TÜBİTAK BİDEB GRUP YEŞĐL-TAŞ. (Grup Tork) PROJE ADI KIRMIZI YANAR ENGEL KALKAR PROJE EKĐBĐ. Yalçın TAŞDELEN PROJE DANIŞMANLARI ÇANAKKALE

Transkript

1 TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 3 (Çalıştay 2013) FĐZĐK PROJE RAPORU GRUP YEŞĐL-TAŞ (Grup Tork) PROJE ADI KIRMIZI YANAR ENGEL KALKAR PROJE EKĐBĐ Đbrahim YEŞĐL Yalçın TAŞDELEN PROJE DANIŞMANLARI Prof. Dr. Salih ATEŞ Doç. Dr. Vildan BĐLGĐN ÇANAKKALE 02 ŞUBAT 10 ŞUBAT

2 PROJENĐN AMACI Kırmızı ışık ihlallerini engelleyerek, can ve mal kaybını önlemek. 1. GĐRĐŞ Türkiye de 1950 yıllarından sonra kara yolu ile ulaşıma ağırlık verilmiştir. Yeni yolların yapılması ve artan araç sayısına bağlı olarak trafik kazaları da artmıştır. Günümüzde dünyada trafik kazalarından yılda 1,2 milyonun üstünde insan ölmektedir. 20 ila 50 milyon insan da yaralanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, bu duruma müdahale edilmezse 2020 yılında durumun daha da vahim olacağına işaret etmektedir. Anlaşılıyor ki trafik kazaları, insanların yaşamını ve sağlığını doğrudan ve dolaylı olarak etkilemekte, bunun yanı sıra çok büyük maddi, manevi hasara neden olmaktadır. Bu sorunun çözümü eğitimden geçmektedir. Ancak eğitim uzun bir süreç olduğu bu süreç sırasında oluşacak maddi ve manevi zararları önlemek adına bazı radikal karar ve uygulamaların hayata geçirilmesi gerekmektedir. Ülkemizde trafik kazalarında ölen insan sayısı terörden ölenlerden daha fazla ve bu trafik kazalarının bir çoğu kırmızı ışık ihlalinin yapıldığı kavşaklarda gerçekleşmekte ve ciddi maddi ve ölümlü sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Kırmızı ışıkta geçmeleri önlemek amacı ile halihazırda EDS sistemi kullanılmaktadır ve para cezaları uygulanmaktadır. EDS ve para cezasına rağmen bir çok kişi tekrar tekrar bu ihlali yapmaktadır. Mevcut uygulamalara rağmen tamamen çözülemediği için yeni çalışmaların yapılması, yeni önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu konuda gerçekleştirdiğimiz sistem ile kırmızı ışıkta araçların geçmeleri tamamen ortadan kaldıracaktır. 2. MATERYAL VE YÖNTEM Deney düzeneğinin kurulması için şu materyaller kullanılmıştır. 1-Işık sensörü (LDR) 2-Elektrik motoru 3-Led lamba 4-xps yalıtım levhası 5-Menteşe 6-Güç kaynağı 2

3 7-Silikon 8-Küçük otomobiller 9-Bağlantı kabloları 10-Elektrik bant Kırmızı yanar, engel kalkar sistemi şu şekilde çalışacaktır; Yeşil ışık yanarken araçlar normal trafik akışını sürdürür. Ancak kırmızı ışık yandığında kırmızı ışığa duyarlı sensör bu ışığı algılar ve araçların durma hizasına dik bulunan bir engelin kalkmasını sağlar. Bu şekilde kırmızı ışıkta geçme teşebbüsünde bulunan şoförleri engeller. Tekrar yeşil yandığında sensörde kırmızı ışık algısı durduğundan yol üzerindeki engel iner ve yolun trafiğe açılmasına izin verir. 3

4 Bu sistemde engeli çalıştırmak için 12 V luk elektrik motoru kullanıldı.işık algılaması için LDR devresi kullanıldı.(çanakkale de ışığa duyarlı sensör bulunamadığı için LDR devresi kullanılmıştır.) 3. BULGULAR Kurduğumuz sistemde kırmızı LED lere bağlı motor ve menteşe engeli devre kapatıldığında çalışmıştır, motor çalışarak menteşe engeli kaldırmış ve trafiğin geçişine izin vermeyecek şekilde dikey konuma gelmiştir. Yeşil ışık yakıldığında motor devreden çıkmıştır. Proje ilk planlama yapılırken kırmızı ışık yandığında sensör ışığı algılayacak ve engel devreye girecek belirlenen süre sonunda kırmızı ışık söndüğünde yine sensör ışık olmamasını algılayacak ve engeli çalıştıran motor ters çalışarak engeli kapatacak şekilde düşünülmüştü. Fakat Çanakkale de zaman ayarlı ışığa duyarlı ya da sadece ışığa duyarlı sensör bulunamadığı için sistem mevcut videodaki gibi çalıştırılmak zorunda kaldı. 4. SONUÇLAR VE TARTIŞMA Kurduğumuz sistem başarı ile çalışmıştır. Uygulaması gayet kolay bir sistem olmakla birlikte can güvenliğinin çok riskli olduğu kavşaklarda rahatlıkla kullanılabilir. Bu sistem sayesinde kırmızı ışık ihlali yapmak isteyen araçlar engellenip olası trafik kazalarının önüne geçilecektir. Böylece ciddi maddi ve can kaybına sebep olan trafik kazaları önlenmiş olacaktır Bu sistem normal trafik akışının olduğu kavşaklarda kullanılabileceği gibi ayrıca yüksek güvenlik gerektiren askeri bölgelerin giriş ve çıkışlarında güvenlik güçlerinin kontrol noktalarında vb. yerlerde de kullanılabilir. TEŞEKKÜR Bu çalıştayı düzenleyen Prof. Dr. Mehmet AY a, Fizik Danışmanları Prof. Dr. Salih ATEŞ ve Doç. Dr. Vildan BĐLGĐN e desteklerinden dolayı, ayrıca deney elektrik devre kurulumunda desteklerini esirgemeyen öğretmen arkadaşımız Đbrahim Halil AYDIN a teşekkür ederiz. KAYNAKLAR [Jacobs ve ark., 2000; Baguley ve ark,2003; Wegman ve ark., 2004 (ETSC,2001); Peden ve ark.,2004 DSÖ, Türkiye Đrtibat Ofisi WHO 2004 Tercümesi]. 4

5 GRUP ÜYELERĐNĐN ÖZGEÇMĐŞLERĐ Đbrahim YEŞĐL (Erzincan Lisesi ERZĐNCAN ) 1969 yılında Erzincan da doğdu. Đlkokul, ortaokul ve liseyi Erzincan da tamamladı. Üniversiteyi Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi fizik bölümünde okudu ve 1993 yılında mezun oldu. Yalçın TAŞDELEN (TEVĐTÖL KOCAELĐ) 1962 yılında Ankara da doğdu yılında Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümünü bitirdi. 5