SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)"

Turgay Babaoğlu
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457) 2. Hafta Ders Notları - 25/09/2017 Araş. Gör. Dr. Görkem Altınörs gorkem.altinors@bilecik.edu.tr 1

2 Ders Programı 1. Hafta İdeoloji 2. Hafta Liberalizm 3. Hafta Muhafazakarlık 4. Hafta Marksizm 5. Hafta Gramsci 6. Hafta Althusser 7. Hafta Vize Haftası 8. Hafta Sosyal Demokrasi 9. Hafta Milliyetçilik 10. Hafta Anarşizm 11. Hafta Feminizm 12. Hafta Faşizm 13. Hafta Korporatizm 14. Hafta Sonuç ve Değerlendirme 2

3 : Tek Bir Teorik Pozisyona İndirgenmesi Olanaksız Bir İdeoloji Berktay, F. (2007) Liberalizm: Tek Bir Teorik Pozisyona İndirgenmesi Olanaksız Bir İdeoloji, Örs, H. B. (der.) 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler içinde, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları,

4 Liberal kimdir? Liberalizm nedir? Özgürlük Fransız Devrimi Milliyetçilik Aydınlanma John Stuart Mill Birey Devletin uzun vadede değeri, onu oluşturan bireylerin değerine bağlıdır. 4

5 Neden birey? Çünkü birey rasyoneldir ve doğal haklara sahiptir! Bireysel özgürlüğü gerçekleştirmenin amacı? Bağımsız bireyler arasında hukuksal sınırlar oluşturarak yönetimin (devletin) ya da toplumun (sivil toplum) bireye gayrimeşru müdahalesini önlemek. Hukukun Üstünlüğü Demokrasi Toplum Sözleşmesi Zor ve Rıza Özel Mülkiyetin Korunması John Locke Adam Smith Serbest Girişim Ekonomik Liberalizm Siyasal Liberalizm 5

6 Tarihsel Arka Plan Antik Yunan da demokratik pratikler Magna Carta Liberal bireyciliğin oluşumu Birey Feodalizmden kapitalizme geçiş Bireylerin yaşam, özgürlük ve mülkiyet hakkı Ticaret Kentleşme 1689 Haklar Bildirgesi (İngiltere) (1688 Görkemli Devrim sonrası) 1776 Bağımsızlık Bildirgesi (ABD) (Amerikan Devrimi sonrası) 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi (Fransa) (Fransız Devrimi sonrası) Hepsi de temel olarak bireyin haklarını güvenceye alıyor ve özel mülkiyeti koruyor 6

7 Ekonomik ve Politik Bileşenleri Ekonomi-politik Marx ekonomi-politiğin eleştirisi Marksist ekonomipolitik Liberal Ekonomi Ne üretilecek? Nasıl bölüşülecek? Devlet kontrolü Planlama birimleri Serbest Piyasa Fiyat mekanizması Kapitalizmde ekonomik ilişkiler, esas olarak, kâr peşinde koşan kişiler arasındaki özel ilişkilerdir. 7

8 Bir bütün olarak toplumun iyiliğini sağlamanın yolu bireylerin kendi çıkarları peşinde peşinde koşmalarına izin vermekten geçer. Laissez faire, laissez passer (bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler) Görünmeyen el (Adam Smith Milletlerin Zenginliği) Devletin piyasaya kesinlikle müdahale etmemesi gerekir Homo economicus John Locke Yönetim Üzerine İki Tez Mülkiyet 8

9 Liberal Politika Din Savaşları Feodalizmin Gerilemesi Toplumsal Sözleşme Güçler Ayrılığı (Montesquieu) Denge ve Denet Amerikan Cumhuriyetçiliği Fransız Devrim Anayasaları İngiliz Parlamentoculuğu Mill Birey kendi beden ve zihni üzerinde egemenlik sahibidir. Kant İnsanlar, evrensel ahlaki değerler temelinde kendi kararlarını verebildikleri gibi, başkalarının haklarına da saygı gösterebilirler kategorik imperatif 9

10 Temel sorun devlet otoritesi ile bireysel özgürlük arasındaki ilişki. 19. yy da liberaller kralların mutlak otoritesine karşı güvence oluşturmak için ifade ve basın özgürlüğünü, din ve vicdan özgürlüğünü, keyfi tutuklanmama hakkını ve mülkiyet hakkını tanıyan anayasalar yapılmasını istiyorlardı. Serbest seçimler Güçler ayrılığı En iyi yönetim, en az yönetim (Thomas Jefferson) Yönetim yurttaşların özel hayatına, inançlarına ve ekonomik faaliyetlerine karışmamalı. Gece bekçisi devlet 10

11 Devlet ile sivil toplum arasında net bir ayrım. İngiliz, Amerikan ve Fransız Devrimleri sonrası hukukun üstünlüğü ilkesi İmparatorluklar yıkılıyor, yerlerine ulus-devletler kuruluyor. ABD federalizm, çift meclis, güçler ayrılığı Liberal Demokrasi yönetilenlerin temsilcileri seçtiği, seçilmiş temsilcilerin de bireysel özgürlükleri koruyan bir anayasal sistem içinde yönettikleri rejim. 11

12 Liberalizm ile demokrasi arasındaki gerilim Irk Cinsiyet Kölelik Bugünün neo-liberal sistemi Liberalizm bölünüyor Klasik liberalizm Çağdaş liberalizm Sosyal Darwinizm Liberalizmin sola kayması Liberteryen Anarşizm 12

13 Sosyal Liberalizm Tanımlaması zordur İskandinav Sosyal Demokrasisi (Marx ı sahiplerler ama liberal programlardan ayırmak zordur) İngiltere de İşçi Partisi (Labour) ile Liberal Demokratlar (LibDem) arasında çok fark yoktur. Sosyal liberalizmin genişlemesi Avrupa da oy hakkının genişlemesi ile örtüşür. Tröstleşme, tekelleşme vs. Kapitalist düzenin ortadan kaldırılmasını değil, düzeltilmesinden yanadır Krizi ve Keynes 13

14 Neo-liberalizm Özelleştirme Esnek çalışma Sendikasızlaşma F. A. Hayek Thatcher Reagan Özal Eleştiriler Toplulukçu Kamusallık Cumhuriyetçi Vatandaşlık ve Bireycilik birbirini olumsuzlayankavramlar mıdır? Feminist Kadın olarak kadınlara bireycilik dünyasında yer var mı? (Equality or Equity?) Marksist Sivil toplum ve Devlet birbirinden ayrı mıdır? 14

15 15

16 Teşekkür Ederim. 16

Benzer belgeler

SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)

T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457) 3. Hafta Ders Notları - 02/10/2017 Araş. Gör. Dr. Görkem