Multipl Skleroz. Dr. Aksel. Siva Nöroloji Anabilim Dalı
|
|
- Şebnem Erim
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Multipl Skleroz Dr. Aksel Siva Nöroloji Anabilim Dalı İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp p Fakültesi
2 MS tarihçesi Augustus d'este * ( ) 12/1822 Optik nörit 01/1826 Diplopi 10/1827 Paraparezi RR + sekelli düzelen ataklar; o Progresif dönem Sp.paraparezi, enkontinans, ellerde güç & beceri kaybı EDSS 10 * McDonald, Multiple Sclerosis, 2002
3 MS tarihçesi - histopatoloji Carswell, 1838 Adı konmamış ilk MS li hastanın patolojik bulgularının yayınlanması Cruveilhier, Patoloji fasikülleri, , Paris MS le uyumlu ilk fasikül 1841 Optik atrofi, progresif parapleji, tremor, fleksör spazmlar...
4 MS tarihçesi Charcot MS in, miyelinin öncelikli tutulduğu, aksonun göreceli korunduğu, inflamatuar-demiyelinizan özellikte bir hastalık olduğu kavramı 14 Mart 1868
5 MS tarihçesi Charcot Klinik Ataklarla seyretme özelliği, Intansiyonel tremor, ON, ataksi,.. manik-depresif semptomlar, patolojik gülme ve ağlama... Serebral, spinal, ve karışık formlar Klinik (hafif) ve patolojik (ağır) bulgular arasında tutarsızlık!!!
6 MS tarihçesi Charcot Fizyoloji Miyelinin hasara uğradığı sinirlerde iletinin olabileceği anlayışı Patoloji makroskopiden mikroskopik patolojiye perivasküler hücre infiltr. plaklar, aktif demiyelinz. lezyonlarda makrofajlar,...
7 MS Epidemiyolojisi
8 MS Epidemiyolojisi Multipl Skleroz Kim? Ne zaman? Nerede? Niçin? Nasıl?
9 MS Epidemiyolojisi Kim? Beyaz ırk Kadın Genç Ailesinde MS li (+) Ilıman & soğuk iklim kuşağında Sosyo-kültürel düzeyi iyi
10 MS Epidemiyolojisi Ne zaman? >> yaş arası (2-70 arası her yaş!!!) Ort. Başlangıç yaş aralığı: (kadınlarda biraz daha erken!)
11 MS Epidemiyolojisi - MS ile yerel karşılaşma riski - Risk Kurtzke Pyrse-Phillips Lauer (prevalans) Düşük 0-4 < Orta Yüksek > 30 > Çok yüksek > 100
12 MS Epidemiyolojisi - Avrupa insidans prevelans İngiltere B.K. 2-5 / (-219) / İskandinav ülkeleri 2-5 / / Almanya (Almanlar) / / İtalya 3.3 / / Bulgaristan 39.3/ Yunanistan / / Türkiye 3.48 / / *Bauer,1987; Sadovnick,1993; Lauer;1994 ; Rothwell,1998; Çelik, 2003
13 MS & GÖÇ 60 / 10 5 <15 yaş 30 / 10 5 >15 yaş / 10 5
14 MS & GÖÇ
15 MS EPİDEMİYOLOJİSİ Genetik mi? Çevre mi? 45 o 35 o 30 o Kuzey ABD: x 10-5 Sicilya: 53 x x 10-5 Güney ABD: x 10-5 Malta: 4 x 10-5
16 MS EPİDEMİYOLOJİSİ - Genetik Etki - 1., 2. ve 3. derece akrabaları arasında MS li biri bulunan bir kişide MS gelişme riski X 5-50 (ör: prev. 100/10 5 olsa bile, max.risk: %5) Ailesel MS en çok aynı kuşak içinde, ( >kardeşler >> sonra anne kız >baba -kız) Sadownick, 1994; Robertson, 1996
17 MS EPİDEMİYOLOJİSİ - Genetik Etki - İkizlerde MS birlikteliği Monozigot Dizigot ikiz olmayan kardeşler Ebers et al, /27 (%25.9) 1/43 (%2.3) %1.9 Sadovnick et al, /26 (%30.8) 2/43 (%4.7) %5.1 Mumford et al, /44 (%25) 2/61 (%3.3) Kinnunen et al, /7 (%28.6) 0/6 Heltberg & Holm, /19 (%21.1) 1/28 (%3.6) French Res.Group, /17 (%5.9) 1/37 (%2.7)
18 MS EPİDEMİYOLOJİSİ -ikizçalışmaları- MS li ikizin asemptomatik kardeşinde MRG * 32 çift 21 MZ 4/21 MR (+) %19 11 DZ 1/11 MR (+) % 9 * Sadovnick et al, 1993
19 Subklinik /Asemptomatik (nonfazik) - MS MS lilerin asemptomatik aile fertlerinde; MRG de MS le uyumlu görüntü BOS ta OCB (+) EP de ileti uzaması Non-MS 2540 nekropsinin 5 inde MS le uyumlu değişikler (Gilbert & Sadler, 1983) Tanısı konmuş her bir MS li için tanısı konmamış bir veya iki MS li var!
20 MS te Tanı Kriterleri Schumacher et al, 1965 değişik zamanlarda, MSS nin değişik yerlerinde ortaya çıkan lezyonların yol açtığı hastalık Poser et al, paraklinik ve laboratuar kanıtların varlığı (BT, EP, & BOS-OCB/IgG ) McDonald et al, 2001; Gözden geçirilmiş McDonald, Polman et al, 2005 zaman ve uzay içinde (MSS nin değişik yerlerinde) dağılımın MRG ile gösterilmesi / desteklenmesi...
21 MS te MRG MRG Tanıya katkı -Görüntüleme ile ilişkili kriterler Kontrast (Gd) tutulumu Hastalık aktivitesi - BBB yıkımı Seri MRG incelemeleri Hastalık aktivitesi klinik gözlenenden daha sık Klinik sessiz olan hastalığın morfolojik olarak & üçlü Gd enj. ile aktif olduğunun gösterilmesi MS süreklilik gösteren bir hastalık; multifazik/progressif
22 MS te MRG Klinik izole MSS sendromlarında, MSS de yaygın etkilenmenin & Gd tutulumunun gösterilmesi monofazik-monosemptomatik hastalıkta morfolojik olarak multifazik / multifokal davranış... MR Spektroskopi & MTR & DW-MRG Lezyonların histopatolojisi ile ilişki - aksonal etkilenme Normal görünümlü beyaz cevherin patolojisi, vd Hastalığın farklı formlarında farklı görünümler PPMS te daha az lezyon, daha az Gd tutulumu / Balo s Konsantrik sklerozu / tm-benzeri görünümler / vd. farklı etyopatogenez?
