MÜKELLEF HİZMETLERİ USUL GRUP MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 MÜKELLEF HİZMETLERİ USUL GRUP MÜDÜRLÜĞÜ

2 E-FATURA 2

3 E-FATURA NEDİR? Faturada yer alması gereken bilgileri kapsar. Elektronik kayıtlar bütünü biçiminde oluşturulur. E-imza/Mali Mühür ile; Kaynağının doğruluğu, İçeriğinin bütünlüğü, Değişmezliği, sağlanır. 3

4 E-FATURA YENİ BİR BELGE TÜRÜ MÜDÜR? Kağıt fatura ile aynı 2 İMZALAMA 3 1 OLUŞTURMA GÖNDERME E-FATURA 4 5 İBRAZ MUHAFAZA 4

5 ÜLKEMİZDE E-FATURA EFKS e-fatura UYGULAMASI Şubat Mart e-arşiv UYGULAMASI e-defter UYGULAMASI Aralık Ocak

6 E-FATURA R FATU A 397 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile getirilen uygulama, başlangıçta anonim ve limited şirketlerin kullanımına açılmıştır. 416 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile gerçek kişi mükellefler uygulamaya katılmışlardır. 6

7 E-FATURA 421 SIRA NO.LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? Kayıtlı kullanıcılar arasında e-fatura kullanımı, alternatif yöntem olmaktan çıkarılmıştır. Bazı sektörler için e-fatura kullanma zorunluluğu getirilmiştir. Özel entegrasyon yöntemi getirilmiştir. e-faturanın saklanması konusunda Başkanlıktan izin almış saklamacı kuruluşlardan hizmet alınabilmesine izin verilmiştir. e-faturaya geçen kullanıcılar 01/09/2013 tarihinden itibaren kendi aralarında sadece e-fatura düzenleyeceklerdir.(433 sıra nolu tebliğ ile 01/04/2014 tarihine ertelenmiştir.) Çok uluslu şirketlerin uygulamadan yararlanabilmesi için kolaylık sağlanmıştır. 7

8 421 NO.LU TEBLİĞE GÖRE KAPSAMA GİREN MÜKELLEFLER 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile Bu mükelleflerden 2011 yılında mal alan ve 25 milyon ve üstü brüt satış hasılatına sahip olan mükellefler 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile Bu mükelleflerden 2011 yılında mal alan ve 10 milyon ve üstü brüt satış hasılatına sahip olan mükellefler 8

9 E-FATURA 424 SIRA NO.LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? Uygulamaya kayıtlı gerçek kişiler faturalarını mali mühürle de onaylayabileceklerdir. İsteyen kullanıcılar faturalarının özel entegratörün mali mührü ile onaylanmasını talep edebileceklerdir. 9

10 E-FATURA 454 SIRA NO.LU VUK GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? Ø2014 hesap dönemi brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan TÜM mükellefler, 1/1/2016 tarihinden itibaren, Ø 10 Milyon TL lik brüt satış hasılatı şartını 2015 ve müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından itibaren, elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. 10

11 E-FATURA 454 SIRA NO.LU VUK GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? Ø ÖTV Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK dan lisans alan mükellefler ile, (Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent kapsamında değerlendirilmeyecektir.) Ø ÖTV Kanununa ekli III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükelleflerden; Bu Tebliğin yayım tarihinden (20/06/2015) önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 1/1/2016 tarihinden itibaren, elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. 11

12 E-FATURA 454 SIRA NO.LU VUK GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR? ØTebliğin yayım tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise, lisans aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadır. ØBununla birlikte, lisans ya da mükellefiyet tesis tarihi ile izleyen hesap dönemi arasındaki sürenin üç aydan kısa olması halinde isteyen mükellefler bir sonraki hesap döneminin başından itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-fatura uygulamasına geçebileceklerdir. 12

13 UYGULAMADAN YARARLANMA YÖNTEMLERİ 1 Portal Web uygulaması Temel fonksiyonlar Küçük işletmeler için uygun 2 Entegrasyon Gelişmiş bilgi işlem sistemi Doğrudan bağlantı Arşivleme Büyük işletmeler için uygun Özel Entegratör 3 Özel Entegratör Özel Entegrasyon Başkanlıktan onay almış özel entegratörler aracılığıyla fatura gönderimi 13

14 PORTAL YÖNTEMİ Portal Yöntemini kullanan mükellefler uygulamadan 2 şekilde yararlanabilirler. e-fatura kapsamında oluşturacakları faturaları, Portal uygulaması ile manuel olarak oluşturabilirler. Portal yükleme aracını kullanabilirler 14

15 FATURA YÜKLEME Harici programlar tarafından UBL-TR standardında üretilen çok sayıda faturanın mali mühürle onaylanması ve e-fatura portalına yüklenerek alıcıya gönderilmesi mümkün hale gelmiştir. 15

16 ENTEGRASYON YÖNTEMİ Bilgi işlem sistemleri yeterli olan kullanıcıların, gerekli entegrasyonu sağlamaları koşulu ile e-fatura uygulamasını doğrudan kendilerine ait bilgi işlem sistemleri aracılığı ile kullanmaları mümkündür. Uygulamaya entegre olmak isteyenler, bilgi işlem sistemlerinde gerekli ön hazırlıkları tamamladıktan sonra, sistemlerini ve fatura ile ilgili süreçlerini açıklayan dokümanlarla birlikte Başkanlığa başvuruda bulunacaktır. 16

17 ÖZEL ENTEGRATÖR Özel Entegrasyon: Elektronik faturalamada uzmanlaşmış bir kurumun, başka mükelleflerin faturalarını göndermek ve almak amacıyla kendi sistemini Başkanlık sistemine entegre etmesidir. Özel Entegratör: Mükelleflere elektronik faturalama hizmeti vermek için Gelir İdaresi Başkanlığından izin almış kurumdur. 17

18 ÖZEL ENTEGRASYON ENTEGRASYON FARKI ÖZEL ENTEGRASYON Özel Entegratör, sistemini GİB e bağlayarak başka firmaların kullanımına açmaktadır. Faturanın iletimini ve muhafazasını mükellef adına yapar. Mali mührü elinde olan mükellefi e-fatura sistemine hızlıca dahil eder. ENTEGRASYON Entegrasyon oluşturan firma ise sistemini doğrudan GİB e bağlamaktadır. Faturanın iletimini ve muhafazasını kendi bilgi işlem sisteminde yapar. 7/24 iş sürekliliğini kendi sağlamak zorundadır. E-Fatura Sistemine dahil olmak isteyen mükellef GİB in testlerini başarı ile tamamlamak zorundadır. 18

19 E-FATURA 19

20 e-fatura SAKLAMA HİZMETİ 421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile; Mükelleflere, üçüncü kişiler nezdinde, e-faturalarını elektronik ortamda muhafaza etme olanağı da tanınmıştır. Saklama hizmeti vermek isteyen mükelleflerin başvuru şekli ve taşıması gereken özellikler, e-fatura Uygulaması Saklama Kılavuzu nda açıklanmaktadır. Saklamacı kuruluş olmak için başvuran mükelleflerden başvurusu uygun bulunan ve testleri başarı ile tamamlayanlara Başkanlık tarafından yazı ile izin verilir ve internet adresinde ilan edilir. 20

21 FATURA SENARYOLARI e-fatura Uygulamasında temel ve ticari fatura olmak üzere iki farklı senaryo bulunmaktadır. Temel Fatura Senaryosu: -Yapı itibariyle kağıt fatura gibidir. -Faturaya itiraz, kağıt faturada olduğu gibidir. Ticari Fatura Senaryosu -Sistem üzerinden Red, Kabul, İade yanıtları gönderilebilmektedir. 21

