GÖVDE BORULU ISI DEĞİŞTİRİCİLİ R404A KULLANILAN BİR SOĞUTMA SİSTEMİNİN ENERJİ VE EKSERJİ ANALİZİ

Transkript

1 Iı Bilimi ve Tekniği Degii,,, -, J. of Themal Science and Technology TIBTD Pinted in Tukey ISSN - GÖVD BORULU ISI DĞİŞTİRİİLİ RA ULLANILAN BİR SOĞUTMA SİSTMİNİN NRJİ V SRJİ ANALİZİ Ahmet ABUL, Önde IZILAN, Ali emal YAUT Süleyman Demiel Üniveitei, Teknik ğitim Fakültei, Makine ğitimi Bölümü,, Ipata, akabul@tef.du.edu.t, kizilkan@tef.du.edu.t, akyakut@tef.du.edu.t (Geliş Taihi:.., abul Taihi:.. ) Özet: Bu çalışmada, gövde boulu bi ıı değiştiiciinin kullanıldığı ve altenatif oğutucu akışkan RA ile çalışan oğutma iteminin eneji ve ekeji analizi yapılaak biinci yaa veimlei, ekeji veimlei ve teinmezlik değelei belilenmişti. Bu amaçla, itemde evapoatö olaak gövde boulu ıı değiştiicinin kullanıldığı bi oğutma deney eti kuulmuştu. Deneylede, evapoatö ıcaklığı - ile - aaında, oğutucu akışkan debii. ile. kg/ ve oğutma uyu debii. ile. kg/ aalıklaında yapılmıştı. Bu aalıklada yapılan ölçümle onucu elde edilen değele ile yapılan temodinamik analizle tablo ve gafikle halinde veilmişti. keji analizine göe, en büyük teinmezlik değeleinin ıaıyla kompeö, kondane, evapoatö ve genleşme valfinde otaya çıktığı göülmüştü. Anahta elimele: Soğutma itemi, keji, Gövde boulu ıı değiştiicii, RA NRGY AND XRGY ANALYSIS OF A RFRIGRATION SYSTM WITH SHLL AND TUB HAT XHANGR USING RA Abtact: In thi tudy, enegy and exegy analye of a efigeation ytem with hell and tube heat exchange uing altenative efigeant R wee caied out and fit law efficiencie, exegy efficiencie and ieveibility ate wee detemined. Fo thi aim, an expeimental efigeation ytem uing hell and tube heat exchange fo evapoato wa built up. In thee expeiment, evapoato tempeatue wa vaied between - to -, efigeant ma flow ate wa vaied between anged. to. kg/ and cooling wate ma flow ate wa vaied between. to. kg/. aied out themodynamic analye uing the value obtained fom the of the meauement wee given in table and gaphic. Accoding to exegy analye, the bigget ieveibility wa occued in compeo followed by condene, evapoato and expanion valve. eywod: Refigeation ytem, xegy, Shell and tube heat exchange, RA SMBOLLR OP h I P Q S T W Alt İndile c Soğutma pefoman katayıı keji [kw] Özgül ekeji [kj/kg] Özgül entalpi [kj/kg] Teinmezlik[kW] Akışkan debii [kg/] Baınç [kpa] Iı akıı [kw] ntopi [kw/] Özgül entopi [kj/kg] Sıcaklık [] İş [kw] Veim ompeö Çıkış g Giiş Su Soğutucu akışkan vapoatö GV Genleşme valfi ondane Çeve şatlaı,, Refean noktala GİRİŞ Mühendilik uygulamalaının en önemli ve en çok kaşılaşılan işlemleinden biii, faklı ıcaklıkladaki iki veya daha fazla akışkan aaındaki ıı değişimidi. Iının bi akışkandan başka akışkana tanfei, uygulama üeçleinde çoğu kez amaçlanan önemli bi olaydı. azanla, kondanele, evapoatöle, u ııtıcılaı, otomobil adyatölei, hava ııtma ve oğutma kabinlei gibi uygulamala, bi ıcak ve bi oğuk akışkan aaında ıı alışveişinin olduğu üeçlee önek olaak

