TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI BANKA KREDİLERİ EĞİLİM ANKETİ TEMMUZ - EYLÜL 2008

Transkript

1 TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI BANKA KREDİLERİ EĞİLİM ANKETİ TEMMUZ - EYLÜL 8 5 KASIM 8

2 İÇİNDEKİLER ANKET SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Sayfa 1 İşletmelerle İlgili ler ii 1.1 Standartlar ii 1.2 Koşul ve Kurallar ii 1.3 Talep ii 2 Bireysel ler iii 2.1 Standartlar iii 2.2 Koşul ve Kurallar iv 2.3 Talep iv TABLOLAR Tablo 1 İşletmelere Verilen ler - Standartlar 1 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 2 İşletmelere Verilen ler - Standartları Etkileyen Faktörler 2 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 3 İşletmelere Verilen ler - Koşul ve Kurallar 3 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 4 İşletmelere Verilen ler - Talepleri 4 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 5 İşletmelere Verilen ler - Talebi Etkileyen Faktörler 5 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 6 Bireysel ler - Standartlar 6 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 7 Bireysel ler - Konut - Standartları Etkileyen Faktörler 7 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 8 Bireysel ler - Taşıt - Standartları Etkileyen Faktörler 8 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 9 Bireysel ler - Diğer - Standartları Etkileyen Faktörler 9 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo Bireysel ler - Konut - Koşul ve Kurallar Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 11 Bireysel ler - Taşıt - Koşul ve Kurallar 11 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 12 Bireysel ler - Diğer - Koşul ve Kurallar 12 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 13 Bireysel ler - Talepleri 13 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 14 Bireysel ler - Konut - Talebi Etkileyen Faktörler 14 Aralık 6 -Eylül 7 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 15 Bireysel ler - Taşıt - Talebi Etkileyen Faktörler 15 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar Tablo 16 Bireysel ler - Diğer - Talebi Etkileyen Faktörler 16 Aralık 7 - Eylül 8 Üçer Aylık Dağılımlar

3 GRAFİKLER Grafik 1 İşletmelere Verilen ler 2 Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik 2 İşletmelere Verilen ler 3 Koşul ve Kuralların Net Değişim leri Grafik 3 İşletmelere Verilen ler - Talebi-Genel 4 Grafik 4 İşletmelere Verilen ler - Talebi-Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler 4 Grafik 5 İşletmelere Verilen ler - Talebi-Büyük İşletmeler 4 Grafik 6 İşletmelere Verilen ler - Talebi-Kısa Vadeli 4 Grafik 7 İşletmelere Verilen ler - Talebi-Uzun Vadeli 4 Grafik 8 İşletmelere Verilen ler 5 Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik 9 Bireysel ler - Konut 7 Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik Bireysel ler - Taşıt 8 Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik 11 Bireysel ler - Diğer 9 Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik 12 Bireysel ler - Konut Koşul ve Kuralların Net Değişim leri Grafik 13 Bireysel ler - Taşıt 11 Koşul ve Kuralların Net Değişim leri Grafik 14 Bireysel ler - Diğer 12 Koşul ve Kuralların Net Değişim leri Grafik 15 Bireysel ler - Talebi - Konut 13 Grafik 16 Bireysel ler - Talebi - Taşıt 13 Grafik 17 Bireysel ler - Talebi - Diğer 13 Grafik 18 Bireysel ler - Konut 14 Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik 19 Bireysel ler - Taşıt 15 Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri Grafik Bireysel ler - Diğer 16 Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri ANKETTE KULLANILAN BAZI TERİMLER

