GREGORY DART 1968 y l nda do an Dart, Cambridge, Clare College da yüksek ö renimini ve doktoras n tamamlad ktan sonra, y llar aras nda

Transkript

1 GREGORY DART 1968 y l nda do an Dart, Cambridge, Clare College da yüksek ö renimini ve doktoras n tamamlad ktan sonra, y llar aras nda ngiltere nin kuzeyindeki York Üniversitesi nde ders verdi. Halen College London Üniversitesi nde romantik edebiyat dersleri veriyor. ngiliz ve Frans z romantizmi, flehrin edebiyatta ve sanatta temsilleri, XIX. yüzy l bafllar nda gazetecilik ve opera konular yla ilgileniyor. Yar otobiyografi, yar deneme tarz nda kaleme ald Karfl l ks z Aflk n yan s ra Rousseau, Robespierre ve English Romanticism adl bir inceleme kitab var. Cambridge University Press taraf ndan yay mlanan kitap, Frans z Devrimi ve ngiliz yazarlar üzerindeki etkisiyle ilgili. William Hazlitt, Leigh Hunt ve Charles Dickens gibi XIX. yüzy l yazarlar üzerine makaleler kaleme alan Dart, halen Londra da yafl yor. Baflta London Review of Books ve Times Literary Supplement olmak üzere çeflitli ngiliz dergilerine kitap yaz lar, Covent Garden için opera yaz lar yaz yor.

2 Ayr nt : 420 Lacivert kitaplar dizisi: 23 Karfl l ks z Aflk Kovalamak ve Kovalanmak Üzerine Gregory Dart ngilizceden çeviren Ayfle Öztek Yay ma haz rlayan Çiçek Öztek Kitab n özgün ad Unrequited Love on Stalking and Being Stalked Short Books/2003 bas m ndan çevrilmifltir Gregory Dart Bu kitab n Türkçe yay m haklar Ayr nt Yay nlar na aittir. Kapak illüstrasyonu Sevinç Altan Kapak düzeni Deniz Çeliko lu Düzelti Ayten Koçal Bask ve cilt Sena Ofset (0212) Birinci bas m 2004 Bask adedi 2000 ISBN AYRINTI YAYINLARI Hobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No: 3 Ca alo lu - stanbul Tel.: (0 212) Faks: (0 212) & info@ayrintiyayinlari.com.tr

3 Gregory Dart Karfl l ks z Aflk Kovalamak ve Kovalanmak Üzerine

4 L A C V E R T K T A P L A R D Z S fi fiten GEÇT KTEN SONRA VER LEN SÖZLER Darian Leader SEVG N N HALLER Stephanie Dowrick ÖPÜfiME Metafizikten Eroti e Adrianne Blue KAHKAHA BENDEN YANA Sören Kierkegaard AR STOS Yaflam Üzerine Notlar John Fowles SALOME Yaflam ve Yap tlar Angela Livingstone BAfiTAN ÇIKARMA ÜZER NE Jean Baudrillard BEN AYAKTA GÖMÜN Çingeneler ve Yolculuklar Isabel Fonseca GECE Gece Hayat, Gecenin Dili, Uyku ve Rüyalar A. Alvares COOL Bir Tavr n Anatomisi Dick Pountain & David Robins HAYATIMIN F LOZOFUNA AfiK MEKTUPLARI Monique Charles COOL ANILAR ( ) Jean Baudrillard KEND N ALDATMA Herbert Fingarette GÖ Ü DELEN ADAM Papalagi fiöhret Chris Rojek ANAHTARLAR VE K L TLER K sa Düzyaz lar Michel Tournier T K TAK Zamana Kaçamak Bir Bak fl Jay Griffiths VAMP R KAZANOVA Susie Orbach Griffiths KÖTÜLÜ ÜN fieffafli I Afl r Fenomenler Üzerine Bir Deneme Jean Baudrillard DÜfi SÖYLEMLER Pierre Sorlin APTALLIK ANS KLOPED S Matthijs van Boxsel ÖPÜfiME, GIDIKLANMA VE SIKILMA ÜZER NE Hayat n Didiklenmemifl Yanlar na Dair Psikanalitik Denemeler Adam Phillips KARfiILIKSIZ AfiK Kovalamak ve Kovalanmak Üzerine Gregory Dart HAZIRLANAN K TAPLAR BEYAN ED LECEK DENEMELER Juilan Barnes LANET Son Gizli Tabu ile Yüzleflmek Karen Houppert MKÂNSIZ TAKAS Jean Baudrillard

