XVI. YÜZYILDA SÖ ÜT YÖRÜKLER Sögüt Yoruks (XVI. Century)

Transkript

1 XVI. YÜZYILDA SÖ ÜT YÖRÜKLER Sögüt Yoruks (XVI. Century) Sadullah GÜLTEN 1 ÖZET Yörüklerin dar alanda konar-göçerlik yapmalar ve yar -yerleflik bir hayat yaflamalar boy yap lar n n k smen bozulmas na neden olmufltur. Buna ra men, bölgede Karaca Koyunlular, Çulluyan Yörükleri ve Karacalar gibi büyük gruplar görmek mümkündür. Bu gruplardan baz lar nüfus art fl n n etkisiyle Bat Anadolu nun farkl sancaklar na da lm flt r. Bat Anadolu nun farkl sancaklar nda rastlanan gruplardan biri de Sö üt Yörükleri dir. Sö üt Yörükleri, Hüdavendigâr sanca n n hemen hemen bütün kazalar ile Biga, Karasi ve Kocaeli sancaklar n n baz kazalar nda görülmektedir. Hüdavendigâr ve Biga sanca nda bulunan gruplar n hukukî nizamlar ve vergilerine dair aç klamalar n yer ald kanunnâmede Sö üt Yörükleri nin tarihî yak nl klar aç kça görülmektedir. Bunlar n aralar ndaki tarihî iliflki, hukukî nizamlar, yaylak-k fllak mahalleri ile nüfus ve ekonomik yap lar bu araflt rman n konusunu teflkil etmektedir. Anahtar Kelimeler: Yörükler, Hüdavendigâr, Biga, Karasi. ABSTRACT That Yoruks had a nomadic life on a narrow space and hed a half-settled life, led to partial degradation of the family size structure. Nevertheless, in this region it is possible to see large groups like Karaca Koyunlular, Çulluyan Yörüks and Karacas. With the effect of population growth, some of these groups spreaded to different sanjaks in western Anatolia. One of the groups found in different sanjaks of Western Anatolia is Sö üt Yoruks. Sö üt Yoruks can be seen in almost all of the towns 1 Uzm. Dr., Tapu ve Kadastro Genel Müdürlü ü Tapu Arfliv Dairesi Baflkanl Arfliv Uzman. sadullah-gulten@hotmail.com Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

2 Sadullah GÜLTEN in Hüdavendigar sanjak as well as in some towns of Biga, Karasi and Kocaeli sanjaks. Historical closeness of Sö üt Yoruks can clearly be seen in law book in which explanations about legal statute and taxes of groups located in Hüdavendigar and Biga sanjaks are stated. Their historical relationship, legal statutes, the places they locate, their population and economic structure are the main concern of this study. Key Words: Yörüks, Hüdavendigar, Biga, Karasi. Girifl Osmanl Devleti döneminde konar-göçerler yaflad klar bölgelere göre bir tasnife tâbi tutularak Türkmen ve Yörük olarak isimlendirilmifllerdi (fiahin, 2006: 61). Yörük ad n n yörü-yürü fiilinin sonuna gelen k yap m eki ile türetildi i ( nalc k, 1996: 42) ve yürüyen, sefere koflan, çad r halk, bir yerde durmay p devaml yer de ifltiren göçebe manas na geldi i kabul edilmekle birlikte (Sümer, 1994: 14; Gündüz, 1997: 38), bu tarifler kanunnâmelere göre yap lm fl olmas ndan dolay Yörükleri tam olarak karfl lamamaktad r. Tahrir