XVI ULUSAL KANSER KONGRESİ

Transkript

1 XVI ULUSAL KANSER KONGRESİ Kemoterapinin lerinin Tanımı, Değerlendirilmesi ve Takibi Dr.Fikret Arpacı GATA T.Onkoloji B.D

2 Neden Önemli? Modern / Güncel tedavilerle çocukların % 70 den fazlası uzun süreli yaşamaktadır. Genç adult ve diğer yetişkinlerde uzun süreli yaşam oranı artmaktadır.

3 lerin Tanımı Tedavinin tamamlanmasından sonra doğan veya persistan kalan, tedavi ile ilişkili komplikasyonlar yada yan etkilerdir.

4 Geç yan etkilerin araştırıldığı program ve çalışmalar genellikle kanser tedavisinin tamamlanmasından sonra en az 2 yıl geçen hasta populasyonlarında yapılmıştır.

5 lerden Sorumlu Tedaviler Cerrahi Radyoterapi Kemoterapi Multimodaliter Tedavi Kök Hücre Nakli Kan ve Kan Ürünlerinin Transfüzyonu

6 ler Yaşam Kalitesini Etkileyen 4 Ana Unsur Açısından Tanımlanır Fiziksel etkiler Psikolojik etkiler Sosyal etkiler Varlık / Varoluş üzerine etkiler.

7 Sık Görülen Fiziksel ler Vücut değişiklikleri (Nedbeler,şekil bozuklukları, amputasyonlar) Kalp / Damar / Solunum problemleri Kognitif bozukluklar Enerji kaybı (Fatigue) Bağışıklık bozuklukları İnfertilite Lenfödem Osteoporoz / Kırıklar Ağrılar Erken menopoz İkincil kanserler Seksüel bozukluklar Deri değişiklikleri İnkontinans

8 Sık Görülen Psikolojik ler Gelecek ve ölüm endişesi Depresyon Minnettarlık / Şükür / Şanslı olma duygusu Evhamlılık, kaygı artışı Plan yapma zorluğu Benlik saygısında değişme Kararsızlık ve duyarlılık

9 Sık Görülen Sosyal ler Başkalarını düşünme Yabancılaşma ve izolasyon Yaşdaşlarıyla kendini mukayese Sosyal ilişki değişiklikleri Sosyo ekonomik problemler Sağlık sigortası İş problemleri Okula dönüş Finansal problemler

10 Varlık / Varoluş Üzerine Yan Etkiler Hayatın değerini bilmek Zaman ve geleceğe ait yeni orientasyonlar Değer ve amaç değişiklikleri Ölüme bakış açısı

11 lerin İzlenmesi Niçin Yararlı? Yaşam kalitesini artırır ve Yan etkileri erken tanıyıp maliyeti azaltır Zararlı olabilir mi? Hasta anksietisini artırabilir Yanlış pozitif sonuçlar gereksiz tetkiklere ve maliyetin artmasına yol açabilir.

12 lerin Takibi Children s Oncology Group Long-Term Follow-Up Guidelines for Survivors of Childhood, Adolescent and Young Adult Cancers Version.2-March 2004 Her yıl güncelleştirilmekte

13 İlişkisi (lama) : ajan ile geç yan etki arasında yüksek düzeyde bir ilişki vardır.(yüksek kalitede case control veya cohort çalışmalar vardır).tarama / için konsensus vardır. : ajan ile geç yan etki arasında düşük düzeyde ilişki vardır.(non analitik çalışmalar, olgu seri yada raporları) Tarama / için konsensus vardır. 2B: ajan ile geç yan etki arasında düşük düzeyde ilişki vardır.(olgu raporları, klinik tecrübeler) Tarama / İzlem için konsensus yoktur. 3 : Tarama için hiç konsensus yoktur.

14 Etkilerin İzlenme Kardiomyopati Aritmiler -Antrasiklinler -RT (Mante, mediastinel spinal, akciğer tüm -Yılda bir -Fizik Muayene -Siklofosfamid abdomen, sol meme) -EKG -TBI -ECHO -Amsakrin -Siklofosfamid mm/kg (Kök Hücre Nakli) -Kalp Hastalığı varlığı -Gebelik, D.mellutus -Ateşli Hastalık -Kokain, efedrin kullanımı -<5 yaş -Bayan -Sigara -Hiper tansiyon,obezite -Doksorubisin Dozu 300 mg/m 2 <8 yaş 550 mg//m 2 >8 yaş

15 Etkilerin İzlenme -Kognitif Bozukluklar.Zeka azalması.hafıza problemleri.okuma Zorlukları -Lokoensefalopati -Ara-C (Yüksek Doz 000 mg/m 2 ) -Mtx -- < 3 yaş - - Bayan - - RT ( 24 6y, beyin) - - TBI - - Deksametazon -Yılda bir - Nöropsikolojik İnceleme -Beyin MR (Gerekirse).Spastisite.Ataksi (Yüksek Doz 000 mg/m 2 ) - -MSS Lösemi / Lenfoma.Dizartri.Epilepsi -IT Mtx