4 ANKET SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Temmuz-Eylül 8 dönemi için Banka leri Eğilim Anketinden elde edilen sonuçlar; bankaların işletmelere verilen kredilere uyguladıkları standartları sıkılaştırma yönündeki eğilimlerinin tüm kredi türleri için devam ettiğini, özellikle de uzun vadeli kredilere uygulanan standartlardaki sıkılaştırmanın beklentilerin çok üzerinde gerçekleştiğini göstermekedir. Bankalar; 8 yılının son çeyreği için tüm kredi türlerinde standartlardaki sıkılaştırmanın artarak devam edeceği beklentisindedir. Geçen dönemde olduğu gibi bu dönemde de kredi standartlarının sıkılaştırılmasında asıl etkisi olan faktörlerin risk algılaması grubunda olduğu ve bankaları standartları sıkılaştırma yönünde en fazla genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentilerin etkilediği görülmektedir. Risk algılaması grubu haricinde standartların sıkılaştırması yönündeki tek etken faktör diğer bankaların rekabetidir. İşletmelere verilen kredilerin koşul ve kuralları incelendiğinde; bankaların 8 yılı başından beri sürdürdükleri sıkılaştırma eğiliminin güçlenerek devam ettiği ve bu dönemde de gevşetilen koşul ya da kuralın olmadığı görülmektedir. Ortalama krediler üzerindeki kar marjını ve faiz dışında alınan ücret ve komisyonları artırdığını bildiren bankaların oranı önceki döneme göre dikkat çekici bir artış göstermiştir. İşletmelere verilen kredi talebinde son üç dönemdir gözlenen hızlı artış trendi bu dönemde değişim göstermiş ve talepteki artış durma noktasına yaklaşmıştır. Tüm kredi türlerinde talebin beklentilerin çok altında kaldığı, kısa vadeli kredilerde talep artışı olmadığı, en yüksek talep artışı beklenen uzun vadeli kredilerde ise, beklentilerin aksine talebin azaldığı gözlenmektedir. İşletmeler bu dönemde de en fazla işletme sermayesi gereksinimi nedeniyle kredi talebinde bulunmuştur. Bireysel lere uygulanan standartların sıkılaştırılması yönündeki eğilimin tüm kredi türlerinde sürdüğü ve bankaların gelecek döneme ilişkin beklentilerinin standartların çok daha yüksek oranlarda sıkılaştırılacağı yönünde olduğu görülmektedir. Standartlarda en fazla sıkılaştırma konut kredilerinde beklenmektedir. Taşıt kredileri ile diğer bireysel kredilere uygulanan standartlar üzerinde daha önce bankalarca fazla etkisi olmadığı bildirilen tüketicilerin kredi itibarı, bu dönemde bankaları standartları sıkılaştırma yönünde en fazla etkileyen faktör olmuştur. lere uygulanan koşulların özellikle taşıt kredilerinde ağırlaştırıldığı ve bu kredi türünde krediler üzerindeki kar marjının oldukça artırıldığı görülmektedir. Bankalar bu dönemde bireysel kredilerde teminat ihtiyacını, konut kredilerinde ise faiz dışında alınan ücret ve komisyonları azaltmıştır. Taşıt kredilerinde ise gevşetilen tek koşul yine vade olmuştur. Konut ve taşıt kredileri talebinde son iki dönemde gözlenen daralma bu dönemde de sürmüştür ancak her iki kredi türünde de talepteki düşüşün yavaşladığı görülmektedir. Talebin artmaya devam ettiği diğer bireysel kredilerde ise talep artışı bu dönemde oldukça yavaşlamış ancak yine de beklentilerin oldukça üzerinde bir artış gerçekleşmiştir. Konut kredileri talebindeki daralmanın en önemli sebebi bu dönemde de konut piyasasına ilişkin beklentiler olmuştur. Geçen dönemde taşıt kredileri talebini artış yönünde etkilemiş olan taşıt piyasasına ilişkin beklentilerin bu dönemde yön değiştirdiği ve talebi daraltıcı yönde etki yapmaya başladığı görülmektedir. Diğer bireysel kredilerde talebi azaltıcı yönde etkisi olan en önemli faktör menkul kıymet alımları olmuştur. Bankaların 8 yılının son çeyreği için beklentileri konut ve taşıt kredileri talebindeki daralmanın hızlanacağı, diğer bireysel kredilere yönelik talepteki artışın da oldukça yavaşlayacağı yönündedir. i

5 1- İşletmelerle İlgili ler 1.1 Standartlar Temmuz-Eylül 8 döneminde işletmelere verilen kredilere uygulanan standartlara bakıldığında; standartların bu dönemde de sıkılaştırılmaya devam ettiği görülmektedir. Genel olarak standartları sıkılaştıran bankaların oranı net yüzde 42 den net yüzde 47 ye çıkarak net yüzde 32 lik beklentinin üzerinde gerçekleşmiştir. Önceki döneme paralel olarak bu dönemde de standartların en fazla sıkılaştırıldığı kredi türü Uzun Vadeli ler olurken, sıkılaştırma bildiren bankaların oranı net yüzde 62 ile bir önceki dönemin beklentisi olan net yüzde 28 in çok üzerinde gerçekleşmiştir. Kısa Vadeli lerde net yüzde 24 lik beklentinin üzerinde, net yüzde 36 lik sıkılaştırma oranı bildirilmiştir. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen lere uygulanan standartlar önceki dönem beklentileriyle uyumlu olarak net yüzde 46 sıkılaştırılırken, Büyük İşletmelere Verilen lere uygulanan standartlarda sıkılaştırma bildiren bankaların oranı net yüzde 7 lik beklentinin üzerinde, net yüzde 26 olarak gerçekleşmiştir. Gelecek dönem için bankalar tüm kredi türlerinde standartların önemli ölçüde sıkılaştırılmaya devam edeceği beklentisindedir. Bankaların net yüzde 66 sı Kısa Vadeli lerde, net yüzde 72 si Uzun Vadeli lerde, net yüzde 47 si Büyük İşletmelere Verilen lerde, net yüzde 71 ise Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen lerde sıkılaştırma beklediğini bildirmiştir. Genel olarak bankaların Ekim- Aralık 8 dönemi için beklentisi standartlarda net yüzde 72 oranında sıkılaştırma olacağı şeklindedir (Tablo 1). İşletmelere verilen kredilere uygulanan standartları etkileyen faktörler incelendiğinde; geçen döneme paralel olarak fon maliyetleri ve bilanço kısıtlamalarına ilişkin faktörlerin standartları etkilemediği, risk algılamasına ilişkin faktörlerin ise standartlar üzerindeki en etkili faktörler olmaya devam ettiği görülmektedir. Geçen dönemdeki gibi standartlar üzerinde gevşetici yönde etki eden hiçbir faktörün bulunmadığı bu dönemde; standartları sıkılaştırıcı faktörler olarak bankaların net yüzde 46 sı Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentileri, net yüzde 44 ü Endüstri ya da Firmalara İlişkin Görünümü ve Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskleri, net yüzde 17 si ise Diğer Bankaların Rekabetini göstermiştir (Tablo 2, Grafik 1). 1.2 Koşul ve Kurallar İşletmelere verilen kredilerde, Koşul ve Kuralları açısından bu dönemde de gevşetilen bir koşul ya da kuralın olmadığı görülmektedir. Teminat ihtiyacı net yüzde 53 ile bu dönemde de en çok sıkılaştırılan koşul olurken, Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjını artırdığını bildiren bankaların oranı net yüzde 7 den net yüzde 29 a, Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonları artırdığını bildiren bankaları oranı net yüzde 8 den net yüzde 3 a yükselmiştir. Bunun yanında Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjını artırdığını bildiren bankaların oranı net yüzde 3 olurken, Vade koşullarını sıkılaştıran bankaların oranı da net yüzde 25 ile önceki dönem seviyelerinin üstünde gerçekleşmiştir (Tablo 3, Grafik 2). 1.3 Talep Temmuz-Eylül 8 döneminde İşletmelere Verilen ler incelendiğinde; talebin tüm ii

