DÖVİZ KURU RİSKİ VE YÖNETİMİ
|
|
- Müge Aldemir
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI MUHASEBE VE FİNANSMAN BİLİM DALI DÖVİZ KURU RİSKİ VE YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS TEZİ CEREN ARSLAN ANKARA
2 T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI MUHASEBE VE FİNANSMAN BİLİM DALI DÖVİZ KURU RİSKİ VE YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS TEZİ CEREN ARSLAN TEZ DANIŞMANI YRD. DOÇ. DR. ORHAN ÇELİK ANKARA
3 T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI MUHASEBE VE FİNANSMAN BİLİM DALI DÖVİZ KURU RİSKİ VE YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS TEZİ TEZ DANIŞMANI: YRD. DOÇ. DR. ORHAN ÇELİK Tez Jürisi Üyeleri Adı ve Soyadı İmzası Tez Sınav Tarihi 3
4 Tezimi hazırlamamda emeği geçen Sayın Hocam Yrd. Doç. Dr. Orhan Çelik e ve aileme çok teşekkür ederim. 4
5 İÇİNDEKİLER DÖVİZ KURU RİSKİ VE YÖNETİMİ Sayfa No: İÇİNDEKİLER...I KISALTMALAR...IV TABLOLAR... V ŞEKİLLER...VI GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM: ULUSLARARASI PARA SİSTEMİ, DÖVİZ VE DÖVİZ KURLARINA İLİŞKİN KAVRAMLAR, DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ ULUSLARARASI PARA SISTEMI PARANIN TARIHINE KISA BIR BAKIŞ ALTIN STANDARDI ( ) SAVAŞ DÖNEMLERI ( ) BRETTON WOODS SISTEMI (SABIT KUR SISTEMINE DÖNÜŞ) ( ) SABIT KUR SISTEMININ ÇÖKÜŞÜ ( ) AVRUPA PARA BIRIMI: ECU AVRUPA PARA BIRLIĞI: EURO DÖVIZ VE DÖVIZ KURU DÖVIZ DÖVIZ KURU DÖVIZ PIYASASI (FX MARKET) DÖVIZ PIYASASINDA FAALIYET GÖSTEREN KIŞI VE KURULUŞLAR Müşteriler Merkez Bankası Bankalar Yatırım Faaliyetinde Bulunan Kişi ve Kuruluşlar Hazine Spekülatörler DÖVIZ PIYASASINDA ORGANIZASYON Döviz Broker ları Fixing Direkt Deal Alım-Satım Odası (Dealing Room) DÖVIZ PIYASASI NIN İŞLEYIŞI DENGE DÖVIZ KURU DÖVIZ KURLARINI ETKILEYEN FAKTÖRLER ÖDEMELER DENGESI i
6 5.2. SATIN ALMA GÜCÜ PARITESI YAKLAŞIMI (PURCHASING POWER PARITY) FAIZ ORANLARI PARA VE MALIYE POLITIKALARI DIĞER FAKTÖRLER DÖVIZ KURU SISTEMLERI SABIT DÖVIZ KURU SISTEMI SERBEST (DEĞIŞKEN) KUR SISTEMI KARMA SISTEMLER İKİNCİ BÖLÜM: DÖVİZ KURU RİSKİ VE ÇEŞİTLERİ DÖVIZ KURU RISKI DÖVIZ POZISYONU KUR ETKISI DÖVIZ KURU RISKI ÇEŞITLERI İŞLEM RISKI (TRANSACTION EXPOSURE) MUHASEBE (DÖNÜŞTÜRME) RISKI (TRANSLATION EXPOSURE) EKONOMIK RISK (ECONOMIC EXPOSURE) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DÖVİZ KURU RİSKİNİN YÖNETİMİ (DÖVİZ KURU RİSKİNDEN KORUNMA YÖNTEMLERİ) DÖVIZ KURU RISKINDEN KORUNMA-HEDGING FIRMA İÇI KORUNMA YÖNTEMLERI Dış Ticaretin Milli Para İle Yapılması Döviz Tercih Hakkı Döviz Kuru Sigortası Eşleştirme (Matching-Offsetting) Çok Yönlü Yayılma (Multilateral Netting) Nakit Akışlarının Zamanlaması (Leading and Lagging) Kaynak Yönetimi (Sourcing) Karma Para Birimli Faturalama (Mixed-Currency Invoicing) Döviz Seçimi ve Kur Etkisini Netleştirme Yöntemi Çapraz Korunma (Hedging) FIRMA DIŞI KORUNMA YÖNTEMLERI Vadesiz Döviz İşlemleri (Spot Currency Transactions) Vadeli Döviz İşlemleri (Forward Currency Transactions) Vadeli Döviz İşlemleri Piyasası Vadeli Döviz İşlemleri Piyasasında Kullanılan Stratejiler Uzun Pozisyon Kısa Pozisyon Yayılma Pozisyonu Açık Pozisyon Vadeli Döviz Sözleşmeleri Vadeli Döviz Sözleşmeleri İle Riskten Korunma Vadeli Döviz İşlemlerinde Sözleşme Sayısının Belirlenmesi ii
7 Kısa Pozisyon Alarak Riskten Korunma ve Sözleşme Sayısının Belirlenmesi Uzun Pozisyon Alarak Riskten Korunma ve Sözleşme Sayısının Belirlenmesi Riskten Korunma Pozisyonunun İleriye Taşınması Vadeli Döviz Sözleşmelerinin Avantajları ve Dezavantajları Dövizle İlgili Gelecek İşlemleri: Futures Piyasaları Futures Piyasalarının Ortaya Çıkışı ve İşleyişi Futures Sözleşmeleri Futures ve Forward İşlemler Arasındaki Farklar Döviz Opsiyon Piyasaları Opsiyon Piyasalarının Ortaya Çıkışı Opsiyon İşlemlerinde Kullanılan Temel Kavramlar Call (Alım) Opsiyonu Put (Satım) Opsiyonu Kullanım Fiyatı Döviz Opsiyonları SWAP İşlemleri (DövizTicareti) SWAP İşlemlerinin Ortaya Çıkışı ve İşleyişi Swap İşlemi Yapan Piyasa Katılımcıları SWAP İşlemleri Swap Sözleşmelerinin Asgari Unsurları Döviz Swaplarının Sınıflandırılması Karşılıklı ve Paralel Krediler Döviz Swapları Swap İşlemine Girme Nedenleri Swap İşlemlerinin Avantajları ve Dezavantajları SONUÇ ÖZET SUMMARY KAYNAKÇA iii
8 KISALTMALAR SDR IMF LIBOR : Özel Çekme Hakkı (Special Drawing Right) : Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund) : Londra Bankalararası Faiz Oranı (London Interbank Offer Rate) TRLIBOR : Türk Lirası Referans Faiz Oranı CBOE : Chicago Opsiyon Piyasaları Borsası (Chicago Board Options Exchange) iv
9 TABLOLAR TABLO 1: ALTIN STANDARDI VE ÜLKE PARALARININ DEĞERI... 9 TABLO 2: ECU NUN OLUŞUMU VE EURO YA DÖNÜŞÜMÜ TABLO 3: DÖVIZ KURU RISKI ÇEŞITLERI TABLO 4: İŞLEM RISKINI DÖVIZ ÜZERINDEN ÖLÇME TABLO 5: NAKIT AKIŞLARININ ZAMANLAMASI TABLO 6: KÂR/ZARAR TABLOSU (VADELI DÖVIZ İŞLEMLERI-ÖRNEK) TABLO 7: KÂR/ZARAR TABLOSU (VADELI DÖVIZ İŞLEMLERI-ÖRNEK) TABLO 8: KÂR/ZARAR TABLOSU (VADELI DÖVIZ İŞLEMLERI-ÖRNEK) v
10 ŞEKİLLER ŞEKIL 1: DENGE DÖVIZ KURU ŞEKIL 2: AYARLANABILIR SABIT KUR SISTEMI ŞEKIL 3: SERBEST KUR DEĞIŞMELERI ŞEKIL 4: SWAP İŞLEMI ŞEKIL 5: SWAP SÖZLEŞMESINE İLIŞKIN NAKIT AKIŞI ŞEKIL 6: KARŞILIKLI KREDILER ŞEKIL 7: PARALEL KREDILER ŞEKIL 8: SWAP BAŞLANGICINDA ANAPARALARIN DEĞIŞ TOKUŞU ŞEKIL 9: SWAP VADESI BOYUNCA KARŞILIKLI FAIZ ÖDEMELERI ŞEKIL 10: VADE SONUNDA ANAPARALARIN İADE EDILMESI vi
11 GİRİŞ İkinci Dünya Savaşı nı izleyen yıllarda, ekonomik hayatta yaşanan en belirgin ve iz bırakan değişmeler uluslararası ekonomik bütünleşme alanında görülmüştür. Bütünleşme ile beraber işletmeler faaliyetlerini uluslararası alanlara kaydırmışlardır. İşletmelerin bu faaliyetleri, mal alım ve satımı şeklinde olduğu gibi, başka ülkelerde bağlı işletme kurmak veya satın almak şeklinde de olmuştur. Dış ülkelere açılma, ülke parasıyla yabancı ülke paraları arasında değişimi zorunlu kılmıştır. Ülke parasıyla yabancı ülke paraları arasındaki değişim de döviz kurları kavramını doğurmuştur. Döviz kurlarında çeşitli nedenlerden kaynaklanan dalgalanmalar dış işlemleri riskli bir duruma getirmiştir. Bunun sonucunda kur riskinden korunmak için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bretton Woods Sistemi nin sona ermesiyle, sabit kur sisteminden esnek kur sistemine geçiş, yani döviz kuru dalgalanma limitlerinin kaldırılması, yabancı para bazında uluslararası mal ve hizmet ticareti yapan, uluslararası finans ilişkilerinde bulunan banka ve benzeri kurumların alacak ve borçlarından ötürü büyük zararlara uğrama riskini de beraberinde getirmiştir. Aynı dönemlerde uluslararası piyasalarda faiz oranlarındaki dalgalanmalar ve sabit faizle borçlanmanın yanısıra değişken faizle borçlanma eğiliminin artması, faiz riski sorununu da gündeme getirmiştir. Böylece risk yönetimi 1980 li yıllarda daha da önem kazanmaya başlamıştır. 1
