Türkiye de Tüketilen Baz Kolal çeceklerin Eroziv Etkileri The Erosive Effects of Some Carbonated Beverages Consumed in Turkey
|
|
- Volkan Ilhami Aygün
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Hacettepe Diflhekimli i Fakültesi Dergisi Cilt: 28, Say : 3, Sayfa 8-14, 2004 Türkiye de Tüketilen Baz Kolal çeceklerin Eroziv Etkileri The Erosive Effects of Some Carbonated Beverages Consumed in Turkey *Dr. Melek D. TURGUT, **Doç. Dr. Meryem TEKÇ ÇEK, ***Dr. Nihal ÇET N, ****Dr. Asl PINAR, **Prof. Dr. Seval ÖLMEZ, *****Prof. Dr. Reha ALPAR * Hacettepe Üniversitesi Diflhekimli i Fakültesi Pedodonti Anabilim Dal Ö retim Görevlisi ** Hacettepe Üniversitesi Diflhekimli i Fakültesi Pedodonti Anabilim Dal Ö retim Üyesi *** Hacettepe Üniversitesi Diflhekimli i Fakültesi Pedodonti Anabilim Dal Araflt rma Görevlisi **** Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Biyokimya Anabilim Dal Ö retim Görevlisi ***** Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dal Ö retim Üyesi ÖZET ABSTRACT Bu çal flman n amac, Türkiye de tüketilen 15 kolal içece in bafllang ç ph lar n, tamponlama kapasitelerini ve su ile yap lan dilusyonlar n n ph lar n ölçmektir. Çal flmadaki ph ölçümleri Orion 720 A ionanalizer ve ph elektrodu ile yap lm flt r. PH=5.5, 7 ve 10 de erlerine ulaflana kadar 1M luk NaOH eklenerek içeceklerin tamponlama kapasiteleri belirlenmifltir. Her içece in 1/2-1/50 aras nda de iflen dilusyonlar n n ph ölçümleri yap lm flt r. Tüm içeceklerin ph de erleri aras nda bulunmufltur. çeceklerin tamponlama kapasiteleri ph=5.5 te birbirine benzer olup, ph=7 ve 10 de erlerinde birbirlerinden oldukça farkl bulunmufltur. 1/2 oran ndaki dilusyonda Adese en düflük, Cola Turka Light en yüksek ph de eri göstermifltir. 1/20 ve 1/50 dilusyonlarda Pepsi en düflük, Le Cola Light en yüksek ph de erleri vermifltir. çeceklerin gerek bafllang ç gerekse tüm dilusyonlardaki ph de erleri kritik ph olan 5.5 in alt nda bulunmufl olup, erozyon oluflturma potansiyellerinin fazla oldu u sonucuna var lm flt r. Özellikle tamponlama kapasitesi yüksek olanlar, a zda daha uzun süreli ph düflmelerine neden olabilece inden eroziv potansiyelleri daha fazlad r. The aim of this study was to measure the initial ph, buffering capacity and ph of dilutions of 15 carbonated beverages consumed in Turkey. The ph measurements in the study were carried out using Orion 720 A ionanalizer and a ph electrode. The buffering capacity of each beverage was determined by titrating 1M NaOH until the ph reached 5.5, 7 and 10. The ph of dilutions of each beverage ranging from 1/2-1/50 was measured. The ph of all beverages was found to be within the range of Although the buffering capacities of beverages were similar at ph=5.5, notable differences were obtained at ph= 7 and 10. At 1/2 dilution ratio Adese had the lowest whereas Cola Turka Light had the highest ph value. At 1/20 and 1/50 dilution ratios, Pepsi demonstrated the lowest and Le Cola Light demonstrated the highest ph values. Since the initial and dilution ph values of all beverages were found to be under the critical ph value of 5.5, the erosive potentials of them were concluded to be high. The erosive potentials of the ones with high buffering capacities are thought to be more since they may induce a prolonged drop in the oral ph. ANAHTAR KEL MELER ph, Dilusyon, Tamponlama kapasitesi, Kolal içecek. KEYWORDS ph, Dilution, Buffering capacity, Carbonated beverage.
2 9 G R fi Difllerde oluflan erozyon, difl sert dokular n n bakteri, mekanik ve travmatik nedenlere ba l olmaks z n kronik ve a r s z bir flekilde çözünüp difl yüzeyinden uzaklaflmas d r 1,2. Erozyonun görülme s kl n n süt difllerinde % 8-52, daimi difllerde ise % 2-57 oran nda oldu u bildirilmifltir 1,3,4. Erozyonda bafllang ç lezyonlar sadece difller kurutuldu u zaman fark edilebilen yüzeydeki cilal üst tabakan n kayb fleklinde oluflur. Zamanla etken ortadan kalkmazsa dentine kadar ilerleyebilen lezyonlar klinik olarak içbükey ve sert bir biçimde görülür 1,5,6. Erozyon lezyonlar daha da ileri seviyelerde difllerde hassasiyet, koyu renklenme ve kesici kenarlarda afl narak incelmelere sebep olur 7. Erozyon çocuklarda olgunlaflmas n tamamlamam fl difllerde pulpan n genifl olmas sebebiyle pulpa inflamasyonu ve ekspozlara neden olabilir 1,8. Lezyonlar n lokalizasyonlar erozyonu oluflturan nedenlere ba l olarak de iflmektedir. Erozyona neden olan d fl kaynakl faktörler üst difllerin ön yüzeyinde, iç kaynakl faktörler ise üst ön difllerin arka yüzeyinde erozyon lezyonlar na neden olmaktad r 9,10. Erozyonun iç kaynakl nedenlerini kusma, gastroözefageal reflu ve ruminasyon yani gevifl getirme sonucunda difllerle temasa gelen gastrik asit ve/veya asitli içerikler oluflturmaktad r 1,11. D fl kaynakl nedenleri ise mesleki faktörler, diyet, ilaçlar ve a z bak m ürünleridir 1,11, Erozyonun oluflmas nda en önemli faktör diyettir. Asitli yiyecek ve içeceklerin erozyon lezyonlar n n meydana gelmesinde rolü büyüktür 12,15,16. Kolal içecekler tüm dünyada her yaflta fazla oranlarda tüketilen içeceklerdir. Bu çal flman n amac, Türkiye de tüketilen 15 farkl kolal içece- in a. ph de erlerinin ölçülmesi b. tamponlama kapasitelerinin belirlenmesi c. su ile 1/2-1/50 aras nda de iflen