2 veilebili. Bu ıı alış veişini ağlamak için ıı değiştiicilei kullanılı. Çok ayıda ıı değiştiicii tiplei olmaına ağmen, bunladan gövde boulu ıı değiştiicii, işletme ıcaklığının ve baıncının geniş aalıkta olmaı nedeniyle diğeleine nazaan daha fazla uygulama alanına ahipti (Genceli, ). Bu çalışmada, yeni neil oğutucu akışkan olan RA ile çalışan evapoatö olaak gövde boulu ıı değiştiicinin kullanıldığı deneyel bi oğutma itemi kuulmuş ve çeşitli şatlada deneyle yapılaak eneji ve ekeji analizi yapılmıştı. Deneyel veile kullanılaak item elemanlaına temodinamiğin biinci ve ikinci kanun analizlei yapılaak heaplanan değele, tablo ve gafikle halinde veilmişti. Soğutma itemleinde kullanılan eki neil oğutucu akışkanlaın ozon tabakaını tahip ettiği otaya çıktıktan ona, ululaaaı potokolle ile bu gazlaın üetimi ve kullanımı bi pogama bağlanaak yaaklanmıştı. Ozona zaa veen oğutucu akışkanlaın kullanım ve üetiminin azaltılmaı ile ilgili çalışmala, yılında ülkenin katılımı ile imzalanan Monteal Potokolü ile başlamıştı. Bu yaaklamala onucunda, üetici fimala ozonu tahip eden F ve HF li oğutucu akışkanla yeine ozonu tahip etmeyen HF li oğutucu akışkanlaı üetmeye başlamışladı. Bu çalışmada kullanılan RA oğutucu akışkanı, R (%), Ra (%) ve Ra (%) oğutucu akışkanlaından oluşan kaışımdı. RA oğutucu akışkanının ozonu tahip etme potaniyeli (ODP) ıfıdı. Yapıında Ra bulunduduğu için yükek küeel ıınma potaniyeline (GWP) ahipti. RA oğutucu akışkanı R ve R oğutucu akışkanlaının kullanıldığı uygulamalada bunlaın yeine altenatif oğutucu akışkan olaak kullanılabilmektedi. (Polat,, Beşe, ). Liteatüde kompeölü oğutma itemleinin ekeji analiziyle ilgili biçok çalışma bulunmaktadı. Bu çalışmalada genellikle faklı oğutucu akışkanla ve faklı ıı değiştiicilei kullanılmıştı. RA oğutucu akışkanı ile çalışan ve gövde boulu ıı değiştiiciinin kullanıldığı oğutma itemlei üzeinde ınılı ayıda çalışma yapılmış olmakla bilikte bunlada tam olaak eneji ve ekeji analizlei değildi (Lio ve Zhang, ; Apea ve Geco, ; Aoa ve auhik, ; Özgü ve Bayakçı, ; Haeli vd.,). keji analizi, eneji ve diğe itemlein taaım ve iyileştiilme analizi için, temodinamiğin ikinci yaaıyla bilikte kütle ve eneji kounumu penipleinin kullanıldığı bi metottu (Roen, ). Aynı zamanda ekeji analizi, kullanılan eneji kaynağının hehangi bi çalışma şatlaı altında en ideal biçimde kullanılmaına yol götei. neji konuu hakkındaki çalışmalaa bakıldığında, ikinci kanun analizine bağlı olaak item paameteleinin, analizin amacına göe belilenmei geektiği göülmektedi. Bazı özel duumlada entopi tabanlı analiz, ekeji tabanlı analize göe daha çok tecih edili. ntopi tabanlı çalışmalaın bi avantajı, efean çeve şatlaının belilenmeinin geekmemeidi. Bununla beabe ekeji analizi ie, itemin he bi elemanına gien ve çıkan geçek eneji ve kütle değeleinin ayı ayı belilenmei açıından daha iyi onuçla vei (an vd., ). Genel olaak ekeji analizi, eneji analiziyle kaşılaştııldığında daha anlamlı onuçla otaya koya. Çünkü ekeji analizi ile belilenen değele, poee ait işlemlein, ideal bi iteme ne kada yaklaştığının bi ölçütüdü. Bu ebepten dolayı ekeji analizi ile itemin he bi elemanında meydana gelen kayıpla ayı ayı belileneek çözümle üetili. Soğutma itemleinin pefomanlaının değelendiilmeinde en çok kullanılan ölçüm kitei eneji analizidi (Temodinamiği I. Yaaı). Bilinen eneji analizlei adece enejinin itemde neelee dağıtıldığını veya neeleden kaybolduğunu ifade edeken ekeji analizi ie belili şatla için enejinin optimum şekilde