İŞLETME ETKİNLİĞİ ÜZERİNE ETKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNDE YENİ BİR YAKLAŞIM
|
|
- Adem Uygun
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İŞLETME ETKİNLİĞİ ÜZERİNE ETKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİNDE YENİ BİR YAKLAŞIM Altuğ ÖZDEN Murat CANKURT Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü ÖZET Tarımsal üretimde de diğer üretim faaliyetlerinde olduğu gibi işletme etkinliklerinin belirlenmesi önem taşımaktadır. Etkinlik hesaplamalarında Veri Zarflama Analizinin sıklıkla kullanılan bir yöntem olduğu bilinmektedir. Günümüzde yalnızca etkinlik seviyelerinin belirlendiği tek aşamalı modeller yerini etkinlik üzerine etkili faktörlerin de belirlendiği iki aşamalı modellere bırakmaktadır. İkinci aşamada kullanılan klasik regresyon modelleri içsel değişkenlerin girdi ve çıktı değişkenleri ile yanlılık sorunu göstermeleri nedeni ile eleştirilmektedir. Bu çalışmada, yanlılık sorununu ortadan kaldırmaya yönelik geliştirilen Bootstrapped Truncated regresyon modeli ile klasik regresyon modelleri ampirik bir veri seti ile test edilmiştir. Sonuç olarak Bu modelin özellikle içsel değişkenlerde karşılaşılan yanlılık problemini ortadan kaldırdığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Bootstrapp, etkinlik, etkinlik faktörleri, Truncated Regresyon A NEW APPROACH FOR DETERMINING EFFECTIVE FACTORS ON EFFICIENCY LEVEL ABSTRACT Determination of firm efficiencies in agricultural production is important as well as other production activities. Data Envelopment Analysis is known to be a commonly used method for efficiency measurement. Nowadays a single-stage models which only determines the level of efficiency leave their places to two-stage models which, also efficiency factors, are determined. In this second stage, classical regression models are widely criticized because of the correlation between the endogenous variable and inputs and outputs. In this study, the Bootstrapped Truncated Regression model, which was developed to eliminate the correlation problem, was tested by an empirical data set. As a result, it is seen that this model specially eliminates the correlation problem. Keywords: Bootstrap, efficiency, efficiency factors, Truncated Regression 115
2 1.GİRİŞ Tarım, hem tarıma yönelik hem de tarıma dayalı sanayi ile birlikte ele alındığında oldukça büyük bir sektör olarak göze çarpmakta ve insanlığın yeterli beslenmesi açısından değerlendirildiğinde, tarım sektörünün önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Bu nedenle, özellikle tarım sektöründe daha fazla üretmek, birim başına daha fazla çıktı elde etmek için yapılan çalışmalar hep ön planda olmuştur (Özden, 2016). Sonraki aşamalarda ise hem maliyet hem de çevresel açıdan sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için kaynak kullanımlarının azaltılması ya da optimum üretim için düzenlenmesi gerekliliği ortaya çıkmaya başlamıştır. Kaynak kullanımının öneminin arttığı günümüz dünyasında ekonomik karar birimlerinin etkinliklerinin belirlenmesi gittikçe daha fazla önem taşımaktadır. En genel tanımıyla etkinlik, üretim birimlerinin üretim performanslarının sadece nicelik bakımından değil, nitelik bakımından da ölçülmesidir. Bu nedenle etkinlik değerleri 0-1 aralığında karşılaştırmalı olarak skorlanmaktadır. Skorlar, her Ekonomik Karar Biriminin (EKB) referans EKB ler ile karşılaştırılması sonucu belirlenmektedir. Bu konuda ortaya konulan birçok modelin temelinde, tarımdaki üretim problemlerinin çözümü yatmaktadır (Hayami, 1970; Battese and Rao, 2002; O Donnel et al., 2008; Cankurt ve ark, 2010). Etkinlik hesaplamalarında genellikle parametrik bir yöntem olan Stokastik Sınır Analizi ve parametrik olmayan bir yöntem olan Veri Zarflama Analizi (VZA) kullanılmaktadır. VZA, EKB etkinliklerinin tahmininde oldukça sık kullanılan, doğrusal programlama mantığına dayalı bir yöntemdir. Bu yöntemin tercih edilir olmasının başlıca sebebi birçok avantajının olmasıdır. Çoklu girdi ve çıktıları işleyecek yetenekte olması, farklı birimlerle ölçülen değişkenlerin bir arada kullanılabilmesi, ayrıca birimler arası dönüşümler yapılmasına gerek olmaması, doğrusal form dışında girdi ve çıktıları ilişkilendiren fonksiyonel bir forma ihtiyaç duymaması bunlardan yalnızca birkaçıdır (Özden, 2010). Yöntemin genel prensibi karşılaştırmaya dayanmakta ve aynı miktarda girdi ile diğerine göre daha fazla çıktı elde eden EKB daha etkin olarak tanımlanmaktadır. Girdilerini en verimli kullanan ve bu sayede en iyi çıktı bileşenini üreten EKB lere ait etkinlik skorları referans (%100 etkin) olarak kabul edilmekte ve diğer EKB lerin bu skorları referans EKB lere kıyasla göreli olarak belirlenmektedir. Bununla birlikte, VZA nin ölçme hatalarına karşı aşırı duyarlı olması (uç gözlemverileri gibi), statik bir analiz olması ve parametrik olmayan bir yöntem olması açısından sonuçlara istatistiksel hipotez testlerinin uygulanmasının zor olması bu yöntemin dezavantajlarıdır (Özden, 2010). Bu nedenle, doğru kullanıldığında VZA nin etkinlik ölçümleri için çok etkin bir araç olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Etkinlik skorlarının belirlenmesi hem makro hem de mikro açıdan önemlidir. Bu sayede gerek EKB nin, gerek sektörün girdi kullanımı ve üretimi hakkında yorumda bulunulabilmektedir. Ancak, bu durum saptaması, girdileri ne kadar azaltmamız gerektiği konusunda bir fikir vermekle beraber, etkinlik skorları üzerinde etkili olan içsel ve dışsal faktörler hakkında bir tahminde bulunmamaktadır. Ancak, etkinliğin arttırılabilmesi için bul faktörlerinde etkilerinin belirlenmesi önemlidir. Günümüzde, yalnızca etkinlik skorlarının belirlendiği tek aşamalı model yerine etkinlik skorları üzerinde etkili olan etkinlik faktörlerinin de belirlendiği iki aşamalı model daha fazla kullanılır hale gelmeye başlamıştır. Aslında bahsi geçen ikinci aşamada, çeşitli regresyon modelleri kullanılarak, etkinlik skorları ile içsel ve dışsal faktörler arasındaki ilişkiler tahmin edilmektedir. Bu aşamada genellikle basit doğrusal regresyon modeli ya da Tobit regresyon modeli kullanılmaktadır. Bazı araştırmacılar, etkinlik skorlarının 0 ile1 arasında sansürlü bir dağılıma sahip olduklarını düşündükleri için Tobit regresyon modelini, bazı araştırmacılar ise sansürlü dağılım düşüncesinin doğru olmadığını düşündükleri için basit doğrusal regresyon modelini tercih etmişlerdir (Thibbotuwawa et al., 2013). Ancak klasik regresyon modelleri, VZA nin yapısı gereği, özellikle içsel etkinlik faktörlerinin girdi ve çıktılarla korele olmaya 116
3 yatkınlığı açısından eleştirilmektedir (Kumbhakar and Lovell, 2000; Dios-Palomares and Martinez-Paz, 2011). Simar ve Wilson (2007), etkinlik değerlerinin aslında 0 ile 1 arasında değişmediği, bir etkinlik skorunun hiçbir zaman sıfıra eşit olmayacağı yaklaşımı ile bu ikinci aşamada uygulanacak yeni bir model geliştirmişlerdir. Bu model etkinlik skorlarının bir alt (0) ve üst (1) limiti olduğu ana fikrinden yola çıkılarak tasarlanmış ve Bootstrapped (yeniden örnekleme) Truncated (kesikli) Regresyon modelinin VZA skorlarının girdi ve çıktılarla olan yanlılık problemini çözdüğünü ve tahmini güven aralıkları açısından daha iyi bir performans sergilediğini belirtmişlerdir. Bu çalışmanın amacı, etkinlik analizinin ikinci aşamasında kullanılmak üzere Simar ve Wilson (2007) tarafından geliştirilmiş truncated regresyon modelini, bir örnek uygulamayla tanıtılmasıdır. Araştırma kapsamında bu model, sıklıkla etkinlik çalışmalarının işletme özelliklerinin belirlenmesi aşamasında kullanılan basit doğrusal regresyon ve Tobit regresyon modeli ile faktör anlamlılığı (özellikle içsel faktörler) açısından karşılaştırılmıştır. 2.MATERYAL VE METOD Bu çalışmada kullanılan veriler araştırmacıların önceki çalışmalarında yüz yüze anket uygulaması yöntemi ile topladıkları verilerinden derlenmiştir. Bu veriler bitkisel bir üretime aittir ve toplamda 86 işletmeden elde edilmiştir. Tarımsal işletme bazında bitkisel üretim faaliyetine ilişkin etkinlik skorları, ölçeğe göre sabit getiri varsayımı altında ve çıktı odaklı olarak VZA yöntemiyle tahminlenmiştir. VZA yönteminde, çıktı olarak Üretim (ton), girdi olarak ise, Üretimde kullanılan arazi (da), İşgücü (gün), Yakıt (lt), Gübre Masrafı (TL) ve İlaç Masrafı (TL) alınmıştır. VZA literatürde en sık kullanılan etkinlik ölçüm yöntemidir (Özden ve Armağan, 2005). Bu yöntemin temelleri Farrel (1957) tarafından atılmıştır. Daha sonra, Charnes, Cooper ve Rhodes (1978) ölçeğe göre sabit getiri, Banker, Charnes ve Cooper (1984) ise ölçeğe göre sabit getiri varsayımları altında çalışan VZA modellerini geliştirmişlerdir. VZA analizine ait detaylı gösterimler pek çok literatürde karşımıza çıkmaktadır (Charnes et al., 1978; Banker et al., 1984; Özden, 2005; Armağan et al., 2010; Olgun ve ark., 2011; Gündüz ve ark., 2012; Özden and Dios-Palomares, 2015). Bu çalışmada ikinci aşama olan etkinlik faktörlerinin etkinlik üzerine etkilerinin belirlenmesinde, Simar ve Wilson (2007) tarafından geliştirilen model kullanılmıştır. Bu model, Dios-Palomares ve Martinez-Paz (2011) tarafından basit bir anlatımla açıklanmıştır: Bu modelde etkinlik indeksi (E), bir H fonksiyonu sayesinde ve bir dizi etkinlik faktörü (F) ile açıklanmaya çalışılmaktadır. Buradaki özel durum, etkinlik indeksinin yapısı gereği kesikliliğin 0-1 arasında belirlenmesidir. E=H(β, f) +ε ε N(0, σ 2 ) (0 < E < 1) (1) İlk aşamada, VZA ile elde edilen Etkinlik indeksleri ve etkinlik faktörleri arasında Truncated Regresyon modeli uygulanmakta ve β* ve σ*parametreleri elde edilmektedir. İkinci aşamada, yapılan tahminlere dayanarak her bir örnek veri noktası için 1 nolu eşitlikte yer alan rastsal bir ε değeri yaratılmakt ve bu yolla 2. Eşitliğe ulaşılmaktadır. (0 < E <1),E =H (β,f) +ε (2) Son aşamada ise, ilk aşamadaki içsel değişken ikinci aşamada elde edilenle değiştirilmektedir. Her aşama maksimum sayıda (1000) tekrarlanmaktadır. 117
4 Bootstrap tahminlemesinin bir sonucu olarak β ve σ bilinmeyen parametrelerine ait N sayıda tahmin elde edilmiş ve bu sayede güvenilir aralıklarda bir örnek dağılımı oluşturulmuş olmaktadır. Çalışmada etkinlik faktörleri olarak üretimde kullanılan Arazi (da), Genel Tarım Tecrübesi (yıl) ve Ziraat Odası Üyeliği (0=evet, 1=hayır) belirlenmiştir. Üretimde kullanılan arazi, girdiler içerisinde de yer alması ve içsel bir değişken olması nedeni ile özellikle korele olması beklenen bir değişken olduğu için seçilmiştir. Analizler STATA 11 programı ile yapılmıştır. 3.ARAŞTIRMA BULGULARI Etkinlik çalışmalarında genellikle önce üretime doğrudan katkıda bulunan üretim faktörleriyle bir etkinlik skoru belirlenir. Ardından 0 ile 1 arasında değişen bu etkinlik skorlarının farklılaşmasının ardında yatan içsel ve dışsal unsurların belirlenmesi için regresyon analizinden yararlanılır. Bu yöntem sayısız araştırmada kullanılmış, akla yatkın, açıklanması kolay bir uygulama olarak yaygınlaşmış ve hatta İki Aşamalı Veri Zarflama Analizi (Two-Stage DEA) olarak da ünlenmiştir. Temelde bu ikinci aşamanın amacı etkinlikleri yüksek işletmelerin davranışlarının belirlenip, örnek alınmasıdır (Cankurt et al., 2013). Önceki bölümlerde ikinci aşamada klasik regresyon modellerinin kullanıldığı ve çalışmanın ana amacının klasik regresyon modelleri ile Simar ve Wilson (2007) tarafından geliştirilen model sonuçlarının karşılaştırılması olduğu belirtilmişti. Bu bağlamda, ampirik