oranlarda suland r lmalar n n içeceklerin orijinal ph de erlerini ne kadar de- ifltirdi inin tespit edilmesidir. GEREÇ VE YÖNTEM Çal flmada ph de erleri elektronik bir phmetreye (Orion 720A, Boston, USA) ba l kombine ph elektrodu ile ölçülmüfltür. Ölçümlerin yap lmas ndan önce ph-metre ph=4 standart tamponu ile kalibre edilmifltir. Çal flman n tüm aflamalar nda ölçülen ph de erleri ortalama de- er elde edebilmek için her seferinde taze aç lan bir içecek kullan larak 5 kere yap lm flt r. Çal flman n 1. aflamas nda 15 adet içece in ph de- erleri yeni aç lan her içecekten 20 ml plastik test tüplerine konularak ölçülmüfltür. Çal flman n 2. aflamas nda içeceklerin tamponlama kapasiteleri ölçülürken her içecekten 50 mililitre (ml) cam bir behere konulduktan sonra beher manyetik kar flt r c ya (Fisher Thermix, 218 Model, USA) yerlefltirilmifl ve kar flt rma yapmas için behere m knat sl bir kapsül konulmufltur. Kar flt rma ifllemi bafllat ld ktan sonra 0.5 ml lik miktarlar halinde 1M NaOH içeceklere ilave edilmifltir. ph de erleri 5.5, 7 ve 10 olana kadar devam edilen bu ifllemde, bu üç ph de eri elde edildi inde ilave edilen NaOH miktar mililitre cinsinden belirlenerek içeceklerin tamponlama kapasiteleri tespit edilmifltir. Çal flman n 3. aflamas nda içecekler 1/2, 1/3, 1/4, 1/5, 1/6, 1/7, 1/8, 1/9, 1/10, 1/20, 1/50 oranlar nda kolal içecek ihtiva edecek flekilde su ile suland r l p dilusyonlar haz rlanm flt r. Dilusyonlar n haz rlanmas ve ölçülmesi aras nda geçen zamandan ph de erlerinin etkilenmemesi için bir araflt rmac dilusyonlar haz rlarken, di er araflt rmac ph ölçümlerini gerçeklefltirmifltir. Dilusyonlar n konuldu u plastik test tüplerinin kapa ölçüm bafllayana kadar s k ca kapat lm flt r. BULGULAR Çal flmada kullan lan kolal içeceklere ait bafllang ç ph de erleri Tablo I de gösterilmifltir. Tüm kolal içeceklerin ph de erlerinin birbirine çok yak n oldu u ve ph= aras nda de iflti i saptanm flt r. çecekler aras nda en düflük ph de eri (2.585 ± 0.027) Pepsi isimli içece e, en yüksek ph de eri ise (3.114 ±
3 10 Kolal içece in ticari ad TABLO I Çal flmada kullan lan kolal içeceklere ait ortalama ph de erleri ph de eri ± standart sapma Pepsi ± Le Cola ± Caner s ± Adese ± Cola Turka ± Migros ± Kristal ± Tip ± Migros Light ± Pepsi Light ± Coca Cola ± Le Cola Light ±0.006 Pepsi Twist ± Cola Turka Light ±0.024 Coca Cola Light ± ) Coca Cola Light isimli içece e ait olarak bulunmufltur. Tüm içeceklerin en düflükten en yükse e ph de erleri flu flekilde s ralanmaktad r: Pepsi < Le Cola < Caner s < Adese < Cola Turka < Migros < Kristal < Tip < Migros Light < Pepsi Light < Coca Cola < Le Cola Light < Pepsi Twist < Cola Turka Light < Coca Cola Light. Normal ve diyet formu olan içeceklerin ph de erleri karfl laflt r ld nda, tüm içeceklerde diyet formda olanlar n normal formda olanlara göre daha yüksek ph de erlerine sahip oldu u saptanm flt r. çeceklerin tamponlama kapasitesi de erleri Tablo II de sunulmufltur. fiekil 1 de görüldü ü gibi tüm içeceklerin ph= 5.5 de tamponlama kapasitesi de erleri birbirine yak nken, ph= 7 ve 10 da içecekler aras nda birbirlerinden son derece farkl de erler ortaya ç km flt r. ph= 5.5 de en düflük tamponlama kapasitesi (0.650 ± 0.070) Coca Cola, en yüksek tamponlama kapasitesi (1.090 ± 0.134) Pepsi Twist adl içecekle- TABLO II Çal flmada kullan lan kolal içeceklere ait ortalama tamponlama kapasitesi de erleri (mililitre) Kolal içecek ph=5.5 ph=7 ph=10 Pepsi ± ± ± Le Cola ± ± ± Caner s ± ± ± Adese ± ± ± Cola Turka ± ± ± Migros ± ± ± Kristal 1.000± ± ± Tip ± ± ± Migros L ght ± ± ± Pepsi Light ± ± ± Coca Cola ± ± ± Le Cola Light ± ± ± Pepsi Twist ± ± ± Cola Turka Light ± ± ± Coca Cola Light ± ± ± 0.570
4 11 fiek L 1 Çal flmada kullan lan kolal içeceklerin ortalama tamponlama kapasiteleri re ait olarak bulunmufltur. ph= 7 de en düflük tamponlama kapasitesi (1.670 ± 0.513) Migros, en yüksek tamponlama kapasitesi (2.720 ± 0.246) Kristal adl içeceklere ait olarak bulunmufltur. ph= 10 da en düflük tamponlama kapasitesi (3.050 ± 0.995) Migros, en yüksek tamponlama kapasitesi (4.950 ± 0.705) Pepsi adl içeceklere ait olarak bulunmufltur. Kolal içeceklerin su ile 1/2-1/50 aras nda de iflen dilusyonlar n n ölçülen ph de erleri fiekil 2 de sunulmufltur. 1/2 dilusyonda Adese isimli içecek en düflük (2.769 ± 0.132), Cola Turka Light isimli içecek en yüksek (3.237 ± 0.066) ph de erine sahip olarak bulunmufltur. Su ile yap lan dilusyonlarda ilave edilen su miktar n n artmas ile ph de erlerinde art fl meydana gelmifltir. Bu art fl 1/2-1/10 aras ndaki dilusyonlarda fiekil 2 de görüldü ü gibi son derece az olurken dilusyon oran n n 1/20 ve 1/50 seviyelerine yükselmesi ile daha fark edilebilir düzeye yükselmifltir. 1/20 ve 1/50 dilusyon oranlar nda en düflük ph de erleri (3.780 ± 0.434, ± 0.575) Pepsi isimli içece e, en yüksek ph de erleri Le Cola Light isimli içece e (4.691 ± 0.745, ± 0.681) ait olarak bulunmufltur. fiek L 2 Çal flmada kullan lan kolal içeceklerin 1/2-1/50 oran nda de iflen dilusyonlardaki ortalama ph de erleri TARTIfiMA Erozyon difllerde çürükten sonra en fazla doku kayb na neden olan bir durumdur ve günümüzde a z ve difl sa l n olumsuz yönde tehdit eden önemli bir faktör olarak de erlendirilmektedir 14,17.
5 12 Mine dokusunun çözündü ü kritik ph de eri 5.5 tir ve özellikle ph de erleri 4 ün alt nda olan asitli g dalar n erozyona neden oldu u bildirilmifltir 18. Çal flmam zda test edilen kolal içeceklerin ph de erlerinin aras nda de iflti i bulunmufltur. Bu de erler göz önüne al nacak olursa, çal flmada kullan lan tüm kolal içeceklerin erozyon oluflturma potansiyellerinin oldu u ortaya ç kmaktad r. Ancak, asitli içeceklerin tek bafl na ph de erlerinin, erozyon oluflturma potansiyellerini de erlendirmede yeterli olmad savunulmaktad r. ph de erinin ölçülmesi yöntemi, hidrojen iyonu konsantrasyonunun belirlenmesine dayal bir yöntem oldu u için, asitli içeceklerin içindeki ayr flmam fl (undissociated) asidin varl n belirleyemez. Bu yüzden erozyon çal flmalar nda ph de erlerinin yan s ra tamponlama kapasitesinin ölçülmesi içeceklerin içindeki total asit miktar n belirlemede önemlidir. Bu yöntemin içeceklerin erozyon potansiyellerini de erlendirmede daha güvenilir sonuçlar verdi i savunulmaktad r 19,20. Seçilen bir ph de erine ulaflmak için gerekli olan bazik solusyon miktar - n ölçmeye dayanan bir test olan tamponlama kapasitesinin belirlenmesi yönteminde, aras nda de iflen ph de erleri kullan lmaktad r 21. Çal flmam zda da en fazla kullan lan de erler olan 5.5, 7 ve 10 esas al nm flt r. Yüksek tamponlama kapasitesine sahip olan içecekler a zda daha uzun süreli ph düflmelerine sebep olurlar 22. Bu durumda a z ortam nda nötral ph ya ulaflana kadar mine dokusunda çözünme meydana gelir 23. Yüksek tamponlama kapasitesi olan içeceklerin bu sebepten dolay erozyon oluflturma potansiyeli fazlad r 22. Çal flmada kullan lan kolal içeceklerin bafllang ç ph de erleri göz önüne al nd nda fleker içeren normal ve tatland r c içeren diyet formu olan içeceklerde her zaman diyet formunun daha yüksek ph de erlerine sahip oldu u bulunmufltur. Ayn mant kla düflünülecek olursa, diyet formundaki içeceklerin normal formda olanlara göre tamponlama kapasitelerinin daha düflük olmas beklenebilir. Ancak, tamponlama kapasitesi aç - s ndan bu durum geçerli de ildir. Çal flmada sadece Pepsi Light ve Cola Turka Light isimli içecekler fleker içeren normal formlar na göre daha düflük tamponlama kapasitesi göstermifllerdir. Bu durum yap lan baflka bir in vitro çal flmada da desteklenmifltir. Edwards ve ark 20 fleker içeren içeceklerin daha düflük ph de erleri olmas na ra men tamponlama kapasitesi aç s ndan ayn durumun her içecekte söz konusu olmayabilece- ini bildirmifllerdir. Çal flmam zda her üç ph de- erinde en düflük ve en yüksek tamponlama kapasitesi olan içeceklerin normal formda olan içecekler oldu u bulunmufltur. Tüm bu sonuçlar ph ve tamponlama kapasitesi ölçümlerinin içeceklerin erozyon oluflturma potansiyelleri hakk nda farkl sonuçlar verebilece inin bir kan t d r. Yüksek tamponlama kapasitesine sahip olan içecekler yüksek oranda erozyon oluflturma potansiyeline sahip olsalar da asitli içeceklerin tükürük ak fl n uyard klar da bilinmektedir. Bu durumda önemli bir faktör içece in a zdan temizlenme süresini uzatan bir özellik olan yo unluktur. çece in yo unlu u artt kça erozyon oluflturma potansiyeli de artmaktad r 24. Meyve sular n n yo unluklar n n fazla olmas n n yan s ra içerdikleri asitler yüzünden kolal içeceklerden daha fazla erozyon potansiyeline sahip olduklar bildirilmifltir 20. ph de erleri ayn olsa bile asitlerin tipi ve konsantrasyonlar erozyon oluflturma potansiyellerini de ifltirmektedir 25. Meyve sular içerdikleri sitrik ve askorbik asitten dolay yüksek tamponlama kapasitesine sahiptirler. Edwards ve ark 20 yapt klar in vitro çal flmada meyve sular n tamponlama kapasitesinin yüksekli i aç s ndan s ras yla meyve esasl sodalar, kolal içecekler ve normal sodalar n izledi ini saptam fllard r. Kolal içecekler meyve sular na göre içerdikleri fosforik asit yüzünden daha az zararl olarak görülseler de kolal içeceklere ilave edilen karbondioksit içecek içinde karbonik aside dönüflmekte ve ph y düflürmektedir 26. çecekler içerisindeki asitlerin erozyon oluflturma potansiyellerini de erlendirirken ph, tamponlama kapasitesinin yan s ra asitlerin pka s, flelasyon potansiyelleri de düflünülmelidir. Fosfo-
6 13 rik asit meyve asitlerine göre zay f bir asit de olsa pka s n n 2.5 düflük olmas yüzünden kuvvetli bir asit gibi de erlendirilmesi gerekti i bidirilmifltir 26. Nitekim çal flmam z n son bölümünde yap - lan dilusyonlar n ph de erlerinin ölçümünde bu durum desteklenmektedir. Çal flmam zda kullan - lan içeceklerin 1/2 dilusyondaki ph de erleri aras nda de iflmektedir. Bu durum yar yar ya suland r lan bir kolal içece in ph de- erinin az kadar az oranda artt n göstermektedir. Renk aç s ndan son derece aç k sar hale gelen ve tad bak m ndan kolal içecek hissini uyand rmayan ve bu sebeplerden dolay çocuklar n kolal içecek olarak görmeyeceklerini düflündü- ümüz 1/50 gibi çok yüksek orandaki dilusyonda en yüksek ph de erinin olmas kolal içeceklerin içerdi i fosforik asidin esas nda kuvvetli bir asit oldu unu destekler niteliktedir. Literatürde suland r lmas üretici taraf ndan tavsiye edilen konsantre meyve sular n n ve enerji veren spor içeceklerinin dilusyonlar de erlendirilmifltir 21,27. Ancak Türk Toplumunda kolal içeceklerin fazla tüketilmesi ve ebeveynlerde kolay suland rarak verme al flkanl n n olmas çal flmam zda dilusyonlar n ph lar n n ölçüldü