kullanılmaı konuunda fikile vei. MATRYAL V MTOT RA oğutucu akışkanının kullanıldığı deney itemi, temel olaak hemetik tip bi kompeö, gövde boulu bi evapoatö, hava oğutmalı bi kondane ve temotatik genleşme valfinden oluşmaktadı (Şekil ). ompeö HP gücündedi ve RA oğutucu akışkanı için uygun polyete (PO) yağ kullanılmıştı. vapoatö olaak kullanılan gövde boulu ıı değiştiicii te akışlı tipte ve bi gövde ile iki geçişe ahip olup ıı tanfe alanı. m di. Altenatif oğutucu akışkanlaın ıı tanfe katayıının düşük olmaı nedeniyle ıı tanfe yüzeyini atımak için oğutucu akışkanın geçtiği boula içeiinde bükülmüş şeit elemanı kullanılmıştı (Lallemand vd., ). He geçişte adet bakı bou bulunmaktadı ve boulaın iç ve dış çaplaı ıaıyla ve mm di. Boulaın uzunluğu cm, bakı bou demetini çeveleyen daienin çapı mm ve gövde çapı mm di. vapoatöde boula içeiinden oğutucu akışkan, gövde taafından oğutma uyu geçmektedi. Deneylein aynı şatlada yapılabilmei için, oğutma uyu, ıcaklığı elektikli ııtıcıla yadımıyla aynı değede tutulan bi depodan ağlanmaktadı.

3 Soğutma uyu depou umanda panou vapoatö lektikli ııtıcıla Baınç Otomatiği Gözetleme camı Debimete ondane Su için debimete Filte Vei toplama ünitei Yağ ayııcı Likit depou ompeö Şekil. Deney iteminin genel göünümü Sitemde kondane olaak m yüzey alanına ahip, kanatlı boulu tip ıı değiştiicii kullanılmıştı. Ayıca deneyel itemde kullanılan genleşme valfi, RA ve R oğutucu akışkanlaı ile çalışabilen, dıştan dengelemeli, değiştiilebili oifili, temotatik genleşme valfidi. Sitemde ayıca yadımcı elemanla olaak, bi yağ ayııcı, bi ıvı depou, bi filtekuutucu, alçak ve yükek baınç otomatiği kullanılmıştı. Deneyel item faklı noktalaından yapılan ıcaklık ölçümleinde tipi temokupulla kullanılmıştı. tipi temokupulun, ıcaklık ölçüm aalığı -/+ ve haaiyeti ±. di. Sıcaklık ölçümlei itemin faklı noktaından yapılmıştı. Bunladan i oğutucu akışkan ıcaklığını, i evapoatöe gien ve çıkan u ıcaklığını, i kondanee gien ve çıkan hava ıcaklığını ve kalan bi tanei ie otam havaını ölçmektedi. Deneylede iteminin döt faklı noktaından baınç ölçümü yapılmıştı. Bunla, kompeö giiş ve çıkışı ile genleşme valfi giiş ve çıkışıdı. Bu ölçümlede oğutucu akışkanlaın kullanıldığı endütiyel uygulamala için özel olaak taaımı yapılmış baınç enöü kullanılmıştı. Baınç enounun çalışma aalığı - kpa ve ölçüm haaiyet ie ölçülen değein ±%. di. vapoatödeki oğutma uyu debiinin belilenmei için, ölçüm aalığı. -. kg/ ve haaiyeti ±% olan ekenel tübin tip debi ölçme cihazı kullanılmıştı. Soğutucu akışkan debii ie, RA oğutucu akışkanı için özel olaak kalibe edilmiş ve ölçüm aalığı. -. kg/ olan ve volümetik akış metoduyla ölçüm yapan debi ölçme cihazı kullanmıştı. ullanılan debi ölçme cihazının haaiyeti ±%. di ve kondane çıkışından ona ve genleşme valfi giişinden önce bağlanmıştı. Tüm ıcaklık, baınç ve debi ölçüm enolaı vei toplama üniteine bağlanaak aniyelik aalıklala ölçümle yapılmıştı. ullanılan ölçüm cihazlaının özellikle Tablo de ve ölçüm yelei Şekil de göteilmişti. Tablo. Ölçüm cihazlaının teknik özelliklei Ölçüm cihazı Ölçüm aalığı Haaiyet Temokupul ( tipi) - / ±. Baınç Senöü / kpa ± %. Debimete (Su)./. kg/ ± % Debimete (Soğutucu akışkan)./. kg/ ± %. Şekil. Deney iteminin şematik göteimi.

