9. SINIF. Tarih Bilimine Giriş TEST

Transkript

1 9. SINIF T Tarih Bilimine Giriş KAVRAMA 1 1. Tarımsal üretimin başlaması ve Kadeş Antlaşması tarihin konusu içinde yer alırken, dinozorların yaşamı ya da dünyanın oluşum süreci geçmişte gerçekleşmiş olmasına rağmen tarihin konusu içinde yer almaz. Metne göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Tarihin konusu insan ve insan topluluklarıdır. B) Bir olayın tarihin konusu olabilmesi için üzerinden belli bir zaman geçmesi gerekir. C) Dünyanın oluşumu ve dinozorların yaşamı ile ilgili yeteri kadar kaynağa ulaşılamamıştır. D) Geçmişte nelerin tarihin inceleme alanı içinde yer alacağına tarihçiler karar verir. E) Tarihin konusu olan olaylar, ülkelere göre farklılık gösterebilir. 4. I- Birinci elden Kaynak Lidya Parası II- İkinci elden Kaynak Osmanlı Ansiklopedisi III-Yazılı Kaynak Alp Er Tunga Destanı IV-Sözlü Kaynak Orhun Kitabeleri Tarih biliminde kullanılan kaynaklar ile ilgili yukarıdaki eşleştirmelerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II D) I ve III E) III ve IV 2. Çanakkale Savaşı nı araştıran bir tarihçinin topladığı kaynaklardan biride, bir İngiliz subayının hatıratıdır. Tarihçi bu hatırattan elde ettiği bilgileri diğer kaynaklarla karşılaştırmış ve hatıratın doğru bilgiler içermediğini tespit etmiştir. Tarihçi bu bilgileri çalışmasında kullanmamıştır. Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında tarihçinin tarih biliminin araştırma yöntemlerinden hangisini uyguladığı söylenebilir? A) Kaynak Arama (Tarama) B) Sentez (Terkip) C) Çözümleme (Tahlil) D) Eleştiri (Tenkit) E) Sınıflandırma (Tasnif) 5. Osmanlılar gündelik hayatta ay yılı esaslı Hicri takvimi kullanırken, 1839 yılından itibaren mali işlerde güneş yılı esaslı Rumi takvimi kullanmaya başlamıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun temel nedenidir? A) Hicri takvimin vergilerin toplanmasında ve maaş ödemelerinde sorunlara yol açması B) Batı ile ekonomik ilişkilerin geliştirilmek istenmesi C) Rumi takvimin tüm dünyada geçerli bir takvim olması D) Din ve devlet işlerinin birbirinden ayrı yürütülmek istenmesi E) Osmanlı da astronomi alanında çalışmalara önem verilmesi 3. I- Zamana göre II- Mekâna göre III-Konuya göre Atatürk ün hayatını araştıran bir tarihçinin, çalışmasını Atatürk ün çocukluk yılları, askerlik yılları ve devlet adamlığı yılları şeklinde bölümlere ayırması, tarihçinin araştırmasında yukarıdaki tasnif (sınıflandırma) şekillerinden hangilerini kullandığının göstergesidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 6. On iki hayvanlı Türk takvimi, İslamiyet öncesi Türkler tarafından kullanılan güneş yılı esaslı bir takvimdir. Yıllar, hayvan isimleri ile aylar ise sayılarla gösterilmiştir. Bu takvim Türklerden başka Çinliler ve Tibetliler tarafından da kullanılmıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Türkler astronomi bilimi ile ilgilenmişlerdir. B) Güneş yılı esaslı takvim Türkler tarafından keşfedilmiştir. C) Türklerin hayatında hayvanlar önemli bir yere sahiptir. D) Türkler dünya medeniyetine katkıda bulunmuştur. E) Türkler takvim alanında farklı milletleri etkilemiştir. Î

2 123 Tarih Precautionary Bilimine Giriş Measures - Preferences 7. İbraniler yaradılış yılını, Yunanlılar ilk olimpiyat oyunlarının yapıldığı yılı, Müslümanlar Hicret yılını, Hristiyanlar ise Hz. İsa nın doğduğu yılı takvimlerine başlangıç olarak seçmişlerdir. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dini gelişmeler toplumların zamana bakışında etkili olmuştur. B) Takvimlere başlangıç olarak önemli olaylar esas alınmıştır. C) Tüm toplumlar aynı anda aynı takvim yılında yaşamamıştır. D) Takvimlerin başlangıcında kültürler arası etkileşim etkili olmuştur. E) Takvimlerin başlangıç tarihleri toplumdan topluma farklılık göstermektedir. 10. Tarihsel süreç içinde belli bir yer ve zaman da meydana gelen, somut ve kısa süreli gelişmelere olay, tarihsel süreç içinde olayların sonuçlarına bağlı olarak ortaya çıkan, belli bir yer ve zamana bağlı olmayan, soyut ve genel gelişmelere ise olgu denir. Bu bilgilere göre aşağıdaki olay-olgu eşleştirmelerinden hangisi doğrudur? Olay Olgu A) Anadolu nun Türkleşmesi Malazgirt Savaşı B) Haçlı Seferleri Yüzyıl Savaşları C) İslam ın yayılması Türkiye nin Çağdaşlaşması D) Tanzimat Fermanı nın ilanı E) Milliyetçilik akımının yayılması Osmanlının Demokratikleşmesi Fransız İhtilali 8. Aşağıdakilerden hangisi tarih öğrenmenin sağladığı faydalardan biri değildir? A) Tarih yarınları inşa etmemize katkıda bulunur B) Tarih toplumsal birlik ve beraberliğe hizmet eder. C) Tarih millet olma bilincini geliştirir. D) Tarih eleştirel düşünme ve muhakeme yapma yeteneğini geliştirir. E) Tarih kendi milletini yüceltme becerisi kazandırır. 9. Osman Bey i yerine oğlu Orhan Bey i varis bıraktığı için demokratik olmamakla suçlayan bir tarihçi aşağıdakilerden hangisini göz önünde bulundurmadığı söylenebilir? A) Tarihçi olayın geçtiği yerde araştırma yapmalıdır. B) Tarihçi olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurmalıdır. C) Tarihçi olayları olayın geçtiği günün koşullarına göre değerlendirmelidir D) Tarihçi olayın üzerinden belli bir süre geçmesini beklemelidir. E) Tarihçi tarihi olayların değişebilir özelliğini dikkate almalıdır. 11. Yeniçağ Avrupa sında coğrafi keşifler ile zenginleşen Avrupa da bilim, sanat ve edebiyata ilgi artması Rönesans hareketini beraberinde getirmiştir. Rönesans hareketi kilisenin koyduğu dogmatik din kurallarının sorgulanmasını sağlayarak reform hareketlerini başlatmıştır. Bu bilgilere bakılarak tarihsel olaylar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Tarihsel olaylar neden sonuç ilişkisi içinde zincirleme olarak devam eden bir süreçtir. B) Bir olayın tarihsel olay olabilmesi için üzerinden belli bir süre geçmesi gerekmektedir. C) Her tarihi olay belli bir zamanda ve belli bir mekânda meydana gelir. D) Yeni ortaya çıkan bilgiler tarihe ait bilgilerimizi değiştirebilir. E) Tarihi olaylar objektif olarak değerlendirilmelidir. 12. I- Kaynak arama (Tarama) II-Eleştiri (Tenkit) III-Çözümleme (Tahlil) IV-Sınıflandırma (Tasnif) V-Sentez (Sentez) Yukarıda verilen tarih biliminin araştırma yöntemlerinden hangileri yer değiştirilirse tarih biliminin araştırma yöntemleri doğru bir şekilde sıralanmış olur? A) I ve II B) III ve V C) II ve IV D) I ve V E) III ve IV KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

