KASTAMONU İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 KASTAMONU İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ STRATEJİ GELİŞTİRME HİZMETLERİ AR-GE BİRİMİ Stratejik Plan Koordinasyon Ekibi Stratejik Planlama Kavramsal Notlar Kılavuzu Şubat 2015, Kastamonu

2 Stratejik Planlama Kavramsal Notlar KASTAMONU İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ AR-GE BİRİMİ 2015 Stratejik Yönetime Hazırlık Süreci Milli Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Bakanlığımıza bağlı tüm okul ve kurumlarda Stratejik Plan hazırlanması, 2019 yılına dek bu planların uygulanması ve gerekli değerlendirme çalışmalarının yapılması için bir çalışma takvimi yayımlamıştır. Buna göre 2014 yılı Kasım ayına kadar planlama eğitim sürecinin tamamlanması için gerekli bilgilendirme toplantıları Müdürlüğümüz AR-GE Birimince yapılmıştır. İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri, tüm kurumlar ve okullar bu toplantılara katılarak bilgilendirme sürencine dahil olmuş, yerel bazda düzenlenen çalıştaylar sonunda gelişim ve sorun alanları belirlenmiştir. Bakanlığımızın dönemi için belirlediği üç tema kalite, kapasite ve erişimdir. Okul ve kurumlarımızın bu temalara bağlı kalarak stratejik amaçlarını güncellemeleri, bu amaçlara ulaşmak için hedefler belirlemeleri gerekmektedir. Stratejik plan terminolojisinde sık kullanılan kavramların anımsanması ve yeni dönem planların İl Milli Eğitim Müdürlüğü planına, okul ilçede ise ilçe milli eğitim müdürlüğü planına da bağlı kalacak şekilde tasarlanması doğru olacaktır. Bu kılavuz, Kastamonu İl Milli Eğitim Müdürlüğü AR-GE Birimince 2015 yılında kurum ve okullarımızın planlama sürecinde yararlanmaları ve Kastamonu İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 2019 projeksiyonunu ortaya koymak için hazırlanmıştır. Stratejik Planlama Planlama, kurumların başarıya ulaşabilmesi için en öncelikli unsurdur. İş idaresinde koordinasyonu sağlamak, verimi artırmak, paydaşları tanımak ve analizler yaparak geleceğe güvenle bakmak için stratejiler geliştirmek gerekmektedir. Hedeflere ulaşabilmek için gerekli sosyal, ekonomik ve pedagojik tüm parametrelerin doğru tanımlanması, yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve çağdaş bir yönetim anlayışının eğitim kurumlarımızda bir kültüre dönüşmesi için işbirliği içinde faaliyetler yapmak, iç denetim mekanizmasını çalıştırmak ve zamanı doğru planlamak Müdürlüğümüzün ikinci plan döneminde önceliklerindendir. Tüm paydaşların katılımı ile yönetişim anlayışını Gelişim-Yönetim ekiplerine benimseterek sorumlulukların paylaşımı ile eğitim yuvalarımızı fiziki donanım ve insan kaynakları açısından daha iyi bir duruma taşımak için Stratejik Plan hazırlanmalı, uygulanmalı ve değerlendirilmelidir. Planlama öncesinde plan tekniğinin temel kavramları iyi anlaşılmalıdır. Kurumun hizmet gerekçesi, misyon bildirimi, vizyon ifadesi, ilke ve değerlerin tespiti, analiz süreci, stratejilerin belirlenmesi ve gerçekleştirilecek uygulamaların faaliyetmaliyet ilişkilerinin ortaya konulması gerekmektedir. Aşağıdaki tabloda Stratejik Planın aşamaları verilmiştir. Sayfa 2 / 12

3 Stratejik Yönetim Süreci: Kaynak: Kamu idareleri için stratejik planlama kılavuzu (DPT-Haziran 2006, 2. Sürüm) 2 Durum Analizi: Kurumun mevcut durumunun istatistiksel, sosyal, iktisadi ve insan kaynakları açısından tespit edilmesi, organizasyonu oluşturan tüm bireylerin dahil olduğu kurumu daha iyi tanıması için yapılan analiz çalışmasıdır. Eğitim kurumlarımızda GZFT (SWOT) analizini ve paydaş analizini yaparak planlama öncesinde durum tespiti süreci tamamlanmış olur. Durum analizi bölümünde Tarihi Gelişim, Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi, Faaliyet Alanları ile Ürün ve Hizmetlerin Belirlenmesi, Paydaş Analizi, Kurum İçi-Kurum Dışı Analiz bölümleri bulunmaktadır. GZFT Analizi Kurum içi analiz başlığı altında yer almaktadır. Sayfa 3 / 12