4 Bi oğutma makineinin etkinliği, oğutma pefoman katayıı (OP) ile ifade edili. Belili ıcaklıkla aaında çalışan en etkin oğutma çevimi te anot çevimidi. anot çevimi için oğutma pefoman katayıı aşağıdaki şekilde elde edili. OP T L anot () TH TL Soğutma iteminin pefoman katayıı ie, Q& OP W & h h h h () eşitliği elde edili. Sitem elemanlaına Temodinamiğin I. anun analizi uygulanıken OP için bu eşitlik kullanılacaktı. keji analizi yapılıken tüm ünitelede kinetik, potaniyel ve kimyaal ekejile ihmal edilmişti. ütle, eneji ve ekeji denge denklemlei gien ııyı, ekeji kaybı oanı ve eneji veimini buluken kullanılı. keji denkliği aşağıdaki şekilde yazılı (Bejan, ; Bejan, ). & m & m & + T S () Q W çikan gien üetim T T Q& () Q T & W& () W Buada T yüzey ıcaklığını götemektedi. keji, genellikle temomekanikel ve kimyaal ekejilein toplamı olaak değelendiili. Temomekanikel ekeji, hehangi bi duum (T, P) ile çevenin adece ıcaklığı (T ) ve baıncı (P ) ile dengede olan bi duum aaındaki ekejidi. T ve P çeve şatlaındaki bi duumun, çeveyle kimyaal olaak dengede olduğu duum aaındaki ekejiye kimyaal ekeji adı veilmektedi. Temomekanikel ekeji, kimyaal ekeji teimlei ihmal edileek özgül ekeji aşağıdaki şekilde belileni (Bejan, ; Bejan, ). ( h T ) ( h T ) () ompeölü teoik oğutma iteminin tüm elemanlaının teinmezlikleinin heaplanabilmei için, he bi eleman için gien ve çıkan ekeji miktalaının heaplanmaı geeki. Bunun için ş. () düzenlenie ekeji ifadei için balan denklemi aşağıdaki gibi yazılabili. W& Q + m & m & I () gien çikan Buada & Q ve & W ıaıyla ıı tanfei ve mekanik enejiye kaşılık gelen biim zamandaki ekejilei, özgül ekejiyi, T çeve ıcaklığını, S üetim entopi üetimini ve akışkan debiini temil etmektedi. Çıkan indii çıkışı, gien indii ie giişi götemektedi. Deneyel çalışmada otam baıncı ve ıcaklığı ölçüleek efean noktaı değelei ıaıyla. kpa ve. alınmıştı (Akpina ve Hepbali, ; Hepbali ve Akdemi, ). Bu eşitlikte, I T S üetim () olaak tanımlanı. Buada I biim zamanda kaybolan ekejiyi, yani teinmezliği ifade etmektedi. ş. () teki ıının ekejii & Q ve işin ekejii & W aşağıdaki şekilde tanımlanmıştı (Aıkol, ; Çengel vd., ). ompeölü teoik oğutma itemdeki tüm elamanlaın teinmezlikleinin heaplanmaında ş. () kullanılmıştı. kejetik veimin taifi ile ilgili liteatüde detaylı olaak faklı yolla gömek mümkündü (anoglu vd., ). Bunlaın aaında ota () taafından elde edilmek itenen ekejinin kullanılan ekejiye oanı olaak taif edilen ekejetik veim aşağıda veilmişti (ilic ve aynakli, ; Çomaklı vd., ; Hepbali, ). Q, Q,,g Q,,c SM () W& W& Deneyel oğutma iteminin temodinamik analizleinin yapılabilmei için elde edilen balan denklemlei Tablo de he bi eleman için ayı ayı veilmişti.

