Öğrenme Öğrenme, kişinin çevresiyle etkileşimi sonucunda düşünce, duygu ve davranışlarındaki meydana gelen değişmedir. İşte bu değişikliğin nasıl meyd

Transkript

1 Sorular ve siz.. Zengin öğrenme ortamı sınıflarında, okul İklimi için, Ders ortamında hareket eden öğrenci, denetimsiz mi? Etkinlik sırasında konuşma, acaba gürültü mü? Ders sırasında kaynak arayan öğrenci, kontrolsüz mü? Oturan öğrenci, düşünüyor mu? İlgisiz mi? Öğretmenin hakimiyeti ne anlama gelir? konu mu, öğrenci mi, süreç mi? Öğretmen değerlendirmesi kriterleri ne olmalıdır? Öğretmenin otorite ve kontrol anlayışı nedir? Otoritesini!!! kaybetmekten korkan öğretmen ne yapar? Öğrenci davranışları.. dış denetim mi? İçdenetim mi? Demokratik tutum nasıl geliştirilir? Veliyi nasıl sürece katacağız? Sınav sistemleri ve okulun beklentisi.. başarı ya hangi anlamı veriyoruz?

2 Öğrenme Öğrenme, kişinin çevresiyle etkileşimi sonucunda düşünce, duygu ve davranışlarındaki meydana gelen değişmedir. İşte bu değişikliğin nasıl meydana geldiği konusunda yapılan çalışmalar tarihsel süreç içinde farklı öğrenme teorilerini ortaya çıkarmıştır. Öğrenmenin ne olduğu ve nasıl meydana geldiği sorularına cevap arayan öğrenme kuramları dört grupta toplanabilir. 1.Davranışçı öğrenme kuramları, 2.Bilişsel öğrenme kuramları, 3.Duyuşsal öğrenme kuramları, 4.Beyin temelli öğrenme kuramları.

3 Program Tasarımları Konu Alanı Yaklaşımları Öğrenen Merkezli Yaklaşımlar Problem Merkezli Yaklaşımlar

4 Harmanlanmış Öğrenme Uluslar arası alanyazınında blended, hybrid veya mixed ; Türkçe alanyazınında ise harmanlanmış veya karma öğrenme olarak adlandırılan bu öğrenme ortamı; yüzyüze öğrenme ile elektronik veya uzaktan öğrenmeyi bütünleştirme, farklı öğrenme kuramlarını, yöntem ve tekniklerini bütünleştirme, sınıftaki öğrenme sürecini çeşitli çevrimiçi teknolojiler ile destekleme şeklinde tanımlanabilmektedir

5

6 Beyin Temelli Öğrenme Neden beyin temelli öğrenme? Çünkü beyin, vücudun, mantığın, bilginin, becerinin, tutumların, davranışların, dilin, konuşmanın, problem çözmenin, karar vermenin, planlamanın, ritüelliğin, acının, sevginin, özetle bilincin ve ruhun merkezidir. O halde eğitimin, öğretimin ve öğrenmenin ilk hedefi beyini tanıma ve inceleme olmalıdır. İnsan kendi beyninin yapısını, isleyişini ve özelliklerini bilmesi, kendi kendine kaynaklık ve referanslık yapmasına neden olur. Elbette bütün öğrenmeler beyin temellidir. Öğrenmeyi en üst düzeye getirmek, beynin en iyi nasıl çalıştığını anlamak ve anlatmakla mümkündür.

7 Duyusal Yoksunluk ve Zenginleştirilmiş Çevre Yapılan araştırmalar; uyarıcı yokluğunun nesne ve olayların temsilcisi hücre ağlarının gelişimini ve bireyin normal fonksiyonlarını yürütmesini engellediğini göstermiştir. Uyarların azaltıldığı bir ortamda denekler halisinasyon görmeye başlamış ve hatta basit zihinsel işlemleri yerine getiremez olmuşlardır. Zenginleştirilmiş çevrede ise hücre ağlarının daha fazla oluştuğu ve ardışık safha oluşumuna yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak uyarıcı zenginliğinin çok yüksek oluşu daha iyi zihinsel fonksiyon anlamına gelmemelidir. En iyi fonksiyon orta düzeyde bir uyarıcı şiddeti ile sağlanır

8 Beyinde yaklaşık nöron vardır. 8

9 NÖRONLAR 9

10 KARMAŞANIN MÜKEMMEL SADELİĞİ BİR NÖRON YAKLAŞIK NÖRON İLE BAĞLANTI KURABİLİR. 10

11

12

13 Beynin iki yarı küresinden sol yarı kürede; mantıksal sıralama, karar verme, harfleri yorumlama, dil ile ilgili fikirlerin işlenmesi, düşüncelere yapı ve sıra verilmesi, fikirlerin sınıflandırılması, sayılarla ve hesaplarla ilgilenerek fikirlerin kritik analizinin yapılması ve vücudun sağ bölümünün kontrol edilmesi işlevleri yapılmaktadır. Sağ yarı kürede ise; görsel şekillerin ve imajların (grafikler, haritalar ve çizgiler), uzamsal bilginin, kendiliğinden rastlantısal, açık uçlu fikirlerin işlenmesi, sezginin kullanılması, yeniliklere, belirsizliklerle ilgilenme ve vücudun sol bölgesini kontrol etme işlemleri yapılmaktadır. Beyin kabuğunun bağlantı kurucu alanları öğrenme, düşünme ve dil gibi yüksek beyin işlevleri ile ilgilidir