4 Tarihi Gelişim: Kurumun hangi tarihte hangi amaçlara hizmet etmek için kurulduğu, bugüne kadar geçirdiği kritik aşamalar, önemli yapısal dönüşümler analitik bir bakış açısıyla değerlendirilir. Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi: Bu aşamada kurumun mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerinin tespiti yapılır. Kuruma görev ve sorumluluklar yükleyen, kurumun faaliyet alanını düzenleyen mevzuat gözden geçirilerek yasal yükümlülükler listesi oluşturulur. Anayasa çerçevesinde yürütülen faaliyetlere ve sunulan hizmetlere dayanak teşkil eden Kanunlar, Kanun Hükmünde Kararnameler, Tüzükler, Yönetmelikler, Yönergeler, Bakanlar Kurulu Kararları ve Genelgeler taranarak güncel mevzuat analiz edilir. Ayrıca kurumun yasal yükümlülükleri de bu bölümde belirtilir, mevzuat analizi plan metninin Durum Analizi bölümünde yer alır. Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizinin çıktıları daha sonraki aşamada kurumun faaliyet alanlarının belirlenmesine ve kurumun misyonunun oluşturulmasına katkı sağlar. Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi Aşamasında Cevaplandırılması Gereken Temel Sorular: Yasal yükümlülükler açısından bakıldığında kurum tarafından üretilen hizmetlerin kapsamı nedir? Bunlardan faydalananlar kimlerdir? Kurum tarafından sunulan hizmetlerin nitelik ve niceliğine ilişkin ne gibi hükümler vardır? Kurumun organizasyonuna, çalışma usullerine ve iş süreçlerine ilişkin hangi düzenlemeler bulunmaktadır? Kurumun diğer kamu ve özel sektör kuruluşları ile ilişkilerini düzenleyen hükümler nelerdir? Kurumun (varsa) mevcut misyonu yasal yükümlülüklerini içermekte midir? Yasal yükümlülükler ile kurumun yürütmekte olduğu program ve faaliyetler arasındaki bağlantı nedir? (Tüm yükümlülüklere karşılık gelen program-faaliyet bulunmakta mıdır? Yürütülen tüm program-faaliyetlerin yükümlülükler listesinde bir karşılığı var mıdır?) Faaliyet Alanları ile Ürün ve Hizmetlerin Belirlenmesi: Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizi gerçekleştirildikten sonra, bu analizin çıktılarından da yararlanılarak kuruluşun ürettiği temel ürün ve hizmetler belirlenir. Daha sonra, belirlenen ürün ve hizmetler Tablo 1 de gösterildiği gibi belirli faaliyet alanları altında toplulaştırılabilir. Tablo 1: Faaliyet Alanı Ürün/Hizmet Listesi Faaliyet Alanı Ürün/Hizmet FAALİYET ALANI 1 FAALİYET ALANI 2 Ürün/Hizmet 1 Ürün/Hizmet 1 Ürün/Hizmet 2 Ürün/Hizmet 2 Ürün/Hizmet 3 Belirlenen ürün ve hizmetlerin birbirleriyle olan ilişkileri gözetilerek belirli faaliyet alanları altında toplulaştırılması, kuruluşun organizasyon şemasının ve faaliyetlerinin bütününün gözden geçirilmesi açısından faydalı bir çalışmadır. Belirlenen faaliyet alanları, stratejik planlama sürecinin daha sonraki aşamalarında dikkate alınır. Ayrıca, paydaşların görüş ve önerileri alınırken, bu aşamada belirlenen faaliyet alanları bazında çalışmalar yürütülebilir. Sayfa 4 / 12