23 Subklinik MS I.A K
24 Subklinik MS? I.A K
25 MS Spektrumu Klinik izole MSS sendromları -ON
26 MS Spektrumu Klinik izole MSS sendromları -Miyelit
27 Neuromiyelitis Optica klinik tanı kriterleri* Mutlak hepsinin varlığı koşul: Optik nörit Akut miyelit Optik sinir ve medulla sp. dışında demyelinizan hastalık Destekleyici (bir major veya iki minor kriter) Major Başlangıçta (-) / MS le uyumlu olmayan MRG Spinal-MRG de lezyon üç vertebral segment BOS pleiositozu > 50x10 6 lökosit/l veya > 5x10 6 nötrofil/l Minor Bilateral optik nörit Ağır optik nörit, en az bir gözde kalıcı GK < 20/200 Bir ekstremitede güç kaybı * Wingerchuk et al. The clinical course of neuromyelitis optica. Neurology 1999
28 Neuromiyelitis Optica NMO Devic hastalığı: Ağır klinik defisit; Uzun spinal lezyon; Beyinde lezyon az/yok; BOS OCB (-)! Klinik tipleri: Monofazik 5 yıllık yaşam beklentisi % 90 spinal tutulumu izleyen ilk ay içinde bilateral ON gelişimi Relapsing 5 yıllık yaşam beklentisi % 68 ON ile spinal tutulum arasında daha uzun zaman; kadın; geç yaşta başlangıç; başka oto-immün hastalık birlikteliği
29 MS Spektrumu Devic s Neuromiyelitis Optica Optiko-spinal MS! A serum autoantibody marker of neuromyelitis optica: distinction from multiple sclerosis Vanda A Lennon, Dean M Wingerchuk, Thomas J Kryzer, Sean J Pittock, Claudia F Lucchinetti, Kazuo Fujihara, Ichiro Nakashima, Brian G Weinshenker Lancet 2004; 364:
30 Neuromyelitis Optica MS Spektrumu ve NMO otoantikorlar * / ** NMO klinik tanı (+) & NMO IgG otoant (+) % 73 NMO olasılığı (+) & NMO IgG otoant (+) % 46 MS klinik tanı (+) & NMO IgG otoant (+) % 0 Japon OSMS & NMO IgG otoant (+) % 58 *Vanda A. Lennon et al, 2004
31 Neuromyelitis Optica IgG marker of optic-spinal multiple sclerosis binds to the aquaporin-4 water channel Vanda A. Lennon,Thomas J.Kryzer,Sean J. Pittock, A.S. Verkman, Shannon R. Hinson Department of Immunology, Department of Neurology, and Department of Laboratory Medicine and Pathology, Mayo Clinic College of Medicine, Rochester, MN 55905, Cardiovascular Research Institute, University of California, San Francisco, CA Neuromyelitis optica (NMO) is an inflammatory demyelinating disease that selectively affects optic nerves and spinal cord. It is considered a severe variant of multiple sclerosis (MS), and frequently is misdiagnosed as MS, but prognosis and optimal treatments differ. A serum immunoglobulin G autoantibody (NMO-IgG) serves as a specific marker for NMO. Here we show that NMO-IgG binds selectively to the aquaporin-4 water channel, a component of the dystroglycan protein complex located in astrocytic foot processes at the blood-brain barrier. NMO may represent the first example of a novel class of autoimmune channelopathy. JEM. 2005, 202:
32 MS Spektrumu Devic s Neuromiyelitis Optica Optiko (hipotalamik?) - spinal MS! Poppe et al. Neuromyelitis optica with hypothalamic involvement; Multiple Sclerosis 2005; 11: 617 Weinshenker et al, AAN 2005
33 MS Spektrumu Ataklarla seyreden MS PB, 18, K ; Başdönmesi ilk olay; 7 ay sonra ON / + yeni MR lezyonları
34 MS Spektrumu Balo nun Konsantrik Sklerozu * Karaaslan, et al Am J Neuroradiol 2001
35 MS Spektrumu Monosemptomatik / izole MSS sendromları ADEM Ataklarla seyreden MS Primer progressif MS Sekonder progressif MS Devic s nöromiyelitis optika / optiko-spinal MS Balo nun konsantrik sklerozu Marburg Hastalığı
36 MS Spektrumu zaman özelliği Nonfazik MS! Monofazik sendrom./hast. İzole MSS sendromları Optik nörit Beyinsapı sendromları Miyelopati ler Parsiyel miyelit Akut transvers miyelit Diğer izole sendromlar ADEM Multifazik / Progressif bozukluklar RRMS PPMS SPMS Devic s-optiko-spinal MS Balo s Marburg s
37 MS Spektrumu Bunların tümü aynı hastalık mı? yoksa farklı hastalıklar mı???
38 MS Spektrumu! * MSS nin nöro-inflamatuar & nöro-dejeneratif hastalıkları Zaman özelliği Yerleşim özelliği Non-fazik Fokal Multifokal / Diffüz Mono-semptomatik Poli-semptomatik Mono-fazik ON BSs Miyelit (ON) (BSs) (Miyelit) ADEM Multi-fazik Rec. ON Rec. Miyelit (Rec. ON) (Rec. Miyelit) RR-MS Devic s / OpSpMS Progresif Progr. ON (Progr. ON) Progr. Miyelit (Progr. Miyelit) Progr. Cblr Sendr & Progr. OBS Fulm. MS (Marburg) Progr. MS * Siva A. The spectrum of multiple sclerosis and treatment decisions. Clin Neurol Neurosurg.2006
39 MS Spektrumu İzole MSS Sendromları atak tekrarı yok Ataklı (RR) MS Benign MS Tranzisyonel RRMS Devic s NO / OS-MS Sekonder progresif Primer progresif / Ataklı primer progresif / Marburg s
40
41
42 MS Lezyonlarında Patolojik Heterojenite * Tip I & II: T-hücre bağımlı veya T-hücresi ile birlikte antikor ilişkili inflam / otoimmun yanıt Tip III & IV: primer oligodendrosit distrofisi ile uyumlu yanıt otoimmun yanıttan ziyade viral veya toksik kökenli demiyelinizasyon * Lucchinetti, Brück, Parisi, et al. Ann Neurol 2000; 47:707
43 MS te gözlenen histopatolojik değişiklikler İnflamasyon Demiyelinizasyon Aksonal dejenerasyon Oligodendrosit apoptozu * Patolojide heterojenite *Barnett & Prineas, Ann Neurol, 2004
44 MS Spektrumu MS Miyelin/OG kompleksinin çeşitli immun ve toksik maddelere yönelik özel duyarlılığı sonucu ortaya çıkan farklı patolojik tablolara verilen ortak bir isim mi?* * Lucchinetti et al, 2000
45 MULTİPL SKLEROZ KLİNİK DAVRANIŞ belirti & bulgular MORFOLOJİK DAVRANIŞ görüntüleme (MRG) & histopatoloji BİYOLOJİK DAVRANIŞ serum / BOS immun yanıtlar FİZYOLOJİK DAVRANIŞ nöro-fizyoloji (EP vd)
46 MS SPEKTRUMU! Multipl Skleroz Birden çok hastalık? Farklı klinik davranış Farklı morfolojik (görüntüleme / histopatoloji) davranış Farklı biyolojik davranış Farklı nöro-fizyolojik davranış Farklı genetik davranış?
47 MS te genetik çalışmalar Yatkınlık Hastalık tipi Hastalık seyri Hastalık şiddeti / ağırlığı Farklı çalışmalarda, farklı toplumlarda farklı sonuçlar genetik heterojenite * Weinshenker & Kantarcı, AAN 2004; ** Eraksoy, EFNS 2004
48 Multipl Skleroz MS tek bir hastalık mı??? yoksa bir hastalıklar grubu mu??? hastalık yoktur, hastavardır Genel bilgiler ışığında her hastayı bireysel değerlendirme MS i her MS li için bireyselleştirme! Birey ağırlıklı bilim
49 Multipl Skleroz da İnflamatuar Özellikler ve Nörodejenerasyon
50 MS te inflamatuar mekanizmalar T-hücre ağırlıklı inflammatuar bozukluk MSS inflamasyonu Miyelin antijenlerine yönelik T hücrelerinin aktivasyonu ve MSS ne geçişleri Kan-beyin seddi yıkımı Demiyelinizasyon Aksonal hasar Beyinde atrofi Miller et al. Continuum: Multiple Sclerosis (Part A). 1999;5:7; Martino et al. J Neuroimmunol. 2000;109:3.
51 Katz et al. Ann Neurol. 1993;34:661. Inflamatuar MS Lezyonu
52 MS lezyonlarında aksonal demiyelinizasyon ve transeksiyon Trapp et al. N Engl J Med. 1998;338:278.
53 MS Lezyonlarında aksonal değişiklikler Trapp et al. N Engl J Med. 1998;338:278.
54 MS lezyonlarında aksonal değişiklikler Servikal medulla spinaliste patolojik aksonlar B.Doinikow; Z. ges Neurol Psych 1915; 27: (Kornek & Lassmann, Brain Pathology, 1999; 9: )
55 MS lezyonlarının Karakteristikleri Akut aktif İnflamasyon alanlarında perivasküler lemfositik infiltratlar Miyelinle ilişkili yıkım ürünleri ile dolu makrofajlar Kronik sessiz Demiyelinize ve kesiye uğramış aksonlar Gliosis Az sayıda lemfosit ve makrofajlar Kronik aktif Kronik sessiz lezyonlarda görülene benzer santral alanlar Periferde, akut aktif lezyonlara benzer aktif alanlar Miller et al. Continuum: Multiple Sclerosis (Part A). 1999;5:7.
56 MS te Aksonal Kesi MS te klinik seyir, aksonal kayıp ve nörolojik özürlülük arasındaki ilişki (!) RR-MS=relapsing remitting MS; SP-MS=secondary progressive MS. Adapted from Trapp. Curr Opin Neurol. 1999;12:295.
57 MS te nörolojik defisitin gelişimi * * Poser, 1993 & 1998 Safety factor in the progression of MS As long as the required minimum number of nerve fibers remains intact, the patient is asymptomatic. When this margin is surpassed permanent neurologic deficits occur.
