KUMANDA TEKNĐĞĐ LABORATUVARI (I) DENEY FÖYÜ (Elektromekanik Kumanda)
|
|
- Alp Ünsal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 MARMARA ÜNĐVERSĐTESĐ TEKNĐK EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ELEKTRĐK EĞĐTĐMĐ BÖLÜMÜ KUMANDA TEKNĐĞĐ LABORATUVARI (I) DENEY FÖYÜ (Elektromekanik Kumanda) Yrd.Doç.Dr.Mustafa ONAT Yrd.Doç.Dr. Hasan ERDAL Đstanbul Mart
2 ÖNSÖZ Kumanda Tekniği Laboratuarı Dersi Fakültemizde Lisans programının 3. sınıfında 2 dönemlik bir derstir. Kumanda Tekniği Laboratuarı Derslerinde ilk dönem Elektromekanik kumanda yöntemlerini kullanarak deneyler yapılırken ikinci dönemde ise aynı deneyler Akıllı Röleler kullanılarak yapılır. Kumanda Tekniği Laboratuarı dersi ilk dönemde Elektromekanik kumanda deneylerinin yapılmasını amaçlayarak derste Kontaktörler, Zaman Röleleri, Paket Şalterler kullanarak Elektrik makinelerini çalıştırma, yol verme, frenleme gibi klasik kumanda yöntemlerini öğretilmesini esas alır. Đkinci dönemde ise Sayısal Röleler (Akıllı Röle) kullanarak kumanda tekniği problemlerini çözme esas almıştır. Đkinci dönemde yapılan deneyler ilk deneyde yapılan deneyler olmakla birlikte akıllı röleler kullanarak, öğrencinin hem sanayideki akıllı röleleri tanıması hem de akıllı röle mantığı ve programlamasını öğrenmesi amaçlanmıştır. Bu laboratuar dersinde lisans öğrencilerinin Otomatik Kumanda Tekniğinde kullanılan elemanları tanımaları, elemanların arızalanmaları anında müdahale etmeleri, genel kumanda yöntemlerini uygulamaları ve tasarı problemlerini çözerek sanayide karşılaşılan problemlere çözüm bulabilmeleri amaçlanmaktadır. Yrd.Doç.Dr. Mustafa ONAT Yrd.Doç.Dr. Hasan ERDAL 2
3 LABORATUVARDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR Kumanda Tekniği Laboratuarında 3 Fazlı 380 Volt ve 1 fazlı 220 Volt çalışma gerilimi bulunan makineler üzerinde deneyler yapıldığından can güvenliğini tehdit eden unsurların dikkate alınması gerekmektedir. Bu nedenle Kumanda Tekniği Laboratuarında; Aşağıdaki Kurallara Kesinlikle Uyulmalıdır. 1- Laboratuara Ders Saatinde Geliniz. Deney Başladıktan Sonra Lütfen Derse Katılmayınız. 2- Yapılacak Deneyi Mutlaka Önceki Haftadan Programlayınız ve Ön Hazırlık Yaparak geliniz. 3- Deney için kendi gurubunuz dışında çalışmayınız. 4- Çalışma ortamınızın temiz olmasına, kullandığınız kabloları sağlam olmasına dikkat ediniz. 5- Öğretim Elemanından Đzinsiz Devre Kurmayınız. 6- Öğretim Elemanı nın Gözetimi Dışında Devreye Enerji Vermeyiniz. 7- Devreye Enerji Verilerek Test Edilmesi Aşamasında Ellerinizi Devre elemanları plançete veya masadan uzak tutunuz. 8- Laboratuardan çıkarken Deney de kullandığınız elemanları sökerek yerlerine koyunuz. 9- Deney esnasında hasarlı bozuk elemanları veya elinizde olmadan zarar verdiğiniz elemanları mutlaka öğretim elemanlarına bildiriniz. 10- Çalıştığınız masayı ve tabureleri düzelterek laboratuardan ayrılınız. NOT: Unutmayınız sizden sonra başka arkadaşlarınızda bu Laboratuarı kullanacaktır. 3
