Hazır Değerlerin Dönem Sonu Uygulaması:

Transkript

1 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Hazır Değerlerin Dönem Sonu Uygulaması: KASA HESABI Değerleme ve Envanteri: Türk parası mevcudu itibari değer, yani paraların üzerinde yazılı olan değerler üzerinden değerlenir. Yabancı paralar ise Türk parası karşılığı üzerinden değerlenir ve izlenir. Her iş günü sonunda işletme kasasındaki para sayılır. Hesaptaki tutar ile aynı olup olmadığı kontrol edilir. Burada muhasebe dışı envanter ile muhasebe için envanter karşılaştırılır. Burada fazlalık yada eksiklikler çıkabilir. Eksiklik Nedenleri: - Ödeme kaydının eksik yapılması ya da hiç yapılmaması, - Fazla para verilmesi, - Eksik para alınması, - Sorumlu kişilerin para alması Fazlalık nedenleri ise; - Tahsil kaydının eksik yapılması ya da hiç yapılmaması, - Fazla para alınması, - Eksik para ödenmesi, - İşletmeyle ilgisiz bir paranın kasaya konması. Kasada meydana gelen farkların araştırma sonucunda aynı gün belirlenmesi halinde gerekli düzeltme kayıtları yapılır. Eğer kasada meydana gelen fark aynı gün belirlenemez ise bu durumda kasadaki farkın eksiklikten mi yoksa fazlalıktan mı kaynaklandığı belirlenir. Buna göre kasadaki fark eksiklikten kaynaklanmış ise fark miktarı kadar kasa hesabı alacaklandırılır aradaki fark "197 SAYIM VE TESELLÜM NOKSANLARI HESABI"na borç kaydedilir. Şayet fark kasada fazlalık şeklinde ise bu sefer Kasa hesabı borçlandırılır aradaki fark "397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI HESABI"na alacak kaydedilir. İleride kasa farkının nedeni tespit edildiğinde ilgili hesaplar kapatılır. Türk Lirasının Değerleme ve Envanteri: Örnek 1: İşletmenin yapılan sayımında işletmenin kasasında 5500,- TL bulunmasına rağmen kasa hesabının kalanı 7750,- TL dir. Aradaki farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesabı alınmıştır. Kayıtlı Olan Mevcut Olan Fark satıcı Can Alır a yapılan ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)işletmenin bankaya yatırdığı paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. NSBMYO

2 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** Örnek 2: İşletmenin yapılan sayımında işletmenin kasasında 7750,- TL bulunmasına rağmen kasa hesabının kalanı 5500,- TL dir. Aradaki farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesabı alınmıştır. Kayıtlı Olan 5500 TL Mevcut Olan 7750 TL Fark 2250 TL (FAZLALIK) Alıcı Veli Vermez tahsil edilen paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)işletmenin bankadan çektiği paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Örnek 3: işletmenin yapılan kasa sayımında 8.900,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının kalanı ise 9.800,- TL dir. Farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda bulunamamış yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. Kayıtlı Olan 9800 TL Mevcut Olan 8900 TL Fark 900 TL (NOKSANLIK) Örnek 4: işletmenin yapılan kasa sayımında 9.800,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının kalanı ise 8.900,- TL dir. Farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda bulunamamış yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. Kayıtlı Olan 8900 TL Mevcut Olan 9800 TL Fark 900 TL (FAZLALIK) ŞUBAT 2017

3 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 5: İşletmenin yapılan kasa sayımında ,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının kalanı ise 9.800,- TL dir. Farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 15 gün sonra farkın nedeni; %8 kdv dahil satın alınan malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. işletmenin bankaya olan kredi borcuna karşılık yaptığı ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. c)yıl sonuna kadar bulunamadığından sonuç hesabına devredilmiştir. Kayıtlı Olan TL Mevcut Olan 9800 TL Fark 2700 TL (NOKSANLIK) c) Örnek 6: işletmenin yapılan sayımında kasasında 6.600,- TL para bulunmasına rağmen kasa hesabının borç toplamı ,- TL, alacak toplamı ise 9.840,-TL dir. Yapılan araştırmaya rağmen farkın nedeni bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 15 gün sonra farkın nedeni; İşletme tarafından satın alınan %18 kdv dahil ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. Satıcı Can Alıra olan borcun ödenme kaydının yapılmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)satıcı Can Alıra olan senetli borcun ödenme kaydının yapılmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. d)yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. e)işletme personelinden Ali tembel in açık vermesi nedeniyle hesabına borç kaydedilmiştir. Borç toplamı: 18.80,- - Alacak Toplamı: 9.840,- = 8.960,- TL kasa hesabının kalanı (kayıtlı olan) Kayıtlı Olan 8960 TL Mevcut Olan 6600 TL Fark 2360 TL (NOKSANLIK) Aradaki farkın nedeninin bulunmaması nedeniyle araştırılmak üzere ilgili hesaba alınması NSBMYO

