TEKFEN HOLDİNG FAALİYET RAPORU

Transkript

1 TEKFEN HOLDİNG FAALİYET RAPORU 2013

2 TEKFEN HOLDİNG FAALİYET RAPORU Ticari Sicil No:

3 İçindekiler GİRİŞ 4 80 Grup Profili ve Temel Göstergeler Yönetim Kurulu Mesajı Yönetim Kurulu Grup Şirketler Başkanı nın Mesajı DİĞER FAALİYETLER Tekfen Holding in ana faaliyet alanları dışında kalan ticari ve hizmet şirketleri Diğer Faaliyetler başlığı altında toplanmaktadır. 16 TAAHHÜT GRUBU Tekfen Taahhüt Grubu, Türk müteahhitlik sektörünün dünya çapındaki başarılı temsilcilerinden biri olarak faaliyetlerini ağırlıkla yurtdışında sürdürmektedir. 84 SOSYAL SORUMLULUK Sosyal sorumluluk faaliyetlerini sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde ele alan Tekfen Grubu, kamu yararı gözeten kimi projelerde çeşitli sivil toplum kuruluşlarıyla da ortak faaliyetler gerçekleştirmektedir TARIMSAL SANAYİ GRUBU Faaliyetlerini Toros Tarım adı altında sürdüren Tekfen Tarımsal Sanayi Grubu, iş hacmi, ürün/hizmet yelpazesi ve pazar payıyla Türkiye nin kendi alanındaki en büyük kuruluşudur. EMLAK GELİŞTİRME GRUBU Köklü mühendislik ve inşaat geçmişinin yanı sıra tasarımı ön planda tutan yaklaşımı, Tekfen Emlak Geliştirme yi sektörün trend yaratan öncülerinden biri haline getirmiştir. 94 KURUMSAL YÖNETİM Yönetim Kurulu ve Üst Yönetim Özgeçmişleri Tekfen Grup Şirketleri Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Davalar Devlet Teşvik ve Yardımları Kâr Dağıtım Politikası Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu 2 3

4 Grup Profili ve Temel Göstergeler Tekfen Grubu; Taahhüt, Tarımsal Sanayi, Emlak Geliştirme ve Diğer olmak üzere dört ana başlık altında faaliyet gösteren halka açık bir şirketler topluluğudur. Sahip olduğu marka ve pazar gücünün yanı sıra sahiplendiği değerlerle de Türk iş dünyasının önde gelen temsilcilerinden biri olan topluluk, her biri kendi sektöründe isim sahibi 39 şirket ve 10 iştiraki bünyesinde barındırmaktadır yılında cirosu milyon TL ye, varlıkları ise milyon TL ye ulaşan Tekfen Grubu nda toplam kişi çalışmaktadır. Tekfen Holding, Tekfen Grubu altındaki tüm şirket ve iştiraklerin sahibidir. Sahiplendiği değerler ve iş yapma anlayışı nedeniyle güvenin ve kararlılığın temsilcisi olan Tekfen Holding, faaliyetlerini odaklı büyüme ve sürdürülebilir kârlılık prensipleri doğrultusunda devam ettirmektedir. Tekfen Taahhüt Grubu Tekfen Holding in ciro itibariyle en büyük işkolunu oluşturan Tekfen Taahhüt Grubu, Türk müteahhitlik sektörünün dünya çapındaki başarılı temsilcilerinden biridir. Grubun ana şirketi olan Tekfen İnşaat ve Tesisat A.Ş., ağırlıklı olarak petrol, gaz ve petrokimya tesisleri, boru hatları, kara ve deniz terminalleri, deniz platformları, tank çiftlikleri, petrol rafinerileri, pompa istasyonları, enerji santralleri, otoyol, metro, köprü ve tünel inşaatları, elektronik ve enstrümantasyon işleri, altyapı işleri, üretim tesisleri, ticari ve teknik bina kompleksleri ve büyük spor tesisleri alanında faaliyet göstermektedir. Tekfen Taahhüt Grubu, müteahhitlik hizmetlerinin yanı sıra mühendislik tasarımı, proje denetimi ve danışmanlık hizmetleri veren ve çelik imalatı yapan kuruluşları da bünyesinde barındırmaktadır. Grup, çalışma tarzı, yetkinliği, deneyimi, iş emniyetine verdiği önem ve işi zamanında teslim etmesiyle, en yüksek beklentilere sahip işverenlerce dahi aranan bir iş ortağıdır. 3 milyar ABD doları tutarında aktif iş portföyüne sahip bulunan Tekfen İnşaat, ENR (Engineering News Record) 2012 listesinde, dünyanın en büyük 250 uluslararası müteahhitlik firması arasında 85. sırada yer almıştır. alanda Türkiye deki toplam kurulu üretim kapasitesinin yüzde 38 ini elinde bulunduran Toros Tarım, kimyevi gübrenin yanı sıra çiftçilerin kaliteli fide, buğday tohumu ihtiyaçlarını da karşılamaktadır. Tamamlayıcı faaliyetler olarak doğrudan tarımla ilgili olmayan sektörlere de yatırım yapan grup, torba üretimi, akaryakıt dağıtımı, deniz terminal işletmeciliği ve serbest bölge işletmeciliği gibi alanlarda da faaliyet göstermektedir. Toros Tarım, söz konusu faaliyetlerin çoğunda pazar lideridir. Tekfen Emlak Geliştirme Grubu Gayrimenkul sektöründe yatırım, proje geliştirme, inşaat yönetimi, tesis yönetimi ve pazarlama konularında faaliyet gösteren Tekfen Emlak Geliştirme Grubu, piyasa araştırmasından konsept çalışmasına, uygulamadan bina yönetimine kadar her detayda anahtar teslim projeler geliştirmekte ve yüksek tasarım ve inşaat kalitesiyle sektörde fark yaratmaktadır. Bugüne kadar seçkin bir müşteri kitlesine yönelik olarak uluslararası standartlarda birçok özel projeye imza atan Emlak Geliştirme Grubu faaliyetlerini, konut, ofis ve alışveriş merkezi projeleri odağında sürdürmektedir. Grubun bugüne kadar hayata geçirdiği projeler, tasarım ve inşaat kalitesiyle olduğu kadar, özgün yaklaşımıyla da büyük beğeni kazanmış ve sektöründe birçok itibarlı ödüle layık görülmüş prestijli projelerdir. Grubun projelerinde öncelik verdiği konulardan bir diğeri de, kentsel dokuyla bütünleşen ve tasarımından işletmesine kadar sürdürülebilir niteliğe sahip çevre dostu binalar yaratmaktır. Toplam Varlıkların Dağılımı Taahhüt %47,2 Emlak Geliştirme %2,8 Tarımsal Sanayi %27,9 Diğer Faaliyetler Tekfen in taahhüt, tarımsal sanayi ve emlak geliştirme dışındaki faaliyetleri Diğer başlığı altında değerlendirilmektedir. Bu başlık altındaki Tekfen Endüstri aydınlatma ve kimyevi ürünler alanında; Satış Gelirleri Konsolide (Milyon TL) Dağılım (%) FAVÖK Konsolide (Milyon TL) Tarımsal Sanayi %36,1 Diğer %1, Emlak Geliştirme %1,5 Taahhüt %60, Beklenti 272 Özbekistan da kurulu Papfen, pamuk ipliği üretimi alanında; Tekfen Sigorta, sigortacılık çözümleri alanında; Antalya Stüdyoları ise film stüdyosu işletmeciliği alanında faaliyet göstermektedir. Dağılım (Milyon TL) Taahhüt 2013 Tarımsal Sanayi % Tarımsal Sanayi Diğer %1,7 Dağılım (Milyon TL) Emlak Geliştirme Emlak Geliştirme %0, Beklenti Taahhüt %60, Diğer Beklenti Tekfen Tarımsal Sanayi Grubu 1974 yılında kurulan ve günümüzde faaliyetlerini Toros Tarım adı altında sürdüren Tekfen Tarımsal Sanayi Grubu, iş hacmi, ürün/hizmet yelpazesi ve pazar payıyla Türkiye nin kendi alanındaki en büyük kuruluşudur te Türkiye nin en büyük sanayi kuruluşları arasında 51. sırada yer alan Toros Tarım ın ana faaliyet konusu kimyevi gübre üretimidir. Ceyhan, Mersin ve Samsun daki fabrikalarıyla bu Diğer %22,1 Toplam Varlıklar (2013) milyon TL Beklenti Taahhüt Tarımsal Sanayi - - Emlak Geliştirme Diğer 1 4 5

