Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel ve Yersel Değişimleri

Transkript

1 ^ 20, 80, (2011) doi: /ekoloii Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel ve Yersel Değişimleri Özden FAKIOĞLU*, Nilsun DEMİR Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Su Ürünleri Mühendisliği Bölümü, Dışkapı, Ankara-TÜRKİYE Corresponding author: Özet Fitoplankton populasyonlarında zamansal ve yersel değişimlerin belirlenmesi göl yönetim stratejilerinin oluşmasında katkı sağlar. Bu araştırmada, büyük ve sığ bir göl olan Beyşehir Gölü'nde fitoplankton biyokütlesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Örnekler, aylık olarak Mart 2007-Aralık 2007 arasında gölde seçilen 4 istasyondan yüzey, orta ve dipten alınmış, fitoplankton biyokütlesi sayılan hücrelerin boyutlarından tahmin edilmiştir. Beyşehir Gölü'nden alınan örneklerde Bacillariophyta'dan 42, Chlorophyta'dan 48, Chrysophyta'dan 1, Cryptophyta'dan 4, Cyanobacteria'dan 9, Pyrrophyta'dan 5 ve Euglenophyta'dan 10 olmak üzere toplam 119 tür teşhis edilmiştir. Toplam biyokütle içinde Bacillariophyta %53, Chlorophyta %27, Chrysophyta %3, Cryptophyta %2, Cyanobacteria %10, Pyrrophyta %4 ve Euglenophyta %2 oranında yer almıştır. Ortalama klorofil a derişimi 8,24±2,08 mg/m3, ortalama toplam fosfor değeri 10,46±6,20 mg/m3 ve ortalama Secchi derinliği ise 1,08±0,35 m olarak belirlenmiştir. Çözünmüş oksijen 6,36± 0,06-11,63 ±0,06 mg/l, ph 7,80±0,01-8,92±0,01 ve su sıcaklığı 5,3-27,8 C arasında değişim göstermiştir. Beyşehir Gölü'nde çalışma süresince ortalama fitoplankton biyokütlesi 0,40±0,11 ve 6,43±1,00 mg/l arasında değişim göstermiştir. Gölün ortalama fitoplankton biyokütlesi (1,98±1,18 mg/l) mezotrofik besin düzeyi ve iyi ekolojik kalite sınıfını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Beyşehir Gölü, biyokütle, fitoplankton, klorofil a, toplam fosfor. The Spatial and Seasonal Variations o f Phytoplankton Biomass in Lake Beyşehir Abstract The determination of the spatial and temporal variations of phytoplankton populations contribute to set up lake management strategies. It was aimed to investigate the biomass of phytoplankton of large and shallow Lake Beyşehir. The lake was sampled monthly from four selected stations and surface, mid and deep layers between March and December The phytoplankton biomass was estimated from counted cell size. A total of 119 phytoplankton species from Bacillariophyta (42), Chlorophyta (48), Chrysophyta (1), Cryptophyta (4), Cyanobacteria (9), Pyrrophyta (5) and Euglenophyta (10) were identified. Total phytoplankton biomass consisted of Bacillariophyta (53%), Chlorophyta (27%), Chrysophyta (3%), Cryptophyta (2%), Cyanobacteria (10%), Pyrrophyta (4%) and Euglenophyta (2%). Mean values of chlorophyll a, total phosphorus and Secchi depth were measured as 8.24±2.08 mg/m3, 10.46±6.20 mg/m3 and 1.08±0.35 m, respectively. Dissolved oxygen was measured between 6.36±0.06 and 11.63±0.06 mg/l. ph varied between 7.80±0.01 and 8.92±0.01. Water temperature changed between 5.3 C and 27.8 C. In the study period, phytoplankton biomass of Lake Beyşehir varied between 0.40±0.11 and 6.43±1.00 mg/l. The mean phytoplankton biomass (1.98 ±1.18 mg/l) of the lake pointed out mesotrophy and good ecological quality class. Keywords: Biomass, chlorophyll a, Lake Beyşehir, phytoplankton, total phosphorus. Fakıoğlu Ö, Demir N (2011) Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel ve Yersel Değişimleri. 20 (80): GİRİŞ Göller kirlenme, su kaynaklarının azalması ve ötrofikasyon başta olmak üzere çeşitli olumsuz etkilere maruz kalmaktadır. Bu etkiler, su kalitesinde ve sucul ekosistemlerde bozulmalara neden olmaktadır. Bu nedenle birçok ülke bir taraftan doğal kaynakların korunmasıyla ilgili projeler hazırlarken, diğer yandan kaynak sularının kullanımına ilişkin yasal yaptırımlar uygulamaktadır. Türkiye'nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü, A grubu sulak alan ve SİT alanı kapsamı altındadır. Göl birinci derece içme suyu kıstasına uyması nedeniyle İçme ve Kullanma Suyu Koruma Sahası statüsüne sahiptir (Anonymous 2006). Beyşehir Gölü, sularını 1908 yılına kadar Suğla Gölü yatağına boşaltmıştır. Daha sonra bir derivasyon kanalı ile Balıkova Boğazı'ndan Çarşamba Çayı'na bağlanmıştır. Derivasyon kanalı ile birlikte Beyşehir Gölü çıkışına bir regülatör inşa edilmiş, böylece göl depolama tesisi haline Geliş: / Kabul: No: 80,