6 kredi türlerinde beklentilerin altında gerçekleştiği görülmektedir. Genel olarak talebin arttığını bildiren bankaların oranı bir önceki dönem net yüzde 49 iken, bu dönemde net yüzde 5 ile net yüzde 14 lük beklenti oranının altında gerçekleşmiştir. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen taleplerinde bir önceki dönem beklenen net değişim yüzde iken, gerçekleşen talep artışı net yüzde 11, Büyük İşletmelere Verilen taleplerinde beklenen net değişim yüzde 14 iken gerçekleşen talep artışı net yüzde 6 olarak bildirilmiştir. Uzun Vadeli lerde ise bankaların net yüzde 33 ü bu dönemde talebin artmasını beklerken, gerçekleşme ters yönde olmuş ve bankaların net yüzde 32 si uzun vadeli kredi talebinin azaldığını bildirmiştir. Kısa Vadeli lerde ise net yüzde 32 lik talep artış beklentisinin aksine, talebin temelde aynı kaldığı görülmektedir. Gelecek dönem için bankaların net yüzde 17 si genel olarak, net yüzde 53 ü Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen lerde talebin artacağını öngörürken, net yüzde 6 sı Büyük İşletmelere Verilen lerde azalma beklediğini bildirmiştir. Önümüzdeki üç aylık dönemde bankaların net yüzde 3 u Kısa Vadeli lere artış, net yüzde 6 sı ise Uzun Vadeli lerde azalış öngörmektedir (Tablo 4, Grafik 3-7). İşletmelere verilen kredi talebini etkileyen faktörler arasında Stok Artırımı ve İşletme Sermayesi Gereksinimi geçen dönemlere paralel olarak talep üzerinde en etkili faktör olmaya devam etmiştir. Ancak bu faktörün talebi artırdığını bildiren bankaların oranı net yüzde 51 den net yüzde 35 e düşmüştür. Borcun Yeniden Yapılandırılması ihtiyacını talep üzerinde diğer bir artırıcı faktör olarak beyan eden bankaların oranı geçen dönemde net yüzde 38 iken, bu dönemde net yüzde 28 olmuştur. Geçen dönemlerde talep üzerinde olumlu etkide bulunan kimi faktörlerin, bankalarca bu dönemde talebi azaltıcı rol oynadıkları şeklinde değerlendirildiği görülmektedir. Bu çerçevede bankaların net yüzde 28 i Sabit Yatırım, net yüzde 17 si Birleşmeler/Satın Almalar ve Yeniden Yapılanmanın, net yüzde 21 i ise Diğer Bankalardan Alınan lerin talep üzerinde azaltıcı etkisi olduğunu bildirmiştir (Tablo 5, Grafik 8). 2- Bireysel ler 2.1 Standartlar Konut Alım lerine uygulanan standartlarda bu dönem için bankaların beklentisi standartların değiştirilmeyeceği yönünde iken, beklentilerin aksine bankaların net yüzde 21 i standartların sıkılaştırıldığını beyan etmiştir. Bankaların net yüzde 5 si gelecek dönemde de bu kredi türünde sıkılaştırma beklediğini bildirmiştir. Taşıt Alım lerinde standartların sıkılaştırıldığını bildiren bankaların oranı net yüzde 21 iken, Diğer Bireysel lerde sıkılaştırma bildiren bankaların oranı net yüzde 17 lik beklenti ile uyumlu biçimde net yüzde 15 olmuştur. Bankaların net yüzde 29 u Taşıt Alım lerinde, net yüzde 34 ü ise Diğer Bireysel lerde gelecek dönemde sıkılaştırma beklediklerini bildirmişlerdir (Tablo 6). Bireysel kredilere uygulanan standartları etkileyen faktörlere bakıldığında; Konut Alım lerinde tüm faktörlerin standartlar üzerinde sıkılaştırıcı etkide bulunduğu gözlemlenmektedir. Bankaların net yüzde 19 una göre Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentilerin standartlar üzerinde sıkılaştırıcı etkisi olurken, bankaların net yüzde 18 i Emlak Piyasasına İlişkin Beklentiler, Fon Maliyetleri/Bilanço Kısıtlamaları ve Diğer Bankaların Rekabeti faktörlerini sıkılaştırma yönünde etki eden faktörler olarak bildirmiştir iii

7 (Tablo 7, Grafik 9). Tüm faktörlerin standartları olumsuz yönde etkilediği Taşıt Alım lerinde, standartları sıkılaştıran faktörler olarak Tüketicilerin İtibarını gösteren bankaların oranı net yüzde 32, Fon Maliyetleri/Bilanço Kısıtlamalarını gösteren bankaların oranı net yüzde 29, Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler ile Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskleri gösteren bankaların oranı net yüzde 21, Diğer Bankaların Rekabeti ile Banka Dışı Mali Kesimin Rekabetini gösteren bankaların oranı net yüzde 18 dir (Tablo 8, Grafik ). Diğer Bireysel standartlarını etkileyen olumlu bir faktörün olmadığı inceleme döneminde, bankaların net yüzde 16 sı Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentileri ve Tüketicilerin İtibarını sıkılaştırıcı faktörler olarak göstermiştir. Diğer Bankaların Rekabeti önceki dönemde net yüzde 14 ile standartlar üzerinde olumlu bir faktör olarak bildirilirken, bu dönemde bankaların net yüzde 13 tarafından olumsuz bir faktör olarak bildirilmiştir. Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti ise bu dönemde standartları etkilemeyen tek faktör olmuştur (Tablo 9, Grafik 11). 2.2 Koşul ve Kurallar Konut Alım lerine uygulanan koşul ve kurallar incelendiğinde, en çok sıkılaştırılan koşulun Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı olduğu görülmektedir. Buna göre bankaların net yüzde 18 i Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjını artırdığını bildirmiştir. Konut kredilerindeki diğer koşul ve kurallar incelendiğinde, bu dönemde gevşetilen tek koşulun Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar olduğu görülmektedir. Bu koşulun gevşetildiğini bildiren bankaların oranı net yüzde 14 olarak gerçekleşmiştir (Tablo, Grafik 12). Taşıt Alım lerinde önceki dönemlere paralel şekilde gevşetilen tek koşul olarak Vade görülmektedir. Ancak bu koşulu gevşettiğini bildiren bankaların oranı önceki iki dönemin oranı olan net yüzde 23 den, net yüzde 12 ye inmiştir. Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonları artırdığını bildiren bankaların oranı net yüzde 11 iken, Ortalama ler ile Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjlarını artırdığını bildiren bankaların oranı net yüzde dan net yüzde 29 a yükselmiştir. Önceki dönemlerde değiştirilmeyen Teminat İhtiyacı ise bu dönemde bankaların net yüzde 14 ü tarafından sıkılaştırılan bir koşul olarak bildirilmiştir (Tablo 11, Grafik 13). Diğer Bireysel lerde önceki dönemlerde olduğu gibi en çok sıkılaştırılan koşul Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar olmuştur. Bu koşulu artırdığını bildiren bankaların oranı net yüzde 31 den net yüzde 35 e çıkmıştır. Önceki iki dönemde değiştirilmeyen koşullardan Teminat İhtiyacı, bu dönemde bankaların net yüzde 14 üne göre gevşetilmiş, Vade ise bu dönemde de bankalarca değiştirilmeyen bir koşul olarak bildirilmiştir (Tablo 12, Grafik 14). 2.3 Talep Konut Alım lerine yönelik talepte iki dönem önce başlayan daralma bu dönemde de devam etmiştir. Konut leri talebinin azaldığını raporlayan bankaların oranı önceki döneme ait beklenti rakamı olan net yüzde 28 in altında, net yüzde 12 olarak gerçekleşmiştir. Taşıt Alım leri talebi bu dönemde de azalmaya devam etmiştir. Temmuz-Eylül 8 dönemine ait Taşıt Alım lerinde daralma bildiren bankaların iv

8 oranı önceki döneme ait beklenti rakamı olan net yüzde 12 ile uyumlu biçimde net yüzde 11 olarak gerçekleşmiştir. Diğer Bireysel lerde ise talep artışı önceki dönemlerle karşılaştırıldığında yavaşlayarak devam etmiştir. Bu dönemde Diğer Bireysel lerde talep artışı bildiren bankaların oranı net yüzde 25 olarak gerçekleşmiştir. Gelecek üç aylık dönemde bankalar Konut ve Taşıt Alım lerine olan talepte önemli daralmalar yaşanacağını beklemektedirler. Buna göre bankaların net yüzde 56 sı Konut lerinde, net yüzde 53 ü ise Taşıt lerinde talep azalması beklediğini bildirmiştir. Diğer Bireysel lerde ise bankaların net yüzde 7 si talep artışı beklemektedir (Tablo 13, Grafik 15-17). Konut Alım lerinde talebi etkileyen faktörler incelendiğinde önceki dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de talebi olumlu yönde etkileyen bir faktör olmadığı görülmektedir. Önceki iki dönemde talep üzerindeki azaltıcı yönde etkisi en yüksek faktör olan Konut Piyasasına İlişkin Beklentiler bu dönemde de bankaların net yüzde 44 ü tarafından talep daraltıcı bir faktör olarak görülmüştür. Bu faktörü net yüzde 3 luk oranla Tüketici Güveni izlerken, bir önceki dönemde talep üzerinde etkisi olmadığı bildirilen Diğer Finansman Kaynakları, bu dönemde bankaların net yüzde 17 si tarafından talep üzerinde daraltıcı yönde etki eden bir faktör olarak bildirilmiştir. Bunun yanında Konut Alımı Dışındaki Tüketim Harcamaları ve Vergi ve Fonlar önceki dönemde talep azaltıcı faktörler olarak bildirilmişken, bu dönemde talep üzerinde herhangi bir etkileri olmadığı raporlanmıştır (Tablo 14, Grafik 18).Talebi etkileyen faktörler açısından bakıldığında; Temmuz-Eylül 8 döneminde Taşıt Alım lerinde de talebi olumlu yönde etkileyen bir faktör olmadığı görülmektedir. Bankaların net yüzde 37 si Taşıt Alımı Dışındaki Tüketim Harcamalarını, net yüzde 29 u ise Bireysel Tasarrufları ile Diğer Finansman Kaynaklarını talep azaltıcı faktörler olarak bildirmişlerdir. Önceki dönemde talep üzerinde olumlu etkisi olan Taşıt Piyasasına İlişkin Beklentiler ve ler Üzerindeki Vergi ve Benzeri Yükler ise bu dönemde talebi etkilememiştir (Tablo 15, Grafik 19). Diğer Bireysel lerde bu dönem talep artıran tek faktör Diğer Bankalardan Sağlanan ler olmuştur. Bu faktörün talep üzerinde olumlu etkide bulunduğunu bildiren bankaların oranı net yüzde 13 dür. Bankaların net yüzde 17 si Menkul Kıymet Alımlarını, net yüzde 13 ü ise Dayanıklı Tüketim Mallarına Yapılan Harcamaları, Tüketici Güvenini ve Bireysel Tasarrufları bu dönemde talep üzerinde olumsuz etkileri olan faktörler olarak raporlamışlardır. Diğer Finansman Kaynakları ve ler Üzerindeki Vergi ve Benzeri Yükler ise bu dönemde Diğer Bireysel ler talebini etkilememiştir (Tablo 16, Grafik ). v

9 Tablo 1- İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER - STANDARTLAR Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR GENEL OLARAK Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen ler Büyük İşletmelere Verilen ler Kısa Vadeli ler Uzun Vadeli ler Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl GEÇEN ÜÇ AYDA Çok sıkılaştırıldı 16 Biraz sıkılaştırıldı Temelde aynı kaldı Biraz gevşetildi Çok gevşetildi Gerçekleşen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi GELECEK ÜÇ AYDA Çok sıkılaştırılacak 4 3 Biraz sıkılaştırılacak Temelde aynı kalacak Biraz gevşetilecek Çok gevşetilecek Beklenen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi (*) Net Değişim si: (Biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir.

10 Tablo 2 - İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER - STANDARTLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Standartlarının Sıkılaştırılmasına Çok Katkısı Oldu Standartlarının Sıkılaştırılmasına Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Aynı Kalmasına Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Çok Katkısı Oldu İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FON MALİYETLERİ VE BİLANÇO KISITLAMALARI Sermaye Yeterliliği ile İlgili Kısıtlar Para ve Tahvil Piyasına Erişim Olanağı Bankanın Likidite Pozisyonu B- REKABET BASKISI Diğer Bankaların Rekabeti Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti Piyasa Finansmanı Kaynaklı Rekabet C- RİSK ALGILAMASI Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Endüstri ya da Firmalara İlişkin Görünüm Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskler Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir Grafik 1- İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Sermaye Yeterliliği Kısıtları Para ve Tahvil Piyasasına Erişim Bankanın Likidite Pozisyonu Diğer Bankaların Rekabeti Diğer Mali Kesimin Rekabeti Piyasa Finansmanı Kaynaklı Rekabet Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Endüstri/Firmalar Görünümü Teminatlara İlişkin Riskler

11 Tablo 3 - İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER - KOŞUL VE KURALLAR Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Çok Sıkılaştırıldı/Artırıldı Biraz Sıkılaştırıldı/Artırıldı Temelde Aynı Kaldı Biraz Gevşetildi/Azaltıldı Çok Gevşetildi/Azaltıldı İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİYAT Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı* Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı* B- DİĞER DURUM VE ŞARTLAR Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar Teminat İhtiyacı Sözleşmesi Özel Koşulları Vade Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. * (marj artırıldı=koşul sıkılaştırıldı, marj azaltıldı=koşul gevşetildi) 3 Grafik 2- İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER Koşul ve Kuralların Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı - Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar Teminat İhtiyacı Sözleşmesi Özel Koşulları Vade -6

12 Tablo 4 - İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER - KREDİ TALEPLERİ Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR GENEL OLARAK Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Verilen ler Büyük İşletmelere Verilen ler Kısa Vadeli ler Uzun Vadeli ler 4 Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl GEÇEN ÜÇ AYDA Çok azaldı Biraz azaldı Temelde aynı kaldı Biraz arttı Çok arttı Gerçekleşen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi GELECEK ÜÇ AYDA Çok azalacak Biraz azalacak Temelde Aynı Kalacak Biraz artacak Çok artacak Beklenen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi (*) Net Değişim si = (Biraz Artış+Çok Artış) - (Biraz Azalış+Çok Azalış) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. Grafik 3- İşletmelere Verilen ler- Talebi GENEL Bekl.Gerç Bekl.GerçBekl.Gerç 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim Grafik 4- İşletmelere Verilen ler- Talebi KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELER Bekl GerçBekl GerçBekl Gerç 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim Grafik 5- İşletmelere Verilen ler- Talebi BÜYÜK İŞLETMELER Bekl GerçBekl GerçBeklGerç 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim Grafik 6- İşletmelere Verilen ler- Talebi KISA VADELİ Bekl GerçBekl GerçBekl Gerç 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim Grafik 7- İşletmelere Verilen ler- Talebi UZUN VADELİ Bekl.Gerç Bekl.Gerç Bekl.Gerç 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim

13 Tablo 5 - İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER - TALEBİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Talebi azaltıcı çok Talebi azaltıcı biraz Talebin temelde aynı kalmasında Talebi artırıcı biraz Talebi artırıcı çok İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİNANSMAN İHTİYAÇLARI Sabit Yatırım Stok Artırımı ve İşletme Sermayesi Birleşmeler/Satın Almalar ve Yeniden Yapılanma Borcun Yeniden Yapılandırılması B- ALTERNATİF FİNANSMAN KULLANIMI İç Finansman Diğer Bankalardan Alınan ler Banka Dışı Mali Kesimden Alınan ler Borçlanmak İçin Menkul Kıymet İhracı Hisse Senedi İhracı C- KREDİLER ÜZERİNDEKİ VERGİ V.B. YÜKLER D- DİĞER FAKTÖRLER Satıcıların, Peşin Alımlarda Uyg.dığı İsk. ve Kolay Net Değişim si = (Biraz Artış+Çok Artış) - (Biraz Azalış+Çok Azalış) 5Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. Grafik 8- İŞLETMELERE VERİLEN KREDİLER Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Artırıcı Etki; <;Azaltıcı Etki) Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Sabit Yatırımlar Stok Artırımı ve İşletme Sermayesi Birleşmer/Satın Alma,Yeni.Yapılanma Borcun Yeniden Yapılandırılması İç Finansman Diğer Bankalardan Alınan ler Diğer Mali Kesim leri Borç Niteliğinde Menkul Kıymet İhracı Hisse Senedi İhracı Vergi ve Benzeri Yükler Satıcıların Uyguladığı İskonto / Kolaylık

14 Tablo 6 - BİREYSEL KREDİLER - STANDARTLAR Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR KONUT ALIM KREDİLERİ TAŞIT ALIM KREDİLERİ DİĞER BİREYSEL KREDİLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl GEÇEN ÜÇ AYDA Çok sıkılaştırıldı 5 Biraz sıkılaştırıldı Temelde aynı kaldı Biraz gevşetildi Çok gevşetildi Gerçekleşen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi GELECEK ÜÇ AYDA Çok sıkılaştırılacak Biraz sıkılaştırılacak Temelde aynı kalacak Biraz gevşetilecek Çok gevşetilecek Beklenen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi (*) Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir.

15 Tablo 7- BİREYSEL KREDİLER-KONUT - STANDARTLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Standartlarının Sıkılaştırılmasına Çok Katkısı Oldu Standartlarının Sıkılaştırılmasına Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Aynı Kalmasına Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Çok Katkısı Oldu İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FON MALİYETLERİ/BİLANÇO KISITLAMALARI B- REKABET BASKISI Diğer Bankaların Rekabeti , Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti C-RİSK ALGILAMASI Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Emlak Piyasasına İlişkin Beklentiler Net Değişim si: (Biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir Grafik 9- BİREYSEL KREDİLER - KONUT Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Fon Maliyetleri ve Bilanço Kısıtlamaları Diğer Bankaların Rekabeti Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Emlak Piyasasına İlişkin Beklentiler

16 Tablo 8 - BİREYSEL KREDİLER - TAŞIT - STANDARTLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Standartlarının Sıkılaştırılmasına Çok Katkısı Oldu Standartlarının Sıkılaştırılmasına Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Aynı Kalmasına Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Çok Katkısı Oldu İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FON MALİYETLERİ/BİLANÇO KISITLAMALARI B- REKABET BASKISI Diğer Bankaların Rekabeti Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti C-RİSK ALGILAMASI Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Tüketicilerin İtibarı Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskler Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. 8 Grafik - BİREYSEL KREDİLER -TAŞIT Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) Fon Maliyetleri ve Bilanço Kısıtlamaları Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Diğer Bankaların Rekabeti Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Tüketicilerin İtibarı Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskler

17 Tablo 9 - BİREYSEL KREDİLER - DİĞER - STANDARTLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Standartlarının Sıkılaştırılmasına Çok Katkısı Oldu Standartlarının Sıkılaştırılmasına Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Aynı Kalmasına Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Biraz Katkısı Oldu Standartlarının Gevşetilmesine Çok Katkısı Oldu İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FON MALİYETLERİ/BİLANÇO KISITLAMALARI B- REKABET BASKISI Diğer Bankaların Rekabeti Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti C-RİSK ALGILAMASI Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Tüketicilerin İtibarı Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskler Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir Grafik 11- BİREYSEL KREDİLER - DİĞER Standartları Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Fon Maliyetleri ve Bilanço Kısıtlamaları Diğer Bankaların Rekabeti Banka Dışı Mali Kesimin Rekabeti Genel Ekonomik Faaliyetlere İlişkin Beklentiler Tüketicilerin İtibarı Talep Edilen Teminatlara İlişkin Riskler

18 Tablo - BİREYSEL KREDİLER - KONUT - KOŞUL VE KURALLAR Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Çok Sıkılaştırıldı/Artırıldı Biraz Sıkılaştırıldı/Artırıldı Temelde Aynı Kaldı Biraz Gevşetildi/Azaltıldı Çok Gevşetildi/Azaltıldı İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİYAT Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı* Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı* B- DİĞER DURUM VE ŞARTLAR Teminat İhtiyacı /Teminat Oranı Vade Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. * (marj artırıldı=koşul sıkılaştırıldı, marj azaltıldı=koşul gevşetildi) Grafik 12- BİREYSEL KREDİLER - KONUT Koşul ve Kuralların Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı Teminat İhtiyacı /Teminat Oranı Vade Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar

19 Tablo 11 - BİREYSEL KREDİLER - TAŞIT - KOŞUL VE KURALLAR Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Çok Sıkılaştırıldı/Artırıldı Biraz Sıkılaştırıldı/Artırıldı Temelde Aynı Kaldı Biraz Gevşetildi/Azaltıldı Çok Gevşetildi/Azaltıldı İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİYAT Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı* Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı* B- DİĞER DURUM VE ŞARTLAR Teminat İhtiyacı Vade Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. * (marj artırıldı=koşul sıkılaştırıldı, marj azaltıldı=koşul gevşetildi) 11 Grafik 13- BİREYSEL KREDİLER - TAŞIT Koşul ve Kuralların Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı Teminat İhtiyacı Vade Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar

20 Tablo 12 - BİREYSEL KREDİLER - DİĞER - KOŞUL VE KURALLAR Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Çok Sıkılaştırıldı/Artırıldı Biraz Sıkılaştırıldı/Artırıldı Temelde Aynı Kaldı Biraz Gevşetildi/Azaltıldı Çok Gevşetildi/Azaltıldı İlgili değil Net Değişim % FAKTÖRLER Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİYAT Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı* Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı* B- DİĞER DURUM VE ŞARTLAR Teminat İhtiyacı Vade Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar Net Değişim si:(biraz Gevşetme+Çok Gevşetme)-(Biraz Sıkılaştırma+Çok Sıkılaştırma) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. * (marj artırıldı=koşul sıkılaştırıldı, marj azaltıldı=koşul gevşetildi) 12 Grafik 14- BİREYSEL KREDİLER - DİĞER Koşul ve Kuralların Net Değişim leri (>; Gevşetici Etki; <;Sıkılaştırıcı Etki) Ortalama ler Üzerindeki Kar Marjı Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Daha Riskli ler Üzerindeki Kar Marjı Teminat İhtiyacı Vade Faiz Dışında Alınan Ücret ve Komisyonlar

21 Tablo 13 - BİREYSEL KREDİLER - KREDİ TALEPLERİ Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Konut Alım leri Taşıt Alım leri Diğer Bireysel ler 13 Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl GEÇEN ÜÇ AYDA Çok azaldı Biraz azaldı Temelde aynı kaldı Biraz arttı Çok arttı Gerçekleşen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi GELECEK ÜÇ AYDA Çok azalacak 9 Biraz azalacak Temelde Aynı Kalacak Biraz artacak Çok artacak 3 2 Beklenen Net Değişim % (*) Yanıtlayan Banka Adedi (*) Net Değişim si = (Biraz Artış+Çok Artış) - (Biraz Azalış+Çok Azalış) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. Grafik 15- Bireysel ler- Talebi- KONUT Bekl. Gerç. Bekl. Gerç. Bekl. Gerç 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim Grafik 16- Bireysel ler- Talebi-TAŞIT Bekl. Gerç. Bekl. Gerç. Bekl. Gerç. 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim Grafik 17- Bireysel ler- Talebi DİĞER BİREYSEL KREDİ Bekl. Gerç. Bekl. Gerç. Bekl. Gerç. 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Net Değişim

22 Tablo 14 - BİREYSEL KREDİLER - KONUT - TALEBİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Talebi azaltıcı çok Talebi azaltıcı biraz Talebin temelde aynı kalmasında Talebi artırıcı biraz Talebi artırıcı çok İlgili değil Net Değişim % Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİNANSMAN İHTİYAÇLARI Konut Piyasasına İlişkin Beklentiler Tüketici Güveni Konut Alımı Dışındaki Tüketim Harcamaları Vergi ve Fonlar B- ALTERNATİF FİNANSMAN KULLANIMI Bireysel Tasarruflar Diğer Bankalardan Sağlanan ler Diğer Finansman Kaynakları C- KREDİLER ÜZERİNDEKİ VERGİ V.B.YÜKLER Net Değişim si = (Biraz Artış+Çok Artış) - (Biraz Azalış+Çok Azalış) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir Grafik 18- Bireysel ler- Konut Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Artırıcı Etki; <;Azaltıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Konut Piyasasına İlişkin Beklentiler Tüketici Güveni Konut Dışı Tüketim Harcamaları Vergi ve Fonlar Bireysel Tasarruflar Diğer Bankalardan Alınan ler Diğer Finansman Kaynakları ler Üzerindeki Vergi vb.yükler

23 Tablo 15 - BİREYSEL KREDİLER - TAŞIT - TALEBİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Talebi azaltıcı çok Talebi azaltıcı biraz Talebin temelde aynı kalmasında Talebi artırıcı biraz Talebi artırıcı çok İlgili değil Net Değişim % Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİNANSMAN İHTİYAÇLARI Taşıt Piyasasına İlişkin Beklentiler Tüketici Güveni Taşıt Alımı Dışındaki Tüketim Harcamaları B- ALTERNATİF FİNANSMAN KULLANIMI Bireysel Tasarruflar Diğer Bankalardan Sağlanan ler Diğer Finansman Kaynakları C- KREDİLER ÜZERİNDEKİ VERGİ V.B.YÜKLER Net Değişim si = (Biraz Artış+Çok Artış) - (Biraz Azalış+Çok Azalış) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir Grafik 19- Bireysel ler- Taşıt Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Artırıcı Etki; <;Azaltıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Taşıt Piyasasına İlişkin Beklentiler Tüketici Güveni Taşıt Dışı Tüketim Harcamaları Bireysel Tasarruflar Diğer Bankalardan Alınan ler Diğer Finansman Kaynakları ler Üzerindeki Vergi vb.yükler

24 Tablo 16 - BİREYSEL KREDİLER - DİĞER - TALEBİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Aralık 7 - Eylül 8 ÜÇER AYLIK YÜZDE DAĞILIMLAR Talebi azaltıcı çok Talebi azaltıcı biraz Talebin temelde aynı kalmasında Talebi artırıcı biraz Talebi artırıcı çok İlgili değil Net Değişim % Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl Ara Mar Haz Eyl A- FİNANSMAN İHTİYAÇLARI Dayanıklı Tüketim Mallarına Yapılan Harcama Tüketici Güveni Menkul Kıymet Alımları B- ALTERNATİF FİNANSMAN KULLANIMI Bireysel Tasarruflar Diğer Bankalardan Sağlanan ler Diğer Finansman Kaynakları C- KREDİLER ÜZERİNDEKİ VERGİ V.B.YÜKLER Net Değişim si = (Biraz Artış+Çok Artış) - (Biraz Azalış+Çok Azalış) Not: Tabloda rakam formatının ondalıksız alınmış olması nedeniyle, oranlar toplamı bazen 'ü geçebilmektedir. 16 Grafik - Bireysel ler- Diğer Talebi Etkileyen Faktörlerin Net Değişim leri (>; Artırıcı Etki; <;Azaltıcı Etki) 7-Q4 8-Q1 8-Q2 8-Q3 Dayanıklı Tüketim Mallarına Yapılan Harcama Tüketici Güveni Menkul Kıymet Alımları Bireysel Tasarruflar - Diğer Bankalardan Alınan ler Diğer Finansman Kaynakları ler Üzerindeki Vergi vb.yükler

25 ANKETTE KULLANILAN BAZI TERİMLER Sermaye Basel Sermaye Yeterliliği kavramı çerçevesinde, Ana Sermaye ve Katkı Sermayeyi kapsamaktadır. Bankanın Piyasa Finansmanına Erişim Olanağı Bankanın iç ve dış piyasadan tahvil ihracı ya da para piyasası finansmanı yoluyla kaynak sağlayabilmesidir. Bankaların şubeleri aracılığıyla gerçek ve tüzel kişilere kullandırdıkları nakdi fonlardır. Limiti İşletmelerin belirli bir süre için bankaca kullanmaya yetkili kılındıkları maksimum kredi miktarıdır. Standartları Bankanın kendi kredi politikasına yön veren yönetmelik ve kriterlerdir. Bunlar yazılı ya da yazılı olmayan, bir kredinin kabul edilebilir olup olmadığını, sektörel, bölgesel ve coğrafi tercihleri, teminatın kabul edilebilirliğini, bireysel kredilerde krediyi kullananın geliri ile geri ödeme oranlarını, projelerde asgari beklenen getiri oranlarını v.s. belirleyen kriter veya uygulamalardır. nin Koşul ve Kuralları Bir kredinin koşul ve kuralları, krediyi veren ve kullananın üzerinde mutabık kaldığı yükümlülüklerdir. Bu ankette sözü edilen koşul ve kurallar, fiyat ya da faiz oranı, maksimum kredi miktarı, kredi kabul şartları, faiz dışı ücretler, teminatlar, taahhütler ve vadeye ilişkin olan koşul ve kurallardır. Teminat yi vadesinde ödeyebileceğine dair, kredi alanın krediyi veren bankaya verdiği hisse senetleri, borç senetleri, gayrimenkuller ve krediyi kullanabilmek için bankada tutması gereken minimum nakit miktarıdır. Taahhütler Özellikle işletmelerle yapılan kredi sözleşmelerinde, yapılacak veya yapılmayacak eylemleri açıkça ifade eden ve üzerinde her iki tarafın da mutabık kaldığı kredi sözleşmesi unsurlarıdır. -Teminat Oranı Başta gayrimenkul alımı için kullandırılan krediler olmak üzere, alınan teminatın piyasa değerinin, tahsis edilen kredi miktarına oranıdır.

26 Vade Ankette ifade edilen vade kredinin orijinal vadesidir. Açılış tarihi itibariyle bir yıla kadar olan vadeler kısa, bir yıldan uzun vadeler uzun vadedir. Vade koşullarının gevşetilmesi, vadelerin uzatılması, sıkılaştırılması ise, vadelerin kısaltılması anlamına gelmektedir. İşletmeler Finansal alanda faaliyet göstermeyen, mal ve hizmet üreten, özel veya kamu iktisadi teşebbüsü olarak kurulmuş firmalardır. İşletme Büyüklüğü İşletme büyüklüğü; istihdam edilen kişi sayısı ve yıllık satış hasılatına göre büyük şirket, orta ölçekli şirket ve küçük şirket olarak tanımlanmaktadır. İstihdam ettiği kişi sayısı den büyük olan ve/veya yıllık satış hasılatının döviz olarak karşılığı 4 milyon Euro dan büyük olan işletmeler büyük işletme, istihdam ettiği kişi üst sınırı ve/veya yıllık satış hasılatı 4 milyon Euro nun altında olanlar ise küçük ve orta ölçekli işletme olarak kabul edilmektedir. Banka Dışı Mali Kesim Sigorta şirketleri, özel emeklilik kuruluşları, mali yardımcılar, acentalar, tüketici finansman şirketleri ve diğer banka dışı mali kuruluşlardır. Faiz Dışı Ücret ve Komisyonlar nin fiyatını etkileyen, döküman ücretleri, yönetim ve araştırma ücreti, garanti ve kredi sigortası gibi ilave ücret ve komisyonlardır. Bireysel Müşteriler Toplumda bireysel olarak mal ve hizmet talep eden kişilerdir. Bireysel ler Bireysel müşterilerin konut, otomobil ve diğer ihtiyaçları için talep ettikleri krediler olup, kredi kartları limitleri ve menkul kıymet alımına yönelik krediler hariçtir. Net Değişim si Döneme ilişkin değişmeme seçeneği dışındaki yanıtların yüzdeleri üzerinden değişimin yönünü görmek üzere hesaplanan göstergedir. Standartları söz konusu olduğunda, [(Biraz Gevşetme + Çok Gevşetme) - (Biraz Sıkılaştırma + Çok Sıkılaştırma)] şeklinde, Talebi söz konusu olduğunda ise, [(Biraz Artma + Çok Artma) (Biraz Azalma + Çok Azalma)] şeklinde hesaplanmaktadır.