INSA467 Bölüm İki Kentsel Yolcu Taşıma Modlarını Karşılaştırılması

Transkript

1 INSA467 Bölüm İki Kentsel Yolcu Taşıma Modlarını Karşılaştırılması

2 İçerik Nüfusa göre kent tanımı ABD Avrupa Toplu Taşıma Araç Türlerinin Karşılaştırılmaları

3 Kentsel Yolcu Taşıma Modlarının Teorisi ABD'de Kentlerde Model Ulaşım Sisteminin Evrimi Küçük yerleşkelerden nüfusu 100,000 kadar olan kasabalar Nüfusu 100,000 ile 500,000 arasında olan kasabalar Orta boyutlu kentler -500,000 ile 2 milyon arası Büyük kentler 2 milyon üzeri Avrupa Kentleri 50,000, 300,000 ve 1.3 milyon

4 Nüfusu az olan yerleşim yerleri

5 Küçük Kentler

6 Orta Boyutlu Kentler

7

8 Hızlı Transit Yarı Hızlı Transit Çalışma Hızı Cadde Üzerinde Transit Hat Kapasitesi

9 Küçük araç/sokak Küçük araç/cadde Büyük araç/sokak Büyük araç/cadde Toplam Birim Ulaşım Maliyeti Yolcu Sayısı Cadde kapasitesi ve araç kapasitesinin birim maliyete etkisi

10 Kasabalar: Ana caddeler ve otobüs taşımacılığı Yüksek kapasiteli güzergahların yapılması sonucu: +Yüksek servis seviyesi (L/S) +Düşük birim ulaşım maliyeti +İlk iki avantajdan dolayı ekonomik gelişmeye katkı -Yüksek yatırım gereksinimi -Geniş güzergah ve araçların park yerlerinden dolayı olumsuz çevresel etki

11 Kasabalar: Ana caddeler ve otobüs taşımacılığı Transit servisinin başlaması aşağıdaki değişiklikler oluşur: +Servisin sağlandığı bölgedeki tüm insanlara düşük maliyetli hizmet sağlanması +Tüm transit ağında basit ve uygun saatlerde servis yapılabilmesi +Caddelerin kapasitesinin artması: Tüm araçlar için yüksek servis seviyesi (L/S) +Trafik yoğunluğunun azalması ve bununla birlikte negatif etkilerinin azalması -Toplu taşımacılığı daha cazibeli yapmak için genelde mali destek(subsidy) sağlanması gerekmektedir.

12 Kasabalar: Ana caddeler ve otobüs taşımacılığı Orta büyüklükteki transit aracını daha büyük araçla(tu) değiştirdiğimizde: +Yüksek ulaşım kapasitesi. +Birim kapasite maliyetinin düşmesi (yüksek iş üretkenliğinden dolayı) +Yüksek seyahat konforu -Talebe göre daha düşük servis sıklığı

13 Orta boyutlu kentler: modların güzergah ayrımı Transit araçlarının güzergah ayrımı (Geçiş hakkı B (R/W B) sayesinde: +Yüksek servis seviyesi ve sistem performansı +Güçlü sistem imaj ve kimliği +Yukarıdaki iki avantajdan dolayı yüksek yolcu ilgisi +Düşük birim çalışma maliyeti + Kalıcı olmasından dolayı arazi kullanımı ve kentin formasyonundaki güçlü etki +/-Değişken trafik durumu, transit geçiş hakkının ayrı güzergahta olması veya cadde üzerinde olması -Ek arazi ihtiyacı -Kapsamlı yatırım ve inşaat gereksinimi

14 Büyük kentler: Hafif Raylı Sistem (LRT) Tam kontrollu güzergah (Geçiş hakkı A'nın kısmi kontrollu B ve kontrolsuz C geçiş hakkı ile kıyaslandığında : +Yüksek performans (kapasite, hız, güvenirlilik, vs) +Yüksek Servis Seviyesi (L/S) +Düşük çalışma maliyetleri +Sistem performansının kalıcılığı +Kalıcılığın arazi kullanımını etkilemesi -Özellikle birkaç hattın kesişme noktalarındaki büyük arazi ihtiyacı -Yüksek yatırım maliyetleri -Güzergahın bulunduğu bölgedeki yollarda inşaattan dolayı oluşacak ulaşım sıkıntıları

