YEREL YÖNETİME GİRİŞ DERSİ Yerel Yönetimler Programı ( Planı)

Transkript

1 YEREL YÖNETİME GİRİŞ DERSİ Yerel Yönetimler Programı ( Planı) Dersin Amacı Dersin amacı, yerel yönetimlerle ilgili temel bilgilerin verilmesi, Türkiye de yerel yönetimlerin yasal/kurumsal boyutunun genel hatlarıyla tanıtılması, yerel yönetimlerin kuruluş sürecinin analiz edilmesi ve öğrencilerin bu alandaki bilgi ve kavrama düzeylerinin yükseltilmesidir. Kaynaklar Derste tek bir temel kaynak takip edilmeyecektir. Her ders için o derse ait okumalar bulunmaktadır. Başarı Ölçme ve Değerlendirme Öğrenciler vize ve final sınavlarının yanı sıra, programda belirtilen haftalardaki diğer çalışmalardan da (kısa sınav ve ödev gibi) sorumludurlar. Her öğrencinin programda belirtilen haftalardaki ilave sorumluluklarını da yerine getirmesi beklenmektedir.

2 Özet program Konu Tarih 1. Giriş: Tanışma, ders planının ve yönteminin takdimi 2. Toplumsal ihtiyaçlar ve kamu hizmetleri 3. Kamu yönetiminin örgütlenmesi 1. Kısa sınav 4. Hizmet bölüşümü 5. Kurban Bayramı 6. Yerinden yönetim ve federalizm 7. Yerel yönetim: Kavramsal ve kurumsal boyut 1. Ödev 8. Yerel özerklik Vize sınavı 9-17 Kasım Yerel yönetimlerin denetimi 10. Türkiye deki yerel yönetimlere toplu bakış 2. Kısa sınav 11. Çoklu sistem: Kuruluş, birleşme, geçiş (belediye, özel idare, köy) 12. Yeki ve sorumluluk (belediye, özel idare) 2. Ödev 13. Büyükşehir sistemi (kuruluş ve model) 14. Yeki ve sorumluluk (Büyükşehir ve ilçe belediyeleri) Final sınavı 6-19 Ocak 2014 Bütünleme sınavı Ocak 2014

3 Program 1. Hafta Giriş: Tanışma, ders planının ve yönteminin takdimi Giriş Tanışma Ders planının takdimi ve yöntem üzerine açıklamalar Programla ilgili beklentilerin, geri bildirimlerin alınması ve olası düzenlemeler listesi ve kaynaklara ulaşma yolları üzerine açıklamalar Başarı ölçme ve değerlendirme yöntemi üzerine açıklamalar Kısa sınavlar ve ödevlere ilişkin açıklamalar 2. Hafta Toplumsal ihtiyaçlar ve kamu hizmetleri Toplumsal ihtiyaçlar ve kamu hizmetleri İhtiyaç, hizmet, özel mal/hizmet, kamusal mal, kamusal hizmet kavramları Devlete niçin gerek vardır? Halil Nadaroğlu, Mahalli İdareler Teorisi, Giriş: Genel Açıklamalar (s. 3-11). Bilal Eryılmaz, Kamu Yönetimi, Kamu Yönetiminin Örgütlenmesi başlıklı bölüm (ilgili kısımlar, s , 65-73) 3. Hafta Kamu yönetiminin örgütlenmesi Toplumsal ihtiyaçları karşılamak için örgütlenmek: Kamu yönetiminin örgütlenmesi Örgütlenme ihtiyacı, örgütlenmedeki temel amaç/öncelik, nasıl bir kamu/devlet? Örgütlenme ilkeleri: Merkezden yönetim, yetki genişliği ve yerinden yönetim Yetki genişliği ile yerinden yönetim ilkesinin karşılaştırılması!!! Dikkat: Ders sonunda kısa sınav yapılacaktır. Halil Nadaroğlu, Mahalli İdareler Teorisi, Giriş: Genel Açıklamalar (s. 3-11). Bilal Eryılmaz, Kamu Yönetimi, Kamu Yönetiminin Örgütlenmesi başlıklı bölüm (ilgili kısımlar, s , 65 73)

4 Ramazan Şengül, Yerel Yönetimler, Merkezi Yönetimle Yerel Yönetimler Arasındaki İlişkilerde Temel İlkeler başlıklı bölüm, s Hafta Hizmet Bölüşümü Oluşturulan Birimlerin Yetki ve Sorumluluk Alanlarını Belirlemek: Hizmet Bölüşümü/Yetki Paylaşımı Hizmet bölüşümünde göz önünde tutulması gereken ilkeler Bölüşümü etkileyen siyasal, toplumsal etkenler Hizmet bölüşümü: Ülkü Arıkboğa, Yönetimler Arası Mali İlişkiler, hizmet bölüşümü başlıklı kısım (s ). Bölüşümü etkileyen siyasal/toplumsal faktörler: Bilal Eryılmaz, Kamu Yönetimi, Kamu Yönetiminin Örgütlenmesi başlıklı bölüm içinde yerinden yönetime daha az/daha çok önem verilmesinin sebepleri ve desantralizasyon düşüncesi başlıklı bölümler (s ). 5. Hafta Kurban bayramı 6. Hafta Yerinden yönetim ve federalizm Yerinden yönetim ve federalizm Yerinden yönetim ve yerel yönetimler kavramları Yerinden yönetimin türleri: Siyasi ve idari yerinden yönetim, coğrafi yerinden yönetim, hizmet yerinden yönetimi Yerinden yönetimin bir türü: Federalizm Bilal Eryılmaz, Kamu Yönetimi, Kamu Yönetiminin Örgütlenmesi başlıklı bölüm içinde yerinden yönetimle ilgili kısım (s ) Halil Nadaroğlu, Mahalli İdareler Teorisi, birinci bölüm (s ). R. Keleş, Yerinden Yönetim ve Siyaset, 4. bölüm (s ) Ramazan Şengül, Yerel Yönetimler, Merkezi Yönetimle Yerel Yönetimler Arasındaki İlişkilerde Temel İlkeler başlıklı bölüm, s (İlave okuma): Oktay Uygun, Federal Devlet, XII Levha yayınları, 2007, İstanbul.

5 7. Hafta Yerel yönetim: Kavramsal ve kurumsal boyut Yerel yönetim: Kavramsal ve kurumsal boyut Yerel yönetimin tanımı Yerel yönetimlerin temel nitelikleri Yerel yönetimlerin işlevleri Yerel yönetimlerde kurumsal farklılaşmalar Ödev ve okuma!!! Dikkat: Derse bu ödevi yaparak geliniz: Günümüzde yerel yönetimlere gerek var mıdır, varsa niçin vardır? Kısaca anlatınız. Erbay Arıkboğa, Tarkan Oktay, Nail Yılmaz; Yeniden Yapılanma Sonrasında Belediye Meclisleri: İstanbul Örneği, Beta yayınları, İstanbul, 2007, birinci kısım, birinci bölüm, s İsmet Giritli, Türkiye nin İdari Yapısı, yerinden yönetimin şartları (s ) Ramazan Şengül, Yerel Yönetimler, Merkezi Yönetimle Yerel Yönetimler Arasındaki İlişkilerde Temel İlkeler başlıklı bölüm, s Hafta Yerel özerklik Yerel özerklik Yerel yönetimlerin özerkliği Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Ruşen Keleş, Yerinden Yönetim ve Siyaset, yerel özerklik başlıklı bölüm (s ). Vize sınavı 9 Kasım -17 Kasım Hafta Yerel yönetimlerin denetimi Vize sınavının değerlendirilmesi Yerel yönetimlerin denetimi: Süreçleri gözden geçirmek, hukuka uygunluğu sağlamak, çıktıları değerlendirmek, bütünlüğü, ahenk ve uyumu sağlamak Denetimin gerekçesi, şartları, uygulama alanı, türleri

6 Hiyerarşik denetim Vesayet denetimi İç denetim, dış denetim, teftiş Hukuka uygunluk denetimi, yerindelik denetimi, işlem öncesi/işlem sonrası denetim, performans denetimi İsmet Giritli, Türkiye nin İdari Yapısı, hiyerarşi ve idari vesayet ile ilgili bölümler (s , 25 27). 10. Hafta Türkiye deki yerel yönetimlere toplu bakış Türkiye de Yerel Yönetimlere Toplu Bakış: Tarihçe, Genel Görünüm ve Giriş Türkiye de yerel yönetimler, kısa tarihçe Yerel yönetimlerin Anayasal konumu Yerel yönetime ilişkin temel yasalar (teşkilat kanunlarının numaraları, adları, tarihleri ve diğer kanunlar) Yerel yönetimlere ilişkin bazı sayısal veriler (yerel yönetim türleri, sayısal veriler, belediyelerin nüfus büyüklükleri vb. veriler) İki farklı yerel yönetim düzeni (Bütünleşik ve çoklu sistem) Yerel yönetimlerin ekonomik büyüklüğü, gelir ve harcama yapısı!!! Dikkat: Ders sonunda kısa sınav yapılacaktır. Yasalar: Anayasa, Belediye kanunu (5393), BŞB kanunu (5216) ve İl Özel İdaresi kanunu (5302), Mahalli İdare Birlikleri kanunu (5355), kanun gerekçeleri Yasaların güncel haline erişmek için Hafta Çoklu sistem: Kuruluş, birleşme, geçiş (belediye, özel idare, köy) Kuruluş (belediye ve özel idare) ve belediyelerin birleşmesi Belediyenin kuruluş süreci ve buna ilişkin sorunlar Birleşme, birleştirme Köyden belediyeye dönüşüm Belediye kuruluş ve birleşme sürecinde merkez-yerel ilişkilerinin analizi İl özel idaresinin kuruluşu

7 Belediye kanunu (5393) ve İl Özel İdaresi kanunu (5302) (Birinci kısım, birinci ve ikinci bölümler) Erbay Arıkboğa, Yerel Yönetimlerde Ölçek Sorunu ve Belediye Reformu, Kayfor 2007, (18-20 Ekim), Kocaeli, 3. Belediye kuruluş süreci başlıklı bölüm, ( (2008), 5393/11: Devam Eden/Edemeyen Reform, 1. Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Erkam Matbaası, İstanbul, s ( 12. Hafta Yetki ve sorumluluk (belediye, özel idare) Yerel yönetimlerin yetki ve sorumlulukları Belediyelerin yetki ve sorumlulukları İl özel idarelerinin yetki ve sorumlulukları Ödev ve okuma!!! Dikkat: Derse bu ödevi yaparak geliniz: Belediye Kanunu, belediyelerin yetki ve sorumluluklarını düzenlerken nasıl bir yaklaşım benimsemiştir (veya nasıl bir yöntem izlemiştir)? Anlatınız ve 5302 sayılı yasalar (birinci kısım üçüncü bölüm) 13. Hafta Büyükşehir belediyeleri (kuruluş ve model) Büyükşehir Belediyeleri (kuruluş ve model) Türkiye de büyükşehir belediyeciliğinin gelişimi Büyükşehirlerin kuruluşu Büyükşehir belediye sistemi R. Keleş; Yerinden Yönetim ve Siyaset, anakentleşme sorunları, anakent yönetim modelleri başlıklı bölümler (s ). Büyükşehir Belediyesi Kanunu (5216) 6360 sayılı yeni büyükşehir düzenlemesi Erbay Arıkboğa; (2013), Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli, Yerel Politikalar, Yıl 1, Sayı 3, Ocak-Haziran 2013, s (İlk kısım, s arası) 14. Hafta Yetki ve sorumluluk (Büyükşehir ve ilçe belediyeleri) Büyükşehir Belediye sistemi Büyükşehir Belediyelerinin yetki ve sorumlulukları İlçe belediyelerinin yetki ve sorumlulukları Sorunlar

8 5216 sayılı yasa (üçüncü bölüm) Erbay Arıkboğa; (2013), Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Belediye Modeli, Yerel Politikalar, Yıl 1, Sayı 3, Ocak-Haziran 2013, s (İkinci kısım, s arası) Final sınavı 6 Ocak- 19 Ocak 2014 Bütünleme sınavı Ocak 2014 İyi bir çalışma dönemi dileğiyle Doç. Dr. Erbay Arıkboğa erbayarikboga@gmail.com Anadolu Hisarı Kampüsü (216) / 1300