ü bölümün yap lmas na neden olmufltur. Erozyonun meydana gelmesinde en önemli faktör asitli g dalard r. Özellikle asitli içeceklerin günümüzde artan tüketim oranlar erozyon yüzdesini de art rmaktad r. Ancak, asitli içeceklerin tüketim miktar ve s kl n n yan s ra bireyin beslenme al flkanl klar n n da erozyon oluflumunda önemli oldu u unutulmamal d r. çeceklerin, tükürük ak fl h z n n azald egzersiz sonras nda veya gece yatmadan önce içilmesi; tükürük ak fl h - z n n artt ö ünlerde de il de ö ün aralar nda tüketilmesi, a zda bekletilmeleri, pipet yerine a za daha çok temas ettirerek içilmeleri ve tüketilmelerinden hemen sonra difl f rçalanmas erozyon oluflumunu kolaylaflt ran faktörlerdir 5,9,12,15,28. Ayr ca, erozyon oluflumunu engellemek amac yla içeceklere ilave edilen kalsiyum, fosfat ve florür oranlar da erozyon oluflumunu etkilemektedir 11,12. SONUÇLAR 1. Çal flmada test edilen kolal içeceklerin ph lar a z difl sa l aç s ndan kritik ph olan 5.5 in alt nda bulunmufltur. Normal ve diyet formu olan kolal içeceklerden diyet formunda olanlar normal formda olanlara göre daha yüksek ph de erleri vermifltir. 2. çeceklerin ph= 5.5 te tamponlama kapasitesi de erleri birbirine yak nken ph= 7 ve 10 da içecekler aras nda oldukça farkl sonuçlar ç km flt r. 3. Kolal içecekler su ilave edilerek yap lan dilusyonlar n ph de erlerini çok de ifltirmedi i, 1/50 oran nda yap lan dilusyonlarda bile saptanan en yüksek ph de erinin ph= 5.5 in alt nda oldu u bulunmufltur. 4. Tüm bu sonuçlar n fl alt nda kolal içeceklerin erozyon oluflturma potansiyellerinin yüksek oldu u sonucuna var lm flt r. KAYNAKLAR 1. Linnett V, Seow WK. Dental erosion in children: a literature review. Pediatr Dent 2001; 23: Imfeld T. Dental erosion. Definition, classification and links. Eur J Oral Sci : O Brien M. Chidren s dental health in the UK Office of population censuses and surveys. London: HMSO, Barlett DW, Coward PY, Nikkah C, Wilson PF. The prevalence of tooth wear in cluster sample of adolescent schoolchildren and its relationship with potential explanatory factors. Br Dent J 1998; 184: Ganss C, Schlechtriemen M, Klimek J. Dental erosions in subjects living on a raw food diet. Caries Res 1999; 33: Nunn J, Shaw L, Smith A. Tooth-wear-dental erosion. Br Dent J 1996; 180: British Dental Association National Dental Conference. Reducing dental erosion in Britain s children Harley K. Tooth wear in the child and the youth. Br Dent J 1999; 186: Shaw L, Smith AJ. Dental erosion-the problem and some practical solutions. Br Dent J 1998; 186: Jarvinen VK, Rytomaa II, Meurman JH. Location of dental erosion in a referred population. Caries Res 1992; 26:
7 Zero DT, Lussi A. Etiology of enamel erosion: intrinsic and extrinsic factors. In: Addy M, Embert G, Edgar WM, Orchardson R Tooth wear and sensitivity Martin Dunitz Ltd: London 2000, Zero DT. Etiology of dental erosion-extrinsic factors. Eur J Oral Sci 1996; 104: Bishop K, Kelleher M, Briggs P, Joshi R. Wear now? An update on the etiology of tooth wear. Quint Int 1997; 28: Lussi A, Hellwig E. Erosive potential of oral care products. Caries Res. 2001; 35 Supp l1: Kelleher M, Bishop K. Tooth surface loss: an overview. Br Dent J : West NX, Hughes JA, Addy M. Erosion of dentine and enamel in vitro by dietary acids: the effect of temperature, acid character, concentration and exposure time. J Oral Rehabil : Amaechi BT, Higham SM. In vitro remineralization of eroded enamel lesions by saliva. J Dent 2001; 29: Rytomaa I, Meurman JH, Koskinen J, Laakso T, Gharazi L, Turunen R. In vitro erosion of bovine enamel caused by acidic drinks and other foodstuffs. Scand J Dent Res. 1988; 96: Grobler SR, Jenkins GN, Kotze D. The effects of the composition and method of drinking of soft drinks on plaque ph. Br Dent J 1985; 158: Edwards N, Creanor SL, Foye RH, Gilmour WH. Buffering capacities of soft drinks: the potential influence on dental erosion. J Oral Rehabil 1999; 26: Cairns AM, Watson M, Creanor SL, Foye RH: The ph and titratable acidity of a range of drinks and their potential effect on dental erosion. J Dent 2002; 30: Touyz LZG, Silove M. Increased acidity in frozen fruit juices and dental implications. J Dent Child 1993; 60: Larsen MJ, Nyvad B. Enamel erosion by some soft drinks and orange juices relative to their ph, buffering effect and contents of calcium phosphate. Caries Res. 1999; 33: Ireland AJ, McGuinness N, Sherriff M. An investigation into the ability of soft drinks to adhere to enamel. Caries Res 1995; 29: Grobler SR, Senekal PJC, Laubscher JA In vitro demineralization of enamel by orange juice, apple juice, pepsi cola, and diet pepsi cola. Clin Prev Dent 1990; 12: West NX, Hughes JA, Addy M. The effects of ph on the erosion of dentine and enamel by dietary acids in vitro. J Oral Rehabil 2001; 28: Milosevic A, Kelly MJ, McLean AN. Sports supplement drinks and dental health in competitive swimmers and cyclists. Br Dent J 1997; 182: O Sullivan EA, Curzon ME. A comparison of acidic dietary factors in children with and without dental erosion. J Dent Child 2000; 67: LET fi M ADRES Dr. Melek D. TURGUT Hacettepe Üniversitesi Diflhekimli i Fakültesi Pedodonti Anabilim Dal Tel: Fax: mturgut@hacettepe.edu.tr 06100, S hh ye, Ankara
EROZYONUN ÖNLENMESİNDE ANTASİT İLAÇLARIN ETKİSİ. Hülya CAN*, Sis YAMAN**, Tamer KINOĞLU***, Mukadder CAN****
