FELSEFE GRUBU FELSEFE

Transkript

1 12-A GRUBU Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 1. Felsefe: Sokrates e göre neleri bilmediğimizi bilmektir. Platon a göre doğruyu bulma yolunda düşünsel bir çalışmadır. Nietzsche ye göre ise aklın sınırlarını kavramaktır. Verilen ifadelerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? TEST 1 3. Ben kimim?, Evrenin bir amacı var mıdır?, Mutluluk nedir?, Doğru bilgi mümkün müdür? türünden sorular soran felsefe, bu sorulara genel geçer, nesnel ve kesin yanıtlar vermez. Çünkü her filozofun dünyayı anlama ve anlamlandırma süreci farklıdır. Bu parçaya göre felsefenin sorduğu sorulara kesin, nesnel ve genel geçer cevaplar vermemesinin nedeni aşağıdakilerden hangisi olarak gösterilebilir? A) Tüm filozofların ortak bir yöntem kullandığı B) Felsefenin öznel bir alan olduğu C) Felsefenin evrensel bir etkinlik olduğu D) Felsefenin herkes için geçerli bir tanımı olduğu E) Felsefenin konularının aynı zamanda diğer bilimlerinde konuları olduğu 2. Felsefe, Philosophia dan gelen bilgeliği sevmek, bilgeliğin peşinden gitmek anlamını taşıyan akla ve mantığa dayanan insani bir etkinliktir. Hikmet ise doğu kültürüne ait bir kavramdır ve varlığın gizil nedenlerini kavrama, nihai bilgiye ve erdeme ulaşma anlamında kullanılır. Bu açıklamaya göre felsefe ve hikmet için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Hikmet ve felsefe sadece olgusal dünyaya ilişkin bilgiler ortaya koyar. B) Felsefe ve hikmet hakikati arama, bilgelik yolunda yürümedir. C) Hikmet ve felsefe de amaç kesin bilgiye ulaşmaktır. D) Hikmet hakikati empirik yolla kavrama iddiasındadır. E) Felsefenin konusu hikmetten daha geniştir. A) Konularının çeşitliliği B) Eleştirel olması C) Öznellik içermesi D) Kümülatif olması E) Evrensel bir bilgi olması 4. I. Erdem öğretilebilir mi? II. Varlığın doğru bilgisi elde edilebilir mi? III. Gerçekten bir şey var mıdır? Yukarıda verilmiş olan sorular, sırasıyla felsefenin alt disiplinlerinden hangilerinin konusudur? A) Etik-epistemoloji-ontoloji B) Estetik -ontoloji-epistemoloji C) Etik-ontoloji-estetik D) Ontoloji-etik-epistemoloji E) Epistemoloji-etik-ontoloji 5. Filozoflar hem kendilerinden önceki filozofların düşüncelerini eleştirerek hem de onlara yeni düşünceler ekleyerek farklı bilgilere doğru yol alır. Böylece felsefe tarihi, bir yandan karşı çıkışların tarihi iken öbür yandan da filozofların birbirlerinden beslendiği bir alandır. Bu durum felsefenin en çok hangi özelliğinin sonucudur? A) Eleştirellik B) Akılsallık C) Sorgulayıcılık D) Birikimsellik E) Evrensellik

2 TEST 1 12-A Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 6. Bir filozofun öne sürdüğü görüşlerin doğruluğundan ya da yanlışlığından bahsetmek felsefe için öncelikli bir tavır değildir. Çünkü filozoftan beklenen kesin, olgusal doğruları bulması değil; varlık,bilgi ve değer konusunda düşüncelerini dile getirirken çelişkisiz olmasıdır. Bu parçada felsefenin özelliklerinden hangisi vurgulanmaktadır? A) Kanıtlama B) Temellendirme C) Sorgulama D) Doğrulama E) Tutarlılık 7. İnsan, onu çevreleyen evreni, insan hayatının bir anlamının olup olmadığını, kendi seçiminin sınırları içerisinde hangi eylem ve çabaların peşinden koştuğunu, nasıl bir hayat yaşaması gerektiğini insanlığın doğuşundan beri sorgulamıştır. İnsanı, günlük yaşamın karmaşası bazen öyle esir alır ki; çevresinde olup bitenleri sorgulamak ve düşünmek insanın aklına bile gelmez. Felsefenin amacı, hayat üzerinde düşünmeyi sağlamaktır. Sorgulanan şu ya da bu biçimde kendi yaşamımızdır. Felsefenin ayrıcalığı, insana kendini daha iyi tanıma ve kendini gerçekleştirme yollarını göstermesidir. Yukarıdaki paragrafı en iyi ifade eden söz aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsan ne ise o olmayı reddeden tek varlıktır. (A.Camus) B) Sorgulanmayan,üzerinde düşünülmeyen bir yaşam yaşanmaya değmez.(sokrates) C) Olabilecek dünyaların en iyisinde yaşıyoruz. (Leibniz) D) Felsefe insanı mutlu bir yaşama götüren, tutarlı bir eylem sistemidir. (Epiküros) E) Felsefe daima yolda olmaktır. (K.Jaspers) 8. Aşağıdakilerden hangisi felsefi bir soru olarak nitelendirilemez? A) Öğrenme nasıl gerçekleşmektedir? B) Yaşamın bir anlamı var mıdır? C) İnsan bilgisinin bir sınırı var mıdır? D) Zaman nedir? E) İyi nedir? 9. Biz dünyayı dilimiz aracılığı ile anlamlı kılıyoruz. Dil, sadece diğer insanlarla ya da canlılarla iletişim kurmamızı sağlayan bir iletişim aracı değildir. Aynı zamanda tüm dünyayı algılamamız da sahip olduğumuz dilin mantığına göre gerçekleşir. Bu parçadan hareketle ulaşabileceğimiz en genel yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Dilin işlevi insanlarla iletişim kurmamızı sağlamasıdır. B) Dil ve dünya iki farklı varlık alanıdır. C) Dünyayı anlamlandırma öznel bir süreçtir. D) Her anlamlı olan bilgi doğrudur. E) Dünyanın anlamlandırılması dil aracılığı ile olur. 10. Erdem öğretilebilir mi, öğretilemez mi? diye sorar Menon ve devam eder yoksa erdem bir doğa vergisi midir?. Sokrates buna karşılık erdemin ne olduğunu bilmeden bu sorulara yanıt verilemez der. Platon un Menon diyalogunun hemen başında geçen bu konuşma felsefi bilginin hangi özelliğini ortaya koymaktadır? A) Felsefe sorularının olgusal alana yönelik sorular olması B) Felsefenin öze ilişkin,nelik soruları sorması C) Felsefenin evrensel olması D) Felsefi bilginin kişiye göre değişebilir olması E) Felsefenin sistemli olması