5 Net Dönem Kâr / Zarar Konsolide (Milyon TL) 300 Dağılım (Milyon TL) Beklenti Özet Bilanço (bin TL) Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Toplam Varlıklar Yatırım Tutarları Konsolide (Milyon TL) Çalışan Sayısı Konsolide (Kişi) Beklenti -217 Taahhüt Taahhüt Tarımsal Sanayi Dağılım (Milyon TL) 50 Dağılım (Kişi) 158 Tarımsal Sanayi -1-6 Emlak Geliştirme Emlak Geliştirme Diğer Ülke 10 İştirak 39 Şirket Çalışan 2012 Taahhüt Tarımsal Sanayi Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Kaynaklar Özet Gelir Tablosu (bin TL) Hasılat Brüt Kâr Faaliyet Kârı / (Zararı) Vergi Öncesi Kâr / (Zarar) Net Dönem Kârı / (Zararı) Önemli Oranlar Likidite Cari Oran Kaynak Yapısı ve Borçluluk 1,63 1,41 Toplam Yükümlülükler / Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kısa Vadeli Yükümlülükler / Toplam Yükümlülükler 0,97 0,90 1,47 0, Taahhüt Diğer 532 Emlak Geliştirme 419 Tarımsal Sanayi Kârlılık Brüt Kâr Marjı FAVÖK Marjı Dönem Kâr / (Zarar) Marjı %9,76 %7,11 %7,61 %3,31 %0,25 %-1,66 Emlak Geliştirme 348 Diğer

6 Yönetim Kurulu Mesajı Değerli Ortaklarımız, Küreselleşmenin kaçınılmaz sonucu olan uluslararası ekonomik etkileşim ve her alanda artan rekabet, şirketleri varlıklarını sürdürmek için, çok daha zorlu koşullarla karşı karşıya bırakmaktadır yılından bu yana devam etmekte olan küresel ölçekteki ekonomik sorunlar da, iş ortamı üzerindeki etkilerini her an hissettirmektedir. 60 yıla yaklaşan tarihi boyunca her zaman Bildiğin işi en iyi şekilde yap prensibiyle hareket etmiş olan ve faaliyetlerini uluslararası düzeyde uzmanlık kazandığı alanlarda yoğunlaştıran grubumuz, odaklanma stratejisi benimsemektedir. Grubumuzun ana faaliyet konularında, temel prensipleri ve kalite anlayışından hiçbir şekilde ödün vermeden çalışmalarını sürdürmesi, geçmişte olduğu gibi bugün de gruba önemli bir rekabet gücü kazandırmakta ve kendini sürekli geliştirerek yeni iş imkânları yaratmasını sağlamaktadır. Diğer yandan, Tekfen Holding çatısı altındaki faaliyetlerimizin birbirini tamamlayan ve destekleyen bir yapıda olması, grubumuza önemli bir güç ve dış etkenlere karşı direnç kazandırmaktadır yılında, kimi projelerde karşılaşılan teknik zorlukların yol açtığı maliyet artışlarına bağlı olarak Taahhüt Grubumuzun uğradığı zararları bu çerçevede değerlendiriyor ve yapısal bir soruna bağlı olmayan bu gibi olumsuzlukları telafi etmek üzere önlemlerimizi almış bulunuyoruz. Tekfen Holding, iş planlarını sürdürülebilir büyüme kavramı çerçevesinde oluşturmaktadır. Sürdürülebilir büyümenin şartlarından biri olan kendini yenileyebilme becerisi açısından da 2013 yılı bazı önemli gelişmelere sahne olmuştur. 7 Mayıs 2013 tarihli Tekfen Holding Olağan Genel Kurul Toplantısı sonrasında, Tekfen Holding ve Grup Şirketlerimizin üst yönetiminde meydana gelen bayrak değişimleri, bir sonraki nesile daha çok sorumluluk verilmesiyle grubumuza yeni bir enerji ve ivme kazandıracaktır. Tekfen Grubu, mevcudiyetini etkin ve kârlı bir şekilde devam ettirmek için kendisini sürekli geliştirmekte, rekabet gücünü artıracak adımları atmakta, şirketin varlığını ve başarısını tehdit edebilecek riskleri erkenden saptayarak gerekli önlemleri almakta ve en değerli sermayesi olarak gördüğü insan kaynaklarına sürekli yatırım yapmaktadır. Bu yaklaşımın Tekfen e geçmişte kazandırdığı ihtiyatlı, fakat istikrarlı adımlarla gelişme imkânı, yeni dönemde de grubumuza pek çok kazanım sağlayacaktır. Bu duygu ve düşüncelerle, Tekfen Holding bünyesinde faaliyet gösteren tüm şirketlerimizin yönetici ve çalışanlarına 2013 yılında gösterdikleri çabalardan dolayı teşekkür eder, 2014 yılının çalışanlarımız, hissedarlarımız, iş ortaklarımız ve ülkemiz için hayırlı olmasını dileriz. Diğer yandan, grubumuzun sanayi kolunu temsil eden Tarımsal Sanayi Grubu, konjonktürel zorluklara rağmen başarılı bir yılı geride bırakarak sektöründeki güçlü konumunu korumuştur. Toros Tarım mevcut üretim, dağıtım ve satış gücünün yanı sıra sahip olduğu deneyim ve öngörülü hareket edebilme yeteneği, onu sektöründe lider şirket haline getirmektedir. Ali Nihat Gökyiğit Yönetim Kurulu Başkanı Feyyaz Berker Yönetim Kurulu Başkan Vekili 8 9

