ GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 36 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU YILLIK ORTALAMA RÜZGÂR HIZININ GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 37 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU ORTALAMA RÜZGÂR HIZININ GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 38 ÇUMRA METEOROLOJİ İSTASYONU FIRTINALI VE KUVVETLİ RÜZGÂRLI GÜNLER SAYISI ORTALAMASI GRAFİKSEL GÖSTERİMİ ŞEKİL 39 KULLANILMASI PLANLANAN KAFES SİSTEMİ ŞEKİL 40 KULLANILMASI PLANLANAN KAFES GÖZLERİ ŞEKİL 41 KULLANILMASI PLANLANAN YEMLEME SİSTEMİ ŞEKİL 42 KULLANILMASI PLANLANAN. SULAMA SİSTEMİ ŞEKİL 43 KULLANILMASI PLANLANAN YUMURTA TOPLAMA SİSTEMİ ŞEKİL 44 GÜBRE BANT YATAKLARI ŞEKİL 45 ÖRNEK HAVALANDIRMA BACALARI VE FANLAR ŞEKİL 46 ÖRNEK SOĞUTUCU PET ŞEKİL 47 FERMENTE GÜBRE ÜRETİMİ İŞ AKIŞ ŞEMASI ŞEKİL 48 YUMURTA TASNİFLEME VE PAKETLEME TESİSİ İŞ AKIM ŞEMASI ŞEKİL 49 ACİL MÜDAHALE PLANI

9 KISALTMALAR m: metre cm: lt: m 2 : m 3 : km: o C: santimetre litre metrekare metreküp kilometre %: yüzde E: emsal ÇED: Bkz: Vb: FAO: Medaş: Mak: M.T.A. : Tuik: AEP: AEE: ÇGDYY: DSİ: SKHKKY: KAKY: İSGY: SKKY: SAKY: santigrat derece Çevresel Etki Değerlendirme Bakınız ve benzeri Gıda Tarım Örgütü Meram Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Merkez Av Komisyonu Maden Teknik Arama Türkiye İstatistik Kurumu Acil Eylem Planı Acil Eylem Ekibi Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Devlet Su İşleri Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği İs Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği 9

10 Proje Sahibinin Adı : Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. Proje Sahibinin Adresi : Fevzi Çakmak Mah. Sebzeciler Sit. 14. Sk. Karatay/Konya Proje Sahibinin Tel Faks : (0332) (0332) Raporu Hazırlayan Kuruluşun Adı: Meram Çevre Teknolojileri Mühendislik İnşaat ve Ölçüm Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. Raporu Hazırlayan Kuruluşun Adresi:Fevzi Çakmak Mahallesi Komsan İş Merkezleri Sk No:15 Karatay/Konya Raporu Hazırlayan Kuruluşun Telefonu : Raporu Hazırlayan Kuruluşun Faks Nosu: Projenin Adı: Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi Raporun Hazırlanış Tarihi: / /2013 Proje İçin Seçilen Yerin Adı, Mevkii: Birden fazla ilçe içerisinde yer alıyorsa tanımlanan yörenin adı. Ana üretim konusu yumurta üretimi olacak faaliyet; Konya İli, Çumra İlçesi, İçeriçumra Kasabası (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel) adresindedir. Faaliyetin gerçekleştirileceği alan toplam m 2 ve faaliyet sahibi adına kayıtlı tapulu arazidir. İlgili tapu ekler bölümünde sunulmuştur (Bkz. Ek-7). Faaliyet yerine ait UTM-6 derece ve coğrafik koordinatları aşağıda Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1 Faaliyet yerinin UTM-6 Derece ve Coğrafik Koordinatları Datum ED 50 WGS 84 Projeksiyon 6 DERECE COĞRAFİ DOM 33 - ZON 36 - Nokta No Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam Alan m 2 10

11 BÖLÜM I 11

12 1. Projenin Tanımı ve Amacı Proje konusu, faaliyetin tanımı, ana üretimi, ürün cinsi, tesiste kullanılan hammadde cinsi, miktarı, hizmet amaçları, ülke ekonomisi içerisindeki yeri, önemi, gerekliliği, kurulu tesislerin tipi, kapasitesi, kapladığı alan, tesisin kullanım sahası (toplam alanı, tesisin kurulu bulunduğu alan, sosyal ve idari bölümlerin alanı vb...), yöreye sağlayacağı faydalar, ekonomik ömrü gibi hususların ayrıntılı açıklanması 1.1 Proje Konusu ve Faaliyetin Tanımı Proje konusu; Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından; Konya İli, Çumra İlçesi, İçeriçumra Kasabası (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel) adresinde yapılması planlanan Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi projesidir. Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından toplam m² lik bir sahada 10574,5m 2 si kapalı olmak üzere ( tavuk ve civciv) kapasiteli yumurta tavukçuluğu faaliyeti yapılacaktır. Faaliyet, mülkiyeti Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. ne ait olan Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel adresinde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Faaliyetin gerçekleşeceği 9 nolu parsel m 2 olup; faaliyet için bu parselde ifraz işlemi gerçekleştirilmiştir. İfraz işlemlerinden sonra yapılan terklerden sonra faaliyet alanı m² olarak düzenlenmiştir. İfraz işlemleri için İçeriçumra Belediyesinden Uygulama İmar Planları yapılmış olup; ÇED işlemleri tamamlandıktan sonra İmar Planları onaylatılarak gerekli izinler alınacak ve tapu belgesi güncellenecektir. Faaliyet alanında yapılacak olan tavuk kümeslerinin her biri 1387,5 m 2 ve civciv kümesi 937,5 m 2 olacaktır. Tavuk ve civciv kümeslerinde kafes sistemleri kurulacaktır. Tavuk kümeslerinde kafesler 8 katlı, 2 bölmeli, 5 blok ve her bir sırada 100 bölmeden oluşacaktır ve her kümeste adet tavuk olacaktır. Yapılması planlanan civciv kümesinde adet civciv bulunacaktır. Civciv kümesinde kafesler 5 kat 4 bloktan oluşacaktır. Faaliyet alanında kümeslerden günlük olarak toplanacak yumurtaların Tasnifleme- Paketleme ve depolanması için toplam 800 m² lik alanda Yumurta Tasnifleme-Paketleme ve Soğuk Hava Deposu, hayvanların yem ihtiyacını karşılayabilmek için 300 m 2 lik alanda Yem Ünitesi, hayvan gübrelerini kuru granül haline getirebilmek için 1387,5 m2 lik alanda Gübre İşleme Tesisi, 182 m² lik alanda bakıcı evi ve idari bina, ölü tavukların imhası için 75 m 3 lük ölü hayvan çukuru ile personel kaynaklı sıvı atıklar için depolama kapasitesi 75 m 3 olan sızdırmasız fosseptik çukuru projelendirilmiştir. Kümeslerden çıkacak civciv ve tavuk dışkıları Gübre İşleme Tesisi (Karatay BES) işletmeye geçmesiyle birlikte işletme içerisinde kapalı sistem konteynırlara aktarılan tavuk ve 12

13 civciv dışkı atıkları işlenmek üzere günlük olarak Gübre İşleme Tesisine gönderilecektir. Gübre İşleme Tesisi (Karatay BES), Büyük Menderes Enerji Pet. Jeo. Mad. Elektrik Üretim Müh. İnş. A.Ş. tarafından kurulup işletilecektir. Söz konusu firma işletmeye başlamasıyla birlikte sözleşme imzalanacaktır. Söz konusu firma işletmeye geçesiye kadarki sürede Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından proje sahasında Gübre İşleme Tesisi kurulacak ve işletilecektir. Tesisin yapılması planlandığı yer Çumra yolu üzerinde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim birimi İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km dir. Tesise daha yakın yerleşim yeri bulunmamaktadır. Tesise ulaşım mevcut yollar kullanılarak sağlanmakta olup, ulaşımda bir problem yoktur. Toplam m² lik bir sahada 10574,5 m2 si kapalı olmak üzere Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ( tavuk ve civciv) kapasiteli, 5 adet tavuk ve 1 adet civciv kümesi olmak üzere toplamda 6 adet kümes ve 1 adet bakıcı evi, 1 adet yem ünitesi, 1 adet yumurta deposu, 1 adet gübre işleme tesisi, 9 adet çelik yem silosu ile Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi yapılması planlanmaktadır. 1.2 Ana Üretimi, Ürün Cinsi, Tesiste Kullanılan Hammadde Cinsi, Miktarı Projeye konu tesiste, ticari sofralık yumurta tavukçuluğu yetiştiriciliği, standart gramajda ambalajlı yumurta üretimi ve yetiştirilen kanatlı hayvanların ihtiyacını karşılamak amacıyla yem üretimi gerçekleştirilmektedir. Üretim periyodu başlangıcında kümeslere civciv kabulü gerçekleştirilir. Tesiste yetiştirilecek piliçler, üretici firmalardan 1 günlük civcivler olarak temin edilir. Civcivler özel araçlarla tesise getirilir. Tesise getirilen civcivler, civciv kümeslerine yerleştirilip burada gerekli koşullar sağlanarak büyüme kafeslerinde 112 gün büyütülür. Yarka halinde tavuk kümeslerine getirilir. Tavuk kümeslerine alınan yarkalar, kafeslere yaklaşık 10 yarka düşecek şekilde yerleştirilir. Önce kılavuz yumurtama ardından da normal yumurtlama yapan yarkalar tavuk halini alır yumurtlama için uygun koşullar sağlandığı kümeslerde yumurta üretimi yapılır. Yumurta toplama sistemi ile kümeslerden toplanan yumurtalar konveyör bant sistemi ile depoya taşınır. Depoya gelen yumurtalar işçiler tarafından karton viyollere yerleştirilir. Viyollere dizilen yumurtalar ambalajlanıp, etiketlendikten sonra satışa hazır hale getirilerek tesisten nakledilir. Tesisin ana üretim konusu Yumurta üretimidir. Tesiste adet tavuktan % 85 verimle yılın 365 gününde; x 0.85 x 365 gün/yıl = adet/yıl yumurta üretimi planlanmaktadır. Proje kapsamında yapılacak kümeslerde bulunacak tavukların yumurtlaması sonucunda elde edilecek yumurtalar, günlük olarak toplanacaktır. Toplanan yumurtalar, proje sahasında yapılacak tasnifleme-paketleme ve yumurta deposuna yumurta aktarma bantları ile aktarılacak ve burada viyollanıp karton kolilere 12 adet viyol alacak şekilde dizilerek ambalajlanacaktır. Karton kolilerde ambalajlanan yumurtalar satışa sunulacaktır. 13

14 Tesiste 5 adet tavuk kümesinde adet tavuk ve 1 adet civciv kümesinde adet civciv bulunacaktır. Böylece tesiste toplam kapasitenin adet kanatlı olması planlanmaktadır. Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi nde yetiştirilen tavuklarda 60. haftadan sonra yumurtlama verimi düşmeye başlar ve ekonomik değerini kaybeder. Yumurta veriminin düşmeye başladığı 60. haftadan sonra tavuklar kesimhanelere gönderilir. Tesiste üretimde kullanılacak olan hammaddeler, dışarıdan temin yoluyla satın alındıktan sonra Yem Fabrikası kapsamında yer alan hammadde silolarına alınacaktır. Hammadde silolarına alınan maddeler, tartım işleminden sonra öğütücüye alınacaktır. Öğütücüde tane boyutları küçültülecek olan yem hammaddeleri daha sonra karıştırıcıya alınarak burada homojen karışımları sağlanacaktır. Karıştırma işlemi sonrası kanatlı hayvanların beslenmesi sırasında kullanılacak yemlerin, nihai boyutlandırmasının yapılması amacı ile homojen karışım haline gelmiş olan yem, ekstrudere verilecektir. Ekstruderden alınan boyutlandırılmış olan yem, alınarak tavuk kümeslerinde yer alan yem silolarına verilecektir. Yem silolarından alınan yem, doğrudan tavuk ve civciv kümesinde gönderilerek kanatlı hayvanların beslenmesi amacı ile kullanılacaktır. Tesiste yapılacak yem üretimi sırasında kullanılacak hammaddeler, yumurtalık kanatlı hayvanların yaşam periyoduna göre kullanılacak yemlerin içeriğine ilişkin bilgiler aşağıda verilmiştir. Yem üretim tesisinin kapasitesi 15 ton/saat olması planlanmaktadır. Tablo 2 Yemdeki Hammadde Miktarları Yem içeriği Civciv yemi ( kg) Piliç büyütme Yemi (kg) Piliç Geliştirme Yemi ( kg) Yumurta başlangıç yemi (kg) Yumurta tavuk yemi 1.dönem (kg) Arpa Buğday kepeği Buğday, kara Hayvansal yağ Melas Mısır, Sarı Ayçiçeği küspesi Et- kemik unu Soya küspesi Soya proteini Kireç taşı Lizin Enzim Tuz Toplam(karışım) Hizmet Amaçları, Ülke Ekonomisi İçerisindeki Yeri, Önemi, Gerekliliği Yumurta tavuk yemi 2.dönem (kg) 14

15 Günümüzde ve teknik anlamda Tavukçuluk, belirli bir kapasitenin üzerinde, blimsel yöntemler uygulanarak ve karlılık amacıyla üretim yapılan ekonomik bir uğraşlı alanı olarak kabul edilmektedir. Hayvansal üretim içerisinde tavuklar, kısa zamanda büyük miktarda üretilebilmeleri biyolojik verimliliklerinin yüksek oluşu, ürünlerin besinsel değerleri nedeni ile iyi Pazar bulmalarından ötürü önemli bir yer tutmaktadır. Tavukçuluk önemli bir endüstri sektörü durumundadır. Günümüzde tavukçuluk giderek ulusumuzun yoğun beğenisini kazanmakla, yumurta ve eti ile hayvansal protein açığımızı kapatılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye de tavukçuluk sektörü için ilk adım 1930 yılında Ankara da Merkez Tavukçuluk Araştırma Enstitüsünün kurulması ile atılmıştır. Ülkemizde tavukçuluk sektörü hayvancılığın içinde en hızlı gelişen sektör konumundadır yılından itibaren gelişmeye başlayan tavukçuluk, 1970 li yıllarda aile işletmeciliği şeklinde, pahalı ve sınırlı üretim kapasitesi ile faaliyette bulunulmuştur. Özellikle 1980 lı yıllardan sonda kendi üretim planlamasını yapabilen ve ülke ihtiyacını karşılayabilen önemli bir üretim dalı haline gelmiştir lı yıllarda büyük yatırımlar yapılarak dünya standartları yakalanmış ve üretim sürekli artarak bu günlere ulaşılmıştır li yıllarda kanatlı sektörünün AB uyum çalışmaları başlamış ve Türkiye nin AB ülkelerinin kanatlı eti ithal edebileceği üçüncü ülkeler listesine girmesi aşamasına gelmiştir. Tavukçuluk; Gelir elde etmek amacıyla uygun barnaklarda, uygun tekniklerle bilinçli bir yetiştiricilik olarak tanımlanabilir. Yumurta Tavuk Yetiştiriciliği ve Etçi Tavuk Yetiştiriciliği (Broiler) olarak iki şekilde yapılır. Yumurta tavukçuluğu, insan beslenmesinde mükemmel bir gıda olan yumurtanın üretimi açısından çok önemli bir yetiştiricilik faaliyetidir. Yumurta tüm besinler içerisinde en değerli proteini içermektedir. Sindirilebilirliği yüksektir, tamamına yakını vücut tarafından kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir. Yumurta başlıca, A, D, E ve B grubu vitaminler olmak üzere diğer vitaminleri de önemli oranda içermektedir. Yumurta doğal ambalajında insan öğününe sunulan, hile katılması zor mükemmel gıdalardan birisidir. Yumurta insan toplumlarının dengeli ve yeterli beslenmesinde büyük öneme sahiptir. Yıllara göre kıtalar bazında mevcut yumurtacı tavuk sayısı ve yumurta üretimi aşağıdaki tablolarda sırasıyla verilmiştir. Tablo 3. Dünya Yumurtacı Tavuk Sayısı (Baş) Dünya Afrika Amerika Asya Avrupa

16 Okyanusya Kaynak: FAO (Ocak 2010), YUM-BİR Yumurta Tavukçuluğu Verileri Tablo 4. Dünya Yumurta Üretimi (Ton) Dünya Afrika Amerika Asya Avrupa Okyanusya Kaynak: FAO (Ocak 2010), YUM-BİR Yumurta Tavukçuluğu Verileri Yumurta üretimi bakımından Türkiye; Çin, ABD, Japonya, Rusya, Meksika Brezilya, Fransa ve Endonezya dan sonra 11. sırada yer almaktadır. Ülkelere göre dünya yumurta üretimi aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 5. Dünya Yumurta Üretimde İlk 20 Ülke (2008) ÜLKELER ÜRETİM ( TON ) ÜRETİMDEKİ PAYI (%) ÇİN ,73 ABD ,85 Japonya ,24 Meksika ,88 Hindistan ,54 Rusya fede ,51 Brezilya ,03 Endonezya ,10 Fransa 879 1,46 Ukrayna 855 1,42 Türkiye 824 1,37 Almanya 786 1,30 İran 711 1,18 İspanya 705 1,17 İtalya 700 1,16 Hollanda 627 1,04 İngiltere 600 1,00 Kore cum 566 0,93 Tayland 562 0,94 Filipinliler 550 0,91 16

17 Diğerleri ,25 Dünya ,00 Kaynak: FAO (Ocak 2010), YUM-BİR Yumurta Tavukçuluğu Verileri Tavukçuluk ülkemizde ve dünyada hızla gelişen bir hayvancılık koludur. Tavukların hızla büyüyüp et ve yumurta vermeye başlaması, çok büyük üretim alanları içermesi ve insan beslenmesinde çok büyük önemi olan et ve yumurtayı insanlara ucuz yoldan kazandırması tavukçuluğu çok faydalı ve karlı bir hayvancılık kolu yapmaktadır. Ülkemizdeki Kanatlı Hayvan Birim Yoğunluğu (Kaynak: FAO) Şekil 1 de sunulmuş olup yoğunluğun Marmara ve Ege Bölgesi civarında yüksek olduğu görülmektedir. Özellikle, Çorum, Kayseri, Afyon ile Bolu İllerimizde üreticiler kooperatif ve şirketleşme yoluyla güçlü birlikler oluşturmuşlardır. Yumurta üretiminde genellikle kapalı alandan daha çok yararlanmayı sağlayan kafes sistemi uygulanmaktadır. (Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı) Tablo Yılları Kanatlı Eti Üretimi Ve Fert Başı Tüketim Yıl Üretilen Kanatlı Eti (Ton) Nüfus (Bin) Fert Başı Tüketim (Kg) , , , , , ,70 Tablo Yılları Sofralık Yumurta Üretim Ve Tüketimine İlişkin Rakamlar Yıllar Yumurta Üretimi (Milyon Adet) Nüfus (1000) Fert Başı Tüketim (Adet) Not: Kişi başına yumurta tüketimi ihracat miktarı düşüldükten sonra hesaplanmıştır. Kaynak: TÜİK 17