defterlerinden edinilen bilgilere göre, örne in Karaca Koyunlu, Saruhan, Karasi ve çel Yörükleri nin oldukça önemli bir k sm yerleflikti. Dolay s yla, onlar bir yerde durmayan, devaml yer de ifltiren gruplar olarak tavsif etmek mümkün de ildir (Gülten, 2008: 23). Yine, K z l rmak yay ndan güneye do ru çekilecek bir çizginin bat s nda kalan bölgede yaflayan konar-göçerlere Yörük, belirtilen çizginin do usunda kalanlar ise Türkmen olarak adland r lm flsa da (Sümer, 1950: 520) Yörük ve Türkmenleri co rafî saha itibariyle birbirinden kesin çizgilerle ay rmak güçtür. Zira bu tabirler, ayn bölgede, ayn göçebe grubunu ifade etmek için de zaman zaman birbirinin yerine kullan lm flt (Gündüz, 1997: 40). Yörükler daha çok belli bir sanca n s n rlar dâhilinde kendilerine tahsis edilmifl yaylak ve k fllaklar aras nda konar-göçerlik etmifllerdi. Dar alanda yap lan hayvanc l k, tar m alanlar na yak n bir ekonomik faaliyeti gerektirdi inden, Yörüklerin yerleflik hayata geçiflleri h zl yd (Gündüz, 2003: 358). Onlar n yerleflik bir karakter göstermeleri, yaylak ve k fllak mahallerinin dar alanda olmas ve genel itibariyle has ve vak f reayas olmalar devlet taraf ndan s k bir flekilde kontrol alt nda tutulmalar na neden olmufltu. Belirtilen sebeplerin de etkisiyle Yörükler in boy/taife yap lar n n k smen bozuldu u anlafl lmaktad r. Buna ra men, Yörükler aras nda boylar /taifeleri görmek mümkündür. Bu gruplardan baz lar n n da ld klar sahalar ve isimleri flu flekildedir: Ayd n sanca nda Karaca Koyunlular ve Yeniflehir Yörükleri; Kütahya sanca nda Akkeçili, Akkoyunlu, Bozgufl, K lcan, Kay, Müselleman- Toplu ve Çobanlar; Mentefle sanca nda Oturak Barza, 236 Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

3 XVI. Yüzy lda Sö üt Yörükleri skender Bey, Kay, K z lca Keçili, Horzum, Yahfli Bey, K z lca Bal kç, Göçer/Oturak Küre Barza, Güne Barza ve Karaca Koyunlu; Saruhan sanca nda Mukataa, Ellici, Karacalar, Bu urcular, Demirci ve Kurt Tutan; Teke sanca nda Varsak ve Ulu Yörük; Biga sanca nda Karacalar, Bu urcular ve Sö üt Yörükleri; Hüdavendigâr sanca nda Karacalar ve Sö üt Yörükleri; Hamit sanca nda E irdir, Ali Fahreddinli ve Dirkemifl; Karasi sanca nda ise Karacalar, Bu urcular, S nd rg ve Sö üt Yörükleri dir (Gülten, 2008: 31-32). Yukar daki bilgilerden de anlafl laca üzere Karacalar, Bu urcular, Karaca Koyunlular, Kay lar ve Sö- üt Yörükleri farkl sancaklarda görülmektedir. Bu ba lamda, Sö üt Yörüklerini Biga, Hüdavendigâr ve Karasi sancaklar nda tespit etmek mümkündür. Üç sancakta görülen Sö üt Yörükleri nin zamanla Sö üt bölgesinden ayr larak belirtilen sahalara da ld klar ifade edilebilir. Konar-göçer teflekküllerinin isim almalar nda göz önünde bulundurulan esaslardan birisi, co rafî saha olarak bulunduklar eyalet, sancak, kaza ve nahiye isimleriydi (Sümer, : 515; fiahin, 2006: 116). Halep ve Yeniil Türkmenleri, Kütahya ve Ankara Yörükleri bu cümledendir. Bu çerçevede Karasi, Biga ve Hüdavendigâr sancaklar nda görülen Sö üt Yörükleri nin de isimlerini Sö- üt bölgesinden alm fl olduklar kuvvetle muhtemeldir. Fakat, XVI. yüzy ldan önceki dönemlere ait tarihî vesikalara sahip olmad m z için bu gruplar n belirtilen bölgede ne kadar kald klar n tespit etmek mümkün de ildir. Bununla birlikte, isimlerinin bölgeye nispetle Sö üt Yörükleri flekline dönüflmesinden, onlar n Sö- üt bölgesinde uzun bir süre kald klar söylenebilir. XVI. yüzy la gelindi inde ise art k Sö üt Yörükleri nin Sö üt bölgesinde kalmad klar görülmektedir. Onlar, Hüdavendigâr sanca n n Adranos, negöl, Gönen, Kite, Bergama, K z lca Tuzla, Mihaliç, Tophisar; Biga sanca n n Çan ve Ezine; Kocaeli sanca n n Akhisar, Akyaz ve znik; Karasi sanca n n ise S nd rg ve Edremit kazalar na da lm fllard. Sö üt Yörükleri nin Sö üt kazas ndan nispeten uzak sahalarda tahrire tâbi tutulmufl olmas n n sebebi nüfus art fl olmal d r. Nüfus art fl sonucunda Sö- üt bölgesini terk eden cemaatlerin belirtilen bölgelere da ld klar ifade edilebilir. Hüdavendigâr sanca ndaki Sö üt Yörükleri nin tamam, Karasi sanca ndakilerin ise bir k sm Müteferrika-y Sö üt bafll alt nda kaydedilmifllerdi. Bu bilgiden hareketle, Sö üt Yörükleri ne tâbi ana kitlenin Biga sanca na gitmifl olabilecekleri, müteferrik gruplar n ise bu ana kitleden ayr larak di er sancak ve kazalara da ld klar düflünülebilir. Biga sanca ndaki Sö üt Yörükleri nin hukukî nizamlar ve vergilerine dair bilgilerin yer ald kanunnâmede bunlar n Bursa da bulunan Emir Buhari evkaf reayas olduklar ; fakat art k vak f topra nda otur- Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

4 Sadullah GÜLTEN may p baflka sancaklara göçtüklerinden dolay vak f reayal ndan ç kart larak padiflah haslar na dâhil edildikleri belirtilmektedir. Bu itibarla, burada bulunan Sö üt Yörükleri nin 1516 dan önceki bir tarihte Hüdavendigâr sanca ndan, dolay s yla da Sö üt bölgesinden geldikleri aç kça görülmektedir (BOA. TD. nr. 59, s. 268). I. Hüdavendigâr Bölgesindeki Gruplar Hüdavendigâr sanca n n 1521 tarihli evkaf defterinde Sö üt Yörükleri bir kalemde Müteferrika-y Sö üt bafll alt nda kaydedilmiflti. ki grup hâlinde kaydedilen cemaatler Tophisar kazas nda olup, cemaatlerin ilki 556 hâne, 182 mücerred ve 1 imam olmak üzere 739; di er cemaat ise 12 hâne ve 2 mücerred olmak üzere 14 vergi neferiydi. lk bahsedilen grubun bennâk, koyun, cürm ü cinayet, bad- heva ve arusane vergileri akçeydi. Di er cemaat ise 144 akçe bennâk resmi ödemiflti. Koyun vergisinin 2 koyuna 1 akçe al nd dikkate al nacak olursa, cemaatlerin elinde adet koyun oldu u söylenebilir (BOA. TD. nr. 113, s ; BOA. TD. nr. 166, s. 57; Barkan-Meriçli, 1998: 279) tarihinde Müteferrika-y Sö üt bafll alt nda bir kalemde yaz lan cemaatler 1573 tarihli evkaf defterinde hem isimleri ayr ayr verilerek hem de bulunduklar kazalar belirtilerek kaydedilmiflti. Bu ba lamda Bahfl lar, Keçili, Mahlut- Keçili, Bafl Karalar, Yollular, Bayraml, Gür-erlü (?), Köçekler, Feranlar, Ka an, Bal k Hoca, Saruhanlar, Bafl Karalar, Kalayc lar, Kara Ahmedler, Bunamak, Gök Bahfl, Hal c lar, Münirli, Uzuncalar, Ediceli, M hluyan, Malkoç ile isimleri belirtilmeyen on bir cemaat Hüdavendigâr sanca n n Adranos, negöl, Gönen, Bergama, K z lca Tuzla, Kite, Mihaliç ve Tophisar kazalar yla Kocaeli sanca - n n Akhisar, Akyaz ve znik kazalar nda tespit olunmaktad r. Bahsedilen cemaatler 758 i hâne ve 486 s mücerred olmak üzere toplam vergi neferine sahipti. Cemaatlerin bu tarihteki bennâk, koyun, cürm ü cinayet ve bad- heva ile arusane vergileri akçeydi. Cemaatlerin ödedikleri koyun vergisinden anlafl ld kadar yla ellerinde adet koyun bulunmaktayd (KKA. TD. nr. 570, v. 176b-185a; BOA. TD. nr. 1020, s. 17, 30 ve muhtelif sayfalar) tarihli di- er bir Hüdavendigâr evkaf defterindeyse Müteferrika-y Sö üt isimli bir cemaate rastlan lmaktad r. Kite kazas nda bulunan cemaatin gelirleri negöl kazas nda bulunan shak Pafla vakf na aitti. Bahsedilen cemaat 9 hane 3 mücerredden müteflekkildi (KKA. TD. nr. 585, v. 318a). Sö üt Yörükleri ne tâbi cemaatlerden baz lar yerleflik olup, baz lar ise yaylak ve k fllak sahalar na sahipti. Buna göre, Müteferrika-y Sö üt fleklinde kaydedilen cemaatlerden baz lar Adranos kazas n n Dere li (KKA. TD. nr. 570, v. 238 Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

5 XVI. Yüzy lda Sö üt Yörükleri 178a), znik kazas n n K l ç (KKA. TD. nr. 570, v. 185a) ve Kemedezi karyelerinde sakindi (KKA. TD. nr. 570, v. 181b). Bafl Karalar cemaati ise Kanl Çukur da oturmaktayd (KKA. TD. nr. 570, v. 180a). Öte yandan, Müteferrika-y Sö üt cemaatlerinden biri Sö üt kazas na tabi köylerden Hala da k fllamakta, Adranos kazas nda yaylamaktayd. Yollular cemaati Biga kazas nda k fllamakta, negöl kazas nda yaylaya ç kmaktayd (KKA. TD. nr. 570, v. 180b). Son olarak, Gök Bahfl cemaati ise Kemedezi de k fllamaktayd (KKA. TD. nr. 570, v. 182a). Her iki tahrirde de cemaatlerin gelirleri II. Murad evkaf na ait olarak kaydedilmifl olup (Düzbakar, 2003: 63), zamanla cemaatlerin vergi nizamlar nda baz de- iflikliklerin yafland anlafl lmaktad r. Bu ba lamda, koyun sahipleri bir sürü koyuna karfl l k 44, koyunu olmayanlar ise 12 akçe vergi öderken, sonradan yap - lan düzenleme ile vergileri di er Osmanl topraklar nda oldu u gibi 2 koyuna 1 akçe al nmas flekline dönüflmüfl ve hiç koyunu olmayan veya koyun say s 24 den az olanlardan ise standart 12 akçe bennâk vergisi al nmas tembih edilmiflti. Keza, bad- heva vergilerinin de tashihi öngörülmüfltü 2. II. Biga Bölgesindeki Gruplar Biga sanca nda bulunan Sö üt Yörükleri 1516 tarihinde Sö ütlü, di er Sö- ütlü, Pafla Yi it ve Sarraçlar isimleriyle Çan kazas na kaydedilmiflti. Cemaatler toplam 83 hâne ve 20 mücerred olmak üzere toplam 104 vergi nüfusuna sahipti. Cemaatlerin toplam vergi miktar akçeydi. Koyun miktar ise 626 adetti (BOA. TD. nr. 59, s ; BOA. TD. nr. 166, s. 227) tarihinde ise Sö üt Yörükleri sekiz cemaatten müteflekkil olup, bu kez Pafla Yi it ve Sarraçlar Sö üt Yörükleri ne tâbi de ildi. Cemaatlerden üçü Yörükan- Sö üt fleklinde kaydedilmiflken, di er cemaatler H z r Fakihli, Kara Yahfli, Sakall O ullar, Gök Yusuf, Kara Umurlar ad n tafl maktayd. Bahsi geçen cemaatler 117 si hâne, 136 s mücerred olmak üzere toplam 253 vergi neferine sahipti. Cemaatlerin 2 (BOA. TD. nr. 113, s. 59.) Bkz. Mezkûr Sö üd reayas evvelden ganemleri olan reaya 2 koyuna 1 akçe vermeyip bir sürü koyunu olan reaya 44 er akçe verip ve koyunu olmayan reaya 12 fler akçe verirler idi. Öyle olsa evkaf- selâtin yaz l p bu kaz yye der devlete arz olundukta emr-i âli bunun üzerine mukarrer oldu ki, flol raiyyet ki koyunu olan kadim-i kadim üzere 2 koyuna 1 akçe verip ve 12 fler akçe dahi resm-i bennâk ve cürm ü cinayet ve resm-i arusiyelerin vereler ve flol raiyyet ki koyunlar yoktur resmi bennâk 12 fler akçe verip cürm ü cinayet ve arusiyelerin vereler mukarrer deyi kaydolmufltur. Defter-i köhne. ; (KKA. TD. nr. 570, v. 185a.) Mezkûrun Sö üt reayas, evvelden ganemleri olan reaya 2 koyuna 1 akçe vermeyip, bir sürü koyunu olan reaya 44 er akçe verip ve koyunu olmayan reaya 12 fler akçe verirlerdi. Öyle olsa, evkaf- selâtin yaz l p bu kaz yye der devlete azr olundukta emr-i âli bunun üzerine mukarrer oldu ki, flol raiyyet ki koyunu olan kanun- kadim üzere 2 koyuna 1 akçe verip ve 12 fler akçe dahi resm-i bennâk ve cürm ü cinayet ve arusiyyelerin vereler ve flol raiyyet ki koyunlar yoktur, resm-i bennâk 12 fler akçe verip cürm ü cinayet ve arusanelerin vereler, mukarrer deyi kaydolunmufl. Der defter-i köhne. Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

6 Sadullah GÜLTEN elinde adet koyun bulunmakta olup kara, mücerred ve koyun vergilerinin toplam akçeydi (KKA. TD. nr. 79, v. 157b-159b). Cemaatlerin k fllaklar na gelince, Yörükan- Sö üt isimli cemaatlerin ilki Ezine kazas na tabi Kayser (?) (KKA. TD. nr. 79, 157b), ikinci cemaat Torud köyünde k fllam flt (KKA. TD. nr. 79, 158a). Üçüncü cemaatin k fllak mahalli ise belli de ildir (KKA. TD. nr. 79, 158a). Öte yandan, H z r Fakihli cemaati Ezine kazas na tabi Uhud karyesi hududunda (KKA. TD. nr. 79, 158a), Kara Yahfli cemaati Mersin karyesinde (KKA. TD. nr. 79, 158b), Sakall O ullar cemaati Biga kazas n n Eli an (?) karyesinde (KKA. TD. nr. 79, 158b), Gök Yusuf cemaati Çan kazas n n Kurt Alm fl karyesinde (KKA. TD. nr. 79, 159a), Kara Umurlar cemaati ise Balya kazas n n Konufl karyesinde k fllamaktayd (KKA. TD. nr. 79, 159a). Hüdavendigâr sanca nda bulunan Sö üt Yörükleri nde görüldü ü gibi, bu bölgede bulunan cemaatlerin hukukî nizamlar ile vergilerinde de zaman içinde baz de ifliklikler yaflanm flt. lk dönemlerde Emir Buhari vakf reayas olan cemaatler vak f topra nda oturmay p, baflka sancaklara da lm fl olmalar ndan dolay, 1516 tarihinde vak f reayal ndan ç kart larak padiflah haslar na dâhil edilmifllerdi. Ödemeleri gereken vergiler ise t pk Hüdavendigâr sanca nda bulunan Yörüklerin ödeme oranlar na eflitlenmiflti. Bu cümleden olarak, burada bulunan Sö üt Yörükleri de bir dönem sürü bafl na 40 akçe ödemifllerken, sonradan 2 koyuna 1 akçe ödemeye bafllam fllard 3. Vergilerin tashih edilmesinden önce Hüdavendigâr sanca nda bulunan Sö üt Yörükleri sürü bafl na 44 akçe, Biga sanca ndaki Yörükler ise 40 akçe ödemifllerdi. Bize göre, iki rakam aras nda görülen bu fark ya kâtip hatas ndan ya da Hüdavendigâr sanca ndaki Sö- üt Yörükleri ne getirilen ek mükellefiyetlerden kaynaklanmaktayd. III. Karasi Bölgesindeki Gruplar Karasi sanca nda bulunan Sö üt Yörükleri ne ise tarihsiz bir evkaf defterin- 3 (BOA. TD. nr. 59, s. 268.) Bkz. Cemaat-i Yörükan- hariç ez-defter. Vakf- Emir Seyid Buhari... koyunlusundan 40 koyunsuzdan 12 fler akçe vakfa verirlermifl. Ellerinde Bursa kad l nda fleri hüccetleri vard. Hazret-i Hüdavendigar a arz olundukta flöyle emr olundu ki, vakf n topra nda oturmay p âhar vilayete perakende olduklar sebepten vakfa caiz görülmedi i geri sair Yörükler kanun üzere has olunmak emr olunup deftere kaydolundu. Koyunlusundan resm-i ganem ve koyunsuzdan 12 fler akçe al na. ; (KKA. TD. nr. 79, v. 157b.) Bkz. Cemaat-i Yörükan- Sö üd. An havâss- hümayun defter-i atikte hariç ez-defter. Vakf- hazret-i Emir Seyid Buhari deyi kaydolunmufl. Koyunlusundan 40 ve koyunsuzundan 12 fler akçe vakfa verirlermifl. Ellerinde Bursa kad s ndan fleri hüccetleri vard r. Hazret-i Hüdavendigâr a arz olundukta flöyle emr olundu ki, vak f topra nda oturmay p âhar vilayete perakende olduklar sebepten vakfa verilmek caiz görülmedi. Sair Yörükler gibi kanun üzere has olmak emr olunup koyunlusundan resm-i ganem ve koyunsuzdan 12 fler akçe al na deyi defter-i atikte mukayyet olma n hâlâ dahi defter-i cedid-i hakanî üslûb- sab k üzere has kaydolundu. 240 Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

7 XVI. Yüzy lda Sö üt Yörükleri de tesadüf edilmektedir. Defterin flekli özelliklerinden ve yaz karakterinden XVI. yüzy la ait oldu u anlafl lmakla birlikte, tarihi tam olarak tespit edilememifltir. Buna göre, sanca n S nd rg kazas nda Ba r an (BOA. TD. nr. 1024, s. 36), Edremit kazas nda Veledan- Kara Cafer, müteferrika-y Sö üt, Balc lar ve Kara Fakihler isimli cemaatler görülmektedir (BOA. TD. nr. 1024, s. 51, 53, 57). Cemaatler toplam 148 nefer nüfusa sahipken defterde hâne, mücerred ve muaf tasnifine gidilmemifltir. Cemaatlerin gelirleri II. Murad evkaf na ait olup, defterde cemaatlerin vergileri, sakin olduklar köyler ve yaylak-k fllak mahalleri hakk nda bilgi mevcut de ildir. Sonuç Sonuç olarak, Sö üt Yörükleri Sö üt kazas n n d fl nda tahrire tâbi tutulmufllard. Sö üt Yörükleri nin en kalabal k grubu Sö üt kazas n n da ba l oldu u Hüdavendigâr sanca nda bulunmaktayd. Sö üt Yörükleri nin kalabal k oldu u ikinci sancak Biga, üçüncüsü ise Karasi idi. Hüdavendigâr, Biga ve Karasi sancaklar nda tespit olunan Yörüklerden Hüdavendigâr sanca ndakilerin bulunduklar yerleri yaylak sahas olarak kullanm fl olabilecekleri ihtimaller dâhilindeyken, Biga ve Karasi sancaklar nda tespit olunanlar n ise Sö üt bölgesini çoktan terk ettikleri söylenebilir. Hüdavendigâr ve Biga sancaklar nda yaflayan gruplar n hukukî nizamlar n n ve vergilerinin anlat ld kanunnâmelerinin çok benzemesi ve Biga sanca ndaki gruplar n daha önce Bursa da bulunan Seyyid Buhari vakf - n n bulundu u Hüdavendigâr bölgesinden ayr ld klar yönündeki bilgiler Sö üt Yörükleri nin tarihsel yak nl klar n aç kça göstermektedir. Cemaatlerin nüfus art fl nedeniyle Hüdavendigâr sanca ndan ayr larak Biga sanca na gitmifl olmalar kuvvetle muhtemeldir. Bu itibarla, Sö üt Yörükleri örne inden hareketle, ayn ismi tafl yan cemaatlerin pek ço unun tarihsel yak nl klar n n bulundu u ifade edilebilir. Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /

8 Sadullah GÜLTEN KAYNAKLAR I. Arfliv Belgeleri Baflbakanl k Osmanl Arflivleri Tahrir Defterleri (BOA. TD.): 59, 113, 166, 1020, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlü ü Kuyûd- Kadîme Arflivi Tahrir Defterleri (KKA. TD.): 79, 570, 585. II. Araflt rma ve ncelemeler BARKAN, Ömer Lütfi-Enver Meriçli (1998): Hüdavendigar Livas Tahrir Defterleri I, Ankara. DÜZBAKAR, Ömer (2003/1): Hüdavendi ar Sahas nda Konar-Göçerler, Uluda Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y l. 4, Say. 4. GÜLTEN, Sadullah (2008): XVI. Yüzy lda Bat Anadolu da Yörükler, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bas lmam fl Doktora Tezi, Ankara. GÜNDÜZ, Tufan (2003): Osmanl Ekonomisi çinde Konar-Göçerler, Kâz m Yaflar Kopraman a Arma an, Ankara. GÜNDÜZ, Tufan (1997): Anadolu da Türkmen Afliretleri Bozulus Türkmenleri ( ), Ankara. NALCIK, Halil (1996): The Yürüks: Their Origins, Expansion and Economic Role, Oriental Carpet and Textile Studies, London. SÜMER, Faruk ( ): XVI. As rda Anadolu, Suriye ve Irak ta Yaflayan Türk Afliretlerine Umumî Bir Bak fl, stanbul Üniversitesi ktisat Fakültesi Mecmuas, C. XI, S SÜMER, Faruk (1994): Yörükler, Türk Dünyas Tarih Dergisi, S. 85. fiah N, lhan (2006): Osmanl Döneminde Konar-Göçerler, stanbul. 242 Türk Kültürü ve Hac Bektafl Velî Araflt rma Dergisi /