Kurumsal Düzenlemeler Dokümantasyon: İtalya, Finlandiya ve Hollanda nın Ulusal Envanter Sistemleri

Transkript

1 3. Oturum Kurumsal Düzenlemeler Dokümantasyon: İtalya, Finlandiya ve Hollanda nın Ulusal Envanter Sistemleri Ulusal Sera Gazı Envanterlerine Yönelik Uygulamalı Eğitim Çalıştayı Envanter Yönetimi ve KG/KK Ocak 2016, Ankara, Türkiye

2 İtalya

3 Kurumsal Düzenlemeler (1) Çevre Koruma ve Araştırma Enstitüsü (ISPRA) ulusal sera gazı envanterinin hazırlanması ve derlenmesinden sorumlu tek kurumdur (51 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 7 Mart 2008). İklim Değişikliği Sözleşmesi (BMİDÇS) ve Uzun Menzilli Sınır Aşan Hava Kirliliği Sözleşmesi (CLRTAP) kapsamında İtalya Atmosferik Emisyon Envanteri ve İtalya Sera Gazı Envanteri nin hazırlanmasından belirli bir birim sorumludur. Envanterin onaylanmasından, BMİDÇS ye ve Avrupa Komisyonu İzleme Mekanizması na iletilmesinden Çevre, Arazi ve Deniz Bakanlığı sorumludur.

4 Kurumsal Düzenlemeler (2) 1 Nisan 2008 tarihli Bakanlık Kararı (22 Ocak 2013 tarihli Bakanlık Kararı ile revize edilmiştir) ile kurulan karbon yutakları için ulusal kayıt sistemi İtalya Ulusal Sistemi nin bir parçasıdır. Kayıt sisteminde 3.3 ve 3.4 sayılı maddeler kapsamındaki faaliyetlere ve ilgili karbon stoğu değişikliklerine ilişkin bilgiler yer almaktadır. Çevre, Arazi ve Deniz Bakanlığı, Bakanlık Kararı 4. Madde uyarınca kayıt sisteminin yönetiminden sorumludur. Kararda ISPRA, Devlet Ormancılık Teşkilatı ve Agro-Gıda Pazarı Hizmetleri Kuruluşu nun da belirli faaliyetlerde teknik bilimsel destek vermesi öngörülmüştür. ISPRA, Kyoto Protokolü Madde 7.1 uyarınca AKAKDO sektörü ve KP AKAKDO tamamlayıcı bilgiler için emisyon ve azaltımtahminlerini hazırlamaktan sorumludur. ISPRA, 2003/87/EC sayılı Direktif te değişiklik yapan 2009/29/EC sayılı Direktif (51 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 7 Mart 2008 ve 30 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 13 Mart 2013) ile Kyoto Ulusal Kayıt Sistemi kapsamında AB kayıt sisteminin ulusal bölümünün idaresinden sorumludur; kurum bu görevini ulusal Yetkili Otoritenin gözetimi altında yürütmektedir. ISPRA aynı zamanda PRTR (Kirletici Salım ve Taşınım Kaydı) veri akışının yönetiminden de sorumludur (166/2006 sayılı AB Yönetmeliği, 157/2011 sayılı Başkanlık Kararı)

5 Kurumsal Düzenlemeler (3) Ulusal Sistem planı ISPRA tarafından yıllık olarak hazırlanıp Çevre, Arazi ve Deniz Bakanlığı na iletilmektedir. İlgili belgede, sera gazı emisyonları ve azaltımlarının hesaplanmasına, envanter bilgilerinin raporlanması ve arşivlenmesine yönelik kurumsal, yasal ve prosedürel düzenlemelere ilişkin en güncel bilgiler dahil olmak üzere, İtalya ulusal sistemine ilişkingenel ve spesifik görevler açıklanmaktadır. ISPRA ulusal envantersisteminin tüm unsurlarındansorumludur: 1. Envanter planlama 2. Envanter hazırlama 3. Envanter yönetimi

6 Ulusal Sistem ve Ulusal İstatistikler Temel istatistik veriler ve verilerin yayınlanmasından sorumlu çeşitli kurumlar vardır. Bu kurumlar, düzenli aralıklarla ulusal resmi istatistikleri sağlayan Ulusal İstatistik Sistemi nin (Sistan) bir parçasını oluşturmaktadır. Ulusal İstatistik Sistemi nin koordinasyonu Ulusal İstatistik Enstitüsü (ISTAT) tarafından yürütülürken diğer organlar çeşitli bakanlıkların, ulusal kurumların, bölgelerin, illerin, araştırma enstitülerinin, ticaret odalarının yerel hükümet bürolarının, bazı özel kuruluşların ve özel kişilerin istatistik ofislerinden oluşmaktadır. İtalya istatistik sistemi 1989 yılında Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuştur, kamu istatistikleri reformunun yapılmasına ve resmi istatistiklerin homojenliğiyle karşılaştırılabilirliğinin sağlanmasına yönelik rehber niteliğindeki ilkeler ve kriterler bu çerçevedetespit edilmiştir. Metotların homojenliği bir koordinasyon planı vasıtasıyla sağlanmaktadır (Ulusal İstatistik Planı). Ulusal istatistik planı kapsamında üç yıllık bir dönem için anketler, veri ayrıntılandırmaları ve proje çalışmaları belirlenmektedir, 322/89 sayılı Karar uyarınca planın yıllık olarak düzenlenip güncellenmesi gerekmektedir için üç yıllık planı onaylayan Başbakanlık Kararı 21 Mart 2013 tarihinde yayınlanmıştır İstatistik planı 2016 yılı için güncellenmiştir ve şekillenmektedir.