18 Şekil 1 Türkiye deki Kanatlı Hayvan Birim Yoğunluğu Haritası Başarılı yumurta tavukçuluğu öncelikle sağlıklı civciv temini ile başlar. Tesislere getirilen civcivler, civciv kafeslerine alınarak yumurta verebilecek döneme kadar yetiştirilir. Kümes çevresi ve kümes içi önce temizlenmeli ve atıklar mümkün olduğu kadar uzağa götürülmelidir. Kümes içi ve ekipmanları dezenfekte edilmelidir. Kümesler üretim periyotları arasında en az 1-2 hafta boş bırakılmalıdır. Civcivler gelmeden 24 saat önce kümes sıcaklığı ayarlanmalı, civciv seviyesinde ºC derece, kümes sıcaklığı ºC derece olmalıdır. Yumurtacı civcivlerin kümes aydınlatılmasında, ilk iki gün tam gün aydınlatma, daha sonra bölgenin enlem durumu, güneş doğuş ve batışı ile mevsimsel olarak gün uzunluğu göz önüne alınarak aydınlatma programı yapılır ve uygulanır. Aydınlatmada kullanılan ampuller yerden 2 metre yükseklikte ve her 15 metrekarelik alana 60 wattlık bir ampul hesaplanmalıdır. 1 metrekarelik alana ışık şiddeti 1 watt ın altına düşürülmemelidir. Piliçler haftalar arasında büyütme kümesinden yumurtlama kümeslerine veya kafeslerine aktarılmalıdır. Taşıma, karanlık bir ortamda, serin bir zamanda, hayvanlarda stres oluşturmadan, özenle yapılmalıdır. Streslerden etkilenmemeleri için taşınmadan bir süre önce ve sonra vitamin verilmelidir. Piliçler getirilmeden kümes ve ekipmanlar dezenfekte edilmelidir. Piliçlerin yumurtlama dönemini geçirecekleri kümes sistemleri 3 şekilde olabilir: 1- Yer sistemli (altlıklı) 2- Izgara sistemli (1/3 ü veya 2/3 ü) 3- Kafes sistemli Ticari tavukçulukta kafes sistemi kümesler çok yaygınlaşmıştır. Bu sistemde her tavuk için 400 cm2 ye 1 tavuk hesap edilir. Kafes önünde 10 cm yem ve su içme mesafesi bırakılmalıdır. Kafes sisteminde tavuklar kontrol edilebilir, yem kaybı azdır, altlığa ihtiyaç yoktur, yere yumurtlama problemi olmaz. Kümes birim alanda daha fazla hayvan alır. Fazla dolaşıp enerji 18

19 kaybetmedikleri için yemden yararlanma biraz daha yüksektir. Yumurtalar temiz olur, kırık ve çatlak oranı daha azdır. Yer sisteminde yumurta yeme alışkanlığı başladığında hızlı bir şekilde artarken, kafes sisteminde daha azdır. Ölü oranı daha düşüktür. Gübrenin alta seçmesi ve tavukların birbirleriyle temasının az olması nedeniyle hastalık kontrolü daha kolaydır. Kannibalizm daha düşük düzeydedir. Tavuklar gurk olmaz, fazla işgücü gerekmez, tavuk bakımı kolaydır. Bu tip kümesler, yumurta üretimi yapan çiftlikler için idealdir. Yumurta tavuğu haline gelen kanatlı hayvanlar kafes sistemi kümes tipinde, kafesler içinde durur ve serbest gezinmelerine izin verilmez. Kümeslerde havalandırma, aydınlatma, nem ve sıcaklığa dikkat edilmelidir. Aydınlatma süresi ve yoğunluğunun; tavuklarda yumurta verimi, yumurta ağırlığı, cinsi olgunluk yaşı, canlı ağırlık artışı, embriyo gelişimini etkileyen bir faktördür. Uygun aydınlatma yumurta verimini yükseltir. Yumurtlama döneminde m2 ye 3 wattlık ışık yoğunluğu düşünülür. Günlük ışık miktarı saatten yumurtlama döneminde haftada yarım saat arttırılarak saate çıkarılır ve bu şekilde aydınlatma süresi devam eder. Kümeslerde ışıklandırma güneş ışığı ve elektrikle yapılır. Ampuller yerden iki metre yukarıda ve üzeri reflektörlü olmalıdır. Aydınlanmayı sağlamak için 4 er m. Aralıkla 40 ar wattlık ampuller kullanılır. Yumurtacı tavukların en az yem tüketimiyle en fazla verim verdikleri sıcaklık Aralığı C dir. Sıcaklık düşerse hayvan ısınmak için daha çok yem yer, fakat yumurta verimi düşer. Sıcaklık yükselirse, iştahsızlık artar, yemi az yer, yumurta verimi düşer, yumurtalar ince kabuklu ve küçük olur. Kümes sıcaklığı 18 C iken nem oranı % 60 olur. Kümeste ısı yükselince nem oranı da yükselir. Kümese girince burnumuza kötü bir koku geliyorsa, kümeste karbondioksit ve amonyak gazları birikmiş, ısı ve nem artmış demektir. Bu durumda kümesin mutlaka havalandırılması gerekir. Kümeslerde havalandırma, havalandırma bacaları ve otomatik ya da yarı otomatik fanlarla yapılmalıdır. Kümeslerde 1 kg canlı ağırlık için saatte 5-6 m 3 temiz havaya ihtiyaç vardır. Üretim dönemi boyunca hayvanların genetik potansiyelleri de dikkate alınarak, besin maddesi ihtiyacının karşılanabileceği bir yemleme programı oluşturulur. Yumurtlama döneminde yemleme: Modern tavukçulukta kullanılan ticari yumurtacıların, özellikle verim döneminde besin maddesi ihtiyaçları oldukça fazladır. Çünkü bir tavuk, verim döneminde canlı ağırlığın 8 katı kadar yumurta vermekte ve bu dönemde cinsi olgunluk öncesine nazaran ağırlığı da yaklaşık % 25 artmaktadır. Bunların sağlanabilmesi için hayvan, canlı ağırlığının yaklaşık 20 katı kadar yem yiyecektir. Yumurta tavukları faz yemlemesi programına göre beslendikleri gibi, yumurta Periyodunda tespit edilen protein tüketimine göre de yemlenebilirler. Faz yemlemesinde, Yumurta tavuğunun yediği yemle protein tüketiminin ayarlanması ve yumurta üretiminin Çeşitli dönemlerinde ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için protein oranları farklı yumurta rasyonları kullanılır. Faz yemlemesi, yem masraflarını azaltır. Tavuklar, genel bir kural olarak günlük yem tüketimlerinin iki katı su içerler. Ancak su tüketimini etkileyen birçok faktör nedeniyle bu miktarda büyük varyasyon görülmektedir. Hayvanların yaşı, canlı ağırlıkları, verim düzeyi, sıcaklık, nem ve rasyonun bileşimi su 19

20 tüketiminde etkili başlıca faktörlerdendir. Kafes sisteminde tavuklar yataklıklı yer sistemine göre daha fazla su içmektedirler. Ticari yumurta üretimi için aşağıdaki verim hedefleri kabul edilmektedir: Tavuk başına yılda (12 ay) yumurta 1 kg yumurta için 2,2 kg veya daha az yem tüketimi olmak üzere, iyi bir yemden yararlanma kabiliyeti Yumurtlama kümesinde yıllık % 6 dan daha düşük ölüm oranı %75 ve daha yüksek oranda iri yumurta elde edilmesi % 95 ve daha yüksek oranda ticari yumurta elde edilmesi İşletmede % 2 nin altında kırık yumurta oranı Günlük yaştan 5 aylık oluncaya kadar % 5 ten daha az ölüm oranı 1.4. Kurulu Tesislerin Tipi, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Tesisin Kullanım Sahası, (Toplam Alanı, Tesisin Kurulu Bulunduğu Alan, Sosyal ve İdari Bölümlerin Alanı vb.) Toplam m² lik bir sahada 10574,5 m2 si kapalı olmak üzere Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti.. tarafından ( tavuk ve civciv) kapasiteli, 5 adet tavuk ve 1 adet civciv kümesi olmak üzere toplamda 6 adet kümes ve 1 adet bakıcı evi, 1 adet yem ünitesi, 1 adet yumurta deposu, 1 adet gübre işleme tesisi, 9 adet çelik yem silosu ile Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi yapılması planlanmaktadır. Mülkiyeti Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. ne ait olan Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel adresinde gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Faaliyetin gerçekleşeceği 9 nolu parsel m 2 olup; faaliyet için bu parselde ifraz işlemi gerçekleştirilmiştir. İfraz işlemlerinden sonra yapılan terklerden sonra faaliyet alanı m² olarak düzenlenmiştir. İfraz işlemleri için İçeriçumra Belediyesinden Uygulama İmar Planları yapılmış olup; ÇED işlemleri tamamlandıktan sonra İmar Planları onaylatılarak gerekli izinler alınacak ve tapu belgesi güncellenecektir. Proje ile ilgili üniteler, boyutları, kapasiteleri ve kapladığı alan büyüklükleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Koordinatlandırılmış Vaziyet Planı Ekler bölümünde sunulmuştur. (Bkz. Ek 4) Tablo 8 Yapılması Planlanan Üniteler, Alanları ve Kapasiteleri Bina Cinsi Alanı (m 2 ) Kafesteki Kat Sayısı Bir Gözde Bulunacak Tavuk Sayısı Planlanan Kapasite (Adet) K1 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K2 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K3 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K4 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K5 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk C1 Civciv Kümesi 937,5 5 Kat 25Civciv Yumurta Deposu

21 Bakıcı Evi Yem ünitesi Su deposu Gübre işleme 1387, Toplam Alan 10574, Toplam Parsel Alanı Yöreye Sağlayacağı Faydalar, Ekonomik Ömrü Tesisin planlanan ekonomik ömrü 50 yıldır. süre artırılabilecektir. Ancak gelişen teknoloji ve revizyon ile bu Tesisin ana üretim konusu Yumurta üretimidir. Tesiste adet tavuktan % 85 verimle yılın 365 gününde; x 0.85 x 365 gün/yıl = adet/yıl yumurta üretimi planlanmaktadır. Bu amaçla tesis bünyesinde 20 kişi çalıştırılması planlanmaktadır. Günde 24 saat ve tek vardiya, ayda 30 gün, yılın 12 ayında çalışma yapılacak, 20 personel çalışacaktır. Tesis yumurtalık tavuk yetiştiriciliği ve yumurta üretimi yapılması planlanmaktadır. Üretimi yapılan yumurtalar, tesiste viyollere yerleştirilip, paketlendikten sonra iç piyasaya sunulmaktadır. Yetiştirilen tavuklar ise yumurta veriminin düşmeye başladığı 60. Haftadan itibaren kesimhanelere gönderilecektir. Tesiste talep olduğu müddetçe üretim faaliyetlerine devam edilecektir. Yapılacak üretim çalışmaları ile gıda sektörüne girdi sağlanacak ve böylelikle ülke ekonomisine katkıda bulunulacaktır. Ayrıca yaratılacak istihdam ile il ekonomisine de katkıda bulunulacaktır. 2. Projenin Fayda Maliyet Analizi Toplam m² lik bir sahada 10574,5 m2 si kapalı olmak üzere Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti.. tarafından ( tavuk ve civciv) kapasiteli, 5 adet tavuk ve 1 adet civciv kümesi olmak üzere toplamda 6 adet kümes ve 1 adet bakıcı evi, 1 adet yem ünitesi, 1 adet yumurta deposu, 1 adet gübre işleme tesisi, 9 adet çelik yem silosu ile Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi yapılması planlanmaktadır. Tesisin ana üretim konusu Yumurta üretimidir. Tesiste adet tavuktan % 85 verimle yılın 365 gününde; x 0.85 x 365 gün/yıl = adet/yıl yumurta üretimi planlanmaktadır. Bu amaçla tesis bünyesinde 20 kişi çalıştırılması planlanmaktadır. 21

22 Ülkemizde tavukçuluk, özellikle 1980 li yıllardan itibaren sürekli ilerleyerek bugün, hayvancılığımız içerisinde, en hızlı gelişen, tesisleşen, modern teknolojiyi sektörüne entegre ederek; hijyen ve kaliteli ürün elde edip, AB ülkeleri ve diğer gelişmiş ülkelere ihraç etmektedir. Ülkemizde özellikle Marmara ve Ege Bölgeleri nde yaygın olarak yapılan tavukçuluk, diğer bölgelerde nispeten daha azdır. Ülkemizde et ve yumurta tüketimini dünya standartlarının altındadır. Et ve yumurta, bitkisel ürünlere göre daha pahalı olduğundan dolayı, daha çok tercih edilmektedir. Söz konusu tesisin amacı da, kaliteli ürünü az maliyetle bölge ve ülke ekonomisine kazandırıp, halka daha ucuz hayvansal gıda tüketme imkânı sunarak, bölge ve ülkede et ve yumurta tüketimini dünya standartlarının üzerine çıkmasında katkı sağlamaktadır. Tavukların beslenme ve sağlık ihtiyaçların karşılanmasında, nakliye-pazarlama ve diğer proseslerde sürekli istihdam sağlanacağından, ayrıca ihtiyaçlar direk bölgeden karşılanacağından, tesisin çevresinde sosyo-ekonomik yönden bir hareketlenme yaşanacaktır. Bununla birlikte hem gıda sektöründe hem de bu sektöre bağlı yan sektörlerde istihdam yaratılmış olacaktır. Tesisin işletilmesi esnasında, gerekli çevresel tedbirler alındığı taktirde, tesisin faaliyeti hususunda herhangi bir olumsuz neden görülmemektedir. 3.Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu (Proje Kapsamında Yer Alan; Kümes, Yem Deposu, Su Deposu, Fosseptikler, Personel Lojmanı, İdare Binası, Laboratuar, Ölü Çukuru, Gübre Depolama vb. Tüm Ünitelerin Proje Alanında İşaretlenerek Gösterimi.), Genel Vaziyet Planı (Tesislerin Projesine Uygun 1/500 veya1/250 Ölçekli Vaziyet Planı) Tesis alanına ait 1/1000 ölçekli Vaziyet Planı eklerde sunulmuştur. (Bkz. Ek 4) 4.Yer Bulduru Haritası, Proje Alanı ve Yakın Çevresinin Fotoğrafları Tesisin yapılması planlandığı yer Çumra yolu üzerinde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim birimi İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km dir. Tesise ulaşım mevcut yollar kullanılarak sağlanmakta olup, ulaşımda bir problem yoktur. 22

23 23

24 Faaliyet yeri Faaliyet yeri Şekil 2 Yer Bulduru haritaları 24

25 5.Varsa, Projeye Konu Olan Bölgenin En Son Onaylı 1/1.000, 1/5.000, 1/25.000, 1/ Ölçekli Planlar (Aslı Gibidir Onaylı), Plan Notları, Lejant Paftasından Bir Örnek ve Bu Planlar Üzerinde Her Bir Tesis Yerinin Gösterimi (İlgili İdaresinden Alınan Faaliyet Alanının ya da Faaliyet Alanının da İçinde Bulunduğu Alana Ait Onanlı İmar Planı ve Çevre Düzeni Planı Bulunup Bulunmadığına Dair Yazı, Varsa Bu Planın/Planların Lejant ve Plan Notlarının Aslının Aynıdır Kaşesi Vurulmuş Şekli, Onaylı Bir Planının Olmaması Durumunda Ölçekli Harita Üzerinde Faaliyet İçin Kullanılacak Alanın Açıkça Gösterimi ve Ayrıca Faaliyet Alanının Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Olup Olmadığı Hakkında Bilgi), Proje konusu olan Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi nin yapılması planlanan 9. Parseli gösterir 1/1.000 ölçekli Uygulama imar planı ekler bölümünde sunulmuştur. (Bkz. Ek-16). Uygulama imar planında tesisin bulunduğu parsel Organize Hayvancılık Alanı olarak tanımlanmıştır. Tesis yeri Konya-Isparta Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzen Planını sınırları içerisinde yer almakta ve Tarımsal Nitelikli Alan olarak gösterilmektedir. Konya- Isparta Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzen Planı, Uygulama Hükümleri ve Plan Açıklama Raporu ile bir bütün olup, yapılan her tür ve ölçekteki planların Çevre Düzeni Planına uygun olarak yapılacak ayrıca ruhsatlandırma ile ilgili iş ve işlemlerin 3194 sayılı İmar Kanunu ve İlgili yönetmeliklerine uygun olarak yapılacaktır. V I.4 TARIMSAL NİTELİKLİ ALANLAR Bu planda yer alan tarım alanları Tarımsal Nitelikli Alanlar olarak tek gösterim altında gösterilmiş olup 5403 sayılı kanun ve ilgili yönetmeliğinde tanımlanan Tarım Arazileri Sınıflarına Ayrılmamıştır. Tarım alanlarında yapılacak ifraz işlemlerinde; 5403 sayılı kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkarılmış yönetmelik hükümlerince işlem yapılır. Tarım arazileri sınıflaması tarım ve köy işleri bakanlığınca yapılacak/yaptırılacaktır. Tarımsal nitelikli alanlarda belirlenmiş/belirlenecek tarım arazileri sınıflamalarına göre tarımsal amaçlı yapılaşmalar aşağıda belirlenen koşullara göre gerçekleştirilecektir. Bu planda 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanun Kapsamındaki tarım arazilerinde ( özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri, örtü altı tarım alanları, fiilien sulana veya ilgili kurum ve kuruluşlarca sulama projesi kapsamında olan alanlar hariç) yapılacak olan tarımsal amaçlı yapılara ilişkin; Mutlak Tarım Arazileri E = 0,20 yi Marjinal Tarım Arazilerinde E = 0,30 u geçmemek, ilgili kurum v kuruluşların görüşlerine uyulmak kaydı ile idaresince, bu palanda değişikliğine gerek olmaksızın, 3194 sayılı imar kanun kapsamında işlem tesis edilir yapılan işlemlere ilişkin veriler sayısal ortamda veri tabanına işlenmek üzere bakanlığa gönderilir. 25

26 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda dikili, özel ürün, fiilen sulanan veya sulama proje kapsamında kalan tarım arazilerinde 3194 sayılı imar kanunun 27. Maddesi kapsamında kalan hayvancılık amaçlı yapılar hariç, hayvancılık tesisi yapılmansa izin verilmez. Başbakanlık, Tarım Ve Köy İşleri Bakanlığı, ilgili bakanlıklar ve bunların bağı kuruluşları tarafında n desteklenen projeye dayalı tarımsal faaliyetler kapsamında tarımsal amaçlı yapılar ( tarımsal kalkınma kooperatiflerince uygulanan projeler, üretici birlikleri/kooperatifleri tarafından uygulanan projeler Avrupa Birliği Kaynaklı Projeler, Dünya Bankası Destekli Projeler, Sosyal Riski Azaltma Projesi, kapsamında uygulanacak projeler gibi) ile destekleme projeleri ile en az 100 büyük baş 200 küçükbaş ve üzeri kapasiteli hayvancılık veya adet ve üzeri kapasiteli kanatlı hayvancılık yatırımlarında yukarıda belirtilen yapılaşma emsali ( E ) % 50 oranında artırılabilir sayılı toprak koruma ve arazi kullanımı kanununun geçici 1. Ve geçici 4. Maddeleri kapsamına giren arazilerde marjinal tarım arazileri hükümleri geçerlidir. Bu planın onayından önce yürürlükteki mevzuat uyarınca inşaat veya yapı kullanma izni verilmiş olan tarımsal amaçlı yapılara ilişkin haklar saklıdır. Tarımsal amaçlı yapılar kullanım amacı dışında kullanılamaz ve düşürülemez. Tarım alanlarında yapılacak tarımsal amaçlı yapılar bu plan ile verilmiş olan yapılanma koşullarını aşılmamak kaydıyla, 3194 sayılı imar kanun Plansız Alanlar Yönetmeliği nin 6. Bölüm ünde belirtilen esaslara uyulur. VI.4.1. Mutlak Tarım Arazileri Bu alanlarda tarımsal amaçlı yapılar yapılabilir. Çiftçinin barınabileceği yapı emsale dahil olup, inşaat alanı 75 m yi geçemez. E (emsal) = 0,20 dir. Örtü altı tarımın yapıldığı, fiilen sulanan veya ilgili kurum ve kuruluşlarca sulama projesi kapsamında olan mutlak tarım arazilerinde 3194 sayılı İmar Kanununun 27. Maddesi kapsamında kalan hayvancılık amaçlı yapılar hariç, hayvancılık tesisi yapılmasına izin verilmez. Bu alanlarda örtü alanlarda örtü altı tarım yapılması durumunda sera yapıları emsale dahil değildir. VI.4.2. Özel Ürün Arazileri Bu alanlarda, 3194 sayılı İmar Kanununun 27. Maddesi kapsamında kalan hayvancılık amaçlı yapılar hariç, hayvancılık tesisi yapılmasına izin verilmez. Çiftçinin barınabileceği yapı emsale dahil olup inşaat alanı 75 m 2 yi geçemez. Tarımsal amaçlı yapılar için E (emsal) = 0,10 dur. Bu alanlarda örtü altı tarım yapılması durumunda sera yapılar emsale dahil değildir. VI.4.3. Dikili Tarım Arazileri Bu alanlarda; VI.4.2. maddelerindeki koşullar geçerlidir. VI.4.4. Marjinal Tarım Arazileri Marjinal Tarım Arazilerinde, tarımsal amaçlı yapılar yapılabilir. Tarımsal amaçlı yapılar için E (emsal) = 0,30 dur. Çiftiçin barınabileceği yapının inşaat alanı 150 m2 yi geçemez. Bu yapılar, tarımsal amaçlı yapılar için belirlenmiş emsale dâhildir. 26