3 12-A GRUBU Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 1. İlkel insan, evrenin başlangıcını kozmogoni mitosları ile açıklamaya çalışmıştır. Felsefi düşünce ise, varlığa Arkhe nedir? sorusu bağlamında düşünsel bir çaba ile yaklaşır. İnsanın evreni anlama çabası mitolojik temel üzerinden kalkarak logos la felsefi ve bilimsel bir kimliğe doğru yol almıştır. Mitos dan Logos a geçiş ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? TEST 2 3. Felsefenin ne olduğuna verilebilecek en genel cevap; felsefenin kendine özgü bir nesneleştirme yapan bilme etkinliği ve bu etkinlik sonucu ortaya konan, üretilen bilgilerden oluşan bir alan olduğudur. Felsefe örneğin bir ağacın bir şarkının güzelliğini değil, güzelin kendisinin ne olduğunu arar. Bu parçada felsefenin kendine özgü bir nesneleştirme yapıyor olması ile anlatılmak istenen nedir? A) Mitoslar kurmacaya dayanırken logos akla ve gözleme yer verir. B) Evreni anlama çabası ontolojik bir sorun halini almıştır. C) Logos la bilimsel ve felsefi düşüncenin yolu açılmıştır. D) Her ikisi de evreni anlama çabasından ortaya çıkmıştır. E) Logos, mitolojinin doğuşuna kaynaklık etmiştir. A) Felsefenin konularının çeşitliliği B) Varlığın özüne ilişkin düşünce üretmesi C) Deney ve gözleme yer veriyor olması D) Bilimsel konuları kendine konu ediniyor olması E) Felsefenin, tanrı, ruh, ölümsüzlük, gibi metafizik konuları ele alıyor olması 2. B. Russell felsefenin iki tür kullanımı olduğunu söyler: Birincisi, bilimsel bilgilerimize mal edemediğimiz konularda kurguyu sürdürmek. İkincisi felsefenin bize bildiğimizi sandığımız ve aslında bilmediğimiz şeyleri göstermesidir. Bu yönden felsefe soluğumuzu kesiyor, bilmemiz gerekeni düşünmeye itiyor bizi; öbür taraftan alçak gönüllülüğe çağırıyor ve anlıyoruz ki bilgi sandığımız şeyler, her zaman bilgi değildir. B. Russell yukarıdaki parçada felsefenin hangi özelliğine vurgu yapmıştır? A) Kurgusal olması B) Kümülatif olması C) Eleştirel olması D) Sistemli olması E) Bütüncül olması 4. Mitos, epos, logos; evreni, dünyayı ve insanı anlama çabası olarak karşımıza çıkan insanın kültürel basamaklarıdır. Mitoslar, insanlığın çocukluk döneminde ortaya çıkmış, evreni, insanın varlığını ve onun edimlerini, düş gücü ile oluşturulan kutsal modeller yoluyla anlamlandırma tarzının ürünleridir. Epos ise mitosların artık toplumsal- kültürel gelişmelerle birlikte, edebi bir hal almış halidir. Logos, Antik Yunan doğa bilginlerine göre gerçeğin insan sözüyle dile gelmesi dir. Logos, insanda düşünce, doğada kanundur. Düşünürün görevi, logosu bulmak, sırlarını açığa çıkarmak, insan sözüyle dile getirmektir. Logos kavramıyla ifade edilen, doğayı yine doğal olanla anlama ve açıklama çabasıdır. Yukarıdaki parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) İnsan düşüncesi, tarihsel süreç içerisinde mistik açıklamalardan sıyrılarak rasyonel bir nitelik kazanmıştır. B) Olayları ve olguları açıklarken kişisel görüşler her zaman etkili olmuştur C) Antik Yunan da doğa olayları karşısında akılsal açıklamalara yer verilmemiştir. D) Evreni anlama çabası metafizik olarak kalmıştır. E) İnsanın evreni anlama çabası sona ermiştir.

4 TEST 2 12-A Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 5. Aşağıdakilerden hangisi felsefenin işlevleri arasında gösterilemez? A) Yaşadığımız dünyanın ahlak sorunları hakkında tavır almaya yardımcı olma B) Varlık ve insana dair geniş ve derinlikli bilgi edinme olanağı sunma C) İnanç ve eylemlere eleştirel bir bakış açısı geliştirme D) Düşüncelerin temellerini tanıma olanağı sunma E) Dünyayı bize sunulduğu gibi kabul etmeyi sağlama 8. Miletli Thales in Herşeyin ana maddesi sudur. iddiası onun filozof yanını; MÖ. 585 yılında güneş tutulması olacaktır. ifadesi onun bilim adamı yanını göstermektedir. Felsefe tarihine baktığımızda bunun gibi pek çok örnekle karşılaşırız. Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Bilim ile felsefe birbirinden farklı bilgi alanlarıdır. B) Felsefe ile bilim aynı yöntemi kullanır. C) Bilim ile felsefenin konuları farklıdır. D) Tüm bilimler felsefenin alt dalıdır. E) Bilim ile felsefe iç içedir. 6. Bir düşüncenin, yargının, önermenin dayanaklarını, gerekçelerini ortaya koyma temellendirme olarak adlandırılmaktadır. Felsefede önermelerin, yargıların deney ve gözlem yoluyla doğrulanması söz konusu olmadığından gerekçe ve dayanak gösterilmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde temellendirilmiş bir görüşün felsefe içinde bir değeri vardır. Felsefi görüşlerin temellendirilerek ifade edilmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Nesnesinin soyut olması B) Felsefenin öznel bir alan olması C) Soruların cevaplardan daha önemli olması D) Birikimsel olması E) Sistemli ve düzenli olması 7. I. İnsan, eylemleri sırasında özgür müdür? II. İktidarın kaynağı nedir? III. Duyu organlarımız bizi yanıltır mı? IV. Evrende bir değişme var mıdır? Yukarıdaki sorular ile felsefenin alanları eşleştirildiğinde hangisi açıkta kalmaktadır? A) Epistemoloji B) Etik C) Siyaset felsefesi D) Estetik E) Ontoloji 9. Ferdinand de Saussure e göre dil, bir kâğıda da benzetilebilir: Düşünce kâğıdın ön yüzü, dil ise arka yüzüdür. Kâğıdın ön yüzünü kestiniz mi, ister istemez arka yüzünü de kesmiş olursunuz. Dilde de durum aynı: Ne dil düşünceden ayrılabilir, ne de düşünce dilden. Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Dil, düşüncenin temelidir. B) Düşünce olmadan dil olmaz. C) Düşüncelerimizi dil ile ifade ederiz. D) Dil ile düşünce bir bütündür. E) Dil ile düşünce birbirinden bağımsızdır. 10. Felsefi sistemler birbirleri ile ilişkilendirildiğinde birinin diğerine göre doğruluğu ya da yanlışlığı söz konusu olamaz. Ancak kendi içinde tutarlılığına bakılır. Buna göre felsefede tutarlılık aşağıdakilerden hangisini karşılamaktadır? A) Bir filozofun görüşlerinin diğer filozofların görüşleriyle çelişmemesi B) Felsefi sistemin kendi içinde çelişkili önermelere yer vermemesi C) Toplumun değer ve normlarıyla çelişmemesi D) Dinsel önermelerle çelişmemesi E) Bilimsel önermelerle çelişmemesi