14 1) Güvenli ve stressiz, fakat zorlayıcı/ meydan okuyucu (relaxed alertness) bir ögrenme/ ögretim ortamı Rahatlatılmış uyanıklık: İnsan, bir şeye ilgi duyduğunda açılır, bir tehdit altında olunca da kapanır. Rahat ve açık olan beyin ise daha kolay öğrenmektedir. 2) Derinlemesine daldırma: Bireylerin karşı karşıya kaldığı içeriğe yoğunlaşmasıdır. 3) Aktif süreçleme: Beynin doğal kapasitesinde yoğunlaşma, onu arttırma ve ondan faydalanma sürecidir

15 Geleneksel öğretim ile beyin temelli öğretim karşılaştırması Kriter Geleneksel öğretim Beyin temelli öğretim Bilginin kaynağı Sınıf örgütlenmesi Öğretmendir. Öğrenci bilgiyi deftere,kitaba yazarak alır. Öğretmen yönelimli veya bireysel çalışma Sosyal etkileşim, grupla keşfetme, rol oynama, bütünleştirilmiş ders konusu Tematik, bütünleştirici, işbirliğine dayalı, bireysel projeler Sınıf yönetimi Öğretmen kontrollü Öğretmen gözetiminde, sorumluluk öğrencilere devredilmiştir. ( Ülgen, 2002 )

16

17 Metacognitif Beceri Üstbiliş, en kısa tanımıyla, kişinin kendi düşünme süreçlerinin farkında olması ve bu süreçleri kontrol edebilmesi anlamına gelir. Üstbilişin öğretimi, bireyin kendi bilişsel süreçlerinin nasıl işlediğini anladığında; bu süreçleri denetleyebileceği ve daha nitelikli bir öğrenme için bu süreçleri yeniden düzenleyerek daha etkili kullanabileceği varsayımına dayanmaktadır.

18 Tahmin (Prediction) Planlama (Planning) İzleme (Monitoring) Değerlendirme (Evaluation) Birey yeni bir problemle karşılaştığında, yukarıda sözü edilen üstbiliş stratejileri, başarılı bir sonuca ulaşmada önemli rol oynar. Bu stratejiler yoluyla birey başarılı olup olamayacağını değerlendirir; görevi hangi adımlarla tamamlayacağına karar verir; işlemlerinin nasıl ilerlediğine dikkat eder ve o sırada edindiği tecrübeleri sonraki işlemlere transfer eder.

19

20 Yapılandırmacı Öğrenme Öğretme öğrenme sürecinde yapılandırmacı yaklaşımın en önemli nedeni, örgencilerin önceden edinmiş oldukları bilgiler ve geçmiş deneyimlerinin öğrenmeyi kolaylaştıran ve güçlendiren zengin bir kaynak olarak görülmesidir. Yani öğrenciler yeni bilginin birer alıcıları değil, etkin üreticileridir. Yapılandırmacılık öğrenmeyi öğrencilerin var olan bilgisini toplumsal bağlam ve çözülecek sorun arasındaki etkileşim olarak açıklar. Yapılandırmacı yaklaşımda bilginin, öğrenenin var olan değer yargıları ve yaşantıları tarafından üretildiği düşünülür. Gerçek bilgi, bireyin yaşantısından bağımsız olarak gerçekleşemez.

21 Öğrenme ezberlemeye değil, öğrenenin bilgiyi transfer etmesine, var olan bilgiyi yeniden yorumlamasına ve yeni bilgiyi oluşturmasına dayanır. Farklı biçimlerde uygulanabilen yapılandırmacı yaklaşımların ortak felsefesi öğretmenin yönettiği, kontrol ettiği ve bilgiyi aktardığı öğretmen merkezli sınıfları reddetmeleridir. Yapılandırmacı sınıflarda bilgi nesnel gerçekler değildir, matematik ve bilim kesin dünya yerine, olabilecek dünyayı tanımlamaya yarayan modellerdir. Öğretmenin rolü, öğrenci ilgisini çekmek için problemler, sorular ve kavramlar etrafında bilgiyi organize etmektir.

22 Yapılandırmacı öğrenmeyi temele alan program tasarımcıları bireylere ne öğretilmeli sorusu yerine nen nasıl öğrenir? sorusuyla ilgilenirler.

23 Geleneksel sınıflarda öğrenme sorunlarında genelde aynı öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı gözleniyor.

