BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ

Transkript

1

2 BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ BİLGİ YÖNETİMİ DAİRESİ OCAK Görüş ve Önerileriniz İçin: E-posta: Tel: (312)

3 Bu anket kamuoyunu bilgilendirme amaçlı olup, içinde yer alan bilgilere dayanarak verilecek yatırım ya da benzeri kararların sonuçlarından BDDK sorumlu tutulamaz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Bilgi Yönetimi Dairesi Atatürk Bulvarı No. 191/B Ankara TÜRKİYE Tel. (312) Faks. (312) e-posta: Bu yayın tüm içeriği ile BDDK internet sayfasında ( ) yer almaktadır. OCAK 2012 / ANKARA

4 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Soru No İÇİNDEKİLER Sayfa No Sunuş A-Genel Değerlendirme 6 B-Makroekonomik Gelişmelere İlişkin Beklentiler 9 1 GSMH. 9 2 Cari Açık Bütçe Açığı TÜFE İç Borçlanma Faiz Oranı ABD Dolar Kuru Reel Sektör Finansman Gereksinimi C-Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler TL Mevduat Faiz Oranları 14 9 DTH Faiz Oranları TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread) Konut Kredisi Faiz Oranları Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Ticari Kredilerin Faiz Oranları Kredi Kartı Faiz Oranları. 16 D-Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler Toplam Nakdi Kredi Hacmi Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı Konut Kredileri Hacmi Taşıt Kredileri Hacmi Kredi Kartları Kredi Hacmi Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi Ticari Kredi Hacmi KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi Ticari Kredi Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler Tüketici Kredileri Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler. 24 E-Bankacılık Sektörüne İlişkin Beklentiler Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Bankacılık Sektörü Karlılığı Banka Karlılığı Üzerinde Etkili Olabilecek Faktörler Bankacılık sektörünün Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynakları Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı Bankacılık Sektörünü Etkileyebilecek Faktörler Kamuoyunun Bankacılık Sektörüne Olan Güvenini Etkileyecek Faktörler Bankacılık Sektöründe Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanları Bankacılık Sektörünün Muhtemel Risk Kaynakları Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler. 34 F-Beklentilerin Değişimi.. 35 G-Ocak 2011 Aralık 2011 Dönemine İlişkin Beklenti ve Gerçekleşme Karşılaştırması...50 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 1

5 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi GRAFİKLER: Sayfa No A- Makroekonomik Beklentilere İlişkin Grafikler Grafik-1 GSMH Cari Açık Bütçe Açığı 10 Grafik-2 TÜFE İç Borçlanma Faiz Oranı Grafik-3 ABD Dolar Kuru Grafik-4 Reel Sektör Finansman Gereksinimi B-Faiz Oranları Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-5 TL Mevduat Faiz Oranları...15 DTH Faiz oranları TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread). 15 Grafik-6 Konut Kredisi Faiz Oranları Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Ticari Kredilerin Faiz Oranları...17 Kredi Kartı Faiz Oranları...17 C-Kredi Hacimlerine Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-7 Toplam Nakdi Kredi Hacmi Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi. 19 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 19 Grafik-8 Konut Kredileri Hacmi.. 21 Taşıt Kredileri Hacmi Kredi Kartları Kredi Hacmi Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi. 21 Grafik-9 Ticari Kredi Hacmi KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi Grafik-10 Ticari Kredi Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler Grafik-11 Tüketici Kredileri Hacmindeki Değişmelerde Etkili Olabilecek Faktörler.. 25 D-Bankacılık Sektörüne Yönelik Beklentilerine İlişkin Grafikler Grafik-12 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Grafik-13 Bankacılık Sektörü Karlılığı.. 26 Grafik-14 Banka Karlılığı Üzerinde Etkili Olabilecek Faktörler Grafik-15 Bankacılık Sektörünün Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynakları. 28 Grafik-16 Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı Grafik-17 Bankacılık Sektörünü Etkileyebilecek Faktörler Grafik-18 Kamuoyunun Bankacılık Sektörüne Olan Güvenini Etkileyecek Faktörler. 31 Grafik-19 Bankacılık Sektöründe Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanları 32 Grafik-20 Bankacılık Sektörünün Muhtemel Risk Kaynakları. 33 Grafik-21 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler F-Beklentilerin Değişimine İlişkin Grafikler Grafik-22 GSMH.. 35 Grafik-23 Cari Açık Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

6 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Sayfa No Grafik-24 Bütçe Açığı Grafik-25 TÜFE Grafik-26 İç Borçlanma Faiz Oranı Grafik-27 ABD Dolar Kuru Grafik-28 Reel Sektör Finansman Gereksinimi. 38 Grafik-29 Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Farkı (Spread) Grafik-30 TL Mevduat Faiz Oranları Grafik-31 DTH Faiz Oranları Grafik-32 TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Grafik-33 Konut Kredisi Faiz Oranları.. 40 Grafik-34 Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Grafik-35 Ticari Kredilerin Faiz Oranları.. 41 Grafik-36 Kredi Kartı Faiz Oranları.. 42 Grafik-37 Toplam Nakdi Kredi Hacmi.. 42 Grafik-38 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi 43 Grafik-39 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 43 Grafik-40 Konut Kredileri Hacmi.. 44 Grafik-41 Taşıt Kredileri Hacmi. 44 Grafik-42 Kredi Kartları Kredi Hacmi Grafik-43 Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi.. 45 Grafik-44 Ticari Kredi Hacmi.46 Grafik-45 KOBİ lere Verilen Kredilerin Hacmi.46 Grafik-46 Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi. 47 Grafik-47 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü. 47 Grafik-48 Bankacılık Sektörü Karlılığı.. 48 Grafik-49 Bankacılık Sektöründe Yabancı Sermaye Payı.. 48 Grafik-50 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Riskler.49 G-Ocak 2011 Aralık 2011 Dönemine İlişkin Beklenti ve Gerçekleşme Karşılaştırması.. 50 Grafik-51 ABD Dolar Kuru Grafik-52 TÜFE Grafik-53 TL Mevduat Faiz Oranları...51 Grafik-54 DTH Faiz Oranları Grafik-55 TCMB Bankalar Arası Para Piyasası Faiz Oranları Grafik-56 Konut Kredisi Faiz Oranları Grafik-57 Diğer Tüketici Kredileri Faiz Oranları Grafik-58 Kredi Kartı Faiz Oranları Grafik-59 Toplam Nakdi Kredi Hacmi Grafik-60 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmi. 54 Grafik-61 Konut Kredileri Hacmi Grafik-62 Taşıt Kredileri Hacmi. 55 Grafik-63 Kredi Kartları Kredi Hacmi Grafik-64 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranı.. 56 Grafik-65 Takipteki Ticari Kredilerin Hacmi. 57 Grafik-66 Takipteki Tüketici Kredilerinin Hacmi.. 57 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 3

