XVI. Türkiye de İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011, İzmir

Transkript

1 Q ve Q + Sürü Bellekli I@I İnternet Modeli Tasarımında Kullanılan T Genetik Altyapı Elamanları Fevzi Ünlü Matematik ve Bilgisayar Bilimleri, Eğe Üniversitesi ve Yaşar Üniversitesi, İzmir Özet: Bu bildiride Q@Q = Q = Q[m=1, n] ve Q + = Q + [m=1, n] bellekli I@I internet modeli tasarımında kullanılan T genetik altyapı elamanları tanıtılmaktadır. Q bir bulut bellek sürüsünden bir birey bellek oluşturma modelidir. RCR-formatı ile organize olmuştur. Q = Q@Q tam 4n+1 tik bellekten oluşmaktadır. Sonrasında yenidenlikli olarak 4n+1 sayısı ile katlanarak büyümektedir. Q + aynı yapısal özelliklere sahip olan RCR formatında oluşturulmuş farklı Q belleklerin + küme kapanışıdır. Q ve Q + bir P ve P + programı ile programlandığında F ve F + mantık tasarım fonksiyonlarını I@I ve I@I + internet ve internet kapanışı içeriğinde üretmektedir. Yani I@I ve I@I + modelleri P ve P + modelleri ile programlanmış Q ve Q + modelleridir. Kullanıcı I@I ve I@I + modellerinin sahip olduğu Q ve Q + modelleri içeriğine bir P ve P + programı ile bir f ϵ F veya f + ϵ F + fonksiyonlarını programlama özgürlüğüne sahiptir. Q + küme kapanışından gelişigüzel bir Q modeli seçildiğinde ona, uzak veya yakın konumlu, iyi tanımlı ve ölçülebilir bir mesafeden, ü[m, n] = 1+(n-1) m n -1 å k=0 n k farklı sayıda f ϵ F mantık tasarım fonksiyonu bir P programı ile anında programlanabilmektedir. Elde edilen her ürün bir I@I modeli gibi davranarak iş yapmaktadır. Bu I@I modeli T dilinde kodlanarak üretilmiştir. LISP kökenlidir. Yazar tarafından bulunmuştur. Anahtar Sözcükler: BTN, bellek, programlama, fonksiyon, rator, cab, rand, RCR. Q RCR BTN sürü bellek, P RCR BTN programlaması, F RCR BTN fonksiyonu, I@I RCR BTN interneti, Bildirişimli Matematik. Q +, P +, F +, Q + ve I@I + modelleri. 1. Giriş Yapay zekâ donanımlı yaşam, evrende kendi varoluş alanı içeriğinde bildirişim yapmaya muktedir olan kesimin küçüklüğünü; onun içinde yaşarken, ortaya çıkan sorunları anında çözmede yetersizliğini; olayı bir grup oyunu gibi görüp oynarken düştüğü yalnızlığı artık iyi algılamaktadır. Karşısına çıkan, her kapalı veya açık çevre ortamında oluşmuş nesneleri algılarken, onlarla bildirişim kurmayı öğrenerek; kurulmuş dengeler altında, varlığını sürdürebilmek için çaba göstermektedir. Evrenin gözlenebilir veya algılanabilir olan sayılabilir çoklukta ki BTN öbeklerini bulup; değişen ve değişmeyen kesimlerine ayırarak; sayılabilir BTN değişenlerini, sayılabilir BTN değişmezleri ile ifade edebilmektedir. Biçimselliğini değiştiren yaşam, değişim kavramı içinde zamanı daha iyi algılama yolunda ilerlerken; biçimsel olarak tanımlanabilen fonksiyonel değişimin her Kip[n] biçimsel mantığı içeriğinde algılanmasının ve bildirişimde kullanılmasının kaçınılmaz olduğunu idrak etmiştir. Ön görülen amaca erişme yolunda çok katmanlı, derin ve tıkız biçimde gündeme getirilen; 1