5 12-A GRUBU Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 1. Biyoloji hiçbir zaman bir biyoloğa nasıl yaşaması gerektiğini anlatmaz. Yaşamın anlamının ne olup olmadığını ya da biyoloji yapmanın gerekip gerekmediğini sorgulamaz. Sosyal bilimler de, insanın değerinin ne olduğunu söylemez. Tam da bu noktada felsefe yapmak gereklidir. Bu parçaya göre felsefe yapmak neden gereklidir? A) Yaşam, bilgi ve insan üzerine değer üretebilmek, onları anlamlandırabilmek için B) Sosyal bilimlerde insan üzerine yeterince çalışma yapılmadığı için C) Felsefe bilimden daha kesin sonuçlara ulaştığı için D) Bilimlerle ortak çalışmalar yapabilmek için E) Bilimsel çalışmalar yetersiz kaldığı için 2. Aristoteles e göre; bir varlık karşısında şaşıp kalma insanı felsefe alanına yöneltti, insanlar önce kendilerine yabancı gelen varlık karşısında şaşıp kaldılar. Sonra da adım adım ayın, güneşin, yıldızların devinimlerine baktılar, en sonunda evrenin ortaya çıkışını düşündüler, bu olaylarla ilgili sorular sordular. Bu açıklamaya göre insanı varlık karşısında felsefi bir tavır almaya yönlendiren şey aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Merak ve hayret etme B) Bilme isteği C) Anlama ihtiyacı D) Sorgulama ihtiyacı E) Yaşamı kolaylaştırma isteği 3. Felsefe evren, insan ve doğa üzerine insanı ilgilendiren tüm sorunlarla ilgilenir, onlar üzerine tartışır. Ancak hiçbir konuda mutlak sona ulaşmaz. Her felsefi bilgi aynı zamanda üzerinde tartışılacak bir felsefe konusudur. Felsefi bilginin aynı zamanda felsefi sorgulamanın nesnesi olabilmesi, onun hangi niteliğine dayanır? A) Akla dayalı olmasına B) Temellendirilmiş olmasına C) Refleksif olmasına D) Sistemli olmasına E) Öznel olmasına TEST 3 4. Felsefe, sorulara cevap vermekten çok, verilmiş olan cevapları sorgular. Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? A) Felsefede cevapların eleştirilmesi daha önemlidir. B) Felsefede cevaplar öznel olduğundan tartışılmaz. C) Felsefenin soruları kişisel problemlere dayanır. D) Felsefe, sorulara nesnel cevaplar vermeye çalışır. E) Felsefenin soruları evrensel niteliktedir. 5. Felsefenin ortaya çıkışı Evrenin ana maddesi nedir? sorusuyla olmuştur. Doğanın bilinmesini temel alan bu soru zamanla yerini İnsanın bu dünyadaki yeri ve ödevi nedir?, Mutluluk nedir?, Ahlaki bir yaşayış mümkün müdür? sorularına bırakmıştır. Bu durumda aşırılıklardan kaçın, mutlu olmak için ölçülü ol gibi ahlaki yargılar felsefenin konusu haline gelmiştir. Bu parçaya dayanarak felsefe ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Felsefe nesnel konularla ilgilenmeye başlamıştır. B) Felsefe önemini kaybetmiştir. C) Konusu doğadan insana doğru yönelmiştir. D) Metafizik ağırlık kazanmıştır. E) Bilginin sınırları ile ilgilenmiştir. 6. Felsefenin ortaya çıktığı Antik Çağda Yunan felsefesi doğayı konu edinmiştir. Pers savaşları sırasında filozoflar doğadan insana yönelmiş ve mutluluk, ahlak, toplum yaşamı gibi konuları sorgulamaya başlamıştır. İskender in Doğu seferleri ile farklı bir kültür ve inanç sistemi ile karşılaşan felsefe bu defa da dinsel unsurları kendisine konu edinmeye başlamıştır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Bilimsel gelişmeler felsefi gelişmeleri tetiklemiştir. B) Felsefe, üretildiği çağın koşullarından bağımsızdır. C) Felsefi gelişmeler filozofların özel ilgi alanıyla bağlantılıdır. D) Felsefe gündelik hayatın sorunlarına çözüm bulmak için yapılan bir etkinliktir. E) Toplumsal siyasal gelişmeler ile felsefe arasında sıkı bir ilişki vardır.

6 TEST 3 12-A Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 7. İnsanoğlu evreni, dünyayı ve insanı açıklamak ve anlamak için çeşitli yöntemler geliştirmiştir. Hem felsefe hem de sanat özgür, özgün ve yaratıcı düşünmenin ürünleridir. Felsefe etkinliği akıl ve mantık çerçevesinde gerçekleştirilirken, sanat duygu ve his olarak kendini dışsallaştırır. Varlık, felsefeye kavramsal, mantıksal ve bütüncül olarak konu olurken sanatta güzel ve hoşlanma ölçütleri ile ele alınır. Buna göre sanat ve felsefe ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Felsefe de sanat gibi özgün, yaratıcı ve özgür düşünmenin ürünüdür. B) Felsefe mantıksal açıklamalara yönelirken sanat güzelliğe yönelir. C) Felsefe düşünsel bir etkinlik; sanat düş gücü ve yaratıcılık gerektiren bir etkinliktir. D) Varlık felsefede parça parça ele alınırken sanat varlıkla ilgilenmez. E) Felsefe ve sanat varlığı anlama, yorumlama çabasıdır. 8. Felsefenin en tipik sorusu nedir? sorusudur. Bir şeyin ne olduğunu sorar felsefe: İnsan nedir?, Ahlak nedir?, Devlet nedir?, Adalet nedir?... Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefi soruların özelliklerinden biri değildir? A) İlk sorulardır. B) Bilimsel sorulardır. C) Tümel sorulardır. D) Bir şeyin neliği ile ilgili sorulardır E) Öze ilişkin sorulardır. 9. Felsefe hem kendi yaşamımıza hem de yaşamın kendisine dair anlam ve nelik sorularını sormamızı sağlar. Yaşama dair özgür bir tavırla sorgulama yapmamıza yardımcı olur. Ancak bu şekilde kendimize bir anlam yaratma olanağı buluruz. Çünkü felsefe, yaşam üzerine üretilmiş düşüncelerden oluşur. Felsefe bu özelliği ile öncelikle hangi soruyu sormamıza yardımcı olur? A) Ahlak nedir? B) Bilimsel doğruların kesinliği nedir? C) İnsan aklının sınırı nedir? D) Yaşamın anlamı ve amacı nedir? E) Yaşamı estetik olarak kurgulamak mümkün müdür? 10. Filozoflar genel görüş ve kabullerden uzak durarak, onların esiri olmaktan kaçınmalıdır. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılabilir? A) Felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir. B) Felsefe akıl ve mantık ilkeleri ile hareket eder. C) Felsefe dogmatik bir bakış açısına sahiptir. D) Kalıplaşmış yargılar felsefi düşünme şeklini olumsuz etkiler E) Filozofların görüşleri içinde bulunduğu toplumsal yapıdan etkilenir