12 Uluslararası piyasalarda faaliyet gösteren kurumlar, kur riskinden doğacak zararlara karşı kendilerini koruyabilmek için çeşitli teknikler geliştirmişlerdir. Bu teknikler gelişmiş finansal piyasalarda spekülatif amaçla da kullanılabilmektedir. Finansal piyasalarda ortaya çıkan kur riskinden korunma tekniklerinden bazıları; vadeli döviz işlemleri, dövizle ilgili gelecek işlemleri (futures), opsiyon, swap gibi ürünlerdir. Bu çalışmayla, işletmelerin döviz kurunda meydana gelen dalgalanmalar sonucu karşı karşıya kaldıkları kur riski, kur riski çeşitleri ve kur riskinden korunmak için hangi tekniklere başvurulabileceği değerlendirilmiştir. Giriş ve sonuç bölümleri hariç üç bölümden oluşan bu çalışmanın birinci bölümünde, döviz ve döviz kuru ile ilgili kavramların daha iyi anlaşılabilmesi için uluslararası para sistemi ile ilk bölüme giriş yapılmış, daha sonra döviz, döviz kuru, döviz piyasası, denge döviz kuru ve döviz kurunu etkileyen faktörler üzerinde durulmuş ayrıca döviz kuru sistemlerine değinilmiştir. İkinci bölümde döviz kuru riski ve döviz pozisyonunun ne olduğu açıklanmış, kur riski ile kur etkisi arasındaki farklara değinilmiştir. Daha sonra ise kur riski çeşitleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü ve son bölümde ise işletmelerin döviz kuru riski ile karşı karşıya kalmaları durumunda kur riskinden korunmak için kullanabilecekleri yöntemler 2
13 örneklerle açıklanmıştır. Korunma yöntemleri firma içi ve firma dışı ayırımında incelenmiştir. 3
14 BİRİNCİ BÖLÜM: ULUSLARARASI PARA SİSTEMİ, DÖVİZ VE DÖVİZ KURLARINA İLİŞKİN KAVRAMLAR, DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ 4
15 1. Uluslararası Para Sistemi 1.1. Paranın Tarihine Kısa Bir Bakış Günümüzde artık uluslararası döviz, para ve sermaye piyasaları doğal bir olgu olarak görülmektedir. Çeşitli ülkelerin birbirinden büyük farklılıklar gösteren ekonomik politikalarının varlığına, üretim yapılarının ve faktör donanımlarının değişikliği ve çeşitliliğine ve hatta çok değişik kültürel ve siyasal biçimlenmelere karşın; kendine özgü kuralları ile bütün bu değişik ülkelerin ihtiyaçlarına cevap veren bir uluslararası mali piyasanın varlığı kendisini tartışmasız biçimde kabul ettirmiş durumdadır. Dünyadaki ülkeler uluslararası para yönetiminde farklı sistemler denemişlerdir. Hiçbir sistem tam olarak tatmin edici olmamış ve kriz dönemleri daha sonraki denge dönemleri ile düzeltilmiştir. Değişiklikler genellikle kriz dönemlerinde veya kriz dönemlerinden sonra olmuştur. 1 Paranın tarihi insanların ticareti öğrenmeleriyle başlamıştır. İnsanoğlu öncelikle avlanma ve yiyecek sorunlarının çözümü için bir araya gelerek kabileleri oluşturmuştur. Bu birliktelik etkinliği de beraberinde getirmiştir. Etkin üretimle birlikte ortaya çıkan üretim fazlalığı ticaretin gelişimini sağlamıştır. Örneğin bir kabilede gereksinimlerinden daha fazla deri, diğer bir kabilede ise 1 Saniye Gümüşeli, Döviz Kuru ve Faiz Oranı Risklerinden Korunma Teknikleri, Türkiye Bankalar Birliği, Ankara, 1994, s.14 5
16 tahıl bulunursa, kabileler ellerindeki malları değiştirerek ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Kabileler deri ve tahılları birbiriyle değiştirirken, bugün de modern bir biçimde süren barter, yani malların mallarla değişimi ortaya çıkmıştır. Ancak barter hiç de kolay bir değişim biçimi değildi. Zaman ve enerjiye ihtiyaç vardı. Çünkü barter yapacak olan bir kişinin veya kabilenin öncelikle kendi gereksinimi olan mala sahip kişi veya kabileyi bulması gerekmekteydi. Aynı zamanda bu kişi veya kabilenin de kendi malına talebinin olması lazımdı. Sorun bu iki noktada da bitmiyordu. Malların değerleri konusunda da anlaşma bir sorun olarak ortaya çıkmaktaydı. Kaç tane deriye karşılık, ne kadar tahılın değiştirileceği tartışılıyordu. Bölünebilir, yani küçük birimlere ayrılabilir mallarda sorun belki kolaylıkla çözülebiliyor; buna karşılık örneğin inek ile tahıl değişimi o kadar kolay olmuyordu. Birbiriyle değiştirilen malların değeri elde edilme koşullarına bağlı olarak belirlenmekteydi. Örneğin Roma da yiyeceklerin korunması için zorunlu bir madde olan tuz çok zor bulunuyordu. Kıt olarak bulunan tuz, askerlere ücret karşılığı veriliyordu. Barter sisteminin işleyişindeki sorunlar M.Ö.2500 yıllarında altın, gümüş ve bakır gibi metallerin para olarak kullanılmasıyla çözülmüştür. Böylece mal ve hizmetler söz konusu metaller karşılığı alınıp satılabilmekteydi. Para yalnızca 6
17 değişim aracı olarak değil, tasarruf etme ve servet biriktirme aracı olarak da günümüze kadar işlevini korumuştur. Metal paraların ortaya çıkmasıyla birlikte hangi metalin ne kadar mal ve hizmet alabileceği, bir başka deyişle paraların birbirlerine karşı görece değerleri, metallerin değerine göre belirlenmeye başladı. Hiç kuşkusuz altın, diğer metallere göre daha fazla alım gücüne sahipti. İngiliz para birimi olan pound sterlin bu dönemi ifade eden örneklerden biridir. Pound hem para birimi, hem de ağırlık ölçüsüdür. Bir pound, 454 gram etmektedir. 2 Kağıt paranın tarihi de bir hayli eskidir. M.Ö.2500 yıllarında Çin de belirli miktar ödemeyi ifade eden kağıt benzeri kayıtlar bulunmaktadır. Ancak modern anlamda kağıt para 1368 den itibaren yine Çin de kullanılmıştır. İsveç te 1661 yılında basılan para Avrupa da basılan ilk para olarak tarihe geçmiştir yılında askerlere ödenmek üzere İngiltere de para basılmıştır. Dolar ise ilk kez gümüş olarak 1792 yılında kullanılmaya başlanmıştır. Ancak bugün kullanılan Amerikan doları temelde 1863 yılında çıkan Ulusal Bankacılık Kanunu na dayanmaktadır. Bu dönemde ortaya çıkan kağıt para (scrip) ve madeni para (hard currency) tam olarak altın ve gümüş karşılığı basılmıştır. Altın standardı olarak bilinen sistemin temeli de bu şekilde atılmıştır. 3 2 Sadi Uzunoğlu, Para ve Döviz Piyasaları, Literatür Yayıncılık, Genişletilmiş 2. Basım, İstanbul, 2003., s.1 3 Sadi Uzunoğlu, a.g.e., s.2 7
18 1.2. Altın Standardı ( ) Altın standardının (altın para, altın külçe) geçerli olduğu yıllarda bir ülke parasının değerini, içerdiği altın miktarı belirlemekte ve sistem ülkelerin ödemeler dengesinde otomatik denkleşme görevini görmekteydi. Bu tür bir sistemde ülke paralarının değişim oranları büyük hareketler göstermemekte ve kur karar alıcılar için bir risk olarak ortaya çıkmamaktaydı. 4 Altın standardının temel özelliği, ülkenin para birimleri arasındaki değişim oranlarının standart birim olan altına bağlandığı sabit döviz kuru sistemiydi. Altının sistem içindeki fonksiyonunu yerine getirebilmesi için şu koşulların yerine getirilmesi gerekiyordu: Merkez Bankası, sınırsız miktarda altını sabit bir fiyattan almayı ve satmayı garanti ediyordu. Altını elinde bulunduran, istediği biçimde tasarruf etme hakkına sahipti. Gerekirse altın eritilip başka bir amaçla kullanılabilecekti. Altının ihracat ve ithalatı serbestti. Altın Standardı Sistemi nde altının likiditesi, üretilen altın miktarı ile sanayinin altın gereksinimine bağlı olarak değişiyordu. Sistemde yalnızca altın değil, çoğunlukla da kağıt para değişim aracı olarak kullanılıyordu. Teorik olarak değişim aracı olarak kullanılan kağıt paranın karşılığı altındı. Bir anlamda altın 4 8
19 rezerv olarak tutuluyordu. Kağıt parayı bir satın alma gücü olarak kabul ettirebilmek için, talep edildiğinde merkez bankalarının altın karşılığında bu banknotları geri almayı bir yasayla garanti etmesi gerekiyordu. Bu nedenle merkez bankalarının dolaşımdaki banknot karşılığında minimum altın karşılığı bulundurması bir zorunluluktu. Örneğin; İngiltere de dolaşımda bulunan banknot için minimum karşılık oranı 2/7 iken, Almanya da bu oran 1/3 idi. Sabit altın pariteleri, banknotların altın karşılığında geri alınması zorunluluğu nedeniyle bir sabit döviz kuru sistemi de yarattı. Sonuçta bir para biriminin, bir diğerine karşı değeri, her iki para biriminin altın paritelerince tanımlandı. Şimdi iki para arasındaki değişim oranını bir tabloyla açıklayalım: 5 Tablo 1: Altın Standardı ve Ülke Paralarının Değeri Ülkeler Giriş Yılı Altın Paritesi İngiltere pound = 7,3224 gr ABD dolar = 1,5046 gr Fransa frank = 0,2903 gr Almanya mark = 0,3584 gr Avusturya-Macaristan kron = 0,3049 gr Rusya ruble = 0,7746 gr Hindistan rupee = 0,7128 gr Kaynak: Sadi Uzunoğlu, 2003, s.3 5 Sadi Uzunoğlu, 2003., s.2 9
20 Tablodaki altın paritelerinden yola çıkarak ABD doları ile Alman markı arasındaki döviz kurunu (pariteyi) hesaplayalım: 1$;1,5046 gram altına, 1DM ise 0,3584 gram altına eşit. Dolayısıyla 1 dolar, (1,5046/0,3584) 4,1981 DM olarak belirleniyor. 6 Birinci Dünya Savaşı nın patlak vermesiyle altın standardı uygulamasına ara verildi. Savaş ekonomisinin getirdiği zorluklar nedeniyle, belli başlı paraların altına bağlılığı kaldırılarak serbest dalgalanmaları sağlandı. Fakat bu sürekli bir çözüm olamazdı. Çünkü tekrar altın standardına dönmek için sabırsızlık duyuluyordu. Nitekim daha savaş sona erer ermez, birbiri ardından altına dönüş başladı. Ulusal paralar yeniden altına bağlanırken, savaş öncesi paritelerin aynen benimsenmesine çok önem veriliyordu. Bu, adeta bir ulusal prestij konusu idi. Oysa bu tutum, ilerde ortaya çıkacak parasal buhranların tohumlarını taşıyordu. Çünkü savaş sırasındaki enflasyonist gelişmeler dolayısıyla, ülkelerin göreceli rekabet güçleri değişmişti Savaş Dönemleri ( ) Birinci Dünya Savaşı ndan önceki 50 yıl, altın standardının en iyi işlediği dönemdir. Altın standardının çökmesinde, izlenen enflasyonist politikalar ile döviz kurlarının Birinci Dünya Savaşı öncesindeki seviyelerinin korunmaya çalışılmasının önemli rolü olmuştur Dünya Ekonomik Krizi de altın 6 Sadi Uzunoğlu, 2003, s.3 7 Halil Seyidoğlu, Uluslararası İktisat, 11. Baskı, Güzem Yayınları No:11, İstanbul, 1996a, s
21 standardının yıkılışını hızlandırmıştır. Dünya krizi, 1929 yılı ortalarında ABD de ortaya çıkmış, bu ülkede deflasyon hızla yaygınlaşmış, sanayi üretiminde büyük düşmeler görülmüş ve işsizlik hızla artmıştır li ve 30 lu yıllar bütün dünyada para kaosunun ve depresyonun yaşandığı yıllar oldu. Savaş döneminde hızla büyüyen finansman gereksinimi, bu dönemde para yaratımını hızlandırıyordu. Kağıt paranın altın rezervinden bağımsız olarak basılabilmesi, enflasyonist süreci hızlandırdı 1920 li yılların Almanya sı çok çarpıcı bir örnek olarak biliniyor. Almanya da büyük miktarda basılan kağıt para, fiyatları yukarı itmiş, paranın satın alma gücü düşmüştür yılında 1 Alman markına alınabilen bir mal için 1923 yılında 726 milyar Alman markı ödemek gerekiyordu yılında Alman halkı için sobada para yakmak odun yakmaktan daha ucuzdu. Savaş döneminde ülkeler arasındaki farklı enflasyon oranları, uluslararası fiyat ilişkisini altüst etti. Örneğin 1925 yılında İngiliz sterlini, ABD dolarına karşı yüzde 44 den daha fazla değerli hale gelmiştir. Böylece devalüasyon olgusu gündeme oturdu. 9 İki savaş arası dönemde uluslararası para sisteminin bozulmasının tek nedeni enflasyon ve devalüasyon değildi. Ülkelerin ithalat taleplerini kısmaları dünya ticaret hacmini de daraltmıştı. Ülkeler 1931 yılından itibaren döviz 8 S. Rıdvan Karluk, Uluslararası Ekonomi-Teori ve Politika, 6. Basım, Beta Yayınları, İstanbul, 2002a, s Sadi Uzunoğlu, 2003, s.3 11
22 kontrollerini hayata geçirdiler. İhracata ve sermaye akışına getirilen ambargo ve limitler finansal ilişkilere büyük darbe indirdi. Kısaca iki savaş arası dönemde rekabetçi devalüasyon yapılırken, ne serbestçe dalgalanan bir para sistemi, ne de sabit döviz kuru sistemi vardı. Sistemin yeniden yapılandırılması için Almanya, İtalya ve Japonya ya karşı savaşan ülkeler ABD de New Hampshire eyaletinde bir kasabada, Bretton Woods ta bir araya geldiler Bretton Woods Sistemi (Sabit Kur Sistemine Dönüş) ( ) İki savaş arasında yaşanan tecrübeler ve bunların İkinci Dünya Savaşından sonra da tekrar yaşanabileceği kuşkusu serbest, istikrarlı ve çok taraflı bir para sistemi de kurulması fikrini doğurmuştur. 11 Amerika ve İngiltere önderliğinde, 1944 yılının Temmuz ayında, Bretton Woods konferansı olarak da adlandırılan Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı düzenlendi. Bu, Uluslararası Para Fonu nun (The International Monetary Fund. Bundan sonra IMF olarak ifade edilecektir.) ve Dünya Bankası nın (The International Bank for Reconstruction and Development-World Bank) da doğuşuydu. Hedef; serbest, istikrarlı ve çok taraflı para sisteminin kurulmasıydı Sadi Uzunoğlu, 2003, s.4 11 Saniye Gümüşeli, 1994, s Sadi Uzunoğlu, 2003, s.4 12
23 ABD de, Bretton Woods ta yapılan toplantıda, esas olarak, İngiliz (Keynes) ve Amerikan (White) planları tartışıldı ve Amerikan planı kabul gördü. İngiliz ve Amerikan planları bazı ortak noktalara sahipdi ve yeni sistem buna göre şekillendi. Bu ortak noktalardan birisi, her iki tarafın da Birinci Dünya Savaşı sonrasında ve 1930 larda dünya ekonomisine zarar verdiğine inanılan, serbest dalgalanan kur sistemine karşı olmalarıydı. Buna karşılık mutlak sabit kur da arzu edilmiyordu. Bundan başka, dış ticaret üzerine kontrolsüz bir biçimde sınırlamalar getirilmesi de uluslararası toplumun yararına olmamıştı. Sermaye akımları konusunda ise, ülkeler, özellikle kısa dönemde, kontrol uygulamakta serbest olmalıydılar. Böylece, IMF gözetiminde, ayarlanabilir sabit kur diyebileceğimiz bir katı olmayan, sabit kur sistemi kuruldu. Bu sistemde yalnızca ABD doları altına bağlıydı. Diğer ülkeler paralarını dolara bağlayarak, döviz kurlarını sabit tutacaklardı. Bu durum, savaş yıllarındaki sermaye girişleri sonucu dünyadaki altın rezervlerinin yaklaşık % 70 inin ABD de toplanmış olmasının tabii bir sonucuydu. 13 Altın standardı sisteminin temelinden yola çıkan yeni mali sistemle istikrarlı döviz kurları olan uluslararası bir para sistemini kurma, mevcut kambiyo kontrollerine son verme ve bütün dövizlere konvertibilite getirme amaçlanmıştır Ünal Çağlar, Döviz Kurları-Uluslararası Para Sistemi ve Ekonomik İstikrar, Alfa Yayınları, İstanbul, 2003, s Saniye Gümüşeli, 1994, s.16 13
24 Bu sistemde: 15 Anlaşmayı onaylayarak IMF ye üye olan her ülke, ulusal parasını, sabit bir kurdan ABD $ ına bağlamıştır. Bu sabit dolar kuruna dolar paritesi denilmektedir. ABD ise doları başka bir ülkenin parasına değil, altına bağlamıştır. (1 ons saf altın = 35 $) Sistemde, ABD, diğer ülkelerin merkez bankalarına altın konvertibilitesi imkânı tanımıştır. Amerikan rezerv bank, yabancı merkez bankalarına arz edecekleri dolarlar karşılığında, yukarıda belirtilen sabit fiyattan altın satma taahhüdü altına girmiştir. Bu şekilde her ülke parasını dolara bağlamış, dolara da altın konvertibilitesi tanınmış olduğu için, ulusal paralar dolaylı yoldan altına bağlanmıştır. Sisteme göre, her ülkenin, ulusal parasının döviz piyasasında, dolar paritesi etrafında en fazla % 1 lik alt ve üst sorunlar içerisinde dalgalanmasına izin veriliyordu. Daha yüksek değişmelerin ise merkez bankasının piyasaya müdahaleleri (piyasada dolar alım ve satımları) ile önlenmesi gerekiyordu. Bununla birlikte, ancak ödemeler bilançosunda köklü bir dengesizlik bulunması durumunda IMF nin onayı ile üye ülkelere paralarını dolara göre devalüe etme yetkisi verilmişti. (Üye ülkeler önce iç önlemler ile sorunlarını çözmeye çalışacaklar, başarı elde edemezlerse % 10 a kadar bir parite 15 Suna Oksay, Döviz Kuru ve Ödemeler Bilançosu Politikaları: Türkiye ( ), Beta Basım, İstanbul, 2001, s
25 değişikliğini doğrudan, % 10 u aşarsa IMF nin onayını alarak yapabileceklerdi.) Sistem, ABD yi bir tür dünya merkez bankası durumuna getirmişti. (Bu durum, ABD ekonomisinin o günkü koşullar altında dünya ekonomisi içindeki rakipsiz üstünlüğünden kaynaklanıyordu.) Dolar, bütün diğer paraların bağlandığı bir değer standı olmuştu. Bütün uluslararası ödemeler, borç ve alacaklar dolarla ölçülüyordu. Diğer yandan, ulusal merkez bankaları, kurları sabit tutmak için piyasada dolar alım-satımları yapıyorlardı. Yani dolar bir müdahale parası haline gelmişti. Ülkeler merkez bankasındaki dış rezervlerini dolarla tutuyorlardı. Böylece, dolar bir rezerv para statüsüne sahip olmuştu. Ödemeler dengesi güçlüğü çeken ülkeleri aceleci kur değişikliklerinden ya da dünya ekonomisine zarar verecek ticari kısıtlamalar yapmaktan caydırmak amacıyla bir destekleme fonu kurulmuştu: Bu fon IMF nin tanıdığı Ordinary Drawing Rights (Olağan Çekme Hakları) fonudur. Rezervleri yetersiz hale gelen ülkeler açıklarını kapatmak için bu fona başvurabileceklerdi. Her ülkenin bir kotası olacaktı. 16 Sistem, 1960 lı yılların sonuna kadar görece istikrarlı bir biçimde devam etti. Örneğin yılları arasında 1 sterlin 2,8 ABD doları eşitliği sürdürülebilmişti. ABD dolarının para sistemi içindeki önemli konumu, doları 16 Saniye Gümüşeli, 1994, s.17 15
26 rezerv para konumuna getirdi. Çünkü teorik olarak dolar, altın karşılığında basılıyordu lı yılların sonuna doğru sistemin sorunlu olduğu ortaya çıktı lı yıllarda dünya ticareti hızla genişlemiş ve aynı yıllarda altın üretimi durgunlaşmıştı. Merkez bankalarındaki döviz rezervlerinin artışı ancak ABD nin ödemeler dengesinin açık vermesiyle mümkün olabilirdi. Bu beklentinin gerçekleşmemesi durumunda, uluslararası likidite darlığı oluşacağı ve bunun tehlikeli boyutlara varacağından korkuluyordu yılları arasında ABD den özel sermaye akışı yabancı resmi rezervlerin genişlemesine neden oldu yılında ABD den sermaye akışlarının önünü kesmek için özel vergiler konulmaya başlandı. Vietnam Savaşı nın yüksek faturası mali genişlemeye, mali genişleme ise genel fiyat düzeyinin yükselmesine ve ABD ödemeler dengesi fazlasının erimesine neden oldu. Başlangıçta daraltıcı para politikası benimsenmesine rağmen, yüksek faiz oranlarının inşaat sektörü üzerinde negatif etkisi ABD Merkez Bankası nı (Federal Reserve Bank) yıllarında daha genişlemeci para politikaları benimsemesine neden oldu. IMF, 1967 yılında kendi para birimi olan Özel Çekme Haklarını *19 (Special Drawing Right. Bundan sonra SDR olarak ifade edilecektir.) çıkardı Sadi Uzunoğlu, 2003, s.4 18 Saniye Gümüşeli, 1994, s * Özel Çekme Hakkı IMF'nin kullandığı para birimidir. Dünya likidite ihtiyacına cevap vermek üzere otomatik bir çekme hakkı olarak oluşturulmuştur. "Kağıt altın" da denir. Kağıt üzerinde yaratılan ve karşılığı olmayan bir ödeme aracıdır. ( (Special Drawing Right) 20 Alövsat Müslümov, Mübariz Hasanov ve Cenktan Özyıldırım, TÜGİAD Ekonomi Ödülleri 2002 Döviz Kuru Sistemleri ve Türkiye de Uygulanan Döviz Kuru Sistemlerinin Ekonomiye Etkileri, Scala Basım, Yayım, İstanbul, s.15 16
27 SDR, olağan çekme haklarının aksine bir kredi biçimi değil, mevcut altın ve dolar rezervlerini ele alabilecek döviz rezervleridir. Bu nedenle SDR sadece merkez bankaları ile IMF arasında veya iki merkez bankası arasında işlem gören bir uluslararası döviz birimidir. Prensip olarak SDR döviz piyasalarında alınıp satılan bir dış ödeme ve piyasalara müdahele vasıtası değildir. Oynadığı rol SDR hakkına sahip olan merkez bankalarına diğer bir üye merkez bankasından döviz satın alma yetkisini vermesidir. Karşılıksız olarak yaratılan bir rezerv imkânıdır. SDR nin üye ülkelere tahsisi IMF yönetim kurulu tarafından yapılır. Bir üye ülke ödemeler dengesi açığı ile karşılaşırsa SDR hakkını IMF nin belirlediği bir döviz ile değiştirebilir. Böylece açık, SDR nin kendisi ile değil, onun karşılığında alınan döviz ile finanse edilir Sabit Kur Sisteminin Çöküşü ( ) yıllarında ABD ödemeler dengesindeki büyük açık (11,2 milyar dolar) altına hücumu başlattı ve 1951 den beri ilk kez altının ons unun 35 doların üzerine çıkmasına neden oldu. Bu kriz merkez bankalarının bir pool (birlik) oluşturup piyasa işlemleriyle altın fiyatını resmi sınırda tutmayı başarmaları ile atlatılabildi. Fakat daha sonra bazı ülkelerin büyüme hızlarının farklı olması gerçeği karşısında mali tablo tekrar karışmaya başladı. Ödemeler dengesi fazlalıklarından dolayı 1961 de Alman markı ile Hollanda florininin değeri düşürüldü. Sterlin ise 1963 den başlayarak baskı altına girdi ve desteğe rağmen 1967 de değeri düşürüldü. Altına hücum tekrar canlandı. Altın kayıpları 1968 de 21 Saniye Gümüşeli, 1994, s.18 17
28 merkez bankalarını altın pool unu terketmeye zorladı ve sonunda sabit döviz kurları sistemi çöktü yılında çöken para sistemini kurtarmaya yönelik olarak Washington Smithsonian Enstitüsünde Onlar Grubu (Belçika, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Hollanda, İsveç, İngiltere ve ABD) Ekonomi ve Maliye Bakanları ile Merkez Bankaları Başkanları, dünya ekonomisinin daha sağlıklı gelişebilmesi için toplanmışlardır. 23 Yapılan Smithsonian Anlaşması ile ülke paralarının yüzde 1 olan aşağıyukarı oynama sınırı yüzde 2,25 e çıkarılarak (toplam yüzde 4,5) bir esneklik sağlanmaya çalışıldı. Ancak yapılanlar yetersizdi yılının Ağustos ayı ortalarında Washington daki Smithsonian Institute de toplanan üyeler doların devalüasyonunu kabul ettiler ve dolar yüzde 7,89 oranında devalüe edildi. Böylece 1 ons altın 35 dolardan, 38 dolara yükseldi. Buna karşılık diğer ülkeler de paralarını dolara karşı çeşitli oranlarda revalüe ettiler. Bu arada Smithsonian Anlaşması doların altına konvertibilitesini kaldırmış, ABD ye dış ticaret açığının kapatılması ve kronik ödemeler dengesi sorununun çözümü için esneklik kazandırmıştı yılının ilkbaharında Smithsonian Enstitüsünde toplanan konferansta aslında yeni bir para sistemine geçiliyordu. Dalgalı Kur Sistemi.. 24 Ancak 1971 dolar devalüasyonunu takiben uluslararası para piyasalarında istikrar sağlanamamış ve dolar değer kaybetmeye devam etmiştir yılı 22 Saniye Gümüşeli, 1994, s S. Rıdvan Karluk, 2002a, s Sadi Uzunoğlu, 2003, s.5 18
29 başında ABD nin cari bilanço kalemlerinde önemli bir açığın ortaya çıkması, buna karşılık Japonya ve Batı Almanya da bilanço fazlalığının bulunması, dolar aleyhine fakat mark ve yen lehine spekülatif hareketlere yol açmıştır. Bu gelişmeler üzerine mark ve yene talep başlamış, altının onsu 2 Ağustos 1972 de serbest piyasada 70 dolara fırlamıştır. Alman markına hücüm sonucunda Batı Almanya ve ABD Merkez Bankaları, birlikte yürüttükleri swap anlaşmaları çerçevesinde piyasaya müdahale ederek markın Smithsonian Anlaşması ile belirlenen marjı geçmemesi için mark karşılığında dolar satın almışlardır. Buna rağmen markın değer artışı göstermesine engel olamamışlardır. ABD bilanço açıklarında büyümenin önüne geçememesi ve artan spekülasyon sonucunda, 12 Şubat 1973 tarihinde doları ikinci defa % 11 oranında devalüe etmiştir. Doların ikinci defa devalüasyonuna rağmen dolardan kaçışın önü alınamamış, altın ve güçlü paralara yöneliş devam etmiş, dolayısıyla altının serbest piyasadaki değeri sürekli artmıştır. ABD doları adeta Batı Almanya yı istila etmeye başlamış, 1 Mart ta bir günde Almanya 2,7 milyar dolar satın aldıktan sonra döviz borsasını kapatmıştır. Bu gelişmeler karşısında 1973 yılında yapılan Brüksel Anlaşması ile Avrupa Topluluğu üyeleri ülkeleri paralarını dolar karşısında dalgalanmaya bırakmışlar, bunun sonucunda Avrupa para yılanının dolar ile ilişkisi kesilmiş ve yılan tünelden çıkmıştır. Böylece Avrupa Topluluğu ülkeleri sabit kur sisteminden ayrılmışlardır S. Rıdvan Karluk, 2002a, s
ULUSLARARASI PARASAL SİSTEMİN GELİŞİMİ. Türev Piyasaları, Sayılgan 2
TÜREV PİYASALARI Prof. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Türev Piyasaları, Sayılgan 1 ULUSLARARASI PARASAL
DetaylıUluslararası Para Sisteminin Tarihi
Bölüm 6 Uluslararası Para Sistemi Altın Standardı (1876 1913) Altın MÖ 3000 yılından beri ticarete aracılık etmektedir. Altın standardında her ülke parasının değerini belirli ağırlıkta saf altın cinsinden
DetaylıİÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM: ULUSLARARASI FİNANSAL MİMARİ
vi İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM: ULUSLARARASI FİNANSAL MİMARİ BİRİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI FİNANS VE GENEL ÇERÇEVESİ 1.1. Uluslararası Finansın Konusu... 3 1.2. Ulusal-Uluslararası Finansal İşlem Ayrımı ve
DetaylıI. Uluslararası Parasal Ortam 1
İÇİNDEKİLER Ön Söz Teşekkür Öğrenciye Editör ün Notu XI XIII XV XIX I. Uluslararası Parasal Ortam 1 1. Döviz Piyasası 3 Döviz İşlem Hacmi 3 Coğrafi Döviz Kuru İşlemi 4 Spot Döviz Kurları 7 Döviz Arbitrajı
DetaylıFuture Forward Oplsiyon Piyasaları. Doç. Dr. A. Can BAKKALCI 1
Future Forward Oplsiyon Piyasaları Doç. Dr. A. Can BAKKALCI 1 Döviz Türevi Ürünler Gelecek piyasasına ait ilk sözleşme 13 Mart 1851 yılında 3000 kile mısırın Haziran ayında Chicago da teslimine yönelik
DetaylıFİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4
FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 Prof. Dr. Yıldırım Beyazıt ÖNAL 6. HAFTA 4. GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE ULUSLAR ARASI FON HAREKETLERİ Gelişmekte olan ülkeler, son 25 yılda ekonomik olarak oldukça
DetaylıCARİ AÇIK NEREYE KADAR?
CARİ AÇIK NEREYE KADAR? Prof. Dr. Doğan CANSIZLAR ANKARA - 14 Aralık 2011 1 Türkiye Ekonomisindeki Bazı Eşitlikler -Ekonomik Büyüme = Artan Dış Açık -Artan Dış Açık = Artan Dış Borçlanma -Artan Dış Borçlanma
DetaylıÜNİTE:1. Para ve Finansal Sistem ÜNİTE:2. Mali Varlık Fiyatlarının Belirlenmesi ÜNİTE:3. Finansal Kurumlar ve Piyasalar ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 Para ve Finansal Sistem ÜNİTE:2 Mali Varlık Fiyatlarının Belirlenmesi ÜNİTE:3 Finansal Kurumlar ve Piyasalar ÜNİTE:4 Bankacılık Sektörü ve Banka Yönetimi ÜNİTE:5 1 Para Arzının Belirlenmesi ve
DetaylıVOB VADELİ İŞLEMLER VE OPSİYON BORSASI
VOB VADELİ İŞLEMLER VE OPSİYON BORSASI Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası (VOB) NEDİR? Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası A.Ş. Sermaye Piyasası Kanunu na tabi olarak ve Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuş,
Detaylı3. BÖLÜM DÖVİZ PİYASASI
3. BÖLÜM DÖVİZ PİYASASI Döviz: yabancı ülke paraları ve para yerine geçen yabancı banka havaleleri, ödeme emirleri, döviz poliçeleri gibi tüm ödeme araçlarına döviz denir. Efektif: Nakit yabancı banknotlara(kağıt)
DetaylıProf. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
FİNANSMANI İŞLETME PİYASALAR FİNANSAL Prof. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi İŞLETME FİNANSMANI Piyasa Piyasa,
Detaylıizlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında kurulmuştur. IMF'ye bağlıbirimler: Guvernörler Konseyi, İcra Kurulu, Geçici Kurul, Kalkınma Kurulu
DÜNYA EKONOMİSİ Teknoloji, nüfus ve fikir hareketlerini içeren itici güce birinci derecede itici güç denir. Global işbirliği ağıgünümüzde küreselleşmişyeni ekonomik yapının belirleyicisidir. ASEAN ekonomik
DetaylıGARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ALTIN EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2013 YILI 6 AYLIK FAALİYET RAPORU 1-Ekonominin Genel durumu Dünya ekonomisi 2013 ü genel olarak bir toparlanma dönemi olarak geride bıraktı.
DetaylıPlan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici
Ödemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom
DetaylıDÖVİZ PİYASASI DOÇ. DR. DİLEK SEYMEN ASLI SEDA BİLMAN
DÖVİZ PİYASASI DOÇ. DR. DİLEK SEYMEN ASLI SEDA BİLMAN Döviz Nedir? En genel ifadesiyle, yabancı ülke paralarına veya para yerine geçen her türlü ödeme araçlarına döviz(foreign exchange) denir. Yabancı
DetaylıFİNANSAL RİSKLER & KORUNMA YÖNTEMLERİ
FİNANSAL RİSKLER & KORUNMA YÖNTEMLERİ Finans Önemli, Öğrenmek Heyecan Verici, Bilmek Değerlidir! DOÇ. DR. KORAY KAYALIDERE SUNUŞ İÇERİĞİ Finansal piyasalardaki riskler, Faiz - döviz kuru etkileşimi ve
DetaylıAvronun Kullanılmaya Başlama Tarihi Nedir? Avro Hangi Para Birimlerinin Yerini Almıştır?
AVROYA GEÇĐŞLE ĐLGĐLĐ BĐLĐNMESĐ GEREKENLER Ekonomik ve Parasal Birliğe (EPB) 1 Ocak 1999 Tarihi Đtibarıyla Đlk Aşamada Katılan Ülkeler Hangileridir? Almanya, Fransa, Đtalya, Belçika, Hollanda, Lüksemburg,
DetaylıTÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI İstanbul Ekonomi ve Finans Konferansı Dr. İbrahim Turhan Başkan Yardımcısı 20 Mayıs 2011 İstanbul 1 Sunum Planı I. 2008 Krizi ve Değişen Finansal Merkez Algısı II. III.
DetaylıCari açık ve finansmanı
Cari açık ve finansmanı I.GİRİŞ Cari açık ve finansmanı konusunun, 2011 yılında Türkiye Ekonomisindeki önemli gündem maddelerinden biri olacağı anlaşılıyor. 2010 yılında cari açık, 2009 a göre % 247,1
DetaylıBu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri. kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır.
Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Son güncelleme tarihi: 26 Mart 215 1 BORÇ GÖSTERGELERİ Borç Yönetiminde Gelinen Nokta
DetaylıPara nedir? Uluslar arası Para Nedir?
Dünya Para Sistemi Para nedir? Uluslar arası Para Nedir? Değer ölçüsü Değişim aracı Biriktirme aracı Bu üç işlevi ülkesi dışında da kısmen veya tamamen gerçekleştirirse uluslar arası paradır Uluslar arası
DetaylıMENKUL KIYMET YATIRIMLARI
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. MENKUL KIYMET YATIRIMLARI KISA ÖZET
DetaylıProf. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
FİNANSMANI İŞLETME Prof. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Sermaye Piyasalarının İşlevleri Sermaye piyasalarının
DetaylıÖdemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom
DetaylıFinansal Sistem ve Bankalar. 1. Bankacılık İşlemleri ve Banka Türleri. 2. Dünya da ve Türkiye de Bankacılığın Gelişimi
Finansal Sistem ve Bankalar 1. Bankacılık İşlemleri ve Banka Türleri 2. Dünya da ve Türkiye de Bankacılığın Gelişimi 3. Türk Finans Sektöründe Bankacılık Sistemi 4. Bankacılıkta ve Sigortacılıkta Risk
DetaylıINTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015
INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik
Detaylı11.12.2013 CARİ İŞLEMLER DENGESİ
11.12.2013 CARİ İŞLEMLER DENGESİ Ekim ayı cari işlemler açığı piyasa beklentisi 2,9 Milyar dolar eksiyken, veri beklentilere paralel 2,89 milyar dolar açık olarak geldi. Ocak-Ekim arasındaki 2013 cari
DetaylıÖdemeler Dengesi Tanım ve Kapsam:
Ödemeler Dengesi Ödemeler bilançosu, bir ülkede yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yabancı ülkelerle yaptıkları iktisadi işlemlerin sistematik kayıtlar olarak tutulmasıdır. Mal ve hizmetlerin yanı sıra
DetaylıBAKANLAR KURULU SUNUMU
BAKANLAR KURULU SUNUMU Murat Çetinkaya Başkan 12 Aralık 2016 Ankara Sunum Planı Küresel Gelişmeler İktisadi Faaliyet Dış Denge Parasal ve Finansal Koşullar Enflasyon 2 Genel Değerlendirme Yılın üçüncü
DetaylıDÖVİZ KURU RİSKİNİ AZALTMANIN EN ETKİN YOLU FOR- WARD İŞLEMLERİ
DÖVİZ KURU RİSKİNİ AZALTMANIN EN ETKİN YOLU FOR- WARD İŞLEMLERİ İlker Şadi İŞLEYEN * I- GİRİŞ Bir ekonomide, ekonomik birimlerin yatırım kararları alırken ve ticari faaliyetlerini sürdürürken karşı karşıya
DetaylıANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR
ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları
DetaylıBölüm 1 Firma, Finans Yöneticisi, Finansal Piyasalar ve Kurumlar
Bölüm 1 Firma, Finans Yöneticisi, Finansal Piyasalar ve Kurumlar Yatırım (Sermaye Bütçelemesi) ve Finanslama Kararları Şirket Nedir? Finansal Yönetici Kimdir? Şirketin Amaçları Finansal piyasalar ve kurumların
DetaylıANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR
ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek Emeklilik Yatırım Fonu nun 01.01.2008-31.12.2008 dönemine ilişkin
Detaylı2015 DEĞERLENDİRME TOPLANTISI 7 Ocak 2016. VİOP ta Risk Yönetimi 14.03.2016 1
2015 DEĞERLENDİRME TOPLANTISI 7 Ocak 2016 VİOP ta Risk Yönetimi 14.03.2016 1 İÇERİK İhracatçı Eğilim Araştırması Tespitler - Q4 VİOP ta işlem gören Döviz Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri Vadeli işlem
DetaylıEkonomi Bülteni. 18 Temmuz 2016, Sayı: 28. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 28 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM KALKINMA VE FİNANS
SUNUŞ İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM KALKINMA VE FİNANS I- Ekonomik kalkınma/1 II- Tasarruf/4 1- İç tasarruf/5 1.1. Bireysel tasarruf/5 1.2. Kurumsal tasarruf7 1.3. Devletin bütçe fazlası/8 2- Dış
Detaylıhttps://www.garantiemeklilik.com.tr/fon-ile-ilgili-duyurular.aspx internet adreslerinden
GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ALTERNATİF STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2013 YILI 6 AYLIK FAALİYET RAPORU 1- Ekonominin Genel durumu Dünya ekonomisi 2013 ü genel olarak bir toparlanma dönemi olarak
DetaylıEkonomi Bülteni. 15 Ağustos 2016, Sayı: 32. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 32 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya 1 DenizBank Ekonomi Bülteni
DetaylıEkonomi Bülteni. 17 Ağustos 2015, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni 17 Ağustos 2015, Sayı: 23 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül
DetaylıÖdemeler Bilançosu ve Cari İşlemler Açığı
Ödemeler Bilançosu ve Cari İşlemler Açığı Ödemeler Bilançosu ve Cari İşlemler Açığı Ödemeler Bilançosu Ödemeler Bilançosunun Parçaları: Cari İşlemler Hesabı Sermaye ve Finans Hareketleri Hesabı Cari İşlemler
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİNDE YAŞANAN GELİŞMELER VE 2011 YILI EKONOMİK BEKLENTİLERİ. Dr.Süleyman Yaşar. 17 Nisan 2011
TÜRKİYE EKONOMİSİNDE YAŞANAN GELİŞMELER VE 2011 YILI EKONOMİK BEKLENTİLERİ Dr.Süleyman Yaşar 17 Nisan 2011 AMERİKAN MALİ KRİZİNİN Düşük faiz politikası (2002-5) NEDENLERİ Risklerin önemsenmemesi Hesap
DetaylıBölüm 8 DÖVİZ PİYASASI. Döviz Nedir? Döviz Piyasası (FOREX)
Bölüm 8 DÖVİZ PİYASASI Döviz Nedir? En genel ifadesiyle, yabancı ülke paralarına veya para yerine geçen her türlü ödeme araçlarına döviz (foreign exchange) denir. Yabancı ulusal paralar nakit biçiminde
DetaylıPARANIN ÖZELLİKLERİ, PARA ÇEŞİTLERİ VE EMİSYON REJİMLERİ
PARANIN ÖZELLİKLERİ, PARA ÇEŞİTLERİ VE EMİSYON REJİMLERİ 1 1.PARANIN TANIMI VE FONKSİYONLARI A.Paranın Tanımı Para bir ekonomide mal ve hizmetlerin alım satımında kullanılan herkes tarafından kabul gören
Detaylıİşsizlik Çeşitleri, Para Kavramı. Spor Bilimleri Anabilim Dalı
İşsizlik Çeşitleri, Para Kavramı Spor Bilimleri Anabilim Dalı Açık İşsizlik Çalışma isteği ve gücü olup, cari ücret seviyesinde ve ayrıca kanun yahut örf ve adetle belirlenmiş çalışma saatlerinde iş aradığı
DetaylıİHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI
İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI Gizem ERİM Araştırma Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Ağustos, 2017 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. DIŞ
Detaylı2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu)
ZİRAAT BANKASI 2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI (40 Test Sorusu) 1 ) Aşağıdakilerden hangisi bir kredi derecelendirme kuruluşudur? A ) FED B ) IMF C ) World Bank D ) Moody's E ) Bank
DetaylıAĞUSTOS 2013 VE ÖNCESİ TARİH BASKILI FİNANSAL EKONOMİ DERS KİTABINA İLİŞKİN DOĞRU YANLIŞ VE DÜZELTME CETVELİ
AĞUSTOS 2013 VE ÖNCESİ TARİH BASKILI FİNANSAL EKONOMİ ERS KİTABINA İLİŞKİN OĞRU YANLIŞ VE ÜZELTME CETVELİ YANLIŞ 1- Ünite 1, Sayfa 17 deki Organize ve Organize Olmayan Piyasalar başlığının altındaki 3.
DetaylıDERS 2 TÜREV ARAÇLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 2
DERS 2 TÜREV ARAÇLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 2 Türev Ürünlerin Kullanım Amaçları Korunma Amaçlı İşlemler Spekülatif Amaçlı İşlemler Arbitraj Amaçlı İşlemler Türev Ürünler Opsiyon Future Forward Swap Vadeli
Detaylıhttps://www.garantiemeklilik.com.tr/fon-ile-ilgili-duyurular.aspx internet adreslerinden
GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2013 YILI 12 AYLIK FAALİYET RAPORU 1- Ekonominin Genel durumu Dünya ekonomisi 2013 ü genel olarak bir
DetaylıVahap Tolga KOTAN Murat İNCE Doruk ERGUN Fon Toplam Değeri 877.247,49 Fonun Yatırım Amacı, Stratejisi ve Riskleri
A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖY BİLGİLERİ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka Arz Tarihi 07/11/2008 Portföy Yöneticileri 31.03.2010 tarihi itibariyle Vahap Tolga KOTAN Murat İNCE Doruk ERGUN Fon Toplam
DetaylıPARA POLİTİKASI AMAÇLARI VE ARAÇLARI TÜRKİYE UYGULAMASI
1 PARA POLİTİKASI AMAÇLARI VE ARAÇLARI TÜRKİYE UYGULAMASI Para Politikasının Amaçları 2 1. Fiyat İstikrarı: Enflasyonu yıllık yüzde 1-2 seviyelerinde devam ettirmek. TCMB nin şu an izlediği politika enflasyon
DetaylıSPK Konferansõ-Abant Aralõk-2003
SPK Konferansõ-Abant Aralõk-2003 VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI TÜRK FİNANSAL PİYASALARINDA YENİ BİR SIÇRAMA İçindekiler 1) VOB Hakkõnda 2) Dünyada Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsalarõ 3) Neden Vadeli İşlemler?
DetaylıFinansal Piyasalar ve Bankalar
Finansal Piyasalar ve Bankalar Genel Olarak Finansal Piyasalar Piyasa neresidir? Finansal Piyasaların Ekonomi İçindeki Yeri Finansal Sistemi Oluşturan Piyasalar Finansal Piyasalar Para Piyasaları Sermaye
DetaylıÖdemeler Dengesi Bülteni
Milyar $ 6 Şubat 6 Cari İşlemler Hesabı Cari işlemler açığı bir önceki yılın Şubat ayına göre milyar 54 milyon dolar azalarak milyar 785 milyon dolar olarak gerçekleşerek iyileşme kaydetti. Ancak bu rakam
DetaylıKAYNAKLAR. Chance, Don M., and Brooks, Robert., An Introduction to Derivatives and Risk Management, 9th ed, 2013, Thomson South-Western.
GİRİŞ DERS TANITIMI KAYNAKLAR Hazar A., Babuçu Ş., Sonbul-İskender E. ve İskender A. (2015), SPK lisanslama sınavına hazırlık, Türev araçlar, Ankara: Bankacılık Akademisi Yayınları. Chance, Don M., and
DetaylıTÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ
TÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ GAZİ ERÇEL BAŞKAN TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI 6. Uluslararası Finans ve Ekonomi Forumu VİYANA, 9 KASIM 2000 Euro ile ilgili görüşlerimi sizlerle paylaşmak üzere, bu
Detaylı7.36% 2.9% 17.9% 9.7% % Temmuz 18 Nisan 18 Temmuz 18 Ağustos 18
ÖZET GÖSTERGELER Piyasalar USD/TRY 6.56 Altın (USD) 1,202 Ağustos 18 EUR/TRY 7.65 Petrol (Brent) 77.4 BİST - 100 92,723 Gösterge Faiz 24.5 Büyüme Sanayi Üretimi Enflasyon İşsizlik 7.36% 2.9% 17.9% 9.7%
DetaylıFİNANSAL SİSTEM DÜZENLEMELERİ VE EKONOMİK BÜYÜME
Niyazi ÖZPEHRİZ FİNANSAL SİSTEM DÜZENLEMELERİ VE EKONOMİK BÜYÜME 1. Giriş Finansal sistemin işleyişi, ekonomik büyüme üzerinde önemli etkilere sahip olabilmektedir. İyi işleyen bankacılık sistemi ve menkul
DetaylıBölüm 1 (Devam) Finansal Piyasalar & Kurumlar
Bölüm 1 (Devam) Finansal Piyasalar & Kurumlar İşlenecek Konular Finansal piyasalar ve kurumların önemi Tasarrufların şirketlere akışı Finansal piyasaların ve aracıların fonksiyonları Değer maksimizasyonu
DetaylıM2 Para Tanımı: M1+Vadeli ticari ve tasarruf mevduatları (resmi mevduatlar hariç)
PARA ARZI Dar tanımlı para arzı dolaşımdaki nakit ile bankacılık sisteminde vadesiz mevduatların toplamından oluşmakta, geniş tanımlı para arzı ise bu toplama bankacılık sistemindeki vadeli mevduatların
DetaylıEkonomi II. 23.Uluslararası Finans. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından
Ekonomi II 23.Uluslararası Finans Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 23.Uluslararası Finans 23.1.Dış Ödemeler
DetaylıKamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
97 BÖLÜM 6. KAMU BÜTÇESİ ve MALİYE POLİTİKASI (KEYNESYEN MODEL DEVAMI) Kamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
Detaylıhttp://acikogretimx.com
2009 S 4421- SERMYE PiYSSı VE FiNNSL KURUMLR 1. Birikim açığı olan ekonomik birimlerle birikim fazlalığı olan ekonomik birimlerin karşılaştığı ve finansal varlıkların alınıp satıldığı piyasalara ne ad
DetaylıRapor N o : SYMM 116 /1552-117
Rapor N o : SYMM 116 /1552-117 BÜYÜME AMAÇLI ULUSLAR ARASI KARMA EMEKLİLİK YATIRIM FONU NUN YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN 30.06.2009 TARİHİ İTİBARİYLE BİTEN HESAP DÖNEMİME
DetaylıVII PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR
VII PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR 103 104 PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR A. GENEL DURUM 2002 yýlý baþýndan itibaren dalgalý kur rejimi altýnda nominal çýpa olarak para tabanýnýn ve örtük enflasyon hedeflemesinin
DetaylıEKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası
EKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Erdem Başçı Başkan 6 Ocak 212 Bursa Sunum Planı I. Küresel Gelişmeler II. Para Politikası III. Türkiye Ekonomisinde Son Gelişmeler 2 Sunum Planı I. Küresel
DetaylıANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR
ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Esnek Emeklilik Yatırım Fonu nun 01.01.2008-31.12.2008
DetaylıBANKA DIŞI FİNANS KESİMİNİN GELİŞİMİ VE GELECEĞİ DR. GÜRMAN TEVFİK KURUMSAL YATIRIMCI YÖNETİCİLERİ DERNEĞİ
BANKA DIŞI FİNANS KESİMİNİN GELİŞİMİ VE GELECEĞİ DR. GÜRMAN TEVFİK KURUMSAL YATIRIMCI YÖNETİCİLERİ DERNEĞİ SERMAYE PİYASASI KURUMU KONFERANSI 8 MAYIS 2003 1 FİNANSAL SİSTEMİN İŞLEVLERİ I Malların, hizmetlerin
DetaylıÖDEMELER BİLANÇOSU VE DENGESİ
ÖDEMELER BİLANÇOSU VE DENGESİ I. Temel Yapı Ülkede yerleşik kişilerin belirli bir dönem boyunca yabancı ülkelerde yerleşik kişilerle yaptıkları tüm ekonomik işlemlerin sonucunu gösteren sistematik kayıtlarına
DetaylıRakamlarla 2011'de Türkiye Ekonomisi
On5yirmi5.com Rakamlarla 2011'de Türkiye Ekonomisi Avro bölgesindeki ülkelerde derinleşmekte olan kamu borç krizine rağmen 2011, Türkiye ekonomisinin yüksek büyüme hızı yakaladığı bir yıl oldu. Yayın Tarihi
DetaylıEkonomi Bülteni. 15 Haziran 2015, Sayı: 15. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 15 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Çağlar Kuzlukluoğlu İnci
DetaylıEkonomi Bülteni. 17 Ekim 2016, Sayı: 40. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 40 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Deniz Bayram 1 DenizBank
DetaylıFİNAL ÖNCESİ ÇÖZÜMLÜ DENEME PARA VE BANKA SORULAR
SORULAR 1- Değişimi yapılan finansal aracın hemen teslim edildiği ve ödemenin hemen yapıldığı piyasalar hangisidir? A) Birincil Piyasa B) İkincil Piyasa C) Organize Piyasa D) Tezgahüstü Piyasa E) Spot
DetaylıII. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI
II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI Türk mali sektörü 27 yılının ilk altı ayında büyümesini sürdürmüştür. Bu dönemde bankacılık sektörüne yabancı yatırımcı ilgisi de devam etmiştir. Grafik II.1. Mali Sektörün
DetaylıFİNANS VE MAKROEKONOMİ. Finansal Sistem ve Ekonomik Büyüme. Finansal Krizler ve Ekonomi
