MODERN-SONRASI ÇAĞDAŞ ve GÜNCEL KAVRAMLAR ve YAKLAŞIMLAR

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MODERN-SONRASI ÇAĞDAŞ ve GÜNCEL KAVRAMLAR ve YAKLAŞIMLAR"

Süleyman Mumcu
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 MODERN-SONRASI ÇAĞDAŞ ve GÜNCEL KAVRAMLAR ve YAKLAŞIMLAR Bugün itibariyle bakıldığında, yönetimin diğer konuları da organizasyon konusuna benzer şekilde kendi içlerinde ayrıntılı bir şekilde incelenmeye başlanmış ve yönetim denildiğinde değişik disiplinleri bünyesinde taşıyan bir çalışma alanı anlaşılır olmuştur. Yeni bir yönetim düşüncesini ve organizasyonların yapılandırılmasını etkileyen üç önemli gelişmeden kısaca söz etmek gerekecektir. Bunlardan birincisi, iletişim ve bilgi işleme teknolojisindeki gelişmedir. Yönetim düşüncesi ve organizasyon yapıları üzerinde önemli etkisi olan ikinci faktör; uluslararası rekabet, ulusal sınırların anlamını yitirmesi ve globalleşme gibi gelişmeler olmuştur. Nihayet üçüncü gelişme; insan hakları, insani değerler, kişilik kavramı, insan ın her şeyden önemli bir varlık olarak ortaya çıkması olmuştur.

Yeni bir yönetim düşüncesini ve organizasyonların yapılandırılmasını etkileyen üç önemli gelişmeden kısaca söz etmek gerekecektir.

2 MODERN-SONRASI GÖRÜŞLER ÇAĞDAŞ ve GÜNCEL KAVRAM ve UYGULAMALAR TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ ANLAYIŞI Kalite, müşterilerin, mal ve hizmetlerden beklediklerinin karşılanması hatta daha fazlasının verilmesidir. Kalite olayı teknik (istatistiki kalite kontrolü) bir uygulama olmaktan çıkarak bir felsefe haline dönüşmüştür. Edward Demings kalitenin yönetilmesi gerektiğini ve bunun için şu 14 ilkenin uygulanmasının şart olduğunu ileri sürmüştür. - Yönetim sürekli gelişmeyi hedeflemeli ve bunu gerçekleştirecek ortamı yaratmalıdır. - Bu felsefe en üst kademeden en alta kadar tüm mensuplar tarafından benimsenmelidir. - Kalite analiz ve incelemelerinde istatistik teknikler kullanılmalıdır. - İşletme faaliyetleri sadece fiyat boyutuna göre değerlenmemelidir. - Üretim ve hizmetlerle ilgili sürekli sorunlar aranmalı ve iyileştirme yapılmalıdır. - İş başında eğitim verilmelidir.

Edward Demings kalitenin yönetilmesi gerektiğini ve bunun için şu 14 ilkenin uygulanmasının şart olduğunu ileri sürmüştür.

3 - Liderlik öğretilmeli, dikkat sadece rakamlara değil, fakat kaliteye de kaydırılmalıdır. - Korku yerine güven esas olmalı ve yaratıcılık hedeflenmelidir. - Departmanlar, gruplar arasındaki bariyerler kalkmalıdır. - Verimlilik artışı metot geliştirerek sağlanmalıdır. - Rakamsal hedef koyan uygulamalardan vazgeçilmelidir. - Çalışanlara yaptığı ile övünme ve özdeşleşme imkanı vermeyen engeller kaldırılmalıdır. - Yönetim yukarıdaki değişiklikleri yapacak önlemleri almalıdır. Ishıkawa, kalite çemberleri Duran, takım ilişkileri Crosby, sıfır hata Genel olarak, müşteri memnuniyetini sağlama temel faktör haline gelmiştir...

- Rakamsal hedef koyan uygulamalardan vazgeçilmelidir. - Çalışanlara yaptığı ile övünme ve özdeşleşme imkanı vermeyen engeller kaldırılmalıdır.

4 Kalitenin belgelenmesi ve ISO standartları Müşteriye kaliteli mal / hizmet sunabilmek için firmaların somut olarak ne yapması ve nasıl yapması gerektiği konusunda birtakım standart ve kılavuzlar geliştirilmiştir. İşletmelerin bu standartlara ulaşıp ulaşmadıkları birtakım kuruluşlar tarafından verilen sertifikalarla belgelenmeye başlanmıştır. ISO standartları olarak bilinen standartlar, işletme faaliyetlerinin çeşitli yönleri ile ilgili kesin spesifikasyonların, net prosedür ve talimatların belirlenmesini, süreçlerin tarif edilmesini öngörmektedir. Temel (öz, çekirdek) Yetenek Core Competence Temel yetenek, bir işletmeyi başka işletmelerden ayıran, işletmenin vizyonunu gerçekleştirmede temel rol oynayan, rakipler tarafından kolayca taklit edilemeyen bilgi, beceri ve yeteneği ifade etmektedir. Günümüz koşullarında yenilik yapabilmek işletmeye rekabet gücü sağlayan en temel yetenektir. Temel yetenek, işletmeleri iyi bildikleri işleri yapmaya; bazı işleri diğer firmalardan iyi bilir hale gelmeye; iyi bildikleri iş dışında yapılması gereken tüm işleri başkalarına yaptırmaya ve sürekli olarak yenilik yapmaya odaklanmaya sevketmektedir.

ISO standartları olarak bilinen standartlar, işletme faaliyetlerinin çeşitli yönleri ile ilgili kesin spesifikasyonların, net prosedür ve talimatların belirlenmesini, süreçlerin tarif edilmesini

5 Dış Kaynaklardan Yararlanma Outsourcing İşletmelerin gittikçe artan ölçüde, sadece kendi sahip oldukları yetenek ve becerileri esas alan işleri yapmak istemeleri; core competence veya öz yeteneklerin kullanılmadığı işleri, organizasyon dışındaki başka işletmelerden almak eğilimi, yaygın bir outsourcing veya dış kaynaklardan yararlanma uygulamasını ortaya çıkarmıştır. Yurdumuzda özellikle inşaat sektöründe görülen taşeron kullanma veya imalat konularında fason üretim olarak bilinen işletmecilik uygulamaları birer outsourcing örneğidir. (personel taşıma-yemek temin vb.) Uzun vadeli sorunların başında, tedarikçi işletmelere aşırı bağlılık gelmektedir.

yararlanma uygulamasını ortaya çıkarmıştır.

6 Organizasyonların Yeniden Yapılandırılmaları ve Şebeke Organizasyonları Bu tür yapının temel özelliği; bir mal veya hizmeti üretebilmek için yapılması gereken iş ve faaliyetlerin ve bunun için gerekli olan kaynakların tek bir işletmenin bünyesinde toplanması yerine, farklı işletmelere dağıtılmış olmasıdır. Ortaya çıkışının temel nedeni, işletmenin çevresel değişmelere hemen cevap verebilecek bir kıvraklığa kavuşması, etkinliğinin artırılması ve işletmenin bildiği ve uzmanı olduğu esas işini yapması, diğer işleri bir piyasa disiplini çerçevesinde başka organizasyonlara devretmesi düşüncesidir. Dahili Şebeke Organizasyonu Bu tür organizasyonda, bir işletme bünyesindeki temel faaliyetler farklı işletmelerin konusu olmakta ancak kaynakların tümü yine aynı bünyede kalmaktadır. (Holding) Dengeli Şebeke Organizasyonu Bu yapının bir öncekinden temel farkı, belirli bir mal veya hizmeti üretmek için gerekli olan kaynakların birbirinden tamamen bağımsız olan işletmelerin bünyesinde olmasıdır. (otomotiv firması) Dinamik Şebeke Organizasyonu Bu yapının öncekilerden temel farkı, tüm şebeke içinde lider işletmenin olmayışıdır. (joint venture)

Ortaya çıkışının temel nedeni, işletmenin çevresel değişmelere hemen cevap verebilecek bir kıvraklığa kavuşması, etkinliğinin artırılması ve işletmenin bildiği ve uzmanı olduğu esas işini yapması,

7 Yığışım Organizasyonu Yığışım organizasyonu bir anlamda çalışma grupları organizasyonu ile eşanlamlıdır. Burada, değişik disiplinlerden gelen kişilerin bir grup oluşturarak, sürekli veya geçici bazda, belli işleri gerçekleştirmeleri söz konusudur. Grubun faaliyetleri hiyerarşik kontrol ile değil, fakat grup üyelerinin kendi aralarında geliştirecekleri bir düzen içinde yürütecektir. Bu organizasyon anlayışının en önemli özelliği, yığışım içinde yer alan kişilerin, hiyerarşik farklılığa dayanan mevki otoritesi ile değil fakat sonuç üretme, bilgi paylaşma ve haberleşme ağırlıklı olarak çalışmalarıdır. Süreç yenileme Değişim mühendisliği Yeniden süreçleme (Reengineering, Business Process Reengineering) Süreç yenileme, sürekli ve küçük gelişmeler sağlamak değil, köklü ve büyük değişiklikler yapmak ile ilgili bir kavramdır. Klasik yapıların gerek içe dönüklüğü vurgulamaları, gerek bir mal veya hizmeti üreten süreç içindeki işlerin farklı departmanlara dağıtılmış olması ve gerekse çabuk harekete geçmemeleri nedeniyle süreçlerin yeniden gözden geçirilerek yapılandırılmasını ifade eden süreç yenileme kavramı gelişme ortamı bulmuştur.

Grubun faaliyetleri hiyerarşik kontrol ile değil, fakat grup üyelerinin kendi aralarında geliştirecekleri bir düzen içinde yürütecektir.

8 Başlıca özellikleri - Değişik nitelikli işler tek bir iş grubu içinde birleştirilebilir. - İşi yapanlar karar verici hale gelir. - İşlerin yapılma sırası suni bir zorlamadan çok kendi tabii sırasını izler. - Süreçlerin, işlerin niteliğine göre değişen, değişik versiyonları (değişik yapılma usulleri) olabilir. - Yapılan bir işin bir üst kademe tarafından kontrolü minimuma indirilmiştir. - Katma değer yaratmayan sadece birbirini başka bir şekilde tekrarlayan işler minimuma indirilmiştir. - Melez (hibrid) ve merkezkaç organizasyon yapı ve işleyişi egemendir. Değişime direnç, güçlendirilmiş davranış gerekliliği, inanma ve kendini verme gerekliliği ve iletişim eksikliği süreç yenileme çalışmalarının başarısını engelleyen ana sorunlardır.

- Yapılan bir işin bir üst kademe tarafından kontrolü minimuma indirilmiştir. - Katma değer yaratmayan sadece birbirini başka bir şekilde tekrarlayan işler minimuma indirilmiştir.

Benzer belgeler

BÖLÜM 2 - KÜÇÜK İŞLETMELER

BÖLÜM 2 - KÜÇÜK İŞLETMELER Girişimci işletmeler genellikle küçük işletmeler ya da aile işletmeleri olarak bilinir. Girişimci paradoksu: Girişimcilik, küçük işletmelerin büyümesine ve yüksek performans