3 9. SINIF T Tarih Bilimine Giriş KAVRAMA 2 1. Bir tarihçinin araştırmasında I- Olayları günümüz şartlarına bakarak değerlendirme II- Farklı kaynakları dikkate alma III-Olayın geçtiği yerde araştırma yapma yöntemlerinden hangilerini kullanması daha doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 4. Konya Çatalhöyük te 1961 yılında başlayan kazılarda MÖ 9000 yılına ait ev kalıntıları bulunmuştur. Çatalhöyük, Anadolu nun en eski yerleşim yeri olarak bilinirken, 2006 yılında Konya Boncuklu Höyükte başlayan kazılarda MÖ yıllara ait yerleşim kalıntıları bulunmuştur. Buna göre; I- Tarihi bilgiler değişebilir. II- Tarihi bilgide kesinlik yoktur. III-Bulunan her yeni belge tarihi değiştirir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan, yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır. Atatürk bu sözü ile tarihi olayların değerlendirilmesinde aşağıdakilerden hangisinin dikkate alınması gerektiğini vurgulamıştır? A) Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma B) Olayları tüm yönleri ile ele alma C) Olayları değerlendirirken tarafsız olma D) Tarihi kişilikleri ön plana çıkarma E) Milli bir tarih anlayışı sunma 3. İngiltere ile Fransa arasında gerçekleşen Yüzyıl Savaşları üzerine çalışan bir tarihçi, çalışması sırasında sadece İngiliz kaynaklarını incelemiş, Fransız kaynaklarını dikkate almamıştır. Buna göre bu tarihçi, araştırma sırasında dikkat etmesi gereken aşağıdaki hususlardan hangisini göz ardı etmiştir? A) Objektiflik B) Öznellik C) Nedensellik D) Esneklik E) Çok yönlülük 5. Geçmişteki olayların tekrarı mümkün değildir. Bu nedenle tarih, fen bilimlerinin kullandığı deney ve gözlem yöntemini kullanamaz. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonucudur? A) Tarih bir bilim olarak değerlendirilemez. B) Tarihin kendine özgü bir yöntemi vardır. C) Tarih, farklı bilim dallarından yararlanır. D) Tarih yasa ve ilkeler ortaya koyarak çalışır. E) Tarihin ortaya koyduğu sonuçlar objektif değildir. 6. Tarih i tekerrür diye tarif ediyorlar; Hiç ibret alınsaydı, tekerrür mü ederdi? Mehmet Akif Ersoy un bu sözü tarih öğrenmenin hangi faydasını vurgulamaktadır? A) Geçmişten ders çıkararak aynı hatalara düşmemizi engeller. B) Milli ve manevi değerlerimizi geliştirir. C) Karşılaştığımız olaylara farklı bakış açıları getirmemizi sağlar. D) Hayatta karşılaştığımız zorluklarla mücadele etmemize yardım eder. E) Birlik ve beraberliğimizi kuvvetlendirir. Î

4 23 Tarih Precautionary Bilimine Giriş Measures - Preferences 7. Tanzimat Fermanı üzerine yapılan bir tartışma programında bir tarihçi, Osmanlı Devleti nin Batı nın kontrolüne girmesine neden olan Tanzimat Fermanı nın Osmanlı Devleti ni olumsuz etkilediğini iddia etmiştir. Diğer bir tarihçi ise buna itiraz ederek, kanun gücünün üstünlüğünü vurgulayan Tanzimat Fermanı nın Osmanlıda modern devlet anlayışının başlamasını sağladığını dolayısı ile Osmanlı Devleti ni olumlu etkilediğini ileri sürmüştür. Bu bilgilere göre tarihi olayların değerlendirilmesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? 10. Aşağıdakilerden hangisi bir tarihçinin araştırma yaparken dikkat etmesi gereken hususlardan biri değildir? A) Olayın geçtiği yerde araştırma yapmalı B) Olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurmalı C) Gelişmeleri objektif olarak değerlendirmeli D) Olayın geçtiği dönemin şartlarını göz önünde bulundurmalı E) Sözlü kaynaklara öncelik vermeli A) Tarihi olaylarda sebep ve sonuç önemlidir B) Her iki tarihçi de yeterli bilgiye sahip değildir. C) Her iki tarihçi de tarafsız değerlendirme yapmıştır. D) Tarihte farklı bakış açıları olabilir. E) Tarihi olayları tartışmak faydasızdır. 8. Tarihinin sürekliliğini kaybeden bir millet, her şeyini kaybetmeye mahkûmdur. Hafızası parça parça kopmuş bir akıl hastası gibi, geçmişiyle, hâtıralarıyla ve benliğini terkib eden bütün varlık unsurlarıyla ilgisi kesilmiştir. Yabancı tesir ve müdâhalelere, yabancı korumaya hazır ve muhtaç bir hâlde, önce bağımsızlığını sonra da bütün millî şahsiyetini ve varlığını kaybeder. Peyami Safa, bu sözü ile tarih öğrenmenin hangi faydasını vurgulamıştır? A) Farklı milletlerin bir arada yaşamasını kolaylaştırır. B) Eleştirel düşünme becerisi kazandırır. C) Dünya barışına katkıda bulunur. D) Millet olma şuurunu güçlendirir. E) Problem çözme becerisini artırır. 9. Günümüzde devlet adamlarının danışmanları içinde tarihçiler önemli bir yer tutmaktadır. Aşağıdaki sözlerden hangisi bu durumun nedenini açıklar niteliktedir? 11. Aşağıdakilerden hangisi Tarihçi araştırma yaparken olayın geçtiği dönemin koşullarını dikkate almalıdır. ilkesini açıklar niteliktedir? A) Araştırdığı döneme kendisini götürebilen insan tarihçidir. B) Tarih bugün ile geçmiş arasında kesintisiz diyalogdur. C) Tarihi yazanlar yapanlara sadık kalmalıdır D) Geçmiş bir anlamda bugün hala yaşayan zaman dilimidir E) Tarihçi ne nasılsa öylece gösteren kişidir. 12. Avrupalı devletler II. Dünya savaşı ile ilgili arşivlerini yıl sonra açarak savaşa dair belgeleri tarihçilerin hizmetine sunmuşlardır. Devletlerin böyle bir tutum sergilemelerinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarih bilmeyen diplomat, pusuladan anlamayan kaptana benzer; her ikisinin de karaya oturma tehlikesi vardır. (A. Cevdet Paşa) B) Tarih kainatın vicdanıdır. (Ömer Hayyam) C) Tarih ile efsânenin amacı birdir: Geçici insanda ebedî insanı anlatmak. (V. Hugo) D) Tarih, milletlerin tarlasıdır. Her toplum, geçmişte bu tarlaya ne ekmişse, gelecekte onu biçer. (Voltaire) E) Tarih; okuyana, kendi gözünün görme derecesine göre, yol gösteren bir kılavuzdur. (Rousseau) A) Savaş ile ilgili tartışmaların son bulmasını beklemek B) Savaşın sonuç ve etkilerinin tüm yönleri ile ortaya çıkmasını sağlayıp daha net değerlendirmelere fırsat tanımak C) Savaş ile ilgili bütün belgeleri tasnif etmek için zaman kazanmak D) Kendilerini haklı gösteren tarih kitapları yazılmasını sağlamak E) Savaş ile ilgili araştırma yapacak iyi tarihçiler yetişmesini beklemek KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

