fiç B RL HERKES N YETENE NDEN, HT YACINA GÖRE Nerede Tafleron Orada flsizlik! Tekel iflçilerinin Direnifl Günlü ü fiç - K TLE GAZETES

Transkript

1 F YATI : 1 TL. fiç - K TLE GAZETES YIL: 1 SAYI: 2 ARALIK 2009 HERKES N YETENE NDEN, HT YACINA GÖRE Tekel iflçilerinin Direnifl Günlü ü Türkiye nin de iflik illerinden fabrikalar kapat larak iflsiz b rak lan/b rak lmak istenen yaklafl k 7 bin tekel iflçisi 15 Aral k 2009 da Ankara AKP genel merkezi önünde buluflarak Tekel fabrikalar n n özellefltirilmesini protesto etti. Özlük haklar n n korunmas n ve ifllerini geri isteyen iflçiler Yan gelip yatmad k ki gemiciklerimiz olsun pankart açt lar. 4/C kapsam nda 650 lira maafl ve 10 çal flarak 2 ay ücretsiz izin kulland r lmak istenen Tekel iflçileri buna karfl ç karak kazan lm fl haklar olan 1200 tl maafl ve 12 ay çal flma imkân isteyen iflçiler haklar n geri alana kadar direnifllerini sürdüreceklerini ifade ettiler. Direniflin 2. Gününde AKP genel merkezine do ru yürüyüfle geçmek isteyen Tekel flçilerine polis çok orant l bir flekilde azg nca sald rd. flçileri 3 bölerek da tmaya çal flan polis gaz ve göz yaflart c bomba kulland. Bu sald r esnas nda 2 iflçi kalp krizi geçirerek hastaneye kald r ld. Geceyi Abdi pekçi Park nda geçiren iflçiler direniflin 3. Gününde eylemlerine devam ettiler. AKP merkezine yürümeye çal flan 200 tekel iflçisine Polis azg nca Sald rarak 17 iflçiyi gözalt na ald. Polisin sald r s n Abdi pekçi park nda protesto eden iflçilere Polis kanunsuz eylem yapt klar gerekçesi ile sald rd. Bu sald r s ras nda eyleme destek vermek için orada bulunan baz Milletvekilleri de gazdan etkilendiler. Tekel iflçileri bu sald r lar n ard ndan direnifli Türk- fl genel merkezi önüne tafl d lar. TÜRK- fi Baflkanlar Kurulu nun sürekli eylem karar almas n n ard ndan, Türk- fl önünde mücadelelerinin 10. gününe giren TEKEL iflçilerinin ve ziyaretçilerinin gündemi mücadele kararlar oldu. Gün boyunca iflçiler bugün sabah saatlerinde yap lacak bir saatlik ifl b rakma ve sonras ndaki eylemleri konufltular. flçilerin CHP ve MHP ye ziyaretleri ise polis engeline tak ld. 25 aral k 2009 tarihinden itibaren Tekel iflçilerine Türk- fl, Disk ve Kesk ten destek eylemleri bafllad. Cuma günlerini eylem günü olarak ilan eden sendikalar 1 saat ifl b rakma eylemi gerçeklefltirdiler. Bu gün 26 Aral k ve iflçiler direnifllerini ve kararl l klar n sürdürüyorlar. Çünkü tarihten ald klar bilinçle hareket ediyorlar. hakl - y z, kazanaca z direne direne kazanaca z Nerede Tafleron Orada flsizlik! stanbul Büyükflehir Belediyesi ne ba l tafleron B MTAfi firmas nda çal flan itfaiyeciler, 16 Aral k 2009 da stanbul Büyükflehir Belediye binas n n önünde bas n aç klamas yapmak isteyince polisin sald r s na u rad lar. Polisin su ve biber gaz s karak da tmaya çal flt iflçiler iflimize sahip ç kmaya çal fl yoruz bizim elimizde silah m var, neden vahflice sald r yorlar diyerek tepki gösterdiler. Sloganlar atarak direnmeye çal flan iflçiler ocak ay nda iflsiz kal yoruz, evimize nas l ekmek götürece iz, afl m z, iflimizi elimizden al yorsunuz, size oy veren ellerimiz k r la.. diyerek bulunduklar durumu ortaya koydular. stanbul Büyükflehir Belediyesinin bu eyleme duyars z kalmas üzerine 23 Aral k 2009 tarihinde Belediye- fl sendikas üyesi 15 itfaiyeci bo az köprüsüne kendilerini zincirleyerek köprü trafi ini durdurdu. Kendilerin birbirlerine zincirleyerek yol ortas na yatan ve Köprü trafi ini durduran eylemi gören polis, her iki istikametten de olay yerine giderek iflçilere sald rd. Polis, sald r n n ard ndan itfaiyecileri gözalt na ald. Köprüden geçmekte olan baz araçlar korna sesleri ve alk fllarla eylemi gerçeklefltiren itfaiyecilere destek verdi. AKP, iflçi s n f ve emekçilere düflman olan gerçek yüzünü ortaya koyuyor. ktidara geldi i günden beri özellefltirme ve buna paralel giden iflsizlefltirme politikalar na yönelen AKP hükümeti, eme ine, gelece ine sahip ç kmaya çal flan emekçilere azg nca sald r yor. Fakat flu bilinmelidir ki, keser döner, sap döner, gün gelir devran döner. AKP de, onun mant na sahip tüm burjuva partileri de, selefleri gibi tarihin çöplü ünde kendisine ayr lan yere gidecektir. Da bafl n ZAMLAR alm fl, yürüyelim arkadafllar! Devletimiz çal fl yor durmak yok, zam a devam Elektri e zam Do algaza zam Ulafl m a zam Suya zam Akaryak ta zam (haliyle ba lant l her fleye zam) Sigaraya zam Vergiye zam (evet vergide zamlan yor) Otoyola, Köprü geçifline zam Sebze, meyveye zam Ekme e zam laçlara zam Kiralara zam Har(a) çlara zam Pirince, fasulyeye, mercime e zam Zam da zam Maafllara, hadi ya, oh be, zamlanmayan bir fley bulduk nihayet! fiair: Derdiyok flçi 1

2 KAZALAR KADER DE LD R Tuzla tersanelerindeki çal flma koflular Tersane gemi yap m ve onar m iflleri, a r ve tehlikeli bir sanayi koludur. Bu zor çal flma koflular na ra men gemi yap m ndaki ifl ritmi ve çal flma saatlerinin art r lmas, tersane mekân n n daralmas ve bu yeni h za uygun ifl güvenli i tedbirlerinin ana iflverenler taraf ndan al nmamas gibi nedenlerden kaynakl olarak hemen her gün ifl kazas yaflanmaktad r. Tuzla daki çal flma flartlar, hem mekân n, hem de isçilerin biyolojik ritminin s n rlar na dayanm fl durumdad r. Tersanelerde binlerce iflçi sigortas z ve asgari ücretle günde 15 saate kadar çal flt r lmaktad r. flçiler ekmeklerini kazanmak için hayatla bir savafl m içerisinde. Kimin galip gelece iyse hiçbir zaman belli olmuyor. Bazen yan bafl ndaki arkadafl n, bazen bir anda birden çok iflçi arkadafl n kaybederken, bazen de kendisi yenik düflüyor hayat kavgas nda. flçiler neden ölüyor Tuzla daki isçiler baret, gözlük takmad klar için ölüme davet ç kar yorlarm fl! Ölümlerin sebebi gerçekten de bu mu? Hiç sanm yorum Tuzla da isçiler, tersanesinde gemi yap lan, üretim zincirinde en büyük kâr marj na sahip tersane sahibinin, iflyerinin güvenli ini ifl bafllamadan önce ve üretim s ras nda almad için ölüyor. Mesele baret takmaya üflenen e itimsiz isçiler meselesi de ildir. Gemi infla sektöründe a rl klar ton ile de il, groston ile verilir. sçilerin üzerine düsen sac parçalar 3, 5 tonluk parçalard r. Vinçle tafl nmas gereken bu parçalar yerine, forkliflerle darac k tersane mekân nda, acele acele bir yerden bir yere tafl n rsa, forkliften iflçinin üstüne düflüp iflçiyi, teknikeri, mühendisi ikiye bölebilirler. Böyle ölen isçiler vard r. sçilerin yüksekte çal flaca iskeleler, geminin d fl yüzeyi bozulmas n, ikinci kere taslama gerektirmesin, ifl çabuk çabuk yetiflsin vb. bahaneler nedeniyle kaynak ile uygun bir flekilde sabitlenmezse, düflen isçi baretli, gözlüklü de olsa, ölme ihtimali büyüktür. fl, siparifl sözü verilen tarihte yetiflsin, tersane sahibi gecikme tazminat ödemesin diye, bir yard mc eflli inde yap lmas gereken ifller tek kaynakç, tek montajc ile yap lmakta, isçi ambara veya denize düflse düfltü- ünden haberdar olunmas saatler, bazen bir gün bile sürebilmektedir. fl çabuk çabuk bitsin diye, oksijen hortumlar ve elektrik kablolar birbirinden düzgünce ayr lmazsa, isçinin kaynak yapaca gemi dehlizleri fanlarla gazlardan ar nd r lmazsa, isçi patlamada ölür. Bütün bu tedbirler, fl Kanunu na göre ve her akli selim insan n tahmin edebilece i gibi, iflyerinde üretim yapt ran, isçi, mühendis istihdam eden, bu iflten kâr eden patronun yükümlülü ündedir. Yaflanan kazalar n hiç biri kader de ildir. Tersanelerden ne zaman bir ölüm haberi gelse; buna kaza diyorlar, kader diyorlar! Gözlerimizin içine baka baka yalan söylüyorlar. Günde saatlere varan çal flt rmalar, ifl güvenli i malzemelerinin al nmay fl /verilmeyifli, tafleronluk sistemi ile iflçileri bin parçaya bölünmesi, sigortas z sendikas z çal flt rmalar, iflçileri tek bafl na çal flt ran tersane yetkililerinin denetlenmemesi, yapt r mlar n ve cezalar n cayd r c olmamas nas l kaza, nas l kader olabilir? Sorumlu kimdir? Ne yapal m?.. flyeri güvenli ini sa lama sorumlulu u tersane sahibine, denetlenmesi devlete aittir. Bunlar yapmamas durumunda gerekli yetki ve yapt r m gücüyle donat lm fl Çal flma Bakanl n n sorumlulu una girmektedir. Tersanelerdeki ifl cinayetlerini iflleyenler kadar onlara göz yuman ve yapt r m gücünü iflçiden yana kullanmayan Çal flma Bakanl da sorumludur. Tersanelerde bugüne kadar yaflanan tüm ölümler önlenebilir niteliktedir ve hepsi aç k bir ifl cinayetidir. Sorumlular yarg lanmal, Çal flma Bakanl bir an önce acil müdahale etmelidir. Yoksa bu seri ifl cinayetleri artarak devam edecektir. fl yasas, ifl cinayeti teflebbüslerini para cezas ile geçifltirirken, iflçilerin sa l ks z ve güvensiz koflullar protesto için topluca ifli b rakmas, ifl cinayetlerini protesto için greve ç kmalar durumunda derhal iflten at lmakta, iflsizlik ordusuna itilmektedirler. Hiçbir cinayetin üzeri para ile örtülemeyece i gibi haks zl a, hukuksuzlu a, adaletsizli e karfl ç kan iflçilerin iflten at lmas onlar n mücadelesini engelleyemeyecektir. flçiler tüm bu zor koflullar n üstünden ancak örgütlü mücadele ile gelinebilece ini çok iyi bilmektedirler. Bu cinayetlere ancak ve ancak tüm gücü üretimden gelen iflçi s n f dur diyebilir Özkan Ayd nl GAZETEM Z in 2. SAYISI ÜZER NE Gazetemiz in 1. Say s iflçi s n f n n yo un oldu u iller baflta olmak üzere önemli bölgelerde kitlesel biçimde da t m yap ld. Henüz baz illere ulaflamad k. Bu illerde de gönüllü iflçi muhabir ve okurlar m za ulaflaca z. Gazetemiz hakk nda önemli elefltiriler, uyar ve öneriler de ald k. Bu türden diyalog ve gösterilen ilginin anlam iliflki kurmak demektir. Kurulan her iliflki bizim aç - m zdan çok de erlidir. Kolektif çaba ve özverilerle üretilen