7 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ SUNUŞ Bankacılık sektörü yöneticilerinin bankacılık ve ülke ekonomisi ile ilgili çeşitli konulardaki algılayış ve beklentilerinin izlenmesi ve şeffaflık ilkesi çerçevesinde diğer ekonomik birimler ve kamuoyu ile paylaşılmasını amaçlayan ve ilk sayısı Ekim 2005 de yayınlanan Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketinin yirmi altıncı sayısı Ocak - Mart 2012 dönemine ait beklentileri içermektedir. Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çeşitli makroekonomik göstergeler, ikinci bölümde faiz oranları, üçüncü bölümde çeşitli kredilerin hacimleri, dördüncü bölümde ise bankacılık sektöründe karlılık, risklilik, gelişim, güven ve diğer önemli konularla ilgili beklentilere ilişkin sorular yer almaktadır. Beşinci bölümde anket katılımcılarının beklentilerindeki değişimlerin izlenebilmesi amacıyla bir önceki anket ile yeni anket cevapları grafik olarak birlikte sunulmaktadır. Altıncı bölümde bir önceki anket döneminde çeşitli gösterge, oran ve tutarlara ilişkin beklentilerle gerçekleşmeleri karşılaştıran grafikler bulunmaktadır. Ankette iki farklı soru tipi yer almaktadır. Birinci tip sorularda belirli bir konuya ilişkin beklentiler sorulmuş, ikinci tip sorularda ise belirli bir konuya etkide bulunabilecek faktörlerin önem derecesine göre sıralanması istenmiştir. Birinci tip sorularda artacak/azalacak şıkları trend sınırları içinde kalan artış ve azalışları, önemli ölçüde artacak/önemli ölçüde azalacak şıkları trend üzeri artış ve azalışları ifade etmektedir. Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi için katılımcı olarak, sektörde faaliyet gösteren bankalardan (katılım bankaları dahil), banka aktif büyüklüğü de dikkate alınarak 1 ila 6 arasında değişen belirli sayıda üst düzey yönetici seçilmiştir. Katılımcılar banka genel müdürü, riskten sorumlu yönetim kurulu üyesi ve genel müdür yardımcılarından oluşmaktadır. Anket doldurulurken yöneticilerden kendi bankalarını değil bankacılık sektörünün tamamını göz önünde bulundurarak kişisel görüşlerini yansıtmaları istenmiştir. 4 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

8 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Katılımcılardan anket soruları haricinde önemli gördükleri ve bankacılık sektörü üzerinde etkisi olabilecek üç konuyu yazmaları istenmiştir. Anket sonuçları değerlendirilirken, katılımcıların belirttiği hususlar dikkate alınmış ve yapılan yorumlarda bu hususlara değinilmiştir. Anketin önümüzdeki dönemlerde geliştirilerek sunulması amacıyla görüş ve önerilerin elektronik posta adresine gönderilmesi beklenmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 5

9 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi ANKET SONUÇLARI A - GENEL DEĞERLENDİRME Ocak - Mart 2012 dönemi Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi yetmiş bir üst düzey banka yöneticisi tarafından cevaplanmıştır. Ankete verilen cevaplar incelendiğinde uluslararası piyasalardaki gelişmeler, özellikle Avro bölgesinde derinleşen kamu borç krizi, döviz kurlarında meydana gelen değişimler ve bunlara yönelik TCMB müdahaleleri ile son çeyrekte yıllık enflasyon oranının çift haneli rakamlara çıkmasının beklentiler üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Buna göre, anket katılımcıları, 2012 yılının ilk çeyreğinde hem bankacılık sektörünün hem de ekonominin büyüyeceği, cari açığın ve bütçe açığının gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki payının azalacağı yönünde olumlu beklentilere sahipken, katılımcıların büyük bölümü özellikle yurtiçi faiz oranlarının yükseleceği ve takipteki kredi hacminin artacağı beklentisini paylaşmaktadır. Ayrıca, bir önceki çeyrekte kur ve likidite riski en önemli risk faktörleri olarak değerlendirilirken, 2012 nin ilk çeyreği için kredi riski en önemli risk faktörü haline gelmiş ve bunu faiz ve likidite riski izlemiştir. Anket katılımcılarından %83 ü GSMH da artış beklerken, cari açık ve bütçe açığının gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki paylarının sırasıyla azalış yönlü olacağı ya da değişmeyeceği biçiminde bir beklentiye sahiptirler. Söz konusu değişkenlere yönelik beklentiler 2011 son çeyreği için yapılan beklentilerle benzerlik göstermekle birlikte, bu çeyrekte bu makro büyüklüklere ait artış beklentilerine bir miktar daha ihtiyatlı yaklaşıldığı anlaşılmaktadır. Diğer yandan, önceki çeyrekte TÜFE nin artacağına ilişkin beklentilerin, bu dönemde nispeten azalmış olsa da, devam ettiği görülmektedir. Buna karşılık, önceki çeyrekte iç borçlanma faiz oranının değişmeyeceği şeklindeki yaygın fikrin, önümüzdeki çeyrekte artacak biçiminde değiştiği ve bu beklentiyi katılımcıların yaklaşık inin paylaştığı görülmektedir. Dolar kurunun yönü konusunda önceki çeyrekte katılımcılar artacak, azalacak ya da değişmeyecek biçiminde neredeyse üç eşit guruba ayrılmışken, önümüzdeki çeyrek için dolar kurunun artacağı ya da değişmeyeceği fikrinin ağırlık kazandığı görülmektedir. Reel sektörün finansman gereksiniminin seyrine ilişkin katılımcıların görüşleri incelendiğinde, katılımcıların finansman gereksiniminin artacağı yönündeki beklentilerini önceki çeyreklere göre son iki çeyrek dönemde azalttıkları ve bu görüşü paylaşanların -80 düzeylerinden son iki çeyrekte - 60 düzeylerine gerilediği görülmektedir. Önümüzdeki üç aylık dönemde 3 ay vadeli TL mevduat ve DTH faiz oranlarının artacağı yönünde bir beklentinin hakim olduğu görülmektedir, bir önceki üç aylık dönemde aynı faiz oranlarının 6 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