7 12-A GRUBU Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 1. Felsefe nin sorduğu sorulara genel-geçer, nesnel, kesin cevaplar bulmak mümkün değildir. Çünkü her filozofun bu sorulara bakış açısı farklıdır. Bu parçada filozofun hangi özelliği vurgulanmaktadır? A) Eleştirel bir tutum içinde olması B) Öznellik özelliğine sahip olması C) Araştırmacı kişilik özelliklerinin olması D) Sorgulayıcı düşünme şekline sahip olması E) Zeka düzeylerinin yüksek olması 2. Bazı öğrencilerin felsefeyi tarih dersiyle benzer gördüklerine şahit oldum. Bu öğrencilere göre tarih dersinde padişahların, devlet adamlarının neler yaptıklarını felsefe dersinde de filozofların neler yaptıklarını, neler söylediklerini öğreniyoruz. Buna göre felsefe dersine ilişkin yanlış bir algı oluşmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Gerekli araştırmalar yapılmadığından B) Öğrencilerin ön yargılı olmalarından C) Siyasetçilerle filozofların iç içe yaşamalarından D) Felsefe yapmaktan çok, felsefe yapanlar üzerinde durulmasından E) Felsefe ve tarih derslerinin benzer içeriklere sahip olmalarından 3. Felsefenin başlangıcıyla ilgili birçok yorum yapılmaktadır ama hiçbiri kesin değildir. Belki de kimse ne zaman başladığını hiçbir zaman bulamayacaktır. Kesin olan şudur ki; akılcı sorgulama ne zaman başladıysa felsefede o zaman başlamıştır. Felsefenin başlangıcıyla ilgili en doğru ifade hangi seçenekte verilmiştir? A) Felsefe Antik Yunan da başlamıştır. B) İnsanoğlu var olduğundan beri felsefe de vardır. C) Yazının bulunması felsefenin de başlangıcı olmuştur. D) Felsefe aklın ışığında cevaplar verilmesiyle başlamıştır. E) Felsefe Antik Yunan düşünürü Thales ile başlamıştır. TEST 4 4. Deniz kenarında yaşayan Thales yaşamının belli dönemlerinde deniz ticareti ile uğraşmıştır. Felsefenin en eski temsilcilerinden olan Thales öğretisinde varlığın ana maddesinin de su olduğunu savunmuştur. Yukarıdaki metinde asıl vurgulanmak istenen hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A) Maddi imkanlar felsefe yapmak için uygun ortamı sağlamıştır. B) Felsefe yapabilmek için uygun sosyal ortamın bulunması gerekir. C) Düşünceler insanın yaşadığı coğrafi ortamlardan etkilenir. D) Başka filozoflar düşüncelerini etkilemiştir. E) Filozofların yaşadığı siyasi ortam düşüncelerinin şekillenmesinde etkili olmuştur. 5. Ege adalarında verimli topraklar azdır. İçilebilir ve tarımda kullanılabilir suyu temin etmek büyük bir sorundur. Mevcut koşullarda Ege adalarında yaşayanlar deniz ticareti yapmak zorunda kalmışlardır. Deniz ticareti yapan adalılar Anadolu, Mısır, Filistin,Karadeniz ve Venedik gibi ülkelere giderek farklı insanlarla iletişim kurmuş ve ticaret yapmışlardır. Yukarıdaki metne göre felsefenin başlaması için gerekli olan ön koşul hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir. A) Farklı kültürlerle etkileşimin sağlanması B) Uygun bir dile sahip olunması C) Maddi refah seviyesinin yüksek olması D) Felsefeyle soyluların uğraşması E) Felsefeyle uğraşanların sosyal hayatta üstünlük sağlaması 6. Felsefe, Yunanca bilgelik sevgisi, bilgi peşinden koşmak anlamına gelen philosophia sözcüğüyle ifade edilir. Bilgelik sevgisi ayrım yapmadan her türlü bilginin üzerine kafa yormayı gerektirir. Bu metne göre felsefenin hangi özelliğinden bahsedilmektedir? A) Tutarlı olma B) Öznel olma C) Tümel olma D) Kesin olma E) Erdemli olma

8 TEST 4 12-A Ünite 1: Felsefe İle Tanışma 7. Dünyanın bir uydusu var mıdır? sorusunu soran filozof, dünyanın uydusu olan Ay ın keşfedilmesiyle bir daha bu soruyu sormaz. Çünkü bu soruya kesin bir cevap verilmiştir. Ama filozof verilen cevap üzerinden yeni sorular sormaya devam eder. Kısacası filozofun soruları hiç bitmez çünkü sorunun bittiği yerde felsefede biter. Bu parçaya göre öncelikle aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? A) Felsefe merak etmekle başlar. B) Bilimsel gelişmeler felsefenin konusudur. C) Felsefede sorular cevaplardan daha önemlidir. D) Felsefi soruların cevabını bulmak bilimin görevidir. E) Felsefede hangi soruyu sorduğundan çok, ne kadar soru sorduğun önemlidir. 8. Yastığına kafanı koyarsın güzel bir uyku çekmek için ama bir ses takılıverir kulağına. Bir türlü uyutmaz seni. Dayanamaz kalkarsın musluklara bakarsın. Üst kattan mı geliyor diye dinlersin, yoksa dışarıdan mı, pencereyi açıp bakarsın.sonra duvardaki saatin çıkardığı ses olduğunu fark edince yatağına gidip mışıl mışıl uyursun. Bu paragrafın anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilgi her zaman işimize yaramayabilir. B) Fizyolojik ihtiyaçlar her şeyden önce gelir. C) Bilmek için bazı koşulların yerine gelmesi gerekir. D) Bilgi yaşamımızı kolaylaştıran en önemli araçtır. E) Bilme ve merakını giderme isteği bir çok şeyin önüne geçebilir. 9. Herkes konuşabilir, bir şeyler söyleyebilir. Asıl önemli olan bir uyum içinde konuşmaktır. İlk söylediğin ile son söylediğinin birbirini desteklemesidir. Bu metinde felsefenin hangi özelliğinden bahsedilmektedir? A) Akıl ürünü olma B) Eleştirel olma C) Birikimli olma D) Refleksif olm E) Tutarlı olma 10. Salih gözlerini açtığında hiç bilmediği bir yerdeydi. Ellerini ve ayaklarını oynatmak istedi ama mümkün değildi. Sadece başını ve gözlerini sağa sola çevirebiliyordu. Burası neresiydi? Neden buradaydı? Biraz mücadele etti ama bir türlü kımıldayamadı. Göğsünde bir ağrı hissetti ama bir anlam veremedi. Çok sıkışmıştı tuvalete gitmesi gerekiyordu tam bu sırada içeriye hemşire kıyafetleri giymiş biri girdi. Sakin olun efendim kalp ameliyatınız başarıyla gerçekleştirildi. Bu metne göre insanın doğası gereği ilk tepkisi aşağıdakilerden hangisidir? A) Fizyolojik ihtiyaçlar B) Merak ve hayret C) Yaşama isteği D) Sosyalleşmek E) Erdemli olma isteği