Gazetemiz e yeni kat l mlar olmufltur. Bu bilinçli katk lar 2. Say - m z n daha donan ml üretimine, yaz lar n zenginleflmesine yans m flt r. Bu olumlu durum ayn zamanda da t m ve di er organizasyonlara da yans yacakt r. Baz yaz lar n uzun oluflu konusundaki elefltirilerin biçim üzerine de il, öze iliflkin olmas önemlidir. Gazetemiz nin kolektif üretimi, niteli i, özü ve verdi i mesaj önemlidir. Gazetemizin halkalar daha da geniflleyip güçlendikçe, profesyonel kadrolara kavufltukça, maddî imkanlar m z yeteri düzeye geldikçe, ayl k, haftal k ve günlük gazetelerimizi dahi kolektif biçimde üretebiliriz. Gazetemiz iflçi gazetesi iddial hiçbir organa benzememektedir. Benzemeyecektir. Özü ve içeri i ile özgünlü ünü koruyacakt r. 1. Say m zda sunulan ilkelerimizin arkas nda disiplinle duracak yeni kat l mlarla daha da ifllevsel olacakt r. Göç yolda düzülür diyerek ra nda olmad m z eksikliklerimizi h zla ve kolektif katk larla tamamlayaca z. 3. Say da daha donan ml bir gazete ç - karmak umuduyla dost okurlar ve eme i geçenleri selaml yoruz. SORUN YAYINLARI KOLEKT F YEN DEN SOYULDU!? Sorun Yay nlar Kolektifi iflçi s n f n n mal d r. Yüzde yüz ba ms z ve yüzde yüz iflçi s n f ve emekçi halklar m z n sosyal/evrensel kurtuluflundan yana çizgisi ile an lmaktad r. Büromuz; 16 Aral k 2009 günü arka pencere camlar k r larak ve adi h rs zl k süsü verilerek gerçeklefltirilen soygunda 35 y ll k bilgi birikimi ile arflivleri içeren 2 adet Harici Harddiskler çal nm flt r. Kitaplar, mektuplar, faturalar ve her fley âdeta domuz ah r na çevrilmifltir. Sorun Yay nlar Kolektifi; Kolektif kitap üretiminin yan s ra SORUN Polemik Marksist nceleme-araflt rma-elefltiri Dergisi, KIRMANC YA BELEKÊ Kültür-Tarih-Halkbilim Dergisi; SANAT CEPHES - Sosyalist Gerçekçi Sanat Dergisi ve ayn zamanda Gazetemiz gibi önemli organlar n üretildi i bir mekând r. Derin iliflkili bu soygunu ne burjuva bas n, ne de sol bas n haber niteli i tafl mad için haber yapmam flt r!? 2

3 Geneti i de ifltirilmifl g dalar, k sa ad yla GDO lar hakk ndaki tart flmalar gündemdeki yerini koruyor. Medyadaki aç klamalara, televizyonlarda yap lan tart flmalara bakt m zda, GDO lar n kimi uzmanlar ve yetkililer taraf ndan bir zorunlulukmufl gibi sunuldu unu görüyoruz. Dünyadaki açl çözmenin yolunun GDO lu ürünlerden geçti i propaganda ediliyor. Ancak gerçekler yap lan propagandan n tam aksi yönünde. Geneti i de ifltirilmifl g dalar dünyadaki açl n çözümüne katk sa lamak bir yana açl daha da art rma riski üretiyor. Çünkü açl üreten mekanizman n en önemli parçalar ndan biri, tar mda yeflil devrim diye adland r lan süreçle ortaya ç km fl olan, yüksek verimli tohumluklar n, sentetik kimyasallar n ve tar m makinalar n n kullan lmas yla birlikte bafllayan endüstriyel tar m sistemi. Endüstriyel tar m sistemi, birim alandan daha fazla ürün elde etmek d fl nda her fleyi göz ard edebiliyor. Çiftçi haklar, tüketici haklar, çevre vb. hiçbir fley göz önünde bulundurulmaks z n, her geçen gün biraz daha fazla ürün elde etmek amaçlan yor. Sonuçta tarlalar bir çeflit fabrikaya dönüflüyor, ürün miktar gerçekten art yor, ancak art fltan kazanç sa layan, sisteme tamamen hâkim olmufl, sözünü etti imiz kimyasallar, makinalar ve tohumlar üreten büyük flirketler oluyor. Birilerinin daha fazla kazanç sa lamas u runa, küçük çiftçiler, küçük üreticiler yokluk içerisinde yaflamaya, halk sa l ks z g dalar yemeye mahkûm olmaya, çevre geri dönülemez bir biçimde y prat lmaya, toprak verimsizleflmeye, su tüketilmeye bafll yor. Bütün bunlar n sonucuysa artan yoksulluk ve açl k. Geneti i de ifltirilmifl bitkiler, sözü edilen endüstriyel tar m sistemini bir ad m daha ileriye götürerek flirketlerin tar m ve g da piyasas na tam hâkimiyetini sa lamay hedefliyor. Açl üreten bir sistem daha da katmerli olarak uygulanmaya baflland nda açl a nas l çare olunur? Küçük çiftçiye eme inin karfl l n vermeyen, onlar yoksulluk yüzünden topra ndan kopmak zorunda b - rakan tar m ve g da sistemi onlar açl a mahkûm etmifl olmuyor mu? Dünyada varolan aç insanlar n üçte ikisi topra ndan kopmak zorunda kalm fl yoksul çiftçilerden olufluyor. Açl yoksul çiftçileri daha da yoksullaflt rarak çözmek mümkün de il. Açl n çözümü daha fazla g da üretmekten geçmiyor. Çünkü dünyadaki açl k g da yoklu undan kaynaklanm yor. Dünyada üretilen temel g da maddeleri herkese yetecek miktardan çok daha fazla. nsanlar g da az oldu u için de il, adil paylafl lmad için aç kal yor. Açl çözmek için, flirketlerin ç karlar n de- il, çiftçilerin ve tüketicilerin, yani halk n ç karlar n koruyan tar m ve g da politikalar uygulamak gerekiyor. GDO yu savunanlar, yararlar na, örne in verimin artt na, böceklere, yabani otlara karfl dayan kl l a dair pek çok bilimsel Geneti i De ifltirilmifl G dalar Açl a Çare Olur mu? araflt rma oldu- unu öne sürüyor. Ancak sözü edilen araflt rma lar GDO üreticisi flirketlerin baz bilim kurulufllar na sa lad fonlarla sürdürülüyor. GDO üreticisi flirketlerin oluflturdu u lobiler üniversitelerden, DTÖ, IMF, Dünya Bankas gibi uluslararas kurulufllara kadar pek çok kuruma etki edebiliyor. Sözü edilen lobilerin etki alan d fl nda kalmay baflaran bilim insanlar taraf ndan yap lan araflt rmalar GDO lu ürünlerin insan sa l na ve çevreye zarar verebilece ini kan tl yor. Fareler üzerinde yap lan deneylerde ürkütücü sonuçlar elde edildi. GDO lu ürünlerdeki gen de iflikli i çevrede bulunan geneti i de ifltirilmemifl ürünlere de bulaflabiliyor. GDO lu bitkiler kendi genlerini do al çeflitlere bulaflt rarak çeflitlili in zarar görmesine neden olabiliyorlar. Zaten giderek azalmakta olan biyolojik çeflitlilik bir de GDO lu türlerin tehdidi alt na giriyor. GDO lar n sak ncalar ndan söz ederken patent konusu üzerinde de durmak gerekiyor. Geneti i de ifltirilmifl bitkileri üreten flirketler, ürettikleri bitki çeflidini kendi patentleri alt na al yorlar. Bu sayede satt klar tohum üzerinden patent bedeli tahsil ediyorlar. Tohumluklar n kendinden sonraki nesillerde ürün vermesini engelleyecek genetik müdahaleler yap ld için çiftçi her sene ayn tohumluktan bir daha sat n almak, patent bedelini her sene bir kez daha ödemek zorunda kal yor. Bu da ekonomik aç dan zaten zor durumda olan çiftçiye bir darbe daha vurmak demek. GDO lar bir kez serbest kald nda, tar m ve g da sistemimizi derinden etkileyecek sorunlar ortaya ç kacakt r. Çevremizi altüst edecek, topra m z, suyumuzu zehirleyecek, tar msal biyoçeflitlili imizi yo a çevirecek, çiftçimizi sömüren, sözü edilen ürünleri tüketen halk n haklar n hiçe sayan, halk sa l na do rudan ya da dolayl olarak zarar verecek böyle bir uygulamaya hiç ihtiyac m z yok. Halk m za fazla fazla yetebilecek bir tar m potansiyeline sahibiz. Kendi tar msal çeflitlili imiz bize rahatl kla yetebilir. Yeter ki do ru tar m ve g da politikalar uygulans n. Mebruke Bayram fi VE HUKUK KÖfiES okurlar m z n fi VE HUKUK konusunda karfl laflt sorunlar n çözümü konusunda afla da ismi ve telefon numaralar belirtilen Avukat arkadafllar m za veya Büro muza baflvurabilirler. Avukat arkadafllar m z: Av. Gülvin Ayd n ( ) Av. Mehmet Nejat fien ( ) Av. Zeki Öçal ( ) okurlar n n sorunlar n n çözümüne yard mc olunacakt r. fiç SA LI I KÖfiES fiç SA LI I konusunda yaflad n z sorunlar fiç B RL Büro muza telefonla veya yazarak bildirin. flçi sa l konusunda uzman arkadafllar m z yard mc olacaklard r. GDO SORUNLARI KÖfiES GDO ile ilgili sorunlar hakk nda karfl laflt n z sorunlar Büro muza telefonla veya yazarak bildirin. GDO konusunda uzman ve yetkili arkadafl - m z Mebruke Bayram sorular n z cevaplayacakt r. 3

4 Alt nc Kürt Partisi de Kapat ld! TC devleti kuruldu u tarihten bu yana sosyal s n f ve sosyolojik emekçi halklar gerçekli ini görmezlikten gelerek s n fs z, sendikas z, partisiz, kültürsüz arabesk bir toplum yaratt. Burjuva resmî tarih anlay fl n ve resmî ideolojisini elefltiren hakl talepleriyle öne ç kan siyasî parti, dernek, sendika vb. kurulufllar çeflitli yol ve yöntemlerle resmen kapatt. 10 Eylül 1920 de Kongre yöntemiyle oluflturulan ve en eski siyasî partimiz olan Türkiye Komünist partisi (TKP) s n f temeline dayal ve iktidara yönelik program nedeniyle kapat ld. Kemalist rejim TKP kadrolar n resmen Türkiye ye davet etmifl, Mustafa Suphi ve 15 MK üyesini Karadeniz de hunharca katledildi y l nda legaliteyi kullanmak amac yla Esat Adil Müstecapl o lu nun baflkanl ndaki Türkiye Sosyalist Parti (TSP) ile Dr. fiefik Hüsnü De mer baflkanl nda Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi (TSEKP) kuruluflunu takiben iki ay süreyle kapat ld y l nda stanbul, Kocaeli, Ankara ve Adana da faaliyete geçen Sendikalar Birli i de s n f temeline dayal sendika kurmak gerekçesiyle kapat ld y l nda Dr. Hikmet K v lc ml taraf ndan legaliteyi istismar için kurulan Vatan Partisi (VP) kapat ld y l nda TKP nin legal kadrolar ndan Muzaffer fierif, Behice Boran, Adnan Cemgil, Hasan Hüseyin Korkmazgil ve arkadafllar - n n kurdu u Bar fl Derne i (BD) askerimizin Kore ye gönderilmesi karar na karfl bar flç eylemlerinden ötürü kapat ld. 13 fiubat 1962 de kurulan I. Türkiye flçi Partisi (T P) 4. Kongresi nde Do u da Kürt Halk Yaflamaktad r ifadesinden dolay l970 te kapat lm flt r. 12 Mart 1971 askeri faflist cunta 7 sol siyasî örgütü, dernek ve sendikalar kapatm flt r. 12 Eylül 1980 askeri faflist cunta 8 siyasî örgütü, D SK i, çeflitli dernek ve kitle örgütünü kapatm flt r. Geçmifltekilerini saymazsak, Kürt Ulusal Özgürlük Hareketi (KUÖH) 1989 dan bafllayarak, yaklafl k 20 y ll k bir süreçte kurdu- u alt parti de kapat lm flt r. HEP: Kürt Hareketi SHP den ayr lan baz milletvekilleriyle 7 Haziran 1990 da HEP i kurdu milletvekili seçimlerinde 18 milletvekili TBMM ye girdi. Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlü ünü bozma amac tafl mak ve bu yolda faaliyette bulunmak iddias yla Anayasa Mahkemesi karar yla 14 Temmuz 1993 te HEP kapat ld. ÖZDEP: HEP in kapat lma ihtimaline karfl 19 Ekim 1992 de kuruldu. Hakk nda kapatma davas aç l nca parti yöneticileri dava sonucunu beklemeden 30 Nisan 1993 te fesih karar almalar na ra men, bu karar Anayasa Mahkemesi ne ulaflmadan partinin kapat lmas na karar verildi. DEP: HEP in kapatma davas sürerken 7 May s 1993 te kuruldu. Gnl. Bflk. na Yaflar Kaya getirildi. K sa bir süre sonra Kaya ve 7 parti yöneticisi tutukland. SHP den siyasete giren ancak partiden ihraç ihraç edilen Kürt milletvekilleri bir süre sonra DEP e kat ld. Anayasa Mahkemesi DEP hakk nda 16 Haziran 1994 te kapatma karar ald. HADEP. 11 May s 1994 te kuruldu. Parti kongresinde PKK bayra ve Öcalan n portreleri aç l nca, TC bayra n n indirilmesi nedeniyle parti baflkan Murat Bozlak ve baz partili yöneticileri tutukland. 13 Mart 2003 tarihinde parti kapat ld. DEHAP: 24 Ekim 1997 de kuruldu de hakk nda kapatma davas aç ld. DEHAP 19 Kas m 2005 de kendini feshetti. DTP: 9 Kas m 2005 tarihinde kuruldu. Anayasa Mahkemesi nin 11 Aral k 2009 da eylemleri yan nda, terör örgütüyle olan ba lant lar da de erlendirildi inde devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlü üne ayk r nitelikteki fiillerin ifllendi i bir odak haline geldi i gerekçesiyle DTP nin temelli kapat lmas na oy birli i ile karar verildi. nin Sözü: TC devletinin siyasî parti kapatma konusundaki vukuat n bu sayfalara s d ram yoruz. Bu süreçten herkes çok yönlü derslerle sonuçlar ç karmal d r. Sistemin yasal, anayasal, keyfî-fiilî infaz, bask ve terörüyle yaln zca siyasî partiler de il, bu oluflumlara terini-kan n veren bizim insanlar m z, iflçi ve emekçiler de cezaland r lmak istenmektedir. Partileri kapatmak iflçi s n f ve ezilen halklar n mücadelesini engelleyemeyecektir. Aksine emekçiler ve ezilen halklar bu süreçlerden daha da güçlenerek ç km fllard r, ç kacaklard r. Yeniden gündemleflen DERS M Katliam 71 y l sonra protesto edildi pazar günü stanbul-kad köy skele Meydan nda Tunceli Dernekleri Federasyonu Dersim 38 Katliamd r fliar yla bir miting düzenledi. Mitinge Pir Sultan Abdal Kültür Derne i, Tunceli dernekleri, çeflitli siyasi grup, örgüt, dernek, sendika ve sanatç lar da destek verdi. Afl r so uk ve yo un güvenlik önlemlerine ra men 5 bin civar nda insan m z kat ld. Dersim halk n n öne ç kan talepleri: Arflivler aç ls n hesap verilsin! Dersim ismi iade edilsin! Dersim halk ndan özür dilensin! Sürgünler, kay plar ve evlatl k verilenlerin listeleri aç klans n! Seyit R za ve arkadafllar n n mezar yerleri aç klans n! Dillerimize ve inançlar m za özgürlük! Munzur barajlar projesi iptal edilsin! Dersim onurdur, onuruna sahip ç k!, Dersime yap lan barajlar yeni bir demektir! Sloganlar n n at ld miting sanatç lar n Dersim dört da içinde türküsünü kitle ile söylemesiyle sona erdi. Gazetemiz çal flanlar da mitinge kat larak destek verdi. nin Sözü: Dersim Katliam n n sorgulanmas do ru bir mücadele hatt d r. Bu türden mücadeleler iflçi s n f ve emekçi halklar n mücadelesiyle buluflup bütünleflti inde hesap sorma gelenekleri zenginleflecek, burjuvazinin bask ve terörüne karfl kütlesel ç k fllar deneyen sosyal muhalefetin gücü daha da anlaml k l nacakt r. 4

5 Bugün Tekel flçileri, ya Yar n?! Baflbakan n yan gelip yatanlar diye niteledi i Tekel flçileri Ankara da kamp kurdu. Önce AKP genel merkezi önünde bafllayan direnifl iflçilere yap lan azg nca sald r sonras nda önce Abdi pekçi Park na sonras nda da Türk- fl genel merkezi önünde tafl nd. fllerine, emeklerine, geleceklerine sahip ç kmaya çal flan ve hemen her iki günde bir polisin azg n sald r s na u rayan Tekel flçileri ölmek var, dönmek yok diyerek direnifllerini devam ettiriyorlar. Özellefltirme nedir? Kamu kuruluflu statüsünde olan fabrikalar ve firmalar özel flirketlere sat larak özellefltirilmekte dir. Bu özellefltirmeler ile iflçilerin kazan lm fl haklar budanmakta, maafllar düflürülmekte, çal flma koflullar esnetilmekte dir. Devletin küçülmesi ve zarar eden fabrikalar n devredilmesi denilerek özellefltirilen fabrikalar gerçekte sanayi ve hizmet üretiminin kâr eden iflletmeleridir. Daha önceden özellefltirilen Demir-Çelik fabrikalar, Tüprafl PTT vb. fabrikalar ve iflletmeler ile bugün Tekel fabrikalar zarar eden de il aksine kâr eden iflletmelerdir. Burada amaç iflçi s n f n n kazan lm fl haklar n budamak, örgütlü iflçileri da tmak, bir fabrikan n etkinlik alan n 3-5 parçaya bölüp tafleronlaflt rmak ve her bir alan ayr bir flirkete özellefltirmektir. Yak n zamanda özellefltirilen Tekel fabrikalar da kendi içinde tütün ve yaprak mamulleri ayr, alkollü içkiler bölümü ayr anonim flirketlere dönüfltürülerek bölündü. Binlerce iflçi bu süreçte iflinden oldu. K saca özellefltirme bir ihtiyaç, bir zorunluluk ya da iflçilerin yan gelip yatarak para kazanmas n engellemek de il aksine emperyalist kapitalist sistemin çarklar n n daha sorunsuz halde dönmesi için uygulanan bir politikad r. 4/C nedir? flçilerin 10 ay süreyle düflük ücretle çal flt r lmas ve 2 ay ücretsiz izin yapmas n öngören ve her y l yeniden sözleflmeyi dayatan bir çal flma fleklidir. Neo-liberal politikalar n yaflama geçirilmesi s ras nda gündeme getirilmifltir. Kapitalistler bunun sayesine iflçi maliyetini düflürerek (düflük ücret, k dem ve ihbar n kald r lmas, güvencesiz çal flt rma, vb.) kâr n artt rmay hedeflemifllerdir. Tekel fabrikalar n özellefltiren devlet, burada çal flan iflçilere 4/C kapsam nda kamu kurulufllar na yerlefltirmek istemifltir. Bu durumda hem Türkiye nin en örgütlü kesimlerinden birini oluflturan Tekel flçileri da t lm fl olacak, hem de daha güvencesiz, daha düflük ücretlerle çal flt r lmalar sa lanacakt. Tekel flçileri Ne istiyor? Baflbakan n yan gelip yatarak para kazanmak istiyorlar diye itham etti i Tekel flçileri öncelikle ifllerine, emeklerine ve geleceklerine sahip ç kmak istiyorlar. Depodan baflka bir fley yok denilen Tekeli, iflçiler özel flirketlere peflkefl çekmediler ya! Her y l Türkiye nin ulusal gelirine 2 katrilyon lira katk sa layan Tekel'in bünyesinde; 7 Sigara Fabrikas, 19 Alkollü çki Üretim Fabrika ve malathanesi, 82 Baflmüdürlük, 11 Tuz flletmesi ve 1 Jüt pli i Fabrikas bulunuyordu. Fabrikalar üretim sürecindeyken kimse yan gelip yatm yordu. Tekel flçileri 15 Aral k 2009 dan beri Ankara da direniflteler. Kendilerine dayat lan 4/C kadrosunu kabul etmeyeceklerini ve özlük haklar korunarak kamu kurulufllar - na yerlefltirilmeyi talep eden iflçiler kör gözlerin görebildi i ve sa r kulaklar n duyabildi i fakat sermayenin temsilcilerince duyulmayan ç l klar nda güvenceli ifl istiyorlar. Geleceklerini istiyorlar. Burjuva Muhalefeti iflçici mi? Buna tek ve kesin bir yan t vermek mümkün. Hay r! CHP si, MHP si, AKP si tüm renkleri ile burjuva partileri iflçi s n f ve emekçilerin düflmanlar d r. Hangisi iktidara gelirse gelsin NATO, CIA, IMF, DB, DTÖ ve TÜS AD d fl nda kimsenin sesini duymayacak ve iflçi s n f na kan kusturacak politikalar güdeceklerdir. Hat rlatmakta da fayda var; zmir de Kent Afl. flçilerini kim iflten atm flt? Son söz olarak; Tekel flçileri ancak direnerek, mücadelelerini daha üst boyutlara tafl yarak kazanabilirler. Bunun baflka yolu yok. flçi s n f ve emekçiler AKP hükümeti baflta olmak üzere burjuva kurum ve kurulufllar na karfl örgütlenmeli ve birleflmelidirler. Bunun için do ru zeminlerde hareket eden bir politik özneye ve sendikal harekete ihtiyaç vard r. Bunun içinde devrimci ve sosyalist güçlerin emek seferberli ine ihtiyaç vard r. lker Erifl Kamu Emekçilerinin 25 Kas m Uyar Grevi 25 Kas m 2009 tarihinde kamu emekçileri sendikalar KESK ile KAMU-SEN in bafl n çekti i bir günlük uyar grevine yaklafl k 2. 5 milyon emekçi kat ld. Bu eyleme ilerici, demokrat, devrimci, sosyalist, yurtsever ve Marksist grup, çevre ve örgütlerle baz sendikalar, kitle örgütleri de canl deste ini sundu. Ayn zamanda toplumun muhafazakâr, milliyetçi kesimleri de bu eylemdeki yerlerini ald görüldü. Kamu emekçilerinin bu eylemi, kütlesel bir ç k fl olarak baflar l olmas na ra men, hayat n tümüyle durmas n sa layamad. Enerji, ulafl m, bas n, banka, maliye, belediye, vb. alanlarda hayat durmad. Eyleme daha çok E itim ve Sa l k emekçilerinin kat l - m sa land. Hâkim s n flar n çeflitli tehdit ve bask lar na ra men, stanbul, Ankara ve zmir illerinde kat l m fazlayd. S n f bilinçli kadrolar n bu eylemde s n f kimli ini öne ç - kard ve kapitalist-emperyalizmin somut biçimde karfl ya ald görüldü. Kitle eylemlerinin alabildi ine y nsal ve alabildi ince demokratik oluflu ve ayr ca sistemi somut talepleriyle do rudan karfl ya al fl önemlidir. AKP nin bu eylem karfl s ndaki tehditleri sökmemifltir. Eylem kendi meflruluk ve yasall n kan tlam fl-göstermifltir. Kamu emekçilerinin 25 Kas m 2009 eyleminin, bir gün ile s n rl oluflu ve yay lma istidad göstermemesine ra men, kütlesel ç k fllar n do ru önderlik, strateji ve taktikleriyle örgütlendi inde daha görkemli olaca anlafl lm flt r. Ayr ca, bundan sonra gerçeklefltirilecek kütlesel ç k fllara moral bir etkisi de olmufltur. Bu eylem hâkim gerici s n flar n saf nda bir gedik açamad. Talepleri gerçekleflemedi. Eylemi gerçeklefltiren kamu emekçileri saf nda da dayan lmaz bir ekonomik s k nt yoktu. 25 Kas m 2009 eyleminin art lar n yan na almak, zaaflar n da elefltirip aflmak gündeme gelmifltir. Daha sonraki kütlesel ç k fllar n somut talep ve hedeflerle nas l örgütlenmesinin dersleriyle iflaretlerini de vermifltir. KESK in taban ndaki tutarl kitle çal flmas yapan devrimci ve sosyalist kadrolar eylemin bu düzeyde örgütlenmesini sa lam flt r. Üniversiteli ve liseli ilerici gençlik, sendikas z, sigortas z, örgütsüz kesimler de özverileriyle eyleme kat lm flt r. Eylemi haz rlayan kadrolar tabandaki inisiyatiflerini güçlendirmeli, bir dahaki eylem için direnifl komitelerinin görevini kal c laflt rmal d r. nin Sözü: Kütlesel ç k fllar sa l sol lu burjuva partilerinin, AKP nin iflçi ve emekçi düflman çirkin yüzünü aç a vuracakt r. flçi, emekçi ve k r yoksullar n n birlik ve dayan flmas sa land nda pek çok fleyin de iflece i anlafl lm fl ve sistemi sarsacak eylemler gündeme gelmifltir. flçi s n f n n sendikal ve siyasal birli inin önemi bu eylemle bir kez daha kan tlanm flt r. Yeter ki Sol cenah m z anlaml ve ileri bir ad m atabilsin!.. Bu flarta ba l olarak Türkiye nin gündemi yar m saatte de iflecektir!.. Sosyal muhalefet dinamiklerinin en anlaml s ; Türk ü, Kürt ü, Alevi si Sünni si tüm renkleri ile bezenmifl iflçi s n f hareketi, sosyalist hareket, emekçi kad n hareketi, ilerici gençlik hareketi bu flarta ba l olarak iki ad m s çrama gösterecektir. 5