15 Geçiş Hakkı Kategori Kıyaslamaları Kategori B geçiş hakkı ile kıyaslandığında kategori A transit modlarına aşağıdaki etkileri yapmaktadır: +Yüksek performans(kapasite uzun trenler, hız, güvenirlilik, vs.) +Yüksek servis seviyesi (L/S) +Birim kapasiteye düşük operasyon maliyeti +Güçlü imaj ve kimlik +Önceki üç avantajdan dolayı yüksek yolcu ilgisi +Güçlü arazi kullanım etkisi +Otomasyon olasılığı -Tüm geçiş hakkı güzergahı için kot farkı gereksinimi (köprülü kavşak/tünel -Yüksek yatırım maliyeti -İnşaat döneminde güzergah koridoru üzerinde geçiş kesintileri -Az yayılmış ağ (önceki üç dezavantajdan dolayı)

16 Sistem Operasyon Türü Tam otomatik operasyonu olan sistemler otomatik olmayanlar ile kıyaslandığında aşağıdaki özelliklere sahiptir: +Ek masraf oluşturmadan artan servis sıklığı +Önceden yapılan sürüş programlaması sayesinde düşük enerji harcaması ve araç yıpranması +Servis kesintilerinden kolayca normal servis programına dönebilme +Düşük operasyon maliyeti (Eğer personel maaş tasarufu kompleksliği artan sistemin maliyetini aşarsa) +Yüksek operasyon güvenliği (insan hatasının olmaması) -Belirgin yüksek yatırım maliyeti -Cok yüksek teknik komplekslikten dolayı oluşan düşük güvenirlilik -Otomatik hat yönetimi ve yolcular ile acil durum ve güvenlik konularında iletişim gereksinimi.

17 Yüksek Performans Modları: Yarı-Hızlı ve Hızlı Transit Hafif raylı sistem yarı hızlı otobüsler ile kıyaslandığında: +Kolay B ve A geçiş hakkı kategorilerine geçebilme +Raylı teknolojiden dolayı güçlü imaj ve hat kimliği +Daha yüksek kapasiteli, komforlu araçlar +Yüksek yolcu ilgisi (önceki iki avantajdan dolayı) +Düşük gürültü, eksoz emisyonunun olmaması +Elektrik motorlarının kullanımından dolayı daha iyi araç performansı +Yüksek sistem performansı (kapasite, üretkenlik, güvenirlilik, vs) +Tünelde çalışabilme becerisi +Hızlı transit seviyesine yükselebilme becerisi -Yüksek kapasiteli araçlar yüzünden düşük servis sıklığı -Ayni güzergah için yüksek yatırım maliyeti -Yeni uygulamalarda farklı teknolojileri barındırmak için yeni tesis ihtiyacı -Yan güzergah ekleme zorluğundan dolayı transfer gerektirmesi -Sistemin tamamen uygulanabilmesi için daha uzun zaman gerekliliği

18 Yüksek Performans Modları: Yarı-Hızlı ve Hızlı Transit Hızlı raylı transit hafif raylı sisteme ile kıyaslandığında aşağıdaki özelliklere sahiptir: +Yüksek servis seviyesi (L/S)-(hız, güvenirlilik, komfor, vs.) +Yüksek sistem performansı (uzun trenlerden dolayı kapasite artışı, Üretkenlik, verimlilik) +Yüksek güvenlik (sinyalizasyon) +Güçlü imaj (ayrı geçiş hakkı ve raylı sistem teknolojileri) +Güçlü imajdan dolayı yüksek yolcu ilgisi -Yüksek yatırım maliyeti -Kent trafik sistemine uyum sorunu -Sistemin tamamen uygulanabilmesi için daha uzun zaman gerekliliği

19 İki Farklı Modun Yatırım Maliyeti ve Operasyon Maliyeti Toplamlarının Karşılaştırılması

20 İki Farklı Modun Yatırım Maliyeti ve Operasyon Maliyeti Toplamlarının Karşılaştırılması Toplam Maliyet Toplam Maliyet Operasyon Maliyeti Yatırım Maliyeti Mode I Mode II

21 İki Farklı Modun Yatırım Maliyeti ve Operasyon Maliyeti Toplamlarının Karşılaştırılması Toplam Maliyet Toplam Maliyet Operasyon Maliyeti Saatlik yolcu sayısı Yatırım Maliyeti Mode I Mode II Kırmızı çizginin hangi tarafında Mode II daha ekonomik, Mode I daha ekonomik?

22 İki Farklı Modun Birim Maliyetlerinin Karşılaştırılması Birim maliyetler Birim maliyetler Eşit maliyet noktası Saatlik yolcu sayısı