5 I B ana yazmaktan vazgeçmeyecek, ler, mektuplar, mesajlar, kartlar... Ama ona art k cevap vermememin nedeni sadece onu pek az tan yor olmam de il. As l neden gittikçe kuvvetlenen o srarc ton; bir de benim hiç kat l m m olmadan aram zda geliflen bir aflk maceras n n giderek ivme kazand gerçe i. Kimi zaman flikâyetleri o kadar akla yak n geliyor ki, suçlanmas gereken ben miyim diye flüpheye düflüyorum. Baflka bir an geliyor, kad n n kat ks z nefretinin alevi beni büyülüyor, iflte o zaman korkmaya bafll yorum. Cep telefonumdan bir sinyal sesi duydu um anda telefon gibi ben de titremeye bafll yor, vahfli ve soyut bir korkunun içinde 5

6 kayboluyorum. SEN N Ç N END fie DUYUYORUM. DAVRA- NIfiLARIN NORMAL DE L. Metro giriflinden uzaklafl p, bir arka sokaktan afla yürüyor, hukuk bürolar n n bulundu u bofl bir meydana geliyorum. Güneflten a arm fl tafllar ayaklar m n alt ndan kay p da l yor, ad m seslerim her tarafta yank lan yor. Pencerelerden birinde yeni bir mesaj, yüzünü cama yap flt rm fl: KO- NUfiMAMIZ GEREK. HER fiey O KADAR KARMAfiIK K. Bu tür yaz lar görmezden gelmek de, bunlara cevap vermek de ayn derecede imkâns z. Kendimi, bir grafikteki tek bir nokta misali, anlams z beyaz bir denizde süzülüyormufl gibi hissediyorum. Ve her geçen gün ondan ve di er herkesten gelen sab rs z mesajlar giderek daha can s k c ve bunalt c olmaya bafll yor: DÜN SEN NLE GÖRÜfiMEK Ç N ÇOK U RAfiTIM. N Ç N TE- LEFONA H Ç CEVAP VERM YORSUN? Ben ngiliz Edebiyat dersleri veren otuz dört yafl nda bir okutman m; söz konusu kad n da yani Lucy, ayn konuda çal flan bir ö renci. Bu durumda biraz kuflkulu bir hava var, bunu kabul ediyorum, trajik bir hoca-talebe iliflkisinin tüm klifleleri mevcut. Asl nda bu gerçek bir hoca-talebe iliflkisi olsayd belki de her fley daha basit olurdu; en az ndan kimin suçlanaca fazlas yla belli olurdu. Ancak böyle tipik görünse de, bu o tür bir hikâye de il. Ben hiçbir zaman Lucy nin hocas olmad m, yani gerçekte ö rencilerimden biri falan de il. O, yirmili yafllar n ortalar nda bir doktora ö rencisi, benden yüzlerce mil uzakta bir üniversitede okuyor. Peki o zaman ben niçin ondan bu kadar korkuyorum? Ve neden bu k z benim baflkalar ndan da böylesine çekinmeme sebep oldu? Belki de özgüvenimi böylesine sarsmas ve tüm di er iliflkilerimi sorgulamama neden olmas, özellikle onun hayat mdaki garip ve oldukça soyut konumundan kaynaklan yor, çünkü ne eski bir arkadafl m ne de eski sevgilim. flleri daha da kötülefltiren bir baflka gerçek de tam bir y ld r Londra da yaflamama ra men yeni arkadafll klar m n birço unun bende yaratt duygunun büyük bir istikrars zl k ve karars zl k olmas ; öyle ki yapt - 6