6 fl Kazalar Nas l "Soruflturuluyor"? Afla daki olay, birkaç ay önce Baflkentin semtlerinden birinde, Ankara yoluna yak n bir iflyerinde geçmifltir. Bir hâkim, bir ifl güvenli i uzman bilirkifli, katip ve mübaflirle avukatlardan oluflan mahkeme kafilesi, büyük iflyerlerinin de bulundu u bir mahallede, davac iflçinin ifl kazas geçirdi i garajdan bozma pres atelyesini güç bela buldu. Büyük firmalar n yak n nda, tabelas z ve d flar dan bak ld nda kilit alt ndaki bir depo veya garaj and ran iflyeri, ancak fabrikalar n görevlilerine sorularak bulunabildi. flyerine, tüm girifl cephesini kaplayan iptal edilmifl üç büyük demir kap dan birinin içinde yer alan ve ucu bir delikten d flar sarkan bir teli çekmek suretiyle aç lan daha küçük bir demir kap dan girilmektedir. Soka n görece kuytu bir yerindeki bu girifl, atelyenin karanl ile birlikte bafll bafl na tehlike arzetmektedir. Öyle ki, içeri girmeye çal flan ifl güvenli i uzman daha eflikte tak l p düflmekten zor kurtulmufltur. çerisi, cam bölmelerle ayr lm fl iki küçük idari k sm n d fl nda, iflin yap ld bölümden ibarettir. Böyle bir yere daha önce hiç girmemifl bir insan, efli i geçince kendini dünya de ifltirmifl sanabilir. Birkaç pres makinas n n ve say lar onu bulmayan iflçilerin çal flt bu iflyeri alçak tavanl d r ve içerisi lofltur. Çal flanlar n yafllar 28 ila 48 aras nda de iflmektedir. Her ne kadar, iflveren in kendine tan k olarak gösterdi i di er iflçiler, patronlar n n mahkemelik oldu u iflçisine daha az tazminat ödemesi için asgari ücretle çal flt klar n söyleseler de, bunun çok az daha üzerinde bir sefalet ücretiyle çal flt klar, çeliflkili ve acemice yönlendirilmifl ifadelerinden anlafl lmaktad r. Makineleri inceleyen ifl güvenli i uzman, yasak olan ve iptal edilmifl olmas gereken ayak pedal n n kolayca tekrar çal flt r labildi ini görmüfltür. Kazan n gerçekleflti i presteki çift el kumandas n n (yani ifl güvenli i kurallar na uygun olan tertibat n) yepyeni oldu- u dikkati çekmifl, bu da kazadan hemen sonra tak ld flüphesini do urmufltur. Ancak gerek patronun o s rada iflyerinde bulunan yak n gerekse patrona tan kl k eden iflçiler, kazadan sonra makinede de ifliklik yap lmad n savundular. fl güvenli i uzman, kaza geçiren iflçiye, neden ayak pedal yla çal flt n sordu unda, iflçi de ifli h zland rmak ve rand man art rmak için böyle yapt n söyledi. Daha sonra idari bölüme geçildi, hâkim taraf ndan -hemen hepsi de iflveren tan olan- tan klar n ifadesi al nd. flini kaybetme ve sefalet ücretini dahi alamama korkusu ve telafl içindeki ilk tan k, afla yukar fluna benzer bir ifade verdi: Befl y ldan bu yana presçi olarak çal fl yorum. Ben kaza s ras nda arkam dönük oldu u için olay görmedim. Ben kendim de bir iki kez ayak kumandas yla çal flt m. Daha seri ifl ç karmak için bu flekilde çal flt k. Ama bizden istenen belli bir say yoktu. flveren imiz bize hep Aman yavafl çal - fl n, acele etmeyin (!) der. Hemen ard ndan dinlenen iflyeri idare amiri, daha büyük bir firmaya yan ürün imal ettiklerini belirtti. flçiler, patronlar n aklama amac yla bu flahs n kendilerine acele etmemelerini söyledi ini belirtirken, bu ifadelerin verildi i odan n duvarlar nda çeflitli firmalar n yan ürünlerini üretmede gösterdi i yüksek performanstan ötürü iflverene verilen teflekkür ve kalite belgeleri ile çeflitli sertifikalar göze çarp yordu. Mahkeme hâkimi ve uzman ise, iflçilerin -köylü kurnazl n n içinde hemen kendini ele verdi i- ifadelerinden, her dediklerinin tam tersinin do ru oldu unu seziyordu. fl güvenli i uzman, idari ifller sorumlusuna makinelerin bak m ve onar m n n kim taraf ndan yap ld n sordu unda, sorumlu buna cevap olarak, makinelerin bak m n n iflverenin akrabas olan ve o s rada haz r bulunan flahs n sorumlulu unda oldu unu belirtti. Bu flahs n ise herhangi bir teknik e itimi yoktu ve sadece çocuklu undan beri bu ifllerle u raflt için sorumlu tayin edilmiflti. Kendisi teknik lise mezunu olan idari ifller sorumlusununsa bu makinelerden anlad yoktu. Öte yandan makinelerin onar m ndan ve bak m ndan sorumlu olan flahs n ise bir elinin bafl parmak d fl ndaki di er dört parma n n bulunmad ve parmaklar n yerinde deriyle yamanm fl bir düzlü ün bulundu u, heyetin gözünden kaçmad. Soruldu unda, kendisinin de parmaklar n bu makinelerde kaybetti i ortaya ç kt. Her iki sorumluya da iflçileri kurallara uymalar konusunda uyar p uyarmad klar soruldu unda (ki bu flah slar n, iflçilere bu kurallar anlatt klar na ve ders verdiklerine dair tutanak tuttuklar halde, anlatt klar n söyledikleri bu kurallar n ne oldu una dair bir fikirlerinin oldu u dahi flüpheliydi), herhangi bir iflçinin ifl güvenli i kurallar na ayk r hareketini gördüklerinde kendisini uyard klar n söyleyerek cevap verdiler. Ancak bu denli küçük, alçak tavanl, bir otomobil tamirhanesini and ran bir iflyerinde, çal flma koflullar n n zorunlu sonucu olarak, bu flah slar n her zaman gözlerinin önünde olan bir fley hakk nda gördü ümüzde uyar yoruz demeleri bafll bafl na flüphe uyand r c yd. flyerinde inceleme yapan mahkeme heyeti, gördüklerinden dehflete kap larak de il, dehfletin ve eziyetin s radan hale gelmesinden dehflete düflerek atelyeden ayr ld. okuru bir iflçi Kapitalist ülkelerde ifl yasalar nas l yap l r? "... flçi olarak çal flan herkes, çok s k olarak iflveren den hoflnutsuzdur ve ona karfl flikâyetle mahkemeye ya da resmî makamlara baflvurur. Gerek resmî makamlar gerekse de mahkeme, anlaflmazl genellikle iflveren in lehine çözerler ve onun taraf n tutarlar, iflveren ç karlar karfl s nda bu hoflgörü, genel bir kurala ya da yasaya dayanmaz, iflveren ç karlar n n savunusunda bazen çok bazen az gayretkefl olan ve meseleyi ya iflveren le dostluk iliflkileri nedeniyle ya da çal flma koflullar hakk ndaki bilgisizlik ya da nihayet iflçileri anlama yetene inden yoksunluk nedeniyle, haks z olarak iflveren lehine karar veren tek tek memurlar n lütufkârl na dayan r. Bu tür haks zl klar tek tek her durumda, iflçinin iflveren le anlaflmazl na ve memura ba l d r. Ancak fabrika öylesine bir iflçi kitlesini birlefltirir ve bunlar o derece ezer ki, tek tek her bir durumun incelenmesi olanaks z hale gelir. Genel kurallar konur, iflçilerin fabrikatörlerle iliflkisi üzerine bir yasa, herkes için ba lay c olan bir yasa haz rlan r ve bu yasada iflveren in ç karlar n n ilerletilmesi art k devlet iktidar taraf ndan saptan r. Tek tek memurlar n haks zl n n yerini yasan n haks zl al r. Örne in flöyle talimatlar yay nlan r: ifle gelmeme durumunda iflçi yaln zca ücreti yitirmekle kalmaz, üstelik ceza da ödemek zorundad r, buna karfl l k iflçiyi iflten ç karan iflveren ona hiçbir fley ödemez; ayr ca iflveren bu talimatnameye göre iflçiyi kabal k nedeniyle iflten ç karabilir, iflçi ise ayn nedenle iflveren i b rakamaz; nihayet iflveren para cezas verme, ücret kesintisi yapma veya fazla mesai talep etme vb. gibi birçok hak elde eder." (Lenin, Sosyal-Demokrat Parti'nin Aç klamalar yla Birlikte Program Tasla, Seçme Eserler, Cilt 1) Çeviren: Kemal Atefl 6

