Fikri ve Sinai Haklar

Transkript

1 Fikri ve Sinai Haklar

2 Yap$ğınız ürün geliş1rme ya$rımını nasıl korursunuz?

3 Thomas Edison un patent başvurusu, 1 Kasım 1879

4 Fikri mülkiye1n 4 temel 1pi vardır. Bunlar nelerdir?

5 Patent Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

6 Patent Fayda Tasarım Bitki Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

7 Patent Fayda Tasarım Bitki Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

8 Patent Fayda Tasarım Bitki Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

9 Patent Fayda Tasarım Bitki Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

10 Patent Fayda Tasarım Bitki Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

11 Patent Fayda Tasarım Bitki Ticari Marka Ticari Sır Telif Hakkı

12 Patent Bir buluşçuya, bir hükümet tararndan buluşunu kullanmakta diğer taraflara karşı geçici münhasırlık sağlayan hak$r. Buluşun tüm detaylarıyla kamuya açıklanması gerekir. Belirli bir süre sonra bu hak sona erer.

13 Ticari Marka Bir ürün veya servis sınıryla ilgili olarak bir marka sahibine bir kelime veya sembolle ilişkili olarak verilen münhasır kullanım hakkıdır. Sınırsız kullanım süresi vardır.

14 Ticari Sır Bir 1caret veya işte, sahibine rekabet avantajı sağlayan ve şirket tararndan saklanan bilgilere 1cari sır denir. Örnek? Ticari Sırrı Ne Korur? Kim Korur? Haksız rekabet?

15 Telif Hakkı Orjinal esere hükümetler tararndan verilen münhasır kopyalama ve dağıtma hakkıdır Edebiyat Grafik Müzik Sanat Yazılım 95 yıla kadar sürer!

16 Patent Sisteminin Fonksiyonu Buluşçu faaliye1 teşvik Sınırlı sürenin gelişmeye katkısı Ya$rım ve ürün geliş1rilmesi için uygun ortam İşbirliğinin artması Rakiplerinin buluşlarının etrarndan dolanabilme imkanı Toplumun bilgi havuzuna katkı

17 Patent Sistemi İlkeleri Patent, sahibine münhasır hak tanır, buluşu kullanma hakkı vermez Patent koruması için tescil şar`r Patent ilk başvuru yapana verilir Paten1n sağladığı korumanın kapsamını istemler belirler Ülkesellik ilkesi geçerlidir

18 Türk Patent Sisteminin Gelişimi 1879 tarihli İh1ra Bera$ Kanunu 1995 tarihli 551 sayılı KHK (PatKHK) Patent ve Faydalı Model Kanunu Taslağı

19 Ülkesellik İlkesinin Esnekleştirilmesi 1883 Paris Konvansiyonu 1970 Patent İşbirliği Sözleşmesi (PCT) 1973 Avrupa Patent Konvansiyonu (EPC)

20 Neden Patent? Pres1j: Ben yap$m, ilk yap$m! Lisanslama imkanı ArGe giderlerini karşılama imkanı Rakiplere karşı 1cari avantaj Operasyonel bağımsızlığın güvence al$na alınması

21 Ne Patentlenemez? Az sayıda sınırlama: Algoritma Bilimsel bir bilgi veya teori Bir insan

22 Ne Patentlenebilir? Kullanışlı Yeni Kamu tararndan bilinmeyen Aşikar olmayan Bir fikir veya öneriye patent alınamaz. Makine fikrine değil makinenin kendisine Makinenin tam ve eksiksiz bir tarifnamesine

23 Patent Belgesinin İçeriği Özet Tarifname (PatKHK m.46; PatYön m.8) Buluşun başlığı İlgili teknik alan Bilinen teknik Buluşun açıklanması İstemler (PatKHK m.47, 83; PatYön m.9) İstem türleri İstemlerin yapısı Resimler

24

25 Örnek: Recyclable Corrugated Beverage Container and Holder

26 Detaylı Tarifin Yazılması A preferred embodiment of the inven1on is shown in Figure 10. A linear surface 22 and an outer surface 24 sandwich a corruga1on 21. The assembly 200 forms a tubular shape whoe diameter changes linearly with lenghth so as to form a sec1on of a truncated cone. The smoot outer surface 22 provides a smooth surface onto which graphics may be printed. Corruga1on 21 is bonded to outer surface 24 and liner surface 22 with a recyclable adhesive.

27 Patent Kapsamındaki Tasarım Alternatifleri

28 Patent Claims (İsterler)

29 SORU Planning Concept Development System- Level Design Detail Design Tes7ng and Refinement Produc7on Ramp- Up Fikri Mülkiyet hazırlıkları hangi aşamalarda yapılmalı?

30 Patent Korumasına Hazırlık Laboratuar kayıtlarının özenli tutulması (ispat için) Süreç boyunca imza ve tarih kullanımı Tarih ve imzalı şahit kullanımı (buluşçu dışında)

31 Patentleme Süreci 1. Strateji Belirleme 2. Önceki Buluşların İncelenmesi 3. İsterlerin Dökümü 4. Buluşun Tariflenmesi 5. İsterlerin Detaylandırılması 6. Başvuru 7. Sonuçların Değerlendirilmesi

32 SORU Ancak bir buluş patentlenir. Buluş nedir? Neye buluş denir?

33 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Yeni, tekniğin bilinen durumunu aşan ve sanayiye uygulanabilir olan buluşlar, patent verilerek korunur. 33

34 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Tekniğin bilinen durumunun aşılması (PatKHK m.9): Buluş, ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tararndan, tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş ise, tekniğin bilinen durumunun aşıldığı kabul edilir. 34