10 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 sabit kalacağı yönünde bir beklentinin baskın olduğu dikkate alındığında, gelecek üç ay için yıllık enflasyon oranının çift haneli çıkması, özellikle dolar kurundaki yükseliş ve TCMB müdahaleleri, Avro bölgesindeki borç krizi bankaların önümüzdeki dönemde iç piyasaya daha fazla yönelmesine ve mevduattaki rekabetin de bu ölçüde artmasına yol açabilecektir. Ayrıca yurtdışı borçlanma faiz spreadlerinde de bir artış olacağına ilişkin yoğun beklenti bankaların önümüzdeki dönemde yurtiçi piyasalara daha çok ağırlık verebileceğini ve bu sebeple faizlerin yükseleceğini destekler niteliktedir. Buna karşılık TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranlarının değişmeyeceğine ilişkin görüş, artacağı beklentisinden daha baskındır. Kredi faiz oranlarında da bir önceki çeyrek dilimde değişmeyeceği yönündeki beklentilerin, önümüzdeki çeyrek dönem için artacağı şeklinde değişmesi, mevduat faizlerindeki artış beklentisi ile birbirini destekler niteliktedir, buna iç borçlanma faiz oranlarındaki artış beklentisi de eklendiğinde, önümüzdeki dönemde ekonomide faiz oranlarının artacağı beklentisi hakimdir. Bir önceki üç aylık dönemde kredi hacimlerin artacağına yönelik beklentilerin önümüzdeki üç aylık dönemde de korunduğu ancak artışa bir miktar daha ihtiyatlı yaklaşıldığı görülmektedir. Diğer taraftan tüketici kredilerinin toplam krediler içindeki payının değişmeyeceğine ilişkin beklenti önümüzdeki üç aylık dönem için geçerliliğini korumaktadır. Tüketici kredilerinin hacminin değişmeyeceğine ilişkin beklenti ise önümüzdeki üç aylık dönemde perakende kredilere yönelik bir rekabet artışı öngörülmediği şeklinde algılanabilir. Nitekim, konut ve taşıt kredileri hacminin değişmeyeceği yönündeki beklentinin önümüzdeki çeyrek dönem için ağırlık kazandığı görülmektedir. Ancak, kredi kartları kredi hacminde önceki üç aylık dönemde de hakim olan artacağı şeklindeki beklentinin sürdürüldüğü görülmektedir. Bireysel kredilerde önceki çeyrek ile önümüzdeki çeyrek arasında dikkati çeken beklenti farklılığı takipteki bireysel kredilerin hacmi nde görülmektedir. Bir önceki çeyrek için katılımcılardan yaklaşık ı değişmeyeceği beklentisine sahipken, önümüzdeki çeyrek için katılımcıların yaklaşık i takipteki bireysel kredilerin artacağını beklemektedir. Toplam kredi hacmindeki, bir önceki çeyrek döneme göre bir miktar ihtiyatlı yaklaşılmış olmakla birlikte, artış beklentisi ticari krediler ve KOBİ kredilerinde de kendini göstermiştir. Ancak, bireysel kredilerde olduğu gibi ticari kredilerde de takipteki kredi hacmine ilişkin artış beklentisi önceki çeyrekte katılımcıların %53 ünde mevcutken, önümüzde çeyrek dönem için katılımcıların yaklaşık i artacağı görüşüne sahiptir. Önümüzdeki üç aylık dönemde, hem ticari hem de bireysel kredilerin hacmini belirleyecek en önemli unsurun talepteki artış/azalış düzeyi olacağı yönünde bir görüş mevcuttur. Diğer yandan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 7