7 19 Maden flçisinin Katili Sermaye S n f d r Bursa-Mustafakemalpafla lçesi Alpagut Köyü Bükköy Madencilik firmas na ait kömür oca nda, 10 Aral k 2009 tarihinde ve akflam saat: da 19 maden iflçisi grizu patlamas sonucu hayat n kaybetti. Sendika düflman patronlar n 700 lira ücretle çal flt rd maden oca nda grizu ölçümü yap lmad, dinamit patlat ld ve yerin 220 metre alt nda çal flarak ekme- ini kazan rken mahsur kald. Bizim insanlar m z sömürü, kâr h rs, ihmal, ifl güvenli i yoklu u, denetimsizlik, teknik-teknolojik donan m eksikli i ve sendika düflmanl yüzünden katledildi. 19 iflçinin ölüm haberi ve nedenlerinin üstü burjuva bas n nda örtülmeye çal fl ld. Trajik ölüm a tlar çarp t l p sömürüldü. Kömür madeni 6 ay kapat ld! Patron kay plara kar flt! Sahte iflçi dostu pozundaki AKP li bakanlar n ziyaretini iflçiler protesto etti. flçiler, ölüm tüccarlar n n neden denetlenmedi ini sorarken, ölen iflçilere vaat edilen 5 fler bir lira yard m sözünü protesto ettiler. Bir iflçinin bedeli bu mudur?! diyen iflçilerin karfl s nda bakanlar kemküm etti. Dünya genelinde ifl kazalar nda Türkiye ilk üçüncü s rada. Dünyada 67 y lda iflçi grizu patlamas nda öldü. Türkiye de 54 y lda maden iflçisi öldü yer alt maden iflçisi Alpagut iflçileri gibi ölüm tehdidi alt ndad r. nin Sözü: Avantalar ve ya malar düzeninde patronlar büyük bir özgürlük içinde iflçi s n f n sömürmektedir. flçi s n f n n sendikal ve siyasal birli i sorununun önemi bu olayda da tüm yak - c l yla gündeme gelmifltir. Sendikalar ve sol örgütler Alpagut iflçilerini sahiplenememifl, sermaye s n f n n aç a vurulmas n sa layamam fl, yaln zca yasak savar biçimde ajitasyonla yetindi i görülmüfltür. 19 iflçinin bu biçimde ölümü ya da öldürülmesi türünden olaylar asla bir sosyal kader de ildir. Afl lmal d r. Afl lmas bizimhepimizin elindedir. Meslek Liselerinde Patronlar da Yönetici Olacak (Bas ndan) Mevcut Meslek Liseleri özellikle de 1950 lerden sonra sistemin kapitalistleflme mant na uygun olarak programlar ve atelye pratikleri de ifltirildi. Erkek Sanat Enstitüleri, Yap Enstitüleri, K z Enstitüleri cumhuriyetin kurulufl sürecinde Millî E itim Bakanl na ba l Meslekî ve Teknik Ö retim Genel Müdürlü ü ne ba l olarak e itim ve ö retim yap yordu. Bu kurumun bafl nda da Sovyetler Birli i nde e itim görmüfl, Sovyet deneyiminden büyük ölçüde esinlenmifl ilerici insanlar m z vard. An lan okullar meslekî ve kültürel aç dan önemli ayd n iflçiler yetifltirmifltir. DP iktidara gelince meslekî okullar, patronlar n ihtiyaç duydu u, sendikal ve siyasal taleplerle öne ç kmayan iflçiler yetifltirmeye bafllam flt r. Meslek Liselerindeki tüm ö retmenler bilinçli bir tercihle burjuvazinin politikalar n n uygulay c s kadrolardan oluflturulmufltur. Bu okullarda demokrat bir ö retmene asla rastlayamazs n z. Meslek Liselerinde daha çok varofllardaki emekçi halk çocuklar e itim görmektedir. Verilen meslekî e itim vas fs z iflçi yetifltirmektedir. Atelye ve laboratuarlardaki araç ve gereçler genelinde yoktur, olanlar da göstermeliktir. Kültür dersleri çok s n rl d r. Burjuvazi bunlarla da yetinmeyerek Meslek Liselerine patronlar n da yönetici olmas na karar vermifl?! Ne diyelim?! K rk bir kere maflallah!... Halk m z tevekkülle nas l Allah n dedi i olur diyorsa, günümüzde devlet tekelci kapitalizmi piyasan n dedi i olur diyerek Meslek Liselerini daha da kufla çevirmektedir. Kriz fiartlar nda Sermaye Daha Çok Kazan yor! Örnek 1: Vergi indirimli-çeflitli prim ve teflviklerle krizi atlatan tekelci sermaye holdinglerinden Koç Holding, 2009 un ilk dokuz ayl k döneminde 33 milyar lira konsolide sat fl geliri ve 28 milyar lira faaliyet kâr elde etti y l n n net kâr n n 1.1 milyar liraya ulaflt holding yetkililerince ifade edildi. Örnek 2: Do ufl Otomotiv 38 bin adet araç satt. 15. kurulufl y ldönümünü kutlayan Do ufl Otomotiv, 9 ayda 38 bin 120 adet sat fl ile 40 milyon lira kâr etti. Do ufl Holding yetkilileri 2019 y l nda 45 bin civar nda sat fl yapaca n hedefledi ini duyurdu. Örnek 3: Do an fiirketler Grubu Holding A. fi., 2009 un ilk dokuz ayl k döneminde net sat fl gelirlerinin 7.6 milyar lira, faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr 385 milyon lira ve az nl k paylar sonras net dönem kâr ise 60 milyon lira olarak gerçekleflti. Örnek 4: TÜPRAfi n 26. kurulufl y ldönümünü kutlayan topluluk cirosunu yüzde 19, faaliyet kâr n yüzde 40 yükseltti. Örnek 5: Bankac l k sektörünün patronu BDDK baflkan Tevfik Bilgen, krize ra men çok yüksek kârlar elde eden bankac l k sektörünün 2009 y l n 20 milyar TL. kârla kapatt n aç klad. Krizden kârl ç kmas na ra men, TÜS AD n bu y lki son Yüksek stiflare Konseyi (Y K) toplant s na AKP iktidar n n siyaset ve aç l m politikalar ile tekelci sermayenin s k nt s damgas n vurdu. Y K baflkan Koç: Geliflmelerden çok ciddî endifle duyuyoruz. Kutuplaflma bizi a r sonuçlara sürükleyebilir. diyerek herkese itidal ve sa duyu ça r s nda bulundu. nin Sözü: Türkiye nin sahibi demek olan TÜS AD n ideolojik ve s n fsal ç karlar söz konusu oldu unda tarihsel deneyimleriyle iktidarlar yönetir ve yönlendirirler. lerici, demokrat, devrimci, yurtsever, sosyalist ve Marksist cenah m z n da çeflitli istiflari toplant lar yapmas n, kara gerici, rkç ve floven iktidarlar n iflçi s n f ve emekçi halklara karfl projelerini aç a vuracak ve de son tahlilde aflacak politikalar üretmesini öneriyoruz. 7

8 1945 sonras nda yeni sömürge ülkelerde kapitalizmin h zla geliflmesi, k rsal bölgelerdeki toplumsal yap n n bozulmas na neden olurken daha güzel bir yaflam oluflturmak isteyen milyonlarca köylü k rlardan flehirlere göç eder. Sanayinin nispeten zay f kald - /b rak ld bölgelerde flehirler yeterli ölçüde umut kap s olamay nca 100 binlerce vatandafl aç s ndan yurtd fl umut kap s olmaya bafllad l y llarda Almanya ile bafllayan süreç 12 Eylül 1980 sonras nda Suudi Arabistan, Libya, Katar, Dubai gibi Arap ülkelerine kayd. Yurt d fl n n umut kap s oldu u bölgelerimizden biri de Antakya. Bugün gurbet ya da yurtd fl olarak ifade edilen ülkelerde Antakya n n her köyünden yüzlerce insan bulunmaktad r. Gazetesi olarak Antakya özgülünde önemli bir sorun olan Yurt d fl nda çal flan iflçilerin ve ailelerinin sorununu ifllemek üzere Semir- Selva çiftine misafir olduk. Misafirlik s ras nda, efli yurt d fl nda olan Selva n n yengesi fiehide ve iki k z da bulunuyordu. Hep birlikte yaflad klar sorunlar konufltuk. : Kaç yafl ndayken ve neden Arabistan a gittin? SEM R: 21 yafl ndayken evlenmek ve ev sahibi olmak için gittim. : Orada ne ifl yapt n? SEM R: Önce garsonluk yapt m ama fazla yürümedi. Kefille aramda sorun oldu. Kefil Arabistan a gelip çal flan yabanc iflçiler için Allah tan sonra ikinci tanr gibi. Baflka bir kefille anlaflt ktan sonra önce karoculuk yapt m sonra da kendi hesab ma büfe ifllettim. : Kendi hesab n za nas l ifllettiniz? SEM R: Kendi hesab ma dedi im ifl flöyle: iflyeri kefilin ad na yap ld için kazan lan paran n büyük bir k sm n kefil al yor, ben ise belli bir pay al yordum. Yani ayl kç olarak de il, belli bir pay alarak geçiniyordum. : Kefile ne kadar veriyordun ve kendin ne kadar al yordun? SEM R: Ortalama olarak kefil (flu andaki Türkiye paras yla) bin al yordu. Ben ise TL al yordum. ki y l kadar iyi say labilecek bu parayla çal flt m. : Çal flma koflullar n z nas ld? Ayr ca orada nas l kal yordun? SEM R: Büfede sabah 5, akflam 12 aras nda çal fl yordum. Namaz saatlerinde büfe kapal oluyordu. Genellikle ö le 12 den 4 e kadar. Bu saatlerde uyumaya çal fl yordum. Herhangi bir sosyal hakk m z yoktu. Büfenin üstünde küçük bir oda vard. Yatma sorunumu orada hallediyordum. : Arabistan dakilerin sizlere karfl tutumu nas l? SEM R: Yabanc oldu umuz için bize küçük gözle bak yorlar, d fll yorlar ve eziyorlard. Bir sorun oldu u zaman siz bize hizmet etmek için geldiniz diyorlard. Haks z olduklar nda siz gelmeseydiniz bu sorunlar olmazd, o zaman sizden kaynakl diyorlard. Her flekilde biz haks z ç kar l yorduk. Bu davran fllar nedeniyle sinir hastas oldum. S k s k titreme oluyordu. Oradaki insanlara hem gün boyu çal fl yor hem de hakarete u ruyorduk. çime kapan p kimseyle konuflmaz oldum. S k s k kavgalar da yaflamaya bafllad m. : Kaç kardeflsiniz ve kaç n z Arabistan da çal fl yor? SEM R: 10 kardefliz; 7 erkek 3 k z. 7 erkek kardeflten 6 kardefl Arabistan a gitti. Halen 2 abim orada. A abeylerimden biri 6 y ld r gelmiyor. fli kötü gitti; epey borçland için gelemiyor. Ailesini de yan na getiremiyor. GURBETLERDE TÜKENEN HAYATLAR Arabistan da çal flan bir iflçinin ailesini getirebilmesi için ortalama olarak ayda 4 5 bin riyal kazanmas gerekiyor. : Anlad m kadar yla gitti in zaman evli de ildiniz. SEM R: Hay r evli de ildim. Yurtd fl na gittikten uzun bir süre sonra niflanland m. Niflanland ktan 29 gün sonra tekrar gitmek durumunda kald m. Niflanl m akrabam ama ben onu tan m yordum. Arabistan a gitti im zaman k z ufakt. Sonra döndü ümde niflanland k ama birbirimizi tan m yorduk. Niflanland ktan hemen sonra tekrar Arabistan a gitti im için daha çok telefonlaflarak, mesajlaflarak birbirimizi tan maya çal flt k. Tabii niflanl kald - m süre içinde harcamam n en önemli kalemini telefon oluflturdu 20 ay sonra izne geldim ve evlendim. : Evlendikten sonra Arabistan a tekrar gittiniz mi? Tekrar gitmeyi düflünüyor musunuz? SEM R: Hay r gitmedim. Burada tutunmaya çal fl yorum. fiu anda sanayide günlük 20 milyon al yorum. Çocu um var ve bununla ev ihtiyaçlar m karfl - layam yorum. Bazen gidip gitmeme i kendi içimizde tart fl yoruz. Gitmek istemiyorum ama bu flekilde yaflayabilmemiz de mümkün de il. Bunun için sa lam bir yer olursa tekrar gidebilirim. Buraya göre daha avantajl. Tam bu noktada SELVA söze girer. SELVA: Çok zorda kalmam z halinde eflimin gitmek zorunda kalaca n bilsem de Arabistan a tekrardan gitmesini istemem. K z m z büyürken babas n n da yan nda olmas n istiyorum. Yengelerimin ve çocuklar n n durumunu gördükçe kesinlikle gitmesini istemiyorum. Çocuklar baba konusunda çok hassas oluyorlar. Sohbetimiz devam ederken fiehide ile k zlar Özlem ve Gurbet e yurtd fl ile ilgili birkaç soru sorduk. : Kaç y ld r evlisiniz? fieh DE: 14 y ld r evliyim. ki k z m var. Özlem 12, Gurbet 5 yafl nda. : Efliniz ne kadar zamanda izine geliyor ve çocuklarla iliflkisi nas l? fieh DE:Ortalama olarak iki y lda bir geliyor. Bazen daha da gecikti i oluyor. zinde en fazla 6 ay kalabiliyor. Toplam 14 y l evli iz ama burada geçirdi i süre 2 3 y l geçmez. Çocuklar büyürken eflim uzaklarda oldu u için baba özlemi çekiyorlar. Arkadafllar n babalar yla görünce k skan yorlar. Babalar izine geldi i zaman önce yabanc gözüyle bak yorlar. Bir al flma devresi yaflan yor. Çocuklar tam al flt k derken baba tekrar gidiyor. Çocuklar n psikolojisi allak bullak oluyor. Özlem e babay soruyoruz. Özlem h çk r klara bo uluyor, uzun bir süre a lamaktan konuflam yor. Babay çok özledi ini telefonlarda her sesini duydu unda a lamakl oldu unu ama babay üzmemek için kendini tuttu unu konuflma bitti inde köfleye çekilip a lad n söylüyor. Özlem en çok okul ile ilgili sorunlar yaflad ve sorunun çözümü için baba soruldu u zaman üzülüyor, a l yor. Ö retmenleri ve arkadafllar baba ile ilgili sorular sorduklar nda sorular geçifltirerek ya da a layarak cevapland r yor. Babay otogarda u urlam fllar. Gurbet e yar n baba gelecek demifller. Gurbet her gün babay soruyormufl. Anne, baba gelmedi, ne zaman gelecek? diyerekten anneye küsüyormufl. Selva ve yengesi fiehide iki katl bir evde yafl yorlar. fiehide üst katta, Selva afla katta yafl yor. Selva yengesinin çok hassaslaflt n anlat yor. Bizim evde en küçük bir pat rt oldu u zaman, masadan sandalyeden bir fley düfltü ü zaman benden önce duyuyor ve bizlere sesleniyor. Yatmadan önce evin tüm kap ve pencerelerinin kilitli olup olmad n kontrol ediyor. Uzun bir sohbetten sonra teflekkür edip ayr l yoruz. 