7 m her hareketin yanl fl oldu unu san yorum. flin garip taraf, yeni dostlar m ve ifl arkadafllar mla ilgili belirsizliklerin esas nedeni olan Lucy nin nefret ve cazibe kar fl m kaprisli tavr, h zla her zaman bel ba layabilece im yegâne unsur olmaya bafll yor, sanki bu, her zaman hayat mda var olmufl gibi hissediyorum. Ayr ca flikâyetlerinin nereden kaynakland n n belli olmamas gerçe i, ona sanki tuhaf bir yetki kazand r yor. Yak nmalar, Tanr kat ndan gönderilen yarg lar gibi onlar en az bekledi im zamanlarda sanki gökten bafl ma ya yor. BEN BUNU HAK EDE- CEK H ÇB R fiey YAPMADIM. BANA KARfiI DUYDU UNU DÜfiÜNDÜ ÜM SO UKLU U VEYA ACIMASIZLI I H SSET- MEY HAYAL B LE EDEM YORUM. Bu tür mesajlar ald mda içim k zg nl kla doluyor ve öylesine yo un bir tepki veriyorum ki onun bana haks zl k etti ine kani oluyorum. Sadece haks z oldu una de il, suçlamalar n n bir temele dayanmad na da inan yorum; bunda en ufak bir yan lma pay yok diye düflünüyorum. Ancak aradan çok zaman geçmeden kuflkular yavaflça içime s zmaya bafll yor, tüm hikâyeyi bir kez daha gözden geçirirken buluyorum kendimi. Her fley iki y l önce ben hâlâ York Üniversitesi ndeyken bafllad. Yaz tatilinde ve güneyde bir üniversitede XIX. yüzy l edebiyat konusunda bir konferansa kat lm flt m. XIX. yüzy l benim özel ilgi alan m oldu u için hevesli olmam gerekirdi ama ilk tan flma gecesi resepsiyonu için kampus boyunca yürürken, en iyi konferanslarda bile bir miktar stres ve uyumsuzluk olabilece ini düflünerek ister istemez kendimi biraz tedirgin hissediyordum. Resepsiyonun yap ld binaya yaklaflt mda bar n, büyük bir yapay göle bakan iri tafllarla döfleli, yüksek bir teras üzerinde oldu unu ve orada flimdiden gürültücü bir konferans kalabal n n topland n gördüm. Onlara kat lmak üzere yavafl yavafl merdivenlerden ç kt m. Merdivenlerin en üst basama nda yaln z bafl na duran genç bir kad n vard, etraf na bak n yordu, sanki bir arkadafl n bekliyormufl gibi. Terasa flöyle bir göz gezdirdi imde tan d klar mdan hiçbirinin henüz gelmemifl oldu unu fark ettim 7

8 ve ne yapaca ma karar veremeden bir iki dakika orada durdum. Bütün bu zaman boyunca bu k sa sar saçl, solgun ve güzel kad n önümde durmaya devam etti, benim gibi ne yapaca n bilmeyen tek bafl na kalm fl birisi. Belki özverili davranmak, onu bu durumdan kurtarmak istedim; belki de amaçlar m daha bencilceydi, sadece kendimi kurtarmakla ilgileniyordum. Bir ihtimal de ona, flimdi hat rlamakta veya anlamakta çok zorland m gerçek bir ilgi duymufltum. Amaçlar m ne olursa olsun, arzular m n içeri i ne olursa olsun, sonuçta tek ve dönüflü olmayan bir hareket yapt m: Onun yan na yürüdüm ve kendimi takdim ettim. Kad n n ad Lucy idi, oldukça içten görünüyordu, fakat sohbetimiz ilerledikçe ve ben ona bir içki almay teklif etti imde, davran fllar nda biraz asabi ve dalg n bir hava sezdim, sanki düflünceleri baflka bir yerlerdeymifl gibiydi. Ona birisini, bir arkadafl n falan m bekledi ini sordum. Yo, hay r, dedi. Yani bir arkadafl m vard, en iyi arkadafl m Karen. Planlar m za göre buraya, ilk konferans m za onunla birlikte gelecektik. Fakat bir iki hafta önce bir trafik kazas nda öldü. Benim için çok korkunç bir flok. Aman Tanr m, dedim, ne kadar kötü bir fley, çok üzüldüm. lk önceleri ne yapaca m bilemedim. Kazadan sonra buraya kendi bafl ma gelme fikrinden nefret ettim. Ama sonra kendime, onun gelmemi isteyece ini söyledim. Ve iflte buraday m. Bu kötü sürpriz ortaya bir bomba gibi düfltü ve aram zdaki resmi mesafeyi darmada n etti; Blitz in The Heat of The Day adl roman nda Elizabeth Bowen in Robert ile Stella n n ilk karfl laflmas n anlat rken dedi i gibi tüm bir ân n tamamen yerle bir edilmesi olmufltu bu. Lucy e bir içki almay önerdim; ikimiz birlikte bara do ru giderken Karen ile arkadafll klar n ve onunla paylaflt coflkulu akademik baflar hayallerini anlatt. Ondan sonra bana k saca tezini anlatt ; XIX. yüzy l melodramlar konusunda bir çal flmayd. Ona bakt m zaman doktora düzeyine bu kadar çabuk eriflmifl olmas na flafl rm flt m, çünkü çok daha genç 8

9 bir insan n ürkek ve hafif k r lgan havas n tafl yordu hâlâ, yani en az ndan bana öyle görünmüfltü. Etraf mda, tan d m insanlar n bir k sm yavafl yavafl bara do ru y lmaya bafllam flt. Onu bir ikisiyle tan flt rd m, ondan sonra da bir baflkas beni çeneye tuttu. Bir zaman sonra, teras n di er taraf nda gözüme çarpt. Orta büyüklükte bir grubun aras nda gülüp konuflmaktayd ve genel olarak keyfi yerinde gibi görünüyordu. Aniden akl ma bir fley geldi; belki de bir iki saat önce kendimi tan flt rmak suretiyle bir tür hay r ifllemifl, yan na gidip çevresiyle aras ndaki buzlar n erimesine katk da bulunmufl, onun bir geçifl ayininin olas güçlükleriyle bafl edebilmesini sa lam flt m. Ayn zamanda, kendisini olaylar n ak fl na ne denli süratle kapt rd na da flahit olmufltum; asl nda k z n göründü ü kadar utangaç ve k r lgan olmad n ve benim flövalyeli im olmadan da pekâlâ becerebilece ini fark ettim. Bundan sonraki bir iki gün boyunca Lucy ile birlikte çok vakit geçirmedik ama genellikle ayn gruplarda bulunduk ve ahbapl m z devam etti. Konferans n son günü herkes gibi biz de birbirimize adreslerimizi verdik; ben onun verdi i kâ t parças n, bir sürü baflka yaz, k v r z v r ve burufluk bir deste notla birlikte ceketimin ceplerinden birisine t k flt rd m hat rl yorum. Sonbahar boyunca ara s ra haberlefltik, yaz flmalar n esas amac benim gelecek ilkbaharda onun okudu u üniversitede bir seminer vermekle ilgilenip ilgilenmeyece im konusunu kesinlefltirmekti. lerinin tonu genelde ciddiydi. Kendisini tezini tamamlamak ve kariyerindeki bir sonraki aflamaya geçmek isteyen son derecede çal flkan ve h rsl bir genç kad n olarak tan - t yordu. Ancak arada bir benimle dalga geçiyor, sefih bir çapk n bekâr hayat yaflad m filan yazarak e leniyordu. Bu tür hafif alaylar pek de ciddiye almad m ama bazen, yine zarif bir biçimde kendimi bu suçlamalara karfl savunuyordum. Gerçekten, diyordum senin bu konuda hiçbir fikrin yok. Durum hiç de düflündü ün gibi de il. 9

10 Ondan sonraki y l n bafllar nda University College London da aç lan yeni bir okutmanl k pozisyonuna müracaat etmeye karar verdim; sonuçta bu ifllemler beni o kadar meflgul etti ki Lucy nin üniversitesindeki seminere kat lamad m. Aylar geçti. fiansl yd m, ifle kabul edilmifltim, dolay s yla haziran ve temmuz aylar n n büyük bölümünü Londra da gezip bir daire aramakla geçirdim. ki ifl aras ndayd m, bir sürü bofl vaktim vard, kendimi bir hayal dünyas n n l k ak nt s nda tek bafl ma yüzer bir halde buldum, geç saatlere kadar sokaklar dolaflt m durdum. Big Smoke un * ve yap s n n, ard nda yatan hikâyenin tarihsel topografyas üzerine coflkuyla çal flmaya bafllad m; bat ya do ru yürüdükçe Finsbury ve Clerkenwell in ortaça a özgü sokak örgüsünün, yerini Bloomsbury nin vakarl, George tarz bir geometriye b rak fl n ve Piccadilly den South Kensington a do ru yürürken erken XIX. yüzy l mimarisinden Victoria dönemine geçifli gözlemledim. Bu geçifllerden daha hoflu da, pek tabii ki ç lg n, ayk r ve uyumsuz unsurlar, genel örüntüde bunlar n yaratt karmafla, garip yeni geliflmelerdi; ve daha da garip olan, eski fleylerin her yüzy l, biçim ve dini inanc bir araya getirerek, birlefltirerek hayat na devam etmesiydi. Her fleyden önemlisi de Londra n n, özgürlük psikolojisine nesnel bir biçim verilmifl olan bir flehir gibi görünmesiydi. City de, Mansion House, Wellington Dükü nün heykeli, ngiltere Bankas ve Kraliyet Borsas n n bulufltu u merkezde kesiflen yollarda yürüdü üm ilk bir iki sefer buralar n Paris teki büyük kamusal mekânlarla k yaslanamayacak kadar donuk bir yerleflim alan oldu unu düflünmüfl, küçük bir yere tekerlek göbe i misali s k flm fl binalara benzetmifltim. Bu çok ngiliz olan karmaflan n ola anüstü dinamizminin ancak zamanla fark na varabildim: Bir merkezden kollara ayr lan, uçan sandalyeler misali savrularak her yöne aç lan sokaklar, ticaretin dal budak salarak geliflme- * fiehir ya da insan yap s bir yerleflim alan için kullan lan argo bir söz. Burada Londra kastediliyor. (y.h.n.) 10

11 sini kusursuz biçimde simgeliyordu. Londra n n tutars zl, de- iflik dönemlerin ve mimari stillerin sanki karmakar fl k bir aile tart flmas ndaym flças na sürekli olarak itiflip kak flmas, birbirleriyle tezat oluflturmas da bu sembolizme katk da bulunuyordu. fiehir, hayali Piranesi zindanlar gibi garip bir paradoksun içinden ç km fl gibiydi: Hapislikteki özgürlük paradoksu. Say s z merdiven, yaya yolu, balkon, kemer, kalabal k devasa meydan, y lankavi tekinsiz arka sokak, geçit... rüyalar n flaflk n ve muhteflem mant ile hepsi her yere giden ve hiçbir yere gitmeyen yollar. Kalbim bu uzaktaki fleyler taraf ndan her bir yöne çekiliyordu: Döndüm, dolaflt m durdum buralarda. yi bir yazd, o ilk yaz. A ustos ay nda Spitalfields de bir daire sat n alm flt m, City nin yüksek ve dimdik güzelli ini East End in daha zavall ve beli bükük çekicili inden ay ran bir s n rdayd bu semt. Metropolde hâlâ çok fazla insan tan m yordum ama buraya biraz olsun al flmaya bafllam flt m, hafta boyunca British Library de çal fl yor, hafta sonlar nda da flehri keflfe ç k - yordum. Ancak eylülün sonlar na do ru biraz yaln zl k hissetmeye bafllad m, yan mda birlikte e lenip etraf gezdirebilece- im, tercihan benim gibi kente yabanc bir kimsenin olmas n istiyordum. Sonra, durup dururken Lucy den bir ald m. Taflradaki ö renci yaflam ndan s k lm fl görünüyordu ve Londra ya tafl nmay düflünüyordu. Bir fleyler beni dürttü, onu dönem bafllamadan gelip bende kalmak üzere davet ettim. Ekimin ilk günlerinde bir cumartesi sabah Euston stasyonu nda bariyerlerin arkas nda beklerken, trenden inen Lucy nin bir anl k görüntüsünü hat rl yorum. Bavulunu vagondan indirip platformda yürümeye bafllad nda kararl bir havas vard. Hat rlad m kadar yla üzerinde k rm z bir ceket, içinde siyah bir gömlek, alt nda k sa bir siyah etek, bacaklar nda dizine kadar gelen koyu k rm z deri çizmeler vard. Onu o k rm z çizmelerle yavafl ve kararl ad mlarda platformdan yukar do ru yürürken izledi imde içimde saçma bir duygu, belli belirsiz bir endifle duygusu hissettim, çünkü çizmeleri onun, hat rlad mdan da da- 11

12 ha genç ve k r lgan ama ayn zamanda garip bir flekilde tahrik edici ve eriflilmez görünmesine sebep olmufltu. lk bafllarda birbirimizden biraz çekinmemiz normaldi, ne de olsa bir y ldan uzun bir süredir görüflmemifltik. Ancak o gün akflamüstü oldu unda bile aram zda bir yak nl k kurmay henüz becerememifltik, bu da bana biraz garip görünmüfltü. Lucy nin konuflmalar bir doktora ö rencisinin yaflant s ndaki s k nt larla doluydu, ben de onun çeflitli yak nmalar na içtenlikle anlay fl gösterdim. Öyküsü pek bir tan d k gelmiflti: Tezini bitirmek için sab rs zlan yordu ama dan flman hocas ndan yeterli düzeyde yard m alamad n düflünüyordu, daha da kötüsü kampusta sosyal iliflkilerini sürdürebilece i kendisi gibi düflünen talebe pek azd. Bu hafif yak nmalar aras nda merkezi Londra n n baz yerlerini gezdik: Modern Tate ve Soane Müzeleri ni, Regent Caddesi ni, St. James Park n. Gün biraz görev havas na bürünmüfltü. Asl nda pek de can m s k lm yordu ama ister istemez onun ziyaretini kendi aç mdan bir cömertlik gösterisi, bir iyilikseverlik olarak düflünmeye bafllam flt m. Villiers Soka ndaki Gordon s da, koyu renkli tu la duvarlar ve balmumu kaplanm fl flifleler aras nda akflamüstü içkilerimizi yudumlarken, Lucy bulundu u kampustan ayr lmakta acele etmesinin bir baflka nedeni oldu unu söyledi. Bana eski bir arkadafl taraf ndan taciz edildi ini anlatt ; adam obsesif bir flekilde ona âfl kt, onu davetleriyle, birtak m istekleriyle sürekli rahats z ediyordu. K z kaç kere onunla ilgilenmedi ini söylerse söylesin, adam da ne kadar art k sadece arkadafl olarak kalmay kabul ederse etsin, k sa sürede eski kararlar n unutup kampanyaya yeniden bafll yordu. fiarab m yudumlay p bu öyküyü dinlerken, onun ad na sinirlenmeye bafllad m ve k zg nl m dile getirdim; ona neden adamla iliflkisini bir kerede tamamen kesmedi ini sordum. K z bafl n sallad ve her fleyin o kadar da basit olmad n, her ikisinin de ayn sosyal grubun parças olduklar n ve ayn kasabada yaflamaya devam etti i sürece ondan kaç namayaca n anlatt. 12

13 Gordon s ta birer içki daha içtik, ancak hareketlerimizdeki o garip rahats zl k hâlâ geçmemiflti; öyle ki bir restoran aranmaya bafllad m zda, birbirimize söyleyecek hiç laf m z kalmayacak m acaba diye meraklanmaya bafllam flt m. Komik bir flekilde, tam da sohbet tükenmek üzereyken gökler delindi ve kendimizi yo un bir ya mur alt nda Oxford Caddesi nden karfl ya, Fitzrovia ya do ru koflarken bulduk. Her taraf m z tafllara vuran ya murun fl k rt s sarm flt ; sular oluklardan afla ça l yor, neon fl klar n n üstünden z pl yor, ayaklar m z n alt nda minik fl k p r lt lar halinde oraya buraya s çr yordu. Charlotte Soka ndan afla ya do ru sevinçle bakt m; sanki sokaklar alt nla kaplanm flt. Sonunda Charlotte ve Goodge sokaklar n n kesiflti i köflede bir Thai restoran bulduk. Garson bize Fitzroy Arms a bakan bir pencere önünde bir masa verdi. Mönülerimiz geldi; henüz listeyi incelemeye bafllam flt k ki Lucy kendi mönüsünü bir kenara koydu, bir an duraksad ktan sonra temkinli bir so ukkanl l kla konufltu: Sana söylemek zorunda oldu um bir fley var, dedi. Bafl m kald r p ona bakt m. Sesinde garip bir ton vard. Ne olursa olsun, söyleyece inin f st k alerjisi veya beyaz pilavdan nefret etmek gibi bir konuyla ilgisi olmad n anlam flt m. Bir y ldan fazla bir süredir sana âfl m, dedi. O kadar uzun zaman oldu ki. Bu bildiride öylesine kesin ve resmi bir hava vard ki afallad m kald m. Gülmem gelmiflti ama gülemezdim. Ne diyece imi bilemiyordum. Özür dilerim, dedi, herhalde bunu söylememem gerekirdi. Ve flimdi bütün bir akflam berbat etmifl oldum. Tavr mesafeli ve garipti. Belki asl nda son derece sinirli ve endifleliydi ama bana akseden, alayc bir tarafs zl kt, sanki az önce söyledikleri kendisini hiçbir fleklide ba lamazm fl gibi. Burada önemli olan fley, onun kendisini rahats z hissetmesine sebep olmamakt, ya da ben öyle düflündüm ve böylece bafllad m saçmalamaya, sessizli i doldurmak için bir dizi aç klama ve ba- 13

14 hane s ralad m durdum. Geçmiflte onun yafl nda bir kad nla yaflad m ateflli bir aflk iliflkisini uzun uzun anlatmaya koyuldum. Aram zdaki atmosfer biraz daha gerçek gibi görünsün diye çabalad m, laf baflka yerlere getirdim. Nihayet üzüldü ümü ancak duygular na cevap vermemin oldukça imkâns z oldu unu söyleyebildim ona; çünkü çok gençti. Âfl k olmad m z için bir neden göstermek zorunda falan de- iliz, ama nedense bunu hep yapar z. Bu, baflkalar n n bize zorla kabul ettirdi i, bizim de kendimizden bekledi imiz, bizi reddetmek zorunda kald klar zaman bizden uzaklaflan sevgililerimizden de bekledi imiz bir fleydir. fiu da bir gerçek ki bu gibi konular n aç klamas olmaz, çünkü aflk da dini inanç gibi ne rasyoneldir ne de iste e tabi. Yapabilece imiz tek fley ya bize sunulan mazeretleri kabul etmek ya da etmemektir. Lucy benimkileri kabul edemedi. Tüm bu tutars z mant k yürütmelerimi sars lmaz bir kuflkuculukla karfl lam fl görünüyordu. fiu veya bu flekilde, onu ikna etmeyi baflaramad m. Kahvelerimizi içerken Lucy ye, söylediklerinden dolay utanmamas gerekti ini belirttim ve pek tabii hâlâ arkadafl olarak kalabilece imiz konusunda güvence verdim. Ancak bu ani ilan aflk n, ziyaretinin geri kalan bölümünü etkilemesi kaç n lmazd. O gece benim ev ikimize dar geldi, kahvalt s ras ndaki sohbetimiz iyimser bir yorumla garip olarak nitelenebilirdi ancak. Oldukça sinir bozucu bir flekilde sesinde kulak t rmalayan, c rlak bir ton geliflmeye bafllam flt, sanki her an daha önce duymad - m yeni ve daha sald rgan bir ses tonuna geçecekmifl hissi uyand r yordu. Aram zda herhangi bir belirsizlik kalmas n diye bilinçli bir giriflim miydi, yoksa sadece onun içimi donduran aflk ndan kaçma arzusu muydu flimdi hat rlayam yorum, ama planlad mdan daha erken bir vakitte, yani ertesi sabah ona kibarca gitmesini söyledim. Angel stasyonu nda onu el sallay p geçirdikten hemen sonra müthifl bir rahatlama hissettim. En sonunda, beni onaylamayan o bak fllardan kurtulmufltum. Yine de Lucy nin olanlardan dolay kendisini afla lanm fl hissedebilece- 14