11 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi dış piyasalardaki gelişmelerin ticari kredi hacminin belirlenmesinde önemli olacak bir diğer faktör olduğu değerlendirilmektedir. Önümüzdeki çeyrek dönemde finansman ihtiyacının karşılanmasında firmaların dış piyasalardaki olumsuzluklar nedeniyle daha fazla iç piyasalara yönelebileceği ve mevduat açısından da sektörde olası bir rekabetin yaşanacağı dikkate alındığında, bu durum bankacılık sektörünün hem kaynak hem de kullandırım kalemlerinin yurtiçi paylarının artacağına işaret etmektedir. Ekonomik büyüme gibi bankacılık sektörü aktiflerinin de büyüyeceği yönünde bir önceki dönemde yaygın olan beklentinin önümüzdeki üç aylık dönem için de korunduğu görülmektedir. Diğer taraftan, sektörün karlılığına ilişkin bir önceki çeyrekte değişmeyeceği ya da azalacağı yöndeki beklentiler, önümüzdeki üç aylık dönem için daha çok azalacağı yönündeki beklentilere doğru kaymıştır. Sektör karlılığının azalmasın altında yatan sebepler açısından katılımcıların yaklaşık i faiz marjındaki değişimi işaret etmektedir. Katılımcıların yaklaşık ı önümüzdeki üç aylık dönemde en önemli kaynağın mevduatlar olacağını öngörmekte, bunu yaklaşık ile para piyasaları takip etmektedir. Geçen dönem olduğu gibi bu dönem de yabancı sermaye payında bir değişiklik olmayacağı görüşü hakimdir. Önümüzdeki üç aylık dönemde bankacılık sektörünün makroekonomik gelişmelerden etkileneceği görüşü katılımcıların yaklaşık i tarafından paylaşılmaktadır. Diğer taraftan, bankacılık sektörüne olan güven konusunda hem makroekonomik gelişmeler hem de yabancı sermaye girişi önemli göstergeler olarak algılanmakadır. Önceki paragraflarda bireysel kredi hacminin değişmeyeceği yönündeki görüşlerin aksine, sektörde en fazla gelişme göstermesi beklenen faaliyet alanlarının bireysel bankacılık olacağı görüşü katılımcıların %34 ünce paylaşılmaktadır, bunu %23 ile alternatif dağıtım kanalları izlemektedir. Katılımcılarca bireysel bankacılık faaliyetlerinin bir potansiyele sahip olduğunun düşünüldüğü ve sektörün orta ve uzun vadede bu yöndeki faaliyetlere ağırlık verebileceğine işaret etmektedir. Önceki paragraflarda sözü edilen takipteki kredi hacmindeki artış beklentisini destekler biçimde önümüzdeki çeyrek dönemde kredi riskinin en önemli risk kaynağı olacağı beklentisi katılımcıların u tarafından paylaşılmaktadır. Ayrıca, önümüzdeki çeyrek dönemde faiz oranlarının yükselmesi, takipteki kredi hacminin yükselmesi gibi unsurların da etkisiyle, taşınan risklerin artacağı katılımcıların yaklaşık i tarafından paylaşılmaktadır. 8 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

12 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 B) MAKROEKONOMİK BEKLENTİLER Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 1. Yıl sonu Gayri Safi Milli Hâsılası bir önceki yıla göre (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 11 8 b) Artacak c) Aynı kalacak 3 2 d) Azalacak 11 8 e) Önemli ölçüde azalacak Geçen yılın aynı dönemine göre önümüzdeki üç aylık dönemde cari işlemler açığının GSYİH ya oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 3 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-3. Geçen yılın aynı dönemine göre önümüzdeki üç aylık dönemde bütçe açığının GSYİH ya oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 9

13 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-1 GSMH, Cari Açık ve Bütçe Açığına İlişkin Beklentiler (1, 2 ve 3 ncü sorular) Yıl sonu Gayri Safi Milli Hâsılası %11 %72 %3 %11 %3 Cari işlemler açığının GSYİH ya oranı %3 %28 %17 %52 Bütçe açığının GSYİH ya oranı %41 %38 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak GSMH ye yönelik cevaplarda bankacılık sektörü yönetici kesiminden katılımcıların % 83 ü yıl sonu GSMH nin bir önceki yıla göre artacağı yönünde görüş bildirmiştir. Cari işlemler açığı için ise katılımcıların % 17 si aynı kalma ve % 52 si azalma yönünde beklentiye sahiptir. Katılımcıların % 21 i bütçe açığının artacağını, % 41 i aynı kalacağını, % 38 i ise azalacağını beklemektedir. 10 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

14 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Önümüzdeki üç aylık dönemde yıllık TÜFE (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 6 4 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 4 e) Önemli ölçüde azalacak 0-5. Önümüzdeki üç aylık dönemde 1 yıl vadeli (veya 1 yıla en yakın vadeli) iç borçlanma basit faiz oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 3 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 3 2 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-2 TÜFE ve İç Borçlanma Faiz Oranına İlişkin Beklentiler (4 ve 5 nci sorular) TÜFE %6 %56 %32 %6 İç borçlanma faiz oranı %3 %77 %17 %3 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak TÜFE ve iç borçlanma faiz oranı ile ilgili olarak anket katılımcılarının büyük kısmı (% 94 TÜFE, % 97 iç borçlanma faiz oranı) aynı kalacak veya artacak yönünde beklentiye sahiptir. Bir önceki anket döneminde aynı kalacak veya azalacak beklentisi TÜFE için % 97, iç borçlanma faiz oranı için % 86 seviyesinde idi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 11

15 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 6. Mevcut duruma göre önümüzdeki üç aylık dönemde ABD dolar kuru (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-3 ABD Doları Kuru Değişim Beklentileri (6 ncı soru) %1 %44 %39 %15 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Katılımcıların % 45 i ABD dolar kuruna ilişkin artış beklentisine sahiptir. Katılımcıların % 39 u herhangi bir değişiklik olmaması yönünde beklentiye sahipken, düşme yönünde beklentiye sahip olanların oranı % 15 dir. 12 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