22 Aral k "Kapitalistleri iktidarda tutan sihir" iflçiler aras ndaki bölünmedir "...Ama ngiliz burjuvazisinin rlanda'n n mevcut ekonomisinde daha önemli ç karlar da vard r. Sürekli artan kiral k topraklara sahip olarak(?), rlanda sürekli kendi fazlas n ngiliz emek pazar na yolluyor, ve böylece ücretleri afla yönde bask l yor ve ngiliz iflçi s n f n n maddî ve moral konumunu daha da bozuyor. Ve hepsinden önemlisi! ngilteredeki bütün endüstriyel ve ticarî merkezler flimdi iki düflman kampa bölünmüfl bir iflçi s n f na sahiptir, ngiliz proleterler ve rlandal proleterler. S radan ngiliz iflçisi Irlandal iflçiden kendi yaflam standard n düflüren bir rakip olarak nefret eder. rlandal iflçiye oranla kendisini kendisini hâkim ulusun bir parças olarak görür ve bunun sonucu olarak da rlanda'ya karfl ngiliz aristokratlar n n ve kapitalistlerinin bir sopas haline gelir, bu da onlar n kendi üzerindeki hâkimiyetinin daha da güçlendirir. rlandal iflçiye karfl dinsel, sosyal ve ulusal önyarg lar yüceltirler. Ona karfl davran fllar ABD'deki "fukara beyazlar n" zencilere karfl davran fllar n n hemen hemen ayn s d r. ngiliz ona faiziyle paras n geri öder. O da ngiliz iflçisini rlanda'daki ngiliz egemenlerinin hem fluçorta hem de aptal bir sopas olarak görür. Bu düflmanl k bas n, vaizler, karikatürler, k sacas egemen s n flar n elindeki bütün araçlarla, suni olarak daima canl tutulur ve körüklenir. Örgütlülü üne ra men, ngiliz iflçi s n f n n güçsüzlü ünün s rr iflte bu düflmanl kta yatmaktad r. Kapitalistleri iktidarda tutan sihir de budur. Karl Marx, 9 Nisan

9 Marx okuyan bir iflçinin Ücretli Emek ve Sermaye Kitab yla ilgili notlar : Bir meta n fiyat n belirleyen rekabet, üç yönlüdür. Ayn meta, çeflitli sat c lar taraf ndan piyasaya sürülür. Ayn nitelikte metalar en ucuz fiyata satan, öteki sat c lar n aya n kayd raca ndan ve en büyük sürümü sa layaca ndan emindir. Demek ki, sat - c lar, mallar n sürümü için, pazar için karfl l kl çekiflir dururlar. Herbiri, satmak, olabildi ince çok satmak ve elinden gelirse öteki sat - c lar safd fl ederek yaln z kendisi satmak ister. Bunun içindir ki, biri ötekinden daha ucuza satar. Bunun sonucu olarak, sat c lar aras nda piyasaya sürdükleri metalar n fiyat n düflüren bir rekabet ç kar ortaya. Ama, buna karfl l k, al c lar aras nda da rekabet vard r ki, bu da piyasaya sürülen metalar n fiyatlar n n yükselmesine yolaçar. Son olarak, al c larla sat c lar aras nda da rekabet vard r; al c lar olabildi ince ucuza almak, sat c lar ise, olabildi ince pahal satmak isterler. (Ücretli Emek ve Sermaye, s ) 1) Deneyimlerim fl nda flunu söyleyebilirim ki siparifllerin ve kâr oran n n az çok bilindi i küçük iflletmelerin aksine, fabrikan n ölçe i büyüdükçe iflçilerin yukar da sözü edilen rekabetten, pazar n durumundan giderek daha az haberi oluyor. 2) Bu yüzden bilinçli iflçiler günümüzde patronlar n ve ekonomistlerin takip etti- i sermaye örgütlerinin, "iflveren" sendikalar n n yay nlar n, Kapital, Forbes vb. dergileri de takip etmeli, burjuva kanallar n n ekonomi programlar nda geçen terimleri iflçi arkadafllar n n anlayabilece i bir dille ifade edip bu programlarda ortaya konan düflüncelerin s - n fsal özünü ortaya koymal. 3) Yukar da belirtilen rekabet dikkatle takip edilirse iflçilerin patronlar aras ndaki rekabetten yararlanmas mümkün olabilir. 4) Pek çok iflçi arkadafl m, kâr n ve sömürünün üretimden de il de, üretim d fl ndaki alanlardan, örne in repo, faiz, rant içerisinde ya da masonlar, tarikatlar gibi ç kar gruplar n n birbirini kay rmas sonucu yap lan vurgunlardan elde edildi ini düflünüyor. Salim Ç nar Üretim Süreçlerindeki De iflmelerin S n f ve Sendikalar Üzerindeki Etkisi Üretim süreçlerinde yaflanan de- iflmeler, tüm dünyada sendikal hareketin zay flamas nda önemli bir rol oynam flt r. Bu de iflmelerin temelinde, y llar aras nda, emperyalist-kapitalist ülkelerde egemen olan Keynes çi ekonomik politikan n ve bunun temelini oluflturan Fordist sistemin t kanmas ve bunun yerine neo-liberal politikalar n yaflama geçirilmeye bafllanmas yer almaktad r lere gelindi inde emperyalist-kapitalist ülkelerde yaflanan geliflmeler, Fordist sistemi t kamaya bafllad. Bu geliflmelerin bafl nda kâr oran n n e ilimsel düflüflü yer almaktad r ler aras ndaki süreçte sabit sermayenin artan oran (de iflmeyen sermayenin de iflen sermayeye oran ndaki art fl), kâr oran nda e ilimsel bir düflüflü gündeme getirmiflti. Kâr oran ndaki e ilimsel düflüfl, tekelleri azami kâr sa layacak aray fllara sürükledi lere gelindi inde, emperyalist-kapitalist pazar n doyum noktas na ulaflmas, dayan kl tüketim mallar na olan talebi düflürmeye bafllad. Özellikle beyaz eflya, otomotiv sanayi gibi dayan kl tüketim mallar nda bu düflüfl yo un bir tarzda hissedildi. Pazar n yeniden canland r lmas aray fl n yo unlaflt rd. Bir di er nokta, emperyalist-kapitalist ülkeler aras ndaki iliflkilerdir: 2. Emperyalist Savafltan sonra, ABD, sistem içerisinde tek hâkim görünümündeydi lar n sonlar na gelindi inde ABD nin sistem içindeki ekonomik hegemonyas büyük oranda zay flam flt. ABD nin nispi zay flamas emperyalistler aras rekabeti k z flt rd. Böylece güvenli ulusal ve uluslararas pazar olgusu ortadan kalkmaya bafllad. Ayn dönemde ulusal ve sosyal kurtulufl hareketlerin kaydetti i geliflme, yeni pazarlar olanaks z k l yordu. Bu durumda emperyalist-kapitalist ülkeler var olan pazar n farkl boyutlarda derinlemesine aç lmas n zorlamaya bafllad lar. Tüm bu geliflmeler, kitlesel üretimi krize sokarken, yeni geliflen mikro elektronik teknolojilerin de katk s yla üretim süreçlerinin de iflmesi e ilimi bafllad. Bir yanda, küçük ve orta ölçekli firmalar n yo unlaflt s - nai bölgeler geliflirken, di er yanda büyük firmalar n küçük, görece özerk birimlere bölünmesi fleklinde bir ademi merkeziyetçi e ilim yayg laflt. Emperyalist-kapitalist flirketler azami kâr sa layabilmek noktas nda kitlesel üretimi tafleronlaflt rmakta; ço u zaman bunu ya orta nitelikteki iflletmelere fason üretim yapt rarak ya da kendi fabrikas nda taflerona ifl vererek yapmaktad rlar. Emperyalist-kapitalistler için tafleronlaflt rma, iflçilerin ücretlerinin düflürülmesi ve sendikas zlaflt r lmalar anlam na gelmektedir. Emperyalist-kapitalist sistemin krizinin afl lmas ndaki yeni üretim sürecine Japonlar esnek üretim ad n verdiler Azami kâr yasas kendini bir daha gösterdi. Emperyalist tekeller aras ndaki rekabet; maliyetleri azaltmaya ve ucuz iflgücü aramaya da itmifltir. Örne in Japonya aç s ndan Asya Kaplanlar bu ifllevi yerine getirmifllerdir. Bu ülkeler kad n ve çocuk iflgücünü yo un flekilde kullanm fllar ve kullanmaya devam etmektedirler. Geliflen süreç, tekelci sermayenin önündeki ulusal çitlerin kald r lmas n zorlamaya bafllad. Öncelikle, yapt klar çeflitli anlaflmalarla korumac yaklafl mlar n terk edilmesi istenmeye baflland. Ticaretin önündeki engellerin ulusal çitlerle kapat lmas zaman zaman emperyalistler aras h rlaflmalara neden olmaktad r. Özellikle Japonya n n kimi mallara kota koymas sert elefltirilere neden olmaktad r. Ulusal çitlerin kald r lmas ve emperyalist tekellerin önündeki engellerin kald r lmas süreci daha da h zlanmaktad r. Ba- ml ülkelerin ekonomileri de yeni iliflkilere uygun tarzda düzenleme yap lmaktad r ten bugüne kadar Türkiye ye dayat lan kimi yasalar, emperyalist tekellerin önündeki engellerin resmî olarak kald r lmas na yöneliktir. Yeni sürecin en önemli özelli i üretimin, ucuz iflgücünün bulundu u ülkelere kayd r larak yap lmas, ucuz iflgücü ile çal flan firmalar tafleron firma olarak kullanarak iflçi ücretlerinin minimum düzeye düflürülmesi ve sendikas zlaflt r lmalar ile yo un teknoloji kullan larak esnek üretime geçifl yaparak azami kar elde edilmesidir. Emperyalist-kapitalist sistemde yaflanan bu geliflmeler s n f ve sendikal hareket üzerinde büyük olumsuzluklar yaratm flt r. Üretim sürecinin parçalanmas iflçi s n f n n ortak hareket zeminini zay flatm flt r. Teknolojik geliflme ile birlikte bilgi ak flkanl n n h zlanmas ve bilginin metalaflmas yani parasal olarak getirisinin yüksek olmas kalifiye iflçide birey olarak hareket etme e ilimlerini güçlendirmifltir. Bu durum iflçiyle sendika aras ndaki mesafenin aç lmas na yol açmaktad r. K sacas, bir yanda kitlesel üretim tafleronlaflt r larak sendikas zlaflma, düflük ücret, kötü çal flma koflullar dayat l rken, öte yanda esnek üretim içerisindeki iflçilere daha iyi bir ücret, çal flma koflulu ve kimi zaman kardan küçük paylar vererek kalifiye iflçilerle, kitle üretim yapan ve kalifiye olmas na gerek olmayan iflçileri karfl karfl ya getirmektedir. Bir di er önemli nokta, 1970 lerin ortalar ndan itibaren uygulanmaya bafllanan neo-liberal politikad r. Neo-liberal politika, devletin ekonomideki a rl n azaltmaya yönelmifltir. Devletin ellerindeki kurulufllar n özelefltirilmeleri tek taflla bir kaç kufl vurmaya benzemektedir. Özellefltirme hem ideolojik bir sald r arac d r ve hem de eme in örgütlü gücünün da t lmas n n arac d r. Sovyet deneyiminin çözülüp y k lmas ndan sonra sald r n n ideolojik boyutu büyük önem tafl m flt r. Sonuç olarak özellefltirme ile birlikte sendikal iflçi say s ndaki duraksama, sendikas zlaflt rma büyük bir h z kazanm flt r. Özellefltirmenin yap ld - tüm ülkelerde, özellefltirilen devlet iflletmeleri, iflçileri iflten ç karmayla bafllamaktad rlar. Özellefltirme uygulamas sendikalar n güçlü oldu u ülkelerde ( ngiltere, Fransa gibi) muhalefetle karfl laflm fl olsa da sendikalar n zay flat l p çökertilmesinde önemli ifllev görmüfltür. Akman Erifl Hannao lu 9