5 Paydaş: Kurumu doğrudan veya dolaylı etkileyen, kuruma çalışma sahasına göre az ya da çok yakınlık özelliği taşıyan potansiyel ortaktır. Paydaş Analizi: Mevcut durumdan veya olası proje ve faaliyetlerden etkilenebilecek; tüm paydaş grupların, bu grupların sorun/proje ile ilişkilerinin, güçlerinin ve etkilerinin ve katılım stratejilerinin belirlenmesidir. Analiz aşamaları şu şekildedir; 1- Paydaşların tespiti, 2- Paydaşların önceliklendirilmesi, 3- Paydaşların değerlendirilmesi, 4- Paydaşların görüş ve önerilerinin alınması Kurum İçi ve Kurum Dışı Analiz: Kurum içi ve kurum dışı analizinde kullanılabilecek temel yöntemlerden birisi GZFT (SWOT) (Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler) analizidir. GZFT, kurumun kendisinin ve kurumu etkileyen koşulların sistematik olarak incelendiği bir yöntemdir. Bu kapsamda, kurumun güçlü ve zayıf yönleri ile kurum dışında oluşabilecek fırsatlar ve tehditler belirlenir. Bu analiz stratejik planlama sürecinin diğer aşamalarına temel teşkil eder. Kurum içi analiz sürecinde değerlendirilecek başlıklar: Kurum dışı analiz sürecinde değerlendirilecek başlıklar: Sayfa 5 / 12

6 GZFT (SWOT) Analizi: Durum Analizi bölümünün en önemli kısmıdır. Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler bu analiz tekniğinin dört temel öğesidir. Güçlü ve Zayıf Yönler kurumun iç dinamiklerinden, Fırsatlar ve Tehditler ise kurumun dışında olan etkenlerden kaynaklanan unsurlardır. Güçlü Yönler: Kurumun belirlediği hedeflere ulaşabilmesi için kendisine avantaj sağlayacak öznitelikleridir. Zayıf Yönler: Kurumun belirlediği hedeflere ulaşabilmesinde kendisi için dezavantaj olan öznitelikleridir. Fırsatlar: Hedeflere ulaşmada kuruma yardımcı olacak dış çevre koşullarıdır. Tehditler: Hedeflere ulaşmada kurumun performansını düşürecek olan dış etkenler veya çevre koşullarıdır. Gelişim/Sorun Alanlarının Belirlenmesi: Kurumun durum analizi ile ortaya koyduğu temel sorun alanlarının ve gelişmeye açık alanlarının belirlendiği bölümdür. Mevzuat Analizi ile GZFT Analizi temel alınarak sorun alanları/gelişim alanları belirlenir. Elde edilen öğeler gruplandırılarak liste haline dönüştürülür. Bu gruplar ile aslında geleceğe yönelim bölümünün tema başlıkları da ortaya çıkmış olur. Geleceğe Yönelim: Kurumun durum analizini tamamlamasının ardından orta vadede (genellikle beş yıl) geliştirmeyi planladığı alanları belirlemesi, stratejik amaçları oluşturması gerekmektedir. Sağlıklı bir geleceğe yönelim bölümünün oluşturulması için öncelikle sorun ve gelişim alanları tespit edilmeli, bu doğrultuda temalar seçilmelidir. Ardından Amaç-Hedef-Performans Göstergesi-Strateji silsilesi kurgulanmalıdır. Geleceğe Yönelim bölümü ile kurum varmak istediği noktaya neden-nasıl-ne kadar sürede ulaşacağını ifade etmiş olur dönemi için MEB, Kalite-Kapasite-Erişim temalarında toplam yedi amaç belirlemiştir. Kastamonu İl Milli Eğitim Müdürlüğü de Bakanlığımızın amaç-hedef listesi doğrultusunda plan mimarisini oluşturmuştur. Misyon: Misyon bir kurumun varlık sebebidir; kurumun ne yaptığını, nasıl yaptığını ve kimin için yaptığını açıkça ifade eder. Misyon bildirimi stratejik plan dokümanının diğer kısımlarına da temel oluşturur. Misyon bildirimi, kurumun sunduğu tüm hizmet ve yürüttüğü faaliyetleri kapsayan bir şemsiye kavramdır. Misyon bildirimi kurumun üst yönetimi tarafından planlama ekibi ile birlikte diğer birimlerin görüşleri de dikkate alınarak geliştirilir. Sayfa 6 / 12