16 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Önümüzdeki üç aylık dönemde reel sektör finansman gereksinimi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 11 8 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-4 Reel Sektör Finansman Gereksinimi Beklentileri (7 nci soru) %1 %52 %35 %11 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Reel sektör finansman gereksinimine ilişkin beklenti % 53 ile artış yönündedir. Aynı kalacak beklentisi % 35 iken azalma beklentisine sahip katılımcı oranı % 11 dir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 13

17 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 8. 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranları 9. 3 ay vadeli DTH faiz oranları C) FAİZ ORANLARI Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 10 7 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 8 6 e) Önemli ölçüde azalacak TCMB bankalararası para piyasası kısa vadeli faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak Bankaların yurtdışı borçlanma faiz farkı (spread) (Katılımcı sayısı :71 kişi) % Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 7 5 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0-14 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

18 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-5 Fon Kaynaklarının Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler (8, 9, 10 ve 11 nci sorular) 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranları %69 %21 3 ay vadeli DTH faiz oranları %1 %61 %8 TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranları %1 %45 %52 %1 Bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadi %7 %73 %18 %1 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Bankalara fon sağlayan çeşitli kaynakların faiz oranlarına ilişkin beklentilerin sorulduğu 8, 9, 10 ve 11 inci sorularda, katılımcıların 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranları, 3 ay vadeli DTH faiz oranları, TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranları ve bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadi için aynı kalma yada artma yönünde beklentiye sahip oldukları görülmektedir. Aynı kalma yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranlarında % 21, 3 ay vadeli DTH faiz oranlarında % 30, TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranlarında % 52, bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadinde % 18 dir. Artma yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı 3 ay vadeli TL mevduat faiz oranlarında % 69, 3 ay vadeli DTH faiz oranlarında % 62, TCMB bankalar arası para piyasası kısa vadeli faiz oranlarında % 46, bankaların yurtdışı borçlanma faiz spreadinde % 80 dir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 15

19 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 12. Konut kredisi faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak Konut kredisi haricindeki tüketici kredileri faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 4 3 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak Ticari kredi faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 3 2 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak Kredi kartı faiz oranları (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-16 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

20 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-6 Kredilerin Faiz Oranlarına İlişkin Beklentiler (12, 13, 14 ve 15 nci sorular) Konut kredisi faiz oranları %61 %38 %1 Diğer tüketici kredileri faiz oranları %4 %68 %28 Ticari kredi faiz oranları %3 %27 Kredi kartı faiz oranları %55 %45 0 a) Önemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Kredilerin faiz oranları beklentilerine ilişkin sorularda, genel olarak önceki anket döneminden farklı olarak artacağı yönündeki beklentilerin hakim olduğu görülmektedir. Artacağı yönünde beklentiye sahip katılımcı oranı; konut kredisi faiz oranlarında % 61, diğer tüketici kredileri faiz oranlarında % 72, ticari kredi faiz oranlarında % 73, kredi kartı faiz oranlarında % 55 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 17

21 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi D) BANKACILIK SEKTÖRÜ KREDİ HACİMLERİ Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 16.Toplam nakdi kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 4 e) Önemli ölçüde azalacak Toplam gayri nakdi kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 4 3 e) Önemli ölçüde azalacak Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0-18 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

22 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-7 Toplam Kredilere İlişkin Beklentiler (16, 17 ve 18 nci sorular) Toplam nakdi kredi hacmi %66 %27 %6 %1 Toplam gayri nakdi kredi hacmi %58 %37 %4%1 Tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı %27 %55 %18 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Toplam kredi hacimlerine ilişkin soruların cevaplarına bakıldığında; beklentilerin, kredi hacimlerinin artacağı veya aynı kalacağı yönünde olduğu, azalış beklentisinin düşük seviyelerde olduğu görülmektedir. Katılımcıların % 66 sı toplam nakdi kredilerde, % 58 i gayri nakdi kredilerde artış beklentisine sahipken, % 27 sinin toplam krediler içerisindeki bireysel kredi oranının artacağını % 55 inin ise aynı kalacağını beklediği görülmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 19

23 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 19. Konut kredileri hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Taşıt kredileri hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak Kredi kartları kredi hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 8 6 e) Önemli ölçüde azalacak Takipteki tüketici kredilerinin (brüt) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-20 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

24 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-8 Bireysel Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler (19, 20, 21 ve 22 nci sorular) Konut kredileri hacmi %37 %44 %18 %1 Taşıt kredileri hacmi %18 %51 %1 Kredi kartları kredi hacmi %61 %8 %1 Takipteki bireysel kredilerin (brüt) hacmi %1 %82 %17 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Bireysel kredi hacmine ilişkin sorularda artış beklentisi oranı konut kredilerinde % 37, taşıt kredilerinde % 18, kredi kartlarında ise % 61 seviyesindedir. Aynı kalacak beklentileri sırayla % 44, % 51 ve % 30 seviyesindedir. Konut kredileri, taşıt kredileri ve kredi kartları kredi hacimlerinde azalacak beklentisi her bir kredi grubu için sırasıyla % 19, % 31 ve % 9 olmuştur. Takipteki bireysel kredi hacmine ilişkin artış ve aynı kalacak beklentisi bir önceki anket döneminde sırasıyla % 39 ve % 57 iken, bu anket döneminde % 83 ve % 17 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 21

25 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 23. Ticari kredi (KOBİ kredileri hariç) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 4 3 e) Önemli ölçüde azalacak KOBİ lere verilen kredilerin hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 6 4 e) Önemli ölçüde azalacak Takipteki ticari kredilerin (brüt) hacmi (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 1 1 b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 0 - e) Önemli ölçüde azalacak 0-22 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