veri seti ile Doğrusal Regresyon, Tobit Regresyon ve Bootstrapped Truncated Regresyon modelleri karşılaştırılmıştır. Bağımlı değişken bitkisel üretim faaliyetinde bulunan işletmelerden elde edilen verilerden VZA yöntemi ile ölçeğe göre sabit getiri varsayımı ile çıktı odaklı olarak hesaplanan, 0 ile 1 arasında değişen etkinlik skorlarıdır. Bağımsız değişkenlerin ilki, içsel bir değişken olan ve etkinlik skorlarının üretiminde de kullanılan Üretim Alanıdır (ÜA). Ona ek olarak dışsal kabul edilen Genel Tarım Tecrübesi (yıl) (GTT) ve Ziraat Odasına Üyelik (ZOÜ) kuklası kullanılmıştır. Analizlerde kullanılan değişkenlere ait tanımlayıcı istatistikler Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1: Değişkenlere ait tanımlayıcı istatistikler Ortalama Std. Sapma Minimum Maksimum Üretim (ton) Üretimde Kullanılan Arazi (da) Gübre Masrafı (TL) İlaç Masrafı (TL) Yakıt (lt) İşgücü (gün) CCR Etkinlik Skorları Genel Tarım Tecrübesi (yıl) Ziraat Odası Üyeliği %72 Evet Her üç modelde ayrı ayrı çözülüp karşılaştırılmıştır. Uygulanan Doğrusal Regresyon, Tobit Regresyon ve Bootstrapped Truncated Regresyon sonuçları karşılaştırma amacıyla Çizelge 2 de sunulmuştur. 118
5 Çizelge 2. Etkinlik üzerine etkili faktörlerin farklı regresyon modelleriyle karşılaştırılması Bağımlı Değişken: CCR Etkinlik Skoru Linear * Tobit * Truncated *1 Katsayı Std.Err p Katsayı Std.Err p Katsayı Std.Err p ÜA GTT ZOÜ Sabit R LLH ** P * Gözlem Sayısı 80, 1 Tekrar Sayısı 1000, ** Log Likelihood Bu karşılaştırmada, Doğrusal ve Tobit modellerde özellikle içsel değişken olan üretim alanının anlamlı çıkmasına karşın Truncated modelde anlamlı çıkmaması temel beklentiydi. Görüldüğü üzere Doğrusal ve Tobit modelde anlamlı çıkan üretim alanı değişkeni 1000 kez tekrarlanmış Bootstrapped Truncated modelde anlamlı çıkmamıştır. Buradan da anlaşılmaktadır ki, özellikle bağımsız değişken ile içsel değişkenlerin bağlantısından kaynaklanan yanlılık sorununun aşılmasında, bootstrap yapılmış Truncated regresyon uygulaması kullanılabilir bir yöntem olarak görülmektedir. Bunun yanında, analizde kullanılan diğer bağımsız değişkenlerin, her üç modelde de aynı sonucu vermesi dikkate değer diğer bir bulgudur. 4.SONUÇ Önceleri tek aşamalı yapılan etkinlik analizleri zaman içerisinde iki aşamalı hale getirilmiş ve etkinliklerin hesaplanmasından sonraki ikinci aşamada etkinlik üzerine etkili faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. İkinci aşamada genellikle Basit Doğrusal Regresyon ya da Tobit Regresyon modelleri kullanılmıştır. Bu modeller, özellikle içsel değişkenler ile bağımlı değişken arasındaki bağlantı nedeniyle ortaya çıkan yanlılık sorunlarından dolayı eleştirilmişlerdir. Bunun üzerine Simar ve Wilson (2007) bahsi geçen yanlılık sorunlarını ortadan kaldırmaya yönelik bir model geliştirmişlerdir. Bu çalışmada bahsi geçen yeni model ile klasik regresyon modelleri yanlılık sorunu bakımından karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak, yapılan ampirik deneme ile işletme etkinliği üzerine etkili faktörlerin belirlenmesinde 1000 tekrarlı Bootstrapped Truncated Regresyon modelinin özellikle içsel değişkenlerden kaynaklı bağlantı sorununu ortadan kaldırdığı görülmüştür. Bu çalışmanın tarım işletmelerinde etkinlik seviyelerinin belirlenmesi üzerine çalışan tarım ekonomistlerine, yeni bir yaklaşım ve kullanılabilecek bir alternatif analiz yöntemi olacağı düşünülmektedir. KAYNAKLAR Armagan, G., Ozden, A., Bekcioglu, S Efficiency and total factor productivity of crop production at NUTS1 level in Turkey: Malmquist index approach, Quality and Quantity, 44: Banker, R.D., Charnes, A., Cooper, W Models for Estimation of Technical and Scale Inefficiencies in Data Development Analysis, Management Science, 30: Battese, G.E., Rao, D.S.P Technology Gap, Efficiency and a Stochastic Metafrontier Function, International Journal of Business and Economics, 1(2):
6 Cankurt, M., Miran, B., Gunden, C., Şahin, A AB ve Türkiye'nin Tarımsal Üretim Etkinlik Ve Verimliliği Üzerine Küresel Krizlerin Etkileri, Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, Eylül 2010, Şanlıurfa, s Cankurt, M., Terrence, T., Gunden, C., Miran, B Consumer decision-making styles: Investigation of food shopping behaviour, Journal of Food, Agriculture & Environment, 11(2): Charnes A., Cooper W.W., Rhodes E.,1978. Measuring the efficiency of decision making units, European Journal of Operational Research, 2: Dios-Palomares, R., Martínez-Paz, J.M Technical, Quality and Environmental Efficiency of the Olive Oil Industry, Food Policy, 36(4): Farrell, M. J The measurement of productive efficiency, Journal of the Royal Statistical Society, 120: Gündüz, O., Ceyhan, V., Esengün, K., Dağdeviren, M Kayısı Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerde Ekonomik Etkinlik: Darende İlçesi Örneği, Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, Eylül 2010, Şanlıurfa, s Hayami, Y., Ruttan, V.W Agricultural productivity differences among countries. American Econ. Rev. 40: Kumbhakar, C.A., Lovell, K Stochastic Frontier Analysis. Cambridge University Press, New York, NY, p O Donnel, C. J., Rao, D. S. P., Battese, G. E Metafrontier Frameworks for the Study of Firm-Level Efficiencies and Technology Ratios, Empirical Economics, 34: Olgun, A.F., Artukoğlu, M., Adanacıoğlu, H Türkiye de Zeytin Sıkma Tesislerinin Karlılığı ve Etkinliği: Ege Bölgesi Örneği, Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 48(3): Ozden, A Günümüzde Etkinlik Kavramı ve Ölçüm Metodları, Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, Eylül 2010, Şanlıurfa, s Ozden, A Measuring Environmental Efficiency in the EU Agricultural Sector: Considering Desirable and Undesirable Outputs, Fresenius Environmental Bulletin, 25 (1): Ozden, A., Armagan, G Determination of Productivity of Crop Enterprises in Aydın Province of Turkey, J. Agric. Econ., 11(2): Ozden, A., Dios-Palomares, R Environmental, quality and technical efficiency in olive oil industry. A metafrontier comparison between Turkey and Spain, Fresenius Environmental Bulletin, 24 (12): Simar, L., Wilson, P Estimation and Inference in Two-Stage Semiparametric Models of Production Processes, Journal of Econometrics, 136: Thibbotuwawa, M., Mugera, A., White, B Production Efficiency and Technology Gap in Irrigated and Rain-fed Rice Farming Systems in Sri Lanka: Non Parametric Approach, Contributed paper prepared for presentation at the 57th AARES annual conference, Sydney, NSW, February 5-8,