27 Örtü altı tarımın yapıldığı, fiilen sulanan veya ilgili kurum ve kuruluşlarca sulama projesi kapsamınca olan marjinal tarım arazilerinde 3194 sayılı imar kanununun 27. Maddesi kapsamında kalan hayvancılık amaçlı yapılar hariç, hayvancılık tesisi yapılmasına izin verilmez. Bu alanlarda örtü alanlarda örtü altı tarım yapılması durumunda sera yapıları emsale dahil değildir. Bu planda yer alan tarım alanları Tarımsal Nitelikli Alanlar olarak tek gösterim altında gösterilmiş olup 5403 sayılı kanun ve ilgili yönetmeliğinde tanımlanan Tarım Arazileri Sınıflarına Ayrılmamıştır. Bu planda VI.4. Tarımsal Nitelikli Alanlar için belirtilen hükümlere uyulur denilmektedir. Bu bağlamda söz konusu faaliyet alanı için VI.4. Tarımsal Nitelikli Alanlar için belirtilen hükümler ile ilgili İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden 31/01/2013 tarih ve sayılı faaliyet alanının Kuru Marjinal Tarım Arazisi olduğuna dair kurum yazısı alınmıştır. (Bkz. Ek-13) Faaliyet yeri yakınlarında S.S. İçeri Çumra Sulama Kooperatifi sahası bulunmaktadır. Bununla ilgili olarak S.S. İçeri Çumra Sulama Kooperatifi Başkanlığından 31/01/2013 tarih ve 16/02/2013 tarihli faaliyet yerinin Kooperatif sahası dışında kaldığı ve proje alanında herhangi bir sulama projesi bulunmadığına dair yazı alınmıştır. (Bkz Ek-13) Ayrıca faaliyet yerine ait 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ve Belediye Meclis Kararı ile ilgili yazı ekler kısmında sunulmuştur (Bkz. Ek-16). Onaylı Uygulama imar planına göre sağlık koruma bandı parsel içerisinde bırakılacak ve ilgili plan hükümlerine uyulacaktır. 6.Faaliyet Alanı ve Yakınında Bulunan Yerleşimlerin Hâlihazır Harita Üzerinde İşaretlenerek Gösterimi Proje konusu; Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından; Konya İli, Çumra İlçesi, İçeriçumra Kasabası (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel) adresinde yapılması planlanan Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi projesidir. Proje alanı ve çevresini gösterir 1/ ölçekli topografik harita ekler bölümünde sunulmuştur.(bkz.ek-1) ekler bölümünde sunulan topografik harita üzerinden tesis alanı çevresinde bulunan yakın yerleşim birimleri, yol güzergâhları ve yüzey suları gösterilmiştir. 7.Tesisin Kurulacağı Alanın Çevresinde Yer Alan Sanayi, Yerleşim Yerleri, Tarım, Orman Alanları vb. İle İlgili Bilgiler Sanayi Alanları: Tesis yakın çevresinde sanayi alanı olarak ayrılmış bölge ve sanayi tesisi bulunmamaktadır. Yerleşim Alanları: Faaliyet alanına Tesis alanına en yakın yerleşim birimi, İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km. mesafededir. Projenin gerçekleştirileceği alan, kuzey batı yönünde bulunan Konya il merkezine 20 km mesafededir. Proje alanına ulaşım Konya-Çumra yolu üzerinden sağlanmaktadır. 27

28 Tarım Alanları: Faaliyet alanı kuru marjinal tarım arazisidir (İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Yazısı,(Bkz Ek-16). Faaliyet alanı yakın çevresinde bulunan araziler de aynı özellik gösterdiğinden marjinal tarım arazisi vasfındadır. Faaliyet yeri ile ilgili 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununa göre Konya Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü nden gerekli izin alınacaktır. Orman Alanları: Faaliyet alanı ve yakın çevresinde orman alanı bulunmamaktadır. Mera Alanı: Faaliyet yeri Mera Kanunu nda belirtilen alanlar kapsamı içinde yer almamaktadır. Faaliyet yerinin çevresinde bulunan İçeriçumra ve Çumra Belediyelerine ait Mera vasıflı araziler bulunmaktadır. Korunması Gereken Alanlar: Faaliyet yeri ve yakın çevresinde konunması gereken alan bulunmamaktadır. Şekil 3Proje Alanını Ve Çevresini Gösterir Uydu Fotoğrafı 8.Ulaşım Durumu Tesisin yapılması planlandığı yer Çumra yolu üzerinde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim birimi İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km dir. Tesise ulaşım mevcut yollar kullanılarak sağlanmakta olup, ulaşımda bir problem yoktur. 28

29 9.Enerji Nakil Hatları Tesiste ihtiyaç duyulan elektrik enerjisi, Medaş Enerji Nakil Hattı ndan hat çekilmek suretiyle kurulması planlanan trafodan temin edilmesi planlanmaktadır. 10.Faaliyet Alanı Merkez Alan 1 km lik Yarıçaplı Alanın İşaretlenmesi Faaliyet alanını merkez alan 1 km yarıçaplı alan; 1/ ölçekli topografik harita ve uydu görüntüsü üzerinde işaretlenmiş aşağıdaki şekillerde gösterilmiştir. Faaliyet alanını merkez alan 1 km yarıçaplı alanda; herhangi bir yerleşim yeri, piknik alanı bulunmamaktadır.. Proje alanına en yakın yerleşim birimi İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km dir. Faaliyet yerine paralel olarak Konya-Çumra karayolu yer almaktadır. İnceleme alanı düz bir morfolojiye sahiptir. Akarsu yer almamaktadır. Morfolojinin düz olmasından dolayı sel tehlikesi bulunmamaktadır. Sahası içerisinde akarsu, dere ve kaynak yer almamaktadır. Çalışma alanı kuzeybatısında yer alan dere ise mevsimsel yağışlarla birlikte sulu ve kuru nitelik kazanabilmektedir. Faaliyet yeri içerisinde su havuzu, çeşme gibi su kaynakları bulunmamaktadır. Bu çiftliğin bulunduğu parselde su kuyusu bulunmamaktadır. Tesisin alanının güneybatısında bulunan su kuyusu ise önceki yıllarda açılmış olup, günümüzde kullanılamamaktadır. Çalışma alanı dışında yer alan derin kuyular hidrojeolojik harita üzerinde gösterilmiştir. Ayrıca inceleme alanı güney ve güneybatısında bulunan tarımsal alanlarda sulama amaçlı çok sayıda su sifonları bulunmaktadır. Bu sifonlar yardımıyla Çumra ovası geneline kanallar vasıtasıyla salınan sular çekilebilmektedir. Haritaya bakıldığında tesisin güneyinde bulunan bu sifonların toplamı 23 adettir. En yakın sifonun tesise mesafesi yaklaşık 1 kilometredir. Tesise en yakın derin kuyu hemen güneybatısında 50 m mesafedeki su kuyusudur. Bu kuyu dışında kuzeyde 1,5 km mesafede 1 adet kuyu, kuzeydoğuda 1 km mesafede 3 adet kuyu, kuzeybatıda yaklaşık 5 km mesafede 2 kuyu, güneydoğuda yaklaşık 3 km mesafede 1 adet kuyu bulunmaktadır. Bu kuyuların statik seviyeleri ve debi değerleri harita üzerine işlenmiştir. (Bkz.Ek-14 Hidrojeolojik Etüt Raporu) Çalışma alanının güneydoğusunda 4,5 km mesafede DSİ tarafından Fethiye 1-2. kısım diye adlandırılan sulama kooperatifi yer almaktadır. Bu kuyulardaki su kullanımı DSİ tarafından verilen ruhsatlarda belirlenen miktarların üzerine çıkamaz. Yukarıda bahsedilen kuyuların tamamı sulama amaçlıdır. Bu kuyuların statik seviye değerleri m aralığındadır. Bu kuyuların ortalama derinliği m' dir. 29

30 Şekil 4Proje Alanı Merkezli 1 Km Yarıçaplı Alanı Gösterir 1/ Ölçekli Topografik Harita Şekil 5Proje Alanı Merkezli 1 Km Yarıçaplı Alanı Gösterir Uydu Görüntüsü 30

31 BÖLÜM II 31

32 PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALANLAR İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI (*) (Proje için seçilen yerin ve projeden etkilenecek alanların ve ortamların, etkileyecek parametreler dikkate alınarak ayrı ayrı belirlenmesi,) Proje için seçilen yerin ve projeden etkilenecek alanların-ortamların Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından; Konya İli, Çumra İlçesi, İçeriçumra Kasabası (Tapuda; M29D09D pafta, 432 ada 9 parsel) tercih edilmiştir. Arazi işletme adına tapulu olup Tapu örneği Ek-7 de sunulmuştur. Tesisin yapılması planlandığı yer Çumra yolu üzerinde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim birimi İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km dir. Tesise daha yakın yerleşim yeri bulunmamaktadır. Tesise ulaşım mevcut yollar kullanılarak sağlanmakta olup, ulaşımda bir problem yoktur. Tesis yeri Konya-Isparta Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzen Planını sınırları içerisinde yer almakta ve Tarımsal Nitelikli Alan olarak gösterilmektedir. Konya- Isparta Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzen Planı, Uygulama Hükümleri ve Plan Açıklama Raporu ile bir bütün olup, yapılan her tür ve ölçekteki planların Çevre Düzeni Planına uygun olarak yapılacak ayrıca ruhsatlandırma ile ilgili iş ve işlemlerin 3194 sayılı İmar Kanunu ve İlgili yönetmeliklerine uygun olarak yapılacaktır.(bkz. Ek-4). Proje alanına en yakın yerleşim birimi İçeriçumra Kasabası olup tesise yaklaşık 7 km dir. ÇED Raporu kapsamında tüm hesaplamalar 1 km lik yarıçap alanı ve bu yerleşim birimi dikkate alınarak yapılacaktır. Faaliyet alanı, 1 km yarıçaplı inceleme alanı ve yakın çevresindeki alanları gösterir 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planındaki yeri lejant ve plan notları ile birlikte Ek-3 de ve 1/ ölçekli Topografik Harita Ek-1 de verilmiştir. Projenin gerçekleştirileceği alan, kuzey batı yönünde bulunan Konya il merkezine 20 km mesafededir. Proje alanına ulaşım Konya-Çumra yolu üzerinden sağlanmaktadır. Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. ne ait tavuk çiftliği içerisinde su havuzu, çeşme gibi su kaynakları bulunmamaktadır. Bu çiftliğin bulunduğu parselde su kuyusu bulunmamaktadır. Tesisin alanının güneybatısında bulunan su kuyusu ise önceki yıllarda açılmış olup, günümüzde kullanılamamaktadır. 32

33 1-Türler ve Ekosistemler: Proje için seçilen yer ve etki alanı içindeki ekosistemler ve ekosistemdeki türler. Flora-fauna türleri, sınıflandırılması, yaşama ortamları (beslenme veya üreme alanları), popülasyon yoğunlukları,(uluslararası sözleşmelerle endemik, nadir, nesli tehlikede,) tehlike dışı vb. kategorilerinin tablo halinde belirtilmesi (koruma altında olan türler varsa koruma taahhütleri ve alınacak önlemlerin belirtilmesi), Flora bilgilerinin TÜBİVES e göre verilmesi (çalışmaların hangi tarihte kim tarafından yapıldığının belirtilmesi) Flora ve fauna başlığı altında; Mevcut flora ve fauna yapısını içeren bilgilerin faaliyet alanı ve yakın çevresinde, dar veya geniş yayılışlı endemik, nesli tehlike kategorilerinde (IUCN e göre ve Türkiye Kırmızı Kitabına göre) olan türlerin olup olmadığı, uluslararası sözleşmeler (Bern sözleşmesi) ve Merkez Av Komisyonu kararları ve eklerine göre koruma altında olan tür olup olmadığının belirtilmesi, Faaliyet alanının bugünkü durumu, faaliyetin kurulu olduğu dikkate alınarak, flora ve fauna bölümünde mevcut durumun değerlendirilmesinin yapılması, faaliyetin yakın çevresindeki flora ve fauna türlerine olabilecek olası etkilerinin olup olmadığının belirtilmesi varsa bu etkilerin azaltılmasına yönelik çözüm önerilerinin getirilmesi, Uluslararası sözleşmeler ve MAK kararları eklerine göre korunması gereken türler olması durumunda koruma taahhütlerinin eklenmesi, Faaliyet yeri ve civarındaki bitki ve hayvan türleri, bölgedeki vejetasyon ve bitki toplulukları ve mevcut habitatlar incelenmiştir. Arazi çalışmaları Orman Yüksek Mühendisi Aytekin AKTAN tarafından Mart-Nisan-Mayıs 2013 döneminde gözlemsel ve literatür araştırma çalışması olarak yapılmıştır. Proje alanı flora bölgeleri dikkate alındığında İran-Turan Fitocoğrafya Bölgesi ne girmektedir. Davis in grid sistemi (Flora of Turkey and the East Aegean Islands) açısından bakıldığı azman ise B-4 karesinde Lycaonia Bölgesi ne girmektedir. İran-Turan Fitocoğrafya Bölgesi nde kalan İç Anadolu, kuzeyden Karadeniz sıradağlarının, güneyden de Toros dağlarının yağmur siperi altında bulunan bir bölge olup, karasal bir iklime sahiptir. Ekolojik ortam şartlarına göre bölgenin orta bölümünde 1200 m ye kadar çıkan sahalarda yazın kuruyan ot topluluklarını (step) daha yüksekte ise yarıkurak-yarınemli koşulların dikte ettiği kurakçıl-kuru orman örtüsü bulunmaktadır. Nitekim, bakı (güneşe bakış kısmı) ve yükseklik şartlarına göre yer yer değişmekle beraber, İç Anadolu da m leri arasında step, daha yüksek kesimlerde meşe ve karaçam toplulukları ve ormanları görülür. Bölgenin vejetasyonu ot ve step topluluğu olmak üzere iki ana formasyona ayrılabilir. Step formasyonu yayıldığı topoğrafik durumuna göre dağ ve ova stebi olmak üzere ikiye ayrılır. Proje alanı daha çok m ler arasındaki alçak yükseltilerde yaygın olan ve az eğimli yerleri kapsayan Ova stebi karakterindedir. Ova stebinin egemen bitkileri ise Yavşan (Artemisia) ve Kekik (Thymus) cinsleridir. Step sahaları, aynı zamanda kültür arazileri haline getirilmeye uygun olduklarından, özellikle son otuz yıl içinde, tarımın mekanizasyonu sebebiyle de büyük bir oranda ekin tarlaları haline getirilmiş ve tipik step alanları gittikçe daraltılmış bulunmaktadır. Darlaşan bu alanlar, 33

34 aynı zamanda, sayıları gittikçe artan hayvan otlakları olarak da kullanıldıklarından, aşırı otlatma sebebiyle, ileri derecede tahrip edilmişlerdir. Bu tip sahaların yaygın olduğu Konya nın bazı ilçelerinde son yıllarda yapılan araştırmalarda, bazı çok yıllık çalımsı bitkilerle, hayvanların yemedikleri bitkiler dışındaki karakteristik step bitkilerine rastlanamamaktadır. Hayvanların yemedikleri otlar ise, Erygium campestre, Peganum harmala, Euphorbia tinctoria, Centaure squarrosa, Cousinia birandiana, Algahi camelorum dur. Ova stebi içindeki çukur ve taban suyu yüksek yerlerde, toprakta artan tuz yoğunluğu ile ilgili olarak, tuz seven bitkilerin egemen olduğu bir vejetasyon tipi gelişir. Tesis Sahası ve Çevresinin Florası İlin florası ile ilgili S.Ü. Biyoloji Bölümü nce çeşitli inceleme ve araştırmalar yapılmıştır. Ayrıca; tehdit altındaki bitki türlerinin bulundukları ekosistemlerin korunması ve yönetimi 2001 projesinden faydalanılmıştır. Bölge Davis (I) in kareleme sistemine göre C4 e girmektedir. Floristik bölgeleri tespit edilen bitkilerin %31 i İran-Turan-%22,4 ü geniş yayılışlı %14,6 sı Akdeniz ve %3 ü de Avrupa, Sibirya elementidir. %29 unu ise belirsizlikler teşkil eder. Bölgede endemizm oranı %13 tür. İnceleme bölgesi 120 km 2 dir. Bölgede orman, bozuk orman, çalı ve step olmak üzere 3 vejetasyon tipi mevcuttur. VEJETASYON Türkiye bitki coğrafyası bakımından 3 floristik bölgenin etkisi altındadır. İç Anadolu İran- Turan fitocoğrafik bölgesi içinde yer almaktadır. Bu bölge karakteristik kurakçıl bitki türlerinin hakim olduğu step formasyonundan oluşur. Anadolu da en yaygın vejetasyon tipi bitkilerinden olan step bitkileri genelde yağış oranının az olduğu ağaçsız topraklarda bir ya da birkaç yıl ömürlü olarak yetişir ve step örtüsünü oluştururlar. Şekil 6 Türkiye de Fitocoğrafik Bölgelerin Dağılımı 34

35 Konya nın uzun yıllara ait verileri incelendiğinde sıcaklık ve yağışın mevsimlik durumu yıllara göre sürekli bir dalgalanma gösterir. Bölgede, bu dalgalanmalar ekstrem değerlere ulaştığından step vejetasyonunun gelişmesine neden olmuştur. Uzun süreli kuraklıklar ve vejetasyon devresinin süresindeki azalış orman gelişimini ortadan kaldırmıştır. Çünkü yaklaşık beş aylık bir devre vejetasyonun gelişimi için elverişsizdir. Arazi yapısı itibariyle bitki örtüsü, ova step görünümündedir. Ova stepini alçak dağ ile yer yer yüksek dağ stepi çevrelemiştir. Ayrıca Konya ovasında antropojenik etkiler vejetasyonun form değiştirmesinde önemli bir etken olmuştur. (Kaynak: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22/2009) Konya bölgesinde floristik yapının şekillenmesinde daha çok klimatik (iklimsel) faktörler rol oynamaktadır. Bu bölgede yağış ve sıcaklık arasındaki uyumsuzluk, vejetasyon süresi kısa olan kamefitik (tomurcuk taşıyan sürgünleri toprak seviyesi ile 30cm derinlik arasında olan yastık şeklindeki çalılar ve otsu bitkiler; Kaynak; Biyoloji terimler sözlüğü/ Proje Başkanları Sevinç Karol, Zekiye Suludere, Cevat Ayvalı, 3. Bsk., Ankara: Türk Dil Kurumu, 2004) bitki türlerinin gelişmesine neden olmuştur. Ayrıca Konya bölgesinde meydana gelen kuraklık ve su problemi vejetasyon sürecini önemli ölçüde etkilemektedir. Şekil 7 Konya Orman Bölge Müdürlüğü Doğal Vejetasyon Haritası 35

36 1. Orman vejetasyonu; Tahriple bölge ormanlarının tür dokusu büyük oranda bozulmuş ve bunlar step ormanı görünümünü kazanmıştır. Orman vejetasyonu; Diantho Micranthi, Pinetum Nigrae ve Quercetum Cerri, pubescentis birlikleriyle temsil edilir. 2. Bozuk ormanlar ve çalı vejetasyonunda; Astragalo pdpori-juniperetum foetidirissima, salvio tomentosi-cistietum Laurofilii ve Digito Ferrugini-juniperetum nanae bitkileri yer alır. 3. Step vejetasyonu; Araştırma bölgesinde büyük bir alanı kaplar ve en fazla Loras dağı civarında m.de bulunulur. Bu vejetasyon Cousinio iconicae-astargetetum microceplalii ile minuartio anutolicaeonabrychch ydetum cornutae birlikler ile temsil edilir. S.Ü. nin araştırmasında Obruk Yaylası ve Karacadağ (Karapınar) florası incelenmiş, bölgenin Davis kareleme sistemine göre C4 karelerinde bulunduğu tespit edilmiş, daha önceki kare kayıtlarının incelenmesi sonucu bölgede 25 familyaya 53 taksonun bu kareler için yeni kayıt olduğuna karar verilmiştir. Yine bir başka araştırmada da İç Anadolu Bölgesi nin güneyindeki Hadim İlçesi Aladağ (Bademli) florası incelenmiş, inceleme sonunda bölgede 25 familya mensup 513 tür tespit edilmiştir. Toplanan bitki örneklerinin önemli bir kısmının endemik tür olduğu diğer önemli bölümünün bazılarının İrano-Turanien, diğerlerinin Akdeniz bölgeleri arasında geçiş alanında bulunduğunu göstermiştir. Araştırma bölgesinde toplanan 513 vasküler bitkinin floristik elementlere göre dağılış yüzdesi İr-tur %14.1, Doğu Akdeniz %7.9, Akdeniz %5.9, endemik %5.8, endemik İr-tur %4.7, endemik Doğu Akdeniz %4.6, Avrupa Sibirya Bölgesi'ne ait türlerin oranı ise %3.6, yayılışı belirlenemeyenlerin oranı ise %40, yaygın-kozmopolit türler %13.4 olarak tespit edilmiştir. Bölge davis kareleme sistemine göre C4 karesine girmektedir (Şekil 9). Konya il sınırları içerisinde kara iklimi hüküm sürdüğünden ilkbahar kısa sürer. İlkbahar birden yeşeren bitki örtüsü yağışların azalması ve kesilmesiyle sararır, kurur. Ova, step (bozkır) haline döner. Bitkiler genellikle bodur, dikenli ve toprağa derince girebilen yumru köklüdür. Ovanın en önemli bitkisi yavşandır. Bundan başka yandak, tezgen ve geven sayılabilir. 36

37 Şekil 8 Davis in Kareleme sistemi (Davis, den) Proje alanı ve yakın çevresinin florasını tespit edebilmek için bölgede yapılan floristik araştırmalardan yararlanılmış ve literatür taraması yapılmış ve gözlem çalışmaları (Orman Yüksek Mühendisi Aytekin AKTAN araştırmaları) yapılmıştır. Tablo 12. de bölgenin genelinde bulunan bitki türleri görülebilir. Tablo 9 Konya Bölgesi Genelinde Bulunan Yaygın Bitki Türleri (türler ve popülasyonlar) Bitki familyası Bitki türü Türkçe ismi Red data kategorisi Avrupa yaban hayatı ve yaşama ortamlarını koruma sözleşmesi RANUNCULACEAE Ranunculus saniculifolicus Adonis flammea Düğün çiçeği Kandamlası NYMPHAECEAE Nuphar lutea Nyphaca alba Nilüfer Nilüfer CYPERACEAE Phrocmites qustralis Kamış - - CAPRIFOLIACEAE Lanicera etrusca Hanımeli - - Lonicera - ROSACEACE Pyrus syriaca Rubus sanctus Rosa canina Yaban armudu Böğürtlen Kuşburnu PAEONIACEAE Poieonia mascula Şakayık - - COMPOSITAE Anthemislinctoria Bellis perannis Papatya Koyungözü BRASSIİACACEAE Capsella bursa postoris Lapsella bursa-pastoris Çobançantası APIACEAE Ferula halophila Asa otu - - FABACEAE Glycyrrhiza conica Thermopsis turcica Meyan kökü Piyan

38 Otsu türler toprak yapısı nedeniyle yakın çevreye oranla daha az görülmektedir. Tesis sahası ve çevresinde yer alan bitki örtüleri çalı, ağaç ve ot olarak sıralanabilir. Tesis ve çevresinde endemik, ulusal ve uluslararası kanunlarla korunan nadir ve nesli tehlikede olan bitki türlerini tespit için List Of Threatened and Endemik Plants in Turkey Ekim ve diğ adlı yayın ve Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi baz alınmıştır. ENDEMİK TÜRLER Ülkemizde tespit edilen toplam bitki türünün yaklaşık %30 unu endemik türler oluşturmaktadır. Akdeniz (Mediterranean) fitocoğrafik bölgesinde 1050 takson, İran- Turan bölgesinde 1220, Avrupa- Sibirya fitocoğrafik bölgesinde ise 300 endemik bitki bulunur. Ayrıca Türkiye coğrafik ve ekolojik açıdan kıtalarası geçiş bölgesi oluşturmasından dolayı biyoçeşitlilik açısından büyük bir önem arz etmektedir. Türkiye, 9000 civarında eğrelti ve tohumlu bitki türü ile dünyada bulunduğu iklim kuşağında oldukça zengin floraya sahip ülkelerden biridir. Avrupa kıta florasının e yakın türe sahip olduğu ve kıta nın ülkemizin yaklaşık 15 katı büyüklükte olduğu düşünülürse, yurdumuzun floristik zenginliği daha da belirginleşir. Türkiye florasının ilginçliği, sahip olduğu tür zenginliğinin yanında, çok sayıda endemik tür de içermesinden kaynaklanır. Avrupa ülkelerindeki endemik türlerin toplamı 2750 kadar iken yurdumuzda bu sayı 3000 civarındadır. (Kaynak: TÜRKİYE BİTKİLERİ KIRMIZI KİTABI (Eğrelti ve Tohumlu Bitkiler) RED DATA BOOK OF TURKİSH PLANTS (Pteridophyta and Spermatophyta) EKİM, T., KOYUNCU, M., VURAL, M., DUMAN, H., AYTAÇ, Z., ADIGÜZEL, N. ANKARA 2000 ) Söz konusu proje alanı ve etki alanı içerisinde yapılan literatür taraması sonucu Crepis macropus ve Astragalus cadmicus türünün endemik olduğu tespit edilmiştir. Fakat bu türlerin Türkiye de geniş yayılış gösterdiği tespit edilmiştir. Crepis macropus türünün Ankara, Antalya, Balıkesir, Bolu, Çankırı, Eskişehir, Isparta, Kastamonu, Konya, Yozgat ve Karaman illerinde görüldüğü, Astragalus cadmicus türünün de Antalya, Bilecik, Burdur, Denizli, Erzincan, Konya ve Mardin illerinde görüldüğü TUBİVES ten yapılan tarama sonucu görüşülmüştür. Çalışma alanında saptanan türlerden hiçbiri IUCN kategorilerine dahil değildir. Tüm türler Türkiye de oldukça yaygın, bol olarak yetişen ve herhangi bir tehdidin söz konusu olmadığı türlerdir. Alanda nadir, nesli tehlikede veya koruma altına alınması gereken bir bitki türü bulunmamaktadır. Habitat Sınıfları: 1- Orman, orman açıklıkları ve orman kenarları 2- Maki 3- Frigana (çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluşturan bitkiler) 4- Kültür alanları (bağ, bahçe vb.), nadasa bırakılmış yerler 5- Kuru çayır ve açık alanlar 6- Nemli çayır, bataklık ve sulak alan, otsu yamaçlar 38

39 7- Yol kenarı, terk edilmiş yerler 8- Kayalık ve taşlık alanlar, gölgeli yerler, kalkerli ve kireçtaşlı yamaçlar Nispi Bolluk: Burada verilen rakamlar türlerin rastlanma sıklığını ve bolluğunu ifade etmektedir. 1- Nadir 2- Seyrek 3- Nispeten Bol 4- Bol 5- Saf Popülasyon Oluşturmakta Flora türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı Proje alanı ve etki alanı içerisinde tespit edilen türlerin fitocoğrafik bölgeleri, Tablo 13 de belirtilmiştir. Fitocoğrafik bölgesi tam olarak bilinmeyen veya geniş yayılışlı türler için (-) işareti kullanılmıştır. Proje alanı ve etki alanında 9 familyaya ait 25 tür tespit edilmiştir. Bu türlerin fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; Avrupa-Sibirya elementi 1, Akdeniz elementi 1, İran-Turan elementi 8, D. Akdeniz 1 tür şeklindedir. Geri kalan türler ise kozmopolit veya fitocoğrafik bölgesi belirsizler kategorisindedir. 39

40 Tablo 10 Faaliyet Alanı ve Yakın Çevresinin Florası Tür No Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Fitocoğrafik Bölge Endemizm Habitat IUCN Bern Nispi Bolluk Kaynak (*) Acanthaceae 1 Acanthus hirsutus Ayıpençesi - - 1, 4, 5, L Apiaceae 2 Astrodaucus orientalis İran- Turan - 4, 5, 7, L, A 3 Buplerum croeceum İran- Turan L 4 Caucalis platycarpos - - 4, 5, 7, L 5 Echinophora tournefortii İran- Turan - 4, L 6 Ferula szowitsiana Kasnı İran- Turan - 5, L 7 Scandix stellata - - 4, 5, 7, L, A Asteraceae 8 Achillea setacea Tilki kuyruğu, Avrupa- Sibirya - 4, 5, L yılan dili 9 Anthemis austriaca - - 4, 5, L, A 10 Anthemis tinctoria var. tinctoria Sarı papatya - - 4, 5, L 11 Crepis macropus İran- Turan Endemik 4, 5, L 12 Crupina crupinastrum - - 1, 4, 5, L, A 13 Leontodon crispus subsp. asper - - 1, 5, L var. asper Boraginaceae 14 Anchusa azurea var. azurea Sığırdili - - 4, L 15 Echium italicum Akdeniz - 4, 7, L 16 Onosma roussaei İran- Turan - 5, L, A Brassicaceae 17 Capsella bursa- pastoris Kuşkuş otu - - 4, G, L, A Convolvulaceae 18 Convolvulus arvensis Mamıza - - 4, 5, L Euphorbiaceae 19 Euphorbia arvalis Sütleğen İran- Turan - 4, 5, L 20 Euphorbia helioscopia Seher otu - - 3, 4, 6, L Fabaceae 21 Astragalus asterias İran- Turan - 1, L 22 Astragalus cadmicus - Endemik 5, L 23 Astragalus christianus - - 5, L Poaceae 40

41 24 Arrhenatherum palaestinum D. Akdeniz - 5, L 25 Hordeum bulbosum - - 1, 5, L, A (*) Kaynak: G: Gözlem L: Literatür A: Anket Kaynak; TÜBİTAK Türkiye Bitkileri Veri Servisi (TUBİVES), TÜRKİYE BİTKİLERİ KIRMIZI KİTABI (Eğrelti ve Tohumlu Bitkiler) RED DATA BOOK OF TURKİSH PLANTS (Pteridophyta and Spermatophyta) EKİM, T., KOYUNCU, M., VURAL, M., DUMAN, H., AYTAÇ, Z., ADIGÜZEL, N. ANKARA 2000, TÜRKÇE BİTKİ ADLARI SÖZLÜĞÜ / BAYTOP, T.-3. Bsk.- Ankara: Türk Dil Kurumu,

42 Fauna Çalışma alanı sınırları dahilindeki omurlu fauna, farklı tarihlerde yapılan arazi gözlemleri, detaylı literatür taramaları ve yöre insanlarının deneyimleri sonucu çıkarılmaya çalışılmıştır. Kiziroğlu,1993, A.Demirsoy, Türkiye Omurgalıları, Türkiye nin Av ve Yaban Hayvanları, Turan, N. 1990, Ankara adlı kaynaklardan da faydalanılmıştır. Demirsoy, A. (1996) a göre Red Data Book Kategorileri E: Tehlikede (endangered): İlgili taksonun (tür ya da alttür) soyu tükenme tehlikesi ile karşı karşıya; soyun tükenmesine neden olan etkenler sürmektedir. Ex: Soyu tükenmiş (extinct): İlgili takson artık adı geçen bölgede yaşamamaktadır ya da yenilenebilecek sayının altına düşmüştür. I: Bilinmiyor ( in determinate): Taksonun durumu bilinmiyor K: Yetersiz bilinenler (insufficient known): İlgili taksonun durumu, bilgi yetersizliğinden dolayı hangi kategoriye gireceği bilinmemektedir. nt: (not threatened): Yaygın, bol olan ve tehlikede olmayan O: Tehlike dışı (out of danger): Önceden tehlikede iken, alınan önlemlerle kurtarılan R: Nadir (Rare): Küçük populasyonlar halinde bulunanlar; şu an tehlikede değil; tehlikeye kaydıklarına ilişkin (yani vulnerable kategorisine kaydıklarına) belirli bir gözlem yok; fakat risk altındadırlar. V: Tehdit altında; zarar görebilir (vulnerable): İlgili taksonun soyu hızla tehlikeye düşmektedir. Eğer neden olan etkenler sürerse, yakın bir gelecekte soyu tükenebilir. IUCN Risk Sınıflar IUCN tarafından yayınlanan Red List kategorileridir. Avrupa ülkelerinde IUCN risk sınıflarına göre flora ve fauna türlerinin sınıflandırılması 1970 li yıllardan itibaren gerçekleştirilmeye başlanmıştır. (EW): Vahşi hayatta nesli tükenmiş Bu türler ya insanların himayesi altında botanik bahçesi, hayvanat bahçesi gibi ortamlarda koruma altındadırlar, ya da dar bir alanda doğallaşmış haldedirler. (CR): Ciddi tehlike altında Yakın gelecekte doğal hayatta yok olma riski çok yüksek olan türler. (EN): Tehlike altında Doğal hayatta henüz ciddi tehlike altında olmayıp, yakın gelecekte çok yüksek risk altına girebilecek türler. 42

43 (VU): Hassas Henüz ciddi tehlike altında olmayan, ancak orta vadede yok olma riski ile karşı karşıya kalacak türler (LR): Düşük risk Yukarıda belirtilen risk sınıflarına girmeyen ve henüz herhangi bir riskle karşı karşıya olmayan türler. Üçe ayrılırlar: 1.(cd): Korumaya bağımlı Eğer tür belirli bir program çerçevesinde koruma altına alınmazsa, önümüzdeki 5 yıl içerisinde yukarıdaki risk sınıflarından birine dahil olabilir. 2.(nt): Yakın tehdit altında Korumaya bağımlı olmayan, ancak (VU) kategorisine girmeye aday türler. (Ic): En az endişe verici Korumaya bağımlı olmayan, ya da yakın gelecekte risk altında olmayan türler. A) İkiyaşamlılar (Amphibia) Amphibia terimi Yunanca da amphi=iki, bios=yaşam kelimelerinin birleştirilmesiyle meydana gelmiştir. Bu nedenle bu sınıfa hem suda hem karada yaşadıkları için ikiyaşamlılar da denir. Gerek yapı gerekse işlev bakımından, kemikli balıklarla (Osteichthyes) sürüngenler (Reptilia) arasında bir geçit oluştururlar. (Kaynak: Demirsoy, A. Türkiye Omurgalıları Amfibiler ) Söz konusu proje alanı içersinde bulunması muhtemel amfibia türü Bufo viridis (Gece kurbağası) dır. Amfibia (İki yaşamlılar) türlerinin yaşamı için gerekli olan nem ve su kaynağı proje alanı ve çevresinde bulunmaması, bu bölgede amfibia türleri için yaşam şansını sınırlandırmıştır. Proje faaliyet ve etki alanında, bulunan ya da bulunması muhtemel Bufo viridis (Gece kurbağası) Bern Ek-II listesinde bulunmaktadır. Bu tür IUCN e kategorilerine göre LC kategorisinde bulunmaktadır. Demirsoy, A. (1996) Red Data Book a göre ise nt kategorisindedir. B) Sürüngenler (Reptilia) Latince deki Repere (sürünmek) ve Reptum (sürünerek hareket eden) kelimesinden köken alan Reptilia, sürüngen sınıfının bilimsel adı olarak kullanılır. Günümüzde yaşayan amfibilerden üreme şekilleri ve vücutlarındaki yumuşak dokuların yapısıyla tipik olarak ayrılırlar. Değişik biyotoplara uyum yapmalarından dolayı oldukça farklı vücut yapıları kazanmışlardır. (Kaynak: Demirsoy, A. Türkiye Omurgalıları Sürüngenler ) Çalışma alanında, bulunan ya da bulunması muhtemel 6 sürüngen türü saptanmış olup bu türlerden 4 ü Bern Ek-II listesinde, 2 si Bern Ek-III listesinde bulunmaktadır. IUCN kriterlerine göre 4 tür LC kategorisinde, 1 tür VU kategorisinde olup, 1 tür için ise henüz bir değerlendirme yapılmamıştır. 43

44 Ayrıca saptanan türlerden; IUCN web sayfasında ( Lacerta parva nın sinonimi Parvilacerta parva, Coluber najadum türünün sinonimi Platyceps najadum olduğu görülmektedir. (Sinonim; 1. Aynı kategoride kullanılan aynı taksonu ifade eden iki ya da daha fazla sayıdaki bilimsel isim. 2. Moleküler biyolojide aynı aminoasidi kodlayan iki ya da daha fazla kodon. Kaynak; Biyoloji terimler sözlüğü/ Proje Başkanları Svinç Karol, Zekiye Suludere, Cevat Ayvalı.- 3. Bsk.- Ankara: Türk Dil Kurumu, 2004) Demirsoy, A. (1996) Red Data Book kategorilerine göre türlerin tamamı nt kategorisinde bulunmaktadır. Ayrıca türlerin tamamı kozmopolit türlerdir ve hiçbiri endemik değildir. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın 07/06/2012 Tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı nın yansıtıldığı en son listelere göre; saptanan türlerin tamamı listesinde yer almaktadır. CİTES Belgesi Düzenlenecek Sayılı Hayvan Türlerinin Listesi içine dahil olan Testudinidae ssp.= Bütün kaplumbağalar içinde, Testudo graeca (Yaygın tosbağa) türü bulunmaktadır. Çalışma alanında bulunması muhtemel sürüngen (reptilia) türleri Tablo 14. de verilmiştir. C) Kuşlar (Aves) Türkiye önemli kuş göç yolları üzerinden bulunması ve kuşlar açısından uygun beslenme alanı ihtiva etmesinden dolayı önemli bir avifaunastik yapıya sahiptir. Çalışma alanında ise bulunan ya da bulunması muhtemel 8 kuş türü saptanmış olup, bunlardan 4 tür Bern Ek-II, 1 tür Bern Ek-III listesinde bulunmakta olup, 3 tür ise Bern sözleşmesinin herhangi bir ekine dahil edilmemiştir. Saptanan kuş türlerinin tamamı IUCN kriterlerine göre (LC) kategorisinde bulunmaktadır. Türler arasında endemik tür bulunmamaktadır. Tür listesi hazırlanırken öncelikli olarak yerel ve bölgeyi üreme alanı olarak kullanan kuş türleri dikkate alınmıştır. Ayrıca T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın 07/06/2012 Tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı nın yansıtıldığı en son listelere göre; 4 kuş türü Ek-1, yani Orman ve Su İşleri Bakanlığı nca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları listesinde; 2 tür de Ek-2 yani Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları kategorisinde bulunmaktadır. Ek-3 te yani Merkez Av Komisyonu nca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları listesinde bulunan kuş türlerinin sayısı ise 2 dir. CİTES Belgesi Düzenlenecek Ek-2-B Sayılı Hayvan Türlerinin Listesi FALCONİFORMES spp. = Bütün gündüz yırtıcı kuşları (Cathartidae familyasına ait türler ve Ek 1 ve Ek 3 Listesinde yer alan türler hariç) içinde, Gypaetus barbatus, Falco tinnunculus türleri yer almaktadır. 44