26 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-9 Ticari Kredi Hacimlerine İlişkin Beklentiler (23, 24 ve 25 nci sorular) Ticari kredi (KOBİ kredileri hariç) hacmi %69 %25 %4 %1 KOBİ lere verilen kredilerin hacmi %72 %21 %6 %1 Takipteki ticari kredilerin (brüt) hacmi %1 %82 %17 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Ticari kredi hacmine ilişkin sorularda, KOBİ dışındaki ticari kredilerde artış beklentisine sahip toplam katılımcı oranı % 69 seviyesinde, KOBİ lere verilen kredilerde artış beklentisine sahip katılımcı oranı % 72 seviyesindedir. Aynı kalma yönündeki beklentiler ise KOBİ dışındaki ticari kredilerde % 25, KOBİ lere verilen kredi hacminde % 21 dir. Katılımcıların toplam % 83 ü takipteki ticari kredi hacminde artış, % 17 si aynı kalma beklemektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 23

27 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 26.Toplam ticari kredi hacmindeki değişmelerde etkili olabilecek 5 faktörü 16, 21 ve 22 nci sorulardaki beklentilerinizi de dikkate alarak önem derecesine göre sıralayınız. (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e kadar) Katılımcı Sayısı (%) a) Uluslararası piyasalardaki gelişmeler b) Ticari iç talepteki artma/azalma c) Ticari kredi faiz oranları d) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler e) Risk beklentilerindeki artış/azalış Grafik-10 %35 Ticari Kredi Hacmini Etkiliyebilecek Faktörlerin "En Önemli" Görülme Dağılımı (26 ncı soru) %34 %35 a) Uluslararası piyasalardaki gelişmeler b) Ticari iç talepteki artma/azalma %25 %17 c) Ticari kredi faiz oranları %15 %5 %4 d) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler e) Risk beklentilerindeki artış/azalış Ticari kredi hacmini etkileyebilecek faktörlerle ilgili soruda katılımcıların % 35 i ticari talepteki artma/azalmayı, %34 ü uluslararası piyasalardaki gelişmeleri, % 17 si ticari kredilerin faiz oranlarını, % 10 u risk beklentilerindeki değişimi ve % 4 ü yasal düzenlemeleri ve kamusal yükümlülükleri ticari kredi hacmini etkileyebilecek en önemli faktör olarak belirtmişlerdir. 24 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

28 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Toplam tüketici kredileri hacmindeki değişmelerde etkili olabilecek 5 faktörü 18, 19 ve 20 nci sorulardaki beklentilerinizi de dikkate alarak önem derecesine göre sıralayınız (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e). Katılımcı Sayısı (%) a) Yasal düzenlemeler b) Tüketim talebindeki artma/azalma c) Risk beklentilerindeki artış/azalış d) Bireysel kredi faiz oranları e) Ödeme alışkanlıklarının değişmesi Grafik-11 Tüketici Kredi Hacmini Etkiliyebilecek Faktörlerin "En Önemli Görülme" Dağılımı (27 nci soru) %49 a) Yasal düzenlemeler b) Tüketim talebindeki artma/azalma %31 c) Risk beklentilerindeki artış/azalış d) Bireysel kredi faiz oranları %1 %8 e) Ö deme alışkanlıklarının değişmesi Tüketici kredileri hacmini etkileyecek faktörlere ilişkin soruda katılımcıların % 49 u tüketim talebindeki artma/azalmayı, % 31 i bireysel kredi faiz oranlarını, % 10 u yasal düzenlemeleri, % 8 i ödeme alışkanlıklarının değişmesini ve % 1 i risk beklentilerindeki artış yada azalışı kredi hacmini etkileyebilecek en önemli faktör olarak belirtmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 25

29 1 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi E) BANKACILIK SEKTÖRÜNE İLİŞKİN BEKLENTİLER Aşağıdaki sorular önümüzdeki üç aylık süre göz önüne alınarak cevaplandırılmış ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. 28. Bankacılık sektörü aktif büyüklüğü (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak 1 1 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-12 Bankacılık Sektörü Aktif Büyüklüğü Gelişimine İlişkin Beklentiler (28 nci soru) %79 %1 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü konusunda, katılımcıların % 79 u artacağı ve % 20 si aynı kalacağı yönünde görüş bildirirken azalacağı yönünde görüş bildiren katılımcı oranı % 1 dir. 29. Bankacılık sektörü karlılığı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 8 6 c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-13 Bankacılık Sektörü Karlılığına İlişkin Beklentiler (29 ncu soru) %8 %32 %59 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Katılımcıların % 8 i bankacılık sektörü karlılığında artış beklerken, % 59 u azalma, % 32 si ise aynı kalması yönünde beklentiye sahiptir. 26 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

30 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Banka karlılığı üzerinde etkili olabilecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Faiz marjındaki değişimler b) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler c) Sektördeki rekabet seviyesi d) Aktif kalitesi e) Kur hareketleri Grafik-14 %66 Banka Karlılığını Etkileyebilecek Faktörlerin "En Önemli Görülme" Dağılımı (30 ncu Soru) a) Faiz marjındaki değişimler b) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler c) Sektördeki rekabet seviyesi %17 d) Aktif kalitesi %4 %7 %6 e) Kur hareketleri Bankacılık sektörünün karlılığı üzerinde etkili olabilecek faktörlerin sorulduğu soruda katılımcıların % 66 sı faiz marjındaki değişimleri, %17 si yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükleri, % 4 ü sektördeki rekabet seviyesini, % 7 si aktif kalitesini ve % 6 sı kur hareketlerini karlılığı etkileyebilecek en önemli faktörler olarak gördüğünü belirtmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 27