7 Girdiler İtalya Ulusal Envanter Sistemine Genel Bakış Çıktılar Ulusal İstatistik Enstitüsü ve kamu yetkili kurumları Araştırma enstitüleri, paydaşlar, üniversiteler Sanayi tesisleri ISPRA Sera gazı envanterinin planlaması, hazırlanması ve yönetimi AB İzleme Mekanizmasına Raporlama 15 Ocak - 15 Mart BMİDÇS ye Raporlama 15 Nisan Envanterin Çevre, Arazi ve Deniz Bakanlığı tarafından onaylanması

8 Mevcut dokümantasyon 1. UES hakkında bilgi: UER de özet bilgi vardır, tam dokümantasyon ayrı bir dokümanda yer almaktadır (ancak 2015 için referans verilen doküman webde mevcut değildir) 2. Mevzuat hükümleri: başlıca ulusal mevzuat ve AB mevzuatına ilişkin referanslar verilmiştir 3. Anlaşmalar: UER de Ulusal İstatistik Sistemi, Karbon Yutakları Ulusal Kayıt Sistemi ve AB ETS kayıt sistemi İtalya bölümüne dair bilgi mevcuttur (UES dokümanında daha ayrıntılı bilgi bulunmaktadır) 4. Ulusal envanter ekibi: ekibin üyeleri UER de yok fakat çeşitli UER bölümlerinin yazar listesinde bazı bilgiler verilmektedir 5. İyileştirme Planı: planlanan iyileştirmeler UER de değil sadece KG/KK planında mevcuttur 6. Resmi onay süreci: spesifik bir bölüm yok, hem UER de hem de UES dokümanında bilgi mevcut

9 Finlandiya

10 Kurumsal Düzenlemeler (1) Finlandiya da kamu kurumlarının iklim politikasına yönelik faaliyetlerini düzenleyen 30 Ocak 2003 tarihli Hükümet kararı uyarınca, 2005 yılının başından itibaren Finlandiya nın sera gazı envanteri kapsamında Ulusal Kurum sorumlulukları Finlandiya İstatistik Kurumu tarafından üstlenilmiştir. Finlandiya da resmi istatistiklere ilişkin genel yetkiye sahip Finlandiya İstatistik Kurumu, bağımsız olarak BMİDÇS, Kyoto Protokolü ve AB sera gazı izleme mekanizması kapsamında sera gazı envanteri sunumlarından sorumludur. Finlandiya İstatistik Kurumu nun yanı sıra, Finlandiya Çevre Enstitüsü (F-gazları ve atık için) ve Doğal Kaynaklar Enstitüsü (tarım ve arazi kullanımı değişikliği ile ormancılık için) da envanter hazırlama sürecinde rol alır. Finlandiya İstatistik Kurumu ayrıca envanter hesaplamalarının bir kısmını hizmet alımı yoluyla VTT den (Finlandiya Teknik Araştırma Merkezi, ulaştırma için) almaktadır.

11 Kurumsal Düzenlemeler (2) Finlandiya Ulusal Sera Gazı Envanter Sistemine ilişkin yasal zemin sözü geçen karar ile tanımlanmıştır, bu karar Çevre Bakanlığı ve Finlandiya İstatistik Kurumu arasında Kyoto Protokolü kapsamında sera gazı emisyonlarının hesaplanmasına yönelik ulusal sistemin işletilmesine, iklim sözleşmesi çerçevesindeki raporlama gerekliliklerine ve Finlandiya İstatistik Kurumu nu ilgilendiren düzenlemelere ilişkin imzalanan anlaşmadan oluşmaktadır (Finlandiya İstatistik Kurumu Kanunu ve İstatistik Kanunu). Envanterin hazırlanmasına katkı veren uzman kuruluşların ol ve sorumlulukları Finlandiya İstatistik Kurumu ve uzman kuurluşlar arasında imzalanan anlaşmalarla belirlenmiştir.