5 Tablo. Sitemi oluştuan elemanlaın balan denklemlei Paça ompeö ondane vapoatö Genleşme valfi ütlenin kounumu m & & & & & & & & m m m m m m m m m m m & & & & neji balan denklemlei m & & & W& h h h + W m h ( ) m & & Q& h h m h ( h ) m & & & + & h h h h Q& h h h + mh m h mh ( ) ( ) ( ) m & & h mh h h keji balan denklemlei m & & + & + W Q,W + I m & + Q, + I m & I m & + IGV & Gien ekeji ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h ) ( ) T h T ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) Çıkan keji ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) ( h T ) Teinmezlik I T ( ) I [( h h ) T ( )] I T [ ( ) ( )] I T ( ) GV keji Veimlei W& ( ) ( ) GV

6 ARAŞTIRMA SONUÇLARI RA oğutucu akışkanıyla çalışan deneyel oğutma iteminden elde edilen veilele Tablo deki balan denklemlei uygulanmış ve tüm faklı paametele için itemin temodinamik analizlei yapılmıştı. Soğutucu akışkan ve uya ait temodinamik özellikle için S (ngineeing quation Solve) ve SOLAN. paket pogamlaından yaalanılmıştı. Yapılan analizleden evapoatö baıncı kpa için heaplanmış oğutma itemine ait entalpi, entopi, ekeji, teinmezlik ve ekeji veimimi değelei Tablo te veilmişti. Tablo. Soğutma itemine ait ( kpa evapoatö baıncında) deneyel veile ve analiz onuçlaı Duum T P h I kpa kj/kg kj/kg kg/ kj/kg kw ompeö Giişi..... ompeö Çıkışı ondane Giişi..... ondane Çıkışı Genleşme Valfi Giişi..... Gen. Valfi Çıkışı vapoatö Giişi vapoatö Çıkışı Su giişi Su Çıkışı lde edilen deneyel veile ışığında yapılan analizle gafikle halinde veilmişti. Şekil te oğutma pefoman katayıı (OP) ile evapoatö ıcaklığının değişimi göülmektedi. vapoatö ıcaklığının atmaıyla OP değei de atmaktadı. Bu atışın ebepleinden bii evapoatö baıncı attıkça ıı akıı yani evapoatöün oğutma yükü attığından itemin oğutma pefoman katayıı da atış götemektedi. Soğutma pefoman katayılaının atmaına diğe bi ebep ie baınçla bilikte buhalaşma ıcaklığının yani evapoatö ıcaklığının atmaıdı. Bu duuma teinden bakılıa, oğutma makineinin oğutma pefoman katayıı evapoatö ıcaklığı düştükçe azalı. Başka bi deyişle daha oğuk bi otam veya maddeden ıı çekmek için daha çok iş yapmak geeki. Aynı gafikte belili ıcaklıla aaında çalışan bi oğutma çevimin ulaşabileceği en yükek değe olan OP ARNOT değei de veilmişti. OP ARNOT değei de beklenildiği üzee evapoatö ıcaklığıyla atış götemişti. Buada dikkat edilmei geeken bi huu, OP ile OP ARNOT değei aaında yükek bi fakın olmaıdı. Deneyel olaak heaplanan OP değeinin düşük çıkmaı item elemanlaının dış otam havaıyla etkileşiminden, u ıcaklığından ve diğe kayıpladan kaynaklanmaktadı. Yeini aldığı diğe akışkanlala kaşılaştııldığında ie bu değele nipeten daha düşüktü. Deneyel oğutma iteminin ikinci kanun analizinde, en büyük teinmezlik kompeöde çıkmıştı. ompeödeki teinmezliğin yükek çıkmaının ebebi elektik, mekanik ve izentopik veimden kaynaklanmaktadı. Bu tip cihazla üzeinde daha detaylı çalışmala yapılmaı geeki, çünkü tüm itemin pefomanını dikkate değe bi şekilde azaltmaktadı. İkinci büyük teinmezlik kondanede otaya çıkmıştı. ondanedeki teinmezliğin ebebi ie, ıkıştıma işleminin onunda oğutucu akışkanın aşıı kızgınlığının atmaıdı. Üçüncü