Tablo: Grid tekniğinin genel yapısı

Transkript

1 EK 1 YAPILANDIRILMIŞ GRİD TEKNİĞİ Yapılandırılmış grid; alternatif ölçme değerlendirme tekniklerinden biridir. Bu teknik uygulanırken; yaşa ve seviyeye bağlı olarak dokuz ya da on iki kutucuktan oluşan aşağıdaki gibi bir tablo hazırlanır Tablo: Grid tekniğinin genel yapısı Konu ile ilgili kavramlar, resimler, sayılar, eşitlikler, tanımlar veya formüller gelişigüzel kutucuklara yerleştirir. Kutucukların içeriğinin değiştirilebilmesi hem görsel hem de analitik düşünebilme olanağı sağlar. Öğrencilere konuyla ilgili değişik sorular verilir. Öğrencilerden, Her sorunun cevabı için uygun kutucukları bulmaları, Bu kutucuk numaralarını mantıksal veya işlevsel sıraya göre dizmeleri istenir. Her iki adım için farklı bir puanlama sistemi kullanılır. İlk adımda her sorunun cevabı için uygun kutucukların bulunması aşamasında aşağıdaki formül uygulanır. C 1 = Öğrenci tarafından doğru seçilen kutucuk sayısı C 2 = Toplam doğru kutucuk sayısı C 3 = Öğrenci tarafından yanlış seçilen kutucuk sayısı C 4 = Toplam yanlış kutucuk sayısı C1 C 2 C C 3 4 Bu formüle göre öğrencilerin puanları +1, 0, -1 arasında değişir. Bu puanı 10 üzerinden değerlendirmek için önce negatifliği ortadan kaldırmak amacıyla +1 ile toplanır, elde edilen puan 5 ile çarpılır. ( Not : Yapılandırılmış gridin, sorulan soru ile ilgili doğru 252

2 karelerinin sayısı yanlış karelerden çok fazla ise bu formül ile değerlendirme isabetli olmayabilir. Böyle durumlarda bütüncül değerlendirme yoluna gidilmelidir.) İkinci adımda öğrencilerden seçtiği soru ile ilgili numaraları mantıksal veya işlevsel sıraya koymaları istenir. Bu işlem için puanlama sistemi aşağıdaki örnek etkinlikte verilmiştir. Öğrencilerin verdiği cevap konu hakkındaki eksik veya yanlış bilgilerini ortaya çıkararak bilişsel yapıdaki aksaklıkları gösterir. Bu teknikte öğrencilerin konuyu bilmeden soruyu doğru cevaplamaları yani tahminde bulunmaları hemen hemen imkansızdır. Hem doğru kutucukların seçimi hem de bunların mantıksal sıraya dizilmesi konuyu çok iyi bilmeyi ve anlamayı gerektirir. Örnek Etkinlik: Aşağıdaki numaralandırılmış kutucuklarda çeşitli hayvan isimleri verilmiştir. Tabloya göre aşağıda verilen soruları kutucuk numaralarını kullanarak cevaplayınız. 1 Örümcek 2 Balina 3 Kelebek 4 Yengeç 5 Sazan 6 Yılan 7 Kartal 8 Solucan 9 Kurbağa 1. Yukarıdaki kutucuklardan hangisi/hangileri omurgalı hayvanlar sınıfına dahil olan canlıları içerir? 2. Birinci soruda seçtiğiniz hayvanları balık-sürüngen-kurbağa-kuş- memeli doğrultusunda sıralayınız 3. Yukarıdaki kutucuklardan hangisi omurgasız hayvanlar sınıfına dahil olan canlıları içerir? Etkinliğin Değerlendirilmesi: 1. soru için seçilmesi gereken doğru kutucuklar: 2, 5, 6, 7, 9 1. soru için yanlış kutucuklar ise : 1, 3, 4, 8 253

3 Örneğin bir öğrenci bu soruyu tam olarak cevaplayarak 5 doğru ve 0 yanlış kutucuk seçti. Yukarıda verilen formül kullanılarak; 5 0 =1-0=1 sonucuna 1 eklenerek = 2 bulunur ve sonuç 5 ile çarpılarak 5 x 2=10 bulunur. Örneğin başka bir öğrenci bu soru için 3 doğru ve 2 yanlış kutucuk seçti. Yukarıda verilen formül kullanılarak; 3 2 = 0,60-0,50=0,10 sonucuna 1 eklenerek 5 4 0,10+1 = 1,10 bulunur ve sonuç 5 ile çarpılarak 5 x (1,10)=5,50 veya bulunan sonucu yuvarlatırsak 6 bulunur. 2. soru için doğru cevap : 5, 6, 9, 7 ve 2 Soru 1: 5 numara 6 dan önce mi? Cevap evet ise art arda mı geliyor? Soru 2: 6 numara 9 dan önce mi? Cevap evet ise art arda mı geliyor? Soru 3: 9 numara 7 den önce mi? Cevap evet ise art arda mı geliyor? Soru 4: 7 numara 2 den önce mi? Cevap evet ise art arda mı geliyor? Örneğin bir öğrenci bu soru için 6, 5, 9, 7 ve 2 şeklinde cevap versin. Yukarıdaki soruları sorarak bu cevabı değerlendirirsek, Soru 1- Hayır /- Soru 2- Evet /Hayır Soru 3- Evet /Evet Soru 4- Evet /Evet Her Evet cevabı için 1 puan her Hayır cevabı için 0 puan ile değerlendirildiği için bu öğrenci 8 üzerinden 5 puan almıştır. 3. sorunun değerlendirmesi 1. soruda olduğu gibidir. 254