12 Finlandiya Ulusal Envanter Sistemine Genel Bakış

13 Uzman kuruluşların rolleri

14 Mevcut dokümantasyon 1. UES hakkında bilgi: UER de özet bilgi vardır, tam dokümantasyon ayrı bir dokümanda yer almaktadır (ancak UER de verilen açılmamaktadır ve mevcut en son UES dokümanı 2006 tarihlidir) 2. Mevzuat hükümleri: başlıca ulusal mevzuata yönelik referanslar verilmiştir 3. Anlaşmalar: uzman kuruluşlar arasında görev dağılımı çeşitli anlaşmaların içeriğine dair özet bilgiyle hem UER hem de UES dokümanında verilmektedir 4. Ulusal envanter ekibi: ekibin üyeleri UER de yok fakat katkı verenler ve kurumlarından oluşan liste bazı bilgiler vermektedir 5. İyileştirme Planı: planlanan iyileştirmeler ilgili son tarihleriyle birlikte UER de mevcuttur 6. Resmi onay süreci: hem UER hem de UES dokümanında ayrıntılı bilgi mevcuttur

15 Hollanda

16 Kurumsal Düzenlemeler (1) Hollanda sera gazı envanteri Ulusal Kirletici Salım ve Taşınım Kayıt Sistemi ne (PRTR) dayanmaktadır. Genel envanter hazırlama süreci uzun yıllardır devam etmektedir ve yıllık döngüsü olan bir proje şeklinde organize edilmiştir yılında, Kyoto Protokolü Madde 5.1 gereklilikleri uyarınca PRTR genel sera gazı envanteri sürecini Ulusal Sisteme dönüştürmek amacıyla Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl) (önceden NL Agency olarak bilinirdi) liderliğinde bir iyileştirme programı başlatılmıştır.

17 Kurumsal Düzenlemeler (2) Altyapı ve Çevre Bakanlığı (IenM), PRTR nin hazırlanıp sürdürülmesi ve UER hazırlanmasıyla CRF in tamamlanması çalışmalarının koordinasyonu için Ulusal Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü (RIVM) ile sözleşme imzalamıştır. Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl) kanunla Ulusal Envanter Kurumu (UEK) olarak belirlenmiştir ve genel itibariyle KG/KK faaliyetleriyle BMİDÇS gözden geçirme sürecine destek/yanıt çalışmalarını koordine etmektedir.

18 Hollanda Ulusal Envanter Sistemine Genel Bakış

19 Kurumsal Düzenlemeler (3) Her kaynak (ve yutak) kategorisi için spesifik izleme protokolleri Metodolojileri, görev ve sorumlulukları, veri kaynakları ve toplama süreçlerini, KG/KK prosedürlerini ve referans materyalleri belirtir. Protokollerin yasal bir zemini yoktur fakat bakanlıklar ve diğer kuruluşlar arasında resmi olarak bir anlaşma ve ortak anlayışın mevcut olmasını sağlar. Protokoller değişiklik ve iyileştirmelerin yapılması için gözden geçirilir Kilit kategorilere ilişkin protokoller ayrıntılı bir şekilde ele alınır Kilit olmayan kategoriler daha kısa versiyonlar halindedir 19

20 Görev güçleri ve protokollere ilişkin yasal düzenlemeler Çeşitli kuruluşlardan emisyon uzmanları 650 kaynaktaki emisyonları hesaplayan görev-güçlerine katılmaktadır. 650 emisyon kaynağı mantıksal olarak 55 çalışma paketine bölünmüştür. UER nin her bölümü için bir baş yazar tayin edilmiştir; bu baş yazar genellikle diğer uzmanları sürece dahil eder. Ortak kontroller için bir eş-yazar belirlenir. Katılan tüm kuruluşlar tarafından resmi bir anlaşma düzenlenir yılında protokollere yönelik ilk liste Resmi Gazete de yayınlanmıştır, uyarlamalar yapıldığında yeni protokollerin resmi bir şekilde yayınlanması ve yayınlandığının Resmi Gazete de duyurulması gerekmektedir. 20

21 Mevcut dokümantasyon 1. UES hakkında bilgi: UER de ayrıntılı bilgi mevcuttur; UES Altıncı Ulusal Bildirimde daha ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır 2. Mevzuat hükümleri: yasal düzenlemeler hakkında UES dokümanında ayrıntılı bilgi mevcuttur; Sera Gazı İzleme Kanunu na referans verilmiştir (ayrıca bkz. UES websitesi: 3. Anlaşmalar: ulusal envanter kurumu ve diğer uzman kuruluşların rolleri UER de açıklanmıştır ve UES dokümanında daha ayrıntılı yer almaktadır; her kaynak (ve yutak) kategorisi için görev-güçleri ve protokollerin listesi UES websitesinde mevcuttur: ( 4. Ulusal envanter ekibi: yalnızca UER önsözünde katkı sağlayanların listesi ve kurumları yer almaktadır 5. İyileştirme Planı: planlanan iyileştirmeler ve önlemler UER nin kaynağa özgü bölümünde yer almaktadır 6. Resmi onay süreci: prosedürlere ilişkin bilgi hem UER hem de UES dokümanında mevcuttur