7 Misyon bildirimi şu niteliklerde olmalıdır; 1. Özlü, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir. 2. Hizmetin yerine getirilme sürecini değil, amacını tanımlar. 3. Yasal düzenlemelerle kuruma verilmiş olan görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenir. 4. Kurumun hizmet sunduğu kişi ve kurumlar belirtilir. 5. Kurumun sunduğu hizmet alanı tanımlanır. Misyon ifadesinin cevaplaması gereken sorular: 1. Kurumun varoluş nedeni nedir? 2. Kurum kimlere hizmet sunuyor? 3. Kurum hangi alanda çalışıyor? 4. Kurum hangi ihtiyaçları karşılıyor? 5. Kurumun yerine getirmek zorunda olduğu yasal görevler nelerdir? Vizyon: Vizyon kurumun ideal geleceğini sembolize eder. Uzun vadede kurumun neleri yapmak istediğinin güçlü bir anlatımıdır. Vizyon bir kurumun farklı birimleri arasında birleştirici bir unsurdur. Bundan dolayı, birçok işlevi yerine getiren kurumlarda daha da önemli bir role sahiptir. Vizyon bildirimi kurumun ulaşmayı arzu ettiği geleceğin iddialı ve gerçekçi bir ifadesidir. Bu ifade, bir yandan çalışanları ve karar alıcıları ilerlemeye teşvik etmeli, diğer yandan da ulaşılabilir olmalıdır. Vizyon bildirimi, misyon bildirimi ile birlikte kurum planının çatısını oluşturur. Çok uzun olmamalı, adeta kurumun sloganı olmalıdır. Güçlü bir vizyon ifadesi şu özelliklere sahiptir; 1. İdealisttir; yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekir. 2. Özgündür; kurumun vizyonunu diğerlerinden ayırt edici özelliğe sahiptir. 3. Çekicidir; kurum çalışanları kadar diğer paydaşların da ilgisini çeker. 4. Kısa ve akılda kalıcıdır, o kurumun adeta sloganıdır. 5. İlham verici ve iddialıdır, gelecekteki başarıları ve ideal olanı tanımlayıcıdır. Vizyon bildiriminin cevaplaması gereken sorular; 1. Kurumun ideal geleceği nedir? 2. Kurum çalışanları ve yararlanıcılar tarafından nasıl algılanmak istiyor? 3. Sorumluluğu ve yetkiyi elinde bulunduran otoriteler nasıl bir gelecek öngörüyor? Temel Değerler: Kurumun ilkelerini ve yönetim biçimini ifade eder. Bir kurumun temel değerlerini ortaya koymak stratejik planlama için önemlidir çünkü kurum vizyonunun, misyonunun ve kurumsal kimliğinin gerisinde temel değerleri ve dünyaya bakış felsefesi bulunur. Temel değerler kurumun kararlarına, seçimlerine ve stratejilerinin belirlenmesine de rehberlik eder. Hayata geçirilen değerler, kurum kimliğinin değişiminde ve çalışanların motive edilmesinde güçlü araçlardır. Temel değerler şu nitelikleri taşımalıdır; 1. Temel ilkeleri ve inançları açık ve kesin bir dille ortaya koymalıdır. 2. Çalışanların işlerini en iyi şekilde yapacakları şartlara ilişkin temel düşünce ve anlayışı belirtmelidir. 3. Kurumun vizyonunu gerçekleştirmesini sağlayacak sistem ve süreçleri desteklemelidir. Sayfa 7 / 12

8 Temel değerler için cevaplanması gereken sorular: 1. Kurumun çalışma felsefesi nedir? 2. Tüm çalışmalara temel teşkil eden ilkeler, standartlar ve idealler nelerdir? 3. Personel tarafından benimsenen değerler ve hayata bakış biçimleri nelerdir? İlkeler: Çoğu kez strateji kavramıyla karıştırılan ve politika olarak da adlandırılan örgüt ilkeleri; kurumsal değerleri, anlayışı ve örgütsel davranış kurallarını ifade eder. İlkeler amaçlara ve araçlara sınırlar çizer. Bu sınırlar yöneticiye karşılaştığı durumlarla ilgili olarak karar almada yardımcı olur. Benzer ve yinelenen durumlarda, takdir alanını daraltan genel kuralları ifade eder. İletişim politikaları, imaj geliştirme çalışmaları, pedagojik yaklaşımlar, özgün fikirlere açıklık ve paydaşlarla etkileşim gibi ilke örnekleri verilebilir. İlkeler, objektifliği ve tutarlılığı sağlar, yöneticilerin davranışlarını tahmin edilebilir kılar ve yetki devrini kolaylaştırır, yöneticilerin inisiyatif kullanmasına olanak verir, kurumsallaşmayı sağlar. Tema: Temel konu olarak belirlenen ve amaçlara çatı olabilecek nitelikte olan, kapsamlı ana çalışma alanıdır. Stratejik Amaç: Amaçlar kurumun ulaşmayı hedeflediği sonuçların kavramsal ifadesidir. Belirlenen amaçlar, kurumun hizmetlerine ilişkin tüm politikaların uygulanmasıyla elde edilecek sonuçları ifade eder. Amaçların özellikleri: 1. Kurumun misyonunu gerçekleştirmesine katkıda bulunmalıdır. 