9 12-A GRUBU Ünite 2: Bilgi Felsefesi 1. Bilgi, sujenin objeye yönelmesi sonucu ortaya çıkan üründür. Bilme konusu olan şey, dış dünyadaki herhangi bir gerçeklik olabildiği gibi bazen de kavramsal nesneler olabilmektedir. Bu metne göre felsefenin öncelikle hangi soruyu sorması beklenir? A) Bilgi nedir? B) Bilginin kaynağı duyumlar mıdır? C) Doğuştan getirilen bilgiler var mıdır? D) İnsan bilgisinin bir sınırı var mıdır? E) Bilginin doğruluğunun ölçütü nedir? TEST 5 4. Çoğunluğun bir şeye doğru demesi, acaba gerçekten onu doğru yapar mı, çoğunluk yanılmaz mı? Tarih, çoğunluğun da yanıldığını gösteren olaylarla doludur. Bu parçada bilginin doğruluk ölçütlerinden hangisi eleştirilmektedir? A) Uygunluk B) Tümel uzlaşım C) Apaçıklık D) Yarar E) Tutarlılık 2. İnsan için yaşam, bir hayatta kalma mücadelesi olduğu kadar; evrenin nasıl var olduğunu, yaşamın amacının ne olduğunu anlama uğraşıdır. Bu uğraş ona para, ün ve konfor getirmese de bilme isteği insanı doyurmuştur. Parçaya göre, insanın bilme isteğini doyuran felsefi bilginin temel işlevlerinden hangisidir? A) Gündelik yaşamın sorunlarını çözmek B) Yaşamı anlamlandırmak C) Tüm insanlar için geçerli bilgiler ortaya koymak D) Olgusal dünyaya dair nesnel açıklamalar yapmak E) Pratik çözümler üretmek 3. Benim desenlerim, düşünce kıvılcımlarının ürünüdür. diyor ünlü heykeltraş Rodin. Sanki pek sık unutulan bir gerçeği hatırlatmak istiyormuş gibi: Gerçek heykelci, yalnızca taşları yontan biri değil, daha önemlisi, bir düşünürdür. Başka bir deyişle heykel biçimlendirilmiş düşüncedir. Rodin, bu görüşleriyle hangi iki bilgi türü arasındaki bağı vurgulamaktadır? A) Sanat bilgisi ile teknik bilgi B) Bilimsel bilgi ile sanat bilgisi C) Bilimsel bilgi ile teknik bilgi D) Sanat bilgisi ile felsefi bilgi E) Dini bilgi ile gündelik bilgi 5. Felsefi bilgi evrene, insana, yaşama dair ideal olanı ortaya koymaya çalışır. Karşılaştığı her düşünceyi ve olguyu sorgulama konusu yapar; tüm insanlığı ilgilendiren sorular soran ve bu sorulara belli bir düşünme sistematiği içinde yanıtlar veren bir bilgi türüdür. Bu parçada felsefi bilginin özelliklerinden hangisine değinilmemiştir? A) Bütüncül olması B) Eleştirel olması C) Evrensel olması D) Refleksif olması E) Olması gerekeni araması 6. I. Belirli bir yöntem kullanması II. Tutarlı ve geçerli olması III. Kanıtlanabilir olması IV. Akla dayalı olması V. Evrensel olması Bu özelliklerin tümü aşağıdaki bilgi türlerinden hangisine aittir? A) Gündelik bilgi B) Teknik bilgi C) Bilimsel bilgi D) Sanat bilgisi E) Felsefi bilgi

10 TEST 5 12-A Ünite 2: Bilgi Felsefesi 7. Gerçeklik sürüp gitse de bilen ve onu dillendiren insan olmayınca doğru diye bir şey kalmaz ortada. Buna göre doğruluk - gerçeklik ilişkisi için aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Doğruluğu anlamlı kılan insandır. B) Doğru, gerçeğin dil ile ifade edilmesidir.. C) Doğruluk nesneye, gerçeklik özneye ait bir niteliktir D) Doğru, epistemolojik; gerçeklik ise ontolojik bir kavramdır. E) Doğruluk insan zihninin bir ürünüdür, gerçeklik ise insan zihninden bağımsızdır. 9. Felsefi bilginin refleksif olması aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur? A) Metafiziğe yönelmesine B) Öznenin de nesne olabilmesine C) Doğru bilginin elde edilmesine D) Nesne ile özne bağının zayıflamasına E) Gerçeğe ulaşılabilmesine 8. Epistemoloji bilginin neliği, doğruluğu, kaynağı ve değeri üzerine sorular soran felsefi bir alandır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi epistemolojinin sorularından biri olamaz? A) Bilgi nedir? B) Mutlak bilgi mümkün müdür? C) Bilgimizin bir sınırı var mıdır? D) Bilgimizin kaynağı nedir? E) Kendisiyle özdeş kalan, değişmeyen bir şey var mıdır? 10. Dünya yuvarlaktır. önermesi Dünya diye adlandırdığımız gezegenin yuvarlak olması halinde doğru, olmaması halinde ise yanlış değeri almaktadır. Buna karşılık Dünya kendi başına ne doğrudur ne yanlıştır; fakat o gerçek bir varlıktır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Doğruluk bir değerdir. B) Gerçeklik bir tür var olma durumudur. C) Doğruluk, düşünceye bağlıdır D) Gerçeklik, insan algısından bağımsızdır. E) Doğruluk, bilginin nesnesine uygunluğudur

11 12-A GRUBU Ünite 2: Bilgi Felsefesi 1. Bilgi, öznenin nesneye yönelmesi sonucu ortaya çıkan bir üründür. Bilen nesneye yönelen, onu anlama ve açıklama çabası içine giren öznedir. Bilinen yani nesneyse özneyi çevreleyen her şeydir. Bu durum aşağıdakilerden hangisine yol açmaktadır? A) Bilginin sadece özne temelinde gerçekleşmesine B) Bilen öznenin bilgi edinme sürecinde aktif olmasına C) Bilginin elde edilmesinde nesnenin özneye yönelmesine D) Bilginin elde edilmesinde belirleyici olanın nesne olmasına E) Bilen ve bilinenin bilgi edinme sürecinde birbirinden bağımsız olmasına 2. Nietzsche ye göre bilmek kendimizle bir şey arasında bağ kurmaktır. Kendimizle aramızda bağ kurduğumuz bir şey bilgi kuramında aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir? A) Özne B) Algı aktı C) Bilgi D) Anlama aktı E) Nesne TEST 6 4. Sokratesçi bilgi edinme yöntemine diyalog ya da karşılıklı konuşma yöntemi diyebiliriz. Bu yöntem ironi ve mayotik olmak üzere iki evreden oluşmaktadır. Birinci evre olan ironi de gerçek bilgiye giden yolu sanılara saplanarak kapatan insanın, zihinsel arınmasını gerçekleştirmesi amaçlanır. Çünkü Sokrates e göre ancak hiçbir şey bilmediğini bilen insan bilgiye açık insandır. Bu parçada bilgi edinme sürecinde ilk olarak aşağıdakilerden hangisinin yapılması gerektiği vurgulanmaktadır? A) Doğuştan getirilen bilgilerin farkedilmesini B) Bilgilerin doğruluğuna inanılmasının C) Bilgi edinmek için eleştirel olmak gerektiğinin D) Bazı şeylerin bilinemeyeceğinin bilinmesinin E) İnsan aklının sınırlı olduğunu kabul etmesi gerektiğinin 5. Felsefe ile bilimin konuları aynı olabilirken bilgiyi elde etme biçimleri birbirinden farklı olduğu için ortaya çıkan bilgilerde çeşitlenmektedir. Buna göre felsefe ile bilimin ortaya koyduğu bilgilerin farklı olmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Sorularının farklı olması B) Konularının farklı olması C) Yöntemlerinin farklı olması D) Sonuçlarının farklı olması E) Üretilen bilginin farklı olması 3. Leyleklerin göç etmeye başlamasıyla sonbaharın geldiği bilgisi gündelik bir bilgidir. Gündelik bilgi neden-sonuç ilişkisini bilimsel olarak açıklamayan kişinin öznel algı ve yargılarına dayanır. Bu durumda gündelik bilgi için aşağıdakilerden hangisi söylenirse doğru olmaz? A) Deneme yanılma sonucu ortaya çıkmıştır. B) Akıl ve deney temelli açıklamalar yapar. C) Nedensellik ilişkisi tecrübeyle kurulur. D) İnsan hayatını kolaylaştırır. E) Genel geçer değildir. 6. İnsan doğanın sahnesine çıktığı dönemde yaşamı da zorluklarla doludur. Yaşamını devam ettirebilmek için doğayla girdiği mücadelede elinde bir taş parçası vardır. Ancak yüzyıllar ilerledikçe, deneyim birikir, insan da yetkinleşir. Delmek, kesmek, öldürülen hayvanın derisini soymak için çeşitli biçimler verir taşa. Kısaca artık alet yapmaktadır insan. Bu durum, aşağıdaki bilgi türlerinden hangisinin ortaya çıkmasına yol açmıştır? A) Dini bilgi B) Sanat bilgisi C) Bilimsel bilgi D)Teknik bilgi E) Felsefi bilgi