2 getirilmiştir (Ayhan ve ark. 1996). Beyşehir Gölü'nden en fazla su 1981 yılında çekilmiştir. Toplam ha'lık bir alanın su kaynağını teşkil eden Beyşehir Gölü'nün su seviyesinin yükseltilmesi için Devlet Su işleri (DSİ) tarafından 2 proje planlanmıştır. Bunlar Derebucak- Gembos Derivasyon Projesi ve Konya-Çumra III. Merhale Projesi'dir (Anonymous 2006). Bu projelerle gölün su seviyesinin korunması amaçlanmaktadır. Beyşehir Gölü'ndeki başlıca insan faaliyetleri; balıkçılık, saz kesimi, sulama ve içme suyu teminidir. Konya'daki Çumra Ovası'na sulama suyu temini dışında, özellikle batı yakasında büyük ölçekli pompa istasyonlarıyla tarım arazilerinin sulanması için su çekilmektedir (Anonymous 2006). Gölde çeşitli limnolojik araştırmalar yürütülmüştür (Mertel 1986, Akköz 1998, Oğuzkurt 2001). Beyşehir Gölü'nde yürütülen araştırmalar sonucunda, gölün su seviyesinin azaldığı, gölden aşırı su çekildiği, göl çevresindeki köylerin evsel atıklarının göle verildiği belirlenmiştir. Bunun yanı sıra sazlıkların yakılması ve aşırı avcılık nedeniyle gölün hidrolojik ve ekolojik yapısında bozulmaların olduğu bildirilmiştir (Kazancı ve ark. 2003, Altındağ ve Yiğit 2004, Mercan ve Kabdaşlı 2008). İnsandan kaynaklanan veya yapısal faktörlerle biyotik elemanlardaki değişimlerin incelenmesi çevresel izlemenin anahtar elemanıdır (Ratushnyak ve ark. 2006). Fitoplankton kompozisyonu su kalitesinin bir göstergesidir. Ayrıca fitoplankton türleri göllerde göl yönetim stratejilerinin oluşturulması ve izlenmesine temel teşkil eden, besin düzeyinin belirlenmesinde gösterge olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma ile Beyşehir Gölü'nde fitoplankton sayısı ve biyokütlesinin aylık ve yersel değişimlerinin bazı su kalite parametreleri ile birlikte incelenmesi ve gölün besin düzeyinin tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma, gölde son yıllarda meydana gelen değişimlerin izlenmesi açısından önem taşımaktadır. MATERYAL VE METOT Araştırma Yeri Beyşehir Gölü, 37 45'K 'D koordinatları arasında yer alan Konya- Isparta İl sınırları içerisinde Orta Torosların kuzeyinde, güneydoğukuzeybatı yönünde Sultan ve Anamas Dağlarının arasında tektonik bir çökeltide yer alır (Tablo 1). Konya'ya 75 km uzaklıktadır. Göl, tektonik olmasına rağmen oluşumunda karstik olaylar etkili olmuştur Fakıoğlu ve Demir (Kazancı ve ark. 2003). Göl, Sultan dağları ve Anamas Dağları'ndan inen çaylar ve dereler, güneydeki ve batısındaki mezozoik kalkerlerin çatlaklarından gelen pınarlar, göl dibindeki kaynaklar ve doğrudan göl yüzeyine düşen yağışlarla beslenmektedir. Gölün boşaltımı ise; gölün batısında kuzey-güney doğrultusunda yer alan düdenler vasıtasıyla suyun Manavgat havzasına taşınması, tarımsal amaçlı su kullanımı, içme suyu olarak kullanımı ve buharlaşma yoluyla gerçekleşmektedir (Ayhan ve ark. 1996). Göl üzerinde irili ufaklı 35 tane ada bulunmaktadır. Arazi Çalışması ve Laboratuar Analizleri Bu araştırmada, Mart 2007-Aralık 2007 tarihleri arasında ayda bir kez gölde belirlenen 4 istasyonda; 0,2 m derinlikten (yüzey), 1 m derinlikten (orta) ve 3 m derinlikten (dip) su örnekleri alınmıştır (Şekil 1). Örneklerin alınmasında Ruttner su örnek alıcı kullanılmıştır. Aralık sonundan itibaren göl yüzeyi donduğu için Ocak ve Şubat 2008'de örnek alınamamıştır. Planktonun kalitatif olarak incelenmesi amacıyla istasyonlarda plankton kepçesiyle vertikal ve horizontal çekimler yapılmıştır. Fitoplankton örneklerinin muhafazasında Lugol çözeltisi kullanılmıştır. Fitoplankton teşhisi, çöktürülen su örnekleri veya plankton kepçesiyle alınan örneklerin binoküler mikroskopta incelenmesiyle yapılmıştır. Teşhislerde ilgili taksonomik literatür kullanılmıştır (Huber-Pestalozzi (1950), Prescott (1973), Lind ve Brook (1980), Komarek ve Fott (1983), Popovski ve Pfiester (1990), Cox (1996), Komarek ve Anagnostidis (1999), Krammer ve Lange-Bertalot (1986, 1988), John ve ark. (2002). Diatomlar Lugol çözeltisi damlatılarak çöktürülen su örneklerinin eşit hacimde nitrik ve sülfürik asitle kaynatılması ve asitin yıkamayla giderilmesinden sonra binoküler mikroskopta teşhis edilmiştir (Round 1953). Ruttner Su örnekleyici ile alınan su örnekleri, fitoplankton yoğunluğuna göre Hydrobios plankton sayım çemberlerine konmuş, Lugol çözeltisi damlatılarak bir gece bekletildikten sonra fitoplankton sayımı Leica DMIL inverted mikroskop yardımıyla yapılmıştır (Utermohl 1958, Anonymous 2003). Fitoplankton biyokütlesinin ölçümünde biyohacim tahmin edilmiştir. Biyohacim hesaplamasında kullanılan geometrik şekiller ve hesaplamaları Hillebrand ve ark. (1999) ve Sun ve Liu (2003)'e göre yapılmıştır. Hücre hacminin 1 24 No: 80, 2011