4 (0-1)TEK KONUMLU ŞALTERLE KUMANDA Deney No:1 Deneyin Çalışması: Bir eksen etrafında döndürülebilen, arka arkaya dizilmiş birçok dilimden oluşan ve çok konumlu şalterlere pako şalter denir. 0-1 Tek konumlu şalteri Elektriksel cihazları sadece ON-OFF kontrolü için kullanılır. Anahtar görevi görür. Bu şalterler tek fazlı devreleri kontrol etmek için kullanıldığı gibi üç fazlı devreleri kontrol etmek içinde kullanılır. Üç fazlı (0-1) pako şalterin 6 adet kontağı bulunmaktadır. Şalter 0 konumunda iken motor çalışmayacak, Şalter 1 konumuna alındığında çalışmaya başlayacaktır. Şekil: Tek konumlu şalter Deneyde kullanılacak araç gereçler: Anahtarlı Otomatik Sigorta 0-1 Şalteri 3 Fazlı A.S.M. Gerekli bağlantıları yapmak için kablo. 3 Adet Şekil :Paket Şalter Çalışma Diyagramı 4
5 Deneyin Yapılışı: 0-1 şalterine ait çizelgeyi çiziniz. Çizelgede yazdığımız klemenslerine ait kısa devreleri belirleyiniz. Verilen ölçü aletini Buzzer konumuna getirerek kısa devreleri sesli olarak belirleyiniz. Belirlediğiniz kısa devrelerde çizelgedeki kutucuklara X işareti koyunuz. Kısa devre olmayan (Buzzer dan ses duymadığınız) bölümlere işaretleme yapmayınız. 0-1 şalterinin bağlantısını yapınız. Öğretim elemanın gözetiminde enerji vererek çalıştırınız. Adı Soyadı:.. Numara: Sınıf- Bölüm... 5
6 Paket Şalterle 3 Fazlı A.S.M ye Yol Verme Deney No:2 Devrenin çalışması: Üç fazlı Asenkron makinalar ilk çalışma anında nominal akımlarının 5-7 katı kadar fazla akım çekerler. Çekilen bu fazla akım motorun yanmasına sebep olabilir. Makinalara kalkınma anında çekilen fazla akımı engellemek için çeşitli yol verme yöntemleri kullanılır. Yıldız-Üçgen yol verme en çok kullanılan yöntemdir. Paket şalterler çok ucuz olmalarından dolayı halâ uygulamalarda bazı yelerde mekanik tip yıldızüçgen şalterler kullanılmaktadır. Oysa açma kapama işleminin mekanik şalterlerle yapılması halinde, motor koruyucusu kullanılamaz. Değişik yerlerden motora kumanda yapılamaz. Yıldızüçgen yol vermede ise yıldız bağlama süresi, kişi kontrolüne bırakılmış olur. Bu durumda koşullara uygun yol verme gerçekleşemez. Yıldız bağlantı süresi ayarlanamayacağından, üçgen bağlantıya istenen koşullar gerçekleşmeden geçilir. Bu önemli sakıncalara rağmen, çok ucuz oluşundan, bazı yerlerde bu tip yol verme yaygın olarak kullanılmaktadır. Mekanik tip yıldız-üçgen şalterlerde dokuz bağlantı ucu vardır. "0" konumunda bu bağlantı uçlarının birbirleri ile irtibatı yoktur. Şalter yıldız konumuna alındığında, üç bağlantı ucu birbiriyle, diğer altı bağlantı ucu ise ikişer ikişer birbirleriyle irtibatlanır. Birbiriyle irtibatlanan üç bağlantı ucu moturun bağlantı klemensinde aynı sıradaki sargı uçlarına bağlanır, ikişer ikişer irtibatlanan bağlantı uçlarından birer uç, şebeke bağlantı uçlarıdır. Şalter üçgen konumuna alındığında, dokuz bağlantı ucu, üçer-üçer birbiriyle irtibatlanır. Yıldız konumunda motor klemensinde aynı sıraya bağlanacak bağlantı ucunun karşısına, bu üçerli birleşen bağlantı ucu