5 9. SINIF T KAVRAMA Tarih Yazıcılığı / Tarihin Faydalandığı Bilim Dalları 1. İlk olarak Thukydides în öncülüğünü yaptığı tarihten fayda sağlamayı amaçlayan tarih yazım şeklidir. Osmanlının son dönemlerinde bu tarih yazım şekli benimsenmiş, milli değerleri yüceltip toplumu harekete geçirmek için Osmanlının geçmişteki zaferleri ön plana çıkarılmıştır. Yukarıdaki özellikleri verilen tarih yazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Araştırmacı tarih yazıcılığı B) Hikâyeci tarih yazıcılığı C) Sosyal tarih yazıcılığı D) Öğretici tarih yazıcılığı E) Kronik tarih yazıcılığı 3 4. Yazının icadından önceki dönem tarih öncesi çağlar olarak adlandırılmıştır. Bu dönem araştırılırken yazı olmadığı için daha çok insanların kullandığı araç ve gereçler dikkate alınmıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi tarih öncesi dönemleri araştırırken yararlanılan en önemli bilim dalıdır? A) Heraldik B) Paleografya C) Nümizmatik D) Arkeoloji E) Coğrafya 2. Çanakkale Savaşı nı araştıran bir tarihçi olayları yer ve zaman göstererek, olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurarak, belgelere dayanarak ve savaşa katılan bütün devletlerin belgelerini dikkate alarak tarafsız bir şekilde yazmaya çalışmıştır. Bu bilgilere göre bu tarihçinin kullandığı tarih yazım şekilli aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikâyeci tarih yazıcılığı B) Öğretici tarih yazıcılığı C) Sosyal tarih yazıcılığı D) Kronik tarih yazıcılığı E) Araştırmacı tarih yazıcılığı 3. Osmanlı Devletinde vakanüvisler görevlendirilerek önemli gelişmelerin kayıt altına alınması devlet politikası doğrultusunda bir tarih yazıcılığı yapıldığının göstergesidir. Osmanlı, devlet politikası doğrultusunda bir tarih yazıcılığı yaparak aşağıdakilerden hangisini amaçlamış olabilir? 5. İlkçağın en büyük şehirlerinden biri olan Efes denizin geri çekilmesi ile liman özelliğini kaybedip zamanla bir harabeye dönüşmüştür. Efes in tarihsel gelişim sürecini inceleyen bir tarihçi bu durumu açıklarken hangi tarihe yardımcı bilim dalından daha fazla yararlanmıştır? A) Toponomi B) Coğrafya C) Demografya D) Nümizmatik E) Diplomatik 6. Orta Asya da bir Türk Kurganında yapılan kazıda bulunan üzerinde hayvan motifleri olan kilimler Hititler ile Mısırlılar arasında imzalanan Kadeş Antlaşması II. Göktürk Devleti tarafından bırakılan Orhun Kitabeleri Yukarıdaki tarihsel kanıtları incelemek için yararlanılan tarihe yardımcı bilim dalları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Devletin başarılarını gelecek nesillere aktarmak B) Tarih biliminin gelişmesine katkıda bulunmak C) Ulusçu bir tarih anlayışı oluşturmak D) Türk milletinin dünya medeniyetine katkılarını ortaya koymak E) Tarihi olayların objektif olarak yansıtılmasını sağlamak I II III A) Paleografya Nümizmatik Coğrafya B) Antropoloji Paleografya Filoloji C) Etnografya Diplomatik Epigrafya D) Arkeoloji Epigrafya Demografya E) Epigrafya Nümizmatik Diplomatik Î

6 323 Tarih Precautionary Yazıcılığı Measures / Tarihin Faydalandığı - Preferences Bilim Dalları 7. Yavuz Sultan Selim in İran ve Mısır seferlerini araştıran bir tarihçi bölge hakkında iyi derecede coğrafya bilgisine sahiptir. Ayrıca Arapça ve Farsça bilmekte ve Osmanlıca metinleri çözümleyebilmektedir. Bu bilgilere göre bu tarihçi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yer şekillerini dikkate alarak savaşların yapıldığı yerler ile ilgili fikir yürütebilir B) Yavuzun seferleri ile ilgili İran ve Mısır kaynaklarını okuyabilir C) Mısır ve İran seferleri ile ilgili kesin değişmez bilgiler ortaya koyabilir. D) Osmanlı arşivlerindeki Mısır ve İran seferleri ile ilgili belgeleri inceleyebilir. E) İran, Mısır ve Osmanlı belgelerini karşılaştırıp daha objektif bir değerlendirme yapabilir 8. Osman Turan ın Selçuklular Zamanında Türkiye isimli kitabı I- Zamana göre II- Mekana göre III-Konuya göre sınıflamalarından hangilerine örnek olarak gösterilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 9. Tanım: Tarih geçmişte yaşamış İnsan topluluklarının yaşayışlarını, birbirleri ile olan ilişkilerini yer ve zaman göstererek, neden sonuç ilişkisi içinde, belgelere dayanarak objektif bir biçimde inceleyen bilim dalıdır. Durum: Çin baskısı sonucu kuzey Hunları batıya doğru göç edip barbar kavimleri hareket ettirip Kavimler Göçüne neden olmuşlardır. Kavimler Göçü Roma İmparatorluğu nun ikiye bölünmesine neden olmuştur. Yukarıdaki durumda tarihin tanımında yer alan hangi öğeye vurgu yapılmıştır? A) Yer B) Zaman C) Neden-sonuç ilişkisi D) Objektiflik E) Belge 10. Hititler ile ilgili araştırma yapmak isteyen bir tarihçi aşağıdaki Hititlere ait aşağıdaki kaynakların hangisinden daha net ve ayrıntılı bilgiler edinebilir? A) Anallar B) Çömlek parçaları C) Savaş aletleri D) Bina kalntıları E) Fosil parçaları 11. Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara nın tarihini araştıran bir tarihçinin aşağıdakilerden hangisini yapması beklenemez? A) Topladığı kaynaklardan elden elde ettiği bilgileri birbiri ile karşılaştırma B) Başka bilim dallarından yararlanma C) Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma D) Objektif bir tutum sergileme E) Tarihsel olayları gözlemleme 12. Yakın bir zamana kadar ilk Osmanlı parasını Orhan Bey in bastırmış olduğu kabul edilirken, yapılan araştırmalar ilk Osmanlı parasını Osman Beyin bastırdığını ortaya çıkarmıştır. Bu bilgilere göre tarih araştırmaları ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Tarihçi farklı kaynaklara başvurmalıdır. B) Yeni bulunan belgeler tarihsel gelişmelerin yeniden değerlendirilmesini sağlayabilir. C) Tarih neden sonuç ilişkisi içinde devam eden bir süreçtir. D) Her tarihi gelişme belli bir yer ve zamanda meydana gelir. E) Tarih araştırmalarında olayın geçtiği dönemin koşulları dikkate alınmalıdır. KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