olaak teinmezliğin en büyük değei evapoatöde meydana gelmişti. vapoatödeki teinmezlik ie, oğutucu akışkan ve oğutma uyu aaındaki ıcaklık fakından ve baınç düşümünden kaynaklanmaktadı. Bunladan başka oğutma iteminde en düşük teinmezlik ie genleşme valfinde otaya çıkmıştı. Genleşme valfinde oluşan teinmezliğe ie oğutucu akışkanın genleşme valfinden geçeken meydana gelen baınç düşmei neden olmaktadı. OP OP OP AR vapoatö Sıcaklığı, Şekil. Soğutma pefoman katayılaının evapoatö ıcaklığı ile değişimi Şekil te, toplam teinmezlik değeinin evapoatö ıcaklığıyla değişimi göülmektedi. Buna göe evapoatö ıcaklığı attıkça item elemanlaının ve dolayııyla tüm itemin teinmezlik değei atmaktadı. vapoatö ıcaklığının atmaıyla oğutucu akışkan ve oğutma uyu debii atığından akışkanın item içeiinde dolaşmaından kaynaklanan baınç kayıplaı atacağından itemin teinmezliği de atmaktadı.

7 I, kw... IIW W IIGV II Iıe IIT T olaak tepit edilmiş olup bu değele makimum hata oanlaıdı. Gien neji ompeö %. % %. vapoatö Sıcaklığı, Şekil. Sitem elemanlaına ait teinmezliklein evapoatö ıcaklığı ile değişimi Deneyel itemde oğutucu akışkan debiinin atmaıyla itemin toplam teinmezlik değei de atmıştı. Bunun nedeni oğutucu akışkan debiinin atmaından dolayı, item içeiinde baınç kayıplaı attığından itemin toplam teinmezliği de atmıştı (Şekil ). I, kw Soğutucu akışkan debii (kg/) Şekil. Toplam teinmezliğin oğutucu akışkan debii ile değişimi Deneyel veileden elde edilen ikinci kanun onuçlaını daha iyi inceleyebilmenin bi yolu da itemin Gamann diyagamının çizilmeidi. Şekil de itemin çalışma şatlaı için Gamann diyagamı çizilmişti. Bu diyagamdan da göüleceği üzee, iteme eneji giişinin % olduğu kabul edilie, kompeödeki ekeji kaybı %., kondanede %., evapoatöde %. ve genleşme valfinde ie %. di. Yapılan deneylede ölçülen değele ile heaplanan teoik veile ışığında hata analizi yapılmıştı. Bi deneyde hatala ve beliizlikle genellikle, ölçüm cihazı ve metodu, cihaz duumu, kalibayonu ve otam şatlaı gibi faktöleden meydana gelmektedi (Hepbali ve Akdemi, ). Deneyel veile ışığında yapılan hata analizinde Holman () taafından tanımlanan metot kullanılmıştı. Bu çalışmada ıcaklıkla ve baınçla teoik ve deneyel veileden elde edilen OP ve teinmezlik değelei için hata analizi yapılmıştı. Sonuç olaak belilenen hata oanlaı ıcaklık ve baınç değelei için ıaıyla %., %. ve OP ve teinmezlik değelei için ıaıyla %. ve %. ondane %. %. %. %. Genleşme Valfi Şekil. Soğutma itemine ait ekeji balan diyagamı (Gamann diyagamı) lde edilen onuçla daha önce yapılmış benze çalışmalala kaşılaştııldığında ie paalellik gözlenmektedi. ızılkan vd. () i, değişken hızlı kompeölü bi oğutma itemde deneyel olaak yaptıklaı çalışmada, oğutucu akışkan olaak RA kullanmışla ve en büyük teinmezlik değeinin kompeöde meydana geldiğini belilemişledi. ompeöü ıaıyla kondane, evapoatö ve genleşme valfi takip etmektedi. Bu çalışmalaında evapoatö olaak hava oğutmalı eşanjö kullanmışladı. Akpina ve Hepbali (), ye kaynaklı ıı pompalaı için yapmış olduklaı çalışmalaında u oğutmalı bi evapoatö kullanmışladı ve en büyük teinmezlik değeini ıaıyla kompeö, kondane ve evapoatöde meydana