22 TEMEL FATURA SENARYOSU GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI SATICI ALICI A TUR E-FA 22

23 TİCARİ FATURA SENARYOSU REDDETME GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI SATICI A TUR E-FA ALICI RED 23

24 TİCARİ FATURA SENARYOSU KABUL ETME GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI SATICI RA TU E-FA ALICI UL KAB 24

25 E-FATURANIN GÜVENLİĞİ e-fatura, kapalı, güvenli bir ağ yapısı içerisinde ve uygulamaya kayıtlı kullanıcılar arasında iletilmektedir. Fatura düzenleyenin kimliği ve faturanın değişmezliği tüzel kişi mükelleflerde mali mühürle, gerçek kişi mükelleflerde mali mühür veya nitelikli elektronik sertifika ile sağlanmaktadır. 25

26 MALİ MÜHÜR VUK mükerrer 242. maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılmıştır. Mükelleflerin uygulama içerisinde tanımlanması amacıyla TÜBİTAK tarafından üretilmektedir. Mali nitelikteki belgelerde yasal geçerliliğe sahiptir. İşlem sertifikası niteliğindedir. 26

27 E-FATURA GÖRÜNTÜLEME ve DOĞRULAMA Uygulamadan indirilen e-fatura, Başkanlık tarafından sunulan ara yüz vasıtasıyla internet bağlantısı olan her yerde görüntülenebilmekte ve mali mührü doğrulanabilmektedir. 27

28 E-FATURA 28

29 TOPLAM E-FATURA KULLANICI SAYISI Portal 9266 Entegrasyon 2607 Özel Entegrasyon 7581 Toplam Özel Entegratörlük Hizmeti Verme İzni Kurum Sayısı : 46 Saklama Hizmeti Verme İzni Alan Kurum Sayısı : 37 29

30 2016 YILI BAŞI İTİBARİYLE BEKLENEN E-FATURA KULLANICI SAYISI PORTAL: % 34 ENTEGRASYON: % 13 ÖZEL ENTEGRATÖR: % 53 TOPLAM KAYITLI KULLANICI: Yıllık ortalama e-fatura adedi:

31 E-FATURAYA BAŞVURU NASIL YAPILIR? 31

32 E-FATURAYA BAŞVURU NASIL YAPILIR? 32

33 E-FATURAYA BAŞVURU NASIL YAPILIR? Mali Mühür Sertifikası ve e-fatura Uygulamasına başvurmak için; adresinden başvuru linkine tıklanır ya da mportal.kamusm.gov.tr/bp/mm.go adresine gidilir. Açılan sayfada ilgili alanları doldurarak başvuru gerçekleştirilir. Bu link üzerinden başvurduğunuzda hem e-fatura hem de Mali Mühür Sertifikası için başvurmuş olacaksınız. e-defter uygulamasında kullanılacak Mali Mühür Sertifikasına başvurmak için; mportal.kamusm.gov.tr/bp/edf.go adresine gidilir. Açılan sayfada ilgili alanları doldurarak başvuru gerçekleştirilir. Bu link üzerinden başvurduğunuzda sadece Mali Mühür Sertifikası için başvurmuş olacaksınız. E-Defter Uygulama başvurusu ayrıca GİB üzerinden yapılmalıdır. Her iki başvuru yöntemi ile üretilen Mali Mühür Sertifikası aynı özelliklere sahip olup, her iki uygulamada da kullanılabilmektedir. 33

34 E-FATURA Sicil bilgilerim yanlış olduğu için başvuru yapamıyorum? Mükellefin sicil bilgilerini Vergi dairesinden güncel olsa bile MERSİS ten sicil bilgilerinin güncellemesi gerekiyor. 34

35 E-FATURA E-faturaya sehven başvuru yapanların başvuruları nasıl iptal edilir? Gelir İdaresi Başkanlığı na durumu izah eden bir dilekçe ile başvurmaları halinde, başvuruları iptal edilir. 35

36 E-FATURA Unvan değişikliğinde ne yapılması gerekiyor? e-fatura uygulamasına kayıtlı bir kullanıcı, unvanının değişmesi halinde 15 gün içinde unvan değişikliğine ait Ticaret Sicil Gazetesinin fotokopisi ve durumu izah eden bir dilekçe ile Gelir İdaresi Başkanlığı na posta yoluyla, yeni unvana ait mali mühür temini için Kamu Sertifikasyon Merkezine elektronik ortamda başvurması gerekmektedir. Unvan değişikliğine giden mükellefin e-fatura sistemindeki unvanı, dilekçesine istinaden güncellenecek olup, mükellefler yeni mali mühürlerini temin edene kadar, eski unvana ait mali mühürleri ile işlem yapmaya devam edebileceklerdir. 36

37 E-FATURA Nev i değişikliğinde ne yapılması gerekiyor? E-fatura uygulamasına kayıtlı bir kullanıcı, nevi değişikliğine gitmesi halinde 15 gün içerisinde, nevi değişikliğine ilişkin ticaret sicil gazetesinin fotokopisi ve durumu izah eden bir dilekçe ile Gelir İdaresi Başkanlığı na posta yoluyla, yeni unvana ait mali mühür temini için Kamu Sertifikasyon Merkezine elektronik ortamda başvurması gerekmektedir. Nevi değişikliğine giden mükellefler yeni mali mühürlerini temin edene kadar, e-fatura Uygulamasından eski Vergi Kimlik Numarasına ait unvan ve mali mühür ile yararlanmaya devam edeceklerdir. Bu süre zarfında, eski unvanlarına düzenlenen faturaları muhasebeleştirebilecekler, düzenleyecekleri e-faturalarda, yeni unvan ve Vergi Kimlik Numarası bilgilerine faturanın açıklama alanında yer vereceklerdir. Yeni unvanlarına ait mali mührün üretim/teslim bilgisi Kamu Sertifikasyon Merkezi tarafından Başkanlığa iletildikten sonra, Başkanlık tarafından eski hesapları kapatılarak, yeni hesapları aktive edilecektir. Bu tarihten sonra yeni VKN, yeni unvan ve yeni mali mühür kullanılarak e-fatura düzenlenecektir. 37

38 E-FATURA Temel fatura nasıl iptal edilebilir? Temel fatura iki şekilde iptal edilir. Harici yollar (noterden ihtarname) Kayıtlı Elektronik Posta 38

39 E-FATURA KDVİRA kontrol raporlarında GEK 17 kontrol segmentinde hata vermesinin nedeni ne olabilir? Bu hata şunlardan kaynaklanıyor olabilir; indirilecek KDV listesine KDV iadesi talep eden mükellef alış fatura numarasını girerken 16 haneli numaranın tümünü fatura sıra no su kısmına yazmalıdır, fatura serisi alanı boş bırakılmalıdır. Fatura numarası doğru girildiği halde hata veriyorsa faturayı düzenleyen mükellef ile iletişime geçilerek faturanın başarılı bir şekilde iletilip iletilmediğinden emin olunması gerekir. Bununla ilgili olarak mükellefler efatura.gov.tr adresindeki 13/08/2014 tarihli duyuruya (e- fatura kullanıcılarının e-fatura düzenleyip gönderdikten sonra zarf durum takibi yapmaları gerekliliği hakkında bilgilendirme ) yönlendirilebilir. 39

40 E-FATURA E-fatura uygulamasında geriye dönük fatura düzenlenebilir mi? E-fatura uygulamasında geriye dönük fatura düzenlenmesi teknik olarak mümkündür. Ancak bu durum mükellefin yasal yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. VUK da belirtilen sürelere dikkat edilmelidir. 40