7 Yönetim Kurulu AYAKTA SOLDAN SAĞA Dr. M. Ercan Kumcu Yönetim Kurulu Üyesi Zekeriya Yıldırım Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Erhan Öner Yönetim Kurulu Üyesi, Baş Danışman Prof. Dr. Ahmet Çelik Kurtoğlu Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Murat Gigin Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Bayar Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi OTURANLAR SOLDAN SAĞA Ali Nihat Gökyiğit Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye Cansevil Akçağlılar Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Murahhas Üye Işık Zeynep Defne Akçağlılar Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Emre Gönensay Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Murahhas Üye Feyyaz Berker, fotoğrafta yer almamaktadır

8 Grup Şirketler Başkanı nın Mesajı 2008 yılı sonlarında baş gösteren küresel krizden sonra, hem dünya, hem de Türkiye ekonomisi, aradan geçen beş yıla rağmen henüz tam anlamıyla normal ve istikrarlı bir yapıya geri dönememiştir. Türkiye ekonomisine büyüme hızı özelinde bakıldığında, 2009 da ciddi oranda daralan, 2010 ve 2011 de çok yüksek büyüme hızlarıyla krizin yaralarını sarmaya çalışan, ancak 2012 yılında büyümesi yeniden görece bir duraklama dönemine giren ekonominin, 2013 yılında da arzu edilen performansı sergileyemediği görülmektedir. Dahası, 2013 ün son ve 2014 ün ilk günlerinde piyasalarda ortaya çıkan dalgalanmalar sonucu döviz kuru ve faiz oranlarında gerçekleşen önemli artışlar, 2014 yılına ilişkin büyüme beklentilerinin de şimdiden aşağı yönlü revize edilmesine yol açmıştır. Özellikle son dönemde etkilerini daha kuvvetli hissettirmeye başlayan bu olumsuz konjonktür, esas olarak küresel faktörlerden kaynaklanmaktadır krizi sonrasında özellikle ABD de başlayan ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere yabancı sermaye girişini canlandıran parasal genişleme döneminin artık sonuna gelindiğine dair işaret ve açıklamalar, bu parasal genişlemenin her an sona erebileceği beklentisi ve algısını ortaya çıkarmaktadır. İkinci olumsuz dinamik, Türkiye nin özellikle güney komşularında yaşanan politik sıkıntı ve karışıklıklardır. Bölgesel istikrarsızlık, Türkiye nin bu bölgeye yönelik ihracatını, sınır ticaretini ve dolayısıyla da üretimini olumsuz etkilemektedir. Suriye de yaşanan iç savaş, bunun küresel ölçekte ortaya çıkardığı kutuplaşmalar, Türkiye ye yüksek bir sığınmacı nüfusun gelmesi, Irak ta merkezi hükümet ile kuzeydeki bölgesel hükümet arasındaki problemler ve İran ın nükleer programının yarattığı uluslararası gerginlikler, 2013 boyunca Türkiye açısından da çeşitli ölçeklerde olumsuz politik ve ekonomik etkiler yaratmıştır. Son olarak, Türkiye de yıl içerisinde çeşitli nedenlerle yaşanan politik gerginlikler, yerli ve özellikle de yabancı yatırımcıların ülkemize yönelik risk algısını artırmıştır yılında Türkiye ekonomisinde ve mali piyasalarında gözlenen gelişmeler de, yukarıda ifade edilen faktörlerden önemli ölçüde etkilenmiştir. Bütün bunların sonucunda 2013 te Türkiye, bir önceki yıla göre büyümenin arzu edilen ivmeyi kazanamadığı, ihracatın az da olsa gerilediği, cari işlemler açığının büyüdüğü ve işsizlik oranının yükseldiği bir yılı geride bırakmıştır. Ayrıca bu dönemde yıllık enflasyon hem yükselmiş, hem de hedefleri aşmıştır. Özellikle yaz aylarında ve yıl sonuna doğru mali piyasalarda büyük dalgalanmalar olmuş, ABD doları ve euro, Türk lirasına karşı tarihi zirve seviyelerine yükselmiştir. Daha detaylı incelendiğinde, 2010 ve 2011 yıllarında sırasıyla %9,2 ve %8,8 büyüdükten sonra, 2012 yılında sadece %2,2 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2013 yılının Ocak-Eylül döneminde %4 büyüme göstermiştir. Bir önceki yılda toplam büyümeye önemli pozitif katkı yapan mal ve hizmet ihracatı bileşeninde, 2013 Ocak-Eylül döneminde büyümenin duraksadığı dikkat çekmektedir. Ekonominin arzu edilen hızda büyüyememesi nedeniyle, yeni istihdam olanaklarındaki artış da işgücü artış hızının altında kalmış ve işsizlik oranı 2012 yılında %9,2 düzeyinden, 2013 yılında %9,7 düzeyine yükselmiştir. 2013, enflasyon açısından da bir önceki yıla göre artışın yaşandığı bir yıl olmuştur. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) itibariyle yıllık enflasyon 2012 yılı sonundaki %6,16 seviyesinden, 2013 yılı sonunda %7,40 seviyesine yükselmiştir. Bu oran, Merkez Bankası nın %5 lik hedefinin hayli üzerinde bir gerçekleşmeye işaret etmektedir. Özellikle cari işlemler açığının yüksek olması, ekonomik ve politik risk algılarının yükseldiği dönemlerde döviz kurları üzerinde yukarı yönlü baskının ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Nitekim 2013 yılında, yukarıda ifade edilen ekonomik ve politik faktörlerin etkisiyle, kurlarda yukarı yönlü ciddi hareketler gözlenmiştir yılı sonunda sırasıyla 1,78 ve 2,35 düzeylerinde olan dolar/tl ve euro/tl kurları, 2013 yılı sonunda sırasıyla 2,13 ve 2,94 seviyelerine yükselmiştir. Bu rakamlar, TL ye karşı ABD dolarının yaklaşık %20, euro nun da yaklaşık %25 değer kazandığını ortaya koymaktadır. Bu makro konjonktür çerçevesinde, 2013 yılı Tekfen için de kârlı bir yıl olmamıştır. Tekfen Grubu 2013 yılında milyon TL ciro; 10 milyon TL faiz, vergi, amortisman öncesi kâr (FAVÖK) gerçekleştirirken, 64 milyon TL net zarar kaydetmiştir. Yine 2013 yılı sonunda Tekfen Grubu nun aktif büyüklüğü milyon TL ve özkaynak büyüklüğü de milyon TL olmuştur. Tekfen Grubu nun iki büyük faaliyet alanından biri olan Taahhüt Grubumuz 2013 yılında, bir önceki yıla yakın sayılabilecek milyon TL ciro gerçekleştirmesine karşın, özellikle Fas ve Türkmenistan projelerinde ortaya çıkan beklenmedik maliyet artışlarına bağlı olarak yılı 217 milyon TL net zararla kapatmıştır. Buna karşın, Taahhüt Grubumuz, 2013 yılında yaklaşık 2,2 milyar ABD doları tutarında yeni iş alarak tarihi bir başarıya imza atmıştır. Bu işler sayesinde grubun 2011 ve 2012 yılları sonunda sırasıyla 2 ve 2,2 milyar ABD doları seviyelerinde gerçekleşen kalan iş miktarı (backlog) büyüklüğü, 2013 sonunda 3 milyar ABD doları gibi tarihi yüksek bir seviyeye ulaşmıştır. Alınan yeni işlerin ve zarar eden projelerin idareleriyle ilave ödeme taleplerimize ilişkin görüşmelerin olumlu neticelenmesi beklentisiyle, grup önümüzdeki döneme umutla bakmakta ve 2014 yılında özellikle kârlılık açısından 2013 ün yaralarını sarmayı hedeflemektedir. Tekfen in diğer büyük faaliyet alanını temsil eden Tarımsal Sanayi Grubumuz yıl içinde faaliyetlerini başarıyla sürdürerek, 2013 yılında milyon TL ciro ve 63 milyon TL net kâr yaratmıştır. Özellikle döviz kurlarındaki artışın ithal hammadde maliyetleri üzerindeki olumsuz etkisine karşın, grubun kayda değer bir kâr yaratabilmiş olması takdirle karşılanmaktadır yılında Tarımsal Sanayi Grubumuza ilişkin bir diğer önemli husus da, bir önceki yıl alınan büyük ölçekli yatırım kararından, yıl içindeki olumsuz makroekonomik konjonktüre rağmen, taviz verilmemiş olmasıdır. Toros Tarım ın Samsun İşletmesi nde, hammadde tedarikinde güvenliğin sağlanması ve üretim maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla planlanan, yaklaşık 300 milyon ABD doları tutarındaki bu dev yatırımın, 2014 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır. Emlak Geliştirme Grubumuz ise 2013 yılında çalışmalarını iki büyük proje üzerinde yoğunlaştırmıştır. Bunlardan ilki, saha çalışmalarına 2013 Aralık ayında başlanan ve büyük ölçekli bir konut projesi olarak tasarlanan İstanbul Esenyurt Projesi dir. İkincisi ise, Rönesans Grubu yla birlikte İzmir de karma kullanım (konut-ofis-ticari) amaçlı tasarlanan ve inşaatına 2014 yılı içinde başlanması beklenen İzmir Projesi dir. Her iki proje de henüz başlangıç safhasında olduğu için, Emlak Geliştirme Grubumuz tarafından 2013 yılına yönelik olarak kayda değer bir ciro ve kârlılık bütçelenmemiştir. Nitekim Grup 2013 yılında 30 milyon TL ciro ve 1 milyon TL net zarar açıklamıştır. Tekfen Grubu, 2014 yılında daha başarılı sonuçlar elde ederek, özellikle kârlılık açısından performansını yeni yılda önemli oranda iyileştirmeyi hedeflemektedir. Bu hedeflerin gerçekleştirilmesinde en büyük destekçilerimiz çalışanlarımız, iş ortaklarımız, yatırımcılarımız, müşterilerimiz ve kurucu ortaklarımız olacaktır. Bu vesileyle tüm paydaşlarımıza şükran ve saygılarımı sunarım. Osman Birgili Tekfen Grup Şirketler Başkanı 12 13