2. Misyon, vizyon ve temel değerlerle uyumlu olmalıdır. 3. İddialı, ama gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır. 4. Ulaşılmak istenen sonuçları açık bir şekilde ifade etmeli, ancak bunlara nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır. 5. Hedefler için bir çerçeve çizmelidir. 6. Durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir. 7. Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır. 8. Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece değiştirilmemelidir. Amaçların belirlenmesi için cevaplanması gereken sorular: 1. Kurum misyonunu yerine getirmek için neler yapmalıdır? 2. Kurum orta vadede neleri başarmayı amaçlamaktadır? 3. Kurumun faaliyetleri dış çevre ile uyumlu mudur, değilse ne değişmelidir? Stratejik Hedef: Hedefler, amaçların gerçekleştirilebilmesine yönelik spesifik ve ölçülebilir alt amaçlardır. Stratejik Hedef ulaşılması öngörülen çıktı ve sonuçların tanımlanmış bir zaman dilimi içinde nitelik ve nicelik olarak ifadesidir. Sayfa 8 / 12

9 Hedeflerin özellikleri: 1. Hedeflerin miktar, maliyet, kalite ve zaman cinsinden ifade edilebilir olması, ayrıca sonuca odaklanmış olması gerekmektedir. 2. Bir amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak birden fazla hedef belirlenebilir. 3. Yeterince açık ve anlaşılabilir bir ayrıntıda olmalıdır. 4. Zaman çerçevesi belli olmalıdır. 5. Ölçülebilir olmalıdır. 6. İddialı olmalı, fakat imkansız olmamalıdır. Hedeflerin belirlenmesi için cevaplanması gereken sorular: 1. Hedefler, kurumun misyon, vizyon, temel değerler ve amaçları ile tutarlı mı? 2. Hangi spesifik sonuçlara ulaşmaya çalışılıyor? Sonucu etkileyen etkenler nelerdir? 3. Bir amaca ilişkin hedeflerin tümü gerçekleştirildiğinde o amaca ne ölçüde ulaşılabiliyor? 4. İstenilen sonuçlara ne kadar zamanda ulaşılabilir? 5. Bu hedeflere ulaşmak için sağlanan gelişme nasıl ölçülür? Performans Göstergesi: Performans göstergeleri gerçekleşen sonuçların önceden belirlenen hedefe ne ölçüde ulaşıldığının ortaya konulmasında kullanılır. Bir performans göstergesi, ölçülebilirliğin sağlanması bakımından miktar, oran, zaman, kalite veya maliyet cinsinden ifade edilir. Strateji: Stratejiler, kurumun amaç ve hedeflerine nasıl ulaşılacağını gösteren kararlar bütünüdür. Etkili tedbirler (Stratejiler) olmaksızın amaç ve hedeflere ulaşmak mümkün değildir. Stratejiler belirlenirken kuruluşun kaynakları ve farklı alanlardaki yetkinliği göz önünde bulundurulmalıdır. Strateji ve hedeflerin karşılıklı uyumu kontrol edilmelidir. GZFT analizinde ortaya konan kuruluşun güçlü (G) ve zayıf yönleri (Z), dış çevreden kaynaklanan fırsatlar (F) ve tehditler (T) tedbirleri belirlerken kullanılabilir. Bu yöntemle aşağıda belirtilen alternatif stratejiler geliştirilebilir. Stratejilerin oluşturulması için cevaplanması gereken sorular 1. Amaç ve hedeflere ulaşmak için neler yapılabilir? 2. Olası sorunlar nelerdir ve bu sorunları nasıl aşabiliriz? 3. Amaç ve hedeflere ulaşmak için izlenebilecek alternatif yol ve yöntemler nelerdir? 4. Alternatiflerin maliyetleri, olumlu, olumsuz yönleri nelerdir? 5. Üst yönetimin beklentilerine ne oranda cevap vermektedir? Faaliyetler/Projeler: Stratejik hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilecek etkinliklere denir. Faaliyetlerin doğru planlanması, ihtiyaçlara cevap vermesi ve çoğulculuk anlayışıyla uygulamaların sonuçlandırılması gerekir. Sayfa 9 / 12