7 9. SINIF T Tarihi Çağlara Giriş / İlk Çağ Uygarlıkları KAVRAMA 4 1. Tarihçiler insanlığın en önemli buluşu olarak aşağıdakilerden hangisini göstermektedir? A) Tekerleğin icadı B) Ateşin bulunması C) Yazının icadı D) Atın evcilleştirilmesi E) Madenlerin eritilmesi 4. Tarih Öncesi Çağlardan hangisi diğerlerine göre daha uzun sürmüştür? A) Eski Taş Çağı B) Orta Taş Çağı C) Yeni Taş Çağı D) Bakır Çağ E) Demir Çağ 2. Tarih öğretiminde kolaylaştırma teknikleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Konular zamana göre sınıflandırılabilir. B) Anlatılan olayın mekanı belirtilebilir. C) Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurulabilir. D) Tarihçi olayları kendi şartlarına göre değerlendirebilir. E) Araştırmalarda belgelerden yararlanılabilinir. 5. Tarih Öncesi Çağlar da Türkiye deki bilinen en eski yerleşim yeri aşağıdakilerden hangisidir? A) Yarımburgaz B) Karain C) Beldıbi D) Belbaşı E) Macunçay 3. Yazılı kayıt ve belgelerin olmadığı Tarih Öncesi Çağlar hakkında tarih bilimine en çok hangi bilim dalı faydalıdır? A) Nümizmatik B) Filoloji C) Arkeoloji D) Kronoloji E) Paleografya 6. Yeni Taş (Neolitik) Çağı özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Toprak işlenerek ilk kez tarıma geçilmiştir. B) İlk kez köyler kurularak yerleşik hayat başlamıştır. C) Köpek, at, koyun gibi hayvanlar evcilleştirilmiştir. D) İlk kez yiyeceklerini muhafaza etmek için toprak kaplar yapılmıştır. E) Altın ve gümüşten ilk kez süs eşyaları yapılmıştır. Î

8 423 Tarihi Precautionary Çağlara Giriş Measures / İlk Çağ - Preferences Uygarlıkları 7. İlk Çağ da Anadolu başta olmak üzere dünya medeniyetini en çok etkileyen Mezopotamya uygarlığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sümer B) Akad C) Babil D) Elam E) Asur 10. Siyasi birliklerini şehir devletleri halinde sürdüren İlk Çağ siyasi güçlerine aşağıdakilerden hangisi örnek gösterilmez? A) Sümerliler B) Romalılar C) İyonyalılar D) Fenikeliler E) Yunanlılar 8. Anadolu uygarlıklarının uğraş alanlarından hangisi yanlış eşleştirilmiştir? A) Hititler Anal denilen yıllıklar oluşturdular B) İyonlar Dünya da ilk demokrasiyi uyguladılar C) Frigler Tarım ve hayvancılığı koruyan kanunlar yapmışlardır. D) Lidya Para ile ticareti geliştirmişlerdir. E) Romalılar Yazıyı bularak Tarihi Devirleri başlattılar. 9. Yunan dili ve kültürünün Avrupa dan Çin sınırına kadar yayılmasını sağlayarak Helenistik Dönemi başlatan ünlü kral, aşağıdakilerden hangisidir? A) Gordios B) II. Ramses C) Hattuşili D) Büyük İskender E) Neron 11. Aşağıdaki ifadelerden hangisi İlk Çağ da kullanılmamıştır? A) Senato B) Pankuş C) Ziggurat D) Polis E) Sosyalizm 12. Ege Uygarlığı içinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Girit B) Miken C) Yunan D) Anadolu E) İbrani KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

9 9. SINIF T İlk Çağ Uygarlıkları 1. İlk Çağ da bölgeler arasında ticari faaliyetlerin artmış olması aşağıdakilerden hangisine neden olmamıştır? A) Kültürler arası etkileşime B) Kapalı ekonomilerin gelişmesine C) Alışveriş hukukunun gelişmesine D) Üretimin artmasına E) Ticari gelirlerin çoğalmasına KAVRAMA 5 4. MÖ 3500 lü yıllarda Sümerler tarafından bulunan çivi yazısı daha sonra Anadolu da yaşayan uygarlıklar tarafından da kullanılmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Anadolu Uygarlıklarının Sümerlilere dayandığının B) Anadolu nun kültürel açıdan daha gelişmiş olduğunun C) Sümerlilerin yazı tekniğine öncülük ettiğinin D) Anadolu uygarlığının Sümerlileri etkilediğinin E) Sümerlilerin Anadolu yu ele geçirdiklerinin 2. Aşağıdakilerden hangisinde I. bölümde verilen gelişmenin II. ye ortam hazırladığı söylenemez? A) Perslerin posta örgütünü kurmaları B) Sümerlerin Ziggurat denilen gözlemevleri yapmaları C) Mısırlılarda ahiret inancı D) Yunanistanda tarıma elverişli toprakların azlığı E) Lidyalıların parayı kullanmaları I II İletişimin hızlanması Gökbilimde gelişmenin hızlanması Mumyacılığın ortaya çıkması Deniz ticaretinin gelişmesi Devletin yıkılma sürecine girmesi 5. Mısır da yapı malzemesi olarak taş, Mezopotamya da ise kerpiç ve tuğla kullanılmıştır. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden olması beklenir? A) Mısır mimari eserlerinin daha kalıcı olmasına B) Mezopotamyalıların tarımla uğraşmalarına C) Mısır ın istila edilmesinin kolaylaşmasına D) Mezopotamya da kültürün gelişmesine E) İki uygarlığın aynı eserler ortaya koymasına 3. Hititlerde kralların başrahip, başyargıç ve başkomutanlık görevleri vardır. Bu durum Hititlerde aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir? A) Merkeziyetçi bir sistemin benimsendiğini B) Bilimsel çalışmaların geliştiğine C) Milli bilincin canlı tutulduğuna D) Kültürel faaliyetlerin geliştiğine E) Dine önem verildiğine 6. Hititlere ait aşağıdaki buluntulardan hangisi bu dönemde yazının kullanıldığına kanıt olarak gösterilemez? A) Kral Hattuşili Vasiyetnamesi B) Kral Telepinuş Fermanı C) Savaş ilahi metinleri D) Kraliçeye ait mühürler E) Hitit Güneş Kursu Î

10 523 İlk Precautionary Çağ Uygarlıkları Measures - Preferences 7. Çin de kırsal kesimde yaşayan köylüler büyük efendilerin çiftliklerinde köle olarak çalışmaktaydı. Bu durum Çin de aşağıdaki durumlardan hangisinin varlığını gösterir? A) Çok uluslu bir yapıya sahip olduğunu B) Farklı dini inanışların olduğunu C) Toplumsal sınıfların varlığını D) Bağımsız devlet olduğunu E) Köylülerin mülkiyet hakkının bulunduğunu 10. İlk Çağ da uygarlıkların tarım, hayvancılık, ticaret ve denizcilik gibi birbirinden farklı ekonomik faaliyetlerle uğraşmalarında aşağıdakilerden hangisinin etkisi büyüktür? A) Kültürel Yapı B) Coğrafi Konum C) Mali Durum D) Dini Yapı E) Hukuki Durum 8. Eski Yunanistan da Kleistenes sınıf ayrımcılığını kaldırıp halk meclisini oluşturmuştur. Bu çalışma ile Kleistenes aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır? A) Toplumsal cezaları artırmayı B) Toplumsal barışı ve eşitliği sağlamayı C) Tarım ve ticareti geliştirmeyi D) İnsan haklarını sınırlandırmayı E) Soyluların haklarını genişletmeyi 9. İlk Çağda görülen; I. Thales in güneş tutulmasını hesaplaması II. Pisagor un dünyanın yuvarlak olduğunu açıklaması III. Dragon un kanunlar hazırlaması gelişmelerden hangileri doğrudan bilimsel çalışmalar yapıldığına kanıt olarak gösterilebilir? 11. Batı Anadolu da kurulan İyon şehir devletleri zamanla bilim merkezlerine dönüşmüştür. İyonların hangi özelliği bu değişimi hızlandırmıştır? A) Başka devletlerin egemenliğine girmeleri B) Ön Asya ticaret yollarının bitişinde olmaları C) Doğuştan gelen asilliğe önem vermeleri D) Özgür düşünce ortamına sahip olmaları E) Önemli maden yataklarına sahip olmaları 12. Anadolu daki kazılarda bulunan; I. Sulama kanalları II. Altın takılar III. Tapınaklar gibi buluntulardan hangileri özel mülkiyetin varlığına kanıt olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