bağlanır. Paket şalter kullanmanın sakıncaları şunlardır: Paket şalterlerle bir yerden kumanda yapılabilir. Birden fazla bir yerden kumanda yapılamaz. Paket şalterler ile frenleme devreleri kurulamaz. Paket şalterler ile zaman ayarlı devreler kurulamaz. Paket şalterlerin bulunduğu devrede, devre kapalı iken enerji kesildiğinde devre operatör tarafından açılmamışsa, enerji tekrar geldiğinde devre kapalı kalacağından, motor veya benzeri cihazlar kontrolsüz çalışacağından, birçok sakıncalar meydana gelebilir. 6
7 Deneyde kullanılacak araç gereçler: Anahtarlı Otomatik Sigorta Yıldız-üçgen Yol Verme Şalteri Yıldız-üçgen çalışmaya uygun 3 Fazlı A.S.M. Gerekli bağlantıları yapmak için kablo. 3 Adet Deneyin Yapılışı: Yıldız-üçgen yol verme şalterine ait çizelgeyi çiziniz. Çizelgede yazdığımız klemenslerine ait kısa devreleri belirleyiniz. Verilen ölçü aletini Buzzer konumuna getirerek kısa devreleri sesli olarak belirleyiniz. Belirlediğiniz kısa devrelerde çizelgedeki kutucuklara X işareti koyunuz. Kısa devre olmayan (Buzzer dan ses duymadığınız) bölümlere işaretleme yapmayınız. Yıldız-üçgen yol verme şalterinin bağlantısını yapınız. Öğretim elemanın gözetiminde enerji vererek çalıştırınız. Deneye Ait Sorular: 1) Asenkron makinelere neden Yıldız-Üçgen yolverilir yazınız. 2) Asenkron Makine Yıldız yolverme esnasında her bobinden geçen akımı belirleyiniz. 3) Asenkron Makine Üçgen yolverme esnasında her bobinden geçen akımı belirleyiniz. 4) Yıldız ve Üçgen yolvermelerde bobinden geçen akımları göz önünde bulunarak matematiksel olarak ispatlayınız. Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 7
8 0-1-2 ŞALTERLE 3 FAZLI A.S.M. un ÇALIŞTIRILMASI Deney No:3 Devrenin çalışması: Pako şalteri Dahlender Sargılı Asenkron makinelarda kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem ile makinenın kutup sayıları değiştirilmek suretiyle Asenkron makinanın devir sayısı değiştirilmektedir. Bu pako şalterle yol verme yapabilmek için sadece Dahlender sargılı makine kullanılması gerekir. Bu makinelarda 6 adet bağlantı noktası olup bunlar Ua, Va, Wa ve Ub, Vb, Wb dir. Deneyde kullanılacak araç gereçler: Anahtarlı Otomatik Sigorta Şalteri Dahlender Sargılı 3 Fazlı A.S.M. Gerekli bağlantıları yapmak için kablo. 3 Adet Deneyin Yapılışı: şalterine ait çizelgeyi çiziniz. Çizelgede yazdığımız klemenslerine ait kısa devreleri belirleyiniz. Verilen ölçü aletini Buzzer konumuna getirerek kısa devreleri sesli olarak belirleyiniz. Belirlediğiniz kısa devrelerde çizelgedeki kutucuklara X işareti koyunuz. Kısa devre olmayan (Buzzer dan ses duymadığınız) bölümlere işaretleme yapmayınız şalterinin bağlantısını yapınız. Öğretim elemanın gözetiminde enerji vererek çalıştırınız. 8
9 Deneye Ait Sorular: 1) Dahlender Sargılı Asenkron Makinalar Nerelerde ne amaçla kullanılır yazınız. 2) Asenkron makinelarda devir sayısı ile kutup sayısı arasındaki ilişki nedir. 3) Asenkron makinelarda devir sayısını değiştirmek için hangi yöntemler kullanılır. Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 9