31 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 31. Bankaların artış göstermesini beklediğiniz fon kaynaklarını artış oranına göre (beklediğiniz en yüksek artış 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Mevduatlar b) Özkaynaklar c) Sermaye piyasaları d) Para piyasaları e) Yurtdışı kaynaklı krediler Grafik-15 En Fazla Artış Göstermesi Beklenen Fon Kaynaklarının Dağılımı (31 nci soru) %55 a) Mevduatlar b) Ö zkaynaklar %27 c) Sermaye piyasaları d) Para piyasaları %3 %6 e) Yurtdışı kaynaklı krediler Fon kaynaklarına ilişkin soruda katılımcıların % 55 i mevduatları, % 27 si para piyasası kaynaklı fonları, % 10 u özkaynakları, % 6 sı yurtdışı kaynaklı kredileri ve % 3 ü sermaye piyasalarını önümüzdeki 3 aylık dönemde en fazla artış göstermesi beklenen fon kaynağı olarak belirtmiştir. 28 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

32 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payı (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 0 - b) Artacak 10 7 c) Aynı kalacak d) Azalacak 7 5 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-16 Bankacılık Sektöründeki Yabancı Sermaye Payına İlişkin Beklentiler (32 nci soru) %83 %7 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Ankete katılanların % 83 ü bankacılık sektöründeki yabancı sermaye payının aynı kalmasını, % 10 u artmasını ve % 7 si azalmasını beklemektedir. Aynı kalma yönündeki ağırlıklı beklenti önceki dönemlerde yer alan anket sonuçları ile paraleldir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 29

33 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 33. Bankacılık sektörünü etkileyebilecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler b) Siyasi gelişmeler c) Kamu bankalarının özelleştirilmesi d) Makroekonomik gelişmeler e) Yabancı sermaye girişi Grafik-17 Bankacılık Sektörünü "En Fazla" Etkilemesi Beklenen Faktörlerin Dağılımı (33 ncü soru) %72 a) Yasal düzenlemeler ve kamusal yükümlülükler b) Siyasi gelişmeler c) Kamu bankalarının özelleştirilmesi %15 d) Makroekonomik gelişmeler %7 %4 %1 e) Yabancı sermaye girişi Bankacılık sektörünü etkilemesi beklenen faktörlerin önem derecesine göre sıralanması istenen soruda katılımcıların % 72 si makroekonomik gelişmeleri, % 15 i yabancı sermaye girişini, % 7 si yasal düzenlemeleri ve kamusal yükümlülükleri, % 4 ü siyasi gelişmeleri ve % 1 i kamu bankalarının özelleştirilmesini en önemli faktör olarak görmektedir. 30 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

34 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Kamuoyunun bankacılık sektörüne olan güvenini etkileyecek 5 faktörü önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Yabancı sermaye girişi b) Uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeler c) Siyasi gelişmeler d) Makroekonomik gelişmeler e) Yasal düzenlemeler Grafik-18 %35 Bankacılık Sektörüne Güveni "En Fazla" Etkilemesi Beklenen Faktörlerin Dağılımı (34 ncü soru) %37 %37 a) Yabancı sermaye girişi %25 b) Uluslararası ekonomik ve siyasi gelişmeler c) Siyasi gelişmeler %15 %5 %13 %13 %1 d) Makroekonomik gelişmeler e) Yasal düzenlemeler Bankacılık sektörüne olan güven ile ilgili soruda katılımcıların % 37 si yabancı sermaye girişini, % 13 ü uluslar arası ekonomik ve siyasi gelişmeleri, % 13 i siyasi gelişmeleri ve % 37 si makroekonomik gelişmeleri en önemli faktör olarak gördüğünü belirtmiştir. Yasal düzenlemeleri bu soruda en önemli faktör olarak gören katılımcı oranı yalnızca % 1 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 31

35 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 35. Önümüzdeki 1 yıl içerisinde bankacılık sektöründe gelişme göstermesini beklediğiniz faaliyet alanlarını önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 5 e) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Bireysel bankacılık b) Menkul kıymet işlemleri c) Kurumsal bankacılık d) Türev işlemler e) Alternatif dağıtım kanalları ( İnternet ve telefon bankacılığı, ATM vs.) Grafik-19 Bankacılık Sektöründe "En Fazla" Gelişme Göstermesi Beklenen Faaliyet Alanlarının Dağılımı (35 nci soru) %35 %34 a) Bireysel bankacılık b) Menkul kıymet işlemleri %25 %23 %15 %15 %17 %11 c) Kurumsal bankacılık d) Türev işlemler %5 e) Alternatif dağıtım kanalları ( İnternet ve telefon bankacılığı, ATM vs.) Bankacılık sektöründe gelişme göstermesi beklenen faaliyet alanları ile ilgili soruda katılımcıların % 34 ü bireysel bankacılığı, % 23 ü alternatif dağıtım kanallarını, % 17 si kurumsal bankacılığı, % 15 i menkul kıymet işlemlerini ve % 11 i türev işlemleri en fazla gelişecek faaliyet alanları olarak gördüklerini belirtmiştir. 32 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

36 1 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak Bankacılık sektörünün önümüzdeki 3 aylık dönemdeki muhtemel risk kaynaklarını önem derecesine göre (en önemlisi 1 olmak üzere 1 den 6 ya) sıralayınız. Katılımcı Sayısı (%) a) Kredi riski b) Kur riski c) Faiz riski d) Likidite riski e) Düzenleme riski f) Operasyonel riskler Grafik-20 %35 Bankacılık Sektörünün "En Önemli" Görülen Risk Kaynaklarının Dağılımı (36 ncı soru) %31 a) Kredi riski %25 %15 %15 %24 %21 b) Kur riski c) Faiz riski d) Likidite riski %7 e) Düzenleme riski %5 %1 f) O perasyonel riskler Risk kaynaklarına ilişkin soruya verilen cevaplara bakıldığında anket katılımcılarının % 31 i kredi riskini % 24 ü faiz riskini, % 21 i likidite riskini, % 15 i kur riskini, % 7 si operasyonel riskleri ve % 1 i düzenleme riskini en önemli risk kaynağı olarak değerlendirdiği görülmektedir. Bir önceki anketin verilerinde kur riski % 29 ile birinci en önemli risk kaynağı olarak görülmekteydi. Kredi riskinin en önemli görülme oranının geçen anket döneminde % 18 iken bu anket döneminde % 31 olarak gerçekleşmesi dikkat çekmektedir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 33