geldiğini tepit etmişledi. Aoa ve auhik (), çalışmalaında R, RA ve RA oğutucu akışkanlaının kullanıldığı bi oğutma iteminin teoik analizini yapmışladı. Çalışmada evapoatö olaak hava oğutmalı ıı değiştiicii kullanmışla ve onuçlaında evapoatö ıcaklığının atmaıyla OP değei atmıştı. Sinivaan vd. (), çalışmalaında kabondiokitle çalışan buha ıkıştımalı bi oğutma çeviminin ekejetik analizini yapmışladı. Sonuçlaında, evapoatö ıcaklığı attıkça ekejetik veimin düştüğünü tepit etmişledi. Bu duuma teinden bakılıa evapoatö ıcaklığı attıkça teinmezlik değei de atmaktadı. TARTIŞMA V SONUÇLAR %. vapoato %. Gövde boulu bi ıı değiştiiciinin kullanıldığı bi oğutma iteminin eneji ve ekeji analizlei yapılaak ekeji veimlei ile teinmezlik değelei belilenmişti. Çalışmada kullanılan veile, kuulan deney düzeneği üzeinden ölçümle yapılaak elde edilmiş ve elde edilen deneyel veile ışığında yapılan

8 analizle gafikle ve tablola halinde veilmişti. Temodinamiğin biinci kanun analizinde oğutma pefoman katayıı, evapoatö ıcaklığının atmaıyla attığı göülmektedi. Temodinamiğin ikinci kanun analizinde ie itemin he bi elemanının teinmezlik değelei heaplanmış ve en büyük teinmezlik değelei ıaıyla kompeö, kondane, evapoatö ve genleşme valfinde çıkmıştı. Ayıca toplam teinmezlik değei, gövde boulu ıı değiştiiciinin (evapoatö) ıcaklığıyla bilikte attığı tepit edilmişti. TŞÜR Bu çalışma, Süleyman Demiel Üniveitei Bilimel Aaştıma pojelei (SDÜ BAP Poje No: -D-) ve Tükiye Bilimel ve Teknolojik Aaştıma uumu (TÜBİTA Poje No: M) taafından deteklenmişti. AYNALAR Akpina,.,. and Hepbali, A., A compaative tudy on exegetic aement of two gound-ouce (geothemal) heat pump ytem fo eidential application, Building and nvionment,, -,. Aıkol, M., keji Analizine Giiş, Tübitak Pojei. Poje No:, Gebze,. Apea,. and Geco, A., An exegetic analyi of R ubtitution, Applied Themal ngineeing,,,. Aoa, A. and auhik, S.., Theoetical analyi of a vapou compeion efigeation ytem with R, RA and RA, Intenational Jounal of Refigeation,,,. Bejan, A., Advanced ngineeing Themodynamic, John Wiley and Son, p., New Yok,. Bejan, A., Themodynamic optimization of geomety in engineeing flow ytem. xegy, An Intenational Jounal,,,. Bejan, A., Fundamental of exegy analyi, entopy geneation minimization, and the geneation of flow achitectue, Intenational Jounal of negy Reeach,, -,. Beşe,., Soğutucu maddelele ilgili Dünyada ve Tükiye de gelişmele, Mühendi ve Makine,,,. an, A., Buyuk,., yene, D., xegoeconomic analyi of condene type heat exchange, xegy, an Intenational Jounal,,,. Çomaklı,., alı,., Yılmaz, M. ve Çomaklı, Ö., Temal Sitemlede keji Veimi. Makine Teknolojilei lektonik Degii,,,. Çengel, A.Y., Wood, B. and Dince, I., I bigge themodynamically bette?. xegy, An Intenational Jounal,,,. Genceli, F. O., Iı değiştiicilei, Bien Yayınevi, İtanbul,. Haeli, Y., Dince, I. and Natee, G.F., Optimum tempeatue in a hell and tube condene with epect to exegy, Intenational Jounal of Heat and Ma Tanfe,,,. Hepbali, A., A key eview on exegetic analyi and aement of enewable enegy eouce fo a utainable futue. Renewable and Sutainable negy Review,,,. Hepbali, A. and Akdemi, O., negy and