10 0-1-START PAKET ŞALTERLE 1 FAZLI A.S.M a YOL VERME Deney No:4 Devrenin çalışması: Bir fazlı Asenkron makinalar Ana sargı ve yardımcı sargı olmak üzere iki sargıdan meydana gelirler. Bir Fazlı Asenkron makinelere merkez kaç anahtarı kullanarak zamanlayıcı kullanarak ya da pako şalterle yol verilebilir. Asenkron Motor 0 konumundan Start konumuna kadar getirilir. Start konumunda Ana ve Yardımcı sargı devrededir. Yaylı olan şalterden elimizi çektiğimizde şalter tekrar 1 konumuna gelir ve yardımcı sargıyı devre dışı bırakarak Ana sargı üzerinden çalışmaya devam eder. Deneyde kullanılacak araç gereçler: Anahtarlı Otomatik Sigorta 0-1-Start Şalteri 1 Fazlı A.S.M. Gerekli bağlantıları yapmak için kablo. 3 Adet Deneyin Yapılışı: 0-1-Start şalterine ait çizelgeyi çiziniz. Çizelgede yazdığımız klemenslerine ait kısa devreleri belirleyiniz. Verilen ölçü aletini Buzzer konumuna getirerek kısa devreleri sesli olarak belirleyiniz. Belirlediğiniz kısa devrelerde çizelgedeki kutucuklara X işareti koyunuz. Kısa devre olmayan (Buzzer dan ses duymadığınız) bölümlere işaretleme yapmayınız. 0-1-Start şalterinin bağlantısını yapınız. Öğretim elemanın gözetiminde enerji vererek çalıştırınız. 10
11 Deneye Ait Sorular: 1) 1 Fazlı Asenkron Makinalar Nerelerde ne amaçla kullanılır yazınız. 2) 1 Fazlı Asenkron makinalarda Ana sargı ve yardımcı sargının görevini yazınız. 3) 1 Fazlı Asenkron Motorlarda devir yönü nasıl değiştirilir. 4) 1 Fazlı Asenkron Motorlara 0-1-Start şalteri dışında başka yol verme yöntemleri var mıdır. Adı Soyadı. Numarası: Sınıfı: 11
12 3 FAZLI A.S.M. nin KESĐK ÇALIŞTIRMASI Deney No:5 Deneyin Çalışması: "S" butonuna basıldığı sürece "M" kontaktörü enerjilenir ve Motor çalışır. Butondan temas kalkınca "M" kontaktörünün enerjisi kesilir ve Motor durur. Deneyde Kullanılan Araç Gereçler: a) Aşırı Akım Rölesi b) Start Butonu c) Kontaktör d) ^Fazlı A.S.M. Kumanda Devre Şeması Güç Devre Şeması Şekil 1: Kesik Çalıştırma Kumanda Bağlantısı Şekil 2. Güç Devre Şeması Deneye Ait Sorular: 1) Kontaktör ve Röle Arasındaki Fark nedir açıklayınız. 2) Aşarı akım Rölesi ne amaçla kullanılır. 3) Termik Röle ne amaçla kullanılır. Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 12
13 3 FAZLI A.S.M. nin SÜREKLĐ ÇALIŞTIRMASI Deney No:6 Deneyin Çalışması: "S" butonuna basıldığı "M" kontaktörü enerjilenir ve M kontaktörü açık olan kontaklarını kapatır ve Motor çalışmaya başlar. Ta ki stop butonuna basılıncaya kadar Motor çalışır. Stop butonuna basılınca; "M" kontaktörünün enerjisi kesilir ve Motor durur. Kullanılan Elemanlar: a) Aşırı Akım Rölesi b) Start Butonu c) Kontaktör d) 3 Fazlı A.S.M. Şekil 2.3 Sürekli Çalıştırma Kumanda Bağlantısı Şekil 2.2 Güç Devre Şeması Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 13
14 3 FAZLI A.S.M. nin KESĐK-SÜREKLĐ ÇALIŞTIRMASI Deney No:7 Deneyin Çalışması: "Kesik" butonuna basıldığı "M" kontaktörü enerjilenir ve Motor çalışmaya başlar elimizi butondan çektiğimizde motor duracaktır. Sürekli butonuna bastığımız zaman Motor M kontaktörünü enerjileyecek Kontaktörün açık olan kontakları kapanacak ve Motor çalışmaya başlayacaktır, Ta ki stop butonuna basılıncaya kadar Motor çalışır. Stop butonuna basılınca; "M" kontaktörünün enerjisi kesilir ve Motor durur. Kullanılan Elemanlar: a) Aşırı Akım Rölesi (95-96 kontakları) b) Start Butonu (Sürekli Butonu) c) Çift Yollu Buton (Kesik Butonu) d) Kontaktör (M) e) 3 Fazlı A.S.M. Şekil: Kesik-Sürekli Çalıştırma Kumanda Bağlantısı Şekil : Güç Devre Şeması Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 14
15 3 FAZLI A.S.M. nin ĐKĐ KUMANDA MERKEZLĐ ÇALIŞTIRILMASI (3 start butonu ile çalıştırma) Deney No:8 Deneyin Çalışması: Motor, iki yerden kumanda edilebilmektedir. "1", "2" butonları çalıştırma, "3", "4" butonları durdurma butonlarıdır. Durdurma butonları, seri; çalıştırma butonları paralel bağlanır. "1", "2" butonlarından herhangi birisine basılınca, "M" kontaktörü enerj ilenir. Kontaktörün açık kontağı kapandığından, kontaktör kendi kontağı üzerinden enerjili kalır. Böylece: "1", "2" butonlarına paralel bağlanan bu kontağa, mühürleme kontağı denir. Durdurma "3", "4" bütanlarından herhangi birisine basılınca, "M" kontaktörünün enerjisi kesilir. Đki kumanda merkezli çalıştırma, prensip olarak bir lambanın iki ayrı yerden kumandasına (Vaviyen anahtarlı tesisat gibi) benzer. Kullanılan Elemanlar: a) Aşırı Akım Rölesi (95-96 kontakları) b) Start Butonu (Sürekli Butonu) c) Çift Yollu Buton (Kesik Butonu) d) Kontaktör (M) e) 3 Fazlı A.S.M. Şekil: Đki Kumanda Merkezli Çalıştırma Kumanda Bağlantısı Şekil : Güç Devre Şeması Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 15
16 3 Fazlı A.S.M un Devir Yönünün Değiştirilmesi (Kontak Emniyetli (Elektriksel Kilitlenmeli Devir Yönü Değiştirme) Deney No:9 Deneyin Çalışması: Đleri çalıştırma butonuna basıldığında, "I" kontaktörü enerj ilenir. Motor, "I" kontaktörü vasıtası ile enerj ilenir. "I" kontaktörü devrede iken geri "G" kontaktörü enerji ilenemez. Durdurma butonu ile "I" (iler) kontaktörü devreden çıkarıldıktan sonra geri "G" butonuna basılırsa "G" kontaktörü enerjilenir ve motor geri yönde dönmeye başlar, yani devir yönü değiştirilmiş olur. Her iki kontaktörün kapalı kontakları emniyet görevi yapmaktadır. Bir kontaktör devrede iken diğer kontaktörün devreye girmesi sonucu oluşabilecek faz çakışması önlenmiştir. Motor, "I" kontaktörü üzerinden enerjilenirse, şebeke ile motor arasındaki bağlantı; R-U, S-W, T-V durumundadır. Motor, "G" kontaktörü üzerinden enerjilenirse, şebeke ile motor arasındaki bağlantı, R-U, SV, T-W durumundadır. Dikkat edilirse, iki farklı kontaktörün enerji ilenmesinde, motora gelen fazlardan ikisinin yeri değişmektedir. Kullanılan Elemanlar: a) Aşırı Akım Rölesi (95-96 kontakları) b) Start Butonu (Sürekli Butonu) c) Çift Yollu Buton (Kesik Butonu) d) Kontaktör (M) e) 3 Fazlı A.S.M. Şekil: Devir Yönü Değiştirme Kumanda Bağlantısı