12 TEST 6 12-A Ünite 2: Bilgi Felsefesi 7. Dini bilgi, belli bir inanç temeli üzerinden evreni, insanı ve toplumu açıklayan, kesin ve değişmez bilgidir. Tanrı tarafından bildirilmiş olan bu bilgilerin doğruluğundan şüphe edilemez. Oysa felsefe, kuşkuyla ve eleştiriyle beslenir. Bu parçada dini bilginin felsefi bilgiden hangi yönüyle ayrıldığı vurgulanmaktadır? A) Dogmatik olması B) Eleştirel olması C) Mantıksal açıklamalar yapması D) Metafizik konuları sorgulaması E) Evreni, insanı, toplumu anlama ve açıklama çabası 9. Gerçeklik, düşünceden bağımsız olarak var olan bir durum, olgu veya nesnedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin gerçekliğinin olduğu söylenemez? A) Ağrı Dağı B) Ayasofya Camii C) Güneş sistemi D) Mona Lisa tablosu E) Anka kuşu 8. Teknik, doğada olmayan fakat insanın kendi aklı sayesinde doğadan aldığı malzemeyi kendi hayatını kolaylaştıracak alete çevirmesidir. Buna göre, teknik bilgide özne ile nesne arasındaki ilişkiyi sağlayan aşağıdakilerden hangisidir? A) İnanç B) Fayda C) Hayal gücü D) Sezgi E) Deneyim 10. Her çağdaki sanatsal yaratımın özellikleri ve anlamı her zaman kendi ifadesi olduğu toplum tasarısıyla nedensel bir bağlantı içindedir. Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Sanat, üretildiği toplumdan etkilenir. B) Sanat evrensel ürünler ortaya koyar. C) Sanatçı toplumdan bağımsızdır. D) Toplumun sanat üzerinde bir etkisi yoktur. E) Toplumun sanata etkisi sanatçıyı kısıtlar

13 12-A GRUBU Ünite 2: Bilgi Felsefesi 1. Aristoteles, Metafizik adlı eserinde varlığın varolmadığını veya varolmayanın varolduğunu söylemek yanlıştır. Varlığın varolduğunu, varolmayanın varolmadığını söylemek doğrudur. der. Aristoteles in bu sözü bilginin doğruluk ölçütlerinden hangisiyle ilişkilidir? A) Uygunluk B) Tümel uzlaşım C) Tutarlılık D) Yarar E) Apaçıklık 4. -Hiçbir şey yoktur. - Bir şey olsa bile onu bilemezdik. - O şeyi bilsek bile, başkalarına aktarmazdık. TEST 7 Yukarıdaki ifadelerin sahibi olan Gorgias hangi soruya cevap vermiştir? A) Bilginin kaynağı nedir? B) Doğru bilgiye ulaşmak mümkün müdür? C) Bilginin sınırı nedir? D) Doğrunun ölçütü nedir? E) Fayda sağlayan bilgi doğru mudur? 2. Dogmatizm; insanın, varlığın bilgisine mutlak biçimde ulaşabileceğini, septisizm ise varlığın mutlak bilgisine hiçbir zaman ulaşılamayacağını savunur. Bu parçada bilgi felsefesinin hangi temel sorusuna yanıt aranmaktadır? A) Bilginin ölçütü nedir? B) Bilginin sınırı nedir? C) Bilginin değeri nedir? D) Bilgi olanaklı mıdır? E) Bilginin kaynağı nedir? 3. M.Ö. V. yüzyılın ortalarından itibaren Antik Yunan da görülen siyasi, ekonomik ve toplumsal gelişmeler felsefe açısından da yepyeni bir dönemin başlangıcına neden olmuştur. Sofistler ile birlikte felsefenin konusu insan, kültür, tarih ve ahlaktır. Sofistlerin bu konularda başlattıkları tartışmayla felsefe önemli bir yol katetmiştir. Bu parçada Sofistlerin felsefeye yaptığı katkı aşağıdakilerden hangisidir? 5. Sofistlerle birlikte felsefenin yönünün değiştiğini söyleyebiliriz. Sofist filozoflar, doğa filozoflarının araştırdığı arkhe problemini felsefenin konusu olmaktan çıkarmış ve ilk defa Doğru bilgi mümkün müdür? sorusunu sormaya başlamışlardır. Bilgi insandan insana değişmektedir; çünkü her insan farklı duyumlarla bilgiler elde etmektedir. Buna göre Sofistlerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Sofistlerle birlikte bilgi, felsefenin konusu haline gelmiştir. B) Sofistlere göre değişmez, genel geçer bir bilgi yoktur. C) Sofistler varlığın mutlak bilgisinin elde edilebileceği iddiasındadır. D) Sofistler doğa felsefesi ile ilgilenmemişlerdir. E) Sofistler epistemolojik problemlere yönelmiştir. 6. Platon a göre içinde yaşadığımız nesneler evreni gelip geçici evrendir. Asıl olan evren içinde yaşadığımız evrenin de dayanağı olan idealar evrenidir. İdealar evreni ancak akıl yoluyla kavranabilir. İnsanların nesneler dünyasında algıladıkları ise idealar dünyasının bir yansımasıdır. Bu parçada aşağıdaki görüşlerden hangisi vurgulanmaktadır? A) Varlığa ilişkin sorgulamalar yapmışlardır. B) Varlığı bütüncül bir bakış açısıyla ele almışlardır C) Felsefenin ilgi alanının genişlemesini sağlamışlardır. D) Felsefi sorunları birden fazla yöntemle incelemişlerdir. E) İnsanın genel geçer doğru bilgiye ulaşabileceğini göstermişlerdir. A) Akıl doğru bilgilere ulaşmada tek başına yeterli değildir. B) Kesin bilgi içinde yaşadığımız nesneler dünyasının bilgisidir. C) Duyum ve deneyim doğru bilginin güvenilir kaynaklarıdır. D) Kesin bilgi duyu verileriyle değil akıl ile elde edilir. E) Doğru bilgiye ulaşmak imkansızdır.

14 TEST 7 12-A Ünite 2: Bilgi Felsefesi 7. Platon un Menon adlı diyaloğunda Sokrates, okuma yazma bilmeyen genç bir köleye geometri problemi çözdürme isteğindedir. Problemin geometriden seçilmesi bir rastlantı değildir. Çünkü böyle bir problemin çözümüne duyular yardım edemez. Genç köle problemi çözer; böylece Sokrates insan aklının apriori bilgiyle donatılmış olduğunu da ispat etmiş olur. Bu parçaya göre Platon un temel iddiası aşağıdakilerden hangisidir? A) Mutlak bilginin var olmadığı B) Bilgilerin doğuştan var olduğu C) Deney öncesi bilginin mümkün olmadığı D) Deneyimlerin doğru bilginin kaynağı olduğu E) Doğru bilgiye ulaşmak için bir bilgenin rehberliğine ihtiyaç olduğu 8. Descartes mutlak doğru bilgiye ulaşmak için açık ve seçik bir biçimde bilinmeyen her şeyden şüphe ederek ve adım adım ilerleyerek açık seçik bilgiye ulaşılabileceğini söyler. Bu tür bir bilgiye ulaşmak için herşeyden kuşku duymaya, kendini açık seçik duyurmayan herşeyi reddetmeye karar verir. Bu noktada kuşku duymayacağı tek birşey olduğunu söyler. Kuşku duyduğumdan kuşku duymadığımdır. Bu parçaya göre Descartes ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Kuşkuyu amaç edindiği B) İki farklı töz kabul ettiği C) Açık seçik mutlak bilgiye ulaşabildiği D) Apriori bilgilerin varlığını kabul ettiği E) Özneden bağımsız nesneler dünyasının varlığını kabul ettiği 9. Pyrrhon nesnelerin kaygan, belirlenemez ve eşit değerde olduğu, duyumlarımızın ve görüşlerimizin yanlış ya da doğruyla bir ilgisinin olmadığı düşüncesine sahiptir. Bu nedenle mutlak yargı ve değerlendirmeden kaçınılmalıdır. Pyrron un bu görüşlerinin dayandığı temel varsayım aşağıdakilerden hangisidir? A) Kesin bilgiye ulaşmak olanaksızdır. B) Şüphe ile mutlak bilgiye ulaşılabilir. C) Her türlü bilginin kaynağı duyumdur. D) Bilgi karşıt görüşlerin uzlaştırılmasıyla oluşur. E) Bilgiye ancak doğruyu aramaktan vazgeçildiğinde ulaşılabilir. 10. Modern felsefe Descartes ile birlikte açık ve seçik doğruları aramaya başlamıştır. Descartes in bu çabasıyla artık felsefe, insan bilgisinin olanaklarını, neyi bilip neyi bilemeyeceğini, nasıl doğru bilgi elde edileceğini araştırmaya yönelmiştir. Bu parçada felsefenin hangi disiplinine ait problemlere değinilmektedir? A) Ontoloji B) Metafizik C) Estetik D) Etik E) Epistemoloji

15 12-A GRUBU Ünite 2: Bilgi Felsefesi 1. Kant a göre duyular aracılığı ile deneyim sahibi olunan ve zihnin a priori formları ile bilinen fenomenal dünya bilginin konusu olan dünyadır. Ancak fenomenal dünyanın gerisinde ne tür bir gerçeklik olduğu asla bilinemez. Bu parçada Kant, aşağıdakilerden hangisine dair bilginin imkansızlığını dile getirmektedir? A) Varlık B) Metafizik C) Duyu D) Bilim E) Deney 2. Çoğu zaman doğrunun keşfi, tutkularımıza, eğilimlerimize, alışkanlıklarımıza zor gelen bir şeydir. Doğru, aklın, deneyimin kanıtladığı şeydir. O, yüreği altüst eden, alışkanlıkları sarsan, etten ve kemikten yapılmış varlığı kaygılar içine atan şeydir. Bir bilginin günlük hayatta problemlerimizi çözüyor olmasından dolayı bize verdiği teselli, rahatlık ve güven, onun doğruluğunun ölçütü olamaz. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada eleştirilen görüşü en iyi şekilde desteklemektedir? A) Bilgilerimizin kaynağı akıldır. B) Bilgi insanın varoluşsal kaygılarına yanıt arar. C) Doğru bilginin elde edilmesi mümkün değildir.. D) Bilginin doğruluk ölçütü bize sağladığı yarardır. E) Eleştirel bir zihniyet rehavete kapılmadan her zaman doğruyu aramalıdır. 3. Gazali ye göre akıl hakikatin tümünü değil, belli bir kısmını bilebilmektedir. Hakikatin tümü ise aklı aşan bir durumdur. Akıl, hakikate değil ama kendi sınırları içerisindeki bilgiye ulaşabilme imkânına sahiptir. Hakikat hiçbir şekilde aklın kendi kavrayış sınırı ile sınırlandırılabilecek bir şey değildir. Bütün varlığın zemini olan ontolojik gerçeklik yani hakikat aklı da aştığı için, rasyonel düşünceye kapalıdır. Buna göre hakikat akıl ilişkisi Gazali ye göre en genel anlamda nasıl ifade edilir? A) Akıl sınırlı bir varlık olduğundan hakikati kavrayamaz. B) Mutlak bilgiye ulaşmada akıl yeterlidir. C) Sezgiyle hakikat kavranamaz. D) Akıl Tanrı yı bilime aracıdır. E) Tanrı rasyonel bir varlıktır. TEST 8 4. Hegel felsefesinin temel özelliği düşünülür olanla gerçek olanın, düşüncenin yasalarıyla varlığın yasalarının özdeşliğidir. Bu nedenle Hegel, gerçeğin bilgisine deneye başvurmadan sadece akılla ulaşabileceğini söyler. İnsanın doğru bilgiye ulaşmak için varlığa yönelmesi ve onu düşüncesine konu edinmesi yeterlidir. Hegel in bu görüşünü aşağıdaki yargılardan hangisi doğru ifade eder? A) Her şeyin ölçüsü insandır. B) Aklını kullanma cesareti göster. C) Var olmak algılanmış olmaktır. D) Bütün bildiklerimiz deneyle başlar ama deneyden çıkmaz. E) Akılsal olan her şey gerçek; gerçek olan her şey akılsaldır. 5. Analitik felsefeye göre felsefe; varlık, değer ve Tanrı üstüne doğruluğu test edilemeyen görüşler öne sürmemelidir. Felsefenin görevi geleneksel felsefenin içeriğinde yer alan sorunların, gerçekliği yansıtmayan bir dil oyunundan kaynaklandığını göstermektir. Bu parçaya göre analitik felsefenin amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsan eylemlerinin değerini ortaya koymak B) Varlığın neliği üzerine bütüncül bir açıklama yapmak C) Metafizik önermelerin anlamsız olduğunu göstermek D) Geleneksel felsefe ile çağdaş felsefeyi uzlaştırmak E) Metafizik öğeleri dil analizleri ile anlamlandırmak 6. Çevremizdeki dünyayı görür, duyar, koklar, dokunuruz. Böylece duyumlar oluşur. Ancak zihin,duyumları pasif bir şekilde almaz, onları birer kavram haline dönüştürecek bir faaliyetten geçirir. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Bilginin kaynağı akılda bulunur. B) Duyumlar sezgi aracılığı ile bilgiye dönüştürülür. C) İnsan zihni, sadece duyumların depolandığı bir yerdir. D) Zihin, duyu organlarının getirdiği verileri pasif şekilde alır. E) Duyumlar bilginin verilerine, zihin ise kavramlara aracılık eder.