41 E-FATURA Kesilecek e-faturaya ait birden fazla irsaliyenin mevcut olması halinde ne yapılması gerekmektedir? GİB Portal yöntemi kullanılarak fatura oluşturulurken e-faturaya ait sadece bir irsaliye numarası yazılabilir, diğer irsaliye numaralarının e-faturanın not bölümünde belirtilmesi gerekmektedir. 41

42 E-FATURA E-fatura kullanıcısı mükellefin, Serbest Bölgedeki şubesine e-fatura mı yoksa kağıt fatura mı düzenlemesi gerekir? E-fatura kullanma zorunluluğu olan firmanın, serbest bölgedeki şubesine düzenleyeceği faturalar ile KDV mükellefiyeti olmayan serbest bölgedeki şubesinden e -fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcılara düzenleyeceği faturaların e-fatura olması gerekmektedir. 42

43 E-FATURA E-fatura irsaliye olarak kullanılabilir mi? Elektronik fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflerin aralarında yapmış oldukları mal ve hizmet alım satımları nedeniyle düzenlemek zorunda oldukları e-faturalarda, düzenleme tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi suretiyle elektronik faturanın alınacak kâğıt çıktısı üzerine "İrsaliye yerine geçer." ifadesinin yazılması ve satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması halinde irsaliye olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak bu uygulama elektronik faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi durumunda söz konusu olabilecektir. 43

44 E-ARŞİV 44

45 E- ARŞİVİN KAPSAMI 433 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 30/12/2013 tarihinde Resmi Gazete de yayımlanmış ve e-arşiv Uygulaması hayata geçmiştir. 45

46 E- ARŞİV FATURA NEDİR? E-Fatura sistemine ilave olarak, nihai tüketicilere ve efatura sistemine kayıtlı olmayan müşterilere de elektronik ortamda fatura düzenlenebilmesine olanak veren sistemdir. 46

47 BAŞVURU Uygulamadan yararlanmak için mükelleflerin e-fatura Uygulamasına kayıtlı olmaları gerekmektedir. YÖNTEM KENDİ BİLGİ İŞLEM SİSTEMİ ÖZEL ENTEGRATÖR Uygulamayı kendi bilgi işlem sistemi üzerinde kullanmak isteyen mükellefler internet adresinde yayımlanan e-arşiv Başvuru Kılavuzu nda açıklanan koşullara uygun olarak başvuru yapacaklardır. e-arşiv uygulamasını Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemi üzerinde kullanmak isteyen mükellefler, doğrudan özel entegratöre başvuracak olup ayrıca Başkanlığa başvuruda bulunmayacaktır. 47

48 BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER Mükellefler uygulamaya, uygulamadan yararlanmak istedikleri yönteme göre, internet adresinde yayımlanan e-arşiv Başvuru Kılavuzuna uygun olarak başvuracaklardır. KENDİ BİLGİ İŞLEM SİSTEMİNİ KULLANACAK MÜKELLEFLER e-arşiv Başvuru Dilekçesi BİS(Bilgi İşlem Sistem) Raporu TS -ISO ISO TS Tebliğde ve kılavuzlarda öngörülen usul ve esaslara uygun kağıt ve elektronik ortamda düzenlenmiş fatura ve rapor örnekleri. ÖZEL ENTEGRASYON YÖNTEMİ Başvuru Özel entegrasyon yöntemi ile e-arşiv uygulamasını kullanmak isteyen mükellefler sadece e-arşiv izni almış özel entegratöre mali mühürleri ile başvuru yapacaklardır e-arşiv Uygulamasından özel entegrasyon yöntemiyle yararlanacak mükelleflerin ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığına bir başvuru yapmalarına gerek bulunmamaktadır ÖZEL ENTEGRATÖRLER Başkanlıktan E-Fatura Uygulaması Özel Entegratörlük Kılavuzuna göre e -arşiv özel enetgratörlük izni almış olması gerekmektedir. Başkanlıktan e-arşiv uygulaması için özel entegrasyon izni alan kurumlar internet adresinde yayımlanacaktır. 48

49 OLUŞTURULAN BELGELERİN FORMATI e-arşiv Uygulaması kapsamında kullanılan elektronik belge formatı, üzerinde mali mühür/nes taşımaya, belge üzerinde doğrulamaya, görüntülemeye ve kâğıt baskı almaya imkân veren genel tanınırlığa sahip bir format olmalıdır. Mükellefler istemeleri halinde fatura formatı olarak internet adresinde yayınlanan e-fatura uygulamasında kullanılan format ve standardında kullanabilirler. 49

50 MUHAFAZA VE İBRAZ e-arşiv izni alan mükellefler ve özel entegratörlerden e-arşiv hizmeti alanlar, bu Tebliğ çerçevesinde oluşturdukları ikinci nüsha elektronik belgelerini ve e-arşiv Raporlarını birbirleriyle ilişkili şekilde, vergi kanunları ve diğer kanuni düzenlemelerin kağıt nüshalar için öngörmüş olduğu süreler dahilinde muhafaza ve istendiğinde ibraz etmekle yükümlüdür. 50

51 E-ARŞİV RAPORU e-arşiv Uygulamasından yararlanan mükellefler ile özel entegratörler, Başkanlığın internet adresinde yayımlanan e-arşiv Kılavuzunda açıklanan veri formatı ve standardına uygun olarak, aylık dönemler itibariyle oluşturacakları e-arşiv Raporunu, takip eden ayın 15. gününe kadar ve mali mühürle zaman damgalı olarak onaylamak ve Başkanlığa elektronik ortamda iletmek (Başkanlık ile kuracakları webservice ile sisteme yüklenecektir) zorundadırlar. 51

52 e-fatura Uygulamasına Kayıtlı Olan Vergi Mükellefi E-ARŞİV İŞ AKIŞI rir. E-Arşiv Uygulamasına Kayıtlı Mükellef nde ö g ra -fatu da e n ı m a ps la e -Fa ygu U a r u ı Ka s a m e-fatura Uygulamasına Kayıtlı Olmayan Vergi Mükellefi t Her türlü elektronik ortamda e-arşiv faturası iletir ya da kağıt olarak gönderir He r tü rlü ele ktro nik Raporlama xml formatında hazırlanarak zaman damgalı olarak imzalanan e-arşiv raporları en geç ait olduğu ayı takip eden ayın 15 inci günü akşamı saat 24:00 e kadar Başkanlık ile kurulacak web service ile Başkanlık sistemine yüklenmelidir orta md ae -ar şiv fatu ras ı ilet ir y a GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI da kağ ı t o lara kg önd erir Vergi Mükellefi Olmayan Nihai Tüketici

53 E- ARŞİVİN KAPSAMI Ø Faturalarını UBL formatında oluşturan e-arşiv kullanıcıları; e-fatura Uygulamasına kayıtlı olmayan vergi mükelleflerine alıcısının talebi doğrultusunda faturanın basılabilir görüntüsünü de eklemek şartıyla, müşterilerine elektronik ortamda da iletebilirler. Ø Fatura formatı UBL olmayan mükellefler oluşturdukları e-arşiv faturalarının müşterilerine kağıt olarak göndermek zorundadırlar. Ø e-arşiv Uygulamasından yararlanan mükellefler elektronik olarak oluşturdukları e-arşiv Faturaları vergi mükellefi olmayanlara talepleri doğrultusunda elektronik ortamda iletir veya kâğıt ortamında gönderirler. 53

54 E-FATURA : Yalnızca Sisteme Kayıtlı Kullanıcılar arasında elektronik fatura E-FATURA : düzenlenmesine olanak sağlamaktadır. E-ARŞİV : E-Fatura sistemine ilave olarak, nihai tüketicilere ve e-fatura E-ARŞİV : sistemine kayıtlı olmayan müşterilere de elektronik ortamda fatura düzenlenebilmesine olanak veren sistemdir. E-ARŞİV Satıcı e-arşive (aynı zamanda e-fatura ya ) kayıtlı fakat alıcılar ise e-fatura sisteminde kayıtlı bulunmayan mükellefler ile nihai tüketiciler olabilir. E-FATURA Satıcı ve Alıcı E-Fatura Sistemine Kayıtlı Kullanıcılar

55 KİMLER ZORUNLULUK KAPSAMINDA? Uygulama kapsamında; Ø Daha önce Başkanlıktan EFKS izni alan mükellefler 1/4/2015 tarihine kadar uygulamaya geçişlerini tamamlamış bulunmaktadır. Ø Ayrıca, internet üzerinden de satış yapan mükelleflerden 2014 hesap dönemi brüt satış hasılatı 5 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin ise 1/1/2016 tarihine kadar, Uygulamaya zorunlu olarak geçmeleri gerekmektedir. 55

56 FARKLAR E- FATURA ü İşletmeler arası. ü Kağıt baskı alınamaz, kağıt baskısının hiçbir hükmü yoktur. ü GİB merkezi mesajlaşma platformu olarak işlev görür, ü UBL TR veri formatı zorunludur, ü Zaman Damgası yoktur sadece mali mühür ile belgeler onaylanır. ü Portal, entegrasyon ya da özel entegratör yöntemleri mevcut. ü 421 no lu tebliğ ile kritik sektörlere zorunluluk getirilmiştir. E- ARŞİV ü Hem işletmeler arası hem de işletmeden ü ü ü ü ü nihai tüketiciye, Elektronik Belgenin kağıt çıktısı karşıya iletilebilir GİB e Raporlama ile bilgi verilir, Serbest Veri Formatı ya da istenmesi halinde UBL-TR veri formatı kullanılır, Zaman Damgası ve mali mühür ile onay ve muhafaza, Özel entegratör ya da kendi bilgi işlem sistemini kullanma yöntemleri mevcut. Portal yöntemi yok. ü Zorunluluk sadece belli ciro hacmi üzerinde işlem yapan e-ticaret sitelerine 1/1/2016 itibariyle getirilmiştir. Uygulamayı kullanmanın başlıca koşulu e-fatura uygulamasına kayıt olmaktır. 56

57 E-DEFTER defter 57

58 E-DEFTER NEDİR? Şekil hükümlerinden bağımsız Tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan Elektronik kayıtlar bütünü VUK ve/veya TTK uyumlu (Yasal defterlerin elektronik ortamda da tutulabilmesine olanak sağlanmıştır) 58

59 NEDEN E-DEFTER? Uluslararası standartlara uyum sağlamak Kağıt yükümlülükleri ortadan kaldırmak. Ticari hayata yeni açılımlar kazandırmak. B Kağıt süreçleri ihtiyaçlara uygun biçimde revize etmek A Uluslararası ve uzaktan denetimin kapısını aralamak Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak Vergiye gönüllü uyumu sağlamak. 59

60 E-DEFTER KİMLER E-DEFTER TUTABİLİR? Bilanço usulüne göre defter tutan Gelir vergisi mükellefleri Kurumlar vergisi mükellefleri E-DEFTER TUTMANIN KOŞULLARI Gerçek Kişi ÖN KOŞUL Elektronik imza / Mali Mühür Uyumlu yazılım Tüzel Kişi ÖN KOŞUL E-fatura kullanıcısı olmak Mali mühür Uyumlu yazılım 60

61 E-DEFTER HANGİ DEFTERLER ELEKTRONİK ORTAMDA TUTULABİLECEK defter -Online Başvuru Yevmiye Defteri Defter-i Kebir 61

62 E-İMZA & MALİ MÜHÜR Elektronik İmza/ Mali Mühür Mali Mühür Kaynak Kişi Bütünlük Değişmezlik Kurum «6102 sayılı TTK md:65/4 Defterlerin ve gerekli diğer kayıtların elektronik ortamda tutulması durumunda, bilgilerin saklanma süresince bunlara ulaşılmasının ve bu süre içinde bunların her zaman kolaylıkla okunmasının temin edilmiş olması şarttır.» 62

63 E-DEFTERE BAŞVURU NASIL YAPILIR? E-Defter Uygulamasından yararlanmak isteyen mükelleflerin, öncelikle; Ø Mali mühre ya da elektronik imzaya sahip olmaları gerekmektedir. Ø Mükellefler, mali mühre KamuSM ye ait internet adresinden başvurabilirler. Ø İsteyen mükellefler mali mühür ve e-fatura uygulaması başvurularını birlikte yapabilecekleri gibi yalnızca mali mühre de mportal.kamusm.gov.tr/bp/edf.go adresi üzerinden başvurabilirler. ØUygulamaya başvuran mükellefler, internet adresinde yayımlanan uyumluluk onayı almış yazılımlardan birini seçmek zorundadırlar. 63

64 E-DEFTERE BAŞVURU NASIL YAPILIR? - Online Başvuru - ( svuru.html) 64

65 E-DEFTER STANDARDI Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili Uluslararası Standart Finansal Raporlama Dili Genişletilebilir 65

66 E-DEFTER İŞ SÜREÇLERİ Mükellef Tebliğde belirlenen şartlar ve XBRL formatında aylık defterini hazırlar 3 4 Onaylanan defterin imza/mühür değeri alınır e-defterin imza/mühür değerini taşıyan e-defter Beratı mükellef tarafından elektronik ortamda hazırlanarak eimzalanır/mühürlenir 2 1 Gerçek kişiler e-imza veya mali mühür ile Tüzel kişiler mali mühür ile imzalar Mükellef e-defterini ve uygulamadan indirdiği beratı yasal saklama süresince muhafaza eder GİB uygulamadan gelen e -Defter Beratını kendi mühürü ile onaylar e-defter Beratı Uygulamaya yüklenir e-defter uygulamasına e-imza/mali mühür ile girilir 66

67 E-DEFTER VE DENETİM 1 2 Denetime girdi sağlama fonksiyonu 3 4 Elektronik kayıtların orijinal biçimi ile geleceğe taşınması Kayıtların güvenliği, değiştirilememesi, inkar edilememesi 5 İç denetim ve hesap verebilirlik Kayıtlara hızlı ve uzaktan erişim imkanı 67

68 MUHAFAZA VE İBRAZ e-defter Ø Elektronik defterler, istenildiğinde ibraz edilmek üzere ilgili olduğu beratları ile birlikte muhafaza edilmek zorundadır. e-defter Beratı :30 68

69 E-DEFTER TUTMAK ZORUNLU MU? 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliği Uygulamadan yararlanma isteğe bağlıdır : Sıra No.lu VUK Genel Tebliği Bazı kritik sektörler için 2014 takvim yılı içerisinde e-defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir Madeni yağ Tütün Alkol Kolalı Gazozlar 69

70 67 NO.LU VUK SİRKÜLERİNE GÖRE Elektronik defter uygulamasında defterler aylık dönemler itibarıyla tutulacağından zorunluluk kapsamına giren mükellefler 2014 Aralık ayı içerisinde başvurmaları durumunda, 2014 Aralık döneminin defterlerini aylık olarak oluşturamayacaklardır. Buna göre 421 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında elektronik defter tutma zorunluluğu bulunan mükelleflerden; Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1/1/2015 tarihinden itibaren, Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere, Özel hesap dönemine tabi olanların 1/12/2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerekmektedir :30 70

71 454 No.lu VUK GENEL TEBLİĞİ 454 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği 20/06/2015 tarihinde yayımlanan 454 Sıra No.lu VUK Tebliği ile e-defter uygulamasının kapsamı genişletilmiştir hesap dönemi brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan TÜM mükellefler, 1/1/2016 tarihinden itibaren e-defter uygulamasına geçmek zorundadır :30 71

72 e-defter Uygulaması Dikkat Edilecek Hususlar

73 e-defter de Unvan Mükelleflerin e-defterlerinde kullanacakları unvan, ticaret sicil gazetesinde yer aldığı biçimde kısaltma yapılmaksızın eksiksiz biçimde yazılmalıdır. Mükellefler, şubeli defter oluşturulmak istendiğinde bu alan çoklanmalı ve sırasıyla kurum unvanı, şube ismi, şube no şeklinde bilgiler de eklenmelidir :30 73

74 e-defter de Hesap Dönemi Mali yılın başlangıcını ve sonunu (Bir yıllık süreyi) ifade eder. Hesap dönemine ait tarihler, bir hesap dönemi içerisinde oluşturulan tüm defter parçalarında aynı olmalıdır :30 74

75 e-defter de SM-SMMM-YMM Bilgisi SM/SMMM veya YMM bir işletme için defter oluşturuyorsa, bu durumda SM/SMMM veya YMM ye ait unvan ve adsoyadı yazılacaktır. Eğer defterler işletme bünyesinde tutuluyorsa, bu alana işletmenin muhasebe bölüm yetkilisinin unvanı ve adısoyadı yazılacaktır. Eğer defterler işletme bünyesinde tutuluyorsa, sözleşme bilgisi alana tire (-) işareti konulması gerekmektedir :30 75

76 e-defter de Oluşturma Tarihi Bu defterin oluşturulduğu tarihe tekabül etmektedir ve herhangi bir şekilde bu tarih üzerinde değişiklik yapılmamalıdır :30 76

77 e-defter de Dönem Başlangıcı-Sonu Bir defter parçasının kapsadığı dönem başlangıcını / sonunu ifade etmektedir. Oluşturulan defter parçasının, kapsadığı tarih aralığının başlangıcı / sonu yazılmalıdır :30 77

78 e-defter de Giriş Yapan Kişi Bilgisi Yevmiye kaydını oluşturan operatör bilgisine yer verilecektir. Yevmiye kaydını yapan kişiler kurum içerisinde yetkilendirme ile belirlenebilir. Bu sorumluluk firmanın kendisindedir. Bu alana kişi adı yerine, kullanılan otomasyon sistem tanımlamaları da yazılabilir. Ancak herhangi bir durumda arka planda asıl kaydı yapan kişi bilgisinin de yetkililere detaylı olarak verilme konusunda kullanıcılar sorumlu olacaktır :30 78

79 e-defter de Kayıt Tarihi Ø Yevmiye tarihi, muhasebe kaydının yapıldığı günün tarihini ifade etmektedir. Ø Yevmiye tarihi ile söz konusu muhasebe kaydına esas belge üzerinde yer alan tarihler aynı olmak zorunda değildir. Ø Belgelerin muhasebe kaydının yapılması ile ilgili süreler Vergi Usul Kanununda belirlenmiş olup, bu sürelere uyulması zorunludur :30 79

80 e-defter de Belge Tipi 19 Aralık 2012 tarih ve Sayılı Resmi gazetede yayımlanan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ de; Her kaydın dayandığı belgelerin türü ile varsa tarihleri ve sayıları. yazılmalıdır hükmü bulunmaktadır. Bu kapsamda; Çek, Fatura, Müşteri Sipariş Belgesi, Satıcı Sipariş Belgesi, Senet, Navlun, Makbuz belge tipleri kullanılmak zorundadır. Muhasebe kaydının dayandığı yukarıda sayılan belgelerden biri değil ise Diğer (other) belge tipinin seçilmesi ve söz konusu belgenin tarihi sayısı ve adının da yazılması gerekmektedir. Muhasebe kaydı bir belgeye dayanıyorsa, belge tiplerinin kullanımına gerek yoktur :30 80

81 E-Defterde Faturalara İlişkin Uygulama e-defter uygulamasında faturalar, 18. Belge Tipi başlığında açıklandığı gibi her bir fatura ayrı bir yevmiye maddesinde olacak şekilde kaydedilmelidir. Ancak; e-arşiv kullanıcısı olmak şartıyla Abonelik esasına göre çalışan firmalar ve kargo şirketleri doğrudan, Bu grup dışında yer almakla birlikte çok fazla fatura düzenleyen mükellefler Başkanlıktan izin alarak, e-arşiv kapsamında düzenledikleri ve Gelir İdaresi Başkanlığına ilettikleri e-arşiv Raporu nu bir yevmiye maddesinde kaydedebilirler. Bu kayıtta belge tipi other, belge açıklaması earşiv Raporu olacaktır ve bu raporun numarası ve tarih bilgisinin de yevmiye maddesinde gösterilmesi zorunludur. Ancak düzenlenen ve e-arşiv raporu olarak Başkanlığa iletilen faturalar haricindeki, diğer faturaların mutlaka 18. Belge Tipi başlığında açıklandığı şekilde kaydedilmesi zorunludur :30 81

82 e-defter de Banka İşlemlerine İlişkin Uygulama (I) Bilindiği üzere bankaya ait işlemlerde muhasebe kaydına esas belge dekont olmaktadır. Dekontların e-defter uygulamasında belge tipi other ve belge açıklaması dekont olarak kaydı yapılır ve dekontun numara ve tarihinin de girilmesi zorunludur. Ancak dekont üzerinde belge numarası-tarihi yok ise, kullanılan muhasebe programının söz konusu işleme vermiş olduğu tarih ve numara, belge numarası ve tarihi olarak yazılabilir :30 82

83 e-defter de Banka İşlemlerine İlişkin Uygulama (II) Eğer bankaya ait işlemler dekont bazında tek tek muhasebeleştirilemiyorsa, bu banka işlemleri günlük olarak, banka banka ayrıştırmak koşuluyla, her bir bankadan yapılan işlemler birer muhasebe fişinde işlenebilir. e-defterde bu kayda esas belge olarak muhasebe fişi gösterilebilir. Bu muhasebe fişi e-defter uygulamasında belge tipi other ve belge açıklaması Muhasebe Fişi olarak kaydı yapılır ve fişin numarası ve tarihi girilir :30 83

84 e-defter de Masraf Listesine İlişkin Uygulama Gün içinde işletmenin ya da personelin yapmış olduğu giderlere ilişkin alınmış belgeler teknik kılavuzlarda sayılan belgelerden biriyse mutlaka belge tipi kılavuzda belirtildiği gibi olmalıdır. Eğer yapılan giderle ilgili belge tipi, sayılan yedi belge tipinden biri değil ise bir masraf formu oluşturulup e-defter uygulamasında belge tipi other ve belge açıklaması masraf formu olarak kaydı yapılır :30 84

85 e-defter de Z Raporuna İlişkin Uygulama Ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen satışlara ait gün sonu raporların esas itibariyle ayrı ayrı muhasebe kaydının yapılması gerekmektedir. Ancak aynı işletmede birden fazla ödeme kaydedici cihazın kullanılması durumunda gün sonunda her bir yazar kasadan alınan Z raporlarının, günlük olarak bir icmale bağlanıp muhasebe kaydında belge tipi other ve belge açıklaması Z Raporu İcmali olarak kaydı yapılabilir :30 85

86 e-defter de Çeklere İlişkin Uygulama e-defter uygulamasında kılavuzda sayılan tüm belge tiplerinde olduğu gibi, her bir çek belgesinin de ayrı yevmiye maddelerine kaydedilmesi esastır. Ancak çek bordrosuyla da kaydı mümkün olduğundan e-defter uygulamasında da bu bordolar üzerinden, aynı alıcı veya satıcıya ait olmak şartıyla, birden fazla çek aynı yevmiye maddesinde kaydedilebilir :30 86

87 e-defter de Senetlere İlişkin Uygulama e-defter uygulamasında kılavuzda sayılan tüm belge türlerinde olduğu gibi, her bir senet belgesinin de ayrı yevmiye maddelerine kaydedilmesi esastır. Ancak senet bordrosuyla da kaydı mümkün olduğundan e-defter uygulamasında da bu bordolar üzerinden, aynı alıcı veya satıcıya ait olmak şartıyla, birden fazla senet aynı yevmiye maddesinde kaydedilebilir. Senet bordrolarında, senetlerin detayları yer almak zorundadır. Bu senet bordrosu firma kaşesi ve imzasıyla matbu olarak ya da elektronik imza/mali mühür ile elektronik ortamda muhafaza edilmek zorundadır. 87

88 e-defter de Ücret Bordrolarına İlişkin Uygulama Firmalar çalışanları için aylık olarak oluşturacakları ücret bordrolarını, edefter uygulamasına aktarırken, tüm personel için oluşan bordroları bir listeye bağlayıp, belge tipi other ve belge açıklaması Ücret Bordrosu İcmali olarak kaydedebilir. Bu icmaller firma kaşesi ve imzasıyla matbu olarak ya da elektronik imza/mali mühür ile elektronik ortamda muhafaza edilmek zorundadır. 88

89 e-defter de Serbest Meslek Makbuzuna İlişkin Uygulama Serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için düzenlediği belge serbest meslek makbuzudur. Bu makbuz e-defter kılavuzunda sayılan belgeler arasında yer alan makbuz (receipt) ile karıştırılmamalıdır. Serbest meslek makbuzu sayılan belgeler arasında yer almadığı için belge tipi other ve belge açıklaması serbest meslek makbuzu olarak kaydı yapılır. Ayrıca belgenin numarası ve tarihinin de girilmesi zorunludur. 89

90 e-defterde Berat Silme İşlemi Mükelleflerimiz oluşturdukları e-defterlerde yaptıkları teknik ya da muhasebe hataları nedeniyle yeniden oluşturma gereği duymaları halinde, yasal yükleme süresi içinde e-defter Uygulaması içinden daha önce yükledikleri berat dosyalarını silerek yeniden berat yüklemesi yapabilirler. Ancak bu gerçek bir silme işlemi olmadığından, gerekli hallerde ibraz edilmek üzere hatalı defter ve beratların da muhafaza edilmesi gerekmektedir. 90

91 Önemli Uyarı!!! Mükellefler tarafından aylık dönemler itibariyle oluşturulan e-defterlere ait berat dosyaları, Ait oldukları dönemi takip eden 3 üncü ayın sonuna kadar Başkanlığa onaya sunulmalıdır. Ancak bu kural, yetkili mercilerce söz konusu defterlerin ibrazının istenmesi halinde geçerli değildir. Yetkili mercilerce e-defterlerin ibrazının istenmesi halinde 3 aylık yasal süre beklenmeksizin mükelleflerce berat dosyaları Başkanlık sistemine yüklenmeli ve ondan sonra ibraz edilmelidir. 91

92 Önemli Uyarı!!! Ayrıca, e-defterlerini oluşturan ve berat dosyalarını hazırlayan mükelleflerimizin yasal sürenin sonunu beklemeden yüklemeleri, son dönemde yoğunluk nedeniyle yaşanabilecek sorunların önüne geçecek ve mükelleflerimizin yaşayabileceği olası mağduriyeti engelleyebilecektir. Ancak e-defterlerini yasal sürenin sonunda ancak oluşturabilecek olan mükelleflerimize, berat dosyalarını tedbiren zaman damgalı olarak imzalamaları Başkanlığımızca tavsiye olunmaktadır. 92

93 Soru - Cevap

94 SORU - CEVAP E-defter açılış ve kapanış onayları ne zaman yapılır? Hesap döneminin ilk ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratı açılış, hesap döneminin son ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratı da kapanış onayını ifade eder :30 94

95 SORU - CEVAP Hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde de elektronik defter tutmaya başlanılabilir mi? Evet, başlanılabilir. Hesap dönemi ortasında e-defter geçtiğimde kağıt defterimi ne yapacağım? Hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde elektronik defter tutmaya başlayanlar, başladıkları tarihi izleyen bir aylık süre içerisinde eski defterlerine kapanış tasdiki yaptıracaklardır :30 95

96 SORU - CEVAP Hem kağıt ortamında hem de e-defter düzenlemek mümkün mü? Hem kağıt ortamında hem de elektronik defterin bir arada tutulması mümkün değildir :30 96

97 SORU - CEVAP e-defter beratı nedir? Elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin olarak, Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun bilgileri içeren ve Başkanlık Mali Mührü ile onaylanmış elektronik dosyadır :30 97

98 SORU - CEVAP e-defter Beratı oluşturma sürecinde muhasebe kayıtlarım da Gelir İdaresi Başkanlığına aktarılacak mı? e-defter muhasebe kayıtları Gelir İdaresi Başkanlığına aktarılmayacaktır. Tebliğ kapsamında elektronik imzalı veya mali mühürlü olarak e-defter Beratı ile birlikte mükellef nezdinde saklanacaktır :30 98

99 SORU - CEVAP Aylık olarak düzenlenen e-defterin en geç ne zamana kadar Başkanlığa gönderilmesi gerekmektedir? Elektronik defterlerin, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar, (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar), elektronik imza/mali mühür ile onaylanarak Başkanlığa gönderilmesi gerekmektedir :30 99

100 SORU - CEVAP Berat gönderildikten sonra muhasebe kayıtlarında değişiklik yapılabilir mi? İlgili aya ait defterlerin Beratı, GİB e-defter uygulamasına gönderildikten sonra, o aya ait muhasebe kayıtlarında hiçbir şekilde değişiklik yapılamaz :30 100

101 SORU - CEVAP Firmalar şubeleri için de elektronik defter uygulamasına başvuru yapmalı mıdır? Hayır. Firmalar e-defter uygulamasına vergi kimlik numarası üzerinden başvuru yapmaktadır. Başvurunun ardından firmalar, tercih ettikleri uyumlu yazılım programları vasıtasıyla merkez ve şube olmak üzere ayrı ayrı defter ve beratlarını oluşturabilirler :30 101

102 SORU - CEVAP e-fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflere düzenlenecek belge! olmayan Elektronik fatura uygulamasına kayıtlı mükellefler, uygulamaya kayıtlı olmayan mükelleflere yaptıkları mal teslimi ve hizmet ifası için kağıt ortamında fatura düzenlemeye devam edeceklerdir :30 102

103 SORU - CEVAP e-fatura uygulamasına ihtiyari olarak geçen mükelleflerin e-defter uygulamasına da geçmek zorunluluğu var mıdır? Hayır :30 103

104 SORU - CEVAP e-defter uygulamasına ihtiyari olarak geçen mükelleflerin e-faturaya geçme zorunluluğu var mıdır? Hayır :30 104

105 SORU - CEVAP e-fatura uygulamasına kayıtlı mükelleflerin aynı zamanda e-arşiv fatura uygulamasına da geçmeleri gerekir mi? Hayır :30 105

106 SORU - CEVAP e-arşiv fatura uygulamasına geçenler, aynı zamanda e-faturaya da geçmek zorunda mı? Evet :30 106

107 SORU ABC şirketi, zorunluluk kapsamına giren mükellefler arasında yer almamaktadır. Ancak müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda elektronik defter yazılımı gerçekleştirmiş, mali mühür sertifikasını temin ederek e-fatura uygulamasına başvuruda bulunmuştur. Anılan mükellef e-fatura uygulamasından çıkmak istemektedir. Ne yapılması gerekmektedir? :30 107

108 CEVAP e-fatura kullanma zorunluluğu kapsamında olunmadığı halde e-fatura başvurusu yapılması halinde yapılan başvuru geçerli bir başvuru olup e-fatura kayıtlı kullanıcılar listesinde yer alınabilmektedir. Anılan şirketin, e-fatura uygulaması kullanıcılar listesinde olduğu sürece bu listeye dahil olan firmalara düzenleyeceği ve bu firmalardan alacağı faturaların efatura olması zorunludur. Mükellefin, Gelir İdaresi Başkanlığı'na yapacağı yazılı başvurunun idarece uygun görülmesi halinde efatura uygulamasından çıkarılması mümkün bulunmaktadır :30 108

109 SORU - CEVAP Düzenlenen e-faturanın alıcıya ulaşıp ulaşmadığı nasıl anlaşılır? Faturayı gönderen mükellefin Posta Kutusu yanıtı geldi. Alıcının posta kutusu zarfı başarıyla teslim aldı mesajını görmesi gerekmektedir. Faturanın alıcıya başarıyla ulaştığından emin olabilmek için faturayı gönderen mükellef zarf durumunu GİB'den sorgulamalı ve 1300 BASARIYLA TAMAMLANDI durumunu görmelidir :30 109

110 SORU - CEVAP e-faturaların saklanması / muhafazası nasıl yapılacak? e-fatura uygulamasına dahil olan mükellefler elektronik faturaları kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde saklayabilmektedirler. Bunun yanında üçüncü kişiler nezdinde de saklama yapılması mümkündür. Ancak saklamanın diğer mükellefler nezdinde yapılması mükelleflerin e-faturaları muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Ayrıca elektronik faturaların muhafazasının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yapılması zorunluluğu da bulunmaktadır :30 110

111 SORU - CEVAP e-fatura sistemine kayıtlı olan XYZ Şirketi, efatura sistemine kayıtlı firmalardan (Migros, Carrefour vs.) genel gider mahiyetinde olan fatura kullanma sınırının altındaki alışlarını perakende satış fişi ile veya ödeme kaydedici cihaz fişi ile belgelendirilebilir mi? e-fatura sistemine kayıtlı XYZ Şirketinin, e-fatura sistemine kayıtlı diğer firmalardan işyerinde kullanmak ve tüketmek amacıyla satın aldığı (Kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri gibi) ve fatura kullanma sınırının altında kalan alımlarını, perakende satış fişi veya ödeme kaydedici cihaz fişi ile belgelendirebilir. 111

112 SORU ABC A.Ş. tarafından tarihinde ticari fatura senaryosu ile DEF A.Ş. ye gönderilmiş faturalar, tarihinde (Türk Ticaret Kanununda belirtilen 8 günlük itiraz süresi geçtikten sonra) e-fatura uygulaması üzerinden reddedilmiştir. ABC A.Ş. tarafından defterlerine kayıt edilerek ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan edilen ancak karşı firma tarafından beyan edilmeyen faturalara ilişkin olarak ne yapılması gerekmektedir? 112

113 CEVAP Ticari fatura senaryosu kapsamında gönderilen faturalara 8 günden sonra alıcıları tarafından kabul / red uygulama yanıtı verilmesi mümkün olmakla beraber, Türk Ticaret Kanununun ilgili hükmü gereğince 8 günlük kanuni itiraz süresinden sonra yapılmış olan itirazları dikkate alma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle, süresinden sonra yapılmış itiraza konu e-faturaların, ilgili oldukları vergilendirme dönemlerinde defter kayıtlarına alınması ve beyannamelere intikal ettirmiş olunması uygun olup, ABC A.Ş. açısından herhangi bir düzeltme işlemi yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır. 113

114 SORU e-fatura ve e-defter uygulamalarına tabi limited şirket 18/12/2014 tarihi itibariyle nev'i değişikliği yapmak suretiyle anonim şirkete dönüşmüştür. Mali mühür, henüz anonim şirket olarak kullanıma açılmadığından e-faturalar eski unvana ait mali mühür ile alınıp gönderilmektedir. Düzenlenen e-faturaların açıklama kısmına yeni unvan ve vergi kimlik numarası yazılabilmekte ancak taraflarına düzenlenen alış faturalarına müdahale edilememektedir. İlgili şirketin nasıl bir yol izlemesi gerekmektedir? 114

115 CEVAP Unvan değişikliğini (nev'i değişikliğini) izleyen 15 gün içerisinde yeni unvana uygun sertifika (Mali Mühür) başvurusu yapılması ve nev'i değişikliğine ilişkin ticaret sicil gazetesi fotokopisi ve durumu açıklayan bir dilekçe ile posta yoluyla Gelir İdaresi Başkanlığına ulaştırılması gerekmektedir. Yeni mali mühür temin edilene kadar e-fatura ve e-defter uygulamasından eski unvana ilişkin olarak düzenlenen mali mührün kullanılması ve bu süre içinde düzenlenen e-faturalarda yeni unvan ve vergi kimlik numarası bilgilerine faturanın açıklama alanında yer verilmesi imkanı bulunmaktadır. Öte yandan kesilen faturada bu işlem yapılırken alınan faturalarda açıklama alanına bu bilginin yazılmamış olması gerekçesiyle fatura tipine göre red veya harici yollar ile itiraz edilebileceği tabiidir. 115

116 SORU - CEVAP e-fatura ve e-defter uygulamalarına tabi limited şirket 18/12/2014 tarihi itibariyle nev'i değişikliği yapmak suretiyle anonim şirkete dönüşmüştür. Devrin gerçekleştiği Aralık/2014 dönemine ait Ba -Bs bildirim formlarının hangi unvanla verilmesi gerekmektedir. Devrin gerçekleştiği tarihe kadar olan Aralık/2014 dönemine ait Ba-Bs bildirim formlarının limited şirketin ünvanı ile devrin gerçekleştiği tarihten ay sonuna kadar olan Aralık/2014 dönemine ait Ba-Bs bildirim formlarının ise anonim şirket unvanıyla takip eden ayın son günü akşamına kadar verilmesi gerekmektedir. 116

117 SORU - CEVAP Kimler e-arşiv uygulamasına geçmek zorunda? İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapanlardan; 2014 yılı brüt satış hasılatı tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan mükellefler, en geç 01/01/2016 tarihine kadar e-arşiv Uygulamasına geçmek zorundadır. Kapsama giren mükelleflerin belirlenen tarihten önce e-fatura ve e-arşiv başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlamaları gerekmektedir. İnternet üzerinden yaptıkları satışlarda münhasıran bilet, sigorta poliçesi vb. belgeleri düzenleyenler e-arşiv zorunluluğu kapsamı dışındadır :30 117

118 SORU tarih ve INT sıra numaralı efatura düzenlendikten sonra sistemsel hatadan dolayı takip eden sıra numarası yerine INT sıra numaralı fatura kesilmiştir. Kullanılmadan atlanılan faturalar ile ilgili olarak ne yapılması gerekmektedir? :30 118

119 CEVAP e-fatura yeni bir belge türü olmayıp, kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahip olduğundan "Fatura Nizamı" başlıklı 231'inci maddede belirtilen usul ve şartlara uyulmamış olmakla birlikte; olayın gerçek mahiyetinin ispatı açısından, yazılımınızın imkan vermesi halinde atlanılan numaralara iptal kaydının düşülmesi mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, GİB Merkez üzerinden başarılı olarak geçen tüm efaturalara ait belge numaraları merkezce kayıt altına alındığından, bu belgelerin daha önce elektronik ortamda düzenlenip düzenlenmediği tespit edilebilir durumda olup, ayrıca bir işlem yapılmasına gerek bulunmamaktadır. 119

120 SORU - CEVAP e-fatura aynı zamanda kullanılabilir mi? irsaliye olarak e-fatura kullanıcılarının, e-fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflerle düzenlemek zorunda oldukları elektronik faturalarda, düzenleme tarihi yanında düzenleme zamanının da saat ve dakika olarak gösterilmesi suretiyle elektronik faturanın, alınacak kâğıt çıktısı üzerine "İrsaliye yerine geçer" ifadesinin yazılması ve satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanması halinde herhangi bir izne gerek bulunmadan irsaliye olarak kullanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak bu uygulama elektronik faturanın malın teslimi anında düzenlenmesi durumunda söz konusu olabilecektir. 120

121 SORU - CEVAP e-fatura e-defter uygulamasına geçişte, 10 milyon liralık brüt satış hasılatının hesaplanmasında, yurtiçi ya da yurt dışı satış hasılatları ayrı ayrı mı değerlendirilecek? Brüt satış hasılatının hesaplanmasında, yurtiçi ya da yurt dışı satış hasılatlarının ayrı ayrı değil; gelir tablosunda yer alan bütün satışları gösteren brüt satış hasılatı toplamının dikkate alınması gerekmektedir. 121

122 SORU e-fatura kullanma zorunluluğu bulunan şirketin, serbest bölgede bulunan şubesinden yapılmakta olan alış ve satış işlemlerinde kağıt fatura kullanılabilir mi? 122

123 CEVAP e-fatura kullanma zorunluluğu olan firmanın serbest bölgede bulunan şubesine düzenleyeceği faturalar ile serbest bölgedeki şubeden elektronik fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcılara düzenlenecek faturaların e-fatura olması gerekmektedir. Ayrıca, düzenlenen faturada merkez/şube ayrımının yapılabilmesi mümkündür. 123

124 SORU Düzenlenecek e-faturalarda; her bir irsaliye numarası bilgisinin ayrı ayrı gösterilmesi yerine belirli bir aralık belirtilerek düzenlenebilir mi? Örneğin "30 ile 90 aralığındaki irsaliyeler" gibi bir ifade yazılarak düzenlenebilir mi? Ayrıca, irsaliye numarası bilgilerinin faturadan bağımsız bir kağıt üzerinde belirtilerek, e-faturanın irsaliye numarası bölümüne "Ekli Liste" ibaresi yazılabilir mi? 124

125 CEVAP e-faturaya, sevk irsaliyesi tarih ve numarasının yazılması zorunludur. e-fatura uygulamasını entegrasyon veya özel entegrasyon yöntemi ile kullanan mükellefler kılavuzlara göre irsaliye bilgilerinin yer alacağı alan olarak belirlenen Despatch Document Reference alanına "sıfırdan sonsuza" (0.. ) kadar ekleme yapabilecektir. e-fatura uygulamasını portal yöntemiyle kullanan mükellefler ise manuel olarak fatura oluşturmaları durumunda, sistem e-faturaya sadece bir irsaliyeye ilişkin bilgilerin yazılmasını mümkün kıldığından, faturaların birden fazla irsaliyeyi kapsaması durumunda diğer irsaliyelere ilişkin tarih ve numaraların efaturanın not bölümünde gösterilebileceklerdir. Dolayısıyla, faturada bulunması zorunlu bilgilerin okunmasına engel teşkil etmeyecek ve faturanın esas niteliğini bozmayacak şekilde elektronik fatura üzerinde birden fazla irsaliye numarasına yer verilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, elektronik faturada irsaliye numaralarının belirli bir aralık belirtilerek gösterilmesi mümkün bulunmadığı gibi irsaliye numaralarının elektronik faturaya ek yapılacak ayrı bir belge üzerinde de gösterilmesi mümkün değildir :30 125

126 SORU e-fatura uygulamasına tabi olan ve kamu kurum ve kuruluşlarına ihale ile satış yapan BEJ A.Ş., adresinde kayıtlı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına e-fatura düzenlemek zorunda mıdır? Zorunluluk halinde, düzenlenen faturaya ilişkin sonradan yapılan itiraz veya iade, gider pusulası düzenlenerek yapılabilir mi? :30 126

127 CEVAP adresinde ilan edilen e-fatura sistemine kayıtlı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına elektronik fatura düzenlemesi gerekmektedir. Ayrıca katma değer vergisi ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları mal iadeleri için Vergi Usul Kanunu 234 üncü maddesi hükmü uyarınca gider pusulası düzenlemesi mümkündür :30 127

128 SORU X firması tarihinde nevi değişikliği yaparak Limited Şirketten Anonim Şirkete dönüşmüştür. Brüt satış hasılatı rakamı hesaplanırken; tarihleri arasındaki dönemi kapsayan brüt satış hasılatının mı, yoksa nevi değişikliği yapmadan önceki Limited Şirket ve nevi değişikliğinden sonraki Anonim Şirketin yani her iki şirketinde brüt satışlarının toplamlarının mı dikkate alınacaktır? 128

129 CEVAP X A.Ş. nev i değişikliği öncesindeki limited şirketin devamı niteliğinde olduğundan, brüt satış hasılatının hesabında, nev i değişikliği yapmadan önceki Limited Şirketin brüt satışları ile nev i değişikliğinden sonraki Anonim Şirketin brüt satışlarının toplamlarının dikkate alınması gerekmektedir. 129

130 SORU Şirketin 2014 yılı brüt satış hasılatı TL, satış iskontoları tutarı ise TL dir. Brüt satış hasılatının belirlenmesinde iskonto dahil olan TL lik tutarın mı, yoksa iskontodan sonra kalan TL lik tutarın mı dikkate alınması gerekmektedir? 130

131 CEVAP Brüt satış hasılatının hesabında, 60 Brüt Satışlar hesap grubunda yer alan tutarların, 611 Satış İskontoları hesabında yer alan tutarlar düşülmeden dikkate alınması gerekmektedir. 131

132 SORU Yıllara sari inşaat işi yapan şirketlerin brüt satış hasılatı nasıl hesaplanacak? 132

133 CEVAP Yıllara sari inşaat ve onarım işinden elde edilen gelir, söz konusu işin bittiği yıl kesin olarak tespit edilecek ve tamamı o yılın geliri sayılarak vergilendirilecektir. Dolayısıyla yıllara sari inşaat işinin, örneğin 2015 yılında sona ermesi halinde e-fatura e-deftere geçişte 2015 yılı brüt satış hasılatının dikkate alınması gerekmektedir. Bu durumdaki bir mükellefin, 2015 yılı kurumlar vergisi beyannamesini vermesi gereken tarih 2016/Nisan olduğundan, 01/01/2017 tarihi itibarıyla e-fatura ve e-defter uygulamasına geçilmesi gerekmektedir. 133