10 flçiler Türk Metal- fl Sendikas Hakk nda Ne Diyor? Mess in flveren gazetesinin 2009 Nisan say s nda Türk Metal- fl Sendikas n n Ankara da Büyük Anadolu Oteli nde yap lan genel kuruluna iliflkin ilginç bilgiler yer almaktad r. 34 y ll k baflkan Mustafa Özbek, flakflakç lar n n deyimiyle Erkek Mustafa, "vasiyet ini yazarak ülkenin en büyük sendikas n n baflkanl ndan çekildi. Bu k demli faflist, sözde sendikas n karalama kampanyas na karfl koruma amac yla çekildi ini aç klad. fiöyle dedi: (Türk Metal) bayra m za, ba ms zl m za, devlete, millete, Cumhuriyete ve demokrasiye (kuflkusuz!) kendini adam fl bir sendika. Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk ü, davas n ve ilkelerini her zaman akl nda ve s rt nda (kesinlikle, iflçi s n f n n s rt nda!) tafl m fl bir sendika. Böyle oldu u için Türk Metal Türk Milletinin gönlünde taht kurdu. (...) Metal iflkolu Türk sanayinin can damar, sendika olarak bu damardan akan kan n durmas na asla izin vermeyin. (...) Kendinize inan n, sendikan za inan n. (Amin) fiaka bir yana Erkek Mustafa n n vasiyetinin bu son cümleleri önemlidir. Metal iflkolu, gerçekten de sanayinin can damar d r. Ayn zamanda / 16 Haziran Direnifli nin omurgas n oluflturan s n f bilinçli iflçilerin büyük ço unlu u da metal ifl kolundayd. Burjuvazi, bu iflkolundaki iflçileri kontrol alt nda tutabildi i sürece, yani Türk Metal sendikas ve benzer kurulufllar damardan akan kan n durmas na asla izin vermedi i, hâkimiyetleri sars lmad sürece, iflçi s n f - n n birli i gibi bozguncu ve "gomonist" amaçlar asla gerçekleflmeyecektir öncesinin bu eli kanl katilini destekleyen patronlar durumu çok iyi de erlendirmektedirler. Nitekim, bu genel kurulda konuflan T SK ve MESS in yönetim kurulu baflkan Tu rul Kutadgobilik, 34 y l sonra baflkanl ktan çekilmek zorunda kalan bu iflçi ve emek düflman asala n hizmetlerini göklere ç - karmaktad r: Mustafa Özbek in, vatan n bölünmez bütünlü ünün, demokrasinin, iflçinin onurunun ve eme inin korunmas d fl nda bir mücadelesi bugüne kadar olmam flt r. Say n Özbek in ülkeye ve millete (yani sermaye s n f m za ve onun mülküne) hizmetini sürdürece ine inan yorum ve bunu gönülden diliyorum. Hemen ard ndan bu patron temsilcisi, Türk Metal in MESS le iflbirli i içinde iflçiye ortak E itim Projesi dahilinde e itim olana sa lad n belirterek onu bir kere daha göklere ç karmaktad r. Bu kurula CHP den Cevdet Selvi, eski Türk- fl Baflkan Bayram Meral ve birkaç kifli daha kat lm flt r. Ama bu iki aktörün söylediklerini aktarmak flimdilik yeterlidir. MESS in, Türkiye iflçi s n f n n en büyük düflmanlar ndan biri olan, içinden Turgut Özal lar ç karan, hukukçular, siyasetçileri, h rs z ve katilleri, yerli yiyicileri ve emperyalizmin en ba naz iflbirlikçilerinden baz lar n bünyesinde hep birlikte istihdam eden bu gericilik yuvas n n temsilcisinin iflçinin onuru ile ülkenin bölünmez bütünlü ü nü bir araya koymas düflündürücüdür. Bu ve benzeri vatan nutuklar n n gerçek niteli i, iflçilerin birebir konuflmalarda Türk Metal hakk nda anlatt klar yla ortaya ç kmaktad r. Damardan Akan Kan ve flçinin S rt ndan Erkek Mustafa ve Çetesine Akan Para Sanayi bölgesi X kentindeki bir iflçinin sözlerini özetleyelim: Sizin bu adam (Mustafa Özbek) hakk nda bas ndan duyduklar n z hiçbir fley de il. Bir keresinde toplu sözleflme görüflmelerinde anlaflma sa lanamam flt. flyerinde bulunan temsilci, grev olacak diye bize duyuru yapt. Adam bir bakt ki iflveren arkas nda, k s k s gülüyor. Sordu ne var diye. flveren Seninkileri (sendikay ) bir ara da sözleflmenin durumunu sor istersen dedi. Me erse sözleflme çoktan imzalanm fl ve sendika bize haber vermemifl. Temsilci, sonradan ö rendik, Bunu iflçilere siz duyurursunuz diye istifa etmifl. Adam seni zerre kadar umursamaz, harcamaktan çekinmez. Baflkan olacak, iyi nutuk atar ama tüm mal mülkü kendine zimmetler. Malvarl sand n zdan fazlad r. Paflalar gibi kuvvetlidir. Di er sendikac lar kimse iplemez. flyerinde Türk Metal aleyhine, Mustafa Özbek aleyhine tek kelime edemezsin, a z n açamazs n. Açarsan, an nda durumu haber al p, -iflveren ister "Türk" ister yabanc olsun hiç fark etmez!!-, iflbirli i yapar iflverenle konuflurlar ve seni iflten att r rlar, tek kurufl alamazs n. Ama sendika senin ücretinden kesilen aidat al r. Baz flube baflkanlar 5-6 milyardan fazla, hatta nas l anlatay m, baya fazla ayl k al r. flçi fakirdir, cahildir. Bu adam iflçiyi çok güzel kafaya al r. Götürür iflçileri otellere, gezi düzenler, yedirir, içirir. Buralarda bilmem ne e itimi diye hocalar, profesörler, kerli ferli adamlar konuflma yapar. flçi daha önce hiç görmedi i hayat flartlar n görür, Özbek bunlar doldurufla getirir. Ondan sonra elbette iflçi onu alk fllar. Öyle görünmektedir ki Kutadgobilik gibilerin vatan n bütünlü ü sözü, iflverenlerle kol kola, hatta bazen onlardan daha ac mas z bir flekilde, iflçilerin s rt ndan yürütülen ayl klar n, aç k h rs zl n örtüsü, iflçinin onuru edebiyat ise en onursuz davran fllar n örtüsüdür. Türkiye de sendikal özgürlü ün olmad, çeteden farks z, mafyaya eflde er, sendikac l kla ilgisi olmayan (Bu ister Türk-Metal ister benzer baflka bir sendika olsun) devlet sendikalar yla iflverenlerin iflçinin s rt nda nas l oturup ba dafl kurduklar, birbirilerini nas l kollad klar aç kt r. Ama daha önemlisi, bu örnek, iflçi s n f n n birli i mücadelesinin, metal sanayi iflkolundaki bu diktatörlük y k lmadan gerçek anlamda verilemeyece ini kan tlamaktad r. okuru bir iflçi Hangi Yol ve Hangi Sol? Sol da yeni örgüt ataklar ço- ald : Marifet 3. Yol, Yeni-Sol, ve benzeri bilinen afl nm fl ve de afl lm fl örgüt anlay fllar na bir yenisini katmak de il, flçi s n f ndan oksijen alan, eme- in ve emekçinin sosyal / evrensel kurtuluflunu amaçlayan biricik YOL Nihai amac -hedefi: S n fs z, sömürüsüz, s n rs z, özgür, eflit bir dünya yaratmak olan SOL Aya n bu topraklara basan, kendi sentezini oluflturan, Kadrolar ayr flt r p bütünlefltiren, iktidara yürüyen hakikî SOL Patronum Marx Nas l Çürüttü? Burjuva ekonomistlerinin bir türlü çürütmeyi baflaramad Marx patronum çürütmeyi baflard. Nas l m? Önce Marx tan bir al nt yapal m:... iflgücünün üretim maliyeti nedir? Bu, iflçiyi iflçi olarak muhafaza etmek ve iflçiyi iflçi durumuna getirmek için gerekli olan masraflard r. Bundan ötürü, herhangi bir iflin gerektirdi i e itim süresi ne denli k sa olursa, iflçinin üretim maliyeti o denli az, ve eme inin fiyat, ücreti o denli düflük olur. Ç rakl k döneminin hemen hiç gerekli olmad, iflçinin kabaca maddî varl n n yeterli oldu u sanayi dallar nda, iflçinin üretimi için gerekli masraflar, hemen hemen yaln zca kendisini yaflatmak ve çal flabilir durumda tutmak için zorunlu metalardan ibarettir. Bunun içindir ki, eme in fiyat, zorunlu geçim araçlar n n fiyat ile belirlenecektir. (Ücretli Emek ve Sermaye, s. 193) Di er arkadafllar mla birlikte günde 16, bazen 18 saat çal flmama, patronun ald sipariflleri zaman nda yetifltirmemize ra men, patronumuz bir türlü belini do rultamad n söyleyerek maafl m z ödemiyor. Bir sabah uyand mda evde para kalmad n gördüm. Yol param bile yoktu. Çal flt m yer yürüyüfl mesafesinde olmad için çaresiz evde kald m. Saat on gibi patronum telefonla arad ve nerede oldu umu sordu. Maafl m ödemedi i için yol param n bile olmad n söyledim. Ba r p ça rmaya bafllad. Ertesi gün as k suratla beni arabas yla evden al p ifl yerine götürdü. Ertesi günlerde patronum bir gün gitmedi im için iflleri yetifltiremedi imizi söyleyip durdu. Patronum böyle biri iflte. Beni yaflatmak ve çal flabilir durumda tutmak için zorunlu metalar sa lamad halde, ifllerin yürümemesinin sorumlusu olarak beni gösteriyor ve böylece s n f n n hizmetindeki ekonomistlerin teoride yapamad n pratikte yaparak Marx çürütüyor. okuru bir iflçi 10