37 1 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi 37. Önümüzdeki üç aylık dönemde bankacılık sektörünün taşıdığı riskler. (%) Katılımcı Sayısı a) Önemli ölçüde artacak 6 4 b) Artacak c) Aynı kalacak 13 9 d) Azalacak 6 4 e) Önemli ölçüde azalacak 0 - Grafik-21 Bankacılık Sektörünün Taşıdığı Risklere İlişkin Beklentiler (37 nci soru) %6 %76 %13 %6 0 a) Ö nemli ölçüde artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Ö nemli ölçüde azalacak Bankacılık sektörünün taşıdığı risklere ilişkin soruda katılımcıların % 82 si risklerin artacağı, % 13 ü aynı kalacağı yönünde beklentiye sahipken sadece % 6 sı azalma yönünde bir beklentiye sahiptir. Bir önceki anket verilerinde artma yönündeki beklenti % 71 olarak gerçekleşmişti. 34 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

38 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 F) BEKLENTİLERİN DEĞİŞİMİ Grafik-22 0 GSMH Değişim Beklentileri %9 %17 %11 %11 %29 %77 %78 %72 %74 %67 %4 %3 %11 %9 %11 %7 %3 %3 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Ö n em li Ö lçüd e A rtacak b ) A rtacak c) A yn ı k alacak d) A zalacak e) Ö n em li Ö lçü d e A zalacak Grafik-23 0 %17 %71 %9 %3 Cari İşemler Açığının GSMH'ya oranı Değişim Beklentileri %5 %79 %12 %19 %14 %7 %3 %3 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi %38 %18 %41 %28 %17 %52 a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 35

39 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-24 0 %36 %39 %23 Bütçe Açığının GSYİH'ya oranı Değişim Beklentileri %25 %47 %28 %9 %35 %52 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi %7 %32 %62 %41 %38 a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-25 0 %14 TÜFE'ye İlişkin Değişim Beklentileri %4 %6 %63 %49 %79 %56 %35 %25 %38 %9 %11 %17 %32 %3 %6 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 36 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

40 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-26 0 %5 %62 %33 İç Borçlanma Faiz Oranına İlişkin Değişim Beklentileri %67 %63 %28 %33 %5 %4 %25 %61 %14 %77 %17 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi %3 a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-27 0 %41 %47 %11 ABD Dolar Kuruna İlişkin Değişim Beklentileri %21 %19 %42 %46 %12 %32 %32 %36 %44 %39 %15 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 37

41 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-28 0 Reel Sektör Finansman Gereksinimine İlişkin Değişim Beklentileri %71 %72 %72 %55 %52 %35 %38 %26 %26 %26 %5 %11 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-29 0 Bankaların Yurtdışı Borçlanma Faiz Spreadine İlişkin Değişim Beklentileri %3 %14 %26 %61 %68 %73 %75 %73 %34 %29 %18 %11 %4 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 38 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

42 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik Ay Vadeli TL Mevduat Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %6 %58 %36 %53 %42 %23 %5 %6 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi %28 %58 %14 %69 %21 a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-31 0 %17 3 Ay Vadeli DTH Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %63 %39 %61 %71 %53 %35 %12 %7 %8 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 39

43 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-32 0 TCMB Bankalararası Kısa Vadeli Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %3 %14 %61 %47 %46 %45 %72 %51 %53 %52 %36 %13 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-33 0 %15 Konut Kredisi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %61 %84 %73 %64 %38 %12 %23 %14 %5 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 40 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

44 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-34 0 Diğer Tüketici Kredisi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %23 %71 %81 %83 %37 %57 %18 %6 %9 %5 %68 %28 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-35 0 %23 Ticari Kredi Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %3 %81 %95 %61 %18 %27 %8 %4 %7 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 41

45 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-36 0 %6 %73 Kredi Kartı Faiz Oranlarına İlişkin Değişim Beklentileri %65 %67 %18 %78 %5 %4 %55 %45 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-37 0 Toplam Nakdi Kredi Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri %89 %79 %74 %76 %66 %14 %27 %21 %16 %8 %8 %6 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 42 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

46 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Ocak 2012 Grafik-38 0 Toplam Gayri Nakdi Kredi Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri %85 %81 %67 %67 %58 %37 %26 %31 %12 %19 %7 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-39 0 Tüketici Kredilerinin Toplam Kredilere Oranına İlişkin Değişim Beklentileri %52 %46 %19 %27 %42 %46 %55 %38 %44 %38 %24 %11 %11 %18 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 43

47 Ocak 2012 Bankacılık Sektörü Yönetici Kesimi Beklenti Anketi Grafik-40 Konut Kredileri Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri 0 %82 %39 %54 %54 %37 %44 %37 %16 %18 %15 %9 %3 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak Grafik-41 0 Taşıt Kredileri Hacmine İlişkin Değişim Beklentileri %18 %62 %49 %44 %39 %51 %37 %43 %46 %19 %17 %8 %5 Aralık 10 Mart 11 Haziran 11 Eylül 11 Aralık 11 Anket Dönemi a) Önemli Ölçüde Artacak b) Artacak c) Aynı kalacak d) Azalacak e) Önemli Ölçüde Azalacak 44 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu