Rafet ÖZTÜRK. Üniteye Hazırlık

Transkript

1 Rafet ÖZTÜRK Bu kitap Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı nın 18/12/2009 tarih ve 261 sayılı Kurul Kararı ile öğretim yılından itibaren 5 (beş) yıl süre ile Ders Kitabı olarak kabul edilmiştir. Üniteye Hazırlık 1. Son yıllarda yapılmış olan en önemli buluş sizce hangisidir? Arkadaşlarınızla tartışınız. 2. Günümüzde, hayatımızın vazgeçilemez teknolojisi sizce hangisidir? Sınıf arkadaşlarınızla tartışınız. 3. Teknolojik gelişmelerin varabileceği en son noktaları hayal ederek bunları sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız. 1

2 Bu kitabın her hakkı Yakın Çağ Yayınları Bilgi ve Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.'e aittir. Yayınevinin yazılı izni olmaksızın, kitabın tamamı veya bir kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayımlanamaz, bilgisayarda depolanamaz, çoğaltılamaz ve dağıtımı yapılamaz. ISBN Editör Dil Uzmanı Görsel Tasarımcı Program Geliştirme Uzmanı Ölçme Değerlendirme Uzmanı Rehberlik Uzmanı : Şükrü ÖZTÜRK : Jülide ALTAY : Alime Gülhan MÜFTÜOĞLU : R. Levent VEZNADAROĞLU : Ali AKIN : Nazlı KILIÇOĞLU Baskı ve Cilt tel.: (0-312) (pbx) belgeç: (0-312) e-posta: tuna@tunamatbaacilik.com.tr Baskı Yeri ve Yılı Ankara,

3 İSTİKLÂL MARŞI Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl... Hakkıdır, Hakk a tapan, milletimin istiklâl! Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Medeniyet! dediğin tek dişi kalmış canavar? Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Doğacaktır sana va dettiği günler Hakk ın... Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Bastığın yerleri toprak! diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ. Ruhumun senden, İlâhi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli. Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli- Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli. O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım, Her cerîhamdan, İlâhi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na şım; O zaman yükselerek arşa değer belki başım. Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk a tapan, milletimin istiklâl! Mehmet Âkif ERSOY 3

4 ATATÜRK ÜN GENÇLİĞE HİTABESİ Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden, mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî, bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir. Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asîl kanda, mevcuttur! 4

5 Mustafa Kemal ATATÜRK

6 İÇİNDEKİLER KİTABIMIZI TANIYALIM ÜNİTE BİLGİ TEKNOLOJİSİNİN TEMEL KAVRAMLARI A. BAŞLANGIÇ Donanım Yazılım Bilişim Teknolojisi Bilgi ve İletişim Teknolojisi Ürünlerinin Tanıtımı Bilgisayar Çeşitleri Bilgisayarlar Arasındaki Farklılıklar Uçbirim (Giriş/Çıkış, I/O) Aygıtları Bir Kişisel Bilgisayarın Temel Donanım Birimleri DEĞERLENDİRME SORULARI B. BİLGİ TEKNOLOJİSİ VE TOPLUM Değişen Bir Dünya İyi Bir Çalışma Ortamı Sağlık ve Güvenlik DEĞERLENDİRME SORULARI...19 C. DONANIM Merkezî İşlem Birimi Giriş (Input) Araçları Çıkış (Output) Araçları...21 DEĞERLENDİRME SORULARI Ç. DEPOLAMA Hafıza Depolama Araçları Hafıza Çeşitleri Hafıza Ölçümü Bilgisayar Performansı...27 DEĞERLENDİRME SORULARI D. YAZILIM Yazılım Çeşitleri Sistem Geliştirme Kavramı DEĞERLENDİRME SORULARI E. BİLGİSAYAR AĞLARI Türleri Bilgisayarda Ağ Bağlantıları İnternet F. GÜVENLİK, TELİF HAKLARI VE HUKUK Güvenlik Bilgisayar Virüsleri Telif Hakkı Verilerin Kanunla Korunması...37 SORULARI ÜNİTE BİLGİSAYARI KULLANMA VE YÖNETME A. BaşlangıÇ Bilgisayarda İlk Adım DEĞERLENDİRME SORULARI B. MasaÜstü Ekran Görüntüsünün Yapılandırılması Simgelerle (İkonlarla) Çalışma Pencerelerle Çalışma C. Basit Düzenlemeler YapmA Metin Düzenleme...51 DEĞERLENDİRME SORULARI Ç. Dosyaları Düzenleme Dizinler (Klasörler) ve Dosyalar Dosya İşlemleri Arama D. YazdırmA Yazıcı Yükleme Yazıcıdan Baskı Alabilme Varsayılan Yazıcıyı Değiştirme SORULARI ÜNİTE KELİME İŞLEM PROGRAMI A. Başlangıç Kelime İşlemciyle İlk Adımlar Temel Ayarları Yapma Belge Alışverişi DEĞERLENDİRME SORULARI B. Temel İşlemleR Metni Yerleştirme Metin Seçme Metin Düzenleme Arama ve Değiştirme...81 DEĞERLENDİRME SORULARI C. Biçimleme Metin Biçimleme DEĞERLENDİRME SORULARI

7 Ç. Sayfa BiçimlemE Biçimler Başlıklar ve Sayfa Altlıkları Yazım ve Dil Bilgisi Kontrolü Belge Yapısı DEĞERLENDİRME SORULARI D. YazdırmA Belgeyi Önizleme Temel Yazdırma Seçenekleri Belgeyi Yazdırma DEĞERLENDİRME SORULARI E. İleri ÖzellikleR Tablolar Resimler ve Şekiller Nesneleri Aktarma Adres, Mektup Birleştirme DEĞERLENDİRME SORULARI SORULARI ÜNİTE ELEKTRONİK TABLOLAMA A. BaşlangıÇ Elektronik Tablolama Uygulamasıyla İlk Adımlar Temel Ayarları Yapma Belge Alışverişi DEĞERLENDİRME SORULARI B. Temel İşlemleR Veri Yerleştirme Veri Seçimi Kopyalama, Taşıma ve Silme Arama ve Değiştirme Satır ve Sütunlar Veri Sıralama DEĞERLENDİRME SORULARI C. Formüller ve FonksiyonlaR Aritmetik ve Mantık Formülleri Fonksiyonlarla Çalışma DEĞERLENDİRME SORULARI Ç. BiçimlemE Hücredeki Sayıları Biçimleme Hücredeki Metinleri Biçimleme Hücreleri Biçimleme Yazım Kontrolü Belge Yapısı Yazdırma DEĞERLENDİRME SORULARI D. İleri özellikler Nesne Aktarma Grafikler DEĞERLENDİRME SORULARI SORULARI ÜNİTE VERİ TABANI UYGULAMALARI A. BaşlangıÇ Veri Tabanıyla İlk Adımlar Temel Ayarları Yapma DEĞERLENDİRME SORULARI B. Bir Veri Tabanı Yaratma Temel İşlemler Anahtarları Tanımlama Tablo Tasarımı Veri Tabanını Güncelleme DEĞERLENDİRME SORULARI C. Formların Kullanımı Form Oluşturma Form Görüntüsünü Değiştirme DEĞERLENDİRME SORULARI Ç. Bilgiye ErişiM Temel İşlemler Sorguyu Arıtma Seçme ve Sınıflandırma DEĞERLENDİRME SORULARI D. RaporlamA Seçilmiş Verileri Belirli Bir Sırayla Ekranda ve Raporlarda Gösterme Raporu Değiştirme Sayfa Başlıkları ve Altlıkları Oluşturma Verileri Gruplama DEĞERLENDİRME SORULARI SORULARI ÜNİTE SUNU PROGRAMI A. BaşlangıÇ Sunu Uygulamasıyla İlk Adımlar Temel Ayarları Yapma Belge Alışverişi DEĞERLENDİRME SORULARI

8 8 B. Temel İşlemleR Sunu Oluşturma Metni Taşıma, Kopyalama, Silme Görüntüleri Kopyalama, Taşıma ve Silme Slaytları Kopyalama, Taşıma ve Silme DEĞERLENDİRME SORULARI C. BiçimlemE Metin Biçimleme Metin Kutularını Değiştirme DEĞERLENDİRME SORULARI Ç. Grafik ve ŞemalaR Çizilmiş Nesneler Şemalar Şekiller ve Diğer Nesneler DEĞERLENDİRME SORULARI D. Yazdırma ve Dağıtma Slayt Yapısı Dağıtıma Hazırlama Yazdırma DEĞERLENDİRME SORULARI E. Slayt Gösteri Efektlerİ Animasyon Efektleri Ekleme Slayt Geçiş Efektleri Ekleme DEĞERLENDİRME SORULARI F. Bir Slayt Gösterisi GörüntülemE Herhangi Bir Slaytla Slayt Gösterisine Başlama Slaytları Gizleme DEĞERLENDİRME SORULARI ÜNİTE SONU DEĞERLEDİRME SORULARI ÜNİTE İNTERNET VE İLETİŞİM A. BaşlangıÇ İnternet le İlk Adım Temel Ayarları Yapma DEĞERLENDİRME SORULARI B. Web de Dolaşma Belirtilen Adresi (URL:Uniform Resource Locator) Açma Link Açma ve Önceki Sayfaya Geri Dönme Ana Sayfaya Dönme DEĞERLENDİRME SORULARI C. Web de AramA Arama Motoru Kullanma Yazdırma DEĞERLENDİRME SORULARI Ç. Yer İşaretleri (Bookmark) Yer İşaretleri Oluşturma Yer İşaretleri Oluşturulmuş Sayfayı Açma Web Sayfasına Yer İşaretleri Koyma DEĞERLENDİRME SORULARI D. BaşlangıÇ Elektronik Postayla İlk Adımlar Temel Ayarları Yapma DEĞERLENDİRME SORULARI E. İletileR İleti Gönderme Kopyalama, Taşıma, Silme İletiyi Okuma İletiye Cevap Verme DEĞERLENDİRME SORULARI F. İletinin İletilmesİ Adres Defteri Birden Çok Adrese İleti Yollama DEĞERLENDİRME SORULARI G. İleti Yönetimİ İleti Arama Yeni Posta Klasörü Oluşturma İleti Silme İletileri Yeni Bir Posta Klasörüne Taşıma İletileri İsim, Konu ve Tarihine Göre Sıralama SORULARI CEVAP ANAHTARI SÖZLÜK KAYNAKÇA

9 KİTABIMIZI TANIYALIM Bu renk her ünitede farklılık göstermektedir. Ünite isminin yazılı olduğu bölümdür. Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları 1. ÜNİTE BİLGİ TEKNOLOJİSİNİN TEMEL KAVRAMLARI Üniteye başlamadan önce bu soruları cevaplayarak bir ön bilgi sahibi olabilirsiniz. Üniteye Hazırlık 1. Son yıllarda yapılmış olan en önemli buluş sizce hangisidir? Arkadaşlarınızla tartışınız. 2. Günümüzde, hayatımızın vazgeçilemez teknolojisi sizce hangisidir? Arkadaşlarınızla sınıfta tartışınız. 3. Teknolojik gelişmelerin varabileceği en son noktaları hayal ederek bunları sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız. 11 Sayfa numarasının yazılı olduğu bölümdür. 9

10 Konuya Hazırlık 1. Günlük hayatta bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? 2. Bilgisayarın farklı tıp ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Tartışınız. Konu başlangıçlarındaki bu soruları cevaplayarak konuya ön hazırlık yapmış olursunuz. Konu içerisinde verilen bu etkinlikleri gerçekleştirerek konuyu en iyi şekilde kavrayabilirsiniz. Çalışma Etkinliği İnternet üzerinden bir araştırma yaparak bilgisayarın hangi iş kollarında ne oranda kullanıldığı hakkında bilgi edininiz. DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Bilgisayar üzerinde aritmetiksel, mantıksal ve karşılaştırma işlemi yapan birim aşağıdakilerden hangisidir? A) RAM B) Yazılım C) İşlemci D) ROM E) Hard disk 2. Aşağıdakilerden hangisi çıkış birimidir? A) Scanner B) Hoparlör C) Kamera Konu sonlarında yer alan değerlendirme sorularını cevaplayarak konuyu daha iyi pekiştirebilirsiniz. D) Mikrofon E) Oyun çubuğu 3. Aşağıdakilerden hangisi giriş birimi değildir? A) Klavye B) Fare C) Ekran D) Yazıcı E) Mikrofon 4. Genellikle diğer bilgisayarlara hizmet vermek amacıyla kullanılan en güçlü bilgisayar aşağıdakilerden hangisidir? A) Ana bilgisayar B) Mini bilgisayar C) Ağ bilgisayarı D) Dizüstü bilgisayar E) Kişisel bilgisayar SORULARI A. Aşağıda verilen cümleleri uygun ifadelerle tamamlayınız. 1. Bilgilerin manyetik olarak kaydedildiği alana... denir. 2. Bilgisayarın tüm elektronik parçalarının takıldığı, fiberglastan yapılmış olan devreye...denir. 3. Çeşitli donanımlardan gelen bilgileri görüntüye dönüştürerek monitöre ileten aygıta...denir. Ünite sonlarında yer alan değerlendirme sorularını cevaplayarak ünitede eksik kalan noktalarınızı tespit edebilirsiniz. 4. Bir bilgisayarda anakart üzerine takılan ve üzerinde bir soğutucu bulunan, bilgisayarın beyni olarak adlandırılan parçaya...denir. 5. İşlemcinin kullandığı geçici bellek ya da sistem belleğine...denir. 6. Komutların geçici bir süreyle tutulduğu daha sonra işlemciye sırasıyla gönderildiği belleğe denir. 7. Bir bilgisayarda klavye ve farenin takıldığı porta..... portu denir. 8. Scanner ve yazıcılar genelde portuna bağlanırlar. 9. Anakart üzerinde üretici firma tarafından yazılarak monte edilmiş birime.denir. 10. Günümüzde kullanılan en hızlı yazıcılar yazıcılardır. 11. Bilgisayar. ve olmak üzere temelde iki birime ayrılır. 12. Kendisine bağlı bilgisayarlara hizmet vermek amacıyla kurulmuş güçlü bilgisayarlara... denir. 13. Bilgisayar ekranları genelde ve.. olmak üzere temelde iki gruba ayrılır. 14. Bilgisayar kasası içerisinde yer alan ve bir ağa bağlanmak için kullanılan aygıta... denir. 15. Bilgisayarda hem CD hem de DVD yazmak için kullanılan birime... denir. 10