58
59 MS Klinik Özellikler
60 MS te başlangıç semptomları 50.00% 40.00% 43.40% 40.40% optic neuritis sensory motor brainstem&cerebellar sphincter lhermitte 30.00% 29.70% 20.00% 20.40% 10.00% 0.00% 7.30% 4.10%
61 MS - klinik tipleri 70.00% 60.00% 58.50% 50.00% 40.00% 30.00% 28.60% 20.00% 10.00% 0.00% 12.90% relapsing remitting: primary progressive: secondary progressive:
62 MS klinik seyir tipleri * 1. Ataklarla seyreden 2. Sekonder progresif 3. Primer progresif 4. Progresif-relapsing * Lublin & Reingold, Neurology, 1996
63 MS klinik seyir tipleri 1. İzole MSS sendromları 2. Ataklarla seyreden MS - Benign - Aktif ( sekel ± ) - Transitional? 3. Sekonder progresif MS -Aktif - Stabilize (durağan) 4. Primer progresif MS -Aktif - Stabilize 5. Progresif-relapsing MS 6. Diğerleri...
64 Gd=gadolinium. Data on file, Biogen, Inc. MS in doğal seyri...
65 Multipl Skleroz klinik seyir Klinik seyir hastalığa ne kadar özgül? MS için tanımlanan klinik seyir tipleri: Tek atak / monofazik hastalık Ataklarla seyir / polifazik hastalık Progressif (1 o & 2 o ) seyir Benzer seyir gösteren başka hastalıklar? AIDP, CIDP; NBNS / vaskülitik sendromlar, vd... Ortak (otoimmun?) yanıt patterni???
66 Poser Tanı Kriterleri Category Attacks Clinical Evidence A. Clinically definite CDMS A1 2 2 Paraclinical Evidence CSF OB/IgG CDMS A2 2 1 and 1 B. Laboratory-supported definite LSDMS B1 2 1 or 1 + LSDMS B LSDMS B3 1 1 and 1 + C. Clinically probable CPMS C1 2 1 CPMS C2 1 2 CPMS C3 1 1 and 1 D. Laboratory-supported probable LSPMS D1 2 + Poser CM et al. Ann Neurol 1983;13:227 31
67 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al. 2001/5* Klinik Muayene MS tanısı için gerekli ek kanıtlar (Atak) bulgusu 2 2 (-) / MS ile uyumlu paraklinik kanıtlar tercih ** 2 1 MR da değişik yerleşimli lezyonlar veya BOS (+) & 2 MS ile uyumlu MR lezyonu veya yeni farklı atak; 1 2 MR da değişik zamanlı lezyonlar veya ikinci atak 1 1 MR da değişik yerleşimli lezyonlar veya BOS (+) & 2 MS ile uyumlu MR lezyonu VE MR da değişik zamanlı lezyonlar veya ikinci atak * Kriterlere uyumlu MS tanısının konulabilmesi için tüm diğer olasılıklar dışlanmış olmalı ** Poser Kriterleri, 1983
68 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al. 2001/5 Klinik Muayene MS tanısı için gerekli ek kanıtlar (Atak) bulgusu Baştan 1 progressif BOS (+) VE MR da değişik yerleşimli lezyonlar (MR kanıtı: 9 T2 beyin lezyonu; seyir veya 2 spinal lezyon; veya 4-8 beyin ve 1 spinal lezyon); veya (+) VEP & 4-8 MR da beyin lezyonu; veya (+) VEP & < 4 beyin + 1 spinal lezyon; VE MR da değişik zamanlı lezyonlar veya bir yıl boyunca klinik ilerlemenin sürmesi
69 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al. 2001/5 MS tanısında paraklinik kanıtlar MRG Kriterleri I* Aşağıdaki 4 kriterin 3 ü: 1 Gd+ lezyon veya Gd+ lezyon yoksa 9xT2 hiperintens lezyon 1 infratentoriyal lezyon 1 jukstakortikal lezyon 3 periventriküler lezyon Not: 1 spinal lezyon, beyin lezyonlarından birinin yerine geçer (sp.lezyon: > 3mm; < 2 vertbr. segment; enine kısmi spinal tutulum) * Barkhof et al.1997; Tintore et al 2000.
70 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al MS tanısında paraklinik kanıtlar MRG Kriterleri II zaman içinde dağılım: İlk klinik ataktan en az 3 (2005 te 1) ay sonra yapılan MR da -atakla ilişkisiz yerleşimli Gd (+) lezyon; Bu MR da Gd (+) lezyon yoksa, en az 3 (1) ay sonra yinelenen yeni MR da Gd (+) lezyon / yeni T2 lezyon; MR ilk atağı izleyen 3 ay içinde yapılmışsa, ikincisi en az 3 (1) ay sonra yapılmak üzere yukarıdaki MR kriterlerine uyum
71 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al MS tanısında paraklinik kanıtlar BOS: BOS ta OCB IgG bandları (serumda ), veya IgG indeksi; VEP: Uzamış latans, ancak iyi korunmuş dalga formu (ipsilateral optik sinir tutulumu Ø ).
72 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al Yeni MS Tanı Kriterleri nde yeni olan ne? Klinik yönlendirici & tanı koydurucu! MRI tanı koydurucu! BOS destekleyici VEP destekleyici Klinik kesin; Lab. Destekli... gibi subgruplar yok; MS Spektrum u göz önüne alınmamış; user friendly değil! / Kullanım kolaylığı tartışılabilir!... Hekime (daha erken) MS tanısını koyma yönünde zorlayıcı
73 MS Tanı Kriterleri; McDonald et al Yeni MS Tanı Kriterleri nde yeni olan ne? Hekime (daha erken) MS tanısını koyma yönünde zorlayıcı... Daha erken tanı, DMD ile daha erken tedavi mi demek? DMD: disease modifying drugs = hastalık seyrini değiştiren ilaçlar!?
74 Klinik izole MSS Sendromları Klinik kesin MS e dönüşme oranı * Normal MRG Patolojik MRG 5. yılda * % 3 % yılda ** % 11 (+7 cp ) % 83 (+4 cp ) 14. yılda *** % 19 % (+5 cp ) % 88 % (+8 cp %) * Morrisey, et al.brain, 1993; ** O Riordan, et al, Brain, 1998; *** Brex, et al. NEJM, 2002 cp klinik olosı MS - Poser
75 MS düşünürten klinik izole MSS Sendromlu hastalara McDonald Kriterlerinin uyarlanması McDonald Kriterlerine Poser Kriterlerine göre MS göre MS 3 ayda % 21 % 7 1. yılda % 48 % yılda % 58 % 38 * Dalton, et al. Ann Neurol, 2002
76 MS te prognostik faktörler Görüntüleme Erken dönem MRG bulgularının, Klinik MSS izole sendromlarının klasik MS e dönüşme olasılığını belirlemedeki etkileri Gadolinium tutulumu (++) Lezyon sayısı (++) Lezyon hacmı/yükü (+) Atrofi / Ventriküler genişleme (+) Lezyonların lokalizasyonları (+ PF) Normal görünümlü ak-maddenin durumu?
77 MS te prognostik faktörler Görüntüleme Kısa (ve uzun??) süreli özürlülüğü belirlemede MRG bulgularının rolü Lezyon sayısı (++) Lezyon hacmı/yükü (++) Gadolinium tutulumu (+±) Normal görünümlü ak-maddenin durumu? T1WI kara delikler (+) Atrofi (++) Lezyonların lokalizasyonları???
78 Klinik izole MSS Sendromları Prognostik Faktörler Serum antikor düzeylerine göre KKMS e dönüşüm* Atak geçiren Anti-MOG (-) Anti-MOG (+) Anti-MOG (+) Anti-MBP (-) Anti-MBP (-) Anti-MBP (+) hasta (%) % 23 % 83 % 95 İlk atak ort. Zamanı-ay (%) 45.1 ± ± ± 4.4 IgG indeks 0.4± ± ±0.6 T2W-MR lezyon ort sayısı 4.5± ± ±2.6 *Berger et al, NEJM 2003
79 APOE polimorfizmi - MS ilişkisi MS ortaya çıkışında, seyrinde ve prognozunda APOE4*ε4 allelinin etkisi (+) MS lilerde olumsuz prognoz! * APOE4*ε4 allelinin etkisi (+) MS lilerde prognozu etkilemiyor! ** APOE4*ε2 allelinin etkisi (+) MS lilerde olumlu prognoz!...ve bu etki kadınlar üzerinde *** (*) Sylantiev C. Neurology 1998; Hogh P, Mult Scler 2000; Evangelou N, J Neurol Neurosurg Psychiatry 1999; Chapman J, Arch Neurol 1999; Fazekas F, J Neurol Neurosurg Psychiatry 2000; Masterman T. Mult Scler 2002; Chapman J, Neurology 2001; Fazekas F, Neurology 2001; Enzinger C, Arch Neurol 2003; (**) Ferri C, Neurology 1999; Schmidt S, Am J Hum Genet 2002; Weatherby SJM, Mult Scler 2000; Schreiber K, Mult Scler 2002; Santos et al, Mult Scler 2004 (***) Kantarci et al. Neurology, 2004
80 Fiziksel Özürlülüğün Ölçümü Kurtzke Expanded Disability Status Scale (EDSS) EDSS Normal Ölüm Yatağa bağımlıiıik Bilateral yürüme desteğine gereksinim Tek taraflı yürüme desteği 500 m desteksiz yürüme Hafif özürlülük * Kurtzke. Neurology. 1983;33:1444.