15 ini düflünmek içimi s zlat yordu. nsan n gururunu inciten kimseleri affetmesi kolay de ildir. Birkaç gün sonra bana bir kart gönderdi. Basit bir teflekkür kart yd, k sa bir de not yazm flt. Bundan bir iki hafta sonra gelense oldukça uzun bir mektuptu, hem önceki nefleli hava da kaybolmufltu. Restoranda konufltuklar m z düflündü ünü, yapt m aç klamalardan giderek daha az tatmin oldu unu söylüyordu. Onu sadece benden birkaç y l daha genç oldu u için reddetmemin saçma oldu unu bildiriyordu. Böyle bir mazereti nas l yorumlamas beklenirdi ki? Benim kendi amaçlar m gözden geçirmemin zaman gelmiflti: Niçin hafta sonunu birlikte geçirmek için onu davet etmifltim? Neyin peflindeydim? Davran fllar m aç klamak amac yla ona cevap verdim. Birisine onun hakk nda hiçbir zaman romantik emeller beslemedi inizi anlatmak kolay de ildir. Bu nedenle konuyu mümkün mertebe yumuflak ve dolayl bir flekilde anlatmaya çal flt m, o da art k durumu anlar diye düflündüm. Bir sonraki hafta bana çok daha öfkeli bir cevap gönderdi; mektubunda beni döneklikle, onu duygusuzca kullanmakla, oyunlar oynamakla, kas tl olarak ona cesaret vermekle suçluyordu. Bunlar ilk okudu umda öfkelenme s ras bana gelmiflti art k, çünkü hiçbir zaman böyle bir niyetimin olmad ndan emindim ben. Ama bir iki gün sonra duydu- um k zg nl k midemi buland rmaya bafllad ; bu duygunun beni küçük düflürdü ünü, yozlaflt rd n hissediyor, giderek artan bir sab rs zl kla bu duyguyu baflka bir fleye dönüfltürmek istiyordum. Bu nedenle olaylar bir de Lucy nin bak fl aç s ndan görmeye çal flt m. Gerçekten de durumu tamamen yanl fl yorumlam flt ama bu belki de k smen benim suçumdu. Belki de baz fleyleri yoruma aç k b rakm flt m, davran fllar m belirsizliklere yol açm flt, bütün bunlar düflünmeye çal flarak öfkemi bast rmak için elimden gelen her fleyi yapt m. Aradan bir hafta daha geçti, hâlâ ikinci mektubunu cevaplay p cevaplamama konusunda bir karara varamam flt m. Sonra bir akflamüstü, Waterstones a yapt m k sa bir gezi dönüflü ofisime 15

16 giderken koridorda Lucy ile karfl laflt m, kap m n önünde beni bekliyordu. Gözlerinde küstah bir ifade vard. Nerelerdeydin? diye sordu. Nerede oldu unu kimse bilmiyordu. Onu görür görmez nabz m n h zland n, bacaklar m n uyufltu unu hissettim; anahtar m zorlukla bulabildim, kap y açt m ve onu içeri ald m. Korkudan bafl m dönüyordu. Londra ya, kütüphaneye geldi ini söyledi, bir de aram zdaki olaylar son kez bir aç kl a kavuflturmak için gelmiflti. Sesinde sinirli bir titreme vard. Bu durumun devam etmesine izin verilmemeli, dedi, çok zor bir durum, çok rahats z edici. Benden ne istedi ini anlamak istiyorum. Bütün bunlar n ne demek oldu unu bilmek zorunday m. Ben kolay kolay tepesi atan bir insan de ilim; öfke nöbetine tutulup parlamak ayr cal benim hemen hemen hiç yaflamad - m bir duygudur. Fakat bu sefer Lucy e son derecede sert davranmay, bütün iddialar n reddetmeyi süratle baflard m. Befl dakika sonra da onu bafl mdan savd m, gerçi onu kovalamam kendi seçimimden çok koflullar gere i idi. Kat lmak zorunda oldu- um önemli bir toplant vard, bu nedenle bu yüzleflmeyi hemen bitirmekten baflka seçene im de yoktu. Ancak o s rada bile, onu öyle derdest edip evine postalamak bana biraz zalimlik gibi görünmüfltü; onun ümitsizce Euston stasyonu na yürüdü ünü ve trene bindi ini hayal etti im zaman içimde keskin bir ac hissi duydum. Bir iki gün sonra bana yine yazd. Mektubunda benimle ilgili duygular ndan ne kalm flsa son karfl laflmam zda tamamen söndü ünü, çünkü o gün benim karakterimin zalim ve çirkin yönlerinin aç a ç kt n, art k beni küçümsenecek birisi olarak gördü ünü söylüyordu. Aradan bir iki hafta daha geçti. Sonra bir baflka mektup geldi. Bu kez mektup bir özür mesaj tafl yordu, pek ciddiydi ve ileride arkadafll m z yeniden bafllayabilir mi gibi bir dilek iletiyordu. Bu mektubu ald mda herhangi bir zafer hissi duymad m, daha çok bir rahatlama duygusuydu benimkisi. liflkimizi, ne kadar k sa süreli olursa olsun, bir israf, bir yenilgi, bir ç kmaz sokak olarak düflünmeye dayanamazd m. liflki- 16