exegy analyi of a gound ouce (geothemal) heat pump ytem, negy onveion and Management,,,. Holman, J.P, xpeimental Method fo nginee, McGaw-Hill, p, New Yok,. anoglu, M., Dince, I. and Roen, M.,A., Undetanding enegy and exegy efficiencie fo impoved enegy management in powe plant, negy Policy,,,. ilic, M. and aynakli, Ö., Second law-baed themodynamic analyi of wate-lithium bomide aboption efigeation ytem, negy,,,. ızılkan, Ö., abul, A., Yakut, A.., xegetic pefomance aement of a vaiable-peed Ra efigeation ytem, Intenational Jounal of negy Reeach, aly View,. ota, T.J., The xegy Method of Themal Plant Analyi, Butte-Woth, p. London,. Lallemand, M., Banecu,. and Habechill, P., Local heat tanfe coefficient duing boiling of R and R in hoizontal mooth and micofin tube, Intenational Jounal of Refigeation,,,. Lio, N. and Zhang, N., negy, exegy, and Second Law pefomance citeia, negy,,,. Özgü, A.. and Bayakçı, H.., Second law analyi of two-tage compeion tancitical O heat pump cycle, Intenational Jounal of negy Reeach,,,. Polat, F., Bazı paametelein ve altenatif oğutucu akışkanlaın oğutma iteminin pefomanına ve item elemanlaının kapaiteleine etkileinin analizi, Gazi Üniveitei, Fen Bilimlei ntitüü, Yükek lian tezi, Ankaa,.

9 Roen, M.A., Aeing enegy technologie and envionmental impact with the pinciple of themodynamic, Applied negy,,,. Sinivaan,., Lim, Y.., Ho, J.., Wijeyundea, N.., xegetic analyi of cabon dioxide vapou compeion efigeation cycle uing the new fundamental equation of tate, negy onveion and Management,,,. Ahmet ABUL, yılında Ipata da doğmuştu. İlk ve ota öğenimini Ipata da tamamladıktan ona yükek öğenimini Süleyman Demiel Üniveitei Teknik ğitim Fakültei Makine ğitimi Bölümü Teiat ğitimi Anabilim Dalında tamamlamıştı. - yıllaı aaında Süleyman Demiel Üniveitei Teknik ğitim Fakültei Makine ğitimi Bölümünde Aaştıma Göevlii olaak çalışmıştı. Yükek lian ve doktoa eğitimini aynı üniveitede tamamladıktan ona halen aynı bölümde Öğetim Göevlii olaak göev yapmaktadı. vli ve iki çocuk babaıdı. Önde IZILAN, yılında Ipata da doğmuştu. İlk ve ota öğenimini Aydın, Adıyaman ve Ankaa da yükek öğenimini Süleyman Demiel Üniveitei Teknik ğitim Fakültei Makine ğitimi Bölümü Teiat ğitimi Anabilim Dalında tamamlamıştı. yılında, Süleyman Demiel Üniveitei Teknik ğitim Fakültei Makine ğitimi Anabilim Dalında Aaştıma Göevlii olaak göev yapmıştı. Yükek lian ve doktoa eğitimini aynı üniveitede tamamladıktan ona halen aynı bölümde öğetim üyei olaak göev yapmaktadı. vlidi. Ali emal YAUT, Tabzon - Maçka doğumludu. İlk ve ota öğenimini Tabzon da tamamladıktan ona yükek öğenimini aadeniz Teknik Üniveitei, Makina ve lektik Fakültei, Makina Bölümü, Iı ve uvvet olunda yılında tamamlamıştı. Yükek lian öğenimini yılında Dokuz ylül Üniveitei Fen Bilimlei ntitüü Makina Mühendiliği Anabilim Dalında ve doktoa öğenimini yılında İtanbul Teknik Üniveitei Fen Bilimlei ntitüü Makine Mühendiliği Anabilim Dalında tamamlamıştı. Halen Süleyman Demiel Üniveitei, Teknik ğitim Fakültei Makine ğitimi Bölümünde öğetim üyei olaak göev yapmakta olup aynı zamanda Bölüm Başkanlığı göevini de yüütmektedi. vli ve bi çocuk babaıdı.