3 Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel... Tablo 1. Beyşehir Gölü'ne ilişkin bazı özellikler. Ö z e llik D e ğ e r K a y n a k la r A la n ı ( k m 2) O r ta la m a d e rin liğ i ( m ) 4-4,5 M a k s im u m d e r in lik ( m ) 7 U z u n l u ğ u ( k m ) 45 G e n iş liğ i ( k m ) 2 4 H a c m i ( h m 3) ( m k o tu n d a ) 3793 D e n iz d e n y ü k s e k liğ i ( m ) İ ç m e s u y u v e s u la m a s u y u t e m i n i ( m i l y o n m 3) S u to p la m a a la n ı ( k m 2) S u d e ğ jş im s ü r e s i (y ıl) 3,7 K a z a n c ı v e a r k. ( ) A n o n y m o u s (1999) O l u ş u m tip i T e k t o n i k A n o n y m o u s (1985) Şekil 1. Beyşehir Gölü ve örnek alınan istasyonlar. mm/m3 için 1 mg yaş ağırlık/m3 alg biyokütlesine eşdeğer olduğu varsayılarak biyokütle hesaplanmıştır (Rott 1981). Klorofil a analizi, bir litrelik su örneklerinin süzüldüğü Whatman filtre kağıtlarının 3-4 saat bekletildikten sonra parçalanması, bir gece 10 ml %90'lık asetonda bekletilmesi, santrifüjlenmesi ve ekstraktın optik yoğunluğunun 630, 645 ve 665 nm dalga boylarında spektrofotometrede (Shimadzu UV 1201V) okunmasıyla yapılmıştır (Strickland ve Parsons 1972). İstasyonlarda Secchi derinliği (20 cm çapındaki Secchi diski ile), su sıcaklığı ve çözünmüş oksijen (YSI 51 B Model oksijenmetre ile), ph (Consort P901 Model phmetre ile) ve elektrik iletkenliği (Schott CG855 Model Kondüktivitemetre ile) yerinde ölçülmüştür. Toplam fosfor analizinde, ilk kademede (sindirme işlemi) persülfatla parçalanma tekniği kullanılmış, parçalanmayı takiben serbest hale geçen ortofosfat askorbik asit metodu ile Anonymous (1995)'e göre tayin edilmiştir. Fitoplankton sayısı, başlangıç değerleri dikkate alınarak KOVARYANS analizi ile değerlendirilmiştir. Çoklu karşılaştırmalar Duncan testi kullanılarak Kesici ve Kocabaş (2007)'ye göre yapılmıştır. BULGULAR Beyşehir Gölü'nden alınan örneklerde Bacillariophyta'dan 42, Chlorophyta'dan 48, Chrysophyta'dan 1, Cryptophyta'dan 4, Cyanobacteria'dan 9, Pyrrophyta'dan 5 ve Euglenophyta'dan 10 olmak üzere toplam 119 tür teşhis edilmiştir (Tablo 2). Beyşehir Gölü'nde, fitoplankton sayısının aylar, istasyonlar ve derinliklere bağlı değişimi istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,01). 1. istasyonda fitoplankton sayısına ait en yüksek değer Ağustos ayında (1724±437 adet/ml) dipte, en düşük değer ise Eylül ayında (199 ±53 adet/ml) dipte saptanmıştır (Tablo 3). 2. istasyonda fitoplankton sayısına ait en yüksek değer Ağustos ayında (2444±131 adet/ml) orta derinlikte, en düşük değer ise Eylül ayında (165 ±48 adet/ml) yüzeyde bulunmuştur. 3. istasyonda fitoplankton sayısına ait en yüksek değer Ağustos ayında (2718±149 adet/ml) yüzeyde, en düşük değer ise Kasım ayında (105 ±53 adet/ml) orta derinlikte saptanmıştır. 4. istasyonda fitoplankton sayısına ait en yüksek değer Ağustos ayında (2101 ±164 adet/ml) dipte, en düşük değer ise Kasım ayında (111 ±39 adet/ml) orta derinlikte saptanmıştır (p<0,05). Araştırma süresince Beyşehir Gölü'nde fitoplankton biyokütlesi 0,40 ±0,11 mg/l ile 6,43±1,00 mg/l arasında değişmiştir. Ortalama fitoplankton biyokütlesi 1,98 ±1,18 mg/l olarak bulunmuştur. Araştırma süresince klorofil a değerleri 1,56±0,10 ile 20,70±1,32 mg/m3 arasında değişmiştir. Ortalama klorofil a derişimi 8,24±2,08 mg/m3 olarak tahmin edilmiştir. En yüksek klorofil a değeri Ağustos ayında ölçülmüştür (Şekil 2). Klorofil a fitoplankton biyokütlesine benzer bir aylık değişim göstermiştir. Fitoplankton türlerinin ait olduğu sınıfların oransal aylık değişimi istasyonlara göre incelendiğinde, 1. istasyonda Mart ayında diatomların oranı % 24 iken yeşil alglerin % 37 olarak bulunmuştur. Nisan ayında biyokütlenin yarısını yeşil algler oluştururken, Mayıs ve Haziran ayında fitoplankton biyokütlesinin hemen hemen tamamını diatomlar (%84-%94) oluşturmuştur. Temmuz ayında yeşil algler %26 oranında No: 80,

4 Fakıoğlu ve Demir Tablo 2. Beyşehir Gölü'nde teşhis edilen fıtoplankton türlerinin listesi. BACILLARIOPHYTA Centrales Aulacoseira granúlala (Ehrenberg) Simonsen AL granúlala var. angustissima (O. F. Müller) Simonsen A. italica (Ehrenberg) Simonsen Cyclotella meneghiniana Kützing C. ocellata Pandocsek Melosira varians C. Agardh Petmales Amphora ovalis (Kützing) Kützing A. libyca Ehrenberg Asterionellaformosa Hassall Cocconeis placentula Ehrenberg Cymbella affinis Kützing C. amphicepkala Naegeli C. aspera (Ehrenberg) Cleve C. cistula (Hemprich and Ehrenberg) O. Kirchner C. lanceolata (Ehrenberg) Kirchner C. ventricosa C. Agardh Cymatopleura eüiptica (Brebisson) W. Smith C. solea (Brebisson) W. Smith Epithemia muelleri Fricke E. sorex Kützing E. túrgida (Ehrenberg) Kützing Eunotia praerupta Ehrenberg E. robusta Ralfs Fragilaria virescens Ralfs Gomphonema olivaceum (Homemann) Kützing G. truncatum Ehrenberg Gyrosigma acuminatum (Kützing) Rabenhorst Meridion circulare (Greville) C. Agardh Navícula cryptocephala Kützing N. cuspidata (Kützing) Kützing N. placentula (Ehrenberg) Grunow Nüzsdıia acicularis (Kützing) W. Smith N. linearis (Agardh) W. Smith N. palea (Kützing) W. Smith N. sigmoidea (Nitzsch) W. Smith Pimularia viridis (Nitzsch) Ehrenberg Rhoicosphenia cúrvala (Kützing) Grunow Rhopalodia gibba (Ehrenberg) O. F. Müller Surireüa ovalis Brebisson Synedra capitata Ehrenberg Ulnaria acus (Kützing) M. Aboal U. ulna (Nitzsch) P. Compere CHLOROPHYTA Adinastrum hantzschii Lagerheim