4 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** c) d) e) Örnek 7: işletmenin yapılan sayımda kasasında 9.898,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Kasa hesabının borç tarafı toplamı ,- TL, alacak tarafı toplamı ise 6.791,- TL dir. Yapılan araştırmaya rağmen farkın nedeni bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 20 gün sonra fark nedeni; İşletmenin %1 kdv dahil sattığı ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Alıcı Veli Can ın borcuna karşılık ödeme yapmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)bankadaki kredi hesabımızdan çekilen paradan kaynaklandığı belirlenmiştir. d)nedeni bulunamadığı için yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına aktarılmıştır. e)ziraat bankasından tahsil edilen çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. f) Senetli alacağın tahsil edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. g)iade edilen tüpler için tahsill edilen depozito bedelinden kaynaklandığı belirlenmiştir. Borç toplamı: ,- - Alacak Toplamı: 6.791,- = 8.989,- TL kasa hesabının kalanı (kayıtlı olan) Kayıtlı Olan 8989 TL Mevcut Olan 9898 TL Fark 909 TL (FAZLALIK) Aradaki farkın nedeninin bulunmaması nedeniyle araştırılmak üzere ilgili hesaba alınması ŞUBAT 2017

5 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** c) d) e) f) g) Yabancı Paraların Değerleme ve Envanteri Yabancı Paralar işletme tarafından alındıkları gün döviz kuru üzerinden TL ye çevrilerek deftere kaydedilir. Yabancı paranın işletmenin elinden herhangi bir şekilde çıkması halinde çıktığı gündeki döviz kuru ile değerlemeye tabii tutularak aradaki fark sonuç hesaplarına devredilir. Aradaki fark olumlu olursa 646 KAMBİYO KARLARI hesabının alacağına, olumsuz olursa 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabının borcuna yazılır. Bilanço gününde yani yıl sonunda işletmenin elinde yıl içerisinde alınmış yabancı paralar var ise yıl sonundaki döviz kuru üzerinden değerlendirilir ve aradaki farkın olumlu ya da olumsuz olmasına göre işlem yapılır. Yabancı Paraların Değerleme ve Envanter muhasebe kayıtları: Örnek 8: işletmenin bilanço gününde kasasında 1$= 3,60 kuruştan alınmış 2000$ para bulunmaktadır. Bilanço gününde 1$= 4,00 kuruş olarak belirlenmiştir. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. NSBMYO

6 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** Örnek 9: İşletmenin bilanço gününde kasasında 1 Avro= 3,80 kuruştan kayıtlara alınmış 3000 Avro bulunmaktadır. Bilanço gününde 1 Avro = 4,20 kuruş olarak belirlenmiştir. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. Örnek 10: İşletmenin kasasında 1$= 3,50 kuruştan kayıtlara alınmış 2500$ ile bir Avro=4,35 kuruştan kayıtlara alınmış Avro bulunmaktadır. Bilanço gününde 1$= 4,00 kuruş, 1 Avro ise 4,20 kuruş olarak belirlenmiştir. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. Örnek 11: işletmenin yapılan sayımda kasasında 8.100,-TL olarak kayıtlı 2000$ ile ,- TL kayıtlı Avro bulunmaktadır. Bilanço gününde ise bir dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. Değer düşüklüğü olduğu için zarar ortaya çıkmıştır. Değeri yükseldiği için kar ortaya çıkmıştır ŞUBAT 2017

7 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 12: İşletmenin gün sonu kontrolünde kasa hesabının borç toplamı ,- TL, alacak toplamı ise ,- TL olarak tespit edilmiştir. Yapılan kasa sayımında ise ,69 kuruş paranın bulunduğu belirlenmiştir. Aradaki farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda; Bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. İşletmenin bankaya yatırdığı paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)işyerinde çalışan bekar işçi Ali tembel e brüt 1.000,- TL ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. İşyeri tehlike derecesi 2 dir. (7a ve 7b seçeneğine göre) c) 7/a seçeneğine göre d) 7/b seçeneğine göre NSBMYO

8 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** ALINAN ÇEKLER HESABI Değerleme ve Envanteri: Çekler itibari değer yani üzerinde yazılı değer üzerinden değerlenir. (VUK. m.266). Yabancı para üzerinden düzenlenen çekler Türk Parası karşılığı ile kayıt edilir. Çeklerin giriş çıkışlarında aynı değer esas alındığından alınan çekler hesabı borç kalanı verir. Alınan çeklerin borç kalanı mevcut olan çeklerin tutarını gösterir. Envanterde çek mevcudu ile hesap kalanının eşitliği aranır. Çek mevcudu ile hesap kalanı arasında fark çıkarsa, farkın nedeni araştırılır. Farkın belirlenmesi durumuna göre işlem yapılır. Envanter sırasında yabancı paralı çekler bilanço günündeki kur üzerinden değerlenerek çek tutarının bilançoda envanter günündeki değeri ile görünmesi sağlanmış olur. Türk Lirası Üzerinden Düzenlenen Çeklerin Dönem Sonu İşlemleri Örnek 1: İşletmenin yapılan kontrolde Alınan çekler hesabının kalanı 8.800,- TL olmasına karşılık, kasasında 6.910,- TL lik çek bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni; Yapılan araştırma sonucunda bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda ziraat bankasından tahsil edilen çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda ziraat bankası tarafından tahsil edilerek hesabımıza kaydedilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır a olan borcumuza karşılık ciro edilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. e)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır dan %8 kdv dahil satın alınan mal karşılığında ciro edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. c) d) e) ŞUBAT 2017

9 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 2: İşletmenin yapılan sayımında Alınan çekler hesabının kalanı 6.200,- TL olarak tespit edilmesine rağmen kasasında 4.725,- TL lik çek bulunmuştur. Farkın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 20 gün sonra farkın nedeni %18 kdv dahil satın alınan mal karşılığında ciro edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. c)20 gün sonra farkın nedeni satıcı Can Alır a olan borcumuza karşılık ciro edilmesinden kaynaklanmıştır. Örnek 3: İşletmenin yapılan kontrolde Alınan çekler hesabının kalanı 6.800,- TL olmasına karşılık, kasasında 9.750,- TL lik çek bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni; Yapılan araştırma sonucunda bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Alıcı Veli vermez den borcuna karşılık alınan çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda alıcı Veli vermez e %18 kdv dahil çek karşılığı mal satışından kaynaklandığı tespit edilmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alıra ciro ettiğimiz çekin iade edilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. c) d) NSBMYO

10 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** Örnek4: İşletmenin yapılan sayımında Alınan çekler hesabının kalanı 5.850,- TL olarak tespit edilmesine rağmen kasasında 7.470,- TL lik çek bulunmuştur. Farkın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 20 gün sonra farkın nedeni %8 kdv dahil satılan mal karşılığında alınan çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)20 gün sonra farkın nedeni alıcı ali can ın borcuna karşılık verdiği çekten kaynaklanmıştır. d)farkın nedeni bulunamamış yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. c) d) Yabancı Para Üzerinden Düzenlenen Çekler Yabancı Para üzerinden düzenlenen çekler işletme tarafından alındıkları gün döviz kuru üzerinden TL ye çevrilerek deftere kaydedilir. Yabancı paralı çekler işletmenin elinden herhangi bir şekilde çıkması halinde çıktığı gündeki döviz kuru ile değerlemeye tabii tutularak aradaki fark sonuç hesaplarına devredilir. Aradaki fark olumlu olursa 646 KAMBİYO KARLARI hesabının alacağına, olumsuz olursa 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabının borcuna yazılır. Bilanço gününde yani yıl sonunda işletmenin elinde yıl içerisinde alınmış yabancı paralı çek var ise yıl sonundaki döviz kuru üzerinden değerlendirilir ve aradaki farkın olumlu ya da olumsuz olmasına göre işlem yapılır. Yabancı Para Üzerinden Düzenlenen Çeklerin Dönem Sonu İşlemleri Örnek 5: İşletmenin dönem sonunda yapılan sayımında kasasında 1 Dolar =3,80 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 Dolarlık çek ile 1 Avro 4,00 kuruştan kayıtlara alınmış 2000 Avroluk çek bulunmaktadır. Bilanço gününde ise 1 Dolar 0 3,90 kuruş, 1 Avro ise 4,20 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız ŞUBAT 2017

11 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 6: İşletmenin dönem sonunda yapılan sayımında kasasında 1 Dolar =3,75 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 Dolarlık çek ile 1 Avro 4,05 kuruştan kayıtlara alınmış 2000 Avroluk çek bulunmaktadır. Bilanço gününde ise 1 Dolar 0 4,00 kuruş, 1 Avro ise 4,20 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. Örnek 7: işletmenin dönem sonunda yapılan sayımında kasasında 1 dolar 3,80 kuruştan kayıtlara alınmış 2500,- Dolarlık bir çek ile 1 avro 4,10 kuruştan kayıtlara alınmış 3000,- avroluk bir çek bulunmaktadır. Bilanço gününde ise 1 dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruştur. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. dolar avro Örnek 8: İşletme alıcı Veli vermez den olan ,- TL lik alacağına karşılık 3.000,- dolarlık bir çek almıştır. Bilanço gününde ise bir dolar 4,00 kuruş olarak tespit edilmiştir. İlgili yevmiye kayıtlarını yapınız. Çek alınma kaydı Yıl sonu kaydı NSBMYO

12 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** BANKALAR HESABI Değerleme ve Envanteri: Bankalar hesabında izlenen mevduat, kayıtlı değerleri üzerinden değerlendirilir. Yabancı paralı mevduat ise dönem sonlarında bilanço günündeki değerleme kuru üzerinden değerlendirilir. İşletmede tutulan bankanın hesabı ile bankada tutulan işletmenin hesabının birbiriyle aynı olup olmadığı belli dönemlerde karşılaştırılması gerekir. Bankanın gönderdiği hesap özeti ile işletmede tutulan bankalar hesabının uygunluk içerisinde olması gerekir. Bu her iki kurum arasında tutulan hesap üzerinde zaman zaman farklılıklar ortaya çıkabilir. Muhasebe dışı envanter sırasında belirlenen farkların giderilmesi için yapılan kayıtlarla bankalar hesabının muhasebe içi envanter işlemleri gerçekleştirilir. Bankalar hesabının muhasebe dışı ve muhasebe içi envanterinden sonra bankada tutulan hesap ile işletmede tutulan bankalar hesabı arasında bir uygunluk sağlanmış olur. Fark araştırılır, farkın nedeni bulunduktan sonra gerekli düzeltme kaydı yapılır. Türk Lirası Üzerinden Düzenlenen Hesapların Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri Örnek 1: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 6.850,- olmasına rağmen ziraat bankasından gelen hesap özetinde işletmenin hesabında 5.335,- TL kayıtlı bulunduğu bildirilmektedir. Farkın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda satın alınan %1 kdv dahil malın bedelinin bankadan ödenmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır a bankadan yapılan ödemeden kaynaklandığı belirlenmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Satıcı Can Alır a borcumuza karşılık verilen çekin bankadan ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. e)yapılan araştırma sonucunda işletmenin senetli borcunun bankadan ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. f)yapılan araştırma sonucunda bankadan nakit çekilen paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c) d) e) f) ŞUBAT 2017

13 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 2: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 4.800,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta hesabında 3.300,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. Farkın nedeni; Bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Araştırılmak üzere ilgili hesaba alınan farkın nedeni 20 gün sonra Satıcı Can Alır a yapılan ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Örnek 3: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 8.500,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise 6.541,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. Farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda işletmenin hesabına brüt 50,- TL faiz tahakkuk ettirilmesi (gelir vergisi oranı %18) ve işletmenin bankadaki kredi borcuna karşılık hesabından mahsup edilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. Örnek 4: işletmenin bankalar hesabının kalanı 7.750,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise 9.874,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. Farkın nedeni; Yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Yapılan araştırma sonucunda işletmenin yatırdığı paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. c)yapılan araştırma sonucunda Alıcı veli vermez in borcuna karşılık para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. d)yapılan araştırma sonucunda Alıcı veli vermez in senetli borcuna karşılık para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. e)yapılan araştırma sonucunda işletmenin tahsil edilmek üzere gönderilen çekin bedelinin hesabımıza yatırılmasının kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. f)%18 kdv dahil satılan mal karşılığında alınan çekin aynı gün bankaya gönderilerek hesabımıza kaydedilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. NSBMYO