24

25 Yöntem: Sunuş Anlatım Günlük konuşma Panel Diyalog Forum Komite Görüşmesi Brifing Sempozyum Konferans Söyle Demeç Mektup Oyunu Nesi Var? Doğru mu Yanlış mı? Strateji Sunuş

26 Yöntem:Tartışma Küçük Grup Büyük Grup Çember Zıt panel Münazara Açık Oturum Görüş geliştirme Kar topu Akvaryum(iç çember) Dedikodu Sokrat Semineri Strateji Buluş

27 Strateji Araştırma İnceleme Yöntem Örnek Olay Workshop Beyin fırtınası Problem çözme Konuşma halkası

28 Strateji Araştırma İnceleme Yöntem Gösterip Yaptırma Demanstrasyon Dramatizasyon Deney Gözlem Gezi Sergi Eğitsel oyunlar Arkası yarın Yarışmalar Proje Siz olsaydınız ne yapardınız? Şiir yazma İstasyon

29 Ders planı A. Biçimsel Bölüm B. Giriş Bölümü (Dikkat çekme, güdüleme, gözden geçirme, geçiş) C. Geliştirme Bölümü D. Sonuç Bölümü (Özet, tekrar güdüleme, kapanış) E. Değerlendirme Bölümü

30 Bu iletişim biçiminde öğrencilere Bu konu ile ilgili olarak ne düşünüyorsunuz?, Niçin böyle düşünüyorsunuz?, Nasıl bu sonuca ulaştınız gibi sorular yöneltilir. Öğrencilere evet ve hayır yanıtı gerektiren sorulan yöneltmekten özellikle kaçınılır.

31

32 ZENGİN ÖĞRENME ORTAMI? (ZÖO) * Tanım olarak ZÖO, bir grup öğrencinin sahip oldukları BİRBİRİNDEN FARKLI ilgi alanları açısından onların ilgilerini çekici ve de o kişilerin konfor alanlarını (comfort zones) genişletmelerine yardımcı olabilecek imkanlar içeren ortamlardır. "Zengin" sıfatı bu çeşitlilik nedeniyle kullanılmaktadır.

33 KONFOR ALANI? * Öğrencinin kavratılmak istenilen bilgiye ihtiyaç duymalarını sağlayacak yani ilgilerini çekecek ortamı (konfor alanı zengin ortam) oluşturmak. Bu alan öğrencinin Sorun Çözme Kabiliyeti nin gelişmesine önemli katkılar sağlayacak riski kontrol edilebilen okul içinde ve dışında her yer olabilir. Örnek: * Anaokulundaki miniklerden lisedeki gençlere kadar kadar her seviyede katlanılabilir risk ortamları tanımlanabilir.

34 KATLANILABİLİR RİSK? Bir ortamın ZÖO sayılabilmesi için şu koşul aranmalıdır: Bireyin konfor alanının genişlemesine imkan verebilecek kadar alışkanlıklarının dışına taşmalı, ama onun kalıcı zarar görmesine neden olmayacak düzeyde de güvenli olmalı. Buna katlanılabilir risk de denilebilir.

35 ÖRNEK 1. Arazi çalışması yapılarak yeryüzü şekillerinin yerinde öğretilmesi 2. İbadet yerlerinin gezilerek farklı dinlerin ibadet şekillerinin yerinde öğretilmesi. 3. Öğretmen desteği olmadan 3 4 gün boyunca öğrenciler tarafından belirlenen ve çok iyi şekilde uyulan konferanslar (AGP, MUN gibi)

36 ÖRNEK 6. Sınıf Renk Konusu Renk nedir sorusuna yanıt verebilmek için önce ışık nedir sorusunun yanıtını bulmalıyız. İlk kez İngiliz Fizikçi Isaac Newton güneş ışığındaki yedi rengi kristal prizma ile ayrıştırarak bulmuştur.(fen dersi öğretmeni ile ortak planlama yapılması, laboratuarda Newton Çarkı nınuygulanması olabilir.)

37 Renk Işığın cisimlere çarptıktan sonra yansıyarak görme duyumuzda bıraktığı etkiye denir. Güneş ışığında depo olmuş bu renkler bir eşya üzerine geldiğinde o cisim renklerin bir kısmını yutar, bir kısmını da yansıtır. Bu olayın sonucunda cisimler bize yansıttığı renkte görünürler.(fen dersinde renklerin dalga boyları verilebilir.) Güneş ışığındaki renk grubunun uçları birleştirilirse de renk çemberi meydana gelir.

38 Renk çemberinin verilmesi Sıcak Soğuk renkler Soğuk Renkler: Mavi mor yeşil (en soğuktan daha az soğuk olana) Sıcak renkler: Sarı turuncu kırmızı (en sıcaktan daha az sıcak olana,ısı derecelendirmesini dokunma yoluyla da hissettirebilirsiniz)

39 Kontrast Renk Bu renkleri vermek için altı öğrenciyi aynı tarzda sıcak yada soğuk renk giyinmelerini sağlamak.daha sonra bu öğrencileri eşleştirerek halkın içinde diğer öğrencilerle gözlemlemek.(bir sınıfın tüm öğrencilerini cafe de oturtarak gözlem formu ile diğer öğrencileri gözlemlemelerini sağlamak.) Kontrast renklerin nasıl parladığını, birbirlerin değerlerini nasıl arttırdıklarını göstermek.