16 Etkilerin İzlenme - Hipogonadizm - İnferfilite - Erken Menopoz - Alkilleyiciler - Dakarbazin - Temozolamid - Cisplatin - Karboplatin -- TBI - - RT (abdomen,pelvis,testis) -- Orsiektomi -- Oöferoktomi -- MOPP > 3 kür -- Busulfan 600 mg/m 2 -Yılda bir -Hekim Muayenesi -FSH,LH, Östradiol testosteron -Spermiogram -- Siklofosfamid 7.5 g/m mg/kg

17 Etkilerin İzlenme -Osteopeni -Metotreksat -2B -Yaşlılar Steroid -8 yaşında -BMD (BMD -2.5 SD) (Dex daha kötü) başlar -MRI -Osteoporoz (BMD 2.5 SD) -RT(Kranial,spinal gonadal, kemik) (Gerekirse daha erken) -Avasküler nekroz -Kök Hücre Nakli -Hipogonadlar -Yılda bir -Erken Menopoz -Hipertroidi -Orak hücreli anemi

18 Etkilerin İzlenme - Akut Myelositer Lösemi -Alkilleyiciler -Antrasiklinler -Splenektomi --RT -Yılda bir Alkilleyiciler -Fizik Muayene - Myelodisplazi -Etoposid --TBI için 5 yıla -Tam Kan - Lenfoma -Teniposid --Kök Hücre Nakli kadar -Periferik - Diğer sekonder -Dakarbazin --Hodgkin Hastalığı -Antrasiklinler Yayma - kanserler -Temozolamid --NHL ve Etoposid -Gerekirse -Cisplatin için 0 yıla Kemik İliği -Karboplatin kadar -İlgili organa özgü izleme

19 Etkilerin İzlenme -- Pulmoner - Busulfan - Sigara -Yılda bir -Fiziki - Fibrozis -- BCNU - Allerjik Hikaye Muayene -- CCNU -- KOAH -Solunum -- Bleomisin -- RT(Toraks,Spinal) Fonksiyon -- TBI -- Bleomisin 400 ü/m 2 Testleri -Akciğer - - BCNU 600 mg/m 2 Grafisi - - Busulfan 500 mg - - Renal Yetersizlik - - Yüksek Doz Oksijen

20 Etkilerin İzlenme -Renal Toksisite - İfosfamid - Siklosporin -Yılda bir -Kan Basıncı -- Cisplatin - Aminoglikozid -BUN, Cr -- Karboplatin -- Amfoterisin -Kan -- Methotreksat -- RT(Abdominopelvik) Elektrolitleri -- Sistektomi -Tam İdrar -- Nefroktomi - - Renal Tutulum - - İfosfamid 60 g / m Cisplatin 200 mg / m D.Mellitus - - Hipertansiyon - - Tek Böbrek

21 Etkilerin İzlenme -Hemorajik Sistid - Siklofosfamid - Siklosfamid 3 g / m 2 -Yılda bir -Tam İdrar -Mesane Fibrozisi - İfosfamid - RT(Pelvik) -- Alkol -- Sigara

22 Etkilerin İzlenme -Katarak - Busulfan 2B - RT(Baş, boyun) - TBI(Tek fraksiyon) - Steroid -Yılda bir -Göz ve göz dibi muayenesi

23 Etkilerin İzlenme -Dental - Herhangi bir - < 5 yaş -6 ayda bir -Diş Hekimi anormallikler - ajan - Oral kaviteye RT muayenesi

24 Etkilerin İzlenme -Ototoksisite - Cisplatin - < 4 yaş -Yılda bir -Anamnez - Karboplatin - RT muayene - Aminoglikozid -Odiogram - Loop diüretik - Kr.Otit - Renal yetersizlik - Cisplatin 360 mg / m 2

25 Etkilerin İzlenme -Hepatik disfonksiyon -Venookluzif hastalık -Merkoptopurin -Tioguanin -Mtx -Aktinomisin-D? - Kronik viral hepatit - RT(Hepatik) - Transfüzyonlar - Kök Hücre Nakli -Yılda bir -Fizik muayene -ALT,AST Bilirubin -Gerekirse Protrombin zamanı

26 Etkilerin İzlenme -Periferik -Cisplatin -Cisplatin 300 mg/m 2 -Yılda bir -Nörolojik Nöropati -Karboplatin 3 yıl süre muayene -Vinkristin ile -Vinblastin -Devam ederse yılda bir izlemeye devam

27 Etkilerin İzlenme -Dislipidemi -Cisplatin -Karboplatin 2B 2B -Obezite -Yılda bir -Kan lipidleri -Ailevi dislipidemi

28 Etkilerin İzlenme -Vazospastik Atak -Vinkristin -Sigara -Yılda bir -Fizik muayene (Reynaud Fenomeni) -Vinblastin -ß Bloker

29 Etkilerin İzlenme -Psikolojik Etkiler - Herhangi bir -MSS tümörleri -Yılda bir -Görüşme.Depresyon.Anksiete.Posttravmatik stres - ajan -Önceden varolan depresyon, anksiete hikayesi -Gerekirse Psikiatrik konsultasyon.içine kapanma -Düşük gelir.öğrenme zorluğu

30 si Olmayan / Bilinmeyen Var mı? L-Asparaginaz Aktinomisin-D?