11 9. SINIF T İlk Çağ Uygarlıkları 1. MÖ yılları arasında Çayönü yerleşmesinde yaşayan insanlar, buğday yetiştirip hasat ederek öğütmeyi biliyorlardı. Bu bilgiye göre Çayönü ile ilgili: KAVRAMA 6 4. Eski Taş (Paleolotik) Devri nde insanlar henüz yerleşik yaşama geçmemiştir. Aşağıdaki ifadelerden hangisi bu durumu doğrulamaz? I. Üretim faaliyetlerinin olduğu II. Ziraate elverişli toprakların bulunduğu III. Eski bir yerleşim yeri olduğu yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) İnsanların avcılık yapması B) Toplayıcılığın temel geçinme yollarından olması C) Mağara duvarlarına resimler çizilmesi D) Yağmalamanın yaygın olması E) Takasda buğdayın kullanılması A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Maden Çağı nda tekerleğin bulunması ile bazı alanlarda etkinlikler artmıştır. Bu durumun; I. Ticaret II. Ziraat III. Din alanlarından hangilerine etkisinin daha az olması beklenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 5. Bakır Çağı ndan itibaren insanlar metalden araç-gereç yapımına başlamışlardır. Maden işlemeciliğinde görülen gelişmelerde aşağıdakilerden hangisi doğrudan etkili olmuştur? A) Yazının kullanımının yaygınlaşması B) Ticari faaliyetlerin başlaması C) Ekonominin tarıma dayanması D) Ateşin kontrol altına alınması E) Paranın kullanılmaya başlanması 3. Tarihi Devirlere İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ, Yakın Çağ gibi isimler verilmiştir. Bu ayrımın yapılmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur? A) Önemli siyasi ve sosyal gelişmeler B) Teknik keşifler C) Dini inançlar D) Askeri buluşlar E) İnsanlar arasındaki kültürel etkileşim 6. Tarihsel süreçte görülen; I. Atın evcilleştirilmesi II. Tekerleğin bulunması III. Değiş - tokuşun son bulması gelişmelerinden hangileri insanların kültürlerini farklı bölgelere taşımalarına yardımcı olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Î

12 623 İlk Precautionary Çağ Uygarlıkları Measures - Preferences 7. Tarih Öncesi Çağlar Kaba Taş, Yontma Taş, Cilalı Taş, Bakır, Tunç, Demir çağı olarak isimlendirilerek birbirinden ayrılmıştır. Buna göre Tarih Öncesi Çağların dönemlere ayrılmasında aşağıdakilerden hangisi belirleyici olmuştur? A) İnsanların düşünceleri B) Bölgelerin ekonomik durumu C) İnsanların kullandığı araç-gereçlerin özelliği D) Kültürlerarası etkileşimin varlığı E) Yaşam yerlerinin birbirinden uzak olması 10. I. Madeni para II. Kemikten süs eşyaları III. Parlatılmış toprak kaplar IV. Kil tabletler Yukarıda verilen buluntulardan hangilerinin Tarih Öncesi Çağlara ait olması beklenemez? A) I ve III B) I ve IV C) II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV 8. Tarih Öncesi Çağlara ait iki farklı yerleşim yerinde yapılan arkeolojik araştırmalar sonunda aynı özelliklere ait bulguların ele geçirilmesi aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Bölgede tarım alanlarının çokluğunun B) Her iki yerleşkenin ekonomik yönden kalkındığının C) Bölgelerin üretici insanların barınma yeri olduğunun D) Bölgeler arasında etkileşimin olduğunun E) Bölgelerin birbirine uzak olduğunun 9. Tarih Öncesi Devirleri sırasıyla yaşayan bir yerde aşağıdakilerden hangisinin en alt katmanda bulunması beklenir? A) Toprak kaplar B) Taştan yapılmış silahlar C) Tunçtan yapılmış heykelcikler D) Bakırdan süs eşyalar E) Demirden kılıçlar 11. Anadolu daki ilk yerleşim yerlerinin deprem, salgın hastalık ya da savaşlar sonucunda yıkılmasına rağmen insanlar yeni yerleşimlerini yine bu bölgelerin yakınlarına yapmışlardır. Bu durumun ortaya çıkmasında bölgenin hangi özelliği daha etkili olmuştur? A) Savunmanın kolay olması B) Yaşam şartlarına elverişli olması C) Göç yolları üzerinde olması D) Farklı inançların bulunması E) Kutsal kabul edilmesi 12. Paleolitik (Eski Taş) Devri nde kadınlar toplayıcılık yaparken erkekler avcılık ile uğraşmışlardır. Buna göre, Paleolitik dönemle ilgili; I. İş bölümünün başladığı II. Üretici yaşama geçildiği III. Özel mülkiyetin olduğu yargılarından hangilerine ulaşabiliriz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

13 9. SINIF T İlk Çağ Uygarlıkları 1. Giritliler deniz ticaretine önem vermiş, Yunanistan, Mısır ve Anadolu uygarlıkları ile kültür alışverişinde bulunmuş ve ticari ilişkiler geliştirmişlerdir. Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile doğrudan ilişkilidir? A) Sınıf farklılıklarının kaldırılmasıyla B) Paranın kullanımda olmasıyla C) Girit in stratejik ve coğrafi konumuyla D) Tarıma önem verilmemesiyle E) Şehir devletleri kurmalarıyla KAVRAMA 7 4. Çok tanrılı bir inanca sahip olan Yunanlılar tanrılarını insan şeklinde ve ölümsüz düşünmüşler, bu düşünceyle tanrılarının heykellerini yapmışlardır. Bu durum Yunan Uygarlığı nda aşağıdakilerden hangisinin gelişmesini sağlamıştır? A) Kültürel birliğin B) Tek tanrılı inancın C) Bilimsel faaliyetlerin D) Sanatsal faaliyetlerin E) Siyasi teşkilatlanmanın 2. Mora Yarımadası na yerleşen Mikenlerde gösterişli kalelerde yaşayan kralların yanında, soylulardan oluşan bir de meclis vardı. Buna göre Mikenlerde; I. Deniz ticareti ile ilgilenmeleri, II. Halkın sosyal sınıflara ayrılması, III. Kralın yetkilerini sınırsız kullanması durumlarından hangilerinin görülmesi beklenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 3. Eski Yunan da ve Ege de MÖ lerde Polis adı verilen şehir devletleri ortaya çıkmıştır. Devletlerin merkezinde tapınak bulunur, diğer yapılar tapınağın etrafında yer alırdı. Buna göre Yunanlılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Siyasi birliklerini tamamladıkları B) Yerleşik hayata geçtikleri C) Şehirciliğin ilk örneklerini verdikleri D) Ticarete önem verdikleri E) Ahiret inancını benimsedikleri 5. Aşağıda verilenlerden hangisi Ege uygarlıkları arasında gösterilemez? A) Yunan B) Miken C) Girit D) İskender E) Pers 6. En büyük amacı bir dünya devleti kurmak olan Büyük İskender, Doğu ile Batı medeniyetini bir potada eritmiştir. Ortaya çıkan bu yeni uygarlık aşağıdakilerden hangisi ile adlandırılmıştır? A) Helenistik Uygarlık B) Sümer Uygarlığı C) Bergama Uygarlığı D) Tibet Uygarlığı E) Asklepion Uygarlığı Î

14 723 İlk Precautionary Çağ Uygarlıkları Measures - Preferences 7. Roma da krallık döneminde, kral ihtiyarlar meclisi tarafından teklif edilmiş, kuria adı verilen halk meclisi tarafından da seçilmiştir. Kral senatoya karşı sorumludur. Buna göre Roma İmparatorluğu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Meclisin yönetimde etkili olduğu B) Demokratik uygulamalar görüldüğü C) Hükümdarlığın babadan oğula geçtiği D) Halkın yönetimde söz sahibi olduğu E) Kralın yetkilerinin sınırlandırıldığı 10. Büyük Selçuklu Devleti ile Malazgirt Savaşını, Türkiye Selçuklu Devleti ile Miryokefalon Savaşını yapmış ancak, Anadolu da ki Türk hâkimiyetine engel olamamıştır. Yukarıda bahsedilen devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) Bizans imparatorluğu B) Batı Roma İmparatorluğu C) Yunan Uygarlığı D) Persler Uygarlığı E) Büyük İskender İmparatorluğu 8. Roma da Patriciler mülki, siyasi, askeri haklara sahipken, pleplere hiçbir siyasi hak verilmemiştir. Köleler ise patricilere hizmet etmişler ve hiçbir hakları olmamıştır. Buna göre Roma toplumu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Farklı milletlerden oluştuğu B) Pleplerin halka baskı yaptıkları C) Siyasi hakların kadınlara tanınmadığı D) Sosyal tabakalaşmanın hâkim olduğu E) Kölelerin sık sık isyan çıkardıkları 9. Roma da patriciler ile plepler arasında uzun süren mücadelelerin yaşanması hukuki düzenlemeler yapılmasını zorunlu kılmıştır. Bu düzenlemeyle pleplere de memur ve asker olma hakkı tanınmıştır. Birçok devlete örnek olan bu hukuki düzenlemeler aşağıdakilerden hangisinde yer almıştır? A) Babürname B) Hammurabi Kanunları C) Asur Kanunları D) Urgakina Kanunları E) 12 Levha Kanunları 11. Doğu Roma İmparatorluğu ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Hıristiyanlığın Ortodoks mezhebine mensupturlar. B) İstanbul u başkent olarak kullanmışlardır. C) Resmi dil olarak Grekçeyi benimsemişlerdir. D) Latin kültürünü özümsemişlerdir. E) Ayasofya yı inşa etmişlerdir. 12. Mısır dan papirüs ithal edilmesi ile ilgili sorunlar yaşanınca kendi kağıtlarını üretme yoluna gitmişler ve keçi derisinden parşömen kağıdını imal etmeyi başarmışlardır. Yukarıda bahsedilen uygarlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Lidyalılar B) Persler C) Bergama Krallığı D) Yunanlar E) Bizans İmparatorluğu KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

15 9. SINIF T KAVRAMA Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı/ Orta Asya da Kurulan İlk Türk Devletleri 1. Türk adından ilk olarak aşağıdaki metinlerden hangisinde bahsedilmiştir? A) Göktürk Kitabelerinde B) Rus kroniklerinde C) İran belgelerinde D) Çin yıllıklarında E) Yenisey Yazıtlarında 8 4. Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya Türk göçlerinin siyasi sonuçlarından biridir? A) Farklı coğrafyalarda değişik isimlerde Türk devletleri kuruldu. B) Türk tarihinin bir bütün olarak incelenmesi zorlaştı. C) Türk boyları arasında dini, kültürel, ekonomik farklılıklar meydana geldi. D) Askeri teşkilatlanma açısından çevre kültürlere örnek oluşturuldu. E) Farklı kültürlerle etkileşime girildi. 2. Türkiye kelimesine coğrafi bir bölgenin adı olarak ilk kez Bizans kaynaklarında rastlanmıştır. Bizans aşağıdaki bölgelerden hangisi için bu nitelemeyi kullanmıştır? A) Orta Asya B) Anadolu C) İran D) Hindistan E) Arabistan 5. Konar göçer bir hayat süren Türklerin en önemli geçim kaynağı hayvancılıktı. Orta Asya da yaşayan Türklerin hayat şartları düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Ekonomik hayatta ticaretin önemsenmediği B) Bozkır kültürünün hakim olduğu C) Yerleşik hayata geçildiği D) Yazının henüz kullanılmadığı E) Farklı kültürlerden etkilenildiği 3. Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya dan yapılan göçlerin siyasi sebeplerinden biri değildir? A) Boylar arası mücadeleler B) Çin ve Moğol baskıları C) Salgın hastalıklar D) Yeni yurtlar edinme düşüncesi E) Türk boylarının birbirine bağlılığı 6. Asya Hun Devleti Çinlilerin etkisi ve entrikaları ile sarsılmış, Çin hakimiyetine girmemek için büyük mücadeleler vermiştir. Aşağıdakilerden hangisi Çin in Türklere karşı uyguladığı entrikalardan biri değildir? A) Çin prenseslerini Türk hakanları ile evlendirmek B) Türk beylerini hediyelere alıştırmak C) Türk beylerini birbirlerine karşı kışkırtmak D) Türk sarayına casus hizmetkarlar sokmak E) Hun akınlarına karşı Çin Seddi ni inşa etmek Î

16 823 Türklerin Precautionary Tarih Measures Sahnesine - Çıkışı/ Preferences Orta Asya da Kurulan İlk Türk Devletleri 7. Çin entrikalarının etkisiyle Türk devletlerinin ikiye bölünmesi aşağıdaki Türk anlayış ve uygulamalarından hangisinin bir sonucudur? A) Kut anlayışı B) Göktanrı inancı C) İkili teşkilat D) Boylar federasyonu E) Yarı göçebe yaşam 10. Türkler ölümden sonraki hayata inanmışlar, bu yüzden ölenlerin bazı eşyalarını mezarlarına koymuşlardır. verilen bilgideki mezarlar aşağıdakilerden hangisi ile isimlendirilmiştir? A) Kut B) Balbal C) Yuğ D) Kurgan E) Türük 8. Eski Türk veraset anlayışına göre ülke, hükümdar ailesinin ortak malı sayılmış ve aileye mensup her erkeğe hükümdar olma yolu açılmıştır. Bu uygulamanın; I. Merkezi otoritenin zayıflamasına II. Taht kavgalarının görülmesine III. Devletlerin kısa ömürlü olmasına verilen durumlardan hangilerine neden olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve I D) II ve III E) I, II ve III 9. Günümüz Kara Kuvvetleri Komutanlığı nın kuruluş tarihi olarak MÖ 209 da ilk düzenli ordunun kuruluşunun kabul edilmesi aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Türklerin, en eski ordu teşkilatına sahip olduğunun B) Türk tarihinin süreklilik gösterdiğinin C) Dünyaya örnek teşkil edildiğinin D) Sosyal kültürün yaşatılmaya çalışıldığının E) Orta Asya ya sahip çıkıldığının 11. I. Toy II. Kengeş III. Kurultay Eski Türklerde meclisi adlandırmak için yukarıdakilerden hangileri kullanılmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 12. Asya Hun Devleti ile Çin arasında ticari antlaşmalar yapılmasına rağmen zaman zaman ekonomik temelli savaşlar da yapılmıştır. Buna göre Orta Asya daki mücadelelerin temel sebebi olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? A) Sınır mücadeleleri B) İpek Yolu hakimiyeti C) Misyonerlik faaliyetleri D) Kültürel farklılıklar E) İklim şartları KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

17 9. SINIF T Orta Asya da Kurulan İlk Türk Devletleri 1. Asya Hun Devleti nin dağılmasından sonra Asya nın batısında bulunan Hunların Balamir önderliğinde Karadeniz in kuzeyinden batıya geçerek kısa sürede Tuna boylarına ulaşması birçok Germen kavminin yerlerinden ayrılmasına neden olmuştur. Böylece yıllarca sürecek bir yer değiştirme olayı yaşanmıştır. Etkileri yüzyıllarca sürecek olan bu olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Feodalite B) Kavimler Göçü C) Haçlı Seferleri D) Reform E) Kadeş Antlaşması KAVRAMA 9 4. Kasaba ve şehirlerde otururlardı Ticaret ve sanayi ile uğraşırlardı Senyörlere para vererek onların himayesinde yaşarlardı. Verilen bilgilerde Orta Çağ Avrupa sının hangi sosyal sınıfından bahsedilmiştir? A) Burjuvalar B) Asiller C) Rahipler D) Serf E) Serbest Köylüler 2. Aşağıdakilerden hangisi Kavimler Göçü nün kültürel sonuçlarından biridir? A) Türkler Avrupa da bir Hun Devleti kurmuşlardır. B) Derebeylik rejimi önem kazanmıştır. C) Skolastik düşünce egemen olmuştur. D) Bugünkü Avrupa devletlerinin temelleri atılmıştır. E) Roma İmparatorluğu doğu ve batı olarak ikiye ayrılmıştır. 3. Avrupa da Kavimler Göçü nün meydana getirdiği karışıklar devam ederken kendisini emniyette görmeyen halk hayatlarını devam ettirebilmek için güçlü kişilerin koruması altına girme ihtiyacı hissetmiştir. Böylece yeni bir siyasi-sosyal sistem ortaya çıkmıştır. Buna göre IX. yüzyıl ortalarından itibaren Avrupa - da meydana gelen bu gelişme aşağıdakilerden hangisidir? A) Skolastik Düşünce B) Rönesans C) Hıristiyanlığın yayılması D) Reform E) Feodalite 5. Kavimler Göçü sonrasında Türkler Avrupa da bir Hun Devleti kurmuştur. Böylece Türk kültürü Avrupa da yayılma göstermiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek gösterilemez? A) Onlu sistemin yayılması B) Ceket ve pantolonun kullanılması C) Hıristiyanlık dininin yayılması D) Orduda atın kullanılması E) Devlet teşkilatlanmasının geliştirilmesi 6. Türklerin ilk kez Anadolu ya ayak basmaları aşağıdaki hangi Türk devleti döneminde gerçekleşmiştir? A) Avrupa Hun Devleti B) Asya Hun Devleri C) Kök Türk Devleti D) Uygur Devleti E) Kutluk Devleti Î

18 923 Orta Precautionary Asya da Kurulan Measures İlk Türk - Preferences Devletleri 7. Aşağıdakilerden hangisi Kavimler Göçü nün sosyal ve kültürel sonuçlarından biri değildir? A) Türk kültürü Avrupa da yayılmıştır. B) Avrupa nın etnik yapısı değişmiştir. C) Avrupa da kilise önem kazanmıştır. D) Batı Roma İmparatorluğu yıkılmıştır. E) İlkçağ sona ermiş, Ortaçağ başlamıştır. 10. Hristiyanlar, Tanrı nın Attilla yı günahlarından dolayı kendilerini cezalandırmak için gönderdiğini düşünürler. Yaptığı mücadele Nibelungen Destanı na da konu olan Attila, Avrupa da hangi ünvanla anılmıştır? A) Afrasiyab B) Tanrının Çocuğu C) Tomris D) Tanrının Kamçısı E) Nibelungen 8. Attila nın hükümdarlığının ilk zamanlarında Doğu Roma ile Margos Antlaşması imzalanmıştır. Buna göre; Hunlarca esir edilmiş Romalılar ile çeşitli nedenlerle ülkelerini terk eden Hunlar, Doğu Roma Devleti ne kabul edilmeyecektir. Romalılar, Hunların hakimiyeti altında olan kavimlerle işbirliği yapmayacaktır. Margos Antlaşması nın verilen maddelerine göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Hunların iç savaş yaşadığı B) Hunların Bizans üzerinde üstünlük kurduğu C) Roma nın federal yönetime sahip olduğu D) Kavimler Göçü nün etkilerinin sona erdiği E) Avrupa Hunlarının en parlak dönemini yaşadığı 9. Attila, ülke hanedanın ortak malıdır anlayışı yerine yönetimin babadan oğula geçtiği yeni bir sistem uygulamıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Veraset sisteminde değişikliğe gidildiği B) Taht kavgalarına son verildiği C) Merkezi otoritenin zayıfladığı D) Avrupa devletlerinden etkilenildiği E) Yönetim şeklinin değiştiği 11. Bizans ın Margos Antlaşması nın şartlarına uymaması üzerine yapılan Anatolios Antlaşması na göre; Bizans ın, Hunlara ödediği vergi üç katına çıkarılacak Bizans, Hunlara savaş tazminatı ödeyecektir Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bizans Margos Barışı ndaki kayıplarını telafi etmiştir. B) Hunların ekonomik kazancı ve siyasi otoritesi artmıştır. C) Balkanlarda siyasi istikrar sağlanmıştır. D) Bizans yıkılma sürecine girmiştir. E) Anadolu nun kapıları Türklere açılmıştır. 12. Hunların ele geçirdiği bölgelerdeki kavimlerle bir arada yaşaması kültürel etkileşim meydana getirmiş, IV. yüzyıldan itibaren de Tuna boyundaki Hunların bir kısmı Hristiyanlaşmıştır. Buna göre; I. Avrupa Hunlarının kültürel değişim yaşadığı II. Göktanrı inancının etkisinin zamanla azaldığı III. Devletin siyasi varlığını kaybettiği yukarıdakilerden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I,II ve III KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

19 9. SINIF T Orta Asya da Kurulan İlk Türk Devletleri 1. Eski Türklerde ülke hanedanın ortak malı olarak kabul edilmiştir. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir? A) Devletin güçlü yapısı korunmasına B) Cihan hakimiyeti fikrinin ortaya çıkmasına C) Yerleşik yaşama geçilmesine D) Sık sık taht kavgalarının yaşanmasına E) Sınırların genişlemesine KAVRAMA Ordu millet anlayışının yerleştiği Türklerde aşağıdakilerden hangisi görülmemiştir? A) Ücretli askerlerliğin olmaması B) Kadın erkek herkesin asker kabul edilmesi C) Askerliğin ayrıcalıklı bir meslek olması D) Kadınların savaş sanatını bilmesi E) Güçlü orduların kurulması 2. Hükümdara devlet yönetimi ile ilgili konularda toy, kengeş, kurultay gibi adlarla bilinen meclis yardımcı olmuştur. Kurultayda son söz hükümdara aittir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Merkezi otoritenin zayıf olduğu B) Kut anlayışının benimsendiği C) Bozkır kültürünün benimsendiği D) Meclisin danışma niteliği taşıdığı E) Bağımsızlığa önem verildiği 3. Eski Türklerde kadının toplumda önemli bir yeri vardı. Aşağıdakilerden hangisi hatunların siyasi yetkiye sahip olduğunu gösterir? A) Kağan olmadığında Hatun un kurultaya başkanlık yapması B) Kadınların savaşabilme özelliğine sahip olması C) Ana baba soyunun değerce birbirine eşit tutulması D) Sosyal etkinliklerde kadınların ön planda yer alması E) Ailede mal ve mülkün ortak olması 5. Türk adının geçtiği ilk yazılı kaynak aşağıdakilerden hangisidir? A) Manas Destanı B) Orhun Yazıtları C) Kadeş Antlaşması D) Yenisey Yazıtları E) İvriz Kabartmaları 6. Aşağıdakilerden hangisi Uygurlara ait bir özellik değildir? A) Maniheizm devletin resmi dinidir B) Yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir C) Daha çok dini konularda sanat eseri meydana getirmişlerdir D) Minyatürlü kitap örnekleri oluşturmuşlardır E) Onlu ordu sistemini bulmuşlardır Î

20 10 23 Orta Precautionary Asya da Kurulan Measures İlk Türk - Preferences Devletleri 7. Türk tarihine ait bazı bilgiler şunlardır; I. Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devletidir. II. Türk tarihinin ilk düzenli ordusunu kurmuşlardır. III. Orhun Yazıtları bu dönemin eserleridir. Verilenlerden hangilerinin Asya Hun Devleti ne ait olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 10. Türk devlet ve toplulukları genellikle konar-göçer yaşam tarzını benimsemişlerdir. Bu nedenle de çadırlarda yaşamış, şehir kale ve evleri olmamıştır. Bazı Türk devletleri ise yerleşik yaşama geçerek şehirlerde kale, mabet, saray, ev yapmıştır. Aşağıdaki Türk devletlerinden hangisi yerleşik yaşama geçmiştir? A) Uygurlar B) Avarlar C) Kök Türkler D) Hunlar E) Avrupa Hunları 8. İslamiyet öncesinde kurulan Türk devlet ve topluluklarına ait destanlarla ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) Alp Er Tunga Destanı - İskitler B) Ergenekon Destanı - Asya Hun Devleti C) Bozkurt Destanı - Kök Türkler D) Göç Destanı - Uygurlar E) Manas Destanı - Kırgızlar 9. Türkler, 630 da Çinlilerle yaptıkları savaşta yenilince Doğu Kök Türk Devleti yıkıldı. Kürşad, otuz dokuz arkadaşıyla ile birlikte ihtilal yapmaya karar verdi. Komitede alınan karara göre Çin İmparatoru rehin alınacak, imparatorun hayatına karşılık Çin sarayında bulunan yeğeni kurtarılacaktı. Ardından Ötüken e gidilecek ve bir devlet kurulacaktı. Bu durum Türklerin aşağıdakilerden hangisine önem verdiğini gösterir? 11. İlk Türk devletleri, zaman zaman yurtlarından ayrılmak yani göç etmek zorunda kalmışlardır. Uygurlar döneminde yazılan Göç Destanı bunu anlatmaktadır. Göç olayından sonra Türklerin yeniden bir güç hâline gelmesini anlatan Uygurlara ait bir destan daha bulunmaktadır. Buna göre Uygurların yeniden bir güç hâline gelmesini anlatan destan aşağıdakilerden hangisidir? A) Türeyiş Destanı B) Manas Destanı C) Tufan Destanı D) Gılgamış Destanı E) Alp Er Tunga Destanı 12. Uygurların diğer Türk topluluklarından farklı olarak kalıcı eserler bırakmalarının nedeni olarak aşağıda verilenlerden hangisi söylenebilir? A) Çin ile iyi ilişkiler kurmaları B) Yerleşik yaşama geçmeleri C) İpek Yolu nu kontrol etmeleri D) Kendilerine özgü bir alfabe kullanmaları E) Maniheizm i benimsemeleri A) Kağanlarına B) Törelerine C) Boy Beylerine D) Bağımsızlıklarına E) Geleneklerine KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...

21 9. SINIF T Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları 1. Kırgızlara ait dünyanın en uzun destanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Türeyiş Destanı B) Manas Destanı C) Tufan Destanı D) Gılgamış Destanı E) Alp Er Tunga Destanı KAVRAMA Türk topluluklarından bazıları farklı dini inanışa sahip olmuşlardır. Bu dinlerin yaşam kültürünü benimsedikten sonra da zamanla milli kimliklerini yitirmişlerdir. Aşağıdaki Türk devletlerinden hangisi bu duruma kanıt olarak gösterilebilir? A) Avarlar Oğuzlar B) Kıpçaklar Sibirler C) Bulgarlar- Macarlar D) Kırgızlar- Karluklar E) Hazarlar- Kumanlar 2. Malazgirt Savaşı nda saf değiştirerek Selçukluların savaşı kazanmasında etkili olan Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir? A) Peçenekler B) Hunlar C) Macarlar D) Avarlar E) Oğuzlar 3. İslamiyet öncesinde kurulan Türk devletleri ve bunlara ait özelliklerle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Hazarlar: Museviliği benimseyen ilk Türk devletidir. B) Karluklar: İslamiyet i kabul eden ilk Türk topluluğudur. C) Kırgızlar: Moğollara boyun eğerek siyasi egemenliklerini kaybetmişlerdir. D) Peçenekler: İstanbul u kuşatan ilk Türk topluluğudur. E) Türgişler: İlk defa madeni parayı bastıran Türk topluluğudur. 5. Orta Avrupa toplulukları üzerinde kültürel izler bıraktılar. Slavları ordu düzeni ve devlet örgütlenmesi alanında etkilediler. Franklar tarafından yıkıldılar. verilen bilgiler aşağıdaki Türk devletlerinden hangisine aittir? A) Kıpçaklar B) Köktürkler C) Uygurlar D) Avarlar E) Akhunlar 6. I. En kalabalık Türk topluluğudur. II. İslamiyet i kabul eden ilk Türk topluluğudur. III. Büyük Selçuklu, Türkiye Selçuklu ve Osmanlı devletlerinin kurucu boyudur. Verilenlerden hangilerinin Oğuzlara ait bir özellik olduğu söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III Î

22 11 23 Diğer Precautionary Türk Devletleri Measures ve Toplulukları - Preferences 7. İlk Türk devletlerinin inançlarında görülen dini kavramlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Şaman B) Balbal C) Toygun D) Yuğ E) Kurgan 10. İlk Türk devletlerinde yönetim anlayışı ülke hanedanın ortak malıdır şeklindedir. Bu durum beraberinde bazısorunlara yol açmıştır. Bu anlayış ilk Türk devletlerinde aşağıdaki sorunlardan hangisine yol açmaktadır? A) Taht kavgalarının yaşanmasına B) Merkezi otoritenin güçlenmesine C) Sosyal devlet anlayışının yerleşmesine D) Sınırların genişlemesine E) Din değiştirmenin kolaylaşmasına 8. Aşağıdakilerden hangisi Hazarların özelliklerinden biridir? A) İslamiyet i kabul eden ilk Türk topluluğudur. B) Rusları devlet ve ordu teşkilatında etkilemişlerdir. C) Parayı kullanan ilk Türk topluluğudur. D) İlk defa yerleşik yaşama geçmiştir. E) İlk kez İstanbul u kuşatmışlardır. 9. I. İkili devlet teşkilatı anlayışının benimsenmesi II. Ülkenin hanedanın ortak malı sayılması III. Ülkenin töreler ile yönetilmesi Verilenlerden hangileri ilk Türk devletlerinin ortak özellikleri arasında yer almaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 11. Türkler tarih boyunca farklı sebeplerle anayurtlarından dünyanın değişik bölgelerine göç etmişlerdir. Verilen nedenlerden hangisinin iç faktörlerden kaynaklandığı söylenemez? A) Kuraklık B) Hayvan hastalıkları C) Boylar arası mücadele D) Çin baskısı E) Otlakların yetersizliği 12. İslam ordularının Asya da ilerlemesine engel olan Türk devletleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Karluklar- Uygurlar B) Oğuzlar- Kıpçaklar C) Akhunlar- Avarlar D) Hazarlar- Türgişler E) Hazarlar- Peçenekler KAVRAMA Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...