45 Çalışma alanında saptanan kuş türleri ile ilgili olarak Prof. Dr. İlhami Kiziroğlu tarafından belirlenen Red Data Book 2008 kategorileri aşağıda verilmiştir. Tablodaki kuş türlerinin korunma durumu ve statüleri ile ilgili olarak kullanılan sembollerin açıklaması şu şekildedir. A.1.0= Şüpheye yer bırakmayacak şekilde yok olan ve artık doğal yaşamında görülmeyen türlerdir. Örneğin göçmen güvercin, Columba migratorius (IUCN kriterlerine göre EX: (extinct) veya Avrupa Tehdit Statüsü (European Threat Status: ATS)ne göre Depleted= H= soyu tükenen türleri içerir. A.1.1= Doğal populasyonları şu anda tükenmiş veya en az son on beş- yirmi beş yıllık süreçte doğal yaşamında artık görülmeyen, ancak volier, kafes diğer yapay koşullarda yaşamını sürdüren evcilleşmiş, domestik, türlerdir. Bu türlerin doğal yaşamda tutunma şansları kalmamıştır; örneğin kelaynak, Geronticus eremita. Vahşi yaşama salıverilmeleri halinde, doğal yaşam koşullarına uymaları artık olanıklı değildir. IUCN kriterlerine göre EW: (extinct in wild): soyu tükenmiş olan bu türler hayvanat bahçeleri veya önceki doğal yaşamlarını andıran koşullarda, insan desteği ve koruması ile yaşamlarını sürdürmektedirler. A.1.2= Bu türlerin nüfusları Türkiye genelinde çok azalmıştır. İzlendikleri bölgelerde 1 birey- 10 çift (=1-20 birey) ile temsil edilirler. Bu türlerin soyu büyük ölçüde tükenme tehdidi altında olduğu için, Türkiye genelinde mutlaka korunmaları gereken türlerdir; IUCN ve ATS ölçütlerine göre CR: (critically endangered): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi had safhada olan türler. A.2= Bu türlerin sayıları gözlendikleri bölgelerde çift (22-50 birey) arasında değişir. Bunlar önemli ölçüde tükenme tehdidi altındadır. Tükenme baskısı günümüzdeki gibi sürerse, mutlak tükenmeyle karşı karşıya kalacak olan türlerdir. IUCN ve ATS kriterlerine göre EN: (endangered): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler, bu gruba girer. A.3= Bu türlerin Türkiye genelindeki nüfusları, gözlendikleri bölgelerde genel olarak (52-500) birey arasında değişir. Bunlar da tükenebilecek duyarlılıkta olup, vahşi yaşamda soyu tükenme riski yüksek olan türlerdir. IUCN ve ATS kriterlerine göre VU: (vulnerable): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türler bu gruba girer. A.3.1= Bu türlerin populasyonlarında, gözlendikleri bölgelerde azalma vardır. Bu türlerin nüfusu da çift ( birey) arasında değişir. Gözlendikleri bölgelerde eski kayıtlara göre, azalma olan türlerdir. IUCN ve ATS ye göre D: (declining) kategorisine giren türleri içermektedir. A.4= Bu türlerin IUCN ve ATS ölçütlerine yoğunlukları, gözlendikleri bölgelerde henüz tükenme tehdidi altına girmemiş olmakla birlikte, populasyonlarında lokal bir azalma olup, zamanla tükenme tehdidi altına girmeye adaydırlar. Bu türlerin populasyonları gözlendikleri bölgelerde çift (= birey) arasında değişir. NT: (near threatened): Yani şu anda tehlikede olmayan; ama yakın gelecekte VU, EN, D veya CR kategorisine girmeye aday olan türlerdir. IUCN ve ATS kriterlerine göre R= rare; yani ileride azalması beklenen türleri içerir. A.5= Bu türlerin gözlenen populasyonlarında henüz azalma ve tükenme tehdidi gibi bir durum söz konusu değildir. ATS ölçütlerine göre Secure= S, yani tehditsiz. IUCN kriterlerine göre ise LC: (least concern): Yaygın, en düşük derecede tehlike altında bulunan türler bu kategoriye girer. 45

46 A.6= Yeterince araştırılmamış ve haklarında sağlıklı veri olmayan türleri içerir. Sadece rastlantısal türler= RT olarak bir veya en fazla iki gözleme dayandıkları için, güvenilir bir değerlendirme şansı şu anda yoktur ve araştırılması gerekir. ATS ölçütlerine göre veri eksikliği olan; yani insufficiently known veya IUCN kriterlerine göre Data Deficient= DD olan türleri içermektedir. Bu türlerin çoğu farklı nedenlerle yurdumuza sokulan, kafeslerinden veya volierlerinden kaçan türleri içerir. Bu türlerin kaçtıkları başka bir mekan ise hayvanat bahçeleridir. Bölge için geçici olan bu konuk türler, listeye dahil edilmemiş, ancak tartışmalı oldukları için, bu gruba giren türler, (**) la işaretlenmiştir. Buradaki tür sayısının yüksek oluşu bazı tereddütlere neden olduğundan, bu türlerle ilgili mutlaka detaylı araştırmalar yapılmalıdır. A.7= Bu türlerle ilgili şu anda bir değerlendirme yapmak olanaklı değildir; çünkü bu türlerin Türkiye de elde edilen kayıtları tam sağlıklı ve güvenilir değildir. IUCN kriterlerine göre NE: (not evaluated) kategorisine giren türler bu gruba dahil edilmiştir. Bunlar şimdiye kadar yukardaki, kriterlere uygunluğu tam olarak değerlendirilememiş türleri içerir. Bu türler (*) la işaretlenmiştir. B - grubundaki türler ya kış ziyaretçisi, ya da transit göçerdir. Bu türlerde önemli ölçüde tükenme tehdidi altında bulunmakta olup, aynen A grubundaki değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Bu nedenle B grubundaki türler için de B B.7 basamaklarında ölçütler kullanılacaktır: B1.0= Bu statüye giren, daha önce Türkiye de kışladıklarına özgü kaydı bulunduğu halde, bugün tükenen türlere verebileceğimiz bir örnek bulunmamaktadır. IUCN kriterlerine göre EX: (extinct) veya Avrupa Tehlike Statüsü (European Threat Status= ATS)ne göre Depleted= H= soyu tükenen olarak değerlendirilen türleri içermekte olup, Türkiye de böyle bir örnek yoktur. B.1.1= Bu türler Türkiye yi kışlak veya geçit bölgesi olarak kullanır; ancak populasyonları önemli ölçüde tükenme tehdidi altındadır. Bu guruba giren kuşların kışlak bölgelerindeki doğal populasyonlarının soyu şu anda tükenmiş: ancak volier, kafes ve diğer yapay koşullarda yaşamını sürdüren evcilleşmiş, domestic, türlerdir. Bu türlerin vahşi yaşamda tutunma şansları kalmamaıştır. Yabani yaşama salıverilmeleri halinde, doğal yaşam koşullarına uymaları artık olanaklı değildir. IUCN kriterlerine göre EW: (extinct in wild): soyu tükenmiş olan bu türlerin hayvanat bahçeleri veya önceki doğal yaşamlarını andıran koşullarda, insan desteği ve koruması ile yaşamlarını sürdüren türleri kapsar; ancak bu grubu giren tür de Türkiye de saptanamamıştır. B.1.2= Bu türlerin nüfusları Türkiye genelinde çok azalmış olup, izlendikleri bölgelerde 1 birey- 10 çift (1-20 birey) ile temsil edilirler. Bu türlerin soyu büyük tükenme tehdidi altında olduğu için, mutlaka Türkiye genelinde korunmaları gerekir. IUCN ve ATS ölçütlerine göre CR: (critically endangered): vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi had safhada olan türler bu gruba girer. B.2= Bu türlerin sayıları, gözlendikleri bölgelerde çift (22-50 birey) arasında değişir. Bu türler önemli ölçüde tükenme tehdidi altındadır. Tükenme baskısı günümüzdeki gibi sürerse, mutlak tükenmeyle karşı karşıya kalacak olan türlerdir; IUCN ve ATS kriterlerine göre EN: (endangered): vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türlerdir. B.3= Bu türlerin Türkiye genelindeki nüfusları gözlendikleri bölgelerde genel olarak çift ( birey) arasında değişir. Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük türler. Bu türler de tükenebilecek duyarlıkta olup vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan 46

47 türlerdir. IUCN ve ATS kriterlerine göre VU: (vulnerable) olan ve önemli ölçüde soyu tükenme tehdidi altında olan türlerdir. B.3.1= Bu türlerin populasyonlarında gözlendikleri bölgelerde azalma vardır. Bunların nüfusu da çift ( birey) arasında değişir. Gözlendikleri bölgelerde, eski kayıtlara göre azalma eğiliminde olan türleri içerir. IUCN ve ATS ye göre D: (declining) kategorisine giren türleri kapsar. B.4= Bu türlerin populasyon yoğunlukları, gözlendikleri bölgelerde henüz tükenme tehdidi altına girmemiş olmakla birlikte, populasyonlarında mevzii bir azalma vardır. Bunlar zamanla tükenme tehdidi altına girmeye aday türlerdir. Bu türlerin populasyonları gözlendikleri bölgelerde çift ( birey) arasında değişir. NT: (near threatened): Şu anda tehlikede olmayan; ama yakın gelecekte VU, EN, D veya CR kategorisine girmeye aday olan türlerdir. Bunlar kışladıkları bölgelerde yüksek sayıda populasyonlar oluşturur. Şu anda tam bir tehdit söz konusu değildir; ancak zamanla potansiyel olarak tehditle karşılaşma durumunda olan ve mevzii olarak azalma eğiliminde olan türlerdir. IUCN ve ATS kriterlerine göre R= rare; yani ileride azalması beklenen türleri içerir. B.5= Bu türlerin gözlenen populasyonlarında henüz bir azalma ve tükenme tehdidi gibi durum söz konusu değildir. IUCN ve ATS ölçütlerine göre Secure= S, yani tehditsiz türleri içermektedir. LC: (least concern): Yaygın bulunan türleri kapsar. B.6= Az araştırılmış ve yeterince kaydı olmayan türleri içermektedir. Sadece rastlantısal tür= RT olarak ikiden daha az gözleme dayandıkları için güvenilir bir değerlendirme şansu şu anda yoktur ve araştırılması gerekir. IUCN ve ATS ölçütlerine göre veri eksikliği olan; yani insufficiently known veya Data Deficient: DD olan türleri içerir. Çoğu farklı nedenlerle yurdumuza sokulup, kafes veya volierlerinden kaçmıştır. Bunlar hayvanat bahçelerinden de kaçmış olabilir. Bu türler, Türkiye Kuşları Tür Listesine dahil edilmiş, ancak tartışmalı oldukları için (**) la işaretlenmiştir. Bu gruptaki tür sayısının yüksek oluşu, bazı tereddütlere neden olduğundan, mutlaka detaylı araştırılmaları gerekmektedir. B.7= Bu türlerle ilgili, şu anda bir değerlendirme yapmak olanaklı değildir; çünkü kayıtları çok az, emin ve sağlıklı değildir. Yani NE: (not evaluated): Şimdiye kadar yukardaki kriterlere uygunluğu değerlendirilememiş türleri içerir. Türkiye deki gözlem kayıtlarında önemli ölçüde tereddüt olan bazı türler bu guruba girer. Yeterli gözlem kaydı olmamasına rağmen bu türler, Türkiye Kuşları Tür Listesinde verilmiştir. Bu türler (*) la işaretlenmiştir. Ancak bunlarla ilgili daha kapsamlı araştırma sonuçlarına gereksinim vardır. Gözlem kaydının da birbirini izleyen peryotlarda yapılıp yapılmadığı dikkate alınmalıdır. K:Kış ziyaretçileri Bu türler, daha çok ve batı kökenli olup kışı, sıcak olan Türkiye nin, başta Göller Bölgesi ve daha güneydeki sulak alanlar olmak üzere, sıcak bölgelerinde geçirmek üzere gelen türlerdir. T: Transit göçerler Bu türler ilkbahar ve sonbahar göçlerinde, göç yolu üzerindeki Anadolu yu kullanır. R: Rastlantısal türler Bunlara özgü düzensiz kayıtlar olup, birey sayıları da oldukça düşüktür. N: Nadir türler Yukarıdaki statülere girmeyen, hakkında emin, yeterli ve sağlıklı veri olmayan türlerdir. 47

48 Çalışma alanında bulunması muhtemel kuş (Aves) türleri Tablo 15 de verilmiştir. D) Memeliler (Mamalia) Proje faaliyet alanı içerisinde 3 memeli türü saptanmıştır. Bu türler arasında 1 tür Ek-III de, 2 tür ise Bern sözleşmesinin eklerine dahil edilmemiştir. IUCN kategorilerine göre 2 memeli türü LC kategorisinde, 1 tür NT kategorisinde bulunmaktadır. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın 07/06/2012 Tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı nın yansıtıldığı en son listelere göre, 2 memeli türü Ek-1 yani Orman ve Su İşleri Bakanlığı nca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları listesinde, 1 tür Ek-3 yani Merkez Av Komisyonu nca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları listesinde bulunmaktadır. Çalışma alanında bulunması muhtemel memeli türleri Tablo 16. da verilmiştir. 48

49 Tablo 11Faaliyet ve Etki Alanında Bulunması Muhtemel Reptilia (Sürüngen) Türleri Tür No Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Habitat Populasyon yoğunluğu Testudinidae Tosbağagiller Red Data Book (Demirsoy, A) Bern IUCN M.A.K Kaynak (*) 1 Testudo graeca Yaygın tosbağa Kuru, taşlı ve kumlu arazilerde, bağ-bahçe arasında. Hemen hemen tüm Türkiye de Gekkonidae Ev kelerleri İnce parmaklı Az bitkili taşlık ve kayalıklarda yaşar. 2 Cyrtopodion kotschyi keler Ayrıca evlerde de görülür. Türkiye nin hemen her yerinde görülür. Agamidae Kaya kelerleri Çöl veya çölümsü steplerde, taşlı ve 3 Laudakia (Agama) ruderata Bozkır keleri topraklı alanlarda 3000m ye kadar bulunmaktadır. Orta, Güney ve Doğu Anadolu bölgelerinde bulunur. Lacertidae Kertenkeleler 4 Lacerta parva Cüce kertenkele Az bitkili kurak yüksek steplerde taşlık ve toprak zeminli yerlerde Colubridae 5 Coluber najadum İnce yılan, ok yılanı Genellikle taşlık ve çalılık kuru ortamlarda yaşar. Bazen bahçe arları, tarla kenarları ve evlere yakın yerlerde de görülürler. Çalı ve ağaçlara tırmanabilirler. Trakya, Batı ve Orta Anadolu bölgeleri Yüksek nt Ek-II VU Ek-1 L, A Orta nt Ek-II LC Ek-1 L, A Yüksek nt Ek-III - Ek-1 L nt Ek-II LC Ek-1 L, A Orta nt Ek-II LC Ek-1 L, A 6 Eirenis modestus Uysal yılan Az bitkili taşlık bölgeler. Tüm Türkiye Orta nt Ek-III LC Ek-1 L, A (*) Kaynak: G: Gözlem L: Literatür A: Anket Kaynak; YİĞİT, N., ÇOLAK, E. Ankara 2002 Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED), Demirsoy, A. TÜRKİYE OMURGALILARI SÜRÜNGENLER,

50 Tablo 12 Faaliyet ve Etki Alanında Bulunması Muhtemel Aves (Kuş) Türleri Tür No Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Statü Red Data Book (Kiziroğlu, İ) Bern IUCN M.A.K Kaynak (*) Cicinoiidae Leylekgiller 1 Ciconia ciconia Ak leylek G, Y A.3.1 Ek-II LC Ek-1 G, L, A Accipitridae Atmacagiller 2 Gypaetus barbatus Sakallı akbaba Y A.1.2 Ek-II LC Ek-1 L, A Falconidae Doğangiller 3 Falco tinnunculus Kerkenez Y A.2 Ek-II LC Ek-1 L, A Alaudidae Tarlakuşugiller 4 Melanocorypha calandra Boğmaklı tarlakuşu Y A.5 Ek-II LC Ek-1 L, A 5 Galerida cristata Tepeli toygar Y A.3 Ek-III LC Ek-2 G, L, A Corvidae Kargagiller 6 Pica pica Saksağan Y A.5 - LC Ek-3 G, L, A Sturnidae Sığırcıkgiller 7 Sturnus vulgaris Sığırcık Y A.5 - LC Ek-2 L, A Passeridae Serçegiller 8 Passer domesticus Ev serçesi Y A.5 - LC Ek-3 G, L, A (*) Kaynak: G: Gözlem L: Literatür A: Araştırma Kaynak; KİZİROĞLU, İ. (2008): Türkiye Kuşları Kırmızı Listesi, Desen Matb., Ankara., Tablo 13 Faaliyet ve Etki Alanında Bulunması Muhtemel Mamalia (Memeli) Türleri Tür No Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Habitat Populasyon yoğunluğu Erinaceidae Kirpiler 1 Erinaceus concolor Kirpi Bağ, bahçe, kültür arazisi ve orman, Trakya hariç Marmara ve Karadeniz Sciuridae Sincaplar Red Data Book (Demirsoy, A) Bern IUCN M.A.K Kaynak (*) nt - LC Ek-1 L, A 2 Spermophilus xanthoprymnus Gelengi Step, çayır ve meralar Yüksek nt - NT Ek-1 L Leporidae Tavşanlar 3 Lepus europaeus Yabani tavşan Her türlü habitat. Trakya, Anadolu Yüksek nt Ek-III LC Ek-3 G, L, A (*) Kaynak: G: Gözlem L: Literatür A: Araştırma Kaynak: YİĞİT, N., ÇOLAK, E. Ankara 2002 Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED), Demirsoy, A. TÜRKİYE OMURGALILARI MEMELİLER, 2006, 50

51 Tesis sahasına yakın bölgelerde Avrupa nın Yaban Hayat ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi ve MAK kararları eklerine göre koruma altına alınmış türleri bulunabilmektedir. Ayrıca T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Av ve Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı na göre avlanması belirli dönemlerle sınırlandırılmış hayvan türleri de bölgede yaşayabilmektedir. Ancak bu türler sadece bu bölgeye has olmayıp çok geniş bir alanda yaşamını devam ettirebilirler tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) e ve MAK kararları eklerine göre bölgedeki türler korunacaktır. 2- Jeolojik Özellikler Faaliyet Alanı ve Çevresine Ait Jeolojik Formasyon: GENEL JEOLOJİ İnceleme alanı İçeriçumra Kasabasında yer alır. İnceleme alanı ve çevresinin 1/ ölçekli jeoloji haritası (EK-2) de verilmiştir. Dilekçi Formasyonu (Td) Bu birim ilk kez Göğer ve Kıral (1973) adlamışlardır. Bu birim Miyosen-Pliyosen yaşlıdır. Dilekçi formasyonu sarımsı kahverengi, kırmızı yeşil, gri ve beyaz alacalı renklerde, orta kalın katmanlı, orta tutturulmuş, ayrılmamış kum taşı, çakıl taşı, kil taşı, çamur taşı, killi kireçtaşı, kireçtaşı, tüf, aglomera ve andezit lavlardan oluşmuştur. Gölsel Çökeller (Qg) Bu birimi M.T.A. (1995) adlamıştır. Gölsel çökeller, inceleme sahasında sarımsı kahve renkli çakıl, kum, silt ve killerden oluşmaktadır. Kuzey kesimlere doğru beyaz ve gri renkli marn ve kumlu marnlar yoğunluk kazanır. Bazı yerler de daha kumlu ve çakıllıdır. Yer yer grikahverengi çamur taşları da bulunur. Çakıllar genellikle radyolarit ve kireçtaşı kökenlidir. Gölsel çökellerin yaşları yıl (Pleyistosen in ilk evresi) olarak belirlenmiştir. Göl Kıyısı Kum Barları (Qk) Bu birimi M.T.A. (1995) adlamıştır. Gölsel birimler içinde kum barlarının özel önemi vardır. Kumlu birimler zemin özelliği bakımından killi birimlerde farklıdır. Düşük açılı, düzlemsel, çapraz ve paralel katmanlı, ender olarak da teknesel çapraz katmanlı, pelesipod kavkılı kum ve çakılların gevşek olarak tutturulmasıyla oluşmuştur. Göl kıyısı kum barları delta çökelleri olarak oluşmuşlardır. Birimde kum egemendir. Çakılların boyutları genellikle küçüktür. Kum ve killer yanal olarak birbirine geçişlidir. Birimin yaşı, stratigrafik konumuna göre Pleyistosen in ikinci evresi olarak belirlenmiştir. Birimin üzerinde akarsu alüvyonları uyumsuz bir dokanakla yer alır. 51