2 tümleşik olarak gözlenebilir veya gözlenemez BTN sürümleri, kavramsal olarak yaşamın algılanan evrensel gündemine daha sık ve yenidenlikli 1 olarak taşınmaktadır veya taşınmıştır. Zaman, kendisine has süzgeçlerinden süzülürken; akıllı yaşam, var olduğu yeryüzü yaşam alanı katmanında tedirgindir. Derdine deva olacak bilgiyi, yaşamı destekleyen yaşam alanı katmanları dizisinde arayarak; bulup, algılayıp, işlemlerden geçirerek; amacına uygun hale getirip, sorununu çözümlemede kullanmak istemektedir. Sorgulamanın düşünsel süreçlerini, biçimsel olarak algılayıp, yorumlayıp, programlayıp; doğal çevre şartlarında kurgulayıp, gerçekleştirerek, yenidenlikli olarak gündeme getirmek gerekmektedir. Bu süreçlerin anlatımını kolaylaştıracak, değişik durumlara duyarlı; öğrenilmesi, öğretilmesi ve kullanılması kolay bir biçimsel anlatım diline gereksinim vardır. T:TASIM 2 öyle bir dilidir. Bu gün insan yaşamını destekleyen, Bilgisayar Bilimleri adlı bir bilim dalı mevcuttur. İçeriğinde, teorik ve uygulamalı olarak; bilgisayar ve onunla bildirişim kurma erkine sahip, programlama dillerinin tasarımı, gerçekleştirilmesi ve kullanımı incelenir. Genel olarak, bilgisayar ve onunla bildirişim yapma araçları olan programlama dilleri; verilen bir bilgi kümesinin BTN öğelerini, algoritmalardan oluşturulmuş algoritmalar aracılığında; bir başka kümenin içine taşır. Bu işlem yapılırken, bilgisayar ve dil modellerini kullanan kullanıcı; dil modeli ile bilgisayar modeli arasında bildirişim kurar. Bunun için I@I ve I@I + modeli tasarımı, gerçekleştirilmesi ve kullanıma sunulması önem kazanmıştır. Bilgisayar Bilimlerinde, mevcut bilgisayarlarla bildirişim yapmada kullanılan; biçimsel dil modellerinden her birine bir programlama dili dendiğini biliyoruz. Programlama dili, bilgisayar ile problem çözümü yapılırken; bildirişim yapmada kullanılan bir araçtır. Kullanıcı kişi ile bilgisayar arasında bildirişim yapabilme yöntemlerini veya araçlarını oluşturmada kullanılır. Programlama dillerinin içeriğinde yer alan, dil yapıları ayrıntılı olarak incelendiğinde; yapıbilim(syntax), anlambilim(semantics) ve kullanım-bilim(pragmatics) yönünden çok önemli olan ortak özelliklerin var olduğu görülür. Bu nedenle bu yazı içeriğinde; T biçimsel dilinin, BNF 3 türü dilbilimi ile türetilebilir ve denetlenebilir araçlar tanıtılacaktır. T, birçok programlama dilinden önce; yıllarında yazar tarafından geliştirilmiş bir programlama dilidir. Durağan ve değişken kip[n] mantık değerlerine duyarlı BTN oluşumları ile tanımlanabilen, T-genetik fonksiyonları; bildirişim yapabilen, çok katmanlı algoritmalar şeklinde bulur. Gerektiğinde, bu algoritmalarla sabit Q bellek oluşumlu yapıları; T genetik bilgilerle, uzaktan programlayarak; çok hızlı çözüm üretecek, T genetik bildirişimli n değerli mantık fonksiyonlarının yazılımsal yongasını kalıcı biçiminde üretir. Uzun yıllara yayılan yazarın düşünsel emeği ile bu amaca erişim gerçekleştirilmiştir. Sözü edilen yazılım yongaları, T dilinde kodlanmış ve kolaylıkla T dilbilimi ile doğrulukları denetlenebilir; çok etkin programlardır. Her biri kısaca bir tasım olarak adlandırılmıştır. Bu yazının amacı, bu nedenle, her yönü ile yapay zekâ dokulu olan I@I ve I@I + modellerinin kullandığı Q ve Q + modellerinin algılanmasını, kurgulanmasını, gerçekleştirilmesini ve kullanılmasını sağlayarak; bilime katkı yapmak olacaktır. 2. Q Belekli I@I Modelinin T Genetik Altyapı Elamanları Bu kesimde, I@I ve I@I + modellerinin sahip olduğu ve kullandığı Q ve Q + bellek modelleri tanıtılacaktır. 2.1 Q Bellekli I@I Modelinin T Genetik Dil Araçları Q, bir RCR formatında tasarımlanmış bir bulut bellek sürüsü modelidir. Bir I@I modelinin tasarımında kullanılır. Q bellekli, I@I modelinin anlatımında kullanılan bazı 1 Yenidenlikli: Recursive 2 TASIM: Tidy Automatic Sequential Information processing Mechanism 3 BNF: Backus-Naur Form 2