11 Çukurova Üniversitesi'nde ntihar Eden Temizlik flçisi Do an Aksu'nun An s na Bildi iniz gibi Çukurova Üniversitesi'nde, 25 Kas m 2009 tarihinde Do an Aksu adl 40 yafl ndaki iki çocuk babas tafleron iflçisi bir arkadafl çok ac bir flekilde intihar etmiflti. Aksu, intihar etmeden önce eflini telefonla arayarak, "Art k yapacak bir fley kalmad. Bayram geldi. Çocuklar n ve çevremdeki kiflilerin yüzüne bakacak halim kalmad. Hakk n z helal edin" diyerek kapatm flt ve ard nda "Lan para. Bu dünyada beni mahvettin. Öbür dünyada karfl ma ç kma" yaz l bir not b rakm flt. Asl nda böyle bir not b rakmam fl olsayd burjuva bas n nda olay n pek bir "haber de eri" bulunmayacakt ve zaten olayla ilgili haberlerde iflçilerin içinde yaflad klar koflullar hakk nda hiçbir fley söylememeye özen gösterildi. Baz yay n organlar nda Aksu'nun kredi kartlar borcu nedeniyle intihar etmifl olabilece i söyleniyordu oysa gerçek bu de ildi. Konuyla ilgili Dev-Sa l k fl sendikas taraf ndan yap lan aç klamada gerçek durum flöyle ortaya konuluyordu: "DO AN AKSU ne yapmak istemifltir de ekonomik olarak kald ramam flt r. Onu tan yan herkes herhangi bir kötü al flkanl olmad n, ihtiyaç olmayan harcamalardan özenle kaç nd n söylemektedir. Ama iflçi arkadafl m z affedilmez bir hata yapm flt r! TOK nin sat fla sundu u evlerden birine sahip olmak istemifltir. Çünkü o bir iflçidir, çal flmakta ve bu ülkeye hizmet etmektedir. yi kötü bir ev sahibi olmay hak etti ini düflünmüfltür! Evet, hatas budur: Tafleron iflçi olarak bir ev sahibi olmay istemek. Oysa bu ülkede tafleron iflçilerin ev sahibi olmas bir hayaldir. Onlar sadece bir köle gibi çal flmak için vard rlar. Bu ülkeyi yönetenler aç - s ndan tek anlamlar budur. Onlar ihale flartnamelerinde t pk medikal bir malzeme gibi al n p sat lan bir mald rlar bu düzenin gözünde. Bu yüzden arkadafl m z DO AN AKSU bir ev sahibi olmak istedi i için bu düzen taraf ndan ölümle cezaland r lm flt r. O intihar etmemifltir, bizzat tafleronluk sistemi taraf ndan katledilmifltir. 7 y ld r bir kamu kurumuna hizmet eden bir iflçi hâlâ asgari ücretle çal flt r l yorsa ve hiçbir güvencesi olmadan kölece çal flma koflullar na mahkûm edilmiflse bu hayattan ne beklentisi kalm fl olabilir? Ya ölü gibi yaflayacak ya da gerçekten ölecek!" Çukurova Üniversitesi'nde okuyan bir ö renci olarak, olay günlerinde Adana'da olmad m halde sonraki günlerde di er iflçi arkadafllarla yapt m konuflmalardan baz notlar tuttum. Bunlar afla da veriyorum. Önce en çarp c olan ndan bafllamak istiyorum. Bir iflçi, flöyle dedi : "Ev-Men'in (Tafleron firma) tüm iflçilere yapt bu. Herkesi asgari ücretle çal flt r yor. Adam ölmüfl mü kalm fl m umurlar nda bile de il. Üzerimdekilere bak. Bunlar bile yenilemiyorlar. Sabahtan akflama kadar çal fl p 3 kurufl para al yoruz. Rahmetli Do an'dan ne fark m z var? Evde han m da çal fl yor. O da olmasa, tek yol kal yor. O da Do- an' n gitti i yol." Gene Ev-Men'e ba l olarak çal flan bir iflçi, "Do an son günlerde çok durgunlaflt. Ben demifltim bu adamda bir haller var. Ne yalan söyleyeyim akl ma gelen bafl ma geldi. Para para deyip duruyordu. Allah rahmet eylesin. Hayat bu, ne yapal m. Ekmek aslan n a z nda" benzeri fleyler söyledi. Bir de kadrolu olarak çal flan bir iflçi (di erlerine nazaran maafl ve çal flma koflullar daha iyi): "Do an iyi biriydi. O da tafleron kurban oldu. Bak hiç kimse de ses ç karmad. Bizim üniversitenin gençlerinde de ifl yok. Harçlar için eylem yap yorlar. Peki, Do an neden öldü? Onun hakk n kim savunacak? Herkes kendi derdine düflmüfl. Ö renciler bile kendi derdinde. yi bir örgütlenme olsa bu sorunlar n hepsi çözülür. Adam ölümü göze alm fl zaten. Mücadelede ölmekten mi geri duracak?" Bu iflçi arkadafl haks z m? Ne yaz k ki de il. Çünkü üniversitede devrimci hatta Marksist, proletarya sosyalisti vb. olma iddias ndaki ve politik çal flma yapt klar n iddia eden arkadafllar n ciddî sorunlar yaflayan ve bilinçli ö rencilerden içten içe bir fleyler bekleyen iflçilerle ba lant kurmak için hiçbir çabalar yok. Bir iflçi arkadafl n yal t lm fl ve çaresizlik duygusu içinde, paran n diktatörlü üne dayanan bu sisteme isyan ederek intihara sürüklendi i bu olay bile, böyle bir ba kurma yönünde hiçbir k v lc m çakt rmaya yetmiyor ne yaz k ki. lerici ö renciler genellikle sadece ö renci sorunlar yla ilgilenmeyi daha uygun buluyorlar. Bu san r m di er üniversitelerin ço unda da böyle. Ancak bu durum afl labilir ve iflçilerle ö renciler aras nda karfl l kl dayan flma veya en az ndan iletiflim kurmaya dönük anlaml ad mlar at - labilir ve at lmal. " ntihar etmek çözüm de ildi" demek ve olay unutmak yetmiyor! Bu arkadafl, birazc k iyi örgütlenmifl dayan flmayla intihar çözümsüzlü ü yerine mücadelenin yaflam ateflini seçebilir miydi diye kendimize sormal ve ilerici, devrimci, sosyalist vb. olma iddias n n çok ciddî baz sorumluluklar oldu unun fark nda olmal y z. Çukurova Üniversitesinden okuru bir ö renci Türkiye nin Temel Sorunu Nedir? Bu soruya hemen herkes farkl cevaplar vermektedir: Nas l m? - Ordunun politika yapmas d r - Seçilenlerin memurlaflmas d r - Bürokrasidir - Parlamentodur - Bürokrasidir - Seçim kanunudur - Ayr mc l kt r - Demokrasi sorunudur - Siyonizm dir - ABD-AB ye ba ml l kt r - Cins ayr mc l d r - Faflizm tehlikesidir - Kürt sorunudur - Türk sorunudur - flsizliktir - fieriattan kopmad r - Kemalizm den kopamamakt r - Resmî tarihtir - Bat c l kt r - AB ye girememektir - Avrasyac l kt r - slâmiyet e dönüfltür - Laik-fieriat çat flk s d r - Kimlik meselesidir - Anayasad r - Adaletsizliktir - E itimdir - Cehalettir - Sa l kt r - Hukukun katlidir - Silahl mücadeledir - Sol un öndersizlik krizidir - Do an n ve çevrenin tahrip edilmesidir - Toplumun politikas zlaflt r lmas d r - Proletaryan n politika d fl nda tutulmas d r - Düflünce ve örgütlenme özgürlükleri önündeki kanuni ve keyfi engellerdir - Üniversite okumufl ayd n lar n ihanetidir - Sendika a alar d r Bu türden cevaplar daha da uzatmak mümkündür. nin Sözü: Türkiye nin birincil temel sorunu: nsan n ve insanl n düflman olan uluslarötesi tekelci sermayeye kölece ba l, NATO + IMF + DB + DTÖ cü haks z, eflitsiz, hukuksuz, sömürücü ve ahlâks z kapitalist sistemidir. kincil temel sorunu kapitalizme karfl mücadele yürütecek en temel arac n eksikli i sorunudur. Resmî Rakamlarda flsiz Say s 8 Milyonu Geçti Türkiye statistik Kurumu (TÜ K), 2008 l Düzeyinde Temel flgücü Göstergeleri ni aç klad. Buna göre iflsizlik oran ve istihdam oran afla - daki gibi oldu. flsizlik oran %11 oldu. (yaklafl k 8 milyon) flsizlik oran n n en yüksek oldu u iller s ras yla, yüzde 22.1 le fi rnak, yüzde 20.5 le Adana, yüzde 18.3 le Hakkari oldu. flsizlik oran n n en düflük oldu u iller ise s ras yla, yüzde 3.7 yle Ardahan, yüzde 4.1 le Kars ve yüzde 4.7 yle Bayburt olarak belirlendi. Bu rakamlar 2008 y l na ait resmî rakamlard r ve biz biliyoruz ki resmî rakamlar tam gerçe i yans tmaz y - l ndaki iflten ç karmalar, krizin etkisini de dikkate ald - m zda Türkiye de iflsizli in çok daha üst boyutta oldu unu söyleyebiliriz. 11

12 fite ÖZGÜR DÜNYA Yönetmen: Ken Loach Senaryo: Paul Laverty Yap mc : Rafal Buks, Ulrich Felsberg, Tim Cole Görüntü Yönetmeni: Nigel Willoughby Müzik: George Fenton Da t m: Tiglon Filmin Websitesi: Gösterim Tarihi: 19 Eylül 2008 (Türkiye) Türkiye de 19 Eylül 2008 tarihinde gösterime giren iflte özgür dünya filmi çok çarp c bir içeri e sahip. Özellikle de günümüz ve gelecek aç s ndan iflçi s n f n n karfl laflaca sald r lardan bir ve belki de en önemli olan na de inmektedir. Film her ne kadar göçmen iflçilerin yaflad sorunlara de iniyor gibi görünse de, geçen aylarda bir gece operasyonu ile meclisten geçen fakat daha sonra Cumhurbaflkanl na tak lan bir konuya iflaret ediyor. Kiral k flçi Bürolar -Özel stihdam Bürolar. Di er bir isimle iflçi simsarl. Evet, yanl fl okumad n z. Filmin vermek istedi i bir mesaj da bu gün Avrupa n n ço u yerinde yavafl yavafl hayata geçmekte olan ve Türkiye de de uygulanmak istenen, iflçinin her türlü hakk n, güvencesini ortadan kald ran, düflük bir ücretle çal flt ran, sefalet koflullarda bar nma ve yaflamaya mahkûm eden Özel stihdam Bürolar n n sömürdü ü hayatlard r. Bu aç dan bakarak iflçi s n f ve emekçilerin hiç de uzak olmayan bir gelecekte karfl lar na ç kacak bu sald r n n görüntüsünü ç plak gözle görmek üzere bu filmi izlemeleri gerekti ine inan yoruz. zleyelim ki, hep beraber bizi neyin bekledi ini görelim ve ne yapaca m z bu günden düflünelim. Filmi bir de kendi tan t m ndan okuyal m: Ken Loach, Özgürlük Rüzgâr 'n n hemen ard ndan çekti i bu son dram yla günümüz Londra's na dönüyor ve kameras n yeniden toplumsal konulara çeviriyor. flte Özgür Dünya, yasad fl göçmen iflçiler meselesini kurbanlar n de il, suçlular n gözünden ele al yor. fl yerinde gördü ü kötü muameleden b km fl olan ve o lunun gelece i için endifle eden Essexli genç kad n Angie, kendi iflini kurmaya karar verir: Londra'da bir bar n arka taraf nda kurdu u ofiste göçmen iflçilere ifl bulacakt r. Angie baflar ve servet basamaklar - n t rman rken, dünyay döndüren para illetiyle ne kadar ileri gidebildi ine tan k oluruz. SEND KALAR ÜZER NE LEN N, (512 sayfa) fiç LER Ç N TEMEL HUKUK B LG LER Av. Zeki Öçal, (264 sayfa) fiyer SEND KA TEMS LC L ATANMASI-GÖREVLER -GÜVENCES Av. Zeki Öçal, (104 sayfa) Kemal Urgenç Fiyat Özel ndirimli Sendikalar Üzerine TL TL. flçiler çin Temel Hukuk Bilgileri TL TL. flyeri Sendika Temsilcili i 5.00 TL TL. okurlar bu temel baflucu kitaplar n gerek illerdeki gönüllü muhabirlerimizden, gerekse Büro muzdan özel indirimli olarak edinebilirler. Posta ile de gönderilir. Web : E-posta : iscibirligigazetesi@gmail.com fiç -K TLE GAZETES YIL : 1 SAYI : 2 ARALIK 2009 Süresi: fiimdilik 2 Ayda Bir Yay nlan r Fiyat : 1 TL Sahibi: S rr Öztürk Yaz flleri Müdürü: Özkan Ayd nl Yönetim Yeri ve letiflim: Akb y k De irmeni Sok. No:33/A Sultanahmet -Eminönü - stanbul Telefon: (0212) Fax: (0212) Posta Çeki No: Banka Hesap No: fl Bankas Ca alo lu fiubesi (1095) Abone: Yurtiçi y ll k: 6 Say 6 TL Yurtd fl : Üç kat Yay n ilkelerimizle ba daflmayan ilanlar kabul edilmez. Yay n kurulu yazarlar ve ilkelerimiz d fl nda yaz kabul edilmez. Yaz l metinler kaynak gösterilerek kullanabilir. Teknik Büro: Sorun Teknik Büro Bask : Kenan Ofset Davutpafla Cad. Güven San. Sit. C Blok No: 258 Topkap / stanbul Yay n Türü: Yerel Süreli ISSN: