KEMERALTI 2. ETAP 1. BÖLGE

Transkript

1 KEMERALTI 2. ETAP 1. BÖLGE 1. KORUMA AMAÇLI REVİZYON İMAR PLANI PLAN NOTLARI 2. KEMERALTI 2.ETAP 1.BÖLGE KENTSEL TASARIM REHBERİ 3. TESCİLLİ ve UYUMLU YAPILAR LİSTESİ 1

2 İÇİNDEKİLER Şekiller Listesi /1000 Ölçekli Plan Gösterimi /500 Ölçekli Plan Gösterimi... 7 Kemeraltı 2.Etap 1.Bölge Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planı Plan Notları... 8 Kemeraltı Kentsel Tasarım Rehberi Önsöz Giriş A.Ticari Yapılar B.Kemeraltı 2. Etap 1.Bölge Plan Revizyonu Kapsamındaki Tipik Konut Yapıları Türk Mimari Tarzına Sahip Konut Yapıları Rum ve Levanten Konut Yapıları C. Erken Cumhuriyet Dönemi Yapılar D. Kemeraltı 2. Etap Plan Revizyonu Kapsamındaki Yapı Elemanları Cumba, Balkon, Kapalı Çıkmalar Pencereler Kapılar Silme ve Profiller Kemeraltı Kentsel Sit Alanı içinde yapıların dış cephelerinde kullanılabilecek renkler İlan ve Reklam Panoları ile Tabelalar Kemeraltı 2. Etap 1. Bölge Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Ve Tabiat Varlığı Olarak Tescillenen Taşınmazlar Listesi.84 Kemeraltı 2. Etap 1. Bölgede Yer Alan Dokuya Uyumlu Yapıların Listesi 88 2

3 Şekiller Listesi 1 Şekil 1: Şekil 1a-b: Tek katlı dükkan yapısı( 1591 ada 40 parsel), Tek katlı dükkan yapısı (1591 ada 39 parsel) Şekil 2: 1540 ada 15 parselde bulunan alt kat ticaret üst kat depo işlevli yapı örneği...40 Şekil 3: 295 ada 5 parselde bulunan Türk evi..42 Şekil 4: 1541 ada 31 parsel ve 1546 ada 122parselde bulunan Türk evi örnekleri. 43 Şekil 5: Tek kat yan hollü ön cephe dükkanlı konut tipi ( 1766 ada 8 parsel) Şekil 6: Bodrum + Zemin kat yan hollü konut tipi ( 1524 ada 11parsel)...45 Şekil 7: Bodrum + 2 kat yan hollü cumbasız konut tipi ( 1536 ada 8parsel)...45 Şekil 8: Bodrum + 2 kat cumbalı yan hollü cumba ve girişin aynı eksende olduğu konut tipi (357 ada 66 parsel) Şekil 9: Bodrum + 2 kat yan hollü cumbasız konut tipi (357 ada 66 parsel)...46 Şekil 10: 2 katlı yan hollü zemin katı dükkanlı cumbalı konut tipi (1541 ada 93 parsel)...47 Şekil 11: 3 katlı yan hollü cumbası 3.katın tamamında konut tipi ( 1565 ada 25 parsel)...47 Şekil 12: 1534 ada 8 parseldeki konut Şekil 13: Cumhuriyet Dönemi yapılarından örnekler Şekil 14: 379 ada 24 parselde bulunan ahşap 3 eşit modüllü cumba örneği Şekil 15: 1541 ada 25 parselde bulunan ahşap 3 eşit modüllü cumba örneği.54 Şekil 16: 1546 ada 65 parselde bulunan ahşap 2 eşit modüllü cumba örneği.55 Şekil 17: 374 ada 33 parselde bulunan dökme demir kafesli 3 eşit modüllü ahşap cumba örneği...56 Şekil 18: 1539 ada 6 parselde bulunan betonarme 3 eşit modüllü cumba örneği...57 Şekil 19: 369 ada 1 parselde bulunan köşe cumba örneği...58 Şekil 20: 357 ada71 parselde bulunan balkon örneği...58 Şekil 21: 295 ada 5 parselde bulunan kapalı çıkma 59 Şekil 22: 1546 ada 122 parsel ve 1565 ada 17 parselde bulunan kapalı çıkma örnekleri...59 Şekil 23: Eliböğründe ve konsol örnekleri...61 Şekil 24: 1551 ada 40 parsel ve 1552 ada 4 parselde bulun ahşap söveli ve ahşap kepenkli pencere örnekleri

4 Şekil 25: 1588 ada 40 parselde bulun ahşap söve, üst başlık ve pencere üzeri süsleme paneli bulunan pencere örneği...62 Şekil 26: 357 ada 71 parselde bulunan taş söveli basık kemerli metal kepenkli pencere örneği..63 Şekil 27: 379 ada 23 parselde bulunan taş söveli dikdörtgen formlu metal kepenkli pencere örneği.63 Şekil 28: 371 ada 6 parselde bulunan taş söveli basık kemerli üst başlıklı demir süslemeli ferforjeli pencere örneği.64 Şekil 29: 1541 ada 24 parselde bulunan taş söveli dikdörtgen formlu demir süslemeli ferforjeli pencere örneği...64 Şekil 30: 382 ada 79 parselde bulunan taş söveli basık kemerli üst başlıklı giyotin pencere örneği...65 Şekil 31: 376 ada 9 parselde bulunan taş söveli üst başlıklı ahşap kepenkli pencere örneği...65 Şekil 32: 1546 ada 89 parselde bulunan taş söveli basık kemerli üst başlıklı ahşap kepenkli pencere örneği.66 Şekil 33: 1541 ada 28 parselde bulunan taş söveli dikdörtgen formlu demir ferforjeli bodrum kat penceresi örneği..67 Şekil 34: 381 ada 15 parsel ve1541 ada 70 parselde bulunan taş söveli dikdörtgen formlu ahşap yalı baskılı ve dekupajlı kepenk örnekleri..68 Şekil 35: 7987 ada 6 parsel, 1539 ada 16 parsel 3286 ada 6 parsel ve 1542 ada 6 parselde bulunan kafes ferforjeli pencere örnekleri...69 Şekil 36: 1546 ada 120 parsel ve 375 ada 38 parselde bulunan pencere süsleme örnekleri...70 Şekil 37: 374 ada 33 parselde bulunan pencere altı ve üst başlıktaki süsleme örnekleri 71 Şekil 38: 1539 ada parselde bulunan gruplu pencere örneği 72 Şekil 39: 379 ada 27 parselde bulunan doğrudan sokağa açılan kapı örneği..73 Şekil 40: 1541 ada 16 parselde bulunan basamaklarla içeri çekilmiş kapı örneği..73 Şekil 41: 1541 ada 25 parselde bulunan basamaklarla içeri çekilmiş kapı örneği..74 Şekil 42: 374 ada 33 parselde bulunan dökme demir ferforjeli çift kanarlı basamaklarla girişi içeri çekilmiş kapı örneği...74 Şekil 43: ada parselde bulunan dövme demirden yapılmış giriş kapısı örneği

5 Şekil 44: 1546 ada 120 parselde bulunan stucco saçak atlı silmesi örneği...76 Şekil 45: 374 ada 33 parselde bulunan tuğla saçak altı silmesi örneği...77 Şekil 46: 1588 ada 40 parselde bulunan stucco saçak altı silmesi örneği...78 Şekil 47: Tuğla ile yapılan çeşitli saçak altı silmesi örnekleri 78 Şekil 48: Stucco ve bezeme ile yapılan çeşitli saçak altı silmesi örnekleri.79 Şekil 49: Stucco ve tuğla ile yapılan çeşitli kat arası silmesi örnekleri...79 Şekil 50: Kemeraltı yapı dış cephelerinde uygulanabilecek renkler...80 Şekil 51: Konsol tabela örnekleri...81 Şekil 52: Tabela örnekleri KTR deki Tüm çizimler Restorasyon Uzmanı Y. Mimar Işıl TALU tarafından yapılmıştır. 5

6 1/1000 ÖLÇEKLİ PLAN GÖSTERİMİ 6

7 1/500 ÖLÇEKLİ PLAN GÖSTERİMİ 7

8 KEMERALTI 2.ETAP 1.BÖLGE KORUMA AMAÇLI REVİZYON İMAR PLANI PLAN NOTLARI KONAK BELEDİYE MECLİSİ KARAR TARİHİ VE NO: /2009 İZMİR 1 NUMARALI KÜLTÜR ve TABİAT VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU KARAR TARİHİ ve NO: İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE MECLİSİ KARAR TARİHİ ve NO:

9 PLAN NOTLARI KISALTMALAR KKASA KGKV KKARİP KYP KTR ÖPA KTVKYK KTVKBK İBŞB BELEDİYE Kemeraltı Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı Korunması Gerekli Kültür Varlığı (Tescilli Yapı) 1/1000 Ölçekli Kemeraltı 2. Etap 1.Bölge Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planı Kemeraltı 2. Etap 1.Bölge Yerleşim Planı (1/500 ölçekli plan) Kemeraltı Kentsel Tasarım Rehberi Özel Proje Alanı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Konak Belediyesi 9

10 TANIMLAR Korunması Gerekli Kültür Varlığı (Tescilli Yapı): 5226 sayılı yasa ile değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunundaki Kültür Varlıkları tanımında yer alan tüm taşınır ve taşınmaz varlıklardır. Dokuya Uyumlu Yapı: Planlama alanı içerisinde tescilli bitişiği-karşısı dışında kalan yapılardan tescilli olmadığı halde gerek mimari, gerek yapısal, gerekse de parsele ilişkin özellikleri itibariyle tescilli olan yapılara benzerlik gösteren ve kentsel dokuya katkı sağlayan ve planda ilgili lejantla gösterilen yapılardır. Bakım: Sadece yapının yaşamını sürdürmeyi amaçlayan, tasarımda, malzemede, strüktürde, mimari ögelerde değişiklik gerektirmeyen müdahalelerdir. (Çatı aktarımı, oluk onarımı, boya-badana vb.) Onarım: Yapının yaşamını sürdürmeyi amaçlayan, tasarımda, malzemede, strüktürde ve mimari ögelerde değişiklik gerektiren müdahalelerdir. Özel Proje Alanı (ÖPA): Planlama alanı içerisinde tarihi ve mimari niteliğiyle belirli bir dönemi ve karakteri yansıtan, günümüze az sayıda ulaşan ve/veya fiziksel eskimeye bağlı olarak yok olma sürecine giren, ancak getirilen plan kararlarıyla işlevlendirilerek yaşatılması hedeflenen ve planın uygulamasını hızlandıracağı öngörülen yapılar ve parselleri ile çevrelerini kapsayan alanlardır. Teşvik Edilecek Kullanım: Plan kararları ile ana kullanımın yanı sıra alanın tarihsel geçmişi de dikkate alınarak ekonomik gelişimini ve yaşamasını sağlamaya yönelik geliştirilen bölgelere özel tercihli kullanımlardır. Bunlar: T-İ: İmalat kullanımının teşvik edileceği ticaret alanlarıdır. T-K: Konaklama kullanımının teşvik edileceği ticaret alanlarıdır. T-H: Turizm kullanımının teşvik edileceği ticaret alanlarıdır. K-F: Alt kat ticaret, üst kat konut kullanımının yer alacağı alanlardır. 10

11 I. GENEL HÜKÜMLER 1. 1/5000 ölçekli Nazım İmar planı, 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planı, plan notları ile 1/500 ölçekli Yerleşim Planının (tescilli parseller hariç) kitlenin parsel içindeki konumuna ilişkin hükümleri ve yapı yükseklikleri bir bütün olarak uygulamaya esas, kentsel tasarım rehberleri (1. Etap ve 2. Etap Kentsel Tasarım Rehberi) ve diğer hususlar yol gösterici olacaktır. 1/500 ölçekli yerleşim planındaki yapı yüksekliği değişiklikleri, plan değişikliği kapsamında değerlendirilir. Ancak kitle konumları, Belediyesinin uygun görüşü ve İzmir 1 Numaralı KTVKBK onayı ile yeniden düzenlenebilir. 2. 1/500 ölçekli KYP (Kemeraltı 2. Etap 1. Bölge Yerleşim Planı) nda belirtilen tescilli parsellerdeki kitle konumu ve gabariler esas olmayıp, bilgi amaçlıdır. Bu parsellerde, İzmir 1 Numaralı KTVKBK kararları doğrultusunda uygulama yapılır. 3. 1/500 ölçekli KYP nda tescilli parseller dışındaki parsellerde önerilen kitle konumu ve gabarileri uygulamaya esas olup; planın uygulama aşamasında, plana altlık teşkil eden kadastral (haritalar) bilgiler ile Kadastro Müdürlüğü nden alınan bilgilerin uyuşmadığı durumlarda; Belediyenin planın uygulanmasından sorumlu birimi/birimlerince, yapı nizamı; 1/1000 ölçekli plan ve plan notları doğrultusunda ve KYP nda önerilen konum ve kitle gabarileri korunmaya çalışılarak Kadastro Müdürlüğü verileri doğrultusunda yeniden düzenlenir. 4. KKASA içindeki; - Tescilli tüm yapılarda; bakım, İzmir 1 Numaralı KTVKBK Müdürlüğü izni ile, diğer tüm uygulamalar İzmir 1 Numaralı KTVKBK izni ile yapılır. Uygulamanın denetlenmesi hususlarında KTVKYK nun ilgili ilke kararı doğrultusunda uygulama yapılacaktır. - Tescilli bitişiği-karşısı konumundaki tüm yapılarda; yeni yapılaşma halinde İzmir 1 Numaralı KTVKBK izni ile; basit onarım, bakım, fonksiyon değişikliği ile gabariye, dış cepheye, zemine ve taşıyıcı sisteme yansımayan tadilatlar, KTVKYK nun ilgili ilke kararı doğrultusunda Belediyenin izni ile yapılır. Yapılacak her türlü uygulama 11

12 sonrasında gerekli denetim Belediyesince ve proje müellifince yapılır. - Dokuya uyumlu yapılarda; her türlü uygulama, koruma amaçlı imar planı ve plan notları doğrultusunda İzmir 1 Numaralı KTVKBK izni alınmaksızın Belediyesince yapılır. - Bu gruplar dışındaki diğer yapılarda; her türlü uygulama, koruma amaçlı imar planı ve plan notları doğrultusunda İzmir 1 Numaralı KTVKBK izni alınmaksızın Belediyesince yapılır. 5. Planda Özel Proje Alanı (ÖPA) olarak tanımlanan alanlar, planlama alanı içerisinde tarihi ve mimari niteliğiyle belirli bir dönemi ve karakteri yansıtan, günümüze az sayıda ulaşan ve/veya fiziksel eskimeye bağlı olarak yok olma sürecine giren, ancak getirilen plan kararlarıyla işlevlendirilerek yaşatılması hedeflenen ve planın uygulamasını hızlandıracağı öngörülen yapılar ve parselleri ile çevrelerini kapsayan alanlardır. Bu alanlar, özellikleri gereği kentsel tasarım detayında değerlendirilmesi gereken ve bütün olarak ele alınacak bölgelerdir. Bu alanlardaki kentsel tasarım projeleri, bütün olarak ve her ÖPA için plan notlarında ayrı ayrı tariflenen koşullar ile 1. ve 2. Etap KTR ne uygun olarak hazırlanır. Tescilli parsellerin yer aldığı ÖPA larda Kurul onayı alındıktan sonra projesi doğrultusunda uygulama yapılır. Ayrıca, planda BHZ kullanımının öngörüldüğü 4, 5 ve 9 (ÖPA-4, ÖPA-5, ÖPA-9) nolu Özel Proje Alanları dışındaki tüm ÖPA lardaki projelendirme ve uygulama, kamu veya özel kişi-kurum ve kuruluşlarca yapılabilir. - Özel Proje Alanlarındaki projelendirme, söz konusu ÖPA nın çevresindeki sokaklar dikkate alınarak ve bu sokaklara cephe veren tüm yapıları kapsayacak şekilde hazırlanacaktır. - Özel Proje Alanında tescilli parsel bulunması halinde hazırlanan proje, Belediyesinin ilgili biriminin ön onayı ve İzmir 1 Numaralı KTVKBK onayından sonra uygulamaya geçilir. - Uygulamanın projeye uygunluğu Belediyesinin ilgili birimince denetlenir. - Özel Proje Alanlarında, her ÖPA için uygulanacak kullanımlar ayrı ayrı belirlenmiştir. Ancak, bu kullanımlara benzer nitelikte olup, notlarda ifade edilmeyen kullanımlara, İzmir 1 Numaralı KTVKBK kararı ile izin verilebilir. 12

13 6. KKASA içinde kalan sosyal hizmet alanlarında (eğitim, sağlık, spor, v.b.) ve ÖPA larda ifraz yapılamaz. Tescilli yapı bulunmayan parsellerdeki ifraz taleplerinde uyulması gereken hususlar Bölgelere Özel Yapılaşma Koşullarında tariflenmiştir. Tescilli yapıların bulunduğu parsellerde yapılacak ifraz işlemlerinde İzmir 1 Numaralı KTVKBK, diğer tüm parsellerde ise Belediyesi yetkilidir. 7. Planda imar hattı korunacak cephe olarak belirlenen parsellerde yer alan ruhsatlı yapıların cephe hattının aynen korunması koşuluyla, uygulama planları ile kadastral durum arasındaki 3 m. ye kadar olan kaymalar tecvizi hataya girer ve uygulamada kadastral durum esas alınır. Ancak, tescilli parsellerde yapı kitlesi esastır. 8. Bölgenin tarihi yapısına ve doğal karakterine, planda öngörülen hedefe uygun birden fazla parseli kapsayan bir proje sunulması halinde, TAKS değerlerine bağlı kalınmak şartıyla parsellerin ifraz ve tevhidi ile bir parselde birden fazla yapı yapılması talepleri, İzmir 1 Numaralı KTVKBK nca değerlendirilir. 9. KGKV olarak tescilli olmayan tüm mevcut yapılarda, yeniden yapılaşıncaya kadar dış cepheye yansımayan fonksiyon değişikliği, basit onarım ve basit tadilatlarda; yapının ruhsat aldığı tarihteki imar planı koşulları geçerlidir. 10. Bu plan notlarına göre uygulanacak tescilli yapılar ile dokuya uyumlu yapılar dışındaki tüm yapılar, fen ve sağlık koşulları ile ilgili tüzük ve yönetmelikler ile Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olacaktır. Tescilli yapılarda özellikleri nedeniyle, her yapı için değişik çözümler üretilebilir. 11. KKASA kapsamındaki tüm yapılar, 3. Derece Arkeolojik Sit Alanında bulunmaları nedeni ile Sığınak Yönetmeliği nden muaftır. 12. KKARİP'da yer alan 200m 2 nin altındaki parseller, özgün dokusu nedeniyle, İBŞB İmar Yönetmeliği nin 3. Kısmında belirtilen, bina yükseklikleri, iç yükseklikler, yapılarda bulunması gereken mekanlar ve ölçüler, merdiven ölçülerini düzenleyen hükümler ile 13

14 asansör yapımından muaftır. 13. Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca onaylı Otopark Yönetmeliğinin 4.f. maddesi çerçevesinde KKARİP içerisinde parsel bünyesinde otopark karşılama zorunluluğu yoktur. 14. KKASA içerisinde yapılacak her türlü altyapı çalışması, arkeolojik duruma ilişkin olarak İzmir I Numaralı KTVKBK izni ile Müze Müdürlüğü denetiminde ve Konak Belediyesi nin koordinasyonunda yapılacaktır. Parsel ölçeğindeki, uygulamalarda İzmir 1 Numaralı KTVKBK Müdürlüğü izni ile sondaj kazısı yapılır. Sondaj sonuçları İzmir 1 Numaralı KTVKBK tarafından değerlendirilir. Herhangi bir arkeolojik veriye rastlanması durumunda plan koşullarında yer alan hükümlerin uygulanıp uygulanmayacağına İzmir 1 Numaralı KTVKBK tarafından karar verilir. İzmir 1 Numaralı KTVKBK karara bağlanan durumlarda gerekirse Belediyesince plan değişikliği yapılır. Alanda yapılacak tüm zemin düzenlemelerinde; - Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescilli yapıların mevcut/özgün giriş/subasman kotlarına uyulmalıdır. - Altyapı ile ilişkinin kurularak kaplama değişimlerinde suyun yapıdan uzaklaştırılması sağlanmalıdır. - Özgün altyapıya ilişkin bilgi veren kapaklar, döşeme elemanları, devşirme köşe taşları, sokak duvarları gibi elemanların korunması esas alınmalıdır. - Ayrıca, tüm altyapı projeleri, Belediyesinin ilgili kurumlarla (İBŞB-Gediz Elektrik Dağıtım AŞ-TELEKOM) koordinasyonu doğrultusunda bir bütün halinde hazırlanarak, projenin Belediyesince Koruma Bölge Kurulu na sunulması ve Kurul onayından sonra uygulamaya geçilir. 15. KKASA içerisinde kamu ya da özel mülkiyete ait yerlerde bulunan mekansal dokuya katkı sağlayan yetişkin ve anıtsal tüm ağaçlar korunacaktır. Ağaçların bakımına ilişkin uygulamalar, ilgili birimin görüşü ile Belediyesi denetiminde yapılır. KKARİP nında korunması gerekli ağaç lejantı ile belirtilen ağaçların kesilmesi gerektiğinde İzmir I Numaralı KTVKBK ndan izin alınır. 14

15 16. Plan notlarında yer almayan konularda; KTVKYK ilke kararları, İzmir 1 Numaralı KTVKBK kararları, İBŞB İmar Yönetmeliği nin yapılanma koşulları geçerlidir. 15

16 II. ONARIM VE KORUMA KOŞULLARI a) KKARİP içerisinde KGKV olarak tescil edilmiş olan tüm yapılarda; yapılacak bakım uygulamaları için İzmir 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü nün, diğer tüm işlem ve uygulamalar için İzmir 1 Numaralı KTVKBK nun izninin alınması zorunludur. KGKV olarak tescilli kültür varlıklarının gruplandırılması, bakım ve onarımları, yeniden yapılması ve uygulamanın denetlenmesi hususlarında KTVKYK nun ilgili ilke kararı doğrultusunda uygulama yapılacaktır. Yıkılacak derecede tehlike arz eden tescilli yapılar için İzmir 1 Numaralı KTVKBK kararı zorunludur. Yıkım kararı alınması halinde yıkım Müze Müdürlüğü denetiminde yapılır. b) KKARİP içerisinde KGKV olarak tescil edilmiş parsellerin bitişiği, karşısı konumundaki alanlarda yer alan tüm yapılarda; basit onarım, bakım, fonksiyon değişikliği ile gabariye, dış cepheye, zemine ve taşıyıcı sisteme yansımayan tadilatlar, Belediyesinin izni ile yapılır. Ancak, KKARİP kapsamındaki İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği nde tanımlanan mevcut binaların, plan üzerinde belirtilen Teşvik Edilecek Kullanım kararına uygun kullanım değişikliği taleplerinde; fen ve sağlık kurallarını sağlamak koşulu ile ilgili yönetmeliklerin fiziksel yapılanmaya ilişkin hükümleri dikkate alınmayacaktır. Bu kapsamda kalan yıkılacak derecede tehlike arzeden yapıların (mail-i inhidam) yıkımına yönelik işlemler, İzmir 1 Numaralı KTVKBK onayı gerekmeksizin Müze Müdürlüğü denetiminde Belediyesince yürütülür. Bu gruptaki taşınmazlarda, İzmir 1 Numaralı KTVKBK nun kararları doğrultusunda yapılacak her türlü uygulama sonrasında gerekli denetim Belediyesince ve proje müellifince yapılır. Konuya ilişkin KTVKYK ilke kararları doğrultusunda Belediyesince İzmir 1 Numaralı KTVKBK Müdürlüğü ne gerekli bilgi ve belgeler iletilmeden ve Kurulun görüşü alınmadan yapı kullanma izni verilemez. 16

17 c) Dokuya uyumlu yapılar; planlama alanı içerisinde tescilli bitişiği-karşısı dışında kalan yapılardan, tescilli olmadığı halde gerek mimari, gerek yapısal, gerekse de parsele ilişkin özellikleri itibariyle tescilli olan yapılara benzerlik gösteren ve kentsel dokuya katkı sağlayan yapıların yıkılmadan korunması esastır. Bu yapıların yıkımı ancak cephe rölövesinin alınmasından sonra yapılabilir. Bu yapılar yıkılmadan önce sokak dokusunu oluşturan cephe/cephelerinin (sokak tarafındaki cephe) rölövesi çıkarılacak ve Belediyesine sunulacaktır. Rölövede yapının özgün biçimine sonradan eklendiği (aykırı olduğu) açıkça görülen unsurlar dikkate alınmaz. Projenin rölöveye uygunluğu Belediyesince denetlenecektir. Bu kapsamda kalan yıkılacak derecede tehlike arzeden yapıların (mail-i inhidam) yıkımına yönelik işlemler, İzmir 1 Numaralı KTVKBK onayı gerekmeksizin Müze Müdürlüğü denetiminde Belediyesince yürütülür. d) KGKV olarak tescilli veya tescilli parsellerin bitişiği, karşısı konumundaki alanlar ile dokuya uyumlu yapılar dışındaki tüm yapılarda; fonksiyon ve fiziksel değişiklik, basit ve esaslı onarım vb. uygulamalar için Belediyenin izninin alınması zorunludur. Bu kapsamda kalan yıkılacak derecede tehlike arzeden yapıların (mail-i inhidam) yıkımına yönelik işlemler, İzmir 1 Numaralı KTVKBK onayı gerekmeksizin Müze Müdürlüğü denetiminde Belediyesince yürütülür. e) KKASA içerisinde tarihi dokunun eski ve özgün elemanları; (sebil, çeşme ve şadırvanlar, yangın muslukları, orjinal demir gölge elemanları, kitabeler, damgalı ve yazıtlı havagazı vb. tesisat kapakları, sokak kaplama biçim ve malzemeleri, dokuya katkı sağlayan bahçe duvarları, sur duvarları, havuzlar, bahçe kapıları, devşirme köşe taşları gibi ögeler) ve geleneksel dokuda tescilli yapıların ağırlıkla yer aldığı sokakların cephe iyileştirmeleri/sağlıklaştırmaları öncelikle ele alınacak ve korunacaktır. 17

18 III. YAPILANMA KOŞULLARI Planlama alanı içindeki tüm yeni yapılaşmalarda aşağıdaki kriterlere uyulacaktır: - Dokuya yapılacak her türlü müdahale dokunun mevcut niteliklerinin geliştirilmesi ve bir bütün olarak sürekliliğin sağlanması esasına dayanmalıdır. - Yapı yapma eyleminin her aşamasında anlam biçim bütünlüğünün korunması gereklidir. - Tescilli yapıların özgün çevresel ilişkilerinin korunması; bununla birlikte tescilli yapıların ve diğer mevcut yapıların oluşmuş fiziksel konfor koşullarının korunması esas alınacaktır. - Konut dışı yapılarda engelli kullanımı için gerekli mimari düzenlemeler yapılmalıdır. - Alanda bulunan arkeolojik verilerin korunmasına ilişkin Koruma Bölge Kurulu tarafından alınan kararlara uyulması zorunludur. - Proje elde etme ve onay esasları yürürlükte olan hali ile devam edecek; Kemeraltı İmar Müdürlüğü nün yada Koruma Uygulama Denetim Bürosu nun (KUDEB) kurulmasının ardından proje elde etme yöntem ve onay esasları ile kurumsal yetkiler, yeniden değerlendirilerek İzmir 1 Numaralı KTVKBK na sunulacaktır. 1. PARSEL VE YAPILARLA İLGİLİ HÜKÜMLER A. PARSELLER İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 1. KKASA içinde yapılacak tüm inşai uygulamalar öncesinde Müze Müdürlüğü denetiminde sondaj çalışması yapılması zorunludur. Sondaj sonucu İzmir 1 Numaralı KTVKBK nda değerlendirilir. Herhangi bir arkeolojik veriye rastlanması durumunda plan koşullarında yer alan hükümlerin uygulanıp uygulanmayacağına İzmir 1 Numaralı KTVKBK tarafından karar verilir. 2. KKASA içinde kadastral dokunun korunması esastır. Ancak, zorunlu hallerde, 1 Numaralı KTVKBK nun uygun görüşü alınarak, 3194 Sayılı İmar Kanunu nun 18. maddesi uygulanabilir. Plan onama tarihinden önce tescil edilmiş, ancak KGKV nın 18

19 (tescilli yapının) korunmadığı/korunamadığı 16. ve 18. madde uygulamaları, tescilli yapının korunmasını sağlamak amacıyla ilgili Belediyesince oluşturulacak Teknik Komisyonca imar planı uygulaması aşamasında yeniden değerlendirilir ve Kurul onayı ile uygulamaya geçilir. 3. Planlama alanında yapılanma koşulları, parsel büyüklükleri ile parselin bulunduğu alt bölgenin TAKS aralığına göre belirlendiğinden sehven yapılan hatalar dışında ve zorunluluk olmadıkça ifraz yapılamaz. Zorunluluk halinde ise; Belediyesince oluşturulacak Teknik Komisyon (İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinde tanımlanan) tarafından, ifraza konu parselin bulunduğu adadaki ortalama parsel büyüklüğü, minimum parsel büyüklüğü olarak esas alınmak üzere ve ada bütününde hazırlanacak etüd doğrultusunda parselin ifrazına karar verilir. Planda öngörülen zorunlu tevhidler dışındaki (1/500 ölçekli planda belirlenmemiş) tevhid taleplerinde, Bölgelere Özel Yapılaşma Koşullarında tariflenen hükümler doğrultusunda uygulama yapılır. B. YAPILAR İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 1. Yapı Grupları: a) KGKV Olarak Tescilli Yapılarda: İzmir 1 Numaralı KTVKBK nun onayı ile uygulama yapılır, yapılacak uygulamaların KKARİP na ve plan notlarına uygunluğu Belediyesince denetlenir. b) Tescilli Parsellerin Bitişiği, Karşısı Konumundaki Yapılarda: İzmir 1 Numaralı KTVKBK nun onayı ile uygulama yapılır, yapılacak uygulamaların KKARİP na ve plan notlarına uygunluğu Belediyesince denetlenir. KGKV olarak tescilli parsellerin bitişiği ve karşısı konumunda yer alan parsellerde yapılacak yeni yapılar, hem KKARİP plan notları yapılanma koşulları hem de yakın çevredeki tescilli yapı cephe özellikleri ve orijinal cephe görünümleri ile uyumlu projelendirilmeli ve değerlendirilmelidir. c) Dokuya Uyumlu Yapılarda: Mimari, yapısal, parsele ilişkin özellikleri itibariyle tescilli olan yapılara benzerlik gösteren bu 19

20 yapıların yıkılmadan korunması; mail-i inhidam durumuna düştüğü takdirde cephe rölövesi çıkarılarak Belediye ye sunulması aşamasından sonra yıkılması ve yeniden yapılması halinde özgün gabarileri, kat sayıları ve sokak dokusunu oluşturan cephe (sokak tarafındaki cephe) özelliklerinin (cephe oran ve malzemeleri) yeni yapıda da aynen korunması, özgün dokunun karakterinin bozulmaması açısından esastır. Projenin rölöveye uygunluğu Belediyesince denetlenecektir. Bu yapıların; belirlenen ortalama TAKS değerlerinin altında kalması durumunda, yeni yapı planda öngörülen TAKS değerini tutturacak şekilde büyütülebilir. Ancak taban alanında gerçekleştirilecek bu büyütme işlemi sokak cephesindeki cephe özelliliklerini bozmayacak şekilde yapılacaktır. Yapıların belirlenen ortalama TAKS değerini aşması durumunda ise mevcut bina büyüklüğü aynen korunarak yeniden yapılanmaya olanak sağlanır. d) Tescilli Parseller Dışındaki Boş ve Yeniden Yapılaşacak Parsellerdeki Yapılarda: Boş ve yeniden yapılaşacak tüm parsellerin; d1-1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planından bulunduğu plan alt bölgesine, fonksiyonuna ve imar hattına bakılacak, d2- Parselin tapu miktarı (alanı) ya da terk/ihdas olan parsellerde terk/ihdas yapıldıktan sonra oluşan alan üzerinden bulunduğu plan bölgesindeki TAKS aralığına göre taban alanı hesabı yapılacaktır. d3- Yeni yapının kitle konumu ile yapı yüksekliğine, 1/500 ölçekli KYP ndan bakılacaktır. d4- Kemeraltı 2. Etap 1 Nolu Plan Bölgesi dışında, bahçe önerilen parsellerde; bölgelere göre belirlenen TAKS değerlerini geçmemek şartıyla minimum bahçe (planda önerilen ön, arka ve yan bahçeler) mesafesi 1m. olacaktır. Ancak, bulunduğu TAKS aralığına göre değeri 1.00 (TAKS=1.00) olan ve konumu nedeniyle uygun cephe özelliklerini sağlamayan parsellerde; cephe açmak amacıyla bahçe bırakılarak yapının parsel içindeki konumu yeniden düzenlenebilir. 20

21 Boş ve yeniden yapılaşacak parsellerde yapılacak yapıların, korunması istenen dokuyu oluşturan mimariye uygun, özgün veya çağdaş teknik ve malzeme ile yapılabilmekle beraber cephe düzeni (doluluk boşluk oranları, kapı pencere ebatları, balkon, çıkma ve cumba ebatları eğer yapılırsa silme veya süslemeler, cephe kaplaması) mimari öğeler açısından çevresindeki korunan yapılarla uyum ve bütünlük sağlayacak nitelikte olmasına özen gösterilecektir. (Bu konuda dokuda bulunan özgün yapılardan elde edilen tipolojiler ve Kemeraltı 1. ve 2. Etap Tasarım Rehberi göz önünde bulundurulur). e) Özel Proje Alanlarında (ÖPA): KKARİP nda bu gösterimle belirlenmiş alanlar, projelendirme ve uygulamada bütün olarak ele alınacaktır. Belediye Hizmet Alanı (BHZ) olarak belirlenmiş ÖPA lar dışındaki tüm özel proje alanlarında; bahsedilen işlemler kamu veya özel şahıs-kurum ve kuruluşlarca da yapılabilir. Bu alanlardaki uygulamalarda; - Projelendirme, plan ve plan notlarındaki hükümler doğrultusunda Özel Proje Alanının (ÖPA) tamamına yönelik olarak kamu veya özel kişi-kurum ve kuruluşlarca hazırlanır. - Birden fazla parselin bulunduğu Özel Proje Alanlarında; proje bir bütün olarak hazırlanacak, uygulamada ise kültür varlığı olarak niteliğini sürdüren kısımlar öncelikli ve bütün olarak ele alınmak koşuluyla, projeyle bütünleşen diğer yapıların yapımına, onarımına ve bakımına ayrı ayrı izin verilebilecektir. - Özel Proje Alanlarındaki projelendirme, söz konusu ÖPA nın çevresindeki sokaklar dikkate alınarak ve bu sokaklara cephe veren tüm yapıları kapsayacak şekilde hazırlanacaktır. - Tescilli parsel bulunan Özel Proje Alanlarına yönelik hazırlanan projeler, Belediyesinin ilgili biriminin ön onayı ve Koruma Bölge Kurulu onayından sonra uygulamaya geçilir. - Uygulamanın projeye uygunluğu Belediyesinin ilgili birimince denetlenir. - Özel Proje Alanlarında, her ÖPA için uygulanacak kullanımlar ayrı ayrı belirlenmiştir. Ancak, bu kullanımlara benzer nitelikte olup, notlarda ifade edilmeyen kullanımlara, İzmir 1 Numaralı KTVKBK ile izin verilebilir. e-1) ÖPA-1 (Aya Vukla Kilisesi-1588 ada, 45 parsel) Sosyo-Kültürel Tesis: Müze Ana Bina İşlevi, Müştemilat Yapıları: Halk eğitim merkezi 21

22 (bilgisayar odası, dikiş kursu, seminer odası, yönetim ve muhtarlık), çocuk kütüphanesi vb. Bu özel proje alanında yapı inşaat alanının % 15 ini geçmemek üzere ticaret yer alabilir. e-2) ÖPA-2 (Bıçakçı Han) Sosyo-Kültürel Tesis: Kültür ve Sanat Merkezi; Müze (modern sanat müzesi, arkeoloji müzesi), Restoran, Kent Kütüphanesi, Sergi salonları ve atölyeleri, (müzik, resim, heykel, tiyatro... vb.), Turizm Danışma Ofisi vb. Bu özel proje alanında TAKS %45 e tamamlanacak şekilde ilave yapı yapılabilir. Yapı inşaat alanının %50 sini aşmayacak şekilde ticaret yapılabilir. e-3) ÖPA-3 (Kapani Evi-1552 ada, 4-20parsel) Sosyal Tesis: Restoran, Kafeterya, Bilgilendirme Merkezi (Turizm Danışma Ofisi) vb. e-4) ÖPA-4 (1546 ada, 56 parsel) Belediye Hizmet Alanı (BHZ- Sosyo-Kültürel Tesis): Çıraklık Eğitim Merkezi (Derslik, Kantin, Sergi alanı, Yönetim, Satış) vb. Bu özel proje alanında yapı inşaat alanının %10 unu geçmeyecek şekilde ticaret yer alabilir. e-5) ÖPA-5 (Emirsultan Türbesi ve Çevresi-1565 ada,15-18 parsel) Belediye Hizmet Alanı (BHZ): Bilimsel kazılardan sonra değerlendirilecek alandır. e-6) ÖPA-6 (Hatuniye Meydanı) Park: Park olarak düzenlenecek alanda, geçmişten kalan izleri (medrese) anlatacak simgeler kullanılabilir. Bu alandaki mevcut ağaçlar korunacaktır. e-7) ÖPA-7 (1546 ada, 170 parsel) Sosyal Tesis: Yurt, kreş, huzurevi, yetiştirme yurdu, güçsüzlerevi, aşevi, rehabilitasyon merkezi, rehberlik merkezi vb. e-8) ÖPA-8 (Altınpark) Bilimsel kazılardan sonra değerlendirilecek alandır. 22

23 e-9) ÖPA-9 (374 ada, 18,19,23,24,25 parsel, Basmane Semt Merkezi) Belediye Hizmet Alanı (BHZ- Sosyal Tesis): Derslik, Kantin, Sergi alanı, Yönetim, Satış birimi vb. e-10) ÖPA-10 (369 ada, 9 parsel) Bilimsel kazılardan sonra değerlendirilecek alandır. 2. Yapılar ile ilgili hükümlerin 1. maddesinde ifade edilen KGKV olarak tescilli yapılar dışındaki yapı gruplarında; a) Yapılara Kot Verilmesi: a1. Kot vermede doğal zemin ve mevcut komşu yapılaşmaların göz önünde bulundurulması esastır. Binanın kot alma biçimini değiştirmek amacı ile arsalarda hafriyat veya dolgu yapılamaz, setler düzenlenemez. Yapılara parselin cephe aldığı yol tretuarının orta noktasının üst seviyesinden, kot verilir. a2. Eğimli arazilerde, eğimden yararlanarak kat kazanılamaz. a3. Bu hükümlerin uygulanmasında arazinin doğal yapısı, çevre oluşumlar ile diğer yönetmelikler ve tüzük hükümlerinin uygulanması vb. zorlukların bulunması halinde, Belediye nin en az bir yapı adasının cephesi boyunca hazırlayacağı öneri etüt, Koruma Kurulu nun görüşüne sunulur ve Kurul kararına göre uygulama yapılır. b) Bodrum Katlar Hakkında: b1. Plan bölgesi içinde gabariyi aşmamak, imar yönetmeliğindeki bodrum katlar ile ilgili iç yükseklikleri sağlamak ve cephe aldığı sokağın dokusuna uymak koşulu ile Bodrum kat yapılabilir. Ancak, bu bölümler yalnızca konuta ait eklenti amaçlı kullanılabilir. b2. KGKV olarak tescilli yapıların bitişiğinde yer alan parsellerde bodrum kat yapılacaksa tescilli yapıdan 3m. çekilir. 23

24 b3. Bodrum katlı yapılacak yapılarda ayrıca aşağıdaki koşullar aranır: 1- KKASA içinde tamamen toprağa gömülü olan bodrum kat yapımına izin verilmez. 2- Bodrum katların sokağa cephe veren kesimlerinde sokağa pencere açılabilir, havalandırma delikleri bırakılabilir. 3- Bodrum kat yapıldığı takdirde pencere oranları kentsel dokuyu oluşturan yapıların bodrum pencereleri özelliklerinden farklı olamaz. Bu konuda ilgili cephe tipolojileri göz önünde bulundurulmalıdır. c) Cephe Düzeni Doluluk/Boşluk Oranı Kemeraltı Kentsel Sit Alanı içindeki boş ve yeniden yapılaşacak parsellerde yapılacak bina cepheleri, cephe düzenlemesi ve mimari öğeler yönünden özgün dokuyu oluşturan ve korunması öngörülen mimariye uygun nitelikte olmasına ve bu konuda plan eki olarak verilen 1. Etap ve 2. Etap 1. Bölge KTR nin yönlendirmelerine uyulmasına özen gösterilmelidir. Tescilli bitişiği ve karşısı konumunda olan parsellerde, tescil aldığı yapı ve/veya yapıların dolu/boş oranları uygulanacaktır. Cephe doluluk/boşluk oranları konusunda: c1. Ticaret kullanımlı yapılar için; Cephesi 4m ye kadar olan yapılarda, minimum 35cm. dolu yüzey bırakılarak vitrin uygulaması yapılabilir. Cephesi 4 m nin üzerinde olan yapılarda, minimum 35cm. dolu yüzey bırakılmak koşulu ile maksimum 3.30 m genişliğinde vitrin açıklığı bırakılabilir. Tek parça veya bölüntülü cam, ahşap bölmeli vitrin uygulaması yapılabilir. Minimum 35 cm dolu yüzey bırakılarak birden çok vitrin yapılabilir. c2. Konut+Ticaret kullanımlı yapılar için: Üst katlarda eni cm. arasında, en/boy oranı 1/1.5-1/2 oranlarında maksimum 3 adet modül yan yana getirilerek açıklık bırakılabilir. Zemin katlarda vitrin açıklığı üst katta kullanılan modülün en fazla 3 katı olarak yer alabilir. c3. Konut kullanımlı yapılar için: 24

25 Üst katlarda eni cm. arasında, en/boy oranı 1/1.5-1/2 oranlarında maksimum 2 adet modül yan yana getirilerek açıklık bırakılabilir. Cephedeki toplam açıklık yüzeyi cephenin 2/3 ünden fazla olamaz. c4. Bina cephelerinde yer alan boşluk elemanları arasında min. 35cm. dolu yüzey (uzaklık) sağlanmalıdır. c5. Cephe boşluk elemanları düz ve basık kemerli yapılabilir. Boşluk elemanlarının etrafı eğer istenirse çepeçevre 15 18cm. eninde ve maksimum 2,5cm. projeksiyon çıkıntısı olan söve ile kuşatılabilir. c6. Vitrin veya vitrinsiz açıklıklarda (geleneksel dokuda tezgahlı ticaret birimlerinde yer alan vitrinsiz kullanımlarda), açıklık genişlikleri 3.30m.yi geçemez. c7. Korunan / yenilenen yapıda ahşap pervaz var ise, yeni yapıda bu özellikler korunur. c8. Cephe boşluk elemanları üzerine yatay kalkabilen veya toplanabilen ahşap veya ahşap görünümlü diğer malzemeden ve saçtan kepenk, güneşlik, branda ve ahşap panjur ile geleneksel türdeki özelliklere uymak kaydı ile sabit güneş kırıcı elemanlar yapılabilir. c9. Ticaret yapılarında zemin kat açıklıklarını kapatacak kepenkler, geleneksel demir ve ahşap kepenk tipleri kullanılabilir. Büyük açıklıklarda ve özellikle yüksek yapılarda alüminyum ve plastik türevi malzemelerden (parlak metal rengi olmamak koşuluyla) kepenkler kullanılabilir. d) Pencereler: d1. Pencere uzun kenarı düşeyde olmak üzere, kısa kenar uzunluğu 80cm. ile 110cm. arasında olabilir. Kat yüksekliği 3 metreyi geçen yapılarda bu uzunluk 140cm.ye kadar çıkabilir. Alandaki pencere oranları 1/1.5 ve ½ dir. Tescilli ve dokuya uyumlu parseller dışında boş ve yeniden yapılaşacak parsellerde; eni cm. arasında en/boy oranı 1/1.5 veya 1/2 olan modüller kullanılabilir. d3. Pencereler tek veya çift kanatlı olabileceği gibi giyotin pencere de yapılabilir. Bölüntüler 3 4 parça olarak değişkenlik gösterebilir. Çubuk demir ya da dövme demir parmaklık kullanılabilir. Çift kanatlı olmak üzere ahşap ya da dökme demir kepenk takılabilir. Bu konuda plan eki olarak verilmiş olan Tasarım Rehberi göz önünde bulundurulur. 25

26 d4. Pencere ve kapı doğramaları ahşap olabileceği gibi metalik ve plastik görünüşlü olmamak üzere diğer malzemelerden de olabilecektir. d5. Giydirme cephe, film kaplı cam malzeme kesinlikle kullanılamaz. e) Kapılar e1. Konut kullanımında kapı yüksekliğinin genişliğine oranı en fazla 1/2.5 tur. Çift kanatlı olmak koşuluyla kapı genişliği max. 1.60m.ye kadar çıkarılabilir. Kapılarda 1/ 2.5 oranı kapı üzerinde bulunan ışıklık pencereleri ile sağlanabilir. e2. Konut kullanımlarında kapılarda, alttan itibaren en az 0.80m.lik dolu doğrama yüzeyi bırakılmalıdır. Üst kısım camlı, parmaklıklı veya demir ferforjeli olabilir. e3. Tüm cephe açıklıklarında, doğrama bölmeleri korunan doku ile uyumlu olarak düzenlenmelidir. e4. Kapılarda malzeme olarak dökme demir, ahşap, metal ve plastik görünümü ve rengi vermeyen malzemeler kullanılabilir. Metal-plastik renkli ve görünümlü malzeme kullanılmayacaktır. f) Cephe kaplamaları KKASA içindeki boş ve yeniden yapılaşacak parsellerde yeni yapılacak yapıların ya da onarım görecek mevcut yapıların cephe kaplamaları, korunması istenen dokuyu oluşturan yapı cepheleri ile uyumlu olmalıdır. Bu doğrultuda cephe kaplamaları: f1. Düz sıva kaplama yapılabilir. Kaleterasit, seramik, fayans, btb, mermer vb. malzemeler cephe kaplamasında kullanılmaz. Dokuya uyumlu olmak koşulu ile eğer cephe alınan sokakta geleneksel ahşap cephe kaplaması kullanılıyor ise ahşap kullanılabilir, ancak hiçbir bölgede ahşap elemanlar doğal kütük görünümü verecek biçimde cephe kaplamasında kullanılamaz. f2. Tek sıra fırın tuğlası kaplama olabilir; blok taş örgü görünümlü taş kaplama olabilir, ancak taş kaplama yerine cephede taş kaplama taklidi, suni derzli tuğla örgü taklidi yapılamaz. 26

27 f3. Blok taş görünüşlü taş kaplamalarda, derzler siyah vb. koyu renkler ile boyanamaz, kontur çekilemez. Derzler dışarı taşırılamaz. g) Cephe Renkleri KKASA içinde mevcut yapıların ve yeni inşa edilecek yapıların cephelerinin boyanmasında tercih edilmesi gereken renkler ile ilgili olarak aşağıdaki kararların uygulanması gereklidir: g1. Tüm metal aksam (parmaklıklar, konsollar, kepenkler, ferforjeler) boyanacaktır. Bunlar yapının hakim rengine uyumlu yada kontrast renginde (açık renge koyu, sıcak renge beyaz veya soğuk renk gibi) olacaktır. g2. Ahşap dışındaki doğal malzemeler boyanmayacaktır (ince yontma taş söveler, sakız tuğlası duvarlar, taş aksam, mermer elemanlar vb.). g3. Cumbalar beyaz veya beyaza yakın çok açık renklerde boyanacaktır. Cumba dış yüzeyi doğal ahşap görünümlü olarak bırakılamaz veya bu renkte boyanamaz. g4. Yapıların dış cephelerinde sıcak renkler tercih edilecektir. Bunlar sarı, turuncu, okr (toprak rengi), sütlü kahve, kahverengi ve kızıla çalan türevleri olabilir. Renklerin seçiminde plan eki olarak verilmiş olan 1. ve 2. Etap Kentsel Tasarım Rehberi nin ilgili bölümü göz önünde bulundurulacaktır. g5. Yapılardaki düşey ve yatay silmeler, sıva ile yapılan söveler, cephe renginden farklı renklerde olabilecektir (örneğin, açık kahve cephede, koyu kahverenginde). Ancak bu durumda cumba, ferforjeler vb. öğeler beyaz renkte olacaktır. g6. Metalik renkler kullanılmayacaktır (gümüş, altın rengi gibi). g7. Dükkan kepenkleri ana cephe renginde boyanacaktır. g8. Binaların güneş kırıcı tenteleri ana cephe rengi ile uyumlu olacaktır. h) Çıkma ve Cumbalar h1. Alanda sıkça görülen cumba tiplerine benzer cumbalar yeni yapılarda da kullanılabilir. Bölgelere göre çıkma ve cumba tipleri ve bunların yapımında dikkat 27

28 edilmesi gereken özelliklerle ilgili olarak 1. ve 2. Etap KTR göz önünde bulundurulur. h2. Yapıların cephelerinde, imar yönetmeliklerinin izin verdiği durumlarda ve yapının cephe aldığı yol ve trafik koşulları göz önünde bulundurulmak kaydı ile derinliği 1.00 metreyi aşmamak ve birinci kattan (en az 3.00 m. yükseklikten) başlamak koşuluyla cumba ve çıkma yapılabilir. h3. Ayrık nizamlı yapılarda karşılıklı yan bahçelere bakan cumbaların arasında en az 3.00 metre uzaklık olmalıdır. h4. Cumba ve çıkmaların cephe uzunluğu (bitişik veya ayrık nizamlı) 2.50 metreyi geçemez. h5. Cephe genişliği uygun olan parsellerde, yukarıda belirtilen koşullara uyularak çift çıkma/cumba yapılabilir. Böyle durumlarda cumba/çıkmalar arasında en az 3.00 metre mesafe bulunmalıdır. h6. Yukarıdaki ölçü ve oranlara göre düzenlenecek olan cumba ve çıkmaların çatı örtüsü, doğrama düzenlemesi, taşıyıcı elemanları ve cephe kaplaması gibi dış görünüşü etkileyen elemanları, şekil ve malzeme açısından geleneksel mimari ile uyumlu olmalıdır. h7. Cumba dış yüzeyleri alüminyum vb. metal malzeme ile dış cephelerde kullanılamayacağı belirtilen malzemeler ile kaplanamaz. h8. Cumba altlarında taşıyıcı ve dekoratif dövme demir konsollar düzenlenebilir. h9. Nadir olarak yakın çevrede taş vb. konsollu tescilli yapıların çoğunlukta olması durumunda, yakın çevreye uygun cumba düzenlemesi yapılmalıdır. i) Balkonlar KKARİP'nı kapsamındaki alanda: i1. Balkonlar zorunluluk duyulduğunda bir yapı cephesinde her kat için en fazla 1 adet olmak üzere yapılabilir. i2. Balkon uzunluğu max. 3.00m. ve genişliği max. 1.00m.yi aşamaz. Ön bahçe mesafesi olan parsellerde balkon genişliği 1.25 m.ye kadar çıkarılabilir. 28

29 i3. Balkon korkuluk ve konsolları geleneksel dokuda görülenlerin benzeri biçiminde, demir malzemeden yapılır. i4. Yapı cephelerine gizli balkon yapılamaz. j) Çatılar j1. Çatılar, sit alanındaki korunacak yapılarda görülen mimari geleneğe uygun olarak kiremit örtülü olacak, üçgen alınlıklı, çift meyilli veya topuz çatı ve dört meyilli ya da bunların varyasyonları olarak yapılabilecektir. j2. Çatı saçakları, korunan yapıların büyük bölümündeki gibi kirpi saçak motifli, sıfır çıkmalı (0-20 cm) olmalıdır. Konut alanlarında, min metre olmak ve yakın çevre özelliklerine uymak kaydı ile geniş saçak yapılabilir. Geniş saçak yapılması durumunda, saçak altı ahşap kaplama olmalıdır. j3. Çatı örtüsü üzerinde bacadan başka çıkıntı yapılamaz (güneş kolektörleri, su tankları vb. elemanların çatıya görünmeyen bir konumda yerleştirilmesi gereklidir). k) Reklam ve Elektrik Panoları k1. KKASA içindeki ticari kullanımlı yapılarda, yapılan işin gereği olan tabela veya panolar, KTVKYK nun ilgili ilke kararında belirtildiği gibi tarihi kentsel dokuyu olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde, asgari ölçüler içinde ve kentsel doku ile uyumlu görünüşte düzenlenmeli, ve yapıyı bozmayacak, tahrip etmeyecek bir yerine asılmalıdır. Bu konuda plan eki olarak verilen 1. Etap ve 2. Etap 1. Bölge KTR göz önünde bulundurulur. k2. Cephelere yerleştirilen reklam amaçlı pano ve tabelaların çeşitliliğine engel olmak amacı ile, her bina özelinde, 1. Etap ve 2. Etap 1. Bölge KTR nde belirtilen tiplerden biri seçilerek standart ebat ve malzemede pano ve tabelalar yapılacaktır. k3. Zemin katta, saçak üstünde yer alan ticari amaçlı tabelalar, üst kat cephelerin algılanmasına engel olmayacak şekilde yerleştirilecektir. 29

30 k4. Alanda özellikle KKARİP ile Tarihi Yaya Aksı, Ana Yaya Yolları lejantları ile işaretlenen yollarda belediyesince bilgilendirme ve yönlendirme tabelaları konur. Bu tabelaların biçimleri ile ilgili olarak 1. Etap ve 2. Etap 1. Bölge KTR dikkate alınır. 2. BÖLGELERE ÖZEL YAPILAŞMA KOŞULLARI Planlama alanı, 4 ü ticaret, 2 si konut olmak üzere 6 alt bölgeye ayrılmıştır. Bu alt bölgeler, 1/1000 ve 1/500 ölçekli planlarda gösterilmiştir. Planlama alanında yapılanma koşulları, parsel büyüklükleri ile parselin bulunduğu alt bölgenin TAKS aralığına göre belirlendiğinden sehven yapılan hatalar dışında ve zorunluluk olmadıkça ifraz yapılamaz. Zorunluluk halinde ise; Belediyesince oluşturulacak Teknik Komisyon (İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinde tanımlanan) tarafından, ifraza konu parselin bulunduğu adadaki ortalama parsel büyüklüğü, minimum parsel büyüklüğü olarak esas alınmak üzere ve ada bütününde hazırlanacak etüd doğrultusunda parselin ifrazına karar verilir. Planda öngörülen zorunlu tevhidler dışında (1/500 ölçekli planda belirlenmemiş) tevhid taleplerinde tevhid edilecek parsellerin yüzölçümü toplamı: 2 Numaralı Plan Bölgesinde max. parsel= 300m2 3 Numaralı Plan Bölgesinde max. parsel= 150m2 4 Numaralı Plan Bölgesinde max. parsel= 40m2 5 Numaralı Plan Bölgesinde max. parsel= 75 m 2 6 Numaralı Plan Bölgesinde max. Parsel= 75m2 nin üzerinde olmayacaktır. Planda öngörülenler dışında yapılacak tevhid ve ifrazlar sonucunda oluşacak parsellerde; 1/500 ölçekli Yerleşim planındaki kitle konumu ile plan notlarındaki hükümler dikkate alınarak, kitlenin parsel içindeki konumu Belediyenin ilgili birimince yeniden belirlenir. 30

31 a) Ticaret Bölgeleri (I, II, III ve IV Numaralı Plan Alt Bölgeleri) a-1) Kemeraltı 2. Etap I Numaralı Plan Alt Bölgesi (T ): Ticaret Alanları İBŞB İmar Yönetmeliğinde ticaret bölgeleri tanımındaki mevcut tüm kullanımların yer alacağı alanlar. 1. TAKS: 1.00 ( Bölgenin tamamında) 2. Bu bölgede yapılaşacak binalarda konaklama fonksiyonunun yer alması durumunda, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu nun Turizm Yatırım ve İşletmeleri Nitelikleri Yönetmeliği nde belirtilen koşullar aranır. a-2) Kemeraltı 2. Etap II Numaralı Plan Alt Bölgesi (T-İ ): İmalat Tercihli Ticaret Alanı. Bölgede 3. sınıf GSM lerden aşağıda belirtilen kullanımlar yer alabilir. Her türlü ağaç eşya yapım işleme ve onarım yerleri, Besin katkı maddesi paketleme yerleri, Boza üretim yerleri, Dışarıya servis yaparak günde 500 adet kişiden az yemek üretimi yapan yerler, Dondurma külahı üretim yerleri, Günlük olarak 100kg dan az şeker ve şekerli maddeler üreten yerler, Günlük olarak 5000lt den az süt işleyen üretim yerleri mandıralar ve depolar, Günlük üretimi 500kg/gün ve daha az olan ekmek ve çeşitleri üreten yerler, Hazır preparatlardan karıştıralarak içecek yapılan yerler, Kahve ve kuruyemiş hazırlama yerleri, Karbonat üretim ve ambalajlama yerleri, Küçük çapta dondurma üretim yerleri, Pasta börek hamur ve süt tatlıları üretim yerleri, Süt toplama, soğutma yerleri, Tahıl, baharat, bakliyat ambalajlama yerleri, 5 beygir gücünden az motor gücü kullanan ve işlenmiş deriden eşya yapan yerler, 31

32 5 beygir gücünden az motor gücü kullanan dokuma ve konfeksiyon atölyeleri, 5 beygir gücünden az motor gücü kullanan örme ve nakış atölyeleri, Bez ve benzeri dokumaya baskı yapılan yerler, Elbise, çamaşır yıkama, temizleme, kurutemizleme Mobilya döşeme atölyeleri, Şapka, keçe imal yerleri, Kağıttan çeşitli kırtasiye malzemesi yapılan yerler, Termal su kullanmayan hamamlar, Plastik, panjur montaj vb atölyeler, Fotoğraf filmi renklendirme, boyama yerleri, Mamül süngerden eşya yapım yeri, Peruk ve suni çiçek yapım yeri, Saf su ve asitli su üretim yerleri, Tarımsal mücadele ilaçları ve benzeri maddelerin perakende satış yerleri, Parsel Büyüklüklerine Göre TAKS değerleri: Parsel Büy. Aralığı TAKS 1m 2 70m 2 1,00 71 m m 2 0, m m m 2 (+) m Minimum Bahçe (Ön, Arka, Yan) Mesafesi: 1m. Minumum İfraz : 175 m 2 Min. Cephe Genişliği: 10m. II Numaralı Plan Bölgesinde yer alacak olan (İ) tercihli fonksiyonu, bu bölge dışındaki bölgelerde yer alamaz. 32

33 a-3) Kemeraltı 2. Etap III Numaralı Plan Alt Bölgesi ( T-K ): Konaklama Tercihli Ticaret Alanı. Otel kullanımının teşvik edileceği alanlar. Parsel Büyüklüklerine Göre TAKS değerleri: Parsel Büy. Aralığı TAKS 1m m 2 1, m m 2 0,70 301m 2 (+) m Minimum Bahçe (Ön, Arka, Yan) Mesafesi: 1m. a-4) Kemeraltı 2. Etap IV Numaralı Plan Alt Bölgesi ( T-H ): Turizm Tercihli Ticaret Alanı. Perakende ticaretin yanısıra otel, motel, kafe, restoran, sinema, tiyatro vb. kullanımların teşvik edileceği alanlar. Parsel Büyüklüklerine Göre TAKS değerleri: Parsel Büy. Aralığı TAKS 1m 2 40 m 2 1,00 41m m 2 0,80 101m m m 2 (+) m Minimum Bahçe (Ön, Arka, Yan) Mesafesi: 1m. Max. Parsel Cephesi Genişliği: 10m. (1. etap geleneksel ticaret merkezi ve Anafartalar Caddesinin devamı niteliğindedir) 200m 2 nin üzerinde olan parsellerde Konaklama Fonksiyonu nun yer alması durumunda, max. TAKS:0.60 olarak kullanılabilir. Ayrıca, bu yapılarda 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu nun Turizm Yatırım ve İşletmeleri Nitelikleri Yönetmeliği nde belirtilen koşullar aranır. 33

34 b) Konut Bölgeleri Genel Koşullar (V ve VI Numaralı Plan Alt Bölgeleri) a1- Konut kullanımının yer alacağı parsellerde min. Parsel büyüklüğü 20m2 dir. a2- Alt kat tercihli ticaret, üst katlarda konut (K-F) kullanımının yer alacağı 20m2 nin altındaki parsellerde, yalnızca ticaret kullanımı yer alır ve tek bağımsız birim yapılır. a3- V ve VI numaralı plan bölgelerdeki tescilli yapılarda öncelikle yapının rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin hazırlanıp İzmir I Numaralı KTVKBK ve Belediyesince onaylanması ve projesine uygun olarak restorasyon yapılması koşuluyla pansiyon kullanımına izin verilebilir. Konut bölgeleri dokudaki farklılıklara ve bu doğrultuda planda öngörülen yapılaşma koşullarına göre iki alt bölgeye ayrılmıştır. b-1) Kemerltı 2. Etap V Numaralı Plan Alt Bölgesi: Ticaret, Konut ve Alt Kat Ticaret Tercihli Konut Alanı. Parsel Büyüklüklerine Göre TAKS değerleri: Parsel Büy. Aralığı TAKS 20 m 2 75 m 2 1,00 76 m m 2 0,70 151m m m m m 2 (+) m Minimum Bahçe (Ön, Arka, Yan) Mesafesi: 1m. 34

35 b-2) Kemeraltı 2. Etap VI Numaralı Plan Alt Bölgesi: Ticaret, Konut ve Alt Kat Ticaret Tercihli Konut Alanı. Parsel Büyüklüklerine Göre TAKS değerleri: Parsel Büy. Aralığı TAKS 20 m 2 75 m 2 1,00 76 m m 2 0,70 151m m m 2 (+) m Minimum Bahçe (Ön, Arka, Yan) Mesafesi: 1m. 35

36 KEMERALTI 2.ETAP 1.BÖLGE KORUMA AMAÇLI REVİZYON İMAR PLANI KENTSEL TASARIM REHBERİ 36

37 Önsöz Bu rehber, İzmir Kemeraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Revizyonu 2. etap kapsamında tamamlanmış olan plan çalışmalarının bir bölümü olarak hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında kentsel sit alanının içinde bulunan tarihi doku ve özelliklerinin olabildiğince korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere bozulmadan aktarılabilmesi; bu dokuda yeni yapılacak yapıların özgün dokunun tarihi karakteristiğine uyumunun sağlanması amacıyla dokunun özgün elemanlarının belirlenmesi temel prensip olmuştur. İzmir Kemeraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Revizyonu 1. etap çalışmasında olduğu gibi alanın bu kısmında da tescili olan ya da olmayan mimari öğeleri açısından önemli birçok yapı incelenmiş; alana özgünlük katan birçok yapı öğesi saptanmıştır. Ancak günümüzde ve yakın geçmişte alanda yapılan yapılar özgün dokunun aksine çevreye uyumsuz, özensizce yapılmıştır. Çalışma ekibi olarak bu alandaki özgün dokuyu korumak ve ömrünü uzatmak, yeni yapılacak yapıların özgün dokuya uyumunu sağlamak amacıyla yeni yapılacak yapılar ile tarihi yapıların restorasyon çalışmalarına ışık tutmasını sağlamak üzere İzmir Kemeraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Revizyonu 2. Etap Tasarım Rehberi hazırlanmıştır. 37

38 Giriş Tasarım Rehberinde fotoğraflarla ve yer yer çizimlerle belgelenen mimari öğeler tasarımcılara bu alandaki tasarım ve uygulama çalışmalarında rehber olması amacıyla ada ve parsel belirtilerek sunulmuştur. Bu amaçla ortalama 460 e yakın tescilli (444) ve dokuya uyumlu (16) yapı yerinde incelenmiş; alanda tespit edilen özgün yapı elemanları fotoğraf ve çizimlerle belgelenmiştir. Çalışma çerçevesinde yapıların sokaklara cephe oluşturan yüzeyleri üzerinde incelemeler yapılmış; yapıların plan özellikleri, iç mekan kurgusu ve elemanlarına dair çalışma yapılmamıştır. Rehberde öncelikle yapıların cephe tiplemeleri açıklanmakta, ardından her bir cephe öğesi ayrı ayrı ele alınmakta ve açıklanmaktadır. 38