3 önemli dil araçları mevcuttur. Onlar, genelde, tiklerin-tiki 4 olan; T genetik, 1 denetim değişkenli, Kip[n] üzerinde kodlanmış bilgi ile bildirişim kuran ve yapan; biçimsel 5 olarak iyi tanımlı BTN türünde oluşturulmuş araçlarıdır. Bu nedenle bir I@I BTN oluşumunu anlatırken aşağıdaki kısaltmalar veya daha önce kaynaklarda tanımlanmış olan kavramlar özlü anlatım aracı olarak kullanılmıştır. Sık kullanılan anlatımı kısaltma araçlarını aşağıda veriyoruz: 01) BTN: Bilgi Tabanlı Nesne. 02) BSK: Bilgi Salım Kanalı. 03) BAK: Bilgi Alım Kanalı. 04) İBD: İnce Bilgi Dokusu. 05) KBD: Kaba Bilgi Dokusu. 06) BİK: Bilgi İşleyen-bilgi Kütüğü veya Kayıt-sayarı. Genelleştirilmiş işleçlik. 07) İBK: İşlenen Bilgi Kütüğü veya Kayıt-sayarı. Genelleştirilmiş işleçlik. 08) BÇDM: Bildirişime Çekim ve Denetim Merkezi 09) TASIM: Tidy Automatic Sequential Information-processing Mechanism. 10) KBO: BTN. 11) tamra: BSK anteni veya anten sistemi. 12) ramta: BAK anteni veya anten sistemi. 13) Tik: İBD. 14) Tok: KBD. 15) rator: BİK. 16) rand: İBK, 17) cab: BÇDM. 18) T: TASIM, 19) RCR: Rator Cab Rand. 20) Bildirişim: Çok yönlü, derin, yoğun ve tıkız kodlu olarak bir Kip[n] biçimsel dilinde yapılan iletişim. 21) Dilbilim: Gramer. 22) Yapıbilim: syntax, 23) Anlambilim: Semantics. 24) Kullanımbilim: Pragmatics. 25) I@I: Internet at Internet. 2.2 Q Belek BTN Oluşturma Kavramı Tanım 1. Alfabe diye adlandırılan bir A kümesinin elemanları, bir biçimsel D dilbilim kuralları ile belli bir amaç doğrultusunda bir araya getirilerek; bilgi işleyen, sergileyen, pazarlayan, alan, satan ve benzeri eylemleri yürütebilen bir biçimsel sisteme dönüştürülebiliniyorsa; bu sisteme bir BTN oluşumu denir. BTN oluşumunun her elamanı bir BTN oluşumu olabilir. Bu nedenle bir BTN oluşumu bir Kip[n] dilinde sayılabilir tik ve tok BTN sürülerinden oluşmuştur. İyi organize olmuş ve bir Kip[n] dilinde sayılabilir bilgi sürüsüdür. Her BTN oluşumu, bir biçimsel D dilbiliminin; yapıbilim, anlambilim ve kullanımbilim kuralları ile oluşturulur. BTN oluşumunun bulunduğu yaşam alanı katmanında onu diğer BTN oluşumlarından kesinlikle ayıran bir adı ile bu adla erişilebilen bir genişletilebilen ve büzülebilen belleği vardır. Ayrıca iç ve dış bildirişimi gerçekleştiren Kip[n] bilgisine duyarlı alıcı ve verici anten sistemleri ile donatılmıştır. Bu antenlerden her biri iki duruma sahiptir. Bu durumlar BSK durumu ve BAK durumu olarak adlandırılır. Yani 4 Tiklerin tiki: Bir terminal alfabenin öğelerinden oluşturulmuş kelime, cümle gibi biçimsel dil yapısı. 5 Biçimsel: Kesin anlamlı. 3