10 Eylem Planı: Stratejik amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesi için yıllık bazda tasarlanan ve faaliyetleri içeren mikro plandır. Çoğu kurum beş yıllık bir stratejik plan dönemi içinde her yıl için bir eylem planı hazırlar. Maliyetlendirme: Maliyetlendirme sürecindeki temel amaç, geliştirilen politikaların ve bunların yansıtıldığı amaç ve hedeflerin gerektirdiği maliyetlerin ortaya konulması suretiyle politika tercihlerinin ve karar alma sürecinin rasyonelleştirilmesine katkıda bulunmaktır. Maliyetlendirme, kamu idarelerinin stratejik planları ile bütçeleri arasındaki bağlantıyı güçlendirmeyi ve harcamaların önceliklendirilmesi sürecine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Kurumun amaç ve hedeflerine yönelik tedbirler doğrultusunda gerçekleştirilecek faaliyet ve projeler ile bunların kaynak ihtiyacı bu aşamada belirlenir. İzleme ve Değerlendirme: İzleme; sürmekte olan faaliyetlerin ve ilerlemenin rutin değerlendirmesidir. Başka bir deyişle izleme, neyin yapılmakta olduğuna bakar. Değerlendirme; genel kazanımların bölüm bölüm değerlendirilmesidir. Değerlendirme, neyin başarıldığını ya da ne etki oluşturulduğunu inceler. Faaliyet Raporu: İzleme, yönetime yardımcı olan sistemli bir faaliyettir. Raporlama izleme faaliyetinin temel aracıdır. İzleme raporları objektif olmalıdır. İlerleme sağlanan alanlar yanında, ilerleme sağlanamayan konular da rapor edilmelidir. Performansın izlenmesi, izleme faaliyetinin temelidir. Bunun için performans göstergeleri ile ilgili veriler düzenli olarak toplanmalı ve değerlendirilmelidir. Stratejik planlama sürecinde, izleme ve değerlendirme faaliyetleri sonucunda elde edilen bilgiler kullanılarak, stratejik plan gözden geçirilir, hedeflenen ve ulaşılan sonuçlar karşılaştırılır. Stratejik Plan: Özellikleri: Kurumun orta vadeli hedeflerini içeren en önemli politika belgesidir. Çağdaş yaklaşımlardan öykünerek tasarlanır. Kurumun öğeleri kendini ölçer, tanır ve yeniden tanımlar. Geleceğe dair izdüşümüdür. Mali şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri için gereklidir. Performans ölçümü için hazırlanır. Yönetişim anlayışını geliştirir. İzleme ve değerlendirme süreçlerinin içerir. Yöneticinin vizyon belgesidir. Sayfa 10 / 12

11 Çalışanları motive eder, güç birliği sağlar. İdarenin hamlelerinin net etkilerini barındırır. Paydaşlara güven verir. Kamuoyuna açıktır. Stratejik Tasarım Öğeleri: Kişiler: Kurum çalışanlarına ve paydaşlarla ilişkilere yönelik değerler ve ilkeler Süreçler: Kurumun yönetim, karar alma ve hizmet üretimi sürecine ilişkin değerler. Performans: Kurumun ürettiği hizmet ve/veya ürünlerin kalitesine yönelik beklentiler Stratejik Planın Tanımı: Stratejik planlama bir yönetim aracıdır. Diğer bütün yönetim araçları gibi belirli amaçlar için kullanılır; organizasyonun işini daha iyi yapmasına ve kendi enerjisine odaklanmasına yardımcı olmak, personelin aynı amaç için çalışıyor olmalarını ve faaliyette bulunduğu ortamın çevresindeki değişikliklere göre yönünü belirleyip o yöne doğru gitmesini sağlamak, kaynakların en etkili ve verimli şekilde kullanılmasına imkan sunmaktır. Kısaca stratejik planlama, bir organizasyonun neden var olduğunu, ne yaptığını, neden yaptığını şekillendiren ve ona bu konularda kılavuzluk yapan temel kararları ve eylemleri geleceğe odaklı olarak üreten ve tüm bunları yaparken kaynakların kullanılmasında rasyonel, planlı ve şeffaf bir yönetim anlayışının benimsenmesini sağlayan sistemli bir çabadır. Sayfa 11 / 12