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt XI, Sayı 2, Sayfa 49-55, 1994 EROZYONUN ÖNLENMESİNDE ANTASİT İLAÇLARIN ETKİSİ Hülya CAN*, Sis YAMAN**, Tamer KINOĞLU***, Mukadder CAN**** Ö Z E T Gastrointestinal hastalıklar
DetaylıArş. Gör. Dt. Süeda KARA * Arş. Gör. Dt. Başak BÖLÜKBAŞI * Doç. Dr. Dilşah ÇOĞULU **
Derleme/Review DİYETİN DENTAL EROZYON ÜZERİNE ETKİSİ EFFECTS OF DIET ON DENTAL EROSION Makale Kodu/Article code: 2128 Makale Gönderilme tarihi: 10.02.2015 Kabul Tarihi: 24.03.2015 Arş. Gör. Dt. Süeda KARA
Detaylıwww.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar
www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar Kazand ran Güç Mercedes-Benz orijinal ya lar arac n z üreten uzmanlar taraf ndan, gelifltirilmifltir. Mercedes-Benz in dilinden en iyi Mercedes-Benz
DetaylıDental erozyonda tanı ve tedavi yöntemleri
DERLEME Gülhane Tıp Derg 2012; 54: 86-91 Gülhane Askeri Tıp Akademisi 2012 Dental erozyonda tanı ve tedavi yöntemleri Eda Arat Maden (*) ÖZET Dental erozyon, bakteri, mekanik ve travmatik nedenlere bağlı
DetaylıG ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl
220 ÇEfi TL ADLARLA ÖDENEN C RO PR MLER N N VERG SEL BOYUTLARI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl Primi,Has lat Primi, Y l Sonu skontosu)
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
DetaylıMURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER
I MURAT YÜKSEL FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER III DR. MURAT YÜKSEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö retim Görevlisi FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER IV Yay
DetaylıFarkl protokollerdeki durdurma gücü oranlar n n %DD e risine etkisi
Türk Onkoloji Dergisi 9;24(1):15- Farkl protokollerdeki durdurma gücü oranlar n n %DD e risine etkisi The effect of stopping power ratios of different protocols on %DD curve Hilal ACAR 1 1 stanbul Üniversitesi
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıDr. Banu D NÇER * Prof.Dr. Serpil HAZAR * Dr. Asl han M. ERTAN ERD NÇ * Doç.Dr. Hüseyin TEZEL ** Yrd.Doç.Dr. Özlem SÖ ÜT ERTAfi ***
ÖZET Sabit ortodontik tedavi gören hastalarda, tedavi sonras nda difller üzerinde dekalsifikasyon alanlar oluflabilmektedir. Dekalsifikasyonun kalsiyum kayb na ba l oldu u bilindi inden, bu çal flmada
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıENDOBUTTON CL ULTRA. Etkili Polyester örgülü sutür (#5 lead and #2 flipping) kullan lm flt r
ENDOBUTTON CL ULTRA Daha geliflmifl güç ve sa laml k sa layan ENDOBUTTON CL ULTRA sistemi en kuvvetli femoral tespiti sa lamaktad r. Anatomik veya geleneksel Ön Çapraz Ba rekonstrüksiyonlar için idealdir
DetaylıSICAKLIK VE ENTALP KONTROLLÜ SERBEST SO UTMA UYGULAMALARININ KAR ILA TIRILMASI
Türk Tesisat Mühendisleri Derne i / Turkish Society of HVAC & Sanitary Engineers 8. Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu / 8. International HVAC +R Technology Symposium 12-14 Mayıs 2008,
DetaylıOYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.
OYUNCA IN ADI Akl nda Tut YAfi GRUBU 4-6 yafl OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. GENEL KURALLAR Çocuklar n görsel belle inin
DetaylıBOYAR MADDELERDE AKTİF KARBONUN ADSORPLANMA ÖZELLİĞİNE HİDROJEN PEROKSİTİN ETKİSİ
TÜBİTAK BİDEB KİMYA LİSANS ÖĞRENCİLERİ KİMYAGERLİK, KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ, KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BİYOMÜHENDİSLİK ARAŞTIRMA PROJESİ KİMYA 3 (Çalıştay 2012) KİMYA PROJE RAPORU GRUP AKTİF PROJE ADI BOYAR MADDELERDE
DetaylıVOB-DOLAR/ONS ALTIN. VOB-DOLAR/ONS ALTIN VADEL filem SÖZLEfiMES
VOB-DOLAR/ONS ALTIN VOB-DOLAR/ONS ALTIN VADEL filem SÖZLEfiMES Copyright Vadeli fllem ve Opsiyon Borsas A.fi. Aral k 2010 VOB-DOLAR/ONS ALTIN VADEL filem SÖZLEfiMES V A D E L fi L E M V E O P S Y O
Detaylı6. Tabloya bakt m za canl lardan K s 1 CEVAP B. 7. Titreflim hareketi yapan herfley bir ses kayna d r ve. II. ve III. yarg lar do rudur.
SES DALGALARI 1. Kesik koni biçiminde k vr lm fl bir mukavvan n dar k sm kula a tutuldu unda sesin daha iyi duyulmas sesin mukavvan n yüzeyinde çarp p yans mas n n bir sonucudur. Di erleri sesin iletimi
Detaylıstandartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika
standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika Standartlar ve Sertifikalar.1. Genel Önceki bölümlerde paslanmaz çeliklere ait pek çok özellikler, standartlar ve karfl l klar hakk nda baz bilgiler verilmiflti.
Detaylı15-797989.qxp 10/17/08 1:19 PM Page U1. IQ8Quad. Her ortam için do ru dedektör. IQ8Quad alg lama prensipleri. Yang n alg lama teknolojisi
15-797989.qxp 10/17/08 1:19 PM Page U1 IQ8Quad Her ortam için do ru dedektör IQ8Quad alg lama prensipleri Yang n alg lama teknolojisi 15-797989.qxp 10/17/08 1:19 PM Page 2 02 03 Do ru seçim Hiçbir yang
DetaylıDrugWipe. Uyuflturucu Testi Tan t m Kitapç.
DrugWipe Uyuflturucu Testi Tan t m Kitapç www.aktifdiagnostik.com DrugWipe Trafik Uygulamalar nda Uyuflturucu Madde Testi 1995 2012 17 Yıllık Tecrübe DrugWipe özellikleri 1- En ileri teknoloji: Patentli,
DetaylıL K Ö R E T M. temel1 kaynak MUTLU. Matematik Türkçe Hayat Bilgisi
temel1 kaynak MUTLU Matematik Türkçe Hayat Bilgisi L K Ö R E T M Muhsin ÇET N Ayfle ÇET N Kitab n Ad : Temel Kaynak Kitab 1 Yazar : Muhsin ÇET N - Ayfle ÇET N Her hakk sakl d r. Mutlu Yay nc l k a aittir.
DetaylıBELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U
BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U Cengiz SAZAK* 1.G R fi Bilindi i üzere Katma De er Vergisi harcamalar üzerinden al n r ve nihai yüklenicisi, (di er bir
DetaylıTarifname DENTİN FORMASYONUNU TEŞVİK EDEN BİR KOMPOZİSYON
1 Tarifname DENTİN FORMASYONUNU TEŞVİK EDEN BİR KOMPOZİSYON Teknik Alan Buluş, dentin formasyonunu teşvik etmeye yönelik oluşturulmuş bir kompozisyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen Durumu 1 Günümüzde
Detaylı4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI
4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli
DetaylıSabit Ortodontik Tedavide Beyaz Leke Lezyonu Oluflma S kl
Ondokuz May s Üniversitesi Diflhekimli i Fakültesi Dergisi: 2002; 4 (1): 1-6 Sabit Ortodontik Tedavide Beyaz Leke Lezyonu Oluflma S kl Frequency of White Spot Lesion Formation During Fixed Orthodontic
DetaylıKahraman Marafl ta Difl Hekimleri ve Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans
Di er Difl Sa l Personeli Aras nda Hepatit B ve C Seroprevalans Hasan UÇMAK 1, Ömer Faruk KÖKO LU 1, Mustafa ÇEL K 2, Nuretdin KUZHAN 1, Remzi TOPRAK 1 1 Kahraman Marafl Sütçü mam Üniversitesi T p Fakültesi,
DetaylıÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM
ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,
DetaylıGelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi Al m Süreci Örne i
Uluslararas Yüksekö retim Kongresi: Yeni Yönelifller ve Sorunlar (UYK-2011) 27-29 May s 2011, stanbul; 2. Cilt / Bölüm XI / Sayfa 1359-1364 Gelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi
Detaylı6 MADDE VE ÖZELL KLER
6 MADDE VE ÖZELL KLER TERMOD NAM K MODEL SORU 1 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER MODEL SORU 2 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER 1. Birbirine temasdaki iki cisimden s cakl büyük olan s verir, küçük olan s al r. ki cisim bir
DetaylıYüksekö retime S navs z Geçifl Uygulamas ve Yüksekö retim Sisteminde Yaratt Olumsuz Sonuçlar: Pamukkale Üniversitesi Örne i
Uluslararas Yüksekö retim Kongresi: Yeni Yönelifller ve Sorunlar (UYK-2011) 27-29 May s 2011, stanbul; 3. Cilt / Bölüm XII / Sayfa 1732-1739 Yüksekö retime S navs z Geçifl Uygulamas ve Yüksekö retim Sisteminde
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıVOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES
VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES VOB- MKB 30-100 ENDEKS FARKI VADEL filem SÖZLEfiMES Copyright Vadeli fllem ve Opsiyon Borsas A.fi. Aral k 2010 çindekiler
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıKAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI
KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI PVD Kaplama Kaplama yöntemleri kaplama malzemesinin bulunduğu fiziksel durum göz önüne alındığında; katı halden yapılan kaplamalar, çözeltiden yapılan kaplamalar, sıvı ya
DetaylıT.C ATAŞEHİR ADIGÜZEL MESLEK YÜKSEKOKULU
T.C ATAŞEHİR ADIGÜZEL MESLEK YÜKSEKOKULU 2015-2016 EĞİTİM ve ÖĞRETİM YILI MERKEZİ YERLEŞTİRME PUANIYLA YATAY GEÇİŞ İŞLEMLERİ (EK MADDE-1 E GÖRE) ve BAŞVURULARI Yükseköğretim Kurumlarında Ön lisans ve Lisans
DetaylıYÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
24 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29663 YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin
DetaylıYrd. Doç. Dr. Ahmet ÖZSOY
Yrd. Doç. Dr. Ahmet ÖZSOY Plastik Borular n Birlefltirilmesinde Kaynak Bölgesindeki Daralman n Kay p Katsay s na Etkisi Abstract: In this study, some problems in the plastic pipe welding in practice were
DetaylıB anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle
B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle bu ifllemlerin üzerinden al nan dolayl vergiler farkl l k arz etmektedir. 13.07.1956 tarih 6802 say l Gider Vergileri Kanunu
DetaylıÜN TE KES RLERDEN ALANLARA. Kesirleri Tan yal m. Basit Kesirler
. ÜN TE KES RLERDEN ALANLARA. Kesirleri Tan yal m Basit Kesirler. Afla daki flekillerde boyal k s mlar gösteren kesirleri örnekteki gibi yaz n z. tane............. Afla daki flekillerin belirtilen kesir
DetaylıSÜRES NASIL HESAP ED MEL D R?
HAKEMS Z YAZILAR MAL PART T ME ÇALIfiMALARDA DENEME SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R? I. Girifl: Erol GÜNER * Sürekli bir ifl sözleflmesi ile ifle giren iflçi, ifli, iflvereni ve iflyerindeki iflçileri tan
DetaylıAÇIKLAMALAR VE UYGULAMALAR
SEÇ LM fi TÜRK YE F NANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI AÇIKLAMALAR VE UYGULAMALAR Prof. Dr. Cemal B fi (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Yakup SELV ( stanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Fatih YILMAZ ( stanbul Üniversitesi)
DetaylıZihinden fllem Yapal m, Yuvarlayal m, Tahmin Edelim
3.2 Zihinden fllem Yapal m, Yuvarlayal m, Tahmin Edelim Zihinden Toplayal m ve Ç karal m 1. Afla da verilen ifllemleri zihinden yaparak ifllem sonuçlar n yaz n z. 50 YKr + 900 YKr = 300 + 300 = 998 100
DetaylıKocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas
1 Prof. Dr. Yunus Kishal Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi Tekdüzen Hesap Sistemi ve Çözümlü Muhasebe Problemleri 4. Bas Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Tebli leri
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62
Detaylı5.3. Çevre Uzunlu u. Düzlemsel fiekillerin Çevre Uzunlu u
5.3 Çevre Uzunlu u Düzlemsel fiekillerin Çevre Uzunlu u Etkinlik Döner Metre Yapal m Araç ve Gereç: daire fleklinde nesneler (kavanoz kapa, tekerlek vb.), makas, kalem, raptiye, tahta çubuk 1) Daire fleklindeki
DetaylıYay n No : 1696 Hukuk Dizisi : 759. 1. Bas m - Kas m 2006 ISBN 975-295 - 590-8
I MEDENÎ HUKUK PRAT K ÇALIfiMALARI ve SINAV SORULARI Medenî Hukuk (Temel Kavramlar, Kifliler Hukuku, Aile Hukuku) Borçlar Hukuku Genel Hükümler Borçlar Hukuku Özel Hükümler Eflya Hukuku Miras Hukuku Kocaeli
DetaylıBaflkanl n, Merkez : Türkiye Bilimsel ve Teknik Araflt rma Kurumu Baflkanl na ba l Marmara Araflt rma Merkezi ni (MAM),
TÜRK YE B L MSEL VE TEKN K ARAfiTIRMA KURUMU YAYIN YÖNETMEL (*) B R NC BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tan mlar Amaç ve Kapsam Madde 1. Bu Yönetmelik ile; Baflkanl k, Merkez ve Enstitülere ait tüm yay nlar
DetaylıDİŞ HEKİMLİĞİNDE EROZYON
DİŞ HEKİMLİĞİNDE EROZYON EROSION IN DENTISTRY Mesut Enes ODABAŞ 1 Pınar TUNÇBİLEK 2 Haluk BODUR 3 ÖZET Gelişmiş ülkelerde çürüğün önlenmesinde büyük oranda başarı sağlanmış olsa da diş erozyonu gittikçe
DetaylıKDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER
KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER Bülent SEZG N* 1-G R fi Katma de er vergisinde vergilendirme dönemi, 3065 Say l Katma De- er Vergisi Kanununun 39 uncu maddesinin 1
DetaylıTÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*)
TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel
DetaylıCO RAFYA. TÜRK YE DE YERfiEK LLER VE ETK LER
CO RAFYA TÜRK YE DE YERfiEK LLER VE ETK LER ÖRNEK 1 : 1990 nüfus say m na göre nüfus yo unluklar Türkiye ortalamas n n alt nda olan afla daki illerin hangisinde, nüfus yo unlu unun azl yüzey flekillerinin
DetaylıIs Büzüflmeli Ürünler 3
Is Büzüflmeli Ürünler 3 3.1 CTW-602 2:1 Is ile Daralan Makaron...20 3.2 HSR 2:1 Renkli Is ile Daralan Makaron...21 3.3 MDT-A Is ile Daralan Yap flkanl Hortum...22 3.4 HDT-A Is le Daralan Yap flkanl Hortum...23
DetaylıC. MADDEN N ÖLÇÜLEB L R ÖZELL KLER
C. MADDEN N ÖLÇÜLEB L R ÖZELL KLER 1. Patates ve sütün miktar nas l ölçülür? 2. Pinpon topu ile golf topu hemen hemen ayn büyüklüktedir. Her iki topu tartt n zda bulaca n z sonucun ayn olmas n bekler misiniz?