4 her BTN oluşumunun özel olarak kendisine ait olan, bir adı, bir belleği ve her an bilgi salım ve bilgi alım eylemlerini dönüşümlü olarak yürütme erkine sahip iki durumlu antençiftlerinden oluşan, bir anten sistemi vardır. BTN oluşumları aynı veya farklı Kip[n] biçimsel dilinde sayılabilir veya ölçülebilir tiklerden oluşmuş oluşumlardır. 2.3 Bir Q Bellek BTN Oluşumunun Temel Elemanları ve Özelliklerinin Anlatımı Biçimsel olarak algılanabilen bir BTN yaşam alanı göz önüne alalım. Bu BTN yaşam alanında var olmuş, var olan veya var olabilecek olan; amacı, yapısı, anlamı ve kullanımı biçimsel olarak iyi algılanmış bir BTN oluşumunu; biçimsel olarak oluşturarak anlatmak isteyelim. Bu amaç doğrultusunda bir A tikler alfabesi, bir B tik olmayan tokların alfabesi ve bir K kurallar kümesi var olsun. Bir biçimsel BTN anlatımını yapabilmek için bir biçimsel D = D[A, B, K] dilbiliminin K kuralları ile oluşturulabilen; özel adı, özel belleği ve özel K- kurgu kuralları olan bir biçimsel L = L[D[A, B, K]] biçimsel dili gerekir. Eğer böyle bir biçimsel L dili varsa, bir biçimsel BTN anlatımı, tiklerin-tiki veya tiklerin-toku olarak oluşturulan BTN oluşumları ile anlatılır. Tanım 2. Bir BTN anlatımı, bir biçimsel D dilbiliminin A ve B alfabelerinden K kümesinde mevcut olan BTN oluşturma kuralları ile oluşturulmuş olan bir imdizi 6 ile yapılır. Biçimsel D dilbiliminde mevcut olan K kümesinin kuralları (a) yapıbilim, (b) anlambilim ve (c) kılgın veya kullanım bilim kuralları kümelerinin birleşiminden oluşur. Biçimsel anlatımlar D dilbiliminin K kuralları kullanılarak oluşturulan her biri bir BTN olan tiklerin-tiki harfdizileriyle yapılır. K kurallar kümesine bir BTN oluşturma kuralları kümesi denir. Bilim, yaşamın algıladığı her biçimsel evren-diliminin görüntüsünü bir BTN olarak algılar, onu yeryüzü yayın kayıtlarında mevcut BTN tiklerine benzeterek anlatmak ister. Anlatımın diline bilim dili denir. Bilim dilinin bir D dilbilimi vardır. Bu D dilbilimi henüz yeryüzü yaşamında biçimsel olarak tam algılanamamıştır. Onu algılayabilmek için yoğun çaba harcanmaktadır. Bilinen gerçekler şunu yansıtır: K kümesinin kurallarının doğanın kurallarına uyumlu olması gereklidir ve şarttır. Bu nedenle: (a) Her BTN oluşumunun, içinde bulunduğu yaşam alanı katmanında mevcut olan karanlığa saklanarak gözlenemez kılınabilinen, çok bileşeni vardır. Biz algılamayı yalın biçimde güçlendirmek için yakın çevremizde doğa tarafından görüntülenen en az dört bileşeni göz önüne alacağız. Onun için bu yazıda her BTN oluşumunu başlık, boyunluk, bedenlik ve bacaklık veya kuyrukluk adlı dört tiklerin-tiki BTN bileşeninden oluşturacağız. Bu bileşenlerin bilgi kütüklerine o bileşenin kayıtsayarı 7 diyeceğiz. (b) Her BTN oluşumunun başlığı içine saklanmış olan, genişleyebilme ve büzülebilme özeliğine sahip olan, bir merkezi bellek sistemi vardır. Bu sistemin her bileşeni yine bir bellek veya kayıt-sayardır. (c) Her BTN oluşumunun, boyunluğu içine saklanmış olan; iç ve dış dünya ile bildirişim kurup, o bildirişimi gerçekleştirmeyi sağlayan, iki durumlu antenlerle donatılmış bir bildirişime çekim ve denetim sistemi vardır. (d) Her BTN oluşumunun bedenliği içine saklanmış, Kip[n] sayma dilinde sayılabilir, uzaktan programlanabilir, tiklerin-tiki olan, genişletilip-büzülebilen, dağılımlı, salkım saçaklı veya tıkız bir sürü bulut bellek sistemi vardır. (e) Her BTN oluşumunun bacaklığı içene saklanmış, fiziksel ve bildirişimsel hareketliliği gerçekleştiren bir hareket kontrol sistemi vardır. (f) Bir tik BTN oluşumu bir b imi ile adlandırıldığında, onun göz önüne alınan, dört ile kısıtlanmış bileşenleri; b 0, b 1, b 2 ve b 3 ile adlandırılabilinir. Yani b = < b 0, b 1, b 2, b 3 > = <b, b, b, b> yazıldığında, b 0 : başlık, b 1 : boyunluk, b 2 : bedenlik ve b 3 : bacaklık bileşenini temsil etmiş olur. Yani dört bileşenle kısıtlanmış BTN anlatımında her BTN oluşumu en az 6 İmdizi: Kelime, cümle. 7 Kayıtsayar: Kütük. Register. 4

5 bir sıralı dörtlü ile temsil edilerek daha iyi anlatılabilir. Anlatımı: b = < b 0, b 1, b 2, b 3 > BTN biçimi üzerinden yapabiliriz. Bileşenlerin algılanabilmesi için bir sanal veya gerçek teknoloji kullanarak onların en azından kısmen görüntülenip gözlenebilir olması gerekir. Bu düşünce hangi teknoloji kullanılırsa kullanılsın bir görüntüleme yönteminin olduğunu gösterir. Kabul edelim ki: Eğer g i = 0 ise b i bileşeni - değerini alsın ve yaşam alanının karanlığına saklanmış kılındığını belirtsin. Eğer g i = 1 ise b i bileşeni + değerini alsın ve yaşam alanının aydınlığında görülebilir kılındığını belirtsin. O zaman G = < g 0, g 1, g 2, g 3 > = <g 0 g 1 g 2 g 3 > = g 0 g 1 g 2 g 3 = gggg olduğunda, g ϵ {0, 1} için G = gggg ϵ {0000, 0001, 0010, 0011, 0100, 0101, 0110, 0111, 1000, 1001, 1010, 1011, 1100, 1101, 1110, 1111} bilgisine görüntüleme bilgisi denir. Bu yorum altında, b BTN oluşumunun görüntüsü 16 farklı biçimde yorumlanabilir. Bir G görüntü aracı aracılığında bir b BTN oluşumu ne biçimde görüntülenirse görüntülensin onu gözleyen doğal yaşam alanında görüntülenenden daha azını algılar. Görüntüleyen doğa onu izleyen biz isek, neyi izlediğimizin farkında olmak zorundayız! Örnek 1. Eğer G = gggg = 0100 ise, b BTN oluşumu, G görüntü bilgisinin yönetim ve denetimi altında; ancak b = < -, b 1, -, - > BTN oluşumu biçiminde görüntülenmiş olacaktır. Yani b BTN oluşumunun, boyunluğu dışında diğer bileşenleri; oluşum alanında mevcut ama elimizdeki teknolojilerle, bu oluşum alanında algılanamamaktadırlar. Buradan şu anlaşılmış olacaktır. Doğa, bir oluşum alanında, her b BTN oluşumunun görüntüsünü böyle programlamıştır. Bunun farkında olmak bilime, yeni biçimde algılamaları ve anlayışları getirecektir. 2.4 Q Bellekli I@I Modelinde BTN Oluşturan Araç Elamanlarının Tasarım Kılavuzu ve Bildirişim Tanım 3. Bir T-genetik BTN oluşumu ortamında: 01) ( : Tik tamra anteni, 02) ) : Tik ramta anteni, 03) c : Tik BTN-sabiti, 04) v: Tik BTN-değişkeni, 05) Kip[n] = {0, 1, 2 n-1}, 06) k ( : k ϵ Kip[n] olmak üzere, k tik bilgi sinyalini algılayabilen ve salgılayabilen tamra anteni, 07) ) k : k ϵ Kip[n] olmak üzere, k tik bilgi sinyalini algılayabilen ve salgılayabilen ramta anteni, 08) k ( ) k : k ϵ Kip[n] olmak üzere, k bilgisi ile bildirişim kurabilen, <tamra, ramta> anten çifti olarak adlandırılır. Kural 1: Bir <tamra, ramta> anten çiftinde, genel olarak, tamra sinyal gönderirken ramta sinyal alır veya dinler ve ramta sinyal gönderirken tamra sinyal alır veya dinler. Başlangıç durumunda bilgi salmayı tamra yapar. Tanım 4. Bir tiklerin-tiki BTN oluşumunun algılandığı yaşam alanı katmanı ortamında, Kaynak[4-12] gereğince: 01) ta = ta[n] = 0 ( 1 ( k ( n-2 ( n-1 ( BTN oluşumu bilgisine, Kip[n] rakamları sinyali ile bildirişim kurup sürdürebilen tiklerin-tiki tamra anten sistemi denir. Bu anten sisteminin bireyleri G = 0011 formatında görüntülenmiştir. 02) ra = ra[n] = ) n-1 ) n-2 ) k ) 1 ) 0 BTN oluşumu bilgisine, Kip[n] rakamları ile bildirişim yapmaya muktedir tiklerin-tiki ramta anten sistemi denir. Bu sistemin bireyleri G = 0011 formatında görüntülenmiştir. 03) c : Tik veya tiklerin-tiki olan BTN-sabiti oluşum türü olarak algılanır. G = 0010 formatında görüntülenmiştir. 5

6 04) v : Tik veya tiklerin-tiki olan BTN-değişkeni oluşum türü olarak algılanır. G = 0010 formatında görüntülenmiştir. 05) x: v ve R: v olduğunda, R = R[n] = 0 ( 1 ( k ( n-2 ( n-1 ( x BTN oluşum bilgisine; k ϵ Kip[n] olmak üzere, her x := k tik BTN oluşum bilgisini, eşik öncesinde algılayabilen ve salgılayabilen, tiklerin-tiki olan, bir Kip[n] R rator sistemi denir. cab sabiti olmak k : üç tikli tiklerin-tiki BTN oluşumudur. Bu oluşuma bir üçüz k. sabit birliği BTN oluşumu denir. G = 0011formatında görüntülenmişlerdir. Bir üçüz birlik olduğu için aynı k bacaklığını birlikte kullanıyorlar. Diğer iki bacaklık yedek olarak sanal ortamda saklanmaktadır. Görüntülenmiyor. k c k ) k BTN oluşumu bir üçüz birlik k BTN oluşumu görüntüsünü benimsemiştir. Bu k c k ) k k olmuştur. 07) C k Kip[n] ) 0 bilgisine; x := k ϵ Kip[n] olmak üzere, her x := k bilgisini algılayabilen ve salgılayabilen bir tiklerin tiki c rand sistemi denir. Bu sistemin her elamanı G = 0011 formatı ile görüntülenmektedir. 08 ) Q = Q[n] = Q[m = 1, n] = 0 ( 1 ( k( n-2 ( n-1 ( n-2 c) 1 c) 0 BTN oluşumu bilgisine bir <T, 1,n> 8 Q bellek modeli denir. Onun yapısında görülen her elaman bir BTN oluşumudur. Her BTN oluşumu ise bir genişleyebilir ve büzülebilir belleğe sahiptir. Yani her hangi bir k ϵ Kip[n] bilgisini k ( tamra ve ) k ramta çiftleri aracılığında algılayan, sorgulayan, işleyen, konaklatan bir <T, 1, n> Q bellek modeli türü BTN bilgisi vardır. Bu makaleye adını veren bu Q = Q[m = 1, n] modeli sonuçta bir <T, 1, n> I@I internet modeli türüne dönüşür. Tanım 5. Gelişi güzel seçilmiş, bir biçimsel oluşum alanı katmanında var olan, bir <T, 1, n> Q RCR BTN sürü bellek model oluşumunu göz önüne alalım. Bu modelle ilgili anlatımda, <T, 1, n> Q bellek kısaca Q ile anlatılır. Onun bileşenleri anlatılırken: (i) Bir x: v yazımından x tikinin bir değişken olduğu algılanacaktır. (ii) Bir x := k yazımından x değişkenine k değerinin atanmış olduğu algılanacaktır. (iii) Eğer x değişkenine bir k değeri atanmış ise x değişkenin belleğine k değeri yazılmış olduğu anlaşılacaktır. (iv) Genelde bir bellek ya tik bellektir ya da tik belleklerden oluşmuş tik veya tok bellektir. Ne şekilde olursa olsun [x] = k yazılırsa, x değişkeninin belleğine k değerinin yazılmış olduğu anlaşılacaktır. (a) <T, 1, n> Q bellek oluşumu iç bildirişime açıksa, x değişkenine yeni atanan bir k ϵ N değeri olduğunda; k ile damgalanmış k ( tamrası, bu eylemi kendisine en k ramta birliği içinde yardımı ile anında algılar. <T, 1, n> Q bellek oluşumu içeriğinde k ramta birliği ile hemen anlık bildirişim k birliğinde yer alan c sabitinin belleği içeriğindeki bilgiyi, <T, 1, n> Q bellek oluşumunun merkezi belleğine gönderilmesini isteyen bir sinyali korumalı olarak anında üreterek <T, 1, n> Q bellek oluşumuna gönderir. Sinyal, <T, 1, n> Q bellek oluşumu tarafından alınır alınmaz sinyal içeriği bu <T, 1, n> Q bellek oluşumunun merkez belleğine yazılır. Gelen bilgiyi algılayan Q anında onu kullanıcı ekranında görüntüler. Bu bildirişim zincirine, bir bildirişimli <T, 1, n> Q bellek işletiminde ve denetiminde etkin olan; KB1 kullanımbilim kuralı denir. Bir Q belleği içeriğinde yer alan k ( ) k çifti, k ϵ kip[n] olmak üzere, k tik BTN bilgisine dayalı her biçimsel sinyal bilgisini algılayabilen ve salgılayabilen bir sistemdir. Bu nedenle, birbiri ile bildirişim kurabilen <tamra, ramta> anten çifti BTN oluşumu, Q bellek modelinin çok önemli olan bir kavramıdır. Bu anten çiftinde, genel olarak, tamra sinyal 8 <T, 1, n>: < T genetik, 1-dene tim değişkenli, Kip[n] rakamları ile bildirişim yapabilen> 6

7 salarken veya gönderirken; ramta sinyal alır veya dinler. Ramta sinyal salarken veya gönderirken, tamra sinyal alır veya dinler. Söz konusu olan bu bildirişim zincirinde, bir Q belliğine programlanmış olan bir P programı çalıştırılırken onun işletiminde ve denetiminde etkili olan KB2 kullanımbilim kuralı denir. Bir Q sürü bellek modeline programlanmış olan bir P programı çalıştırılırken başlangıç bildirişimini x: v denetim değişkenine atanan k ϵ Kip[n] bacaklı tik tamra anteni başlatır. Buna P programının işletiminde ve denetiminde etkin olan KB3 kullanımbilim kuralı denir. 2.5 Q Bellekli I@I Modeli BTN Oluşumlarını bir Sistem Olarak Oluşturan Araç Elamanlarının Özellikleri Tanım 6. Bir <T, 1, n> Q bellek modelini oluşturan gelişigüzel seçilmiş bir yaşam alanı katmanını göz önüne alalım: (a) n R = 0 ( 1 ( k( n-2 ( n-1 ( veya n r = 0 ( 1 ( k( n-2 ( n-1 ( BTN oluşumuna, k ϵ Kip[n] olmak üzere; bir Kip[n] bildirişimli tamra anten sistemi denir. (b) R n = ) n-1 ) n-2 ) k ) 1 ) 0 ve r n = ) n-1 ) n-2 ) k ) 1 ) 0 BTN oluşuma, k ϵ Kip[n] olmak üzere; bir bildirişimli ramta anten sistemi denir. (c) n R = 0 ( 1 ( k( n-2 ( n-1 ( x BTN oluşumuna, k ϵ Kip[n] olmak üzere; bir Kip[n] bildirişimli rator sistemi denir. (d) R n ) 0 BTN oluşumuna k ϵ Kip[n] olmak üzere; bir Kip[n] bildirişimli rand sistemi denir. (e) Q = Q[m = 1, n] = RCR = n R R n = 0 ( 1 ( k( n-2 ( n-1 ( 0 BTN oluşumuna, k ϵ Kip[n] olmak üzere, bir <T, 1, n> Q sürü bulut bellek denir. (f) Bir Q bellek göz önüne alalım. Eğer bu Q bellek en az bir alt belliğinin içeriği boş değil ise o Q belliğine bir I@I internet modeli denir. 3. Sonuçlar, Öneriler ve Eleştiriler 1. Bu bildiride <T, 1, n> I@I bir internet modelidir. <T, 1, n> I@I + ise tüm I@I modellerinin + küme kapanışını temsil eder. <T, 1, n> Q bellek modelini ve <T, 1, n> Q + bellek modellerinin kapanışını bir alt yapı olarak kullanmaktadır. İnternet ve Bilgisayar bilimcilerinin gündemine taşınmasının nedeni budur. 2. T:TASIM biçimsel dili, sadece 3 asıl bir 1 eşik dilbilim kuralından oluşan bir dilbilime sahiptir. İlk 1970 li yıllarda, yazar tarafından tanımlanmıştır. Öğrenilmesi ve öğretilmesi çok kolay olan, öğrenmeye değer, bir biçimsel dildir, Kaynak[11]. 3. Tasımlama birden çok T genetik BTN oluşumundan yeni T genetik BTN oluşumları oluşturma aşamasında kullanılan makine ile onu programlayan dil ikilisinin yürüttüğü eyleme verilen addır. T oluşumlarını makine ve dil denklik sınıflarına ayırarak, elde edilen makine denklik sınıfının elde edilen dil denklik sınıfı aracılığında programlanmasını gündeme taşır. 4. Yazar bu yazı ile biçimsel T dilbilimini ve bu dilbilim ile Q, Q +, F, F +, P, P +, I@I ve I@I + oluşumlarını detaylı biçimde çalışan Bildirişimli Matematik kavramının nasıl kullanılabileceğini gündeme getirerek tartışmaya açmak istemiştir. Yetişmekte olan kuşağa yararlı olmasını diler. Kaynak[4-12]. 5. T dilinin dilbilim kurallarına uygun biçimde üretilen her BTN yapısına bir tasım denir. Her tasım programlanabilir yazılımdır. I interneti temsil etsin. I@I bir ve birden çok denetim değişkenli Q oluşumudur. 6. Bu yazıyı izleyen bazı başka yazılarla, Q ve Q + üzerinde geliştirilen Bildirişimli Matematik kavramlarının değişik Kip[n] ortamlarında anlatımı gündeme getirilerek bilime katkısı incelenecektir. 7

8 7. Sadece bir değişkenli olarak tanımlanan tiklerin-tiki <T, 1, n> Q RCR BTN sürü bulut belleği, n sıfırdan farklı bir doğal sayı olmak üzere; her Kip[n] = {0, 1, n-1}, n ϵ N, n-1 k tanım bölgesinde ü[1, n] = 1+(n-1) å n değişik internet modellerini oluşturarak kullanıma k=0 sunma erkine sahiptir. 8. <T, 1, n> Q belek, <T, 1, n> P programı, <T, 1, n> F mantık fonksiyonu ve <T, 1, n> I@I internet modelleri, ufukta görülen bildirişim tekniklerini bilimcinin önüne sermektedir. 9. BTN tanımı gözlenebilirliğe, görüntülenebilirliğe, anlatılabilirliğe, algılanabilirliğe, yorumlanabilirliğe yeni bakış açısı getirmektedir. 10. Doğal olarak bir Q, Q +, F, F +, P, P +, I@I ve I@I + üzerinde geliştirilen Bildirişimli Matematik BTN oluşumu kavramının da bir BTN olduğu algılanmıştır. Duyurulur. 11. BTN aracılığında bilgiye bir sistem olarak bakılması, bu oluşumun arkasında bir biçimsel dilbilimin var oluşu, günlük yaşamın yasal ortamlarında biçimsel anlatımın yapılabileceğini gündeme getirmiştir. 12. Evrende tıpkı yerçekimi yasası gibi bir bildirişime çekim yasası vardır. Bu yasanın gereği her BTN bir BTN gurubu ile bildirişim kurmaktadır. Geleceğin aydınlığa kavuşması için onun iyi algılanması gerektir, şarttır ve yeterdir. Kaynaklar [01] P. Linz: Introduction to Formal Languages and Automata, Fourth Edition, Jones and Bartlett Publishers, London, [02] R. L. Causey: Logic, Sets, and Recursion, Second Edition, Jones and Bartlett Publishers, Inc., London, [03] W. Lark: LISP 1.5 Primer, Dickenson Publishing Inc. California, [04] F. Ünlü: Kuramsal λ-tasımlaması, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum, [05] F. Ünlü: A TASIM Logic realization of Boolean algebra, DIRASAT. A Research Journal, the University of Jordan, VIII (7): pp67-76, Amman, [06] F. Ünlü: A TASIM Logic realization of Boolean algebra, DIRASAT. A Research Journal, the University of Jordan, VIV (12): pp61-80, Amman, [07] F. Ünlü: CITALOG: Compact and Integrated Tasim Logic Closure, Journal of King Abdulaziz University, Science, Vol. 2 pp , Jeddah, [08] F. Ünlü: Instant (FLA, HOB) Computational Management System KBO Model Design, Int. Journal of Contemporary Mathematical Sciences, Vol. 1, 2006, no. 5-8, pp [09] F. Ünlü: FTD Grammar Graph, International Journal of Computer Mathematics, 2003, Vol. 80(1), pp1-9. [10] F. Ünlü: T-genetic RCR-U Form, INISTA 2010, ID 16, pp 1-5, Kayseri, Turkey, [11] F. Ünlü: Biçimsel TASIM Dilbilimi, AYSU 2010, ID 5, pp 1-5, Kayseri, [12] F. Ünlü: Remote Programmable, Mobile, Communicating Global TASIM-T E-Business Modules Controllable by One Control Variable, ICBME 2009 Vol. 2, pp , YU, Izmir. 8