12 Kastamonu İl Milli Eğitim Müdürlüğü Dönemi Stratejik Öncelikleri: Bakanlığımızın belirlediği üç ana plan teması doğrultusunda Müdürlüğümüz de Stratejik Plan belgesini 3 tema, 3 amaç, 7 hedef, 224 performans göstergesi ve 32 strateji ile kurumun 2019 vizyonunu gerçekleştirmek için hazırlamıştır. Plan dönemi sonuna kadar sahip olunan potansiyeli kullanarak varılmak istenen noktaya ulaşmak için Müdürlüğümüze bağlı 19 İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve yaklaşık 350 okul/kurumun planlarının aynı doğrultuda olması büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda okul ve kurumlarımızın plan belgesi hazırlarken dikkat edeceği hususlar ve beklentiler şu şekildedir; 1- İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planı İl MEM planına bağlı olmalıdır. AR-GE Birimince hazırlanan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Stratejik Plan Taslağı şablon olarak kullanılmalıdır. 2- Okul ve kurumların tema önceliklendirmesi İl-İlçe MEM planından farklıdır. Okul ve kurumların tema sırası; 1- Kalite 2- Kapasite 3- Erişim şeklinde olacaktır. (Bünyesinde anasınıfı olan okullar için Erişim birinci tema olmalıdır. 3- Okul yönetimleri amaç ve hedefleri belirlerken kurumu fiziksel açıdan geliştirme yerine; eğitimde kaliteyi, akademik başarıyı, sosyal-bilimsel-sportif faaliyetlere öğrencilerin katılımını önceliklendirmelidir. (TEMA 1) 4- Rehberlik hizmetlerinin sunumu, çerçeve planın okula uyarlanmış olması, rehberlik yürütme komisyonunun aktif çalışması ve gerekirse özel uygulamalar yapılması kalite başlığı altında yer almalıdır. (TEMA 1) 5- Yabancı Dil Eğitim Programı DynEd, Bakanlığımızın hassasiyetle izlediği bir uygulama olup 4. sınıftan 12. sınıfa kadar tüm kademelerde uygulanması gereken bir programdır. Öğrencilerin sisteme dahil olması, ihtiyaç duyduklarında gerekli desteğin sağlanması için çalışmalar yürütmek gerekmektedir. (TEMA 1) 6- Plan dönemi sonuna kadar okul yöneticileri için performansa dayalı değerlendirme sistemine geçilecektir. Bu nedenle okul yönetiminin hedefleri belirlerken kaliteye dönük çalışmalar yapmaları öncelikler arasındadır. (TEMA 1) 7- AB fonlarından eğitim kurumlarının kullanabileceği proje başlıkları güncellenmiş olup döneminde Erasmus+ adı altında hibe kullanma olanağını okul ve kurumlarımızın ön planda tutması beklenmektedir. Ayrıca kurumlarımıza hibe imkanı sağlayan ulusal çapta proje başlıkları ve teklif çağrıları süreklilik arz etmektedir. (TEMA 2) 8- Kurumsal kapasitenin geliştirilmesi için insan kaynaklarının da kendini mesleki ve kişisel açıdan geliştirmesi önemlidir. AB projeleri ile yurtdışında hizmetiçi eğitim alma olanağını kullanan öğretmen/eğitim yöneticisi sayısının artması beklenmektedir. (TEMA 2) 9- Merkezi/Mahalli HİE faaliyetlerine katılımın artması önemsenmelidir. (TEMA 2) 10- Bilgi teknolojilerini kullanabilen eğitimcilerin artması hem eğitimde kaliteyi-hem kurumsal kapasiteyi olumlu yönde etkileyecektir. 11- Kurumsal kapasitenin etkili ve verimli kullanılması sürecinde tasarrufun ön planda tutulması, elektrik-yakıt-su-kırtasiye vb giderlerinin en aza indirilmesi için tedbirler almak kurumsal kapasiteyi geliştirecektir. (TEMA 2) 12- Okul terkini ortadan kaldırmak-devamsızlığı en aza indirmek için alınacak tedbirler ve okula özgü uygulamalar yapılması, erişim açısından okulu daha iyi bir noktaya getirir. (TEMA 3) Sayfa 12 / 12