PELVİK TRAVMA. Dr. Oğuz Urgan Dr. Nurseli Bayram

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PELVİK TRAVMA. Dr. Oğuz Urgan Dr. Nurseli Bayram"

Berk Gülpınar
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 PELVİK TRAVMA Dr. Oğuz Urgan Dr. Nurseli Bayram

2 tüm iskelet yaralanmalarının %3 ü mortalite % 5-16

3 Pelvik Halka ve Bağları

4 ANAMNEZ Mekanizma Gebelik-SAT Ağrının yeri İlaç öyküsü Son idrar-gaita çıkış zamanı Allerji Son katı-sıvı alış zamanı

5 FM Lokalize ağrı ŞOK

6 FM Perineal, pelvik ödem, ekimoz, kesi İnguinal ligament ve scrotumda hematom (destot bulgusu) Deformite Prostatın yeri, rectal yaralanma, sfinkter tonusu Meada kan Vaginal kanama ve yırtıklar

10 Fizik muayenede kararlı olmayan kırıkları hareket ettirmekten, fazladan kanama ve kırık olusturacak hareketlerden kaçınılmalı Eğer pelvik kırık tespit edilirse aksi ispat edilene kadar karın içi, retroperitoneal, jinekolojik ve ürolojik yaralanma var kabul edilir

Eğer pelvik kırık tespit edilirse aksi ispat edilene kadar karın

11 GÖRÜNTÜLEME FAST Tüm multitravmalı hastaya yapılmalı Noninvazif, ucuz, hastabaşı İntraabdominal sıvı varlığını gösterir Retroperitoneal sıvı göstermede yetersiz

12 DG Kalça kırığı şüphesi Pelvis AP Ek görüntüleme gerekliyse inlet, outlet ve judet görüntüleme istenebilir Bilinci açık, oryantasyonu olan semptomsuz hastalarda rutin görüntüleme yapılmayabilir

13 İyi Bir DG Her iki iliak krest Proximal femur Alt lumbar spine Rotasyon Simfizis pubis sakral spinöz proçeslerin orta hattında görünecek

14 3 Halka Yaklaşımı Arcuat çizgi Pelvik kemikler Pelvik halkanın dışı

15 İç halka Arcuat hat düzenli olacak Hat sakronöroforaminal çizgiyle devam edecek

16 Orta Halka ANTERİOR Pubik kemik Obturatuar for LATERAL Asetabulum Artiküler yüzey Asetabular çatı r. sup. ve r. inf, simfizis<5mm düz, intakt, simetrik POSTERİOR Sakral nörofor. hat Sakral kanat,gövde Sİ eklem(2-4mm) Koksiks

inf, simfizis<5mm düz, intakt, simetrik POSTERİOR

17 Dış Halka İliak kanatlar Proximal femur Tub. ischiadica Lumbar spine

18 BT Pelvik yaralanmalarda BT altın standart Direk grafide kırık saptanmayan ancak klinik şüphesi yüksek ise Direk grafide kırık saptanan ve ikincil yaralanma düşünülüyorsa çekilmeli

19 Kontrastlı çekimler yumuşak doku travması, damar dışına madde kaçışı ve pelvik hematomu değerlendirmede faydalıdır Kontrast maddenin damar dışına kaçışı ve arterial kanamaları ayırt etmede BT % duyarlıdır

değerlendirmede faydalıdır Kontrast maddenin damar

20 ANGİOGRAFİ Pelvik kırıklı ve hemodinamik instabil hastalarda diğer kanama odakları dışlandıktan sonra angiografi düşünülmelidir BT de kontrast maddenin damar dışına kaçışı ve arterial kanamaları saptanan ve embolizasyon açısından yapılabilir

düşünülmelidir BT de kontrast maddenin damar dışına kaçışı

21 Fraktur Tipleri Mekanizma Pelvik halka kırıkları AİTK ADTK Sacral kırıklar Motorsiklet kazaları Acetabular kırıklar Düşmeler Ayrılma kırıkları yas atletler

22 Birçok sınıflama mevcut ancak frakturleri yaralanma mekanizması ve neden olan kuvvetin yonüne göre sınıflayan YOUNG AND BURGESS sınıflaması klinik olarak daha anlamlıdır. Bu sınıflama komplikasyonları göstermede de daha anlamlıdır

23 YOUNG & BURGESS SINIFLAMASI Üçtip 1.Lateral Kompresyon (%50) Motorlu aracın yandan yayaya çarpması / yol kenarına bariyere çarpması

24 2.AP Kompresyon /Açık kitap(%25) Motorlu araç kazasında başın ve belin öne eğilmesi Yayaya önden çarpma

25 3.Vertikal shear(%5) Yüksekten atlama /düşme 4.Kombinasyon (%20)

26 LK

27 LK-1 (stabil) Darbe tarafında sakral kompresyon, pubik kolda transvers kırık TEDAVİ Yatak istirahati, ağrı kontrolü ve ağır kaldırmaktan kaçınma Şiddetli kanama %0.5 Mesane yırtılması %4 Uretral yaralanma 2

28 LK-2 Darbe tarafında iliak kanat kırığı veya si ligament ayrılması Şiddetli kanama%36 Mesane yırtılması%7 Üretral yaralama%0

29 LK-3 Darbe tarafında LK1/LK2, karşı tarafta açık kitap yaralanaması SS,ST,SI ligamentlerde yırtılma Şiddetli kanama%60 Mesane yırtılması%20 Uretral yaralanma%20

30 APC

31 APC-1 SI eklem ve/veya simfisiz pubiste hafif genişleme Gergin ama sağlam ön Sİ,ST,SS lig. ve sağlam arka Sİ lig. TEDAVİ Yatak istirahati, ağrı kontrolü ve ağır kaldırmaktan kaçınma Şİddetli kanma %1 Mesane yırtılması %8 Üretral yaralanma%12

32 APC-2 Ön Sİ lig. da genişleme, kesintiye uğğramış ST ve SS lig Sağlam arka Sİ lig TEDAVİ açık yerine takma ve içerden sabitleme Şiddetli kanama %28 Mesane yırtılması%11 Üretral yaralanma % 23

33 APC-3 Lateral kaymaya bağlı Sİ lig.da tam parçalanma TEDAVİ Açık yerine takma ve içieriden sabitleme Şidetli kanama%53 Mesane rüptürü%14 Üretral yaralanma%36

34 VC

35 Genellikle Sİ lig ile bazen de iliak kanat ve/veya sacrum ile ön ve arka tarafa doğru simfisiz ayrılması ve dikey kayma; Aynı taraf L5 proc. trans.kırık olabiliri TEDAVİ içerden takma ve yerine sabitleme Şiddetli kanama%75 Mesane yırtılması%15 Üretral yaralanma % 25

36 Ayrılma ve Pelvisin Tek Kemik Kırıkları SİAS, SİAİ, tuberositasis ischiadica, r. pubis, c. ischiadica, iliak kanat ve koksiks kırıklar Bu kırıklar tek başına pelvik halkanın ayrılmasına neden olmazlar

37 Sıklıkla motorlu araç kazalarına sekonder ortaya çıkar Kırık Kuvveti kalçaya yandan/ diz vasıtasıyla femur, kalça kırık ve çıkıkları, diz yaralanmalrı JUDET GRAFİ 45 dec.iliak oblik 45 dec.obturatuar oblik AP BT parçalı kırıkların tespitinde ve operasyon öncesi planlama için daha faydalıdır

38 Acetabulum Kırıkları

40 Asetebulum kırıklarında siyatik sinir yaralanmaları sıktır Yerinden oynamamış kırıklar yatak istirahati ve ağrı kesicilerle tedavi edilebilir Yerinden oynamış kırıklarda erken yerine takma ve içerden sabitleme önemlidir Uzun dönemde önemli sakatlılar söz konusu olabilir

41 Ayrılma Kırıkları

42 Ayrılma Kırıkları 1.İliak kanat(duverney kırığı) 2.r. pubis sup. kırığı 3.r. pubis inf. kırığı 4.trans. sacral kırık 5.koksiks kırığı 6.SİAS kırığı 7.SİAİ kırığı 8.T. ischiadica kırığı

43 Pelvik Kırıklarda Kanama Pelvik kırıklarda retroperitoneal kanamalar kaçınılmaz bir komplikasyondur 4 lt e kadar kanayabilir Çoğu serbest kemik uçlarından ortaya çıkan düşük basınçlı venöz kanamalardır %10-15 i arterial kanama (a. iliaca int. dalları, a. glutealis sup. ve a. obturatoria) ŞOK ve ÖLÜM

44 Pelvik Stabilizasyon İnstabil pelvik, şok ile birlikteki hastalarda pelvik stabilizasyon geciktirilmemeli Hem pelvik hacmi hem de kanın toplandığı boşluğu azaltarak kanayan odak için tampon görevi oluşturur Ağrıyı azaltır

46 Acil Serviste Tedavi Resüsitasyon Hemorajik şok tedavisi: Kristaloid ve kan ürünleri Pelvik stabilizasyon(çarşaf, ticari stabilizatör, ekternal pelvik stabilizatör) Pelvik stabilizasyon ile venöz kanamaları, angiografik embolizasyon arterial kanamaları kontrol altına alır

47 Değerlenirme Hipotansiyon/Hipovolemi nedenleri (Torax-abdomen-external-pelvic) Konsültasyon

48 Komplikasyonlar Ürogenital yaralanmalar Rectal yaralanmalar Sinir kökü yaralanmaları UZUN DÖNEMDE Kr. ağrı Cinsel işlev bozuklukları Fonksiyonel sakatlıklar

49 TEŞEKKÜR EDERİM

Benzer belgeler

Doç.Dr.Onur POLAT. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

Doç.Dr.Onur POLAT. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Doç.Dr.Onur POLAT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Pelvik travma ciddi,kontrol edilemeyen ve ölüme sebep olan kanamalara yol açılabilir Retroperitoneal hematomların önemli nedenlerinden