14 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** c) d) e) f) Örnek 5: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 3.750,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise hesabında 5.520,- TL bulunduğu bildirilmektedir. Farkın nedeni; Yapılan araştırma sonucunda bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. Araştırılmak üzere ilgili hesaba alınan farkın nedeni 20 gün sonra bankaya tahsile gönderilen senedin tahsil edilerek hesabımıza kaydedilmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir ŞUBAT 2017

15 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 6: İşletmenin bankalar hesabının kalanı 9.900,- TL olmasına rağmen ziraat bankasından gelen dekontta ise hesabında ,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. Farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda işletmenin hesabına brüt 100,- TL faiz tahakkuk ettirilmesi ve Alıcı Veli Vermez in borcuna karşılık hesabımıza para yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. İki kayıt halinde yapılırsa Tek kayıt halinde yapılırsa Örnek 6: Dönem Sonunda ziraat bankasından gelen dekontta hesabımıza brüt 40,- TL; Vakıflar bankasındaki hesabımıza ise brüt 60,- TL faiz tahakkuk ettirildiği bildirilmektedir. Yabancı Para Üzerinden Açılan Ticari Mevduat Hesapları Yabancı Para üzerinden açılan hesaplar alındıkları gün döviz kuru üzerinden TL ye çevrilerek deftere kaydedilir. Yabancı paranın işletmenin hesabından herhangi bir şekilde çıkması halinde çıktığı gündeki döviz kuru ile değerlemeye tabii tutularak aradaki fark sonuç hesaplarına devredilir. Aradaki fark olumlu olursa 646 KAMBİYO KARLARI hesabının alacağına, olumsuz olursa 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabının borcuna yazılır. Bilanço gününde yani yıl sonunda işletmenin elinde yıl içerisinde açılmış yabancı paralı hesap var ise yıl sonundaki döviz kuru üzerinden değerlendirilir ve aradaki farkın olumlu ya da olumsuz olmasına göre işlem yapılır. NSBMYO

16 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** Yabancı Paralı Hesapların Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri Örnek 7: İşletmenin yıl sonunda yapılan sayımda ziraat bankasındaki hesabında 5000 dolarlık bir hesabı bulunmaktadır. 1 dolar 3,85 kuruştan kayıtlara alınmıştır. Yıl sonunda 1 dolar = 4,00 kuruştur. Yıl sonunda 1 dolar = 3,90 kuruştur. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. Örnek 8: işletmenin yıl sonunda yapılan sayımda vakıflar bankasındaki hesabında 4000 avroluk bir hesap bulunmaktadır. 1 avro 3,90 kuruştan kayıtlara alınmıştır. Bilanço gününde 1 avro = 4,20 kuruştur. Bilanço gününde 1 avro = 3,75 kuruştur. c)bilanço gününde 1 avro = 3,90 kuruştur. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız. c) ŞUBAT 2017

17 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Örnek 9: 1 kasım tarihinde alıcı Veli vermez işletmeye olan borcuna karşılık ziraat bankasındaki hesabımıza 2000 dolar karşılığında 7.500,- TL ve 2000 avro karşılığında 8.100,- TL para yatırmıştır. Bilanço gününde ise 1 dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruştur. İşletmenin ilgili muhasebe kayıtlarını ve yıl sonu değerleme kaydını yapınız. Alacağın döviz olarak tahsili Yıl sonu dolar değerlemesi Yıl sonu avro değerlemesi Örnek 10: işletmenin ziraat bankasındaki hesabında 1 dolar 3,80 kuruştan kayıtlara alınmış 2500 dolarlık, ve 1 avro 4,25 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 avroluk hesabı bulunmaktadır. Bilanço gününde 1 dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruştur. Ayrıca işletmenin dolar hesabına brüt 25 dolar, avro hesabına ise brüt 30 avro faiz tahakkuk ettirilmiştir. Yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız. Doların değerlemesi Avronun değerlemesi Faiz tahakkuku NSBMYO

18 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** DİĞER HAZIR DEĞERLER Örnek 1: işletme işyerinde kullanılmak üzere 400,- TL lik posta pulu, 500,- TL lik damga pulu satın almıştır. Yıl sonunda yapılan sayımda ise işletmenin kasasında 150,- TL lik posta pulu, 200,- TL lik damga pulu bulunduğu tespit edilmiştir. Pulların alış kaydını yapınız. Maliyet gider hesaplarından 7/a seçeneğine göre gider kaydını yapınız. c)maliyet gider hesaplarından 7/b seçeneğine göre gider kaydını yapınız. 7/a seçeneğine göre c) 7/b seçeneğine göre Örnek 2: işletme işyerinde kullanılmak üzere 300,- TL lik posta pulu, 400,- TL lik damga pulu satın almıştır. Yıl sonunda yapılan sayımda ise işletmenin kasasında 150,- TL lik posta pulu, 200,- TL lik damga pulunun kullanıldığı tespit edilmiştir. Pulların alış kaydını yapınız. Maliyet gider hesaplarından 7/a seçeneğine göre gider kaydını yapınız. c)maliyet gider hesaplarından 7/b seçeneğine göre gider kaydını yapınız. 7/a seçeneğine göre c) 7/b seçeneğine göre ŞUBAT 2017

19 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** Uygulama Soruları: 1. İşletmenin kasa hesabının kalanı 5750,-TL olmasına rağmen yapılan kasa sayımında 6800,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamıştır. 2. İşletmenin kasa hesabının kalanı 4200,- olmasına rağmen yapılan kasa sayımında 3450,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamıştır. 3. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 8800,- TL alacak tarafı toplamı ise 3300,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise işletmenin kasasında 5000,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin bankaya yatırdığı parayı kayıtlara almamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 4. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 6600,- TL alacak tarafı toplamı ise 1200,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise işletmenin kasasında 6000 TL paranın bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni işletmenin alıcılardan tahsil edilen tutarın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 5. İşletmenin kasasında 1 dolar 3,60 kuruştan kayıtlara alınmış 1800 dolar bulunmaktadır. Bilanço gününde ise bir dolar 4,00 kuruştur. Değerleme kaydını yapınız. 6. İşletmenin kasasında 1 avro 4,45 kuruştan kayıtlara alınmış 2400 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir avro 4,20 kuruştur. Değerleme kaydını yapınız. 7. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 12500,- TL alacak toplamı ise 7500,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise 7950,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin peşin olarak sattığı %18 kdv dahil malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 8. İşletmenin kasa hesabının borç toplamı 15500,- TL alacak toplamı ise 6500,- TL dir. Yapılan kasa sayımında ise işletmenin kasasında 7112,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin %18 kdv dahil peşin olarak satın aldığı ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 9. İşletmenin kasa hesabındaki yabancı paralar kısmında 8500,- TL olarak kayıt altına alınmış 2500 dolar ile 9020,- TL olarak kayıt altına alınmış 2200 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 4,00 kuruş 1 avro ise 4,20 kuruştur. Yıl sonu değerlerme kayıtlarını yapınız. 10. İşletmenin kasa hesabındaki yabancı paralar kısmında 4100,- TL olarak kayıt altına alınmış 1000 dolar ile 4150,- TL olarak kayıt altına alınmış 1000 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 4,00 kuruş 1 avro ise 4,20 kuruştur. Ayrıcı işletmenin kasasında 5555,- para bulunmasına rağmen kasa hesabının borç toplamı 13333,- TL, alacak toplamı ise 6428,- TL dir. Farkın nedeni işletmenin %8 kdv dahil sattığı ticari mal karşılığında aldığı çeki bankadan tahsil etmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. 11. İşletmenin yapılan kontrolde alınan çekler hesabının kalanı 4400,- TL olmasına rağmen işletmenin kasasında 6000,- TL lik çekin bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni yapılan araştırma sonucunda alıcı murat can dan olan alacağımıza karşılık alının çekin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 12. İşletmenin yapılan kontrolde alınan çekler hesabının borç toplamı 7500,-TL, alacak toplamı ise 2500,- TL dir. Yapılan kontrolde işletmenin kasasında 2050,- TL paranın bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni çek ciro edilerek alının %18 kdv dahil ticari malın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir. 13. Bilanço gününde işletmenin elinde 1 dolar 4,10 kuruştan kayıtlara alınmış 3000 dolarlık, ve bir avro 4,45 kuruştan kayıtlara alınmış 1800 avroluk iki adet çek bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruştur. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız. 14. Bilanço gününde işletmenin alınançekler hesabının borç toplamı 8800,- TL alacak toplamı ise 4400,- TL dir. İşletmenin kasasında ise 5000,-TL lik çek bulunmuştur. Farkın nedeni bulunamamış araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 15. Bilanço gününde işletmenin alınan çekler hesabının borç toplamı 7700,- TL, alacak toplamı ise 3500,- TL dir. Yapılan sayımda ise işletmeni kasasında 3250,- Tllik çekin bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni yapılan araştırmaya rağmen bulunamamış, araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. 16. İşletmenin ziraat bankasındaki hesabında 9000,- TL olduğu bildirilmesine rağmen işletmede tutulan bankalar hesabının kalanı 10888,-TL dir. Aradaki farkın nedeni işletmenin çek karşılığında %18 kdv dahil satılan mal bedeline ait alınan çekin işletmenin hesabına kaydedilmesinin unutulmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. NSBMYO

20 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** 17. İşletmenin ziraat bankasındaki hesabında 6500,- TL paranın bulunduğu bildirilmesine rağmen işletmede tutulan bankalar hesabının borç kalanı ise 3550,- TL olarak tespit edilmiştir. Aradaki farkın nedeni çek karşılığında %18 kdv dahil satın alınan mal bedelinin bankadan ödemesinin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. 18. İşletmenin ziraat bankasından gelen dekontta hesabında 5541,- TL paranın bulunduğu bildirilmektedir. İşletmede tutulan bankalar hesabının borç toplamı 12500,- TL, alacak toplamı ise 7500,- TL dir. Farkın nedeni işletmenin hesabına brüt 50,-TL faiz tahakkuk ettirilmesi ve işletme tarafından satıcı can alır a verilen çekin ödenmesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. 19. İşletmenin ziraat bankasında 3,90 kuruştan kayıtlara alınmış 2500 dolar ve 1 avro 4,25 kuruştan kayıtlara alınmış 2200 avroluk hesabı vardır. Bilanço gününde bir dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruş olarak tespit edilmiştir. 20. İşletmenin ziraat bankasında 1 dolar 3,75 kuruştan kayıtlara alınmış 2000 dolarlık ve 1 avro 3,90 kuruştan kayıtlara alınmış 1500 avroluk hesabı bulunmaktadır. Yıl sonunda 1 dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,200 kuruş olarak tespit edilmiştir. Ayrıca brüt 40 dolar ve brüt 40 avro faiz tahakkuk ettirilmiştir. 21. İşletmenin posta pulu hesabında 500,-TL, damga pulu hesabında ise 300,- TL kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin 225,-TL lik posta pulunun 125,-TL lik damga pulunun kullanıldığını tespit edilmiştir. Maliyet gider hesaplarından 7/a ve 7/b seçeneğine göre yıl sonu gider kaydını yapınız. 22. İşletmenin posta pulu hesabında 350,-TL, damga pulu hesabında ise 250,- TL kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin elinde 200,-TL lik posta pulu ve 140,- TL lik damga pulunun bulunduğu tespit edilmiştir. Maliyet gider hesaplarından 7/a ve 7/b seçeneğine göre yıl sonu gider kaydını yapınız. 23. İşletmenin yapılan yıl sonu kontrolünde ziraat bankasındaki hesabına brüt 60,- TL, vakıfbanktaki hesabına ise brüt 40,- TL faiz tahakkuk ettirildiği tespit edilmiştir. 24. İşletmenin alınan çekler hesabının borç toplamı 10000,-TL, alacak toplamı ise 4500,- TL dir. Yapılan sayımda ise işletmenin elinde 7500,- TL çek bulunmuştur. Farkın nedeni satıcı Can alır a borcumuza karşılık ciro edilen çekin iade edilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. 25. İşletmenin TL kasa hesabının kalanı 5550,- TL olmasına rağmen yapılan sayımda ise 7100,- TL para bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni 1500,- TL lik senetli alacağının tahsilinin unutulduğu kalan kısmının ise nedeni bulunamamıştır. Ayrıca dolar hesabında 3700,- TL kayıtlı 1000 dolar ile 4000,- TL kayıtlı 1000 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar 4,00 kuruş, 1 avro ise 4,20 kuruştur ŞUBAT 2017

21 ***Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri*** NSBMYO

22 ***Öğr. Gör. Aytekin KAYA*** ŞUBAT 2017