52 Alüvyon Bu birimi M.T.A. (1995) adlamıştır. İnceleme alanında ve civarında metamorfik ve neojen yaşlı litolojilerin ayrışma ürünü olan tutturulmamış çakıl, kum, silt, kil boyutundaki kalınlığı fazla olmayan alüvyon malzemeden oluşmaktadır. Dere yataklarında birkaç metre kalınlıkta ve en fazla metreye ulaşabilen Kuvaterner yaşlı alüvyonlar vardır YAPISAL JEOLOJİ Bu bölgede tektonik yapıların en eskisi olan metamorfik birimlere ait kayaçların meydana getirdiği oluşumlardır. Metamorfik birimlerin üzerindeki kireçtaşları bir örtü teşkil eder ve değişen kalınlıklar gösterirler bu yüzden Permo-Karbonifer döneminde denizin bu bölgede yaygın ve derin olduğu söylenebilir. Miyosen-Pliyosen Kuvaterner arasında diskordans vardır. Neojen in alt kısımları üst kısımlarına nazaran daha çok dislokasyona maruz kalmıştır. Volkanik faaliyetler Miyosen sonunda başlar, Pliyosen de fazlalaşır. İnceleme alanı ve çevresinde kıvrımlı kayaç topluluklarına rastlanmamıştır İNCELEME ALANININ JEOLOJİSİ İnceleme alanının tamamında gözlenen ve Çumra ilçesinin çevresinde büyük bir alanı yüzeyleyen litoloji gölsel çökellerden oluşmaktadır. İnceleme alanı Çakıllı kumlu silt, çakıllı siltli kum, kil ve kumlu siltli çakıl birimlerinden oluşturmaktadır. Stratigrafik Jeoloji: Genel: Tuz Gölü havzası genelde KB-GD gidişli, büyük faylarla karakterize olan sürekli bir çöküntü ve depolanma ortamıdır. Üst Kretase-Tersiyer Yaşlı çökelleri barındıran havza coğrafik anlamda doğuda Kırşehir masifi, kuzeyde Paşadağ ve Karacadağ, batıda Bozdağlar, güneyde ise Karacadağ ile çevrili yaklaşık km. lik bir alanı kapsamaktadır. Ancak jeolojik olarak bu sınırları çizmek olanaksızdır, çünkü söz konusu olan çökelme döneminde havza kuzeybatıdan Haymana, kuzeyden Bala ve güneyden Ereğli-Ulukışla basenleri ile bağlantılı olmuştur. Tuz Gölü havzasında temeli, doğruda Kırşehir masifinin, batıda Bozdağ grubunun metamorfitleri ile Kampaniyen-Maestrichtiyen yaşlı ofiyolit yaygısı (Bozkır napları) oluşturmaktadır. Çökel istifi ise Üst Maestrichtiyen-Kuvaterner dönemini kapsamaktadır. Havzada Üst Kretase-Lütesiyen dönemi denizel ve karasal, Lütesiyen den genç birimler ise yalnız karasal çökellerle karakterizedir. Çoğunlukla yüksek enerjili ortamların ürünü olan kumtaşı, şeyl, çakıltaşı gibi çökellerin yanısıra zaman zaman kireçtaşı ve jips, kaya tuzu türü sakin ortam tortullarıda durulabilmiştir. 52

53 Tuz Gölü havzasında komşu basenlerin aksine Neojen öncesi birimler oldukça kıt mostra vermektedirler, çünkü bunlar yer yer büyük faylarla derinlere inmiş ve genç çökeller ile örtülmüşlerdir. Havzanın stratigrafik gelişimine ışık tutabilecek mostralara Koçhisar-Aksaray fay zonu boyunda, Kuzeyde Paşadağ-Kulu arasında ve Yeniceoba batısında rastlanabilmektedir. Öte yandan havzadaki jeofizik ve yeraltı jeolojisi verileri de tam anlamıyla yeterli değildir. Bugüne kadar açılmış 20 kadar derin sondaj ile sağlıklı bir yeraltı korelasyonu yapmak çok güçtür, kaldı ki havzada denizel ve karasal birimler arasında sürekli yanal geçişler görülmekte, ayrıca bugüne kadar bilinenin aksine önemli sayılabilecek yatay tektoniğe rastlanılmaktadır. 3-Hidrojeolojik Özelikler: Yeraltı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri. Bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi ve bu kaynakların 1/25000 ölçekli topografik harita üzerine işaretlenmesi Bölgedeki yer altı suyu, Mesozoyik yaşlı birimler içerisindeki kireçtaşları içerisinde depolanmıştır. DSİ tarafından ve özel teşebbüsler sonucu açılan su kuyularının ortalama derinliği 130 metredir. Bu kuyulardaki statik seviye değerleri m arasında değişmektedir. Bu kuyulardaki dinamik seviyeler ise metre aralığındadır yılından bu yana açılmış olan sondaj kuyularındaki statik seviye, dinamik seviye ve debi değerlerine bakıldığında; inceleme alanı ve çevresindeki yeraltı suyu potansiyelinde önemli bir azalma gözlenmiştir. Kuyulardan elde edilen bilgilere göre bölgede yer alan kuyulardaki suyun debi değerleri lt/sn aralığındadır. Doksanlı yıllardaki debi oranları ile son yıllardaki oranlar karşılaştırıldığında yer altı suyunun debi değerlerinde önemli bir değişim söz konusu değildir. Yapılan incelemelerden elde edilen bilgilere göre yapılacak olan faaliyet bölgesinde yer alan kuyulardaki suyun debi değerleri lt/sn aralığındadır. Yine doksanlı yıllardaki debi oranları ile son yıllardaki oranlar karşılaştırıldığında yeraltı suyunun debi değerlerinde önemli bir değişim söz konusu değildir. Söz konusu tavuk çiftliğinin çevresindeki keson kuyular ve doğuda bulunan derin kuyularda yapılan incelemeler neticesinde bölgedeki yeraltı suyu akış yönü belirlenmiş ve hidrojeolojik haritaya işlenmiştir. (Ek-14, Hidrojeolojik Etüd Raporu) 4-Hidrolojik Özellikler: Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, dere, akarsu, göl, baraj vb., özellikle içme ve kullanma suyu temin edilen yüzeysel su kaynaklarına olan mesafelerinin ayrı ayrı belirtilmesi ve debileri, bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi ve bu kaynakların 1/25000 ölçekli topografik harita üzerine işaretlenmesi Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. ne ait tavuk çiftliği içerisinde su havuzu, çeşme gibi su kaynakları bulunmamaktadır. Bu çiftliğin bulunduğu parselde su kuyusu bulunmamaktadır. Tesisin alanının güneybatısında bulunan su kuyusu ise önceki yıllarda açılmış olup, günümüzde kullanılamamaktadır. 53

54 Tesiste işletme faaliyetleri esnasında; personel içme ve kullanma suyu, civciv ve yumurtalık tavukların içme suyu, temizlik işleri için kullanma suyu olmak üzere su kullanımı olacaktır. İşletme faaliyetleri esnasında kullanılacak personelin içme suyu damacanalarla, kullanma suyun tamamı; İçeriçumra Belediyesisin tesis alanına yaklaşık 1 km mesafede geçen içme suyu şebeke hattından sağlanacaktır. Bununla ilgili olarak İçeriçumra belediyesinden tarih ve 649 sayılı yazı ile şebeke hattının döşenmesisin masrafları karşılanması şartıyla içme ve kullanma suyunun verilebileceği hususundaki yazı alınmıştır. (Bkz.Ek-17) Çalışma alanı dışında yer alan derin kuyular hidrojeolojik harita üzerinde gösterilmiştir. Ayrıca inceleme alanı güney ve güneybatısında bulunan tarımsal alanlarda sulama amaçlı çok sayıda su sifonları bulunmaktadır. Bu sifonlar yardımıyla Çumra ovası geneline kanallar vasıtasıyla salınan sular çekilebilmektedir. Haritaya bakıldığında tesisin güneyinde bulunan bu sifonların toplamı 23 adettir. En yakın sifonun tesise mesafesi yaklaşık 1 kilometredir. Tesise en yakın derin kuyu hemen güneybatısında 50 m mesafedeki su kuyusudur. Bu kuyu dışında kuzeyde 1,5 km mesafede 1 adet kuyu, kuzeydoğuda 1 km mesafede 3 adet kuyu, kuzeybatıda yaklaşık 5 km mesafede 2 kuyu, güneydoğuda yaklaşık 3 km mesafede 1 adet kuyu bulunmaktadır. Bu kuyuların statik seviyeleri ve debi değerleri harita üzerine işlenmiştir Çalışma alanının güneydoğusunda 4,5 km mesafede DSİ tarafından Fethiye 1-2. kısım diye adlandırılan sulama kooperatifi yer almaktadır. Bu kuyulardaki su kullanımı DSİ tarafından verilen ruhsatlarda belirlenen miktarların üzerine çıkamaz. Yukarıda bahsedilen kuyuların tamamı sulama amaçlıdır. Bu kuyuların statik seviye değerleri m aralığındadır. Bu kuyuların ortalama derinliği m' dir. Çiftlikte kullanılan su miktarı ÇED raporunda ayrıntılı olarak belirtildiği gibi; tavuk, civciv ve çalışan insanlar için toplam m 3 /yıl dır. Bu miktarın bir kısmı çalışanların temizliği içindir. Yukarıda bahsedilen kuyuların tamamı sulama amaçlıdır. İşletme içerisinde kümesler için olası su ihtiyacı olması durumu göz önünde bulundurularak 600 m 3 kapasiteli su deposu projelendirilmiştir. Tesiste işletme faaliyetleri esnasında; personel içme ve kullanma suyu, civciv ve yumurtalık tavukların içme suyu, temizlik işleri için kullanma suyu olmak üzere su kullanımı olacaktır. İşletme faaliyetleri esnasında kullanılacak personelin içme suyu damacanalarla, kullanma suyun tamamı; İçeriçumra Belediyesisin tesis alanına yaklaşık 1 km mesafede geçen içme suyu şebeke hattından sağlanacaktır. Bununla ilgili olarak İçeriçumra belediyesinden tarih ve 649 sayılı yazı ile şebeke hattının döşenmesisin masrafları karşılanması şartıyla içme ve kullanma suyunun verilebileceği hususundaki yazı alınmıştır. (Bkz.Ek-17) Bölgede yer alan yer altı suyunun oluşabilecek atıklarla herhangi bir nedenle kirlenmesi söz konusu değildir. Tesiste yapılacak olan kümesler için zemin hazırlama esnasında meydana gelecek hafriyat atıkları miktarı m³ olacaktır. Hafriyat çalışmaları sırasında çıkacak toplam m³ hafriyat artığı malzeme sahanın boş alanlarına yayılarak araziyi tesviye etmek, bahçe düzenlemeleri ve sahanın boş kısımları için tekrar dolgu malzemesi olarak kullanılacaktır. Kapalı 54

55 alan dışında kalan boş alan m 2 dir. Bu boş alan yaklaşık 13 cm (0,13 m) yüksekliğinde dolgu olacak şekilde tesviye edilerek değerlendirilecektir. Bu nedenle saha dışına herhangi bir hafriyatın atılması kesinlikle söz konusu olmayacaktır tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanan Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkları Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Tavuk çiftliğinde yapılacak olan yüzeysel hafriyat sonucu çıkacak hafriyat saha içerisine dolgu malzemesi olarak serilecektir. Dolgu malzemesi olarak serilen hafriyat malzemesi ile zemin sızdırmazlığı sağlanacaktır. Hafriyat içerisinde herhangi bir kimyasal kirlilik mevcut değildir. Yer altı sularına herhangi bir olumsuz etkisi olmayacaktır. Daha önce de belirtildiği gibi inceleme alanında taşkın ve sel oluşturabilecek herhangi bir morfolojik eğim ve yapı söz konusu değildir. (Ek-14, Hidrojeolojik Etüt Raporu) Yapılması planlanan proje kapsamında; proje güzergahında DSİ Genel Müdürlüğü projelerinden herhangi biri ile kesişme olması durumunda Bölge Müdürlüğüne gerekli başvurular yapılarak birlikte çalışma yapılması sağlanılacaktır. 5- Doğal Afet Durumu. 5.1 Deprem Türkiye deprem bölgeleri haritasına bakıldığında Konya ili 4. derecede deprem alanı olduğu görülmektedir (Şekil 10). Faaliyet alanı da 4. derecede deprem alanıdır. Konya ili nde deprem olma olasılığı Türkiye geneline bakıldığında en düşük risk grubundadır. Faaliyetin yerinin Konya ili deprem haritasında gösterimi aşağıda Şekil 11 de verilmiştir. 55

56 Şekil 9 Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası Şekil 10 Konya İli Deprem Haritası 56

57 5.2 Heyelan ve Çığlar Konya ilinde şimdiye kadar 7269 sayılı afetler kanunu kapsamında genel hayata etkili genel hayata etkili çığ afeti olayı tespit edilmemiştir. 5.3 Seller İl çevresinde ani sağanak yağışlar nedeniyle sıkça su baskını afetlerine rastlanmamaktadır. Sel ve taşkınlar için Ek 18 de verilen Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Verileri dikkate alınacaktır. 6- Toprak Özellikleri. Faaliyet alanı toprak yapısı, Konya 2009 İl Çevre Durum Raporu ndan temin edilerek aşağıda belirtilmiştir. Kahverengi Topraklar: Kahverengi topraklar ilin Bozkır, Hadim, Seydişehir ilçeleri hariç merkez dahil bütün ilçelerinde vardır. Bu toprakların büyük kısmı kuru tarımda kullanılmaktadır. Toprak derinliği yetersizdir. Meyilli ve taşlı olan önemli bir kısmı da mera şeklinde değerlendirilmekte, sulu tarım ile bağ-bahçe, küçük sahalara inhisar etmektedir. Bu topraklar çeşitli ana maddelerden oluşabilirler. Oluşmalarında kalsifikasyon rol oynar Bu nedenle profillerinde kalsiyum bulunur. ABC profilli topraklar olup erozyona uğrayanlarında A ve C horizonları görülür. Konya ilindeki toplam alanları hektardır. Kireçli Kahverengi Topraklar: Yıllık yağışın mm. yıllık ortalama sıcaklığın 11,5 C olduğu bölgelerde görülür. Doğal bitki örtüsü yüksek ot ve çalı karışımı veya seyrek yüksek ağaçlardır. Mera bitkilerinde sütleğen, sığırkuyruğu, yumak otu, kangal dikeni, ağaç ve ağaççıklardan karaçalı ve meşe çoğunluktadır. Ana madde andezit, split, bazalt ve porfirit gibi püskürük kayaçların ayrışma ürünüdür. Esas arazi kullanma şekli mera olup kuru tarım ve funda izler. Bu topraklar çoğunlukla kırmızı-kestane rengi, kırmızı kahverengi ve kireçsiz kahverengi orman toprakları ile birlikte bulunurlar. Kırmızı Kahverengi Topraklar: Yıllık ortalama yağışın mm. olduğu yerlerde görülen bu topraklarda yağışın azlığı alt kısımlarda kireç ve jips birikmesine yol açar. Oluştuğu yerlerde yıllık ortalama ısı 12.5 C olup kahverengi toprakların oluştuğu ısıdan daha yüksektir. Bu fazla ısı demirin oksidasyonunu artırarak toprağın daha kırmızı renk almasına yol açar. Doğal bitki örtüsü kahverengi topraklarda görülen yıllık Bozkır bitkileri ve dikenlerdir. Ana madde olarak genellikle sığ topraklarda sert kalker, derin topraklarda ise çakıllı eski depozitler bulunur. Bu toprakların derinliğini kısıtlayan 57

58 en önemli faktör erozyon olup bu ana maddenin sertliği izler. Bozkır, Hadim ve Karapınar ilçeleri hariç bütün ilçelerde yaygındır. Konya ilindeki toplam alanları hektardır. 7- Tesisin Kurulacağı Yöredeki Meteorolojik Veriler Meteorolojik durum: Meteorolojik özelliklerinin açıklanması bölgenin genel ve lokal iklim koşulları, basınç, sıcaklık, yağış, nem, buharlaşma dağılımları, bölgenin sayılı günleri (Kar yağışlı günler, kar örtülü günler, sisli günler) dağılımı, bölgenin rüzgar dağılımı (Esme sayıları ve esme hızlarına göre mevsimlik ve yıllık rüzgar diyagramları, hızlı rüzgarlar), belirtilen tüm bu başlıkların grafiksel olarak desteklenmesi ve en yakın Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar Gözlem kayıtlarından faydalanılarak hazırlanması, yeraltı ve yerüstü tesislerin standart zamanlarda gözlenen en yüksek yağış değerlerine göre planlanması. Türkiye İklim haritası görünümü aşağıda Şekil 12 de verilmiştir. Konya İli Çumra Meteoroloji İstasyonu ait yılına ait (aylar bazında) verileri içeren rasat süresi 41 yıl olan meteorolojik veriler Ek 18 de sunulmuştur. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Çumra Meteoroloji İstasyonundan alınan veriler temin edilmiştir. Şekil 11 Türkiye İklim Haritası a) Bölgenin Genel ve Lokal İklim Koşulları Konya İli, Çumra İlçesi karasal iklim hüküm sürmekte olup, yazlar kurak ve sıcak, kışları ise kar yağışlı ve soğuk geçmektedir. Çumra meteoroloji istasyonunun yıllarına ait meteorolojik bülteni Ek-19 da verilmiştir. Bölgenin Basınç, Nem, Sıcaklık ve Yağışın Sözel ve Grafiksel Dağılımı b) Basınç Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yılık ortalama basınç değeri 900,33 hpa olarak gerçekleşmiştir. Ölçülen maksimum basınç değeri 916 hpa ile Aralık ayında gerçekleşmiştir. Ölçülen minimum basınç ise 879,2 hpa ile Ocak ayında gerçekleşmiştir. 58

59 Tablo 14 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Verileri Aylar ORT. BASINÇ (hpa) MAX. BASINÇ (hpa) MİN. BASINÇ (hpa) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları Şekil 12 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi c) Sıcaklık Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama sıcaklık 11,33 o C, maksimum sıcaklıkların ortalaması yıllık 18,2 o C, minimum sıcaklıkların ortalaması yıllık 5,01 o C olarak gerçekleşmiştir. Ölçülen maksimum sıcaklık 39,9 o C ile Temmuz ayında, ölçülen minimum sıcaklık ise -26,3 o C ile Ocak ayında gerçekleşmiştir. Tablo 15 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sıcaklık Verileri Aylar Ort. Sıcaklık ( O C) Max. Sıcaklıkların Ortalaması ( O C) Min. Sıcaklıkların Ortalaması ( O C) Max. Sıcaklık ( O C) Min. Sıcaklık ( O C) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs

60 Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 11,33 18,2 5,01 39,9-26,3 Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları Şekil 13 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi ç)yağış Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık toplam yağış miktarı 310,9 mm dir. Maksimum yağış ise Ekim ayında 50,1 mm olarak gerçekleşmiştir. Tablo 16 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Toplam Yağış Verileri Aylar Toplam Yağış (mm) Max. Yağış (mm) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül

61 Ekim Kasım Aralık Yıllık Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları Şekil 14 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi d) Nem Dağılımı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama nem % 62,42 olarak gerçekleşmiştir. Minimum nem ise % 4,0 ile Mart, Nisan ve Ekim aylarında gerçekleşmiştir. Tablo 17 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Nem Verileri Aylar Ort. Nem (%) Min. Nem (%) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 62,42 4 Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları 61

62 Şekil 15 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi e) Sayılı Günler Dağılımı: Kar Yağışlı ve Karla Örtülü Günler: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kar yağışlı gün sayısı 21,4 gündür. Kar yağışlı gün sayısı 26,4 gündür. Maksimum kar kalınlığı ise 52 cm ile Ocak ayından gerekleşmiştir. Tablo 18 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Kar Yağışı Verileri Aylar Kar Yağışlı Günler Sayısı Kar Örtülü Günler Sayısı Max. Kar Kalınlığı (cm) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim 0.1 Kasım Aralık Yıllık Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları 62

63 Şekil 16 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Kar Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Sisli, Dolulu, Kırağılı ve Orajlı Günler Sayısı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama sisli günler sayısı 22,9 gündür. Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama dolulu günler sayısı 1,7 gündür. En yüksek ortalama dolulu gün sayısı 0,6 ile Nisan ayında gerçekleşmiştir. Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kırağılı günler sayısı toplamı 53,2 dir. En yüksek ortalama kırağılı gün sayısı 10,2 ile Aralık ayında gerçekleşmiştir. Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama orajlı günler sayısı 9,7 gündür. En yüksek ortalama orajlı gün sayısı 3,4 ile Mayıs ayında gerçekleşmiştir. Tablo 19 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günlerin Verileri Aylar Sisli Günler Dolulu Günler Kırağılı Günler Toplam Orajlı Sayısı Ort. Sayısı Ort. Sayısı Ort. Günler Sayısı Ort. Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos 0.4 Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları 63

64 Şekil 17 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi g) Bölgenin Buharlaşma Durumu Buharlaşma: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama açık yüzey buharlaşma miktarı 1310,6 mm dir. Maksimum açık yüzey buharlaşması 20,0 mm ile Temmuz ayında olmuştur. Tablo 20 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Ort. ve Max. Açık Yüzey Buharlaşması Verileri Aylar Ort. Açık Yüzey Max. Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Buharlaşması (mm) Ocak Şubat 0 0 Mart 0 0 Nisan 0 0 Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Kaynak: Çumra Meteoroloji İstasyonu Rasat Kayıtları 64

65 Şekil 18 Çumra Meteoroloji İstasyonuna Ait Ort. Ve Max. Açık Yüzey Buharlaşması Grafiksel Gösterimi g) Bölgenin Rüzgârın Sözel ve Grafiksel Dağılımı (aylık mevsimlik ve yıllık rüzgâr diyagramları, hâkim rüzgâr yönleri, kuvvetli rüzgârlı ve fırtınalı günler) Rüzgâr Dağılımı (Yıllık, Mevsimlik, Aylık Rüzgâr Yönü Dağılımı, Yönlere Göre Rüzgâr Hızı, Aylık Ortalama Rüzgâr Hızı Dağılımı ve Grafiği, En Hızlı Esen Rüzgâr Yön ve Hızı, Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Gün Sayısı) Uzun Yıllar Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yönlere göre rüzgârın esme sayıları toplamları aşağıda Tablo 25 de verilmiştir Tablo 21 Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW

66 Şekil 19 Esme Sayılarına göre Ocak Ayı Grafiksel Gösterimi Şekil 20 Esme Sayılarına göre Şubat Ayı Grafiksel Gösterimi 66

67 Şekil 21Esme Sayılarına göre Mart Ayı Grafiksel Gösterimi Şekil 22Esme Sayılarına göre Nisan Ayı Grafiksel Gösterimi 67

68 Şekil 23Esme Sayılarına göre Mayıs Ayı Grafiksel Gösterimi Şekil 24 Esme Sayılarına göre Haziran Ayı Grafiksel Gösterimi 68

69 Şekil 25 Esme Sayılarına göre Temmuz Ayı Grafiksel Gösterimi Şekil 26 Esme Sayılarına göre Ağustos Ayı Grafiksel Gösterimi 69

70 Şekil 27 Esme Sayılarına göre Eylül Ayı Grafiksel Gösterimi Şekil 28 Esme Sayılarına göre Ekim Ayı Grafiksel Gösterimi 70

71 Şekil 29 Esme Sayılarına göre Kasım Ayı Grafiksel Gösterimi Şekil 30 Esme Sayılarına göre Aralık Ayı Grafiksel Gösterimi Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre birinci derecede hâkim rüzgâr yönü N (kuzey) dir. İkinci derecede hakim rüzgar yönü ise NW (kuzeybatı) dır. Üçüncü derecede hâkim rüzgâr yönü ise SE (güneydoğu) dur. 71

72 Şekil 31 Çumra Meteoroloji İstasyonu Yıllık Esme Sayıları Toplamı Grafiksel Gösterimi 72

73 Tablo 22 Kış Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik Eleman Aralık Ocak Şubat Mevsimlik N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Şekil 32 Çumra Meteoroloji İstasyonu Kış Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 73

74 Tablo 23 İlkbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik Eleman Mart Nisan Mayıs Mevsimlik N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Şekil 33 Çumra Meteoroloji İstasyonu İlkbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 74

75 Tablo 24 Yaz Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik Haziran Temmuz Ağustos Mevsimlik Eleman N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Şekil 34 Çumra Meteoroloji İstasyonu Yaz Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 75

76 Tablo 25 Sonbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Meteorolojik Eleman Eylül Ekim Kasım Mevsimlik N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Şekil 35 Çumra Meteoroloji İstasyonu Sonbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 76

77 Tablo 26 Uzun Yıllar Yönlere Göre Ortalama Rüzgâr Hızı Değerleri Para metre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Şekil 36 Çumra Meteoroloji İstasyonu Yıllık Ortalama Rüzgâr Hızının Grafiksel Gösterimi 77

78 Ortalama Rüzgâr Hızı: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama rüzgâr hızı 0,96 m/sn olarak gerçekleşmiştir. Tablo 27 Ortalama Rüzgâr Hızı Ort. Rüz. Hızı (m/s) Ock Şbt Mrt Nsn Mys Hzr Tmz Ağts Eyl Ekm Ksm Ark Yıllık ,96 Şekil 37 Çumra Meteoroloji İstasyonu Ortalama Rüzgâr Hızının Grafiksel Gösterimi Maksimum Rüzgâr Hızı ve Yönü: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre maksimum rüzgârın yönü SSE (güneygüneydoğu) olup, maksimum rüzgârın hızı ise 19,6 m/sn ile Şubat ayında görülmüştür. Tablo 28 Maksimum Rüzgâr Hızı ve Yönü Ock Şbt Mrt Nsn Mys Hzr Tmz Ağts Eyl Ekm Ksm Ark Yıllık Max. Rüz. Hızı (m/s) ,17 Max. Rüz. Yönü SSE S S SSE SE N SSW NW SW SW SE S SSE Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması: Çumra Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama fırtınalı günler sayısı 0,1 dir. Fırtınalı gün sayısının en fazla olduğu ay 0,1 ile Şubat ayıdır. Yıllık ortalama kuvvetli rüzgârlı günler sayısı 2,3 dir. Kuvvetli rüzgârlı günler sayısının en fazla olduğu ay 0,4 ile Ocak ayıdır. 78

79 Tablo 29 Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması Fırtınalı Günler Sayısı Ort. Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ort. Ock Şbt Mrt Nsn Mys Hzr Tmz Ağts Eyl Ekm Ksm Ark Yıllık , ,3 Şekil 38 Çumra Meteoroloji İstasyonu Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi 8- Sosyo-Ekonomik Özellikler: Faaliyetin sosyo-ekonomik etkilerinin araştırılması (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, ekonomik gelişim trendi, işsizlik vb.) faaliyet alanında ve bölgedeki nüfus yoğunlukları, yerleşim bölgelerinin faaliyet alanından uzaklıkları, faaliyetin kurulması ile etkilenecek alandaki ev, işyeri ve sanayi tesislerinin sayı ve çeşitlerinin belirtilmesi. İçeriçumra Kasabası: İçeriçumra Konya-Karaman devlet yolu üzerinde nüfuslu bir kasabadır. Konya iline 34 km, Çumra ya 12 km mesafededir (Foto 3). İçeri Çumra Kasabası 1957 yılına kadar Çumra İlçesinin bir mahallesi idi yılında ayrılarak belde haline gelmiştir. Kasabanın dört mahallesi (Minerealtı, Sarı Aliler, Pir Ahmetli, Esat Paşa) vardır. Başlıca gelir kaynağı tarım olan kasabada küçük bir sanayi sitesi ve bir ambalaj fabrikası vardır. Kasabada okuma yazma oranı % 90 ın üzerindedir. Kasabada Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi nin polikliniği bulunmaktadır. (kaynak: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 27 / 2012) 79

80 8.1. Konya İli Ekonomisi Konya İli ekonomisi tarıma, özellikle buğday tarımına dayanır. Konya Türkiye nin buğday ambarı olarak bilinir. Ekili alanların en büyük kısmı tahıla tahsis edilmiştir. Başlıca tarım ürünleri buğday, şekerpancarı, ayçiçeği, patates, soğan ve haşhaştır. Konya sanayisi özellikle son yıllarda bir çıkış içerisindedir. Konya ili tarım ve sanayi dışında, turizm açısından da önemli bir potansiyele sahiptir. Konya ekonomisi tarım, hayvancılık, sanayii, halıcılık ve turizme dayalıdır. Yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler; buğday, arpa, şeker pancarı, nohut, kuru fasulye, patates, soğan, yulaf, çavdar, mercimek, ayçiçeği, fiğdir. Meyve olarak, üzüm, elma, kavun, armut, karpuz, kiraz, vişne yetiştirilir. Sebzecilikte ise; domates, havuç, lahana, pırasa, sakız kabağı, fasulye, ıspanak ve salatalık yetiştirilmektedir. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılmakta olup, sığır, Ankara keçisi, kıl keçisi, tiftik keçisi ve koyun yetiştirilir. Tavukçuluk, arıcılık da yapılmaktadır. Akarsu ve göllerde de tatlı su balıkçılığı yapılmaktadır. Konya'daki belli başlı sanayii kuruluşları, dokuma, şeker, un, bisküvi, meyve suyu, tuğla, kiremit, tarım makineleri, makarna, bulgur, irmik, rafine tuz, salça, deri ve deri konfeksiyon, yonga levha üreten fabrikalar ve iş yerleri bulunmaktadır. Küçük sanayiinin belli başlı etkinlik kolları arasında; tarım araçları, metal eşya üretimi, dokumacılık, orman ürünleri ve gıda sektörleri bulunmaktadır. Konya, Beyşehir, Ladik te halı dokumacılığı ön plandadır. Konya nın Mevlâna dan ötürü turizmi ekonomide ön planda gelmektedir. Ayrıca Konya daki müzeler, Selçuklu eserleri, orman içi dinlenme yerleri, Meram Bağları, Akşehir de Çamlıköy, Beyşehir de Yakamanastır, Kaleçamlığı, Kızılören Çamlığı diğer turistik nitelikli yerleridir. Konya topraklarında, tuz, linyit, civa, barit, kireçtaşı, bentonit, magnezit, alimünyum, asbest, sepiyolit (lületaşı), kurşun, çinko, çimento hammaddesi, dolomit, jips, tras, kil, kalsit hammaddesi yatakları bulunmaktadır. Konya İlinde Sanayinin Mevcut Durumu İktisaden faal nüfusun %9,1 i sanayi sektöründe çalışmakta olan Konya da, sanayi yatırımları 1950 lerden sonra şeker fabrikası ile başlamış ve ciddi yatırımlar 1960 tan sonra gerçekleşmiştir ların ilk büyük ölçekli fabrikası 1963 te üretime geçen çimento fabrikasıdır. Bundan sonra 1968 yılında krom magnezit tuğla fabrikası üretime geçmiş ve Türkiye nin en büyük alüminyum tesisinin Seydişehir deki fabrikasının inşasına da 1969 da başlanmıştır yılında faaliyete geçen, il ve ülke ekonomisine büyük katkıları sağlayan Seydişehir Alüminyum Fabrikası, Türkiye nin tek ham alüminyum üreten tesisidir. Tesis yılda ton boksit işleme, ton alüminyum ve ton alüminyum üretme kapasitesine sahiptir yılında üretime başlayan Tümosan dizel motor fabrikası, yıllık adet üretim kapasitesine sahiptir. 80

81 8.2. Faaliyet Alanında ve Bölgedeki Nüfus Yoğunlukları, Yerleşim Bölgelerinin Faaliyet Alanından Uzaklıkları, Faaliyetin kurulması ile etkilenecek alandaki ev, işyeri ve sanayi tesislerinin sayı ve çeşitlerinin belirtilmesi. Konya İli, km 2 (göller hariç km 2 ) yüzölçümü ile Türiyede 1. sırada yer almaktadır (2009-TÜİK) nüfusu ile 6. sırada yer almaktadır; (Türkiye de yasayan her yüz kişiden 2,75 i Konya dan). Konya daki nüfusun si şehirlerde, ü ise belde ve köylerde yasamaktadır. Konya İli nde Belediye sayısı 200 (1 Büyükşehir, 31 İlçe ve 168 Belde), Köy sayısı 584 dür. Konya İli İlçe sayısında Türkiye de 2. sırada (2009), Belediye sayısında Türkiye de 1. sırada (2009), Köy sayısında Türkiye de 13. sırada (2009) bulunmaktadır (Kaynak:TÜİK) 2000 yılı nüfus sayımına göre Konya % 59,07 şehirleşme oranı ile Türkiye de 23. sırada iken, 2009 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre % 72,80 şehirleşme oranı ile 8 sıra yükselerek 15. sırada yer almıstır. Nüfus artış hızı binde 11,51 (2009), Türkiye nüfus artış hızı binde 14,50 (2009) dir. Net göç hızı binde 2,49 (2009) net göç hızı ile 37. sırada yer almaktadır yılı nüfus sayımına göre Konya da km 2 başına düşen nüfus 56 kişi iken bu rakam 2009 yılında km 2 başına 51 kişi olmuştur. (TÜİK-2009). İlköğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 20 (2009), Türkiye genelinde İlköğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 22 dir. Ortaöğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 17 (2009), Türkiye genelinde ortaöğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 18 dir. Sosyo ekonomik gelişmişlik sıralamasında 26. sırada (DPT-2003), kişi başına yapılan kamu harcaması 1188,83 TL dir (2009). Kişi başına kamu geliri 734,75 TL (2009), kamu yatırımlarından en fazla pay alan il sıralamasında 14. sıradadır (DPT-2009). Kamu yatırımlarından en fazla pay alan il sıralamasında 14. sıradadır (DPT-2009). Devlet İstatistik Enstitüsü 2012 verilerine göre Konya İli toplamı ve faaliyetin yer aldığı Çumra İlçe İçeriçumra nüfusları aşağıda verilmiştir. Tablo 30 Konya İli Çumra İlçesi Nüfus Verileri-2012 İl İlçe Belde/Köy Toplam Erkek Kadın Konya Çumra İçeriçumra (Kaynak Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri 7 km. mesafedeki İçeriçumra Kasabasıdır. Yapılması planlanan faaliyetle ilgili istenilen işgücü ve üretim için insan ve tarımsal ürünlere ihtiyaç duyulacaktır. Bunlardan faydalanmak için de en yakın yerleşim bölgelerine başvurularak gerekli istihdam ve üretim için gerekli hammadde potansiyeli sağlanmış olacaktır. 81

82 İldeki aktif nüfusun yerleşim merkezlerine göre dağılımı incelendiğinde, faal nüfusun % 40,2 sinin ( ) bucak ve köylerde, % 25,6 sının ( ) ilçe merkezlerinde ve %34,2' sinin de ( ) il merkezinde olduğu dikkati çekmektedir. İlde Tarım ve Hayvancılık 2001 yılı TÜİK verilerine göre İlde oluşturulan GSYİH nın iktisadi faaliyet kollarına dağılımı incelendiğinde tarım sektörünün % 18,9 luk paya sahip olduğu anlaşılmaktadır. Tarımsal Durum Konya İlinde tarım sektörüne, hububat tarımı egemendir. Bunun yanında meyvecilik ve sebze tarımı da yapılmaktadır. İlin ha mevcut alanının % 64 ü ( ha) tarım arazisi, % 17 si ( ha) çayır-mera, % 13 ü ( ha) ormanlık-fidanlık, % 6 sı da ( ha) tarım dışı arazilerden oluşmaktadır. İldeki tarım alanlarının % 52,7 si tarla ürünleri arazisi, 44,9 u nadas arazisi, % 0,8 i sebze arazisi % 1 i meyve arazisi ve % 0,6 sı da bağ niteliğindedir. Mevcut su potansiyeline göre sulanabilir arazi miktarı hektar olup, halen hektar arazi sulanmaktadır. Bu alan toplam tarım arazisinin % 14 ünü oluşturmaktadır. Ekilen Başlıca Tarla Ürünleri ve İstihsal Durumu En çok üretimi yapılan tarla ürünleri; buğday, arpa ve şeker pancarıdır. Üretimi yapılan tarla ürünlerine ait ekiliş alanı ve üretim miktarları aşağıda Tablo 36 da verilmiştir. Tablo 31 Tarla Ürünlerinin Ekiliş Alanı ve Üretim Miktarları EKİLİŞ ALANI ÜRETİM (TON) ÜRÜN ADI (Ha.) BUĞDAY ARPA ŞEKER PANCARI YULAF NOHUT MISIR (SLAJ) YONCA Ekilen Başlıca Meyveler ve İstihsal Durumları En çok üretimi yapılan meyveler; elma, kiraz ve vişnedir. Üretimi yapılan meyve ürünlerine ait ağaç sayısı ve üretim miktarları aşağıda Tablo 37 de verilmiştir. Tablo 32 Meyve Ürünlerinin Ağaç Sayısı ve Üretim Miktarları MEYVENİN AĞAÇ SAYISI (ADET) ÜRETİM (TON) CİNSİ ELMA KİRAZ VİŞNE

83 ARMUT KAYISI Ekilen Başlıca Sebzeler Ve İstihsal Durumları En çok üretimi yapılan sebzeler ise; domates, havuç ve kavundur. Üretimi yapılan sebze ürünlerine ait ekiliş alanı ve üretim miktarları aşağıda Tablo 38 de verilmiştir. Tablo 33 Sebze Ürünlerinin Ekiliş Alanı ve Üretim Miktarları SEBZENIN EKILIŞ ALANI (Ha.) CINSI ÜRETIM (TON) DOMATES HAVUÇ KAVUN KARPUZ HIYAR ISPANAK yılında ilimizde başlıca tarla ürünlerinden ton hububat, ton şeker pancarı üretilmiştir. Başlıca sebze ürünlerinden ton domates, ton havuç, ton kavun, ton hıyar, ton ıspanak üretimi yapılmıştır. Öte yandan ton elma, ton kiraz, ton vişne, ton armut, 3680 ton kayısı üretilmiştir yılından itibaren tüm tarımsal desteklemeler çiftçi kayıt sistemi (çks) veri tabanındaki bilgiler esas alınacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Hayvan Varlığı ve Hayvansal Üretim Küçükbaş hayvancılık, çiftçiler tarafından tercih edilen türdür. Hayvancılık, ilimizdeki önemli geçim kaynaklarından biridir. İl de büyük baş, küçükbaş, kanatlı hayvan ve adet arı kovanı mevcuttur. Tarımsal Amaçlı Kooperatifler İlimizde 586 adet tarımsal amaçlı kooperatif bulunmakta olup, tarımsal amaçlı kooperatifler bünyesinde hayvancılık projeleri uygulanmaktadır. İlimizde tarımsal amaçlı kooperatiflerın dağılımı aşağıda Tablo 39 da verilmiştir. Tablo 34 Kooperatif Türü ve Sayısı KOOPERATİF TÜRÜ SAYISI TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ 277 SULAMA KOOPERATİFİ 295 SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFİ 11 PANCAR EKİCİLERİ KOOPERATİFİ 3 TOPLAM 586 İlde kuruluşları tamamlanan 18 tarımsal üretici birliğinin ürün grubuna göre dağılımı aşağıda Tablo 40 da verilmiştir. 83