4 EK 2 V (VEE) DİYAGRAMI Vee diyagramları öğrencilerin araştırmalarını daha kapsamlı hâle getirmesini sağlayan bir değerlendirme tekniğidir. Vee diyagramları, hemen her düzeydeki bütün etkinliklerde rahatça kullanılabilmesi, hazırlanma kolaylığının olması, etkinlik öncesi öğrencileri araştırmaya sevk etmesi, kavram öğretimine yardımcı olması ve kavram yanılgılarını tespit etme amacıyla kullanılır. Öğrencilere bilgilerini daha iyi organize etme, daha etkili bir biçimde araştırma yapma ve öğrenmelerini sağlama için kullanılan bir ölçme değerlendirme uygulamasıdır. Vee diyagramları etkinlikle birlikte hazırlanan aynı zamanda etkinliğin raporu olarak da kullanılabilen bir eğitim aracıdır. Vee diyagramlarında kavramsal ve etkinlik bölümlerinde bulunan başlıklar: anahtar soru, araç ve gereçler, teoriler, ilkeler, kavramlar, neyi araştırıyoruz ve kayıtlar yer alır. 1-Vee diyagramı hazırlığına büyük bir V harfinin çizimiyle başlanır. 2-Etkinliğe başlamadan önce kavramsal kısım (bildiklerimiz) hazırlanır. Bu amaçla çeşitli ders kitaplarından yaralanılabilir. Bildiklerimiz kısmının altına, etkinlik sonucuna ulaşmada yardımcı olacak teori ve ilkeler belirlenerek öğrencinin yazılı ifade etmesi sağlanır. 3-İlköğretim düzeyinde anahtar soru öğretmen tarafından belirlenir. 4-Etkinlik öncesinde etkinlikte kullanılacak araç ve gereçler diyagramdaki yerine yazılır.araç gereçlerin yazılacağı yer V harfinin alt sivri ucudur. 5-Etkinlik yapılır ve bu etkinlik sırasında yapılacak ölçümler gözlemler ve sonuçlar etkinlik kısmında yer alan kayıtlar kısmına not edilir. 6-Kayıtlardan yararlanarak etkinlikte elde edilen sonuçlar ve yorumlar kayıtlar kısmının alt bölümüne yazılabilir. 255

5 Etkinlikten önce Anahtar Soru Etkinlikte yaptıklarımız Bildiklerimiz Araştırıyoruz? Kayıtlar Kavramlar Araç-gereç.. Kayıtlar /Gözlem Sorunun cevabı ne olabilir? (Sonuç)

6 Örnek : Bildiklerimiz *Aynı maddenin erime sıcaklığı ve donma sıcaklığı birbirine eşit denecek kadar yakındır. *Isı alan saf katı maddeler belli sıcaklıkta sıvı hale geçerler. *Isı veren saf sıvı maddeler belli sıcaklıkta katı hale geçerler. *Maddenin katı halden sıvı hale geçme durumu erimedir. *Maddenin sıvı halden katı hale geçme durumu donmadır. *Farklı maddelerin sıcaklığını ölçmek için termometre kullanılır. *Ölçüm sonucu 0 C olarak verilir... Kavramlar *Erime *Erime sıcaklığı *Donma *Donma sıcaklığı *Katı * Sıvı *Hal değişimi *Termometre Anahtar Soru Erime-donma noktaları madde için ayırt edici özellik olabilir mi? Araç-gereç Zeytinyağı Su Tuz-buz karışımı 2 adet küçük beher 2 adet büyük beher Mezür Termometre Su 2. dakika 18 0 C 4. dakika... 0 C 6. dakika dakika dakika Sorunun cevabı ne olabilir? Etkinlikte yaptıklarımız Neyi araştırıyoruz? Aynı miktarda iki farklı sıvı, farklı sıcaklıklarda katı hale geçtiğine göre, donma sıcaklığı maddeler için ayırt edici özellik olarak alınabilir.... Kayıtlar Alınan su miktarı 10 ml Suyun sıcaklığı:... Alınan zeytinyağı mik: 10 ml Zeytinyağının sıcaklığı:... Su ve zeytinyağının bulunduğu beheri buz dolu büyük beherin içine koyarak değişimi gözlemleriz. Sıcaklığı termometre ile ölçeriz... Zeytinyağı 2. dakika 18 0 C 4. dakika... 0 C 6. dakika dakika dakika... Öğrencilerin hazırladığı Vee diyagramını değerlendirmek amacıyla; öğretmen; öğrencilerin seviyesine uygun cevap anahtarı olarak kullanılacak Vee diyagramı hazırlar ve not kriterlerini belirler. Hazırlamış olduğu cevap anahtarı ile öğrencilerin diyagramlarını karşılaştırır ve öğrencinin çalışma sürecindeki performansını da göz önüne alarak değerlendirme yapar. 257