16 TEST 8 12-A Ünite 2: Bilgi Felsefesi 7. Husserl e göre bilmek, fenomenin içindeki özü kavramaktır.bunun için de ilk yapılması gereken nesnenin özüne ait olmayan rastlantısal özelliklerin bir kenara bırakılması yani paranteze alınmasıdır. Ancak varlığın özüne ait olmayan bilgiler paranteze alındığında özün bilgisine ulaşılabilir. Fenomenolojik bir yöntem olan paranteze almanın amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Öznel doğruya ulaşmak B) Aşkın varlığın bilgisine ulaşmak C) Varlığın özünün bilgisine ulaşmak D) Varlığın bilgisine ulaşılamayacağını göstermek E) Nesnelerin duyular aracılığı ile algılanmasını sağlamak 9. Platon a göre ideaların mutlak bilgisine akıl yoluyla ulaşabiliriz. J. Locke a göre gerçekliğin bilgisini deney yoluyla elde edebiliriz. H. Bergson a göre gerçekliğin bilgisi ancak sezgi yoluyla kavranabilir. Bu üç filozofun görüşlerinin ortak yanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Aklın sınırlarını göstermek B) Bilginin kaynağını araştırmak C) Bilginin deneye dayandığını göstermek D) Varlığın bilgisinin imkansız olduğunu savunmak E) Olgusal olanın bilgisinin elde edilebileceğini savunmak 8. Elimizde tuttuğumuz bir cismi bıraktığımızda düştüğünü defalarca görünce, biz de bir alışkanlık duygusu yerleşir. Bu alışkanlık duygusuyla ard arda gelen olayların birbirinin nedeni olduğunu zannederiz. Hume, bu görüşünde aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır? A) Deney, olaylar arasındaki zorunlu bağları kavramanın tek yoludur B) Duyumlarda neden sonuç bağlantısının kaynağı olabilecek bir izlenim yoktur. C) Neden sonuç bağlantısı genel geçer bir ilkedir. D) Olaylar arasında zorunlu bağlantılar vardır. E) Akıl ilkeleri, duyu verileri ile ortaya çıkar. 10. Doğru bilgiye insan doğuştan sahiptir. Biz bir şeyi öğrenmeyiz, sadece hatırlarız. Doğru eğitim hatırlamaya yardımcı olacak ipuçlarını veren eğitimdir. Bu metin bilginin kaynağı konusunda hangi görüşü desteklemektedir? A) Kritisizm B) Empirizm C) Pozitivizm D) Rasyonalizm E) Fenomenoloji

17 12-A GRUBU Ünite 3 : Varlık Felsefesi 1. Aşağıdakilerden hangisi varlık felsefesinin sorularından biri değildir? A) Varlık var mıdır? B) Varlığın özü nedir? C) Varolanın niteliği nedir? D) Varlığın niceliği nedir? E) Varlığın bilgisine hangi yolla ulaşabiliriz? TEST 9 4. Varlık, bilim ve felsefenin ele alıp incelediği konuların başında gelir. Bilim için varlık, dış nesnel gerçeklikte var olan her tür olgusal şeydir. Bilimin amacı bu gerçekliğin bilgisine ulaşmaktır. Buna göre bilim varlığı ele alırken aşağıdaki varsayımlardan öncelikle hangisini kabul eder? A) Varlık vardır. B) Varlık bütündür. C) Varlık bilinemez. D) Varlık idea cinsindendir. E) Bilim varlığı konu edinmez. 2. Gerçek varlık, zaman ve mekana bağlı olan, nesnel var olandır. İdeal varlık ise zaman ve mekan dışı olan, zihnin ürünü olan varlıklardır. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı bir varlık tarzına örnek verilebilir? A) İnsan B) Pi sayısı C) Masa D) Kalem E) Hava 3. Varlık felsefesi ilk defa Eski Yunan da, doğa filozoflarının, varlığın ana maddesinin başka bir deyişle ana ilkesinin ne olduğunu sormalarıyla ortaya çıkmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi varlık felsefesinin öncelikle cevap aradığı sorulardan biridir? 5. Nihilizm, kendisinden kuşku duyulmayan hiçbir şeyin olmadığını öne süren ve varlığı reddeden bir görüştür. Realizm, varlığı insan bilincinden bağımsız olarak kabul eder; ona göre varlık vardır. Bu açıklamalara göre nihilizm ile realizm arasındaki temel görüş farklılığı aşağıdaki problemlerin hangisinden kaynaklanmaktadır? A) Varlığın neliği B) Varlığın var olup olmadığı C) Varlığın ne türden olduğu D) Varlığın özünün ne olduğu E) İnsanın varlığı bilip bilemeyeceği 6. I. Hiçbir şey var değildir. II. Olsa da bilinemez. III. Bilinse de başkasına aktarılamaz Sofist Gorgias ın bu üç iddiasından hangileri ontolojik bir yargı bildirmektedir? A) Her şeyin kendisinden çıktığı öz nedir? B) Varlığın bir varoluş amacı var mıdır? C) Varlıklar nasıl sınıflandırabilir? D) Varlıkta bir değişim var mıdır? E) İnsan varlığı bilebilir mi? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Î

18 TEST 9 GRUBU 12-A Ünite 3 : Varlık Felsefesi 7. Aşağıdakilerden hangisi felsefe ve bilimin varlığa yaklaşımlarındaki farklılığı vurgulayan bir ifade değildir? A) Bilim varlığın gözlenebilen özelliklerini konu edinir. B) Bilim varlığın varolup olmadığını sorgulamaz. C) Felsefe varlığın varolup olmadığını sorgular. D) Felsefe varlığı bir bütün olarak ele alır. E) Varlık, felsefe ve bilimin ortak konusudur. 9. Aşağıdaki felsefi görüşlerden hangisinin varlığa bakışı diğerlerine göre farklılık gösterir? A) İdealizm B) Düalizm C) Nihilizm D) Materyalizm E) Fenomenoloji 8. Platon a göre asıl varlık hiç değişmeyendir. İçinde yaşadığımız dünyada ise her şey değişir. Bu dünyadaki değişen varlıklar varlıklarını değişmeyen varlıklara borçludur. Bu paragraftan yola çıkarak Platon un varlık anlayışında söz edilen değişmeyen varlık anlamına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Ruh ve madde B) Fenomen C) Madde D) İdea E) Oluş 10. Aristoteles Nikomakos a Etik adlı eserinde şöyle der: O halde erdem tercihlere ilişkin bir huy: Akıl tarafından ve aklı başında insanın belirleyebileceği, bizle ilgili olarak ortak alanda bulunma huyudur. Bu biri aşırılık, öteki eksiklik olan iki kötülüğün ortasıdır. Kötülük etkilenimlerde ve eylemlerde gerekenden aşırısı ya da eksikliğidir. Erdem ise ortayı bulmadır. Buna göre Aristoteles için erdem aşağıdaki değerlerden hangisidir? A) Deneyim kazanma B) Hak peşinde koşma C) Tutarlı olma D) Ölçülü olma E) Bencil olma Adı :... Soyadı :... Sınıf :... NO : Puan :...