35 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Tekniğin bilinen durumu: - Buluş başvurusunun yapıldığı tarihten önce, - Dünyanın herhangi bir yerinde, - Herhangi bir dilde, - Herhangi bir şekilde, - Toplumca ulaşılabilen açıklamalar 35

36 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı İlgili teknik alandaki uzman kişi: Ortalama bir uygulayıcı İlgili teknik alandaki genel bilgiye sahip Önceki teknikteki bütün bilgilere ulaşabilen Ru1n çalışma ve denemeleri yapabilme yeteneği olan Uzman kişinin problemin çözümünü bir başka alanda araması gerek1ği söylenebiliyorsa aşikârlık o kişiye göre değerlendirilecek1r Uzman kişinin bir takım olarak da ele alınabilir 36

37 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Aşikâr olmama: Problem Çözüm Yaklaşımı 37

38 Aşikârlık Bilinen teknikte objek1f olarak tespit edilen teknik problemle karşılaşan uzman kişiyi en yakın referansta gereken değişiklikleri yaparak problemi buluşun çözdüğü biçimde çözmeye götürecek (götürebilecek değil) öğre1 var mıdır? 38

39 Problem Çözüm Yaklaşımı 1- En yakın referansın tespi1 2- Bu referansa dayanarak çözülmesi gereken teknik problemin objek1f bir şekilde belirlenmesi 3- Koruma talep edilen buluşun en yakın referans ve teknik problemden yola çıkarak teknik alandaki uzman kişi için aşikâr olup olmadığının saptanması 39

40 Problem Çözüm Yaklaşımı 1- En yakın referans hangisidir? 2- En yakın referans ile koruma talep edilen buluşun teknik unsurları arasındaki farklılıklar nedir? 3- Bu farklılıkların yara`ğı teknik sonuç nedir? 4- Bundan hareketle koruma talep edilen buluşun çözmeyi amaçladığı teknik problem nedir? 5- Bilinen teknikteki öğre1ler doğrultusunda uzman kişi teknik problemi buluştaki gibi çözer mi? 40

41 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı En yakın referans hangisidir?: - En yakın referans genellikle koruma istenen buluşa yapısal olarak da en çok benzeyen referans$r - Buluşun ilgili olduğu teknik alanda yer alması gerekir 41

42 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı En yakın referans ile koruma talep edilen buluşun teknik unsurları arasındaki farklılıklar nedir? - Buluş ile ortak olan teknik unsurlar ve sonuçlar - Buluştaki farklılıklar - Bu farklılıklar dolayısıyla buluş ile elde edilen sonuçlar 42

43 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Bu farklılıkların yara`ğı teknik sonuç nedir?: - Farklılıklar nedeniyle buluş ile elde edilen teknik sonuçların tespi1 43

44 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Farklılıktan hareketle koruma talep edilen buluşun çözmeyi amaçladığı teknik problem nedir? 1: - Başvuruda belir1len teknik problem farklı olabilir (sübjek1f) - Teknik problem ortaya konulurken başvurudaki çözüme ilişkin unsurlar soruya dahil edilmemelidir 44

45 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Farklılıktan hareketle koruma talep edilen buluşun çözmeyi amaçladığı teknik problem nedir? 2: - En yakın referans buluşun ortaya koyduğu teknik sonuçları meydana ge1rmiyorsa teknik problem: buluşun bilinen teknikteki en yakın dokümandan farklı olarak ulaş5ğı teknik sonuçlara ulaşmak için en yakın referansta hangi değişiklikler yapılmalıdır? şeklinde ortaya konmalıdır 45

46 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Farklılıktan hareketle koruma talep edilen buluşun çözmeyi amaçladığı teknik problem nedir? 3: - En yakın referans buluşun ortaya teknik koyduğu bütün sonuçları meydana ge1riyorsa teknik problem: bilinen teknikteki en yakın dokümanın ulaş5ğı teknik sonuçlara alterna>f bir şekilde ulaşmak için en yakın referansta hangi değişiklikler yapılmalıdır? - şeklinde ortaya konmalıdır 46

47 Patent Verilebilirlik Şartları Buluş Basamağı Bilinen teknikteki öğre1ler doğrultusunda uzman kişi teknik problemi buluştaki gibi çözer mi? Genellikle iki referans kullanılır Bu sorunun cevabının aranacağı tarih, başvuru tarihi veya rüçhan tarihidir. 47

48 Patent Araştırma Patent Araş$rma Tarifi hup:// tutorial/index.htm Google Patent hup:// Diğer Yararlı Siteler

49 Patent ve Faydalı Model Patent (KHK) Faydalı Model (KHK) Faydalı Model (Taslak) Verilebilirlik Şartları Araştırma Ve İnceleme Yenilik (Mutlak) (m.7) Tekniğin bilinen durumunun aşılması (buluş basamağı; aşikâr olmama) (m.9) Sanayiye uygulanabilirlik (m.10) Patent verilerek korunamayan buluşlar (m. 6) Şekli inceleme (m.54) Araştırma raporu (m.57) Sistem tercihi (m.59) Maddi inceleme (m.62) Yenilik (Nisbi) (m.156) Sanayiye uygulanabilirlik (m.154) FM ile korunamayan buluşlar (m.155) Şekli inceleme (m ) Yenilik (Mutlak) (m.132) Çok aşikâr olmama (m. 132) Sanayiye uygulanabilirlik (m.132) FM ile korunamayan buluşlar (m.133) Şekli inceleme (m.135) Talep halinde araştırma raporu (m.137) Maddi inceleme (m.138) Süre 20yıl (m.72) 10 yıl (m.164) 10 yıl (m.139)