Ankistrodesmusfalcatus (Corda) Ralfs Botryococcus braunii Kützing Closterium abruptum West C. aciculare T. West C, leibleinii Kützing ex Ralfs C. praelongum Brebisson Coelastrum astroideum De Notar is C. microporum Naegeli Cosmarium bioculatum Brebisson ex Ralfs C. hammeri Reinsch C, taeve Rabenhorst C. pyramidatum Brebisson ex Ralfs C, renifome (Ralfs) W. Archer C. turpinii Brebisson Crudgeniella rectangularis (Naegeli) Komarek Euastrum insulare (Wittrock) J. Roy Gloeocystis gigas (Kützing) Lagerheim Monoraphidium arcuatum (Korshikov) Hindak M. contortum (Thuret) Komarkova-Legnerova M. irreguläre (G. M. Smith) Komarkova-Legnerova M. komarkovae Nygaard M. minutum (Naegeli) Komarkova-Legnerova Mougeotia sp. Oocystis borgeij. Snow O. lacustris Chodat O. solitaria Wittrock Pandorina morum (O. F. Müller) Bory Pediastrum boryanum (Turpin) Meneghini P. duplex Meyen P. simplex Meyen P. tetras (Ehrenberg) Ralfs Scenedesmus acuminatus (Lagerheim) Chodat S. arcuatus Lemmermann S. dimorphus (Turpin) Kützing S. disctformis ( Chodat) Fott and Komarek S. ecomis (Ehrenberg) Chodat S. linearis Komarek S. quadricauda (Turpin) Brebisson Schroederia setigera (Schröeder) Lemmermann Spondylosium planum (Wolle) W. West and G. S. West Staurastrum cingulum (W. West and G. S. West) G. M. Smith S. muticum Brebisson ex Ralfs Staurastrum sp. Teilingiagranúlala (J. Roy and Bisset) Bourrelly Tetraedron caudatum (Corda) Hansgirg T. minimum (A. Braun) Hansgirg T. triangulare Korshikov CHKYSOPHYTA Dinobryon divergens O. E. Imhof CRYPTOPHYTA Cryptomonas erosa Ehrenberg C. marssonii Skuja C. ovata Ehrenberg Rhodomonas lacustris Pascher and Ruttner CYANOBACTERIA Anabaena planctónica Brunnthaler A spiroides Klebahn Chroococcus minutas (Kützing) Naegeli Gomphosphaeria aponina Kützing Merismopedia glauca (Ehrenberg) Kützing Microcystis aeruginosa (Kützing) Kützing Planktothrix agardhii (Gomont) Anagnostidis and Komarek Phormidium limosum (Dillwyn) P.C. Silva Snowella lacustris (Chodat) Komarek and Hindak PYRROPHYTA Ceratium hirundinella (O. F. Müller) Dujardin Peridiniopsis cunningtonii Lemmermann Peridinium bipes F. Stein P. cindum (O. F. Müller) Ehrenberg P. lomnickii Woloszynska EUGLENOPHYTA Euglena acus Ehrenberg E. limnophila Lemmermann E. tripteris (Dujardin) Klebs Phacus longicauda (Ehrenberg) Dujardin P. pleuronedes (O. F. Müller) Dujardin P. tortus (Lemmermann) Skvortsov P. triqueter (Ehrenberg) Dujardin Strombomonas gibberosa (Playfair) Deflandre Trachelomonas hispida (Perty) F. Stein T. volvocina Ehrenberg Şekil 2. Beyşehir Gölü fıtoplankton biyokütlesi ve klorofil a değerinin aylara bağlı değişimi (Ortalama ±Standart sapma). bulunurken mavi-yeşil algler %20 oranında bulunmaktadır. Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım aylarında diatomlar toplam biyokütlenin yarısından fazlasını oluşturmuştur. Ekim ayında Pyrrophyta'nın biyokütle içindeki oranı %30 olarak belirlenmiştir. Aralık ayında Bacillariophyta %22 oranına düşerken, Chlorophyta %54'e artış göstermiştir (Şekil 3). İkinci istasyonda, Mart ayında yeşil alglerin oranı %54 iken Nisan ayında mavi yeşil alglerin oranının arttığı (%34) tespit edilmiştir. Mayıs, Haziran, Ağustos ve Ekim aylarında diatomlar toplam biyokütlenin neredeyse tamamını oluşturmuştur. Temmuz ayında Chlorophyta %40'a artmıştır. Kasım ve Aralık aylarında yeşil algler toplam biyokütlenin sırasıyla %41 ve %46'sını oluşturmuştur (Şekil 3). Üçüncü istasyonda, Mart ayında diatomların ve yeşil alglerin oranı sırasıyla %41 ve %43 olarak tespit edilmiştir. Nisan ayında yeşil alglerin oranı %63 olarak hesaplanmıştır. Mayıs ve Haziran ayında diatomların oranı %94 olarak bulunmuştur. Temmuz ayında Pyrrophyta (%24) ve Cyanobacteria'ya (%29) ait alglerin oranı yüksek bulunmuştur. Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında diatomların oranı tekrar yükselmiştir. Kasım ve Aralık aylarında yeşil algler ve diatomlar artış göstermiştir (Şekil 3). Dördüncü istasyonda, Mart ayında diatomlar ve yeşil algler sırasıyla %43 ve %44 oranında bulunmuş, Nisan ayında yeşil alglerin oranı %47'ye artmıştır. Mayıs, Haziran, Ağustos ve Ekim aylarında biyokütlenin büyük kısmını diatomlar oluşturmuştur. Kasım ayında mavi- yeşil alglerde 26 No: 80, 2011

5 Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel... Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık A y l» Baclllarlophyta a Chlorophyta nchrysophyta ııcryptophyta BCyanophyta HPyrrophyta BEuglenophyta Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül EHm Kas m Aralık Aylar Baclllarlophyta u C hloroph yta DChrysophyte Cıyptophyta HCyanophyta HPyrrophyta Eug leno phyta 4. İstasyon Aylar Badllariophyta ncflorophyta cchrysoptyta BQyptophyta G Cyan phyta apynophyta Eug leno phyta Şekil 3. Beyşehir Gölü'nde fitoplankton biyokütlesi bazında fitoplankton kompozisyonunun 1., 2., 3. ve 4. istasyonlarda aylara bağlı değişimi (%). artış (%27) gözlenmiştir. Aralık ayında fitoplanktonda Bacillariophyta %53 ve Chlorophyta %26 oranı ile tekrar artış göstermiştir (Şekil 3). Araştırma süresince Beyşehir Gölü'nün ortalama derinliği 4,87 m olarak ölçülmüştür. Araştırma boyunca ölçülen su sıcaklığı, çözünmüş oksijen, ph ve elektrik iletkenliğine ait en yüksek ve en düşük değerler Tablo 4'de verilmiştir. TARTIŞMA Beyşehir Gölü'nde yapılan bu araştırmada, Mayıs ayından Ekim ayına kadar su sıcaklığı değerleri 20 C'nin üzerinde ölçülmüştür. Araştırma döneminde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde olması ve yağışın az olması bunlara ilave olarak gölden sulama amaçlı aşırı su çekimi sebebiyle su kotu 1125 m'ye düşmüş, hatta Ağustos ayında 1123 m kotuna inmiştir. Su seviyesindeki azalmada aşırı sulama yapılmasının yanısıra iklimsel değişimin de etkili olduğu düşünülmektedir. Kazancı ve ark. (2009), 1925 ve 2007 yılları arasında Beyşehir Gölü'nde iklimsel değişimlere bağlı olarak su seviyesinde belirgin bir azalma olduğunu bildirmişlerdir. Beyşehir Gölü'nde yürütülen bu araştırmada, Bacillariophyta (42 tür), Chlorophyta (48 tür), Chrysophyta (1 tür), Cryptophyta (4 tür), Cyanobacteria (9 tür), Pyrrophyta (5 tür) ve Euglenophyta (10 tür) divizyolarına ait toplam 119 tür teşhis edilmiştir. Beyşehir Gölü'nde daha önce yapılan çeşitli araştırmalarda fitoplanktona ilişkin bulgular bazı farklılıklar içermektedir ve fitoplankton tür sayısında bir artış görülmektedir (Tablo 5). Fitoplankton koşullardaki değişimlere hızla yanıt vermektedir. Fitoplankton toplulukları mevsimsel süksasyon olarak adlandırılan bir rekabet arenasında bulunur ve koşullardaki değişimler yüksek kompozisyonal çeşitliliğin oluşumuna yol açar (Scheffer ve ark. 2003). Gölde su seviyesinin düşmesi ile oluşan ekolojik değişimler ve iklimsel faktörler, tür sayısındaki artışların bir nedeni olabilir. Bu araştırmada gölün besin düzeyi; fitoplankton biyokütlesi, klorofil a derişimi, toplam fosfor derişimi değerlerine göre mezotrofik olarak belirlenmiştir (Anonymous 1982, Wetzel 1983). Beyşehir Gölü'nün vertikal olarak toplam fosfor değerinin değişimi incelenmiş ve dip derinlikte toplam fosfor değeri yüksek, yüzeyde düşük bulunmuştur. Bu durumun sedimentten fosfor salınımından kaynaklandığı düşünülmektedir. Göl Secchi derinliğine göre hipertrofik olarak sınıflandırılmaktadır (Anonymous 1982, Wetzel 1983). Ancak Secchi derinliğinin düşük olması sığ suda dipten karışımla bulanıklığın artmasından kaynaklanabilir. Ayrıca fitoplankton kompozisyonunda bazı ötrofik türler bulunmuş, mavi-yeşil algler dönemsel artışlar göstermiş, organik No: 80,

6 Fakıoğlu ve Demir Tablo 3. Beyşehir Gölü'nde fitoplankton sayısının aylara, istasyonlara ve derinliklere bağlı değişimi (Ortalama ± Standart sapma, adet/ml) (n=3). Aylar İstasyon Derinlik Yüzey Orta Dip ± 149 DEaM* 327 ± 4 7 DEaM 259 ± 65 EFM ± 5 9 EM 232 ± 545 DEM 232 ± 5 5 DEM S ± 59 CaB 482 ± 142 DaB 660 ± 8 0 BM ± 133 EaM 231 ± 102 EM 278 ± 127 EM ± 140 BM 774 ± 145 CM 623 ± 95 CM ± 5 5 EbB 345 ± 78 DMB 477 ± 96 CM SCfl ± 37 DbB 374 ± 62 DEM 452 ± 119 CM z ± 23 EbB 523 ± 35 CM 117 ± 24 FEcB ± 96 CDbcAB 276 ± 9 3 EcB 989 ± 190 BM ın ± 242 DbB 670 ± 202 ChAB 796 ± 145 BM İ' ± 171 BM 815 ± 125 CaM 756 ± 127 BM ± 69 BbcB 930 ± 118 BM 619 ± 62 CbcAB ± 283 AbB 1120 ± 210 AM 1006 ± 222 Bb4B ± 146BM 1342 ± 9 9 BM 1483 ± 60 AM ± 100 CDcB 131 ± 68 FcC 1491 ± 91 AM X ± 6 9 BcB 1449 ± 58 AM 1484 ± 88 AM N S ± 154 CM 694 ± 153 CaB 491 ± 107 CDaB SB ± 52 CDM 290 ± 52 EFM 337 ± 60 D M ± 102 CDM 538 ± 92 DM 433 ± 70 DEaM ± 45 EM 242 ± 32 DEM 256 ± 62 D M ± 159 AcC 1403 ± 164 AbB 1724 ± 437 AM O uı ± 320 AbB 2444 ± 131 AM 1014 ± 165 AcC VI ± 149 AM 2300 ± 167 AaB 1721 ± 275 AaC * ± 164 AM 1582 ± 193 AbB 1333 ± 182 AbC ± 90 EM 275 ± 103 EM 199 ± 53 FcB ± 48 FaB 173 ± 48 EaB 403 ± 92 DEM ± 50 DM 189 ± 57 FM 182 ± 57 FEM W ± 67 DEM 372 ± 84 DM 356 ± 70 D M ± 146 BCM 602 ± 105 DM 652 ± 82 CM ± 93 DM 511 ± llld aa B 382 ± 77 DEbB E X ± 151CM 340 ± 87 EFM 185 ± 99 EFcB w ± 81 CDM 312 ± 65 D M 315 ± 35 D M ± 86 DEM 320 ± 75 EM 327 ± 92 EFM g ± 72 EM 166 ± 45 EabB 266 ± 73 EM S ± 61 DhdB 105 ± 53 FbB 253 ± 72 DEM s ± 44EhAB 111 ± 39FbB 306 ± 94 DM ± 98C DEM 244 ± 59 EaB 229 ± 54 EFaB M ± 44 EM 337 ± 83 DM 313 ± 74 DEM ± 53 D M 265 ± 50 EFM 245 ± 43 DEM M ± 4 0 DEM 153 ± 60 FEbB 140 ± 39 DEbB *ABCDEFGHI Büyük harfler her bir istasyon için aylar arasındaki farkı göstermektedir ve aynı sütunda farklı büyük harf taşıyan ortalamalar arasındaki fark istatistik olarak önemlidir (p<0,05). abcd Küçük harfler her bir ay için istasyonlar arasındaki farkı göstermektedir ve aynı sütunda farklı küçük harf taşıyan ortalamalar arasındaki fark istatistik olarak önemlidir (p<0,05). A BC İtalik harfler her bir ay ve istasyon için derinlikler arasındaki farkı göstermektedir ve bir satırda farklı italik harf taşıyan ortalamalar arasındaki fark istatistik olarak önemlidir (p<0,05). kirlenmeyi gösteren Euglenophyta divizyosuna ait türler ve sayıları artmıştır. Bu araştırmada, klorofil a değeri biri Haziran ayında diğeri Ağustos ayında olmak üzere iki pike ulaşmıştır. Su sıcaklığındaki artış ve fitoplankton topluluklarındaki gelişme ile beraber klorofil a derişiminin de yükseldiği görülmüştür. Ilıman bölge göllerinde klorofil a yılda bir veya iki pik yapmaktadır. Klorofil derişimi ve fitoplankton biyokütlesinde Temmuz ayında ani bir azalma görülmüştür. Temmuz ayında Secchi derinliğinin de yükseldiği belirlenmiştir. Bu dönem genellikle ılıman bölge göllerinde Haziran ayında olduğu belirtilen ve zooplanktonun artmasından kaynaklanan temiz su dönemi olabilir. Temiz su döneminin fitoplankton artışını takiben besin maddesi derişi- 28 No: 80, 2011

7 Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel... Tablo 4. Beyşehir Gölü'ne ait bazı su kalite parametrelerinin en yüksek ve en düşük değerleri. P a ra m e tre le r E n d ü ş ü k E n y ü k s e k O rta la m a ± S ta n d a r t sa p m a S e c c h i D e rin liğ i ( m ) 0,3 3 1,0 8 ± 0,3 5 S u S ıc a k lığ ı ( C ) 5,33 2 7, ,4 8 ± 7,9 4 Ç ö z ü n m ü ş O k s ije n (m g/1) 6,36 11,63 8,8 8 ± 1,2 9 p H 7,8 0 8,92 8,4 4 ± 0,3 1 E le k tr ik ile tk e n liğ i (/ m h o s/cm ) ,1 4 ± 3 9,3 5 T o p la m F o s f o r (m ^ /m 3) 2,0 4 46,21 1 0,4 6 ± 6,2 0 Tablo 5. Gölde daha önce yapılan araştırmalarda teşhis edilen fitoplankton tür/cins sayıları. Y ılla r C i n s / t ü r say ısı K a y n a k cins A nonym ous (1985) tü r A y h a n v e ark. (1996) tü r A k k ö z (1998) tü r O ğ u z k u rt (2001) tü r A tıcı ve ark. (2010) tü r M e v c u t a ra ş tırm a mindeki azalma veya zooplankton filtrasyonundaki artıştan kaynaklanabileceği bildirilmektedir (Lampert ve Sommer 1997). Beyşehir Gölü'nde, fitoplankton sayısı bütün istasyonlarda ilkbahar ve yaz dönemlerinde yüksek bulunurken, sonbahar ve kış aylarında düşük bulunmuştur. Fitoplankton sayısı en yüksek Ağustos ayında 2718±149 adet/ml bulunurken, en düşük Kasım ayında 105±53 adet/ml olarak bulunmuştur. Beyşehir Gölü'nde fitoplankton sayısının derinliğe bağlı değişimi önemli bulunmuş ve fitoplankton sayısının istasyonlara ve derinliklere göre önemli düzeyde değiştiği saptanmıştır. Büyük ve sığ göllerde fitoplankton değişimi yersel ve zamansal olarak yüksek bir heterojenlik göstermektedir (Wang ve ark. 2007). Tatlı su ekosistemlerinde ışık ve fosforun fitoplankton gelişimini etkilediği belirtilmiştir (Flöder ve ark. 2006). Araştırma dönemi boyunca göl sığ ve rüzgar etkisinde devamlı karışım halinde olmuştur. Bu karışımın ve gölden sürekli su çekilmesine bağlı hızlı su değişiminin fitoplankton topluluğunda yersel değişimlere neden olduğu düşünülmektedir. Beyşehir Gölü'nün su değişim süresi büyük bir göl için oldukça kısadır (Tablo 1). Ayrıca göl çevresindeki yerleşimlerden kaynaklanan besin maddesi artışları da değişimleri etkileyebilir. Karagöl'de yürütülen bir araştırmada rüzgar ve su akışının fitoplankton topluluklarına etkili olduğu bildirilmiştir (Kolaylı ve Şahin 2007). Gölde en yüksek fitoplankton sayısının dip derinlikte bulunmasının, sedimentten karışan diatomlardan kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Beyşehir Gölü'ne ait ortalama fitoplankton biyokütlesi 1,98± 1,18 mg/l olarak bulunmuştur. Beyşehir Gölü'nün biyokütleye bağlı trofik seviyesi Mischke ve ark. (2002)'ye göre iyi ekolojik kalite durumunu ifade etmektedir. Beyşehir Gölü'nde araştırma süresince hesaplanan toplam biyokütlede Bacillariophyta (%53) en yüksek oranda bulunmuştur. Diatomların oranı istasyonlara bağlı değişim göstermelerine rağmen, Mayıs ayından itibaren artmaya başlamış ve sonbaharda toplam biyokütlenin neredeyse tamamına yakınını oluşturmuştur. Beyşehir Gölü, sığ ve su bitkilerince zengin bir göl olduğundan, diatomların sediment, taşlar veya bitkiler üzerinden suya karışarak planktonda sayıca arttıkları düşünülmektedir. Akköz (1998) Beyşehir Gölü'nde Mart 1994-Kasım 1995 tarihleri arasında yürütmüş olduğu çalışmada Bacillariophyta divizyosuna ait türlerin yoğun olarak bulunduğunu bildirmiştir. Oligo-mezotrofik bir göl olan Sapanca Gölü'nde yürütülen araştırmada, diatom biyokütlesinin araştırma dönemi boyunca baskın olarak bulunduğu bildirilmiştir (Akçaalan ve ark. 2007). Sığ ve su bitkilerince zengin Abant Gölü'nde diatomlar hakim durumdadır (Atıcı ve ark. 2005). Beyşehir Gölü'nde tür sayısı en zengin divizyo Chlorophyta'dır. Bu bulgu Oğuzkurt (2001)'le uyum göstermektedir. Chlorophyta'nın toplam biyokütle içerindeki oranı %27 olarak saptanmıştır. Bütün istasyonlarda Nisan ayında yeşil alglerin oranının arttığı özellikle üçüncü istasyonda %63 olduğu hesaplanmıştır. Fitoplanktonlar arasında kaynak yarışına dayalı sürekli değişen bir mekanizma vardır. Tür çeşitliliğiyle biyokütle arasında negatif bir ilişki bulunur (Interland ve Kilham 2001). Chrysophyta'ya ait tek tür olan D. divergens türü araştırma süresince yoğun olarak bulunmuştur. Fakat toplam biyokütle içerisinde Chrysophyta oldukça az oranda (%3) yer almaktadır. Fosfor derişimi düşük olan ortamlarda Dinobryon divergens bulunurken, fosfor artışına bir tepki olarak maviyeşil alglerin baskın olarak bulunabileceği bildirilmiştir (Kalff ve Knoechel 1978). Beyşehir Gölü'nde yürütmüş olduğumuz araştırmada mavi-yeşil alglerin toplam biyokütle içerisindeki oranı ise %10 olarak tespit edilmiştir. Üçüncü istasyonda Temmuz ayında mavi-yeşil alg oranı %29 olarak bulunurken, dördüncü istasyondaki oranı Kasım ayında %27 olarak tespit edilmiştir. Reynolds ve ark. (2002) tarafından, maviyeşil alglerin küçük ötrofik göllerin günlük olarak karışan sularında bulundukları belirtilmiştir. Yaz aylarında mavi-yeşil türlerinde artışlar görülmüştür. No: 80,

8 Fakıoğlu ve Demir Bu durum gölde ölçülen klorofil a ve Secchi derinliği ile birlikte yorumlanacak olursa, gölün oligotrofi-ötrofi arasında mezotrofik özellik gösterdiği ve ötrofikasyon sürecinde bulunduğu söylenebilir. Bu araştırmada, Cryptophyta, Pyrrophyta ve Euglenophyta divizyolarına ait türler dönem dönem artmalarına rağmen toplam biyokütlede belirgin bir varlık göstermemişlerdir. Bu araştırmalardan elde edilen sonuçlar ve gözlemler birlikte yorumlandığında ise gölde bazı sorunlar tespit edilmiştir. Bu sorunların başında su seviyesinin azalması, evsel ve endüstriyel atıkların göle verilmesi gelmektedir. İçme suyu elde edilen gölde insan sağlığı açısından su kalitesinin korunması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle toksik etkili olabilecek mavi-yeşil alg patlamaları kontrol edilmelidir. Beyşehir Gölü sığ ve çevresel değişimlerden etkilenen bir göldür. Göl, çevre şartlarındaki değişimlere çok hızlı tepki göstermektedir. Bu nedenle gölde yapılacak uygulamalarda (su seviyesinin yükseltilmesi, balıklandırma vb.) gölün ekolojik dengesinin korunmasına özen gösterilmelidir. Gölde yeni yapılan ve su seviyesinin yükseltilmesine yönelik çalışmalarla meydana gelebilecek değişimler ve bu değişimlerin nedenleri hakkında doğru bilgilere ulaşılabilmesi için göle ait veriler tek bir merkezde toplanmalı ve Beyşehir Gölü'nün fizikokimyasal ve biyolojik parametreleri düzenli olarak izlenmelidir. TEŞEKKÜR Bu araştırma, HD kod nolu Proje ile Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenen Doktora Tezinin bir bölümüdür. KAYNAKLAR Akçaalan R, Albay M, Gürevin C, Çevik F (2007) The influence of environmental conditions on the morphological variability of phytoplankton in an oligo-mesotrophic Turkish lake. International Journal of Limmnology 43: Akköz C (1998) Beyşehir Gölü Algleri Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. Altındağ A, Yiğit S (2004) Beyşehir Gölü Zooplankton Faunası ve Mevsimsel Değişimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 24: Anonymous (1982) Eutrophication of Waters. Monitoring, Assessment and Control. OECD, Paris. Anonymous (1985) Beyşehir Gölü'nün Limnolojik Özelliklerinin Araştırılması Projesi Sonuç Raporu. Tarım-Orman ve Köyişleri Bakanlığı Isparta İl Müdürlüğü, Isparta. Anonymous (1995) Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 19th ed., American Public Health Association, Washington. Anonymous (1999) Beyşehir Gölü Hidroloji Raporu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Devlet Su işleri Genel Müdürlüğü IV! Bölge Müdürlüğü, Konya. Anonymous (2003) Water Quality-Guidance Standard for the Routine Analysis of Phytoplankton Abundance and Composition using Inverted Microscopy (Utermöhl Technique). (CEN TC 230/WG 2/TG 3/N73). Anonymous (2006) Devlet Su işleri (DSİ) Tarafından Sulak Alanlarda Yürütülen Projeler. Su Dünyası, Ankara. Atıcı T, Obalı O, Elmacı A (2005) Abant Golu (Bolu) Bentik Algleri. 14 (56): Atıcı T, Obalı O, Altındağ A, Ahıska S, Aydın D (2010) The accumulation of heavy metals (Cd, Pb, Hg, Cr) and their state in phytoplanktonic algae and zooplanktonic organisms in Beyşehir Lake and Mogan Lake, Turkey. African Journal of Biotechnology 9: Ayhan A, Güzel A, Küçüködük M, Durak Y, Obalı O, Tütüncü T (1996) Beyşehir Gölü'nün Su Kaynaklarının Kimyasal ve Bakteriyolojik Kirliliğinin Araştırılması. Proje No: DEBAG-31/DPT, Ankara. Cox EJ (1996) Identification of Freshwater Diatoms from Live Material. Chapman and Hall, London. Flöder S, Combüchen A, Pasternak A, Hillebrant H (2006) Competition between pelagic and benthic microalgae for phosphorus and light. Aquatic Sciences 68: Hillebrand H, Dürselen CD, Kirschtel D, Pollingher U, Zohary T (1999) Biovolume calculation for pelagic and bentic microalgae. Journal of Phycology 35: No: 80, 2011

9 Beyşehir Gölü Fitoplankton Biyokütlesinin Mevsimsel... Huber-Pestalozzi G (1950). Das Phytoplankton des Süsswassers, 3 Teil. Cryoptophyceen, Chloromonadien, Peridineen. In: Thienemann A (ed), Die Binnengewasser, E. Schweizerbartische Verlagsbuchhandlung, Stuttgart Interland SJ, Kilham SS (2001) Limiting resources and the regulation of diversity in phytoplankton communities. Ecology 82: John DM, Whitton BA, Brook AJ (2002) The Freshwater Algal Flora of The British Isles. Cambridge University, Cambridge. Kalff J, Knochel R (1978) Phytoplankton and their dynamics in oligotrophic and eutrophic lakes. Annual Review of Ecology and Systematics 9: Kazancı N, Oğuzkurt D, Dügel M (2003) Beyşehir Gölü'nün Limnolojisi, çevre kalitesi, biyolojik çeşitliliği ve korunması. Türkiye İç Suları Araştırmaları Dizisi, Ankara. Kazancı N, Oğuzkurt D, Dügel M (2009) Multivariate analysis of phytoplankton assemblages in Beyşehir Lake (Turkey) as a tool of water quality monitoring and management. Review of Hydrobiology 1: Kesici T, Kocabaş Z (2007) Biyoistatistik. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları, Ankara. Kolaylı S, Şahin B (2007) A Taxonomic study on the phytoplankton in the littoral zone of Karagöl lake (Borçka-Artvin/Turkey). Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 7: Komarek J, Anagnostidis K (1999) Cyanoprokaryota 1. Teil: Chroococcales. In: Ettl H, Gartner G, Heynig H, Mollenhauer D (eds), Süsswasserflora von Mitteleuropa, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, Komarek J, Fott B (1983) Chlorococcales, 7. Teil. 1Halfte. In: Elster J, Ohle W (eds), Das Phytoplankton des Süsswassers, E. Schweizerbart'sche Verlagsbuchhandlung, Stuttgart, Krammer K, Lange-Bertalot H (1986) Bacillariophyceae 1. Teil: Naviculaceae. In: Ettl H, Gerloff J, Heynig H, Mollehauer D (eds), Süsswasserflora von Mitteleuropa, Gustav Fischer, Stuttgart, Krammer K, Lange-Bertalot H (1988) Bacillariophyceae 2. Teil: Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae. In: Ettl H, Gerloff J, Heynig H, Mollehauer D (eds), Süsswasserflora von Mitteleuropa, Gustav Fischer, Stuttgart, Lampert W Sommer U (1997) Limnoecology: The Ecology of Lakes and Streams. Oxford University Press, New York. Lind ME, Brook AJ (1980) A key to the Commoner Desmids of the English Lake District. Freswater Biology Association Publicatons, Cumbria. Mercan DE, Kabdaşlı S (2008) 1998 Su Yılı İçin Beyşehir Gölü'nün Hidrodinamik Modellemesi. İstanbul Teknik Üniversitesi/d-Mühendislik Serisi 7: Mertel Ü (1986) Isparta ve Yöresindeki Göllerde Su Kalitesi Fiziksel Kimyasal ve Biyolojik Parametreler. Türkiye Bilimsel ve Çevre Araştırmaları Grubu Proje No. ÇAG-45/G, 53, Ankara. Mischke U, Nixdorf E, Hoehn U, Riedmüller U (2002) Möglichkeiten zur Bewertung von seen anhand des Phytoplanktons. Aktueller Stend in Deutschland. Aktuelle Reihe 5, Oğuzkurt DG (2001) Beyşehir Gölünün Limnolojisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Prescott GW (1973) Algae of the Western Great Lakes Area. 5th ed., William C. Brown of Dubuque Co., Iowa. Popovski J, Pfiester LA (1990) Dinophyceae (Dinoflagellida), Band 6. In: Ettl H, Gerloff J, Heynig H, Mollenhauer D (eds). Süsswasserflora von Mitteleuropa, Gustav Fishre Verlag, Jena, Ratushnyak AA, Borisovich, MG, Valeev VS, Ivanov DV Andreeva MG, Trushin MV (2006) The hydrochemical and hydrobiological analysis of the condition of the Kuibyshev Reservoir littorals (Republic of Tatarstan, Russia). 15: (61) Reynolds CS, Huszar V Kruk K, Naselli-Flores L, Melo S (2002) Towards classification of the freshwater phytoplankton. Journal of Plankton Research 24: Rott E (1981) Some results from phytoplankton counting intercalibrations. Schweizerische Zeitschrift für Hydrologie 43: No: 80,

10 Fakıoğlu ve Demir Round FD (1953) An investigation of two benthic algal communities in Malham Tarn, Yorkshire. Journal of Ecology 41: Scheffer M, Reinaldi S, Huisman J, Weissing FJ (2003). Why plankton communities have no equilibrium: solutions to the paradox. Hydrobiologia 491: Strickland JDH, Parssons TR (1972) A Practical Handbook of Seawater Analysis. 2nd Ed. Bulletin Fisheries Research Board of Canada, Ottawa. Sun J and Liu D (2003) Geometric models for calculating cell biovolume and surface area for phytoplankton. Journal of Phytoplankton Research 25: Utermöhl H (1958) Zur Vervolkommnung deer quantitativen Phytoplankton-Methodik. Mitteilungen der Internationale Vereinigung der theoretretische und Angewandte Limnologie 5: Wang X, Lu Y, He G, Han J, Wang T (2007) Multivariate analysis of interactions between phytoplankton biomass and environmental variables in Taihu Lake, China. Environmental Monitoring and Assessment 133: Wetzel RG (1983) Limnology. 2nd Edition, Saunders College, Philadelphia. 32 No: 80, 2011