84 Tablo 35 Tarımsal Üretici Birlikleri ve Sayısı SIRA NO ÜRÜN GRUBU SAYISI 1 SÜT ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 7 2 MEYVE(SERT ÇEKİRDEKLİ)ÜRETİCİ BİRLİĞİ 3 3 YUMURTA ÜRETİCİLERİ BİRLİĞI 1 4 KIRMIZI ET ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 1 5 SEBZE ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 1 6 HAVUÇ ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 2 7 KANOLA ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 1 8 BAL ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 1 9 TAHIL ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ 1 T O P L A M 18 Köy Bazlı Katılımcı Yatırım Programı Çalışmaları Köy bazlı katılımcı yatırım programı 1. Etap kapsamında ilimizde 1 adet ekonomik yatırımın uygulama faaliyetleri devam etmekte olup, 5 adet kamu yatırımı tamamlanmıştır. 1. etapta Karatay ilçesine kurulacak olan mısır kurutma tesisinin hibe sözleşmesi imzalanmıştır. Kamu yatırım konuları ise Derebucak (Uğurlu) ve Tuzlukçu (Tursunlu) ilçelerinde içme suyu tesisi, Selçuklu (Çaltı) ilçesinde kanalizasyon tesisi, Seydişehir (Kozlu) ve Meram (Çayırbağı) ilçelerinde ise sulama tesisidir. 2. Etap kapsamında ilimizde 6 adet ekonomik yatırım, 1 adet de kamu yatırımı olmak üzere toplam 7 adet projenin ihale çalışmaları devam etmektedir. 3. Etapta hibe sözleşmesi imzalanan ekonomik yatırım konuları Kadınhanı kasabasında soğuk hava deposu, Çumra ilçesinde tohum paketleme tesisi, meyve-sebze sınıflandırma ambalajlama ve bakliyat paketleme tesisi, Ereğli ilçesinde soğuk hava deposu ve siyah havuç işleme tesisi şeklindedir. Kamu yatırım konusu ise Seydişehir bostan dere kasabasına yapılacak olan sulama tesislerinin yapımı konularını içermektedir. Sözleşmesi yapılan projelerin toplam proje maliyeti TL hibeye esas proje tutarı ise TL dir. IV. Etap makine ve ekipman desteklemesi alt program kapsamında 29 adet balya-slaj makinesi 48 adet basınçlı sulama sistemleri ve 16 adet soğuk hava tesisatlı taşıma aracı hibe sözleşmesi imzalanmış olup hibeye esas toplam tutarı ,32 TL dir. Sanayi Alanındaki Faaliyetler Konya da sanayi faaliyetleri istikrarlı bir gelişme göstermektedir yılında faaliyete giren Konya 1.Organize Sanayi Bölgesi 115 hektarlık bir alan üzerinde 150 iş yeri kapasitesi ile kurulmuştur. Aradan geçen 36 yıl içerisinde, Organize Sanayi Bölgelerinin sayısı 11 e yükselirken kapladıkları alan hektar olmuştur. İldeki organize sanayi bölgeleri kapasitesi ve kapladıkları alanları aşağıda Tablo 36 da verilmiştir. Tablo 36 Organize Sanayi Bölgeleri Kapasitesi ve Kapladıkları Alan FAALİYET ALANI İŞYERİ SAYISI VE KAPASİTESİ YERİ VE ADI YILI (Ha) KONYA 1. ORG.SAN. BÖL PARSEL 115 KONYA OSB BÖLGESİ KONYA 4. ORG. SAN. - PARSELASYON YAPILMIŞTIR. BAKANLIK ONAYINDADIR

85 BÜSAN ÖZEL ORG. SAN İŞYERİ FAAL. 120 AKŞEHİR ORG.SAN.BÖL PARSEL 100 BEYŞEHİR ORG.SAN.BÖL PARSEL 100 ÇUMRA ORG. SAN. BÖL PARSEL 100 EREĞLİ ORG.SAN.BÖL PARSEL 330 KARAPINAR ORG.SAN.B. - ALTYAPI VE KAMU. ÇALIŞ. DEV. 100 EDİYOR KULU ORG.SAN.BÖLGESİ 1998 ALTYAPI VE KAMU. ÇALIŞ. DEV. 100 EDİYOR. SEYDİŞEHİR ORG.SAN.B ALTYAPI VE KAMU. ÇALIŞ. DEV. 100 EDİYOR. TOPLAM İl de bulunan 38 adet küçük sanayi sitesinde işyeri bulunurken, bu iş yerlerinin istihdam kapasitesi e isabet etmektedir. Sektörlere göre bulunan sanayi tesisleri aşağıda Tablo 37 de verilmiştir. Tablo 37 Sektörlerine Göre Bulunan Sanayi Tesisleri ÜRETİM KONUSU TESİS SAYISI GIDA 461 ORMAN ÜRÜNLERİ VE KÂĞIT VE KÂĞIT ÜRÜNLERİ 131 TEKSTİL GİYİM DERİ SANAYİ 89 KİMYA LASTİK PLASTİK ÜRÜNLERİ SANAYİ 221 TAŞ VE TOPRAĞA DAYALI SANAYİ 124 METAL EŞYA SANAYİ 196 ZİRAAT ALETLERİ VE MAKİNE SANAYİ 227 OTOMOTİV YAN SANAYİ 275 DEMİR VE ÇELİK DİĞER METAL SANAYİ 199 MAKİNE YEDEK PARÇA SANAYİ 287 TOPLAM 2210 Ticaret Alanındaki Faaliyetler Meslek odalarına üye kayıtlıdır. Bunların si ticaret odası, ü sanayi odası, 977 üye de Konya ticaret borsasına kayıtlıdır.. İl ve ilçelerimizdeki ticaret ve sanayi odaları ve borsalarda üye kayıtlı olup, Konya ve ilçelerimizdeki esnaf ve sanatkârlar odaları birliğine de üye kayıtlıdır. İl de 719 u yapı kooperatifi olmak üzere 893 adet kooperatif, anonim şirket ve adet limitet şirket bulunmaktadır. İl in dış ticareti, ülke dış ticaretinde yaşanan olumlu gelişmelere paralel olarak yükselişini sürdürmektedir yılında ithalat 555 milyon $, ihracat ise 494 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı % 89 dur. (Türkiye ortalaması % 62) yılı ekim ayı sonu itibarıyla da 563 milyon 431 bin $ ihracat ve 593 milyon 539 bin $ da ithalat yapılmıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı %95 dir (Türkiye ortalaması ise % 63). Madencilik Konya ili önemli maden rezervlerine sahiptir. Maden yataklarının ilçeler itibariyle dağılımı aşağıda Tablo 38 de gösterilmektedir. 85

86 Tablo 38 Maden Yataklarının İlçelere Göre Dağılımı MADEN CİNSİ ALÜMİNYUM (BOKSİT) DEMİR KROM KURŞUN ÇİNKO MANGENEZ BARİT KALKER (TOZ KİREÇ) KAONEN MANYEZİT MERMER KÖMÜR SICAK SU KAYNAKLARI BULUNDUĞU İLÇE DEREBUCAK, SEYDİŞEHİR HADİM, YUNAK ALTINEKİN, BEYŞEHİR, ÇUMRA, MERAM BOZKIR, HADİM BOZKIR, GÜNEYSINIR AKŞEHİR, BEYŞEHİR, HÜYÜK BOZKIR, HADİM, HALKAPINAR, ILGIN BEYŞEHİR, MERAM ÇELTİK, EREĞLİ, MERAM, YUNAK AKŞEHİR, SARAYÖNÜ BEYŞEHİR, SEYDİŞEHİR, ILGIN, KARAPINAR, SELÇUKLU, YALIHÜYÜK BEYŞEHİR, CİHANBEYLİ, DOĞANHİSAR, EREĞLİ, ILGIN, HÜYÜK, KARAPINAR, KARATAY, SEYDİŞEHİR, TUZLUKÇU Sosyo-Ekonomik Yapı ve Çalışma Hayatı 2000 yılı genel nüfus sayımına göre il de bulunan 12 yaş ve üstü nüfusun işgücüne katılma oranı % 54,1 dir. Bu oranın % 69 unu erkek, % 39,2 sini ise kadın nüfus oluşturmaktadır (Türkiye de ise bu oran %55 dir). Bu oran içindeki nüfusun % 70,6 sını erkek, %39,6 sını ise kadın nüfus oluşturmaktadır). İlimizde istihdam edilen (12 yaş ve üstü) nüfusun iktisadi faaliyet kollarına göre, % 62,4 ü tarım, % 9,1 i sanayi, % 3,8 i inşaat, % 24,6 sı hizmet, % 0,1 i diğer sektörlerde çalışmaktadır. (Türkiye de ise, % 48,3 ü tarım, % 13,3 ü sanayi, % 4,6 sı inşaat, % 33,4 ü hizmet, % 0,4 ü diğer sektörlerde çalışmaktadır). Ekonomik Faaliyete Göre İstihdam Edilen Nüfus İlimizde sosyal güvenlik kapsamında i aktif, si pasif (emekli) olmak üzere İş Kurumu İl Müdürlüğüne 2007 kasım sonu itibarıyla kişi iş başvurusunda bulunulmuş olup, bu başvurulardan sı işe yerleştirilmiştir. İşsizlik oranı TÜİK in 2006 yılı verilerine göre % 9,9 dur. Türkiye ortalaması işsizlik oranı ise 10,6 dır. Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Konya Bölge Müdürlüğü kayıtlarına göre, faal işyerinin bulunduğu il de kayıtlı işçi vardır. İlimizde 20 banka ve 121 banka şubesi bulunmaktadır. şubelerin 55 adedi merkez ilçede, 66 adedi ise diğer ilçelerde faaliyet göstermektedir. Kamu Gelir ve Giderleri 2006 yılında tahakkuk eden tüm vergi gelirleri 1 milyar 205 milyon tl olup, bu gelirin 1 milyar 1 milyon TL si tahsil edilmiştir. Tahsilât oranı ise % 83 dür yılı ekim ayı sonu itibariyle 1 milyar 246 milyon 73 bin TL tahakkuk eden tüm vergi gelirlerine karşılık 968 milyon 226 bin TL tahsilat yapılmıştır. Tahsilat oranı ise % 77,70 dir. 86

87 2006 sonu itibariyle 1 milyar 104 milyon TL bütçe gelirine karşılık 1 milyar 540 milyon TL harcama yapılmıştır. kamu gelirlerinin giderleri karşılama oranı % 72 dir yılı kasım sonu itibarıyla 1 milyar 105 milyon 995 bin TL bütçe gelirine karşılık 1 milyar 599 milyon 806 bin TL bütçe gideri olmuştur. Kamu gelirlerinin giderleri karşılama oranı 69 dır. İlimizde 2006 yılı sonu itibariyle adet gelir vergisi mükellefi, adet kurumlar vergisi mükellefi olmak üzere toplam adet vergi mükellefi vardır yılı eylül ayı sonu itibariyle ise adet gelir vergisi, adet kurumlar vergisi olmak üzere toplam adet faal vergi mükellefi bulunmaktadır. (Kaynak: Faaliyetin yer aldığı İçeriçumra kasabası için 2012 yılı nüfus ile hayvansal ve bitkisel istatistiki veriler aşağıda sunulmuştur. Tablo 39 İçeriçumra Kasbası Nüfus verileri İl İlçe Belde/Köy Toplam Erkek Kadın Konya Çumra İçeriçumra

88 9. Faaliyet Alanı ve Yakın Çevresi İle İlgili Diğer Özellikler: - Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit Ve Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri ve koruma altına alınmış diğer alanlar), Proje alanı ve yakın çevresinde (nehir, göl, sulak alan v.s.) ile koruma statüsüne haiz (Milli Park, Tabiat Parkı vs.) olup olmadığı, varsa faaliyet alanına uzaklıkları faaliyetin bu alanlara olası etkilkerinin yorumlanması ve koruma tedbirlerinin belirtilmesi. - Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Alanlar (Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sınırlandırılmış Alanlar vb.) Bu yönetmelik kapsamında bulunan projelere ilişkin yapılacak çalışmalar sırasında başvurulması gereken mevzuatın dökümü aşağıda yer almaktadır. Mevzuatta olabilecek değişiklikler bu bölümün ayrılmaz bir parçasıdır tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği nin Ek-V Duyarlı Yöreler Listesi nde belirtilen: Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar Faaliyet alanı; tarih ve 2873 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Milli Parklar Kanunu nun 2. maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3. maddesi uyarınca belirlenen Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları ve Tabiat Koruma Alanları dışında kalmaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve 4915 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Orman ve Su İşleri Bakanlığı nca Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları dışında kalmaktadır. Faaliyet alanının doğusunda ve 4 km mesafede yaban hayatı koruma sınırı vardır (Bozdağ yaban koyunu koruma sahası). Faaliyetten dolayı yaban hayatı koruma sahasına olumsuz bir etki beklenmemektedir. Faaliyet alanı; tarih ve 2863 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 2. maddesinin a - Tanımlar bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanı olarak tanımlanan ve aynı Kanun ile 3386 sayılı kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar dışında yer almaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve 1380 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları kapsamı dışında kalmaktadır. 88

89 Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği 17, 18, 19, 20. maddesinde ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik te belirtilen Mutlak Koruma Alanları, Kısa Mesafeli Koruma Alanları, Orta Mesafeli Koruma Alanları, Uzun Mesafeli Koruma Alanları dışında kalmaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 30/03/2010 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik de belirtilen Hassas Kirlenme Bölgeleri kapsamı içine girmemektedir. Faaliyet alanı; tarih ve 2872 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Kanunu nun 9. maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri olarak tespit ve ilan edilen alanlar dışında yer almaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve 2960 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Boğaziçi Kanunu na göre koruma altına alınan alanlar dışında kalmaktadır. Faaliyet alanı; Tesis yeri Konya-Isparta Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzen Planını sınırları içerisinde yer almakta ve Tarımsal Nitelikli Alan olarak gösterilmektedir. Konya- Isparta Planlama Bölgesi 1/ ölçekli Çevre Düzen Planı, Uygulama Hükümleri ve Plan Açıklama Raporu ile bir bütün olup, yapılan her tür ve ölçekteki planların Çevre Düzeni Planına uygun olarak yapılacak ayrıca ruhsatlandırma ile ilgili iş ve işlemlerin 3194 sayılı İmar Kanunu ve İlgili yönetmeliklerine uygun olarak yapılacaktır. Faaliyet alanı; tarih ve 3621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar kapsamı içine girmemektedir. Faaliyet alanı; 2601/1939 tarih ve 3573 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun da belirtilen alanlar dışında yer almaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve 4342 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mera Kanunu nda belirtilen alanlar kapsamı içinde yer almamaktadır. Faaliyet yerinin çevresinde bulunan İçeriçumra ve Çumra Belediyelerine ait Mera vasıflı araziler bulunmaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde belirtilen alanlar dışında bulunmaktadır. 89

90 Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmeler Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanlarında belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları kapsamı içine girmemektedir. Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınan alanlar dışında yer almaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Akdeniz de Özel Koruma Alanlarına İlişkin Protokol gereği ülkemizde Özel Koruma Alanı olarak belirlenmiş alanlar içinde bulunmamaktadır. Faaliyet alanı; tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit listesinde yer alan alanlar dışında kalmaktadır. Faaliyet alanı; Cenova Bildirgesi nin 17. maddesinde yer alan Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar içerisinde yer almamaktadır. Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi nin 1 ve 2 nci maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından Kültürel Miras ve Doğal Miras statüsü ile koruma altına alınan kültürel, tarihi ve doğal alanlar kapsamı içine girmemektedir. Faaliyet alanı; tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar kapsamı dışında kalmaktadır. Faaliyet Alanı; tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi ile ilgili alanların dışında kalmaktadır. 90

91 Korunması Gereken Alanlar Faaliyet alanı; Onaylı çevre düzeni planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar vb.) dışında yer almaktadır. Faaliyet alanı; Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı içinde bulunmamaktadır. Faaliyet alanı; Sulak alanlar; Yaban hayatın yaşama ortamı olan, doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel git hareketlerinin çekilme devresinde derinliği 6 metreyi geçmeyen sular, bataklık sazlık ve turbalıklar ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler içerisinde yer almamaktadır. Faaliyet alanı; Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları dışında kalmaktadır. Faaliyet alanı; Bilimsel araştırmalar için önem taşıyan ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yasama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar kapsamı dahilinde değildir. Faaliyet alanı; Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Alanlar (Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sınırlandırılmış Alanlar v.b.) dışında kalmaktadır. 91

92 BÖLÜM III 92

93 PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER A. Projenin Faaliyetleri Kapsamında, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler A.1.Proje Kapsamında Yer Alan Herbir Tesisin Özelliği (Kümes, Yem Deposu, Su Deposu, Fosseptikler, Personel Lojmanı, İdare Binası, Laboratuar, Ölü Çukuru, Gübre Depolama vb.), Adetleri, Kapasiteleri, Nerelerde, Nasıl ve Ne Kadar Alanda Yapıldığı, Üretim ve işletme Yöntemleri ve Teknolojileri,(Ayrı Olarak Alt Başlıklar Halinde Verilmelidir.), Proses Akım Şeması, Şema Üzerinde Kirletici Kaynakların Gösterimi Toplam m² lik bir sahada 10574,5 m2 si kapalı olmak üzere Tuzcuoğulları Tavukçuluk Tarım Ürn. San. Tic. Ltd. Şti.. tarafından ( tavuk ve civciv) kapasiteli, 5 adet tavuk ve 1 adet civciv kümesi olmak üzere toplamda 6 adet kümes ve 1 adet bakıcı evi, 1 adet yem ünitesi, 1 adet yumurta deposu, 9 adet çelik yem silosu, 1 adet Gübre işleme prosesi ile Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi yapılması planlanmaktadır. Tablo 40 Yapılması Planlanan Üniteler, Alanları ve Kapasiteleri Bina Cinsi Alanı (m 2 ) Kafesteki Kat Sayısı Bir Gözde Bulunacak Tavuk Sayısı Planlanan Kapasite (Adet) K1 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K2 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K3 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K4 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk K5 Tavuk Kümesi 1387,5 8 Kat 10 Tavuk C1 Civciv Kümesi 937,5 5 Kat 25Civciv Yumurta Deposu Bakıcı Evi Yem ünitesi Su deposu Gübre işleme 1387, Toplam Alan 10574, Toplam Parsel Alanı Kafes Sistemi ve Özellikleri: Yumurta eldesi amacı ile kurulacak tesisin yapım aşamasında kümes tipleri yönünden birtakım araştırmalar yapılmış ve yumurta tavukçuluğu açısından en avantajlı olan pencereli kafes sistemi kümes yapılması tercih edilmiştir. Tavuk kümeslerinde kafesler 8 katlı, 2 bölmeli, 5 blok ve her bir sırada 100 bölmeden oluşacaktır ve her kümeste adet tavuk olacaktır. 93

94 Şekil 39 Kullanılması Planlanan Kafes Sistemi Kafes sisteminin sahip olduğu aşağıda açıklanan avantajlar nedeniyle kafes sistemi kümes tercih edilmiştir: 1. Birim kümes alanına konan tavuk sayısı diğer kümeslerden 4 5 misli daha fazladır. 2. Altlık sorunu yoktur. 3. Yumurtalar daha temizdir. 4. Fazla dolaşıp enerji kaybetmedikleri için yemden yararlanma biraz daha yüksektir. 5. Yere yumurtlama sorunu yoktur. 6. Gurk (civciv çıkarma için kuluçkaya yatma) olma hali çok azdır. 7. Tavuklar ayakaltında dolaşmadıkları için bakımları daha kolaydır. 8. Yumurtalar biraz daha ağırdır. 9. Ölüm oranı genellikle daha düşüktür. 10. İş gücü gereksinimi, otomasyona bağlı olarak % daha azdır. 11. Tavukların tek tek kontrolü, kötü ve düşük verimlilerin ayrılması daha kolaydır. 12. Gübrenin alta geçmesi ve tavukların birbirleriyle temasının az olması nedeniyle hastalık kontrolü daha kolaydır. 13. Kannibalizm ( kendi türünü yeme vakası) daha düşük düzeydedir. 14. Hayvanların kendi yumurtalarını yemelerine ender rastlanır, bu alışkanlığı olan hayvanlar kolayca ayıklanır. Bugün yeryüzünde yetiştirilen tüm ticari yumurta sürülerinin % i kafeslerde barındırılmaktadır. Kafesler, yumurta tavukları için olduğu kadar civciv ve piliçler için de kullanılmaktadır. Kafes sistemi kümes tipinde; tavuklar kafesler içinde durur ve serbest gezinmelerine izin verilmez. Bu tip kümesler, yumurta üretimi yapan çiftlikler için idealdir. Kafes sisteminde yem kaybı azdır. Yumurtalar kendiliğinden yumurta kanallarına birikir. Fazla iş 94