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
DetaylıK MYA K MYASAL TEPK MELER VE HESAPLAMALARI ÖRNEK 1 :
K MYA K MYASAL TEPK MELER VE ESAPLAMALARI ÖRNEK 1 : ÖRNEK : X ile Y tepkimeye girdi inde yaln z X Y oluflturmaktad r. Tepkimenin bafllang c nda 0, mol X ve 0, mol Y al nm flt r. Bu tepkimede X ve Y ten
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
DetaylıBu konuda cevap verilecek sorular?
MANYETİK ALAN Bu konuda cevap verilecek sorular? 1. Manyetik alan nedir? 2. Maddeler manyetik özelliklerine göre nasıl sınıflandırılır? 3. Manyetik alanın varlığı nasıl anlaşılır? 4. Mıknatısın manyetik
Detaylı1 SUDA SERTLİK ve CO2 TAYİNİ 1.SUDA SERTLİK TAYİNİ Suyun sertliği kavramı ile kalsiyum (Ca +2 ) ve magnezyum (Mg +2 ) iyonlarının toplamı anlaşılır ve 1 litre suyun içerdiği Ca ve Mg iyonlarının kalsiyum
DetaylıS-1 Silikon Tabanl k 3/4. S-2 Silikon Tabanl k 4/4 nce. Silikon Ürünler. S-3 Silikon Tabanl k 4/4 Mavi Noktal
S-1 Silikon Tabanl k 3/4 Yüksek kaliteli silikondan üretilen 3/4 tabanl k ark takviyesi destekli olup fazla ayakta kalan kifliler ve a r l ayaklar için ayakkab içine kolayl kla tak lmas için yar m tabanl
DetaylıKUDOS. Laboratuvar Cihazları. 195 www.sahinlerkimya.com Tel: (0212) 659 54 00 pbx ULTRASON K SU BANYOLARI
Laboratuvar Cihazları ULTRASON K SU BANYOLARI en yüksek kalite ultrasonic temizleyicileri dünya çap na sunmaktan gurur duyar. Ultrasonik teknoloji bir lider üreticisi olarak, Kudos yenilikçi ve patent
DetaylıÜye Kay tlar ve Güncelleme fllemleri
Ankara Sanayi Odas 2007 Y l Faaliyet Raporu 44. Y l 18 Üye Kay tlar ve Güncelleme fllemleri 18.1 Kay t ve Terkin Üye say m z n artt r lmas na iliflkin yap lan çal flmalar neticesinde, 2007 y l nda 362
DetaylıPnömokokal hastal klar
Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar
DetaylıTEST Lambalar özdefl oldu- 6. K ve L anahtarlar LAMBALAR. ε ε ε. K anahtar aç k iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler:
AAA ES -. 4. anahtar aç k iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler: anahtar kapal iken lambalar n uçlar aras ndaki gerilimler: 0 Sö ner Artar De fl i mez I II aln z anahtar kapat l rsa ve lambalar söner.
DetaylıTablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)
3. KANAL KONSTRÜKS YONU Türk Standart ve fiartnamelerinde kanal konstrüksiyonu üzerinde fazla durulmam flt r. Bay nd rl k Bakanl fiartnamesine göre, bas nç s - n fland rmas na ve takviye durumuna bak lmaks
DetaylıVERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM
VERG NCELEMELER NDE YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi Son y llarda ekonomide meydana gelen olumlu geliflmelerle gayrimenkul piyasas
DetaylıÖ ÜN YAYINLARI. ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN
009-010 Ö ÜN YINLARI 1. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN EK M 05 EK M - 09 EK M EYLÜL - EK M 8 EYLÜL - 0 EK M 1 1. Rakamlar okur ve yazar. [!] Rakamlar n yaz l fl yönlerine dikkat ettirilir.
DetaylıISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler
ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi
K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: KUVVET ve HAREKET 4. KONU AĞIRLIK MERKEZİ - KÜTLE MERKEZİ ETKİNLİK ÇÖZÜMLERİ
11. SINIF KNU ANLATIMLI 2. ÜNİTE: KUVVET ve HAREKET 4. KNU AĞIRLIK MERKEZİ - KÜTLE MERKEZİ ETKİNLİK ÇÖZÜMLERİ 2 2. Ünite 4. Konu 3. A rl k Merkezi - Kütle Merkezi A nn Çözümleri su 1. BM fiekil I fiekil
Detaylı2. 1. SAYILARIN GÜCÜ. ALIfiTIRMALAR VE PROBLEMLER 1. Afla da onluk taban bloklar yla modellenen say lar yaz n z ve okuyunuz.
2. 1. SAYILARIN GÜCÜ ALIfiTIRMALAR VE PROBLEMLER 1. Afla da onluk taban bloklar yla modellenen say lar yaz n z ve okuyunuz. 100 10 1 25 2. Yüzlük kartlar boyayarak afla daki say lar gösteriniz. Örnek 176
DetaylıORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:
YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete
DetaylıAraflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama
21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas
DetaylıArfl.Gör.Dr. Özden A RA Arfl. Gör. Özlem EMANET Arfl.Gör.Dr.N.Alpay KÜREKC
stanbul daki Konutlar çin Optimum Yal t m Kal nl n n Belirlenmesi Arfl.Gör.Dr. Özden A RA Arfl. Gör. Özlem EMANET Arfl.Gör.Dr.N.Alpay KÜREKC ÖZET Türkiye de üretilen enerjinin büyük bir k sm s tma enerjisi
DetaylıDNA Đzolasyonu. Alkaline-SDS Plasmit Minipreleri. Miniprep ler bakteri kültüründen plasmit DNA sı izole etmenizi sağlar.
DNA Đzolasyonu Saflaştırılmak istenen DNA ya genomik DNA dır ya da genomik olmayan mtdna, chldna, plasmit DNAsıdır.DNA izolasyon kitleri, genomik ve genomik olmayan DNA izole etmemizi sağlayan standartlaştırılmış
Detaylı1 6/01/2004 tarihli say l Resmi Gazete de yay mlanan ve 01/05/2004
NfiAAT TAAHHÜT filer NDE VE ÖZEL NfiAATLARDA ASGAR fiç L K B LD R M UYGULAMASINDA SON DURUM ( L fi KS ZL K BELGES ) Recep SEL MO LU Yeminli Mali Müflavir 1 6/01/2004 tarihli 25348 say l Resmi Gazete de
DetaylıMATEMAT K. Hacmi Ölçme
Hacmi Ölçme MATEMAT K HACM ÖLÇME Yandaki yap n n hacmini birim küp cinsinden bulal m. Yap 5 s radan oluflmufltur. Her s ras nda 3 x 2 = 6 birim küp vard r. 5 s rada; 5 x 6 = 30 birim küp olur. Bu yap n
Detaylıİçindekiler Şekiller Listesi
1 İçindekiler 1.GĠRĠġ 3 2. Mekânsal Sentez ve Analiz ÇalıĢmaları... 4 3. Konsept....5 4. Stratejiler.....6 5.1/1000 Koruma Amaçlı Ġmar Planı.....7 6.1/500 Vaziyet Planı Sokak Tasarımı....7 7.1/200 Özel
DetaylıTHE USAGE OF METHODS THAT ARE USED FOR THE DETERMINATION OF THE RECTANGULAR ELECTRON FIELDS OUT-PUT FACTORS FOR DIFFERENT ELECTRON ENERGIES
Dikdörtgen Elektron Alanlar na Ait Ifl n Ç k fl (Doz Verimi) Faktörlerinin Belirlenmesinde Kullan lan Yöntemlerin Farkl Elektron Enerjileri çin Karfl laflt r lmas THE USAGE OF METHODS THAT ARE USED FOR
DetaylıİKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ
İKİNCİ BÖLÜM EKONOMİYE GÜVEN VE BEKLENTİLER ANKETİ 120 kinci Bölüm - Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi 1. ARAfiTIRMANIN AMACI ve YÖNTEM Ekonomiye Güven ve Beklentiler Anketi, tüketici enflasyonu, iflsizlik
DetaylıKONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ
Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri
DetaylıÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I
ÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE
DetaylıMALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z
MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet
Detaylıstanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye
215 ROMANYA LE BULGAR STAN IN AB YE EKONOM K ENTEGRASYONU Yrd. Doç. Dr. Mesut EREN stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye 1. Girifl Avrupa Birli i nin 5. ve son genifllemesi 2004 y l nda 10 Orta ve Do u
DetaylıMOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY
MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY brahim ERCAN * 1- GENEL B LG : Motorlu tafl t sürücüleri kurslar, 5580 say l Özel Ö retim Kurumlar Kanunu kapsam nda motorlu tafl
DetaylıTÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE
Prof. Haberal dan Yeni Bir Uluslararas At l m: TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE Dünyan n dört bir yan ndan yüzlerce biliminsan Prof. Dr. Mehmet Haberal taraf ndan kurulan Türk Dünyas Transplantasyon
DetaylıD J TAL TERMOMETRE GIDA Ç N D J TAL TERMOMETRE GIDA Ç N D J TAL TERMOMETRE D J TAL TERMO-H GROMETRE IN/OUT TERMOMETRE D J TAL
D J TAL TERMOMETRE GIDA Ç N G da için dizayn edilen bu termometre; genellikle ev mutfaklar nda, pikniklerde ve g da sanayinde g da s cakl k ölçümünde kullan l r. Ölçüm Hassasiyeti: ± 1 C, Prob uzunlu u:
DetaylıMADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT
I MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT HARUN HAKAN BAŞ Ankara 2009 II Yay n No : 2195 Hukuk Dizisi : 1031 1. Bas Eylül 2009 - STANBUL ISBN 978-605 - 377-113 - 5 Copyright Bu kitab n
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Müsteşarlığı. Sayı : B.O8.0.MÜB.O.37.02.00/ 1174 11/06/2007
1 GENELGE 2007 / 54 İlgi : a) Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumlarında Burs, Parasız Yatılılık ve Sosyal Yardımlar Yönetmeliği, b) Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Pansiyonları
DetaylıYrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları
I Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları II Yay n No : 2056 Hukuk Dizisi : 289 1. Bas Kas m 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-953 - 8
DetaylıAk ld fl AMA Öngörülebilir
Ak ld fl AMA Öngörülebilir Ak ld fl AMA Öngörülebilir Kararlar m z Biçimlendiren Gizli Kuvvetler Dan Ariely Çevirenler Asiye Hekimo lu Gül Filiz fiar ISBN 978-605-5655-39-6 2008, Dan Ariely Orijinal ad
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıRİSKLİ YAPILAR ve GÜÇG
RİSKLİ YAPILAR ve GÜÇG ÜÇLENDİRME ÇALIŞMALARI Doç.. Dr. Ercan ÖZGAN Düzce Üniversitesi YAPILARDA OLU AN R SKLER N NEDENLER GENEL OLARAK 1. Tasar m ve Analiz Hatalar 2. Malzeme Hatalar 3. çilik Hatalar
DetaylıSeramik. nerelerde kullan l r. Konutlar. alfabesi 16
Seramik in alfabesi 16 Seramik nerelerde kullan l r Konutlar Banyo, tuvalet ve mutfaklar. Islak alanlar dedi imiz bu mekanlar n hem zemininde, hem de duvarlar nda seramik kullan l r. Bu noktada Türkiye
DetaylıNIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas
NIR Analizleri için Hayvansal Yem ve G da Numunelerinin Haz rlanmas Çiftlik hayvanlar yeti tiricili inde yem kalitesinin belirleyici etkisi vard r. Ancak, yüksek kaliteli yem besicilik maliyetlerini önemli
Detaylı9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964)
9. Uluslararas Ceza Hukuku Kongresi (Lahey, 23-30 A ustos 1964) Çeviren Av. Aysun Dalk l ç * Konular: 1. Tekerrür ve birden fazla suç ifllenmesi d fl ndaki a rlat c nedenler 2. Aileye ve cinsel dokunulmazl
DetaylıKalp Damar Hastal klar
Kalp Damar Hastal klar Kalp damar hastal klar (kardiyovasküler hastal klar) dünyada en fazla ölüme sebep olan hastal klar n bafl nda gelmektedir. 2005 y l nda ölen her üç kifliden birinin hayat n kalp
DetaylıEGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ
EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar
DetaylıT ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de
KURUMLARDAN ELDE ED LEN KAR PAYLARININ VERG LEND R LMES VE BEYANI Necati PERÇ N Gelirler Baflkontrolörü I.- G R fi T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de flirketlerce
DetaylıWELCOMES YOU PAY SÖZLEŞMELERİNE EKLENEN YENİ DAYANAK VARLIKLAR
Webinarımıza hoşgeldiniz. Sunumumuz 11:30 da başlayacak. WELCOMES YOU PAY SÖZLEŞMELERİNE EKLENEN YENİ DAYANAK VARLIKLAR 21.03.2016 1 KULLANIM YETKİSİ VE UYARI Bu sunum, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından bilgilendirme
Detaylı