9 Taahhüt Grubu s.16 Tarımsal Sanayi Grubu s.48 Emlak Geliştirme Grubu s.70 Diğer Faaliyetler s.80 Sosyal Sorumluluk s.84 Kurumsal Yönetim s.94 Bağımsız Denetim Raporu s.122

10 Taahhüt Grubu TEKFEN İNŞAAT VE TESİSAT A.Ş. TEKFEN MÜHENDİSLİK A.Ş. TEKFEN İMALAT VE MÜHENDİSLİK A.Ş. HALLESCHE MITTELDEUTSCHE BAU - A.G. (HMB) AZFEN J.V. CENUB TİKİNTİ SERVİS ASC GATE A.Ş. TGO J.V. SOLDAN SAĞA Osman Birgili, Grup Şirketler Başkanı - Tekfen Holding / Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı - Tekfen İnşaat, Tekfen Mühendislik, Tekfen İmalat Gürbüz Alp Kireç, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı - Tekfen İnşaat, Tekfen Mühendislik, Tekfen İmalat Ümit Özdemir, Yönetim Kurulu Başkanı - Tekfen İnşaat, Tekfen Mühendislik, Tekfen İmalat Tunç Şarman, Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi - Tekfen İmalat Levent Kafkaslı, Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi - Tekfen İnşaat Alparslan Güre, Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi - Tekfen Mühendislik

11 Profil Tekfen Holding in ciro itibariyle en büyük işkolunu oluşturan Tekfen Taahhüt Grubu, Türk müteahhitlik sektörünün dünya çapındaki başarılı temsilcilerinden biri olarak faaliyetlerini ağırlıkla yurtdışında sürdürmektedir. Grubun ana şirketi, esas olarak petrol, gaz ve petrokimya tesisleri, boru hatları, kara ve deniz terminalleri, deniz platformları, tank çiftlikleri, petrol rafinerileri, pompa istasyonları, enerji santralleri, otoyol, metro, köprü ve tünel inşaatları, elektronik ve enstrümantasyon işleri, altyapı işleri, üretim tesisleri, ticari ve teknik bina kompleksleri ve büyük spor tesisleri alanında faaliyet gösteren Tekfen İnşaat ve Tesisat A.Ş. dir. Şirket, söz konusu alanların çoğunda müşterilerine EPC (Engineering, Procurement, Construction - Mühendislik, Tedarik, İnşaat) bazında anahtar teslimi çözümler sunmaktadır yılında faaliyetlerini 2 kıtada ve 8 ülkede sürdüren Tekfen Taahhüt Grubu, 2013 sonu itibariyle 3 milyar ABD doları tutarında aktif iş portföyüne sahip bulunmaktadır. Temel olarak Hazar Bölgesi, Ortadoğu ve Kuzey Afrika olmak üzere üç ana coğrafyada yoğunlaşan bu portföy, Türkiye dışında Azerbaycan, Türkmenistan, Irak, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Fas gibi ülkeleri kapsamaktadır. Tekfen İnşaat ın, temel olarak Hazar Bölgesi, Ortadoğu ve Kuzey Afrika olmak üzere üç ana coğrafyada yoğunlaşan bu portföyü, Türkiye dışında Azerbaycan, Türkmenistan, Irak, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Fas gibi ülkeleri kapsamaktadır. Tekfen Taahhüt Grubu, Tekfen İnşaat ın yanı sıra mühendislik tasarımı, proje denetimi ve danışmanlık hizmetleri veren Tekfen Mühendislik A.Ş. ile özellikle proses ekipmanları ve depolama tankları imalatı konusunda uzmanlaşmış olan Tekfen İmalat ve Mühendislik A.Ş. yi de bünyesinde barındırmaktadır. Türkiye dışında Almanya ve Azerbaycan da çeşitli yatırım ve ortaklıkları bulunan Tekfen İnşaat, ENR (Engineering News Record) 2012 listesinde iş portföyü itibariyle dünyanın en büyük uluslararası müteahhitlik firmaları arasında 85. sırada yer almıştır. 18

12 2013 e Genel Bir Bakış Gelişmiş ekonomilerde başlayan yavaş tempolu toparlanma belirtileri 2013 yılında kendini hissettirmekle birlikte, küresel ekonomik konjonktür değişken ve kırılgan olmayı sürdürmüştür. ABD de küçük de olsa ekonominin yeniden büyümeye başlaması, ekonomik durgunluğun geride bırakılmakta olduğuna dair ümitleri yeşertmiştir. Avro Bölgesi nde ise, kademeli iyileşmeye rağmen, aşağı yönlü risklerin mevcudiyeti 2013 te de devam etmiştir. Bir önceki yıl sergilediği zayıf büyüme performansına karşılık 2013 te hedefe uygun büyüyen Çin, bir kez daha dünya ekonomisinin lokomotifi olmuştur. Son yıllarda gelişmiş ekonomilerde yaşanan durgunluğa ek olarak, Ortadoğu ve Kuzey Afrika da süregelen siyasi istikrarsızlık ve karışıklıklar da inşaat sektörünü olumsuz etkilemeye devam etmiştir. Buna rağmen inşaat sektörü, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi 2013 yılında da büyümesini sürdürmüştür. Günümüzde inşaat sektörü, küresel GSYİH nın yaklaşık %13 ünü yaratmaktadır. Global Construction Perspectives ve Oxford Economics in hazırladığı Global Construction 2025 raporuna göre, gelecek dönemde inşaat sektörünün GSYİH dan daha hızlı büyümesi ve küresel ekonomi içindeki payını 2020 yılına kadar %15 düzeyine yükseltmesi beklenmektedir. Böylece küresel inşaat sektörünün halihazırda 7,2 trilyon ABD doları düzeyindeki büyüklüğünün, gelecek 7 yıl içinde 12 trilyon dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. İnşaat yatırımlarının büyük kısmının, bugün olduğu gibi gelecekte de gelişen ülkelere ait altyapı projelerinden oluşması beklenmektedir. Türk müteahhitlik sektörünün bu gelişen pazardan artan oranda pay almayı sürdürmesi hedeflenmekle birlikte, artan rekabet yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin önündeki en büyük tehdit durumundadır. T.C. Ekonomi Bakanlığı nın 1 Ekim 2013 tarihinde yaptığı açıklamaya göre Türk müteahhitler, son 41 yılda 102 ülkede proje ile 260 milyar ABD doları tutarında proje üstlenmişlerdir. Sadece 2013 yılında Türk müteahhitlerin 45 ülkede üstlendikleri toplam proje tutarı 31,3 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Böylece, yıllık bazda üstlenilen proje bedelinde ilk kez 30 milyar ABD doları sınırı aşılmış ve yurtdışında bir yılda üstlenilen en yüksek proje hacmine ulaşılmıştır. ENR (Engineering News Record) tarafından, uluslararası müteahhitlik şirketlerinin yurtdışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirler esas alınarak yayımlanan En Büyük 225 Uluslararası Müteahhit listesi, 250 firmaya yükseltilmiştir. Bu değişiklik paralelinde, 2012 yılında listede bulunan 33 Türk firmasının sayısı da 38 e çıkmıştır. Türkiye, Çin den sonra ENR listesine en çok firma sokan ikinci ülke konumunu korumuştur. Diğer yandan, ENR listesindeki Türk müteahhitlerin, toplam gelir içindeki paylarının son yıllarda bir gerileme eğilimi içinde olması dikkat çekicidir. Firma sayısı itibariyle ENR listesinde ikinci sırada yer alan Türkiye, 2012 gelir sıralamasında kendine ancak 10. sırada yer bulabilmiştir. Bu durum, temelde Türk müteahhitlerinin EPC bazlı hizmet verme yetkinliklerinin eksikliğine ilave olarak, Ortadoğu daki siyasi çalkantıların ve Türk firmaların bu bölgedeki paylarında da son yıllarda yaşanan gerilemenin bir sonucu olarak değerlendirilmektedir yılında Türk müteahhitlerin yurtdışında en fazla iş üstlendikleri ülke, 10,5 milyar dolar tutarında 60 projeyle Türkmenistan olmuştur. Bu ülkeyi 5,6 milyar dolarla Rusya; 2,8 milyar dolarla Azerbaycan; 2,1 milyar dolarla Irak ve 1,8 milyar dolarla Kazakistan takip etmiştir yılında 60 milyon dolar olan ortalama proje bedeli, 2013 yılında 83,7 milyon dolara yükselmiştir. Güney Sudan ve Senegal, 2013 yılında ilk kez Türk müteahhitlerince proje üstlenilen ülkeler arasına girmiştir. Yüksek bir potansiyele sahip olan Afrika kıtası, küresel kriz sonrasında pazar paylaşımı yarışının daha da kızışması nedeniyle, çetin bir rekabet arenası haline gelmiştir. Halihazırda proje finansmanı temininde yaşanan güçlüklerin, parasal daralmaya bağlı olarak Avrupa bankaları başta olmak üzere, daha da artması öngörülmektedir. Bu şartlar altında, önümüzdeki dönemde sektörün kârlılığı azalırken, maliyetlerin yükselmesi kaçınılmaz görünmektedir. (Kaynak: TMB, İnşaat Sektörü Analizi, Ekim 2013). Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) Genel Merkezi İnşaatı Azerbaycan Sadece 2013 yılında Türk müteahhitlerin 45 ülkede üstlendikleri toplam proje tutarı 31,3 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. 20

13 2013 Faaliyetlerimiz Tekfen İnşaat Gelişmiş ülke ekonomilerinde görece iyileşme belirtilerinin görülmeye başlandığı, diğer yandan ABD Merkez Bankası FED in tahvil alım programını kademeli olarak azaltma ihtimaline karşı gelişen ülkelerde hızlı büyümenin yerini tedirginliğin almaya başladığı 2013 yılı, iyimserlikle kötümserlik arasında gidip gelen dalgalanmalara rağmen, petrol fiyatlarının yatırımı teşvik edici seviyede seyretmesi nedeniyle inşaat sektörü için genel olarak verimli bir yıl olmuştur. Tekfen İnşaat, özellikle Fas taki Boru Hattıyla Fosfat Çamuru Taşıma Projesi nde meydana gelen beklenmedik maliyet artışlarından doğan zarara ve kimi projelerin beklenen kârlılığı yaratmamasına rağmen, 2013 yılı içinde 2,2 milyar ABD doları değerinde yeni projeyi portföyüne katmış ve milyon TL ciro üretmiştir. Grubun 2013 yıl sonu itibariyle kalan iş miktarı 3 milyar ABD dolarıdır. Yılın en önemli gelişmelerinden biri, Tekfen İnşaat ın cirosu içinde önemli bir yere sahip olan Azerbaycan da tamamlanarak denize indirilen Batı Çırak Platformu nun yerine, Şah Deniz Faz-2 yatırımları kapsamında bulunan iki yeni offshore platformu için sözleşme imzalanması olmuştur. Tekfen İnşaat, aynı şekilde Şah Deniz Faz-2 yatırımları çerçevesinde inşa edilecek olan Sangaçal Kara Terminali Tesisleri nin inşaat ve montaj işlerini de portföyüne katmıştır. Toplam bedeli 2 milyar ABD dolarına yaklaşan bu yeni sözleşmelerdeki Tekfen payı 1,1 milyar dolar civarındadır. Alınan bu işler, Tekfen in Azerbaycan daki varlığını daha da güçlendirmiştir. Türkmenistan da sürdürülen Galkynyş Doğalgaz Sahası Geliştirme Projesi ise, 2013 yılında tamamlanmış olup, idareye teslim işlerinin de 2014 başlarında tamamlanması beklenmektedir. Ortadoğu, Tekfen in faaliyet gösterdiği en eski coğrafyalardan biri olarak grubun 2013 faaliyetleri içinde yine önemli bir yer tutmuştur. Tekfen İnşaat, Suudi Arabistan da Ma aden gübre kompleksi bünyesinde gerçekleştirdiği ek çalışmaları 2013 yılında tamamlamış ve bu projeyi tamamen bitirmiştir. Aynı ülkede, Sadara Kimya Şirketi için inşa edilen Propilen Oksit Proses Ünitesi ndeki çalışmalar ise halen devam etmektedir. Bölgenin rekabet açısından zor, fakat iş fırsatları bakımından zengin ülkelerinden Katar da 2012 yılında alınan Kuzey Otoyolu Projesi nin devamı niteliğindeki işler, 2013 yılında daha da büyüyerek devam etmiştir sonuna kadar sürecek olan projenin bedelinin daha da artması beklenmektedir. Tekfen için önemli fırsatlar içeren Irak ta dengelerin gün geçtikçe yerine oturmasıyla, bu ülkenin ilerleyen dönemde Tekfen in faaliyetleri açısından yeniden önemini artırması beklenmektedir. Benzer şekilde, Libya da yarım kalan projenin tamamlanması ve bu ülkedeki çalışmaların yeniden başlamasına yönelik iyimserliğimiz korunmaktadır. Uzun yıllar çalışmalarını büyük ölçüde yurtdışında sürdüren Tekfen İnşaat, Tüpraş Rafinerisi ile dönüş yaptığı Türkiye pazarındaki varlığını, 2014 te beklenen gelişmelerle daha da artırmaya hazırlanmaktadır. Rekabet şartlarının giderek arttığı günümüzde, Tekfen İnşaat olarak varlığımızı hem rekabetin daha az olduğu zor projelere girerek, hem de yeni pazarlara açılarak güçlendirmek istiyoruz. Ortadoğu ve Hazar Bölgesi bizim için cazibesini sürdürürken, yeni ufuklar sunan Afrika daki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Levent Kafkaslı Tekfen İnşaat / Genel Müdür Uzun yıllar çalışmalarını büyük ölçüde yurtdışında sürdüren Tekfen İnşaat, Tüpraş Rafinerisi ile dönüş yaptığı Türkiye pazarındaki varlığını, 2014 te beklenen gelişmelerle daha da artırmaya hazırlanmaktadır. 22

14 İzmir de, SOCAR ın büyük ortak olduğu Star Rafinerisi ile Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı ve Kompresör İstasyonları Projesi (TANAP), bu açıdan Tekfen e yeni iş olanakları yaratacak iki dev proje olarak yakından izlenmektedir. Tekfen İnşaat, kendi uzmanlık alanına uygun büyük çaplı projelerde yer alarak, Türkiye deki varlığını güçlendirmeyi arzulamaktadır. Tekfen İnşaat, uzman olduğu alanlarda en güç projelerin dahi altından kalkabilecek bilgi birikimine, teknik donanıma ve insan kaynaklarına sahip uluslararası bir müteahhittir ve faaliyet gösterdiği coğrafyayı genişletmeyi stratejik bir öncelik olarak görmektedir. Rusya ve Afrika, bu anlamda yakından izlenen coğrafyalar arasındadır. Diğer yandan günümüzün değişken sosyal, siyasi ve ekonomik dinamikleri içinde, hedeflenen genişlemenin dikkatli ve kontrollü bir şekilde yapılması da kaçınılmazdır. Kurulduğu günden bu yana kontrollü büyüme felsefesini benimseyen Tekfen İnşaat, değerlerinden ve kalite anlayışından hiçbir ödün vermeden, istikrarlı bir büyüme modeliyle faaliyetlerini çeşitlendirmeyi amaçlamaktadır. Tekfen İnşaat, en güç projelerin dahi altından kalkabilecek bilgi birikimine, teknik donanıma ve insan kaynaklarına sahip uluslararası bir müteahhittir ve faaliyet gösterdiği coğrafyayı genişletmeyi stratejik bir öncelik olarak görmektedir. Toros Tarım ürüne özel gübre üretiyor. 24

15 COP-WC-PDQ Platform Üst Yapı ve Sondaj Tesisleri İmalatı ve Yaşam Üniteleri Montajı Azerbaycan

16 Hazar Bölgesi Ortadoğu ve Rusya dan sonra dünyanın en büyük üçüncü petrol ve doğalgaz rezervine sahip olan ve dünya enerji piyasasındaki etkinliği her geçen gün artan Hazar Bölgesi, Tekfen İnşaat ın yoğun faaliyet gösterdiği coğrafyaların başında gelmektedir. Bölge ülkeleri, büyük ölçekli enerji yatırımlarının yanı sıra altyapı yatırımlarıyla da uluslararası taahhüt sektörüne geniş olanaklar sunmaktadır. Tekfen İnşaat, uzun yıllardır faaliyet gösterdiği bölgedeki etkinliğini, stratejik yerel ortaklıklar ve tesis yatırımlarıyla güçlendirmektedir. Bu bölgenin en önemli oyuncularından biri olan Azerbaycan, Tekfen İnşaat ın faaliyetlerinin de odağı konumundadır. Ülkeye ilk olarak 1990 lı yılların başında adım atan Tekfen, 1996 yılından bugüne kadar tamamlanmış ve devam eden toplam 18 projeyle toplam 3,45 milyar ABD doları tutarında işe imza atmıştır. Asrın Projesi olarak da adlandırılan Bakû-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı kapsamında Azerbaycan daki Sangaçal Terminali, Tekfen in bu ülkede gerçekleştirdiği önemli projeler arasında yer almaktadır. Bu projenin Ceyhan ayağındaki kara ve deniz terminallerini de gerçekleştiren Tekfen, ayrıca Azeri-Çırak-Güneşli (ACG) Petrol Sahası için bugüne kadar 3 adet petrol platformu inşa etmiştir Eylül ünde tonluk Batı Çırak Platformu nu denize indiren Tekfen, Azeri gazının kapasitesini artıracak Şah Deniz Faz-2 yatırım hamlesini yakından takip etmektedir. Nitekim, Aralık 2013 itibariyle Şah Deniz Faz-2 yatırımları çerçevesinde toplam ağırlığı ton olan iki adet yeni offshore platform ve iki platformu birbirine bağlayacak bir köprü için BP Exploration (Şah Deniz) ile sözleşme imzalanmıştır. Toplam bütçesi yaklaşık 975 milyon ABD doları olan projede Tekfen İnşaat, Azerbaycan daki yerel ortaklığı olan Azfen deki payı ile birlikte yaklaşık 496 milyon ABD doları paya sahip bulunmaktadır. Diğer taraftan Tekfen İnşaat, Tekfen-Azfen Konsorsiyumu olarak yine BP Exploration ile Şah Deniz Faz-2 yatırımları çerçevesinde inşa edilecek olan Sangaçal Kara Terminali Tesisleri nin inşaat ve montaj işleri için de bir sözleşme imzalamıştır. Toplam bütçesi yaklaşık 1 milyar ABD doları olan projede Tekfen İnşaat ın toplam payı yaklaşık 621 milyon ABD dolarına ulaşmaktadır ün son günlerinde imzalanan büyük çaplı bu iki yeni proje ile şirketin ülkedeki toplam iş miktarı 3,45 milyar ABD dolarına yükselmiştir. Tekfen in Azerbaycan da 2013 yılında başladığı bir diğer proje, başkent Bakû da inşa edilen 68 bin seyirci kapasiteli Bakû Olimpiyat Stadı dır. 27 Şubat 2013 tarihinde sözleşmesi imzalanan ve planlanan bütçesi 640 milyon ABD doları tutarındaki bu projede, inşaat işlerinin yanı sıra genel projelendirme hizmetlerini de Tekfen İnşaat üstlenmiştir yılında ilk defa düzenlenecek olan Avrupa Oyunları na (European Games) ev sahipliği yapacak olan Azerbaycan için büyük önem taşıyan Olimpiyat Stadı nın 24 ay gibi rekor bir sürede tamamlanması planlanmaktadır. Modern Bakû nun simgelerinden biri olmaya aday proje, m 2 toplam alan üzerinde m 2 toplam kapalı inşaat alanından oluşmaktadır. Tekfen İnşaat ın yine Bakû da inşa etmekte olduğu Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi yönetim binası SOCAR Tower daki çalışmalar 2013 yılında da devam etmiştir. Yaklaşık 300 milyon ABD doları mukavele bedelli projenin daha önce 31 Mayıs 2014 olarak belirlenen teslim tarihi, işverenin değişiklik taleplerine bağlı olarak ek sözleşmeyle 30 Eylül 2014 olarak revize edilmiştir. Toplam 40 kattan oluşan 205 metre yüksekliğindeki SOCAR Tower, 50 dönümlük bir alan üzerinde yaklaşık 100 bin metrekare inşaat alanına sahip olup, tamamlandığında Bakû nun en yüksek binası olacaktır. Çalışma mekânlarının yanı sıra konferans salonları, kafeteryalar, restoranlar ve destek birimlerinden oluşan bina, kentin siluetinde öne çıkan yapılardan biridir. Tekfen İnşaat ın Hazar Bölgesi nde faaliyet gösterdiği ülkelerden bir diğeri olan Türkmenistan da ana müteahhit Petrofac a karşı üstlenilen Galkynyş Doğalgaz Sahası Geliştirme Projesi, 2013 yılında mekanik olarak tamamlanmıştır yılında başlayan proje, Güney Yoloten çevresindeki kuyulardan çıkarılan ham doğalgazın temizlenip arındırıldıktan sonra, kullanılabilir halde boru hatlarıyla dış pazarlara sevk edilmesini kapsamaktadır. Tesiste yılda 10 milyar metreküp doğalgaz işlenecektir. İdarenin Tekfen in hizmet kalitesinden duyduğu memnuniyet çerçevesinde, doğalgaz yatırımlarıyla öne çıkan ülkede benzer nitelikte yeni projelerin alınması hedeflenmektedir. Bakû Olimpiyat Stadyumu Azerbaycan 2015 yılında ilk defa düzenlenecek olan Avrupa Oyunları na (European Games) ev sahipliği yapacak Bakû Olimpiyat Stadı nın 24 ay gibi rekor bir sürede tamamlanması planlanmaktadır. 28

17 Bakû Olimpiyat Stadyumu Azerbaycan

18 Ortadoğu Sahip olduğu petrol ve doğalgaz kaynakları nedeniyle uluslararası inşaat firmalarının en büyük pazarlarından biri konumundaki Ortadoğu, aynı zamanda bu sektörde yoğun rekabetin yaşandığı bir bölgedir. Özellikle petrol fiyatlarının yüksek olduğu dönemlerde büyük altyapı projeleriyle gündeme gelen bu coğrafyada, dünyanın belli başlı taahhüt grupları arasında üst düzeyde bir rekabet söz konusudur. Birçok Ortadoğu ülkesinde yerel inşaat sektörünün zaman içinde gelişmesi de, bölgedeki dinamiklere yeni bir boyut getirmiştir. Tekfen İnşaat ın tarihsel olarak en önemli pazarları arasında yer alan Ortadoğu, şirket faaliyetleri içinde önemli bir yere sahiptir. Tekfen, rekabetin görece daha az olduğu yüksek nitelikli projelere teklif vererek bölgedeki varlığını geliştirmeyi amaçlamaktadır. Tekfen İnşaat ın Suudi Arabistan da Sadara Kimya Şirketi için 2012 yılında başladığı Propilen Oksit Proses Ünitesi nin inşasına 2013 yılında plana uygun olarak devam edilmiştir. Ülkenin doğu kıyısında, Cubail Endüstri Sahası nda kurulmakta olan dev boyutlardaki Sadara Petrokimya Kompleksi bünyesinde yer alan tesisin, 2015 başında tamamlanması planlanmaktadır. Aynı kompleks içinde inşa edilecek olan başka tesislerden de pay alınarak, işin hacminin büyütülmesi yönündeki girişimler devam etmektedir. Yine Suudi Arabistan da 2011 yılında tamamlanarak teslim edilen Ma aden gübre kompleksi bünyesinde inşa edilen fosforik asit depolama tankları da 2013 yılında tamamlanarak işverene teslim edilmiştir. Tekfen, bu proje kapsamında, her biri 16 metre çapında ve 10 metre yüksekliğinde toplam 6 adet fosforik asit tankının dizayn, mal tedariği, fabrikasyon ve inşa işlerini gerçekleştirmiştir. Tekfen in son yıllarda varlığını giderek güçlendirdiği ülkelerden biri olan Katar da yapımını üstlendiği Kuzey Otoyolu ve Merasim Yolu projesi, 2013 yılında büyük ölçüde tamamlanarak idareye teslim edilmiştir. Diğer yandan aynı otoyolun devamı niteliğinde ilave olarak alınan 95 km lik Kuzey Otoyolu Yanyollar ve İlave Kavşaklar Projesi, kapsamı genişleyerek devam etmektedir sonunda tamamlanması planlanan projenin, yeni keşif ve kapsam artışlarıyla yaklaşık 800 milyon ABD dolarına ulaşması beklenmektedir. Birleşik Arap Emirlikleri nden Abu Dabi de Shah, Asab ve Sahil (SAS) bölgelerinden çıkartılan petrolün gazdan ayrıştırılmasını sağlayacak tesis ile ayrıştırılan petrolün sevk edilmesini sağlayacak olan 92 km uzunluğundaki boru hattının inşası 25 Mart 2013 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Güvenlik kaygıları nedeniyle Tekfen in geçtiğimiz yıllarda sınırlı bir şekilde varlığını sürdürdüğü Irak, gelecekte de şirketin portföyünde varlığını aynı şekilde koruyacaktır. Çeşitli projeler için temasların sürdüğü ülkede, Tekfen İnşaat ın Tekfen Mühendislik le birlikte Basra Körfezi ndeki Rumeyle Petrol Üretim Sahası nda BP, CNPC ve SOC konsorsiyum ortaklığına 2010 yılında vermeye başladığı genel proje yönetimi ve mühendislik hizmetleri, 2013 yılında da devam etmiştir. Söz konusu hizmetlerin, 2014 te Irak yönetimi tarafından alınacak yatırım kararlarıyla daha büyük bir hacme ulaşması beklenmektedir. Kuzey Afrika Tekfen İnşaat ın 2004 yılından bu yana iş yaptığı Kuzey Afrika, dünyada Arap Baharı nın etkilerinin en fazla hissedildiği yerlerden biri olarak halen istikrar arayışı içindedir. Libya da 2011 başında çatışmaların patlak vermesi üzerine dondurulan ve Sahra Çölü nün altındaki yeraltı sularının 4 metre çapındaki dev borularla Akdeniz sahil şeridindeki yerleşim alanlarına taşınmasını içeren Man Made River (Yapay Nehir) projesinin Tekfen tarafından üstlenilen Al Kufra-Tazerbo bölümünde faaliyetlerin yeniden başlatılabilmesi için, 2013 yılında Libya otoritesiyle görüşmelere devam edilmiştir. Geçmiş alacakların ödenmesi, zararların karşılanması ve yarım kalmış işlerin tamamlanmasına yönelik umutlar artarak sürmektedir. Tekfen in Kuzey Afrika daki faaliyetleri bakımından önemli bir yere sahip olan Fas ta sürdürülen projelerden, yıllık 850 bin ton kapasiteli iki adet DAP (Diamonyum Fosfat) gübre tesisi, 31 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanarak işverene teslim edilmiştir. Khouribga bölgesindeki madenlerden çıkarılan fosfat cevherinin çamur haline getirildikten sonra deniz kıyısındaki Jorf Lasfar liman bölgesine taşınmasını sağlayacak boru hattının inşası da büyük oranda tamamlanmıştır. Projenin tümü için mekanik tamamlanma tarihi Şubat 2014 sonu, devreye alma işlerinin tamamlanması ise Nisan 2014 sonu olarak planlanmıştır. Kuzey Otoyolu Yanyollar ile İlave Kavşaklar Katar Tekfen in yapımını üstlendiği Kuzey Otoyolu Projesi nin devamı niteliğinde ilave olarak alınan 95 km lik Kuzey Otoyolu Yanyollar ile İlave Kavşaklar Projesi, kapsamı genişleyerek devam etmektedir. 32

19 DAP (Diamonyum Fosfat) Gübre Fabrikaları Fas

20 Türkiye Uzun yıllardır operasyonlarının büyük kısmını yurtdışında sürdüren Tekfen İnşaat, Türkiye de uzmanlık alanına uygun yeni projelerin gündeme gelmesiyle, 2012 yılından bu yana yurtiçindeki iş hacminde önemli artış sağlamıştır. Tüpraş ın Fuel Oil Dönüşüm Projesi (Residue Upgrading Project - RUP) kapsamında, projenin ana müteahhidi İspanyol Técnicas Reunidas ile 2011 yılı sonunda imzalanan 501 milyon ABD doları tutarındaki sözleşme, Tekfen İnşaat ın uzun yıllardan beri Türkiye de aldığı en büyük taahhüt işidir. Plana uygun olarak inşasına devam edilen proje, petrolün rafine edilmesi sırasında ortaya çıkan ekonomik değeri düşük fuel-oil, kalorifer yakıtı ve benzeri ağır dip ürünlerinin yeniden parçalanmak suretiyle mazot, LPG ve benzin gibi yüksek değerli ürünlere dönüştürülmesini kapsamaktadır. Tekfen in inşaat ve montajından sorumlu olduğu RUP ünitesinin Eylül 2014 itibariyle tamamlanması hedeflenmektedir. Grup şirketlerinden kardeş kuruluş Toros Tarım ın Samsun Üretim Tesisi nde yatırımına başladığı, ton/gün kapasiteli yeni bir sülfürik asit tesisi kurulmasını; mevcut iki adet fosforik asit tesisinin geliştirilerek üretim kapasitesinin ton/yıl a yükseltilmesini ve mevcut NPK tesisinin yenilenmesini kapsayan proje, Tekfen İnşaat tarafından gerçekleştirilmektedir yılında başlanan bu yatırımla birlikte Toros Tarım, gübrenin en önemli hammaddelerinden biri olan fosforik asidi üretmek için dışarıdan temin etmek zorunda olduğu sülfürik asidi kendisi üretebilecek ve önemli enerji tasarrufu sağlayacaktır. EPC olarak üstlenilen projenin 2014 sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır. Bakû-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı nın Türkiye kısmının onarım ve bakım işleri 2009 yılından bu yana Tekfen İnşaat a emanet edilmiştir. BTC Tamir İşleri Projesi, 2013 yılı içinde verilen iş emirleri kapsamında düzenli olarak devam etmiş ve söz konusu işler planlanan süreleri içinde teslim edilmiştir. Ayrıca, BTC Boru Hattı kapsamında 2013 yılı içinde ihaleye açılan üç yıllık yeni Onarım Sözleşmesi 11 Eylül 2013 tarihinde imzalanmıştır. Toplam 136 milyon ABD doları mertebesinde gerçekleşmesi beklenen proje, daha önce olduğu gibi idare tarafından peyderpey yayınlanacak iş emirleri yoluyla yürütülecektir. İlk iş emirlerinin 2014 yılı başında alınması beklenmektedir. Yaklaşık 15 yıldır devam eden ve 31 Aralık 2013 tarihinde tamamlanması öngörülen Çiftehan- Pozantı Otoyolu inşaatı ise, işveren tarafından talep edilen ek işler nedeniyle bir kez daha uzatılmış ve iş bitimi Şubat 2015 olarak revize edilmiştir. Önümüzdeki dönemde Türkiye de başlaması beklenen yeni petrol, doğalgaz ve enerji yatırımları, Tekfen in Türkiye deki proje sayısını daha da artırma fırsatları içermektedir. SOCAR ın İzmir Aliağa da kuracağı yıllık 10 milyon ton ham petrol işleme kapasiteli Star Rafinerisi, Tekfen İnşaat için önemli bir iş potansiyeli oluşturmaktadır. Rafineriyi inşa edecek ortak girişimin lideri olan Técnicas Reunidas firması ile Tüpraş ta gerçekleştirilen verimli işbirliğinin, Star Rafinerisi nde de sürmesi arzu edilmektedir. Diğer taraftan Azerbaycan ile Türkiye arasında 2011 sonunda mutabakat zaptı imzalanan ve Haziran 2012 de hükümetler arası imzaların atıldığı Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi nin (TANAP) Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan da Tekfen İnşaat a yeni iş fırsatları yaratması beklenmektedir. Projenin toplam 7 milyar dolarlık bir yatırımla, beş yılda hayata geçirilmesi beklenmektedir. Toros Tarım Sülfürik Asit, Fosforik Asit ve NPK Tesisleri Samsun Kardeş kuruluş Toros Tarım ın Samsun İşletmesi ndeki 300 milyon ABD dolarlık yatırım hamlesinin EPC müteahhitlik işlerini Tekfen İnşaat üstlenmiştir. 36