Araştırma Makalesi (Research Article)
Araştırma Makalesi (Research Article) Altuğ ÖZDEN Eda ÖNCÜ Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, 09100 Aydın / Türkiye sorumlu yazar: aozden@adu.edu.tr Alınış (Received):
DetaylıSağlık Kuruluşlarında Maliyet Yönetimi ve Güncel
Sağlık Kuruluşlarında Maliyet Yönetimi ve Güncel Uygulamalar YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi ve Güncel Uygulamalar Sunum Planı:
DetaylıGelir Gruplarına Göre Ülkelerin Tarımsal Üretim Etkinliklerinin Analizi: Meta Sınır Yaklaşımı
Gelir Gruplarına Göre Ülkelerin Tarımsal Üretim Etkinliklerinin Analizi: Meta Sınır Yaklaşımı Altuğ ÖZDEN Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, PK: 74 09100, Aydın, Türkiye
DetaylıAraştırma Makalesi (Research Article)
Araştırma Makalesi (Research Article) Hülya ARSLAN 1 Sait ENGİNDENİZ 2 Gökhan ÇINAR 3 1 TC Orman Genel Müdürlüğü, İzmir Orman Bölge Müdürlüğü, 35530 İzmir / Türkiye 2 Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,
DetaylıElazığ İlinde Kayısı Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Performanslarının Ölçülmesi
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Research Article JAFAG ISSN: 1300-2910
DetaylıVERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE TCDD LİMANLARINDA BİR ETKİNLİK ÖLÇÜMÜ ÇALIŞMASI
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 9, No 4, 437-442, 2004 Vol 9, No 4, 437-442, 2004 VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE TCDD LİMANLARINDA BİR ETKİNLİK ÖLÇÜMÜ ÇALIŞMASI M. Emin BAYSAL,
DetaylıTürkiye Tarım Sektörü Bölgesel Toplam Faktör Verimliliğinin Malmquist Endeks ile Belirlenmesi. Süleyman KARAMAN 1* Asaf ÖZALP 1
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Research Article JAFAG ISSN: 1300-2910
DetaylıTarım Ekonomisi Dergisi
Tarım Ekonomisi Dergisi Turkish Journal Agricultural Economics ISSN 303-083 http://journal.tarekoder.org Veri Zarflama Analizi ile Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Performans Düzeylerinin Belirlenmesi Altuğ
DetaylıT.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ
DetaylıAntepfıstığı Üretiminde Kâr Etkinliğinin Belirlenmesi; Veri Zarflama Analizi Uygulaması. Murat KÜLEKÇİ*
Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Research Article/Araştırma Makalesi JAFAG ISSN: 1300-2910
DetaylıKüçük Menderes Havzasında Ödemiş, Tire, Bayındır ve Torbalı İlçelerindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Teknik Etkinliklerinin Karşılaştırılması
Hayvansal Üretim (): -, Araştırma Makalesi Küçük Menderes Havzasında Ödemiş, Tire, Bayındır ve Torbalı İlçelerindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Teknik Etkinliklerinin Karşılaştırılması Nursel Koyubenbe,
DetaylıTürkiye Tarımında NUTS 1 Bölgeleri Açısından Etkinlik Karşılaştırması ( ) Göksel ARMAĞ AN
10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 5-7 Eylül 2012 Konya Türkiye Tarımında NUTS 1 Bölgeleri Açısından Etkinlik Karşılaştırması (2000-2010) Altuğ ÖZDEN aozden@adu.edu.tr Göksel ARMAĞ AN garmagan@adu.edu.tr
DetaylıFarklı Üniversitelerin Meslek Yüksekokullarının Etkinlik Düzeylerinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma *
KMÜ Sosyal ve Ekonomi k Araştırmalar Dergi si 15 (25): 67-77, 2013 ISSN: 1309-9132, www.kmu.edu.tr Farklı Üniversitelerin Meslek Yüksekokullarının Etkinlik Düzeylerinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma
DetaylıEkonometri I VARSAYIMLARI
Ekonometri I ÇOK DEĞİŞKENLİ REGRESYON MODELİNİN VARSAYIMLARI Hüseyin Taştan Temmuz 23, 2006 İçindekiler 1 Varsayım MLR.1: Parametrelerde Doğrusallık 1 2 Varsayım MLR.2: Rassal Örnekleme 1 3 Varsayım MLR.3:
DetaylıŞanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi
Şanlıurfa Kuru Tarım lerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Cevdet SAĞLAM 1, Refik POLAT 2 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım makineları Bölümü,
DetaylıTarım Ekonomisi Dergisi
Tarım Ekonomisi Dergisi Turkish Journal of Agricultural Economics ISSN 1303-0183 http://journal.tarekoder.org Türk Tarımında Bitkisel Üretim Etkinliği: 2000 Yılı Sonrası Araştırmaların Genel Değerlendirmesi
DetaylıYrd. Doç. Dr. Mehmet Güçlü
Dersin Adı DERS ÖĞRETİM PLANI Ekonometri I Dersin Kodu ECO 301 Dersin Türü (Zorunlu, Seçmeli) Dersin Seviyesi (Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Dersin AKTS Kredisi 6 Haftalık Ders Saati 4 Haftalık
DetaylıGünümüzde Etkinlik Kavramı Ve Ölçüm Metotları
Günümüzde Etkinlik Kavramı Ve Ölçüm Metotları Altuğ ÖZDEN ÖZET Kaynakların giderek azaldığı dünyada üretim performansı ve dolayısı ile etkin kaynak kullanımı oldukça önem kazanmıştır. Özellikle tarım uygulamalarının
DetaylıBİYOİSTATİSTİK DERSLERİ AMAÇ VE HEDEFLERİ
BİYOİSTATİSTİK DERSLERİ AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM I-I. DERS KURULU Konu: Bilimsel yöntem ve istatistik Amaç: Biyoistatistiğin tıptaki önemini kavrar ve sonraki dersler için gerekli terminolojiye hakim olur.
DetaylıVeri zarflama analizi (VZA) ile Türkiye deki vakıf üniversitelerinin etkinliğinin ölçülmesi
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi Istanbul University Journal of the School of Business Administration Cilt/Vol:37, Sayı/No:2, 2008, 167-185 ISSN: 1303-1732 - www.ifdergisi.org 2008 Veri
DetaylıKorelasyon testleri. Pearson korelasyon testi Spearman korelasyon testi. Regresyon analizi. Basit doğrusal regresyon Çoklu doğrusal regresyon
Korelasyon testleri Pearson korelasyon testi Spearman korelasyon testi Regresyon analizi Basit doğrusal regresyon Çoklu doğrusal regresyon BBY606 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan Ders içeriği Korelasyon
DetaylıSU ÜRÜNLERİ ENDÜSTRİSİNDEKİ FİRMALARIN ETKİNLİK VE VERİMLİLİKLERİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLERİN TR22 BÖLGESİ İÇİN ANALİZİ*
Tarım Ekonomisi Dergisi 2015; 21(1): 1-6 SU ÜRÜNLERİ ENDÜSTRİSİNDEKİ FİRMALARIN ETKİNLİK VE VERİMLİLİKLERİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLERİN TR22 BÖLGESİ İÇİN ANALİZİ* İsmail SEKİ 1, Mehmet AKBULUT 2 Özet Ekonomi
DetaylıSAMSUN'DAKİ HASTANELERİN ETKİNLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ KULLANILMASI. Talat ŞENEL 1, Serpil GÜMÜŞTEKİN 1 ÖZET
IAAOJ, Scientific Science, 2015, 3(2), 53-60 SAMSUN'DAKİ HASTANELERİN ETKİNLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ KULLANILMASI Talat ŞENEL 1, Serpil GÜMÜŞTEKİN 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi,
Detaylıİçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii. Ölçme, İstatistik ve Araştırma...
İçindekiler İçindekiler vii Yazarların Ön Sözü xiii Çevirenin Ön Sözü xiv Teşekkürler xvi Semboller Listesi xvii BÖLÜM 1 Ölçme, İstatistik ve Araştırma...1 Ölçme Nedir?... 3 Ölçme Süreci... 3 Değişkenler
DetaylıTÜRKİYE DE BAKLAGİLLER ÜRETİMİNDE TEKNİK ETKİNLİK: KURU FASULYE ÖRNEĞİ
TÜRKİYE DE BAKLAGİLLER ÜRETİMİNDE TEKNİK ETKİNLİK: KURU FASULYE ÖRNEĞİ Ali BERK 1 Cahit GÜNGÖR 2 ali.berk@tarim.gov.tr gungorc@cu.edu.tr 1 GTHB, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Ankara. 2 Çukurova Üniversitesi,
DetaylıTürkiye Kömür Madenciliğinde Ekonometrik Verimlilik
Türkiye Kömür Madenciliğinde Ekonometrik Verimlilik Econometric Productivity in Turkey Coal Mining Adnan KONUK * Hüseyin ANKARA ** ÖZET Bu çalışmada, Türkiye Kömür Madenciliğinde 1968 yılından 1988'e kadar
DetaylıÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı
BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ İŞ GELİŞTİRME MERKEZLERİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YAKLAŞIMI İLE ETKİNLİKLERİNİN ANALİZİ
AVRUPA BİRLİĞİ İŞ GELİŞTİRME MERKEZLERİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YAKLAŞIMI İLE ETKİNLİKLERİNİN ANALİZİ Hüseyin DAŞTAN 1 E. Demet EKİNCİ 2 Tuba ŞAHİNOĞLU 3 Gürkan ÇALMAŞUR 4 Özet Bu çalışmanın amacı, Türkiye
DetaylıEĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANELERİNDE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ETKİNLİK ÖLÇÜMÜ
Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi Cilt: 2 Sayı: 6 2013 Manas Journal of Social Studies Vol.: 2 No: 6 2013 EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANELERİNDE VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ETKİNLİK ÖLÇÜMÜ Yrd. Doç. Dr. Vedat
DetaylıAB ve Türkiye'nin Tarımsal Üretim Etkinlik Ve Verimliliği Üzerine Küresel Krizlerin Etkileri
AB ve Türkiye'nin Tarımsal Üretim Etkinlik Ve Verimliliği Üzerine Küresel Krizlerin Etkileri Murat CANKURT 1 Bülent MĐRAN 2 Cihat GÜNDEN 3 Ahmet ŞAHĐN 4 Özet Bu çalışmanın amacı, AB ve Türkiye nin tarımsal
DetaylıGOSOS Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi/GOSOS Gaziosmanpasa University Social Sciences Researches Journal
GOSOS Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi/GOSOS Gaziosmanpasa University Social Sciences Researches Journal (Yaz 2015) 10/1: 100-120 /(Summer 2015) 10/1: 100-120 İmalat Firmalarının
DetaylıHalk Eğitim Merkezlerinde Veri Zarflama Analiz Yöntemiyle Pazarlama Odaklı Hizmet Performans Ölçümü ve Doğu Anadolu Bölgesinde Bir Uygulama
Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2009 13 (2): 321-329 Halk Eğitim Merkezlerinde Veri Zarflama Analiz Yöntemiyle Pazarlama Odaklı Hizmet Performans Ölçümü ve Doğu Anadolu Bölgesinde
DetaylıKoşullu Öngörümleme. Bu nedenle koşullu öngörümleme gerçekleştirilmelidir.
Koşullu Öngörümleme Ex - ante (tasarlanan - umulan) öngörümleme söz konusu iken açıklayıcı değişkenlerin hatasız bir şekilde bilindiği varsayımı gerçekçi olmayan bir varsayımdır. Çünkü bazı açıklayıcı
DetaylıEFFICIENCY MEASUREMENT AT AIRLINE CITY-PAIR MARKETS WITH DATA ENVELOPMENT ANALYSIS AND MALMQUIST PRODUCTIVITY INDEX
EFFICIENCY MEASUREMENT AT AIRLINE CITY-PAIR MARKETS WITH DATA ENVELOPMENT ANALYSIS AND MALMQUIST PRODUCTIVITY INDEX DOI: 10.17261/Pressacademia.2018.886 PAP- V.7-2018(39)-p.228-232 Mehmet Yasar¹, Veysi
DetaylıTÜRKİYE İMALAT SANAYİNDE TEKNİK ETKİNLİK: Onur YENİ
TÜRKİYE İMALAT SANAYİNDE TEKNİK ETKİNLİK: 2003-2008 Onur YENİ Öz: Türkiye de imalat sanayinin ekonomik büyüme ve ihracat açısından oldukça önemli olması, bu sektörün rekabet gücünün arttırılması ve korunmasını
DetaylıTOP 500 DEKİ TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ETKİNLİK ÖLÇÜMÜ
ISSN: 2149-9225 Yıl: 2, Sayı: 6, Aralık 2016, s. 198-209 Arş.Gör. Nazlı ARIK Gümüşhane Üniversitesi, İ.İ.B.F. İşletme Bölümü, nazliarik@gumushane.edu.tr Arş.Gör. Burak SEYHAN Gümüşhane Üniversitesi, İ.İ.B.F.
DetaylıİÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1 İstatistik 1 Yığın ve Örnek; Tümevarımcı ve Betimleyici İstatistik 1 Değişkenler: Kesikli ve Sürekli 1 Verilerin Yuvarlanması Bilimsel Gösterim Anlamlı Rakamlar
DetaylıAnahtar Kelimeler: Veri zarflama analizi, İl performansları, Gevşek tabanlı süper etkinlik ölçümü
Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi Cilt:13.Sayı:2.Aralık 2009 ss.17-32 İl Performans Değerlerinin VZA ile Ölçülmesi Measuring the Province Performances With DEA Hatice DÜZAKIN 1 ÖZET Veri zarflama analizi
DetaylıQUANTILE REGRESYON * Quantile Regression
QUANTILE REGRESYON * Quantile Regression Fikriye KURTOĞLU İstatistik Anabilim Dalı Olcay ARSLAN İstatistik Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışmada, Lineer Regresyon analizinde kullanılan en küçük kareler yöntemine
DetaylıÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR
vii ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ Murat ÇAĞLAR Yüksek Lisans Tezi, Tarım Makinaları Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Saadettin YILDIRIM 2014, 65 sayfa
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Doktora İşletme Selçuk Üniversitesi Yüksek Lisans İşletme Selçuk Üniversitesi Lisans Eğitim Selçuk Üniversitesi
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Haşmet Sarıgül Doğum Yeri Tarihi: Eyüp 23.06.1963 Birim: : İstanbul Esenyurt Üniversitesi, İşletme ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası Ticaret Bölümü ÜAK Temel Alanı : Sosyal,
DetaylıÖZET Aynı endüstri grubu içinde tanımlanan malların bir ülke tarafından eşanlı olarak ihraç ve ithal edilmesi şeklinde tanımlanan endüstri-içi
ÖZET Aynı endüstri grubu içinde tanımlanan malların bir ülke tarafından eşanlı olarak ihraç ve ithal edilmesi şeklinde tanımlanan endüstri-içi ticaret, son yıllarda iktisat literatüründe geniş bir yer
DetaylıTürk Devletleri Sağlık Sistemlerinde Etkinliğin ve Etkinliğe Etki Eden Faktörlerin Süper Etkinlik ve Tobit Modelleriyle Değerlendirilmesi
Türk Devletleri Sağlık Sistemlerinde Etkinliğin ve Etkinliğe Etki Eden Faktörlerin Süper Etkinlik ve Tobit Modelleriyle Değerlendirilmesi Özgür YEŞİLYURT 1 Fuad SALAMOV 2 1 Öğretim Görevlisi, Muş Alparslan
Detaylıİnovasyon Odaklı Faaliyetlerin Firma Performansına Etkisinin Veri Zarflama Analizi İle Belirlenmesi; İMKB Üzerine Bir Araştırma
İnovasyon Odaklı Faaliyetlerin Firma Performansına Etkisinin Veri Zarflama Analizi İle Belirlenmesi; İMKB Üzerine Bir Araştırma Determination of Innovation Based Activities on Firm Performance Via Data
DetaylıAYDIN İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE BİTKİSEL ÜRETİM FAALİYETLERİNİN VERİMLİLİKLERİNİN BELİRLENMESİ * Altuğ ÖZDEN, Göksel ARMAĞAN
Tarım Ekonomisi Dergisi 2005; 11(2) : 111-121 AYDIN İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE BİTKİSEL ÜRETİM FAALİYETLERİNİN VERİMLİLİKLERİNİN BELİRLENMESİ * 1 1 Altuğ ÖZDEN, Göksel ARMAĞAN ÖZET İnsanların beslenmesi
DetaylıÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Kamile ŞANLI KULA İletişim Bilgileri : Ahi Evran Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Adres Matematik Bölümü, KIRŞEHİR
Resim ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Kamile ŞANLI KULA İletişim Bilgileri : Ahi Evran Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Adres Matematik Bölümü, KIRŞEHİR Telefon : 386 280 45 50 Mail : kskula@ahievran.edu.tr
DetaylıMustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute Yıl/Year: 2009 Cilt/Volume: 6 Sayı/Issue: 12, s. 176-189. ALANYA BÖLGESİ OTELLERİNİN
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ ARASINDA İNTERNET KULLANIM ETKİNLİĞİ: SIMAR VE WILSON YAKLAŞIMI
Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1) 2013, 65-72 AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ ARASINDA İNTERNET KULLANIM ETKİNLİĞİ: SIMAR VE WILSON YAKLAŞIMI INTERNET USAGE EFFICIENCY ANALYSIS BETWEEN COUNTRIES IN EUROPE: A
DetaylıISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article
VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 04-07 Ekim 2016 ISSN: 2148-0036 Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: 173-180 Araştırma Makalesi Research Article Akdeniz
DetaylıDünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNÜN ENERJİ TALEBİNİN MODELLENMESİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR POLİTİKALAR
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 1. ENERJİ KONGRESİ ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNÜN ENERJİ TALEBİNİN MODELLENMESİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR POLİTİKALAR Özgür BAŞKAN, Soner HALDENBİLEN, Halim CEYLAN Pamukkale
DetaylıTürkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi. Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK
Türkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK Sunu Planı Giriş Bu bölümde İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili
DetaylıÇND BİYOİSTATİSTİK EĞİTİMİ
ÇND BİYOİSTATİSTİK EĞİTİMİ Yrd.Doç.Dr.Gökmen ZARARSIZ Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Kayseri Turcosa Analitik Çözümlemeler Ltd Şti, Kayseri gokmenzararsiz@hotmail.com
DetaylıKars İlinde Bulunan Mandıraların Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçülmesi [1]
Kafkas Univ Vet Fak Derg 18 (2): 169-176, 2012 DOI:10.9775/kvfd.2011.3635 RESEARCH ARTICLE Kars İlinde Bulunan Mandıraların Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçülmesi [1] Pınar DEMİR * Özden DERBETLİ
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Yrd. Doç. Dr. Elvan AKTÜRK HAYAT Doğum Tarihi: 22.01.1979 Öğrenim Durumu: Doktora Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans İstatistik Anadolu Üniversitesi
Detaylı1: DENEYLERİN TASARIMI VE ANALİZİ...
İÇİNDEKİLER Bölüm 1: DENEYLERİN TASARIMI VE ANALİZİ... 1 1.1. Deneyin Stratejisi... 1 1.2. Deneysel Tasarımın Bazı Tipik Örnekleri... 11 1.3. Temel Kurallar... 16 1.4. Deneyleri Tasarlama Prensipleri...
DetaylıEKONOMETRİ BÖLÜMLERİNİN GÖRECELİ PERFORMANSLARININ VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YÖNTEMİYLE ÖLÇÜLMESİ: KPSS 2007 VERİLERİNE DAYALI BİR UYGULAMA
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Journal of the Institute of Social Sciences Sayı Number 2, Sonbahar Autumn 2008, 221-232 EKONOMETRİ BÖLÜMLERİNİN GÖRECELİ PERFORMANSLARININ VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YÖNTEMİYLE
DetaylıTÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
TÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Doç Dr. Fahri YAVUZ 1 Yrd. Doç Dr. Vedat DAĞDEMİR 1 Zir. Yük. Müh. Okan DEMİR 2 1. GİRİŞ Buğday üretimi,
DetaylıCh. 12: Zaman Serisi Regresyonlarında Ardışık Bağıntı (Serial Correlation) ve Değişen Varyans
Yıldız Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü Ekonometri II Ders Notları Ders Kitabı: J.M. Wooldridge, Introductory Econometrics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Ch. 12: Zaman Serisi Regresyonlarında
DetaylıIğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli. Biogas Potential from Animal Waste of Iğdır Province
Araştırma Makalesi / Research Article Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 2(1): 61-66, 2012 Iğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli Iğdır Üniversitesi
DetaylıEŞANLI DENKLEM MODELLERİ
EŞANLI DENKLEM MODELLERİ Eşanlı denklem modelleri, tek denklemli modeller ile açıklanamayan iktisadi olayları açıklamak için kullanılan model türlerinden birisidir. Çift yönlü neden-sonuç ilişkisi söz
DetaylıT.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA
T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel
DetaylıAraştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Araştırma Modelleri Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi Araştırma Desenleri (modelleri) Araştırmanın alt problemlerine yanıt aramak veya denenceleri test etmek
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır
DetaylıPERFORMANS ÖLÇÜMÜNDE KIYASLAMA YÖNTEMİ OLARAK VERİ ZARFLAMA ANALİZİNİN KULLANIMI: TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI ÖRNEĞİ
PERFORMANS ÖLÇÜMÜNDE KIYASLAMA YÖNTEMİ OLARAK VERİ ZARFLAMA ANALİZİNİN KULLANIMI: TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI ÖRNEĞİ Şebnem ASLAN (*) Özet: Bu çalışma, Türkiye deki kamu sektöründe faaliyet gösteren şeker
Detaylı3. TAHMİN En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1
3. TAHMİN 3.1. En Küçük Kareler (EKK) Yöntemi 1 En Küçük Kareler (EKK) yöntemi, regresyon çözümlemesinde en yaygın olarak kullanılan, daha sonra ele alınacak bazı varsayımlar altında çok aranan istatistiki
Detaylıİstatistikçiler Dergisi
www.istatistikciler.org İstatistikçiler Dergisi (28) 6-22 İstatistikçiler Dergisi COX REGRESYON MODELİ VE AKCİĞER KANSERİ VERİLERİ İLE BİR UYGULAMA Durdu KARASOY Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik
DetaylıTÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE FAALİYET GÖSTEREN BANKALARIN ETKİNLİKLERİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜLMESİ: 2004-2011 YILLARI UYGULAMASI *
Ekonometri ve İstatistik Sayı:18 2013 56-80 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE FAALİYET GÖSTEREN BANKALARIN ETKİNLİKLERİNİN VERİ ZARFLAMA
DetaylıKİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI
KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI Hatice YANIKOĞLU a, Ezgi ÖZKARA a, Mehmet YÜCEER a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği
DetaylıETKİNLİK ÖLÇÜMÜNDE KULLANILAN BİR BİLGİSAYAR PROGRAMI: FRONTİER V4.1
ETKİNLİK ÖLÇÜMÜNDE KULLANILAN BİR BİLGİSAYAR PROGRAMI: FRONTİER V4.1 Altuğ ÖZDEN aozden@adu.edu.tr Murat CANKURT mcankurt@adu.edu.tr Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü
DetaylıİMKB YE KAYITLI HALKA AÇIK TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİNDE FİNANSAL ETKİNLİĞİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) İLE DEĞERLENDİRİLMESİ
Cilt 2, Sayı 2, 21 ISSN: 139-839 (Online) İMKB YE KAYITLI HALKA AÇIK TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİNDE FİNANSAL ETKİNLİĞİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) İLE DEĞERLENDİRİLMESİ Fatma TEKTÜFEKÇİ Dokuz Eylül Üniversitesi
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE TÜRKİYE NİN EKONOMİK PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI: VERİ ZARFLAMA ANALİZİ
AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ VE TÜRKİYE NİN EKONOMİK PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI: VERİ ZARFLAMA ANALİZİ Kerem KARABULUT (*) Ş.Mustafa ERSUNGUR (**) Özgür POLAT (***) Özet: Bu çalışmada Türkiye ve Avrupa
DetaylıAtatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 1, 2010 161
Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 1, 2010 161 PAZARA YÖNELİK HİZMET ETKİNLİĞİ VE ERZURUM İLİNDEKİ OTOMOTİV BAYİLERİNİN HİZMET ETKİNLİKLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
DetaylıÖğrenim Bilgisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (2000) Uygulamalı İstatistik
Sema BEHDİOĞLU E-posta : sema.behdioglu@dpu.edu.tr Telefon : 0 (274) 265 20 31-2116 Öğrenim Bilgisi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (2000) Uygulamalı İstatistik Yüksek Anadolu
Detaylıİçindekiler. Ön Söz... xiii
İçindekiler Ön Söz.................................................... xiii Bölüm 1 İstatistiğe Giriş....................................... 1 1.1 Giriş......................................................1
DetaylıAKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI
AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI *Mehmet YÜCEER, **Erdal KARADURMUŞ, *Rıdvan BERBER *Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Tandoğan - 06100
DetaylıDÜNYA DA VE TÜRKİYE DE ORGANİK ÜZÜM YETİŞTİRİCİLİĞİ
DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE ORGANİK ÜZÜM YETİŞTİRİCİLİĞİ Gülşah MISIR gulsahmisir@gmail.com Filiz PEZİKOĞLU fpezikoglu@hotmail.com Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü 7712, Yalova ÖZET Dünya
DetaylıMeslek lisesi ve devlet lisesine giden N tane öğrenci olduğu ve bunların yıllık okul harcamalarına ait verilerin olduğu varsayılsın.
KUKLA DEĞİŞKENLİ MODELLER Bir kukla değişkenli modeller (Varyans Analiz Modelleri) Kukla değişkenlerin diğer kantitatif değişkenlerle alındığı modeller (Kovaryans Analizi Modeller) Kukla değişkenlerin
DetaylıSAĞLIK İŞLETMELERİNDE FİNANSAL ORANLAR ARACILIĞIYLA PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: HASTANELERDE BİR UYGULAMA*
SAĞLIK İŞLETMELERİNDE FİNANSAL ORANLAR ARACILIĞIYLA PERFORMANS ÖLÇÜMÜ: HASTANELERDE BİR UYGULAMA* Makale Sunum Tarihi : 05.02.2015 Yayına Kabul Tarihi : 06.03.2015 Muammer ERDOĞAN Prof. Dr., Bingöl Üniversitesi,
DetaylıKORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ. Doç. Dr. Bahar TAŞDELEN
KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. Bahar TAŞDELEN Günlük hayattan birkaç örnek Gelişim dönemindeki bir çocuğun boyu ile kilosu arasındaki ilişki Bir ailenin tükettiği günlük ekmek sayısı ile ailenin
DetaylıİSTATİSTİK II. Hipotez Testleri 1
İSTATİSTİK II Hipotez Testleri 1 1 Hipotez Testleri 1 1. Hipotez Testlerinin Esasları 2. Ortalama ile ilgili bir iddianın testi: Büyük örnekler 3. Ortalama ile ilgili bir iddianın testi: Küçük örnekler
DetaylıEGE BÖLGESİNDE PAMUK EKİM ALANLARINDAKİ DARALMA VE NEDENLERİ ÜZERİNE BİR ANALİZ
EGE BÖLGESİNDE PAMUK EKİM ALANLARINDAKİ DARALMA VE NEDENLERİ ÜZERİNE BİR ANALİZ Önder ERALP 1 Murat CANKURT 2 Ferit ÇOBANOĞLU 2 Altuğ ÖZDEN 2 ondereralp@hotmail.com mcankurt@adu.edu.tr ferit.cobanoglu@adu.edu.tr
DetaylıPopülasyon Ortalamasının Tahmin Edilmesi
Güven Aralıkları Popülasyon Ortalamasının Tahmin Edilmesi Tanımlar: Nokta Tahmini Popülasyon parametresi hakkında tek bir rakamdan oluşan tahmindir. Popülasyon ortalaması ile ilgili en iyi nokta tahmini
DetaylıÖrnek. Aşağıdaki veri setlerindeki X ve Y veri çiftlerini kullanarak herbir durumda X=1,5 için Y nin hangi değerleri alacağını hesaplayınız.