81 EDSS MS e bağlı ölüm Bulbar tutulum Üst ekstr. işlev bozukluğu Yürüme kaybı tam Yürüyüş bozukluğu Yürüyüş için desteğe gereksinim düzeyi Fonksiyonel sistemlerle belirlenen özürlülük düzeyi Wingerchuk et al. Mayo Clin Proc 1997;72:
82 MS te klinik prognostik faktörler Olumlu faktörler Kadın cinsiyet Erken yaşta başlangıç ON veya sensoryel, mono-semptomatik başlangıç EDSS 3 düzeyine ulaşmak için geçen sürenin uzunluğu Ataklarla seyir ve seyrek atak Düşük sosyoekonomik düzey!
83 MS te klinik prognostik faktörler Olumsuz faktörler Erkek cinsiyet Geç yaşta başlangıç Başlangıçta piramidal, serebellar, spinal ve/veya sfinkter Sx Erken dönemde sık atak / ilk iki atak arasında kısa süre İlk 5 yılda orta derecede özürlülüğe ulaşılması Progresif seyir Yüksek sosyoekonomik düzey!
84 Türkiyede MS in doğal gelişimi - Özürlülük - proportion of patients 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, time (years) 40 EDSS 10 EDSS 8 EDSS 6 EDSS 3 Kantarcı, Siva, Eraksoy, et al. Neurology. 1998;51:
85 Türkiyede MS in doğal gelişimi -Yaşam süresine etki - 1 proportion of patient 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 10 time (years) SI SE SE Kantarci, Siva, Eraksoy, et al. Neurology. 1998;51:
86 MS te ayırıcı tanı
87 MS te Ayırıcı Tanı * Vasküler hastalıklar Oto-immun hastalıklar Metabolik Bozukluklar Neoplastik hastalıklar İnfeksiyonlar Genetik sendromlar Kraniyo-servikal lokomotor sistem hast. Psikiyatrik bozukluklar * Noseworthy JH, et al. NEJM, 2000;343:938
88 MS te Ayırıcı Tanı -MRG MS MRG bulguları ile karışabilecek durumlar UBOs / NOB ler! Geniş Wirchow-Robin (perivasküler) aralıkları (Komplike) migren Vaskülitik (primer/sekonder) sendromlar Antifosfolipid sendromu FMF! İleri yaş iskemik dejeneratif değişiklikler Binswanger s! CADASIL
89 MS te Ayırıcı Tanı - İncelemeler Laboratuar; Serum: TKS, ESR, Standart biyokimya B12; TSH; Antikardiyolipin oto-antikorları IgG&M; CRP, ANA, ANCA; ACE, Ca ++ Mikrobiyoloji - Lyme IgG&M, HIV 1+2, Brucella! Çok uzun zincirli yağ asitleri; arylsulfatase; lactate/pyruvate; DNA analizi!
90 MS te Ayırıcı Tanı - İncelemeler Laboratuar; BOS: Rutin inceleme Hücre, protein, glukoz IgG; IgG indeksi; OCB (doğru yöntemle!!!) Sitolojik inceleme!; MBP? Mikrobiyolojik / serolojik inceleme!.
91 MS te Ayırıcı Tanı - İncelemeler Nörofizyolojik incelemeler; EP Vizüel, BAEP, SEP MEP EMG!!!
92 MS - Tedavi
93 MS Tedavisi 1. Destekleyici tedavi 2. Atak tedavisi 3. Semptomatik tedavi / rehabilitasyon 4. Koruyucu hastalık aktivitesini baskılamaya yönelik- tedavi 5. Nöro-protektif tedavi
94 Atak / Akut alevlenme - Tedavi Sadece günlük yaşam aktivitelerini (ADL) engelleyecek derecede orta şiddetli ve, Hastaneye yatırılmayı gerektirecek ağırlıktaki ataklar tedavi edilmeli Tedavi i.v. methylprednisolone veya ACTH IVMP tedavisine yanıtsız ağır ataklarda ya da Devic/Devic-benzeri tablolarda Plasmaferez
95 Atak / Akut alevlenme - Tedavi Tedavi uygulaması Methylprednisolone 1000 mg/gün i.v gün Ambulatuar tedavide 1 g IVMP ml % 5 Dx suda serumda 1-2 saat içinde iv perfüzyonla verilmekte IVMP sonrası oral steroid kullanımı koşul değil İ.Ü.Cerrahpaşa MS Kliniğinde uygulanmıyor + Proton pompası blokerleri; tatsız-tutsuz diet! ACTH uygulaması: 28 günde total 12 mg i.m.
96 Semptomatik Tedavi Spastisite - baclofen, tizanidine, fizyoterapi Fatigue SSRI lar, amantadine, modafinil, aspirin Ağrı valproate, gabapentin, baclofen, fizyoterapi Ür. sfinkter kusuru - farmakolojik, botox, TAK Tremor DBS; cerrahi!
97 Semptomatik Tedavi Cinsel sorunlar sildenafil, papaverine, lubrikanlar Vertigo ondansetron, vd Depresyon antidepresanlar (SSRI lar / SNRI lar) Patolojik ağlama /gülme SSRI lar Epileptik nöbet anti-konvülzif ilaçlar (VA, GB, TPX, Levetiracetam)
98 MS te uzun süreli tedaviler
99 Uzun süreli MS tedavilerine karar verilmesini etkileyen etkenler: - hastalık özellikleri; -hasta; - hasta uyumu; - hasta ailesi; - ilaç yan etkileri; -Diğer... -hekim; -diğer hekimler!; -medyaetkisi!; -ekonomikboyut/ sosyal güvence varlığı; - ilaç firmalarının etkisi! -Diğer?
100 MS te uzun süreli tedaviler İmmunmodulatuar tedaviler Interferonlar - Interferon β-1a (Rebif, Avonex ) -Interferon β-1b (Betaferon ) Glatiramer-acetate (Copaxone ) Natalizumab (Tysabri ) İmmunsupressif tedaviler Mitoxantrone Cyclophosphamide Azathioprine Methotrexate
101 Microdemet teknikleri ve MS! Hastalıkların - MS in, Ortaya çıkması Seyri / ağırlığı / prognozu Tedavilere alınacak yanıtın belirlenmesi
102 Microdemet teknikleri ve MS! MS te, tedavilere alınacak yanıtın belirlenmesi!
103 Microdemet teknikleri ve MS! INF β-1b kullanan RR MS lilerde mikrodemet tekniği ile gen expresyon profilinin araştırılması Amaç: tedaviye yanıt +/- hastaların fenotiplerinin belirlenmesi R p Yanıt: - MR aktivitesi: / -Klinik: / -NAb-/+ INF β-1b ile regüle olan gen sayısı: 112 (exvivo: 25; invitro: 87) Bazı genler tedaviye yanıtsız olanlarda tedavi öncesi de eksprese olmazken, bazıları NAb geliştikten sonra eksprese Sonuç: Erken dönemde tedavi yanıtını belirleyebilme! * Sturzebecher et al, Brain 2003
104 Bireye indirgenmiş kanıta dayalı tıp Hastalıklara yönelik moleküler özellikler: Bazı aynı kabul edilen hastalıkların farklı moleküler subtipleri olabilir -> moleküler tanı Hastalığa özgün genetics/genomics Tedavi-ilaçlara yönelik moleküler özellikler: ilaç-metabolizması, ilaç-transportu, etki mekanizması vb değişkenlerle ilişkili tedavi yanıtının belirlenmesi Pharmacogenetics/genomics
105 Bireye indirgenmiş kanıta dayalı tıp GeneChip - Technology gene expression profile
106 Bireye indirgenmiş kanıta dayalı tıp Kaynak: Nature Reviews Drug Discovery, 1, 308, April 2002 / J Reischl den
107 Hastalıkların tanınması ve anlaşılmasında yeni teknolojilerin kullanımı Genomics Proteomics Data Analysis Metabolomics
Progresif Multipl Skleroz. Ayşe Kocaman
Progresif Multipl Skleroz Ayşe Kocaman Lublin ve Reingold Neurology 1996 MS in klinik formları Relapsing- Remiting Sekonder- Progresif Primer- Progresif Progresif- Relapsing Lyon MS Doğal Seyir Grubu Relapsing-
DetaylıMULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık
MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık MS Hasta Okulu 28.05.2013 Multipl skleroz (MS) hastalığını basitçe, merkezi sinir sistemine
DetaylıProf.Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acibadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD
Prof.Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acibadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD Santral sinir sisteminde farklı zamanlarda farklı bölgelerde ortaya çıkan belirti ve bulguların varlığı 1868 Charcot 1936 Marburg
DetaylıMS da klinik tanı kriterleri Mc Donald 2017 kriterleri neler getiriyor? Dr. Hüsnü Efendi
MS da klinik tanı kriterleri Mc Donald 2017 kriterleri neler getiriyor? Dr. Hüsnü Efendi MS; 150 yılı aşan bilgi birikimi? Brain. 2018;141(12):3482-3488. Brain. 2018;141(12):3482-3488. Charcot 1868 MS
DetaylıMS de YENİ TANI KRİTERLERİ
TARİH : 30 KASIM 2011, ÇARŞAMBA SAAT : 11:30 13:00 OTURUM TİPİ : ÇALIŞTAY ÇALIŞTAY ADI : MULTIPL SKLEROZ ÇALIŞTAYI KREDİSİ : KREDİSİZ ÇALIŞTAY PROGRAMI KONU BAŞLIĞI: Tüm yönleriyle MS'de yenilikler MS
DetaylıHOŞGELDİNİZ. Dr. Dilek İnce Günal Nöroloji AD Öğretim Üyesi
HOŞGELDİNİZ Dr. Dilek İnce Günal Nöroloji AD Öğretim Üyesi Multipl Skleroz (MS) nedir? n Kronik, potansiyel olarak kişiye zorluk çıkarabilecek n Merkezi sinir sistemini (beyin ve omurilik) etkileyen bir
DetaylıNe zaman MS? Ne zaman MS değil?
KLİNİK İZOLE SENDROM Ne zaman MS? Ne zaman MS değil? Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Klinik İzole Sendrom (KİS) CHAMPS BENEFIT OWIMS PRECISE Optik nörit / Transvers Miyelit / Beyin sapı sendromu Serebellar /
DetaylıMS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır.
Fzt. Damla DUMAN MS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir. 1822 de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır. Kuvvetsizlik, spastisite, duyusal problemler, ataksi
DetaylıÇocukluk çağı santral sinir sistemi demiyelinizan hastalıkları. Prof.Dr. Sebahattin VURUCU
Çocukluk çağı santral sinir sistemi demiyelinizan hastalıkları Prof.Dr. Sebahattin VURUCU Santral sinir sistemi demiyelinizan hastalıkları Genetik olarak yatkın kişilerde Çevresel etkenler tarafından tetiklenen
DetaylıTÜRKİYE - Multipl Skleroz. R. Erdem Toğrol Prof.Dr. Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul
TÜRKİYE - Multipl Skleroz R. Erdem Toğrol Prof.Dr. Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul - 2019 Türkiye de MS hastaları Multipl Skleroz un (MS) Türkiye de orta düzeyde bir prevalansı olduğu ifade edilmekte
DetaylıADEM ve NMO da tedavi algoritması. Prof. Dr. Gülşen Akman-Demir Uludağ Nöroloji Günleri, 2011
ADEM ve NMO da tedavi algoritması Prof. Dr. Gülşen Akman-Demir Uludağ Nöroloji Günleri, 2011 Hangisi ADEM? 28 y K, 15 gündür ÜSYİ Konuşamama + apraksi 5 yıl önce ON 3 yıl önce diplopi + ataksi 11 y E,
DetaylıKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti nde Multipl Skleroz Fenotipi ve Frekansı. Dr. Sıla Usar İncirli
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti nde Multipl Skleroz Fenotipi ve Frekansı Dr. Sıla Usar İncirli silausar@gmail.com Kıbrıs adası Akdeniz in doğusunda, 34-35. enlemde KIBRIS ın İKLİMİ Yarı kurak, bol güneşli
DetaylıRADYOLOJİK İZOLE SENDROM VE TANI KRİTERLERİ. Dr Serpil DEMİRCİ SDÜTF-NR 2019
RADYOLOJİK İZOLE SENDROM VE TANI KRİTERLERİ Dr Serpil DEMİRCİ SDÜTF-NR 2019 Prevalence of multiple sclerosis, by sex and age group, British Columbia, 2009/2010, BC Administrative Data Project Marrie RA.
DetaylıMultipl Sklerozda Görsel Uyandırılmış Potansiyel İncelemesinin Klinik ve Prognostik Önemi
ORIGINAL ARTICLE Multipl Sklerozda Görsel Uyandırılmış Potansiyel İncelemesinin Klinik ve Prognostik Önemi The Benefits of Visual Evoked Potential Examination in the Diagnosis and Prognosis Of Multiple
DetaylıBOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ Suna ve İnan Kıraç Vakfı Nörodejenerasyon Araştırma Laboratuvarı Tel/ Fax: 0212 359 72 98 www.alsturkiye.org HASTA BİLGİLERİ Hasta adı-soyadı : Cinsiyeti : Kadın Erkek Doğum tarihi
DetaylıJournal of Neurological Sciences [Turkish] 24:(2)# 11; ,
Journal of Neurological Sciences [Turkish] 24:(2)# 11;135-143, 2007 http://www.jns.dergisi.org/text.php3?id=162 Araştırma Yazısı Özet Multipl Skleroz'da Doğal Seyir ve Klinik Prognostik Özellikler Nur
DetaylıMYELİT MYELOPATİ. Dr. Batuhan KARA TNRD NÖRORADYOLOJİ DİPLOMASI 2. DÖNEM 3.KURSU ANA KONU: TRAVMA VE DEJENERASYON
MYELİT MYELOPATİ Dr. Batuhan KARA TNRD NÖRORADYOLOJİ DİPLOMASI 2. DÖNEM 3.KURSU ANA KONU: TRAVMA VE DEJENERASYON Myelopati (idiopatik) Transvers Myelit Klinik Prezantasyon Komplet : Lezyonun altında motor
DetaylıMS ve Kranyal MR da MS Benzeri lezyonları olan olgularda D vitamini, B 12, Folat düzeyi ve otoantikorların değerlendirilmesi
MS ve Kranyal MR da MS Benzeri lezyonları olan olgularda D vitamini, B 12, Folat düzeyi ve otoantikorların değerlendirilmesi Şule Aydın Türkoğlu 1, Muhammed Nur Öğün 1, Şeyda Karabörk 2, Serpil Yıldız
DetaylıProf. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD
Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD ADEM RİS KİS NMO MADEM ARDEM LETM rletm ON ron RİON HURST MS CRİON MARBURG BALO SCHİLDER Tümefaktif MS CIDOMS Toplam 1525
DetaylıMultipl skleroz (MS), erişkinlerde en sık görülen merkezi sinir sistemi bozukluklarından biridir ve dünyada yaklaşık 2.
Multipl skleroz (MS), erişkinlerde en sık görülen merkezi sinir sistemi bozukluklarından biridir ve dünyada yaklaşık 2.5 milyon kişiyi etkilemektedir. MS, beynin görme, konuşma, yürüme fonksiyonlar üzerindeki
DetaylıGörüntüleme Yöntemleri
SSS İNFLAMATUAR HASTALIKLARI Prof. Dr. Cem ÇALLI Ege University Medical Faculty Dept. of Radiology Neuroradiology Section Izmir, TURKEY İnflamasyon: Dokunun hasara karşı immun cevabı: Enfeksiyöz ajan Antikor
DetaylıNÖROBEHÇET TEDAVİ ALGORİTMASI. Prof. Dr. SABAHATTİN SAİP İ.Ü.CERRAHPAŞA T.F. NÖROLOJİ AD TND NÖROBEHÇET ÇALIŞMA GRUBU
NÖROBEHÇET TEDAVİ ALGORİTMASI Prof. Dr. SABAHATTİN SAİP İ.Ü.CERRAHPAŞA T.F. NÖROLOJİ AD TND NÖROBEHÇET ÇALIŞMA GRUBU BenediktosAdamantiades (1875 1962) BEHÇET HASTALIĞI TANI KRİTERLERİ A.Tekrarlayıcı
DetaylıNörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler
46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ, 2010 Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler Dr.Canan Yücesan Ankara Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Akış Sitokinler ve depresyon Duygudurum bozukluklarının
DetaylıGünümüzde Multipl Skleroz Tedavisi ve Tedavi Yol Haritası. İnterferonlar ve Glatiramer Asetat
Günümüzde Multipl Skleroz Tedavisi ve Tedavi Yol Haritası İnterferonlar ve Glatiramer Asetat Dr Serpil BULUT Uluslararası Türk Dünyası Multipl Skleroz Kongresi 14-17 Şubat 2019 Ankara n engl j med 378;2
Detaylı28.02.2015. Sarkoidoz. MSS granülomatozları. Sarkoidoz. Sarkoidoz. Granülom / Granülomatoz reaksiyon
Granülom / Granülomatoz reaksiyon Non-enfektif granülomatozlar: Sinir sistemi tutulumu ve görüntüleme Küçük nodül Bağışıklık sisteminin, elimine edemediği yabancı patojenlere karşı geliştirdiği ve izole
DetaylıMODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA. Amaç. Öğrenme Kazanımları: Kapsam
MODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA Amaç Temel ve klinik farmakolojinin, otonom ve otakoid sistemde ilaç etkisinin, doku hasarı, tamiri ve rejenerasyonunun, patolojik ve genetik tanıda kullanılan
DetaylıGAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 3 DERSLERİ
GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 3 DERSLERİ Konu: Nörolojik bilimlere giriş Amaç: Merkezi ve Periferik Sinir Sistemi nin çalışma prensiplerini ve ilgili klinik durumları anlamak. Serebrum,serebellum,
Detaylıİ.Ü.CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ABD
MS NASIL BİR HASTALIKTIR? KİMLERDE, NEDEN VE NASIL GELİŞİR? Prof.Dr.Ayşe ALTINTAŞ İ.Ü.CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ABD ŞİŞLİ ETFAL HASTANESİ, 2014 MULTİPL SKLEROZ (MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri
DetaylıErken başlangıçlı multipl skleroz
Türk Pediatri Arşivi 2006; 41: 167-72 Erken başlangıçlı multipl skleroz Early onset multipl sclerosis Bülent Kara 1, Kubilay Aydın 2, Burak Tatlı 3, Ahmet Yaramış 4, Ceren Yılmaz 5, Nur Aydınlı 3, Mine
DetaylıDemansta görüntülemenin rolü Dr.Ercan Karaarslan Acıbadem Üniversitesi
Demansta görüntülemenin rolü Dr.Ercan Karaarslan Acıbadem Üniversitesi Ana başlıklar Demans nedenleri Normal yaşlanma bulguları Radyolojik görüntüleme yöntemleri Demansta radyolojik belirleyici bulgular
DetaylıYayınevi / Publishing House
Dizgi Hazırlık: Galenos Yayınevi Genel Koordinatör: Ecz. İbrahim ÇEVİK Multipl Sklerozda Tanı ve Tedavi kılavuzu kitabının basım ve yayın hakları Galenos Yayınevi ne aittir. Bu kitabın hiç bir bölümü yayıncının
DetaylıOTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI
OTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI İmmun kökenli nöropatiler İmmun kökenli nöropatiler immunsüpresif ve immunmodulatuvar tedavilere yanıt veren hastalıklardır İmmun atak periferik sinirin
DetaylıAd Soyad:.. Çalıştığı yer:.
Ad Soyad:.. A Çalıştığı yer:. 1. Multipl skleroz ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Motor ve serebellar başlangıç kötü prognostik kriterdir b) İlk ataklar arasındaki sürenin kısa olması
DetaylıNÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
NÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Dersin Kodu ve Adı NMH 501 Musküler Distrofiler Dersin ECTS Kredisi 5 Prof.Dr.Haluk Topaloğlu Musküler distrofilerin sınıflaması, çocukluk çağında
DetaylıEpilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;
Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak
DetaylıMS TE BESLENME VE EGZERSİZ. Dr. Özlem Taşkapılıoğlu
MS TE BESLENME VE EGZERSİZ Dr. Özlem Taşkapılıoğlu «Besinler ilacınız, ilacınız besininiz olsun.» MS te beslenme hakkında mitler-gerçekler «Daha fazla fiziksel aktivite ve egzersiz, daha az oturma süresi!»
DetaylıAİLESEL MULTİPL SKLEROZ HASTALARININ DEMOGRAFİK VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ İLE CARTER ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ANABİLİM DALI AİLESEL MULTİPL SKLEROZ HASTALARININ DEMOGRAFİK VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ İLE CARTER ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI (UZMANLIK TEZİ) Dr. M.
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıNeuromyelitis optica spektrumu hastalıkları ve AQP4-Ab pozitif/negatif hastalıkların klasifikasyonu ve patogenezi
Neuromyelitis optica spektrumu hastalıkları ve AQP4-Ab pozitif/negatif hastalıkların klasifikasyonu ve patogenezi Dr. Münife Neyal SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AbD Uluslararası Türk Dünyası
DetaylıDemiyelizan nörolojik hastalıklar ve Nöroborelyoz: Dr.Meltem I ıkgöz TA BAKAN
Demiyelizan nörolojik hastalıklar ve Nöroborelyoz: Dr.Meltem I ıkgöz TA BAKAN Demiyelinizan hastalıklar Sinir sistemindeki nöronlarda myelin kılıfı hasarı sonucu meydana gelen hastalıkların genel ismidir.
DetaylıDoç Dr. Recai Türkoğlu MS Hasta Okulu 27.05.2013
Doç Dr. Recai Türkoğlu MS Hasta Okulu 27.05.2013 DÜNYA MULTİPL SKLEROZ GÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN! 26 MAYIS 2013. Multipl skleroz (MS), erişkinlerde en sık görülen merkezi sinir sistemi bozukluklarından biridir
DetaylıSerebrovasküler hastalıklar
Serebrovasküler hastalıklar İnme beyine giden kanın aniden kesintiye uğraması sonucunda gelişir. Ani olarak ortaya çıkar. Tüm dünyada kanser ve kalp hastalıklarından sonra en sık ölüm nedenidir. Ayrıca
DetaylıMS ve Uyarılmış Potansiyeller. Nefati Kıylıoğlu Adnan Menderes Üniversitesi Nöroloji AD Aydın
MS ve Uyarılmış Potansiyeller Nefati Kıylıoğlu Adnan Menderes Üniversitesi Nöroloji AD Aydın Uluslararası Türk Dünyası Multipl Skleroz Kongresi Ankara 2019 Sunum seyri Uyarılmış potansiyel nedir, nasıl
DetaylıMajör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi
Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Mesut YILDIZ, Sait ALİM, Sedat BATMAZ, Selim DEMİR, Emrah SONGUR Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı
DetaylıMULTİPL SKLEROZ (MS)
MULTİPL SKLEROZ (MS) Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları
DetaylıNörosifiliz: çok merkezli çalışma sonuçları
Nörosifiliz: çok merkezli çalışma sonuçları Derya Öztürk Engin, Hakan Erdem, Hülya Tireli, Rodrigo Hasbun, Seniha Şenbayrak, Fatma Sırmatel, Abdullah Umut Pekok, Andrea Gombos, Botond Lakatos, İlker İnanç
DetaylıGEÇİCİ İSKEMİK ATAK: Görüntüleme Gerekli mi? Prof. Dr. Cem ÇALLI
GEÇİCİ İSKEMİK ATAK: Görüntüleme Gerekli mi? Prof. Dr. Cem ÇALLI Geçici İskemik Atak (GİA): Kan akımının azalmasına bağlı Geçici nörolojik defisit atağı Semptomlar 24 saatten az Semptom süresi genellikle
DetaylıNöroloji alanında güncel gelişmelerin olduğu konularda seminer Nöroloji Uzmanlık Öğrencileri tarafından sunulur.
NÖR 23 NÖROLOJİ Dr. Ali Kemal ERDEMOĞLU /1 Dr. Ersel DAĞ /2 Dr. Yakup TÜRKEL /3 KOD DERS ADI ÖÜ T P KREDİ AKTS NOR 7001 MAKALE SAATİ Nöroloji alanında yabancı dergilerde güncel gelişmelere yönelik yayınlanan
DetaylıMULTiPL SKLEROZ TANI ve TEDAVi KILAVUZU 2016
MULTiPL SKLEROZ TANI ve TEDAVi KILAVUZU 2016 MULTİPL SKLEROZ TANI ve TEDAVİ KILAVUZU 2016 ISBN: 978-605-89294-4-9 Basım Tarihi: Galenos Yayınevi, İstanbul, 17.11.2016 Multipl Skleroz Tanı ve Tedavi Kılavuzu
DetaylıBaşarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme
Başarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme Prof. Dr. Işın ÜNAL ÇEVİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Duyu Muayenesinde Lezyonun lokalizasyonu Serebrospinal
Detaylıve SSS nin Diğer Demiyelinizan Hastalıkları
MULTİPL SKLEROZ ve SSS nin Diğer Demiyelinizan Hastalıkları Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman sclerose en plaque Jean Martin Charcot, 1868 omurilik ve beyin sapının renksiz bölümlerinde atrofiyle birlikte
DetaylıPRİMER BAŞAĞRILARI Semptomdan tanıya gidiş Migren ve Gerilim Başağrıları
PRİMER BAŞAĞRILARI Semptomdan tanıya gidiş Migren ve Gerilim Başağrıları Dr. Aksel Siva Nöroloji Anabilim Dalı ve Baş Ağrısı Kliniği İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Istanbul GÜNCEL TIP AKADEMİSİ 17 19 Nisan
DetaylıGebede HSV İnfeksiyonu. Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü
Gebede HSV İnfeksiyonu Dr. Süda TEKİN KORUK Koç Üniversitesi Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Olgu 14 günlük, erkek bebek Şikayeti: Sol kol ve bacakta kasılma, emmeme Hikaye:
DetaylıGİRİŞ MULTİPL SKLEROZDA GÖRÜNTÜLEME. MS ve MRG. 2010 McDonald Kriterleri. 2010 McDonald Kriterleri 01.03.2015. Dr. A.Yusuf Öner
GİRİŞ MULTİPL SKLEROZDA GÖRÜNTÜLEME Dr. A.Yusuf Öner GAZI ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ A.D. MS Batılı ülkelerde genç erişkinlerde SSS de en sık görülen kronik enflamatuar demiyelinizan hastalıktır.
DetaylıBugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
DetaylıMigren hastasının tedavi öncesi değerlendirimi
Migren tedavisi Migren hastasının tedavi öncesi değerlendirimi Tanıyı doğrulama Genel-fiziki değerlendirme Migren ataklarının özellikleri! Tetik faktörler Atak fazları & semptomları en çok rahatsızlık
DetaylıPERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları
PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Perinatal dönemde herpesvirus geçişi. Virus Gebelik sırasında Doğum kanalından Doğum
DetaylıTFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni Cilt/Vol.:1 Sayı/Issue:6 Aralık/December2015 www.norofzt.org
TFD Nörolojik Fizyoterapi Grubu Bülteni Cilt/Vol.:1 Sayı/Issue:6 Aralık/December2015 www.norofzt.org 31. Avrupa Multipl Sklerozda Tedavi ve Araştırma Komitesi Kongresi İzlenimleri Prof.Dr. Arzu Razak Özdinçler,
DetaylıÖĞRENİM HEDEFLERİ Öğrenciler 3. sınıfın sonunda;
3. SINIF VE Bu sınıfta öğrencilere, yaşamın evreleri içinde ve organ sistemleri temelinde hastalık oluşumunun genel özellikleri, nedenleri, temel mekanizmaları, patolojik bulguları, laboratuvar ve görüntüleme
DetaylıMultipl Sklerozda Klinik ve Demografik Özellikler
O.M.Ü. T p Dergisi 21(4): 149 155, 2004 Dr. Murat TERZ, Dr. Musa K. ONAR Ondokuz May s Üniversitesi T p Fakültesi Nöroloji Anabilim Dal, SAMSUN Multipl skleroz, inflamatuar aktiviteyle ilgili olarak belirgin
DetaylıTİROİDİTLERDE AYIRICI TANI. Doç.Dr.Esra Hatipoğlu Biruni Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Diabet Bilim Dalı
TİROİDİTLERDE AYIRICI TANI Doç.Dr.Esra Hatipoğlu Biruni Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Diabet Bilim Dalı Tiroidit terimi tiroidde inflamasyon ile karakterize olan farklı hastalıkları kapsamaktadır
DetaylıKuzey Kıbrıs ta MS Tanı ve Tedavi İmkanları Gelecekte Ortak Neler Yapabiliriz? Dr. Sıla Usar İncirli
Kuzey Kıbrıs ta MS Tanı ve Tedavi İmkanları Gelecekte Ortak Neler Yapabiliriz? Dr. Sıla Usar İncirli silausar@gmail.com MS de Tanı Amaç: -Erken Tanı -Doğru Tanı -Erken Tedavi -Gerektiğinde, zamanında tedavi
DetaylıNöropatik Ağrı Tedavi Algoritması
6. ULUDAĞ NÖROLOJİ GÜNLERİ Mart 2011 - BURSA Nöropatik Ağrı Tedavi Algoritması Dr. Aslı Tuncer Kurne Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Nöropatik Ağrı -Tanım Somatosensorial sistemi
DetaylıT.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ANABİLİM DALI
T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ANABİLİM DALI ATAK DÖNEMİNDEKİ MULTİPL SKLEROZ OLGULARINDA BEYİN OMURİLİK SIVISI TAU PROTEİNİ DÜZEYLERİ, BEYİN OMURİLİK SIVISI İMMÜN PARAMETRELERİ VE
DetaylıFEBRİL NÖBETLER. Doç Dr. Sema Saltık
FEBRİL NÖBETLER Doç Dr. Sema Saltık FEBRİL NÖBETLER (FN)- TANIM FEBRİL NÖBET (FN): 6 ay- 5 yaş arası çocuklarda, santral sinir sistemi enfeksiyonu veya başka bir etken bulunmaması koşuluyla ateşle birlikte
DetaylıVİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ
VİRUS HASTALIKLARINDA TANI YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Koray Ergünay MD PhD Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Viroloji Ünitesi Viral Enfeksiyonlar... Klinik
DetaylıRejin Kebudi, Samuray Tuncer, Omer Gorgun, F. Betul Cakır, Sema Bay Büyükkapu, Inci Ayan, Gönül Peksayar, Fulya Yaman Ağaoğlu, Emin Darendeliler
Rejin Kebudi, Samuray Tuncer, Omer Gorgun, F. Betul Cakır, Sema Bay Büyükkapu, Inci Ayan, Gönül Peksayar, Fulya Yaman Ağaoğlu, Emin Darendeliler İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi & Onkoloji
DetaylıKAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD
KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme
DetaylıDERS ADI STATÜ Teorik+Uygu lama. 1 FTR 518 Egzersiz fizyolojisi Z saat 2 FTR 501 Ortopedik saat 4 FTR 522 Nörolojik Reh.
DERS PLANI 1. YARIYIL SIRA DERS KODU DERS ADI STATÜ Teorik+Uygu lama KREDİ AKTS 1 FTR 518 Egzersiz fizyolojisi Z 2+2 3 7.5 saat 2 FTR 501 Ortopedik S 2+2 3 7.5 rehabilitasyon 1 saat 3 FTR 520 Kardiyopulmoner
DetaylıDr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi
Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi 1 Öğrenme hedefleri Metastazların genel özellikleri Görüntüleme Teknikleri Tedavi sonrası metastaz takibi Ayırıcı tanı 2 Metastatik Hastalık Total
DetaylıAnti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması. Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Anti-HIV Pozitif Bulunan Hastada Kesin Tanı Algoritması Doç. Dr. Kenan Midilli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Testler farklı amaçlarla uygulanabilir: - Tanı, tarama, doğrulama,
DetaylıProf. Dr. Hüseyin Yorgancıgil
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HAREKET SİSTEMİ, NÖROPSİKİYATRİ V. DERS KURULU (16 MART 2015 17 NİSAN 2015) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ
DetaylıYukarı Fırat Bölgesinde Multipl Skleroz Tanısı İle İzlenen Hastaların Klinik ve Demografik Özellikleri
Fırat Tıp Dergisi 2011;16(2): 84-90 Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Yukarı Fırat Bölgesinde Multipl Skleroz Tanısı İle İzlenen Hastaların Klinik ve Demografik Özellikleri Serpil BULUT 1, Hakverdi
DetaylıProf. Dr. Hüseyin Yorgancıgil
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HAREKET SİSTEMİ, NÖROPSİKİYATRİ V. DERS KURULU (17 MART 2014 18 NİSAN 2014) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ
DetaylıKüçük Damar Hastalığı; Semptomatoloji. Kürşad Kutluk Dokuz Eylül Üniversitesi 27 Mayıs 2017, İzmir
Küçük Damar Hastalığı; Semptomatoloji Kürşad Kutluk Dokuz Eylül Üniversitesi 27 Mayıs 2017, İzmir KÜÇÜK DAMAR HASTALIĞINDA KLİNİK BULGULAR Yok Özel fokal nöroloik semptomlar Sinsi gelişen global nörolojik
DetaylıTip 1 diyabete giriş. Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü
Tip 1 diyabete giriş Prof. Dr.Mücahit Özyazar Endokrinoloji,Diyabet,Metabolizma Hastalıkları ve Beslenme Bölümü ENTERNASYONAL EKSPER KOMİTE TARAFINDAN HAZIRLANAN DİABETİN YENİ SINIFLAMASI 1 - Tip 1 Diabetes
DetaylıRejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak
Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Zeliha Korkmaz Dişli 1, Necla Tokgöz 2, Fatma Ceyda Akın Öçalan 3, Mehmet Fa>h Korkmaz 4, Ramazan Bıyıklıoğlu 2 1 Anesteziyoloji Bölümü, Malatya Devlet Hastanesi 2
DetaylıMultipl Myeloma da PET/BT. Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD
Multipl Myeloma da PET/BT Dr. N. Özlem Küçük Ankara Üniv. Tıp Fak. Nükleer Tıp ABD İskelet sisteminin en sık görülen primer neoplazmı Radyolojik olarak iskelette çok sayıda destrüktif lezyon ve yaygın
DetaylıProf. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu
Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Tedavi hedefleri HIV e bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmak Viral yükü maksimal ve en uzun süreli şekilde bastırmak. İmmun
DetaylıELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI
ELEKTROMYOGRAFİ (EMG) ve SİNİR İLETİ HIZI EMG Kayıt Elektrotları 1- İğne Elektrot 2- Yüzey Elektrot Kas ve sinirlerin testi EMG Sinir ileti hızı Özel testler(tekrarlayıcı sinir uyarısı ve tek sinir lifi
DetaylıProf.Dr.Nebahat Taşdemir, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD,Diyarbakır
Multipl Skleroz Prof.Dr.Nebahat Taşdemir, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD,Diyarbakır SSS nin beyaz cevherini tutan ilerleyici,inflamatuar ve demiyelinizan hastalık olan Multipl Skleroz(MS)
DetaylıProf. Dr. Demir Budak. Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten
Prof. Dr. Demir Budak Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DÖNEM III DERS KURULU 3 TIP 331-SİNİR SİSTEMİ VE LOKOMOTOR SİSTEM Başlama Tarihi: 30.11.15 Bitiş Tarihi:
DetaylıREHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
REHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 1 2 3 4 ANTİRETROVİRAL TEDAVİ HIV eradiksayonu yeni tedavilerle HENÜZ mümkün değil
DetaylıKAYNAK:Türk hematoloji derneği
KAYNAK:Türk hematoloji derneği HİT, heparinin tetiklediği bir immün yanıt sonucu, trombositlerin antikor aracılı aktivasyonu ve buna bağlı tüketimi ile oluşan, trombositopeni ve tromboz ile karakterize
DetaylıHiperlipidemiye Güncel Yaklaşım
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sık Görülen Kardiyolojik Sorunlarda Güncelleme Sempozyum Dizisi No: 40 Haziran 2004; s. 69-74 Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım Prof. Dr. Hakan
DetaylıRA Hastalık Aktivitesinin İzleminde Yeni Biyobelirteçler Var mı? Dr. Gonca Karabulut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji Bilim Dalı
RA Hastalık Aktivitesinin İzleminde Yeni Biyobelirteçler Var mı? Dr. Gonca Karabulut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji Bilim Dalı Biyobelirteç Nedir? Normal biyolojik süreçler, patolojik süreçler
DetaylıMULTİPL SKLEROZLU HASTALARDA YORGUNLUĞUN DENGE ÜZERİNE ETKİSİ. Fizyoterapist Harun ALĞANTEKİN
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON YÜKSEK LİSANS PROGRAMI MULTİPL SKLEROZLU HASTALARDA YORGUNLUĞUN DENGE ÜZERİNE ETKİSİ Fizyoterapist Harun ALĞANTEKİN
DetaylıSSS Enfeksiyonlarının Radyolojik Tanısı. Dr. Ömer Kitiş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Nöroradyoji
SSS Enfeksiyonlarının Radyolojik Tanısı Dr. Ömer Kitiş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Nöroradyoji Nöroradyoloji de;doku kontrast mekanizmaları T1/T2/PD; T1-T2 relaksasyon zamanları
DetaylıMotor Nöron ve Kas Hastalıkları. Uzm Dr Pınar Gelener
Motor Nöron ve Kas Hastalıkları Uzm Dr Pınar Gelener Genel Bilgiler Vücudun herhangi bir bölümünde kas kuvveti azalması: parezi Tam kaybı (felç) : paralizi / pleji Vücudun yarısını tutarsa (kol+bacak)
DetaylıBipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017
Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 AÇIKLAMA 2012-2017 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var,
DetaylıHEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MULTİPL SKLEROZ VE BAKIMI KONUSUNDA BİLGİ DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MULTİPL SKLEROZ VE BAKIMI KONUSUNDA BİLGİ DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Hemşire
DetaylıMultipl Skleroz da semptomatik tedavi
Multipl Skleroz da semptomatik tedavi Spastisite ve tremorun tedavisi Dr. Muammer KORKMAZ Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği 1 Multipl skleroz (MS) santral sinir
DetaylıDural AVF lerde Tedavi. Prof.Dr.Saruhan Çekirge Bayındır Hastanesi Koru Hastaneleri Ankara
Dural AVF lerde Tedavi Prof.Dr.Saruhan Çekirge Bayındır Hastanesi Koru Hastaneleri Ankara İntrakraniyal dural AVF Dural arterler ile dural venöz sinüsler veya kortikal venler arası patolojik şantlardır.
DetaylıT.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ANABİLİM DALI
T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NÖROLOJİ ANABİLİM DALI BEYİN SAPI TUTULUŞU OLAN KLİNİK İZOLE SENDROM VE MULTİPL SKLEROZ HASTALARINDA NÖROSENSORİYAL, NÖROFİZYOLOJİK VE MANYETİK REZONANS GÖRÜNTÜLEME
DetaylıT. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HAREKET SİSTEMİ, NÖROPSİKİYATRİ DERS KURULU
T. C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013 2014 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM III HAREKET SİSTEMİ, NÖROPSİKİYATRİ DERS KURULU ( 5. ) DERS KURULU DERS PROGRAMI T. C. MUĞLA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
DetaylıMultipl skleroz, santral sinir sisteminin en sık görülen inflamatuar demyelinizan
MULTİPL SKLEROZ Dr. Fuldem Yıldırım Dönmez Genel Bilgiler Multipl skleroz, santral sinir sisteminin en sık görülen inflamatuar demyelinizan hastalığı olarak tanımlanır. Erişkinlerde nontravmatik özürlülüğün
Detaylı09:50 10:00 Isınma Ölçmeden Olmaz Dr. Serkan Özakbaş. 10:00 10:20 Ölçmenin Tarihinden Öğrendiklerimiz, EDSS de puanlama Dr.
19 Mayıs 2018 09:00 09:50 Kayıt ve İzmir Kahvaltısı 09:50 10:00 Isınma Ölçmeden Olmaz Dr. Serkan Özakbaş 10:00 11:40 EDSS Neurostatus Oturum Başkanları: Dr. Yeşim Beckmann, Dr. Hüsnü Efendi 10:00 10:20
DetaylıMultipl Skleroz Tedavisi
Multipl Skleroz Tedavisi Gülşen AKMAN DEMİR İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, İstanbul Multipl Skleroz (MS) sıklıkla genç erişkinleri etkileyen, merkezi sinir sisteminin
DetaylıLOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ
LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek
DetaylıYoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon
Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon Dr.Canan Aykut Bingöl Yeditepe Üniversite Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Kardiak Arrest 200 000-375 000 kardiak arrest/yıl (ABD) %20 spontan dolaşım sağlanıyor
Detaylı