FİNANS VE MAKROEKONOMİ Finansal Sistem ve Ekonomik Büyüme Finansal Krizler ve Ekonomi Finansal Sistem ve Ekonomik Büyüme Finansal Sistemin İşleyişi Doğrudan Finansman : Fon akışı finansal aracı kullanılmadan
Detaylı2006 YILI EGE BÖLGESİ NİN 100 BÜYÜK FİRMASI
2006 YILI EGE BÖLGESİ NİN 100 BÜYÜK FİRMASI Ege Bölgesi Sanayi Odası nın 1982 den beri sürdürmekte olduğu Ege Bölgesi nin 100 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışması, bölgemiz sanayiinin içinde bulunduğu duruma,
DetaylıYurtdışına kâr transferi 8 yılda 54 milyar doları aştı
Tarih: 16.01.2011 Sayı: 2011/01 Yurtdışına kâr transferi 8 yılda 54 milyar doları aştı 2003-2010 yıllarını kapsayan 8 yılda, şirketlerin kâr aktarımı, faiz ödemeleri ve portföy yatırımları aracılığıyla,
DetaylıEkonomi Bülteni. 22 Haziran 2015, Sayı: 16. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı
Ekonomi Bülteni, Sayı: 16 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül 1 DenizBank
Detaylı2014 YILI EYLÜL AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ
DERİ VE DERİ MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2014 EYLÜL AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ Ekiim 2014 2014 YILI EYLÜL AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ
Detaylı12.03.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ
12.03.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ Ocak ayı cari işlemler açığı piyasa beklentisi olan -5,2 Milyar doların altında -4,88 milyar dolar olarak geldi. Ocak ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre
DetaylıBu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri. kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve
Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve her ay sonu itibarıyla güncellenmektedir. Son güncelleme tarihi: 1 ŞUBAT 2011 1
DetaylıTR: Ödemeler Dengesi, Haziran 16
11.8.216 11:41 TR: Ödemeler Dengesi, 1-1 -2-3 -4-5 Cari İşlemler Hesabı Cari İşlemler Hesabı (6 Ay Ort.) -2-25 -3-35 -4-45 -5 Cari İşlemler Hesabı (12 Ay Kümülatif) DenizBank Özel Bankacılık Grubu/TCMB
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Mayıs 2014, No: 92
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Mayıs 2014, No: 92 i Bu sayıda; 2014 Mart ayı Ödemeler Dengesi Verileri ve kurdaki gelişmeler değerlendirilmiştir. i 1 İlk üç ayda cari açıktaki her 100 Dolarlık
DetaylıSORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA
SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
DetaylıBankacılık sektörü. 2011 değerlendirmesi ve 2012 yılı beklentileri
Bankacılık sektörü 2011 değerlendirmesi ve 2012 yılı beklentileri Şubat 2012 İçerik Bankacılık sektörünü etkileyen gelişmeler ve yansımalar 2012 yılına ilişkin beklentiler Gündemdeki başlıca konular 2
DetaylıGENEL DEĞERLENDİRME TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI
GENEL DEĞERLENDİRME Küresel kriz sonrası özellikle gelişmiş ülkelerde iktisadi faaliyeti iyileştirmeye yönelik alınan tedbirler sonucunda küresel iktisadi koşulların bir önceki Rapor dönemine kıyasla olumlu
DetaylıTürkiye de Bankacılık Sektörü 1960-2013
Türkiye de Bankacılık Sektörü 196-213 Bu çalışma, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Türkiye İstatistik Kurumu, Sermaye Piyasası Kurumu, Bankalararası Kart Merkezi,
DetaylıFinansal Yönetim Yabancı Kaynak Maliyeti. Arş. Gör. Yasin Erdem ÇEVİK Gazi Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü. Finanslama Politikası
Finansal Yönetim Yabancı Kaynak Maliyeti Arş. Gör. Yasin Erdem ÇEVİK Gazi Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Yatırım Politikası Temel Politikalar-Bilanço Dönen İşletme Varlık Sermayesi Duran Varlık Sabit
DetaylıİÇİNDEKİLER BİRİNCİ ÜNİTE EKONOMİK VE FİNANSAL SİSTEM İKİNCİ ÜNİTE PARANIN ZAMAN DEĞERİ
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ ÜNİTE EKONOMİK VE FİNANSAL SİSTEM 1 13 1. EKONOMİK SİSTEM 2 2. FİNANSAL SİSTEM 5 3. FİNANSAL SİSTEMİN UNSURLARI 8 4. FİNANSAL PİYASALARIN YAPISI 9 4.1. Borç ve Öz Sermaye Yapısı 9 4.2.
DetaylıCari açığın bazı özellikleri ve politika önerileri. Seyfettin Gürsel
Bilgi Notu 8/2 23.7.28 Cari açığın bazı özellikleri ve politika önerileri Seyfettin Gürsel Bu bilgi notunda büyümekte olan cari açığın (22-27) yatırım mallarının finansmanı, enerji fiyatları, reel kur
DetaylıVadeli İşlem ve Opsiyon Borsası nda İşlem Gören Türev Ürünleri ve Hedef Kitlesi. Elif AY
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası nda İşlem Gören Türev Ürünleri ve Hedef Kitlesi Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası, bir vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesine kimin ne kadar fiyat vereceğini belirlemek üzere
DetaylıYrd. Doç. Dr. Seda EKMEN ÖZÇELİK. 1. İşletmeniz hangi yıl kurulmuştur?
Sayın Katılımcı, Bu anket çalışması Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi nde araştırılmakta olan Döviz Kurundaki Dalgalanmaların Dış Ticaret Yapan Firmalara Etkisi; Ankara İli Örneği yüksek lisans tezi
Detaylı2014 YILI EKİM AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ
DERİ VE DERİ MAMULLERİ SEKTÖRÜ 2014 EKİM AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ TEKSTİİL,, DERİİ VE HALII ŞUBESİİ Kasıım 2014 2014 YILI EKİM AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ
DetaylıUluslararası Para Fonu (IMF) nedir? Hakkında bilgiler..
Uluslararası Para Fonu (IMF) nedir? Hakkında bilgiler... Uluslararası Para Fonu (IMF) Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund) (IMF), 1944 yılında uluslararası para sisteminin esaslarını belirleyen
DetaylıÜNİTE 5: DÖVİZ KURLARININ ANLAMI VE BELİRLENMESİ DÖVİZ KURLARININ ANLAMI
ÜNİTE 5: DÖVİZ KURLARININ ANLAMI VE BELİRLENMESİ DÖVİZ KURLARININ ANLAMI Döviz kurları, farklı ülkelerde üretilen mal ve hizmetlerin fiyatları arasında karşılaştırma yapılmasına olanak sağlayarak başta
Detaylı31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu
Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu (Euro) 31 Aralık 2012 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu İçindekiler Bağımsız Denetim Raporu
DetaylıFİNANSAL PİYASALAR VE KURUMLAR. N. CEREN TÜRKMEN
FİNANSAL PİYASALAR VE FİNANSAL KURUMLAR N. CEREN TÜRKMEN cturkmen@sakarya.edu.tr 1 FİNANSAL SİSTEM Bir ekonomide fonları talep edenler, fonları arz edenler bunlar arasındaki fon akımlarını düzenleyen kurumlar
DetaylıRUS TÜRK İŞADAMLARI BİRLİĞİ (RTİB) AYLIK EKONOMİ RAPORU. Rusya ekonomisindeki gelişmeler: Aralık Rusya Ekonomisi Temel Göstergeler Tablosu
RUS TÜRK İŞADAMLARI BİRLİĞİ (RTİB) AYLIK EKONOMİ RAPORU Rusya ekonomisindeki gelişmeler: Aralık Rusya Ekonomisi Temel Göstergeler Tablosu 11 1 13 1 * GSMH (milyar dolar) 1.9..79 1.86 1.3 1.83 1.578 1.61
DetaylıKÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ. Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK
KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ Finansman, işletmelerin temel işlevlerini yerine getirirken yararlanacakları
DetaylıÜNİTE 5: DÖVİZ KURLARININ ANLAMI VE BELİRLENMESİ DÖVİZ KURLARININ ANLAMI
ÜNİTE 5: DÖVİZ KURLARININ ANLAMI VE BELİRLENMESİ DÖVİZ KURLARININ ANLAMI Döviz kurları, farklı ülkelerde üretilen mal ve hizmetlerin fiyatları arasında karşılaştırma yapılmasına olanak sağlayarak başta
Detaylı