Örnek Aşağıdaki veri setlerindeki X ve Y veri çiftlerini kullanarak herbir durumda X=1,5 için Y nin hangi değerleri alacağını hesaplayınız. i. ii. X 1 2 3 4 1 2 3 4 Y 2 3 4 5 4 3 2 1 Örnek Aşağıdaki veri
DetaylıBKİ farkı Standart Sapması (kg/m 2 ) A B BKİ farkı Ortalaması (kg/m 2 )
4. SUNUM 1 Gözlem ya da deneme sonucu elde edilmiş sonuçların, rastlantıya bağlı olup olmadığının incelenmesinde kullanılan istatistiksel yöntemlere HİPOTEZ TESTLERİ denir. Sonuçların rastlantıya bağlı
DetaylıTRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
Türkiye 2. Tarmı Ekonomisi Kongresi, Eylül 1996 -A d ana Cilt: / Sayfa: 185 TRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ Dr.Salan YÜKSEL D ELİCE' Prof. Dr. Erdoğan OKTA Y2 1. GİRİŞ
DetaylıBAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ
Güneş Günü Sempozyumu 99-28 Kayseri, 2-27 Haziran 1999 BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Hüsamettin BULUT Çukurova Üni. Müh.
Detaylı2. REGRESYON ANALİZİNİN TEMEL KAVRAMLARI Tanım
2. REGRESYON ANALİZİNİN TEMEL KAVRAMLARI 2.1. Tanım Regresyon analizi, bir değişkenin başka bir veya daha fazla değişkene olan bağımlılığını inceler. Amaç, bağımlı değişkenin kitle ortalamasını, açıklayıcı
DetaylıTemel Kavramlar. Bağlanım Çözümlemesi. Temel Kavramlar. Ekonometri 1 Konu 6 Sürüm 2,0 (Ekim 2011)
Bağlanım Çözümlemesi Temel Kavramlar Ekonometri 1 Konu 6 Sürüm 2,0 (Ekim 2011) UADMK Açık Lisans Bilgisi İşbu belge, Creative Commons Attribution-Non-Commercial ShareAlike 3.0 Unported (CC BY-NC-SA 3.0)
DetaylıSPSS E GİRİŞ SPSS TE TEMEL İŞLEMLER. Abdullah Can
SPSS E GİRİŞ SPSS TE TEMEL İŞLEMLER SPSS in üzerinde işlem yapılabilecek iki ana ekran görünümü vardır. DATA VIEW (VERİ görünümü) VARIABLE VIEW (DEĞİŞKEN görünümü) 1 DATA VIEW (VERİ görünümü) İstatistiksel
Detaylı3 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI
ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 İSTATİSTİK ve SAYISAL BİLGİ 11 1.1 İstatistik ve Önemi 12 1.2 İstatistikte Temel Kavramlar 14 1.3 İstatistiğin Amacı 15 1.4 Veri Türleri 15 1.5 Veri Ölçüm Düzeyleri 16 1.6
DetaylıZOOTEKNİ BÖLÜMÜ. Araş. Gör. Ertuğrul KUL
ZOOTEKNİ BÖLÜMÜ Araş. Gör. Ertuğrul KUL İletişim Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 55139 Kurupelit-Samsun Tel: +90 (362) 3121919/1167 Fax: +90 (362) 4576034 E-mail: ekul@omu.edu.tr
DetaylıAnkara daki Anadolu Liselerin Toplam Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi ( VZA ) İle Saptanması
1 XI. Eğitim Bilimleri Kongresi, 23-26 Ekim 2002 Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşe, KKTC Ankara daki Anadolu Liselerin Toplam Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi ( VZA ) İle Saptanması Araş.Gör.Murat ATAN
DetaylıTürk Bankacılık Sektörü İçin Karşılaştırmalı Performans Analizi. Mehmet Fatih ACAR a, Taptuk Emre ERKOÇ b Bülent YILMAZ c
Türk Bankacılık Sektörü İçin Karşılaştırmalı Performans Analizi Mehmet Fatih ACAR a, Taptuk Emre ERKOÇ b Bülent YILMAZ c Özet Ulusal ve uluslararası ekonomilerde finansal aracılık faaliyetlerinin vazgeçilmez
DetaylıBÖLÜM 13 HİPOTEZ TESTİ
1 BÖLÜM 13 HİPOTEZ TESTİ Bilimsel yöntem aşamalarıyla tanımlanmış sistematik bir bilgi üretme biçimidir. Bilimsel yöntemin aşamaları aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir (Karasar, 2012): 1. Bir problemin
DetaylıAfyonkarahisar Hastanelerinin Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Sciences AKÜ FEBİD 12 (2012) 021301 (1-8) AKU J. Sci. 12 (2012) 021301 (1-8) Afyonkarahisar Hastanelerinin Etkinliklerinin
DetaylıMurat SARIKAYA * Ali KABASAKAL ** Aziz KUTLAR ***
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Bahar 2012, Cilt:8, Yıl:8, Sayı:1, 8:133-155 TÜRKİYE DE BÖLGESEL OLARAK DEVLET DEMİRYOLLARININ 2000-2010 DÖNEMİNDE VZA İLE ETKİNLİĞİNİN VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE
DetaylıAkdeniz Üniversitesi
F. Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili EKONOMETRİ I Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans (x ) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (x ) İkinci Örgün Öğretim
DetaylıK-S Testi hipotezde ileri sürülen dağılımla örnek yığılmalı dağılım fonksiyonunun karşılaştırılması ile yapılır.
İstatistiksel güven aralıkları uygulamalarında normallik (normal dağılıma uygunluk) oldukça önemlidir. Kullanılan parametrik istatistiksel tekniklerin geçerli olabilmesi için populasyon şans değişkeninin
DetaylıKIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBIYAT FAKÜLTESİ İSTATİSTİK BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI
KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBIYAT FAKÜLTESİ İSTATİSTİK BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI Kırıkkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi İstatistik Bölümü Lisans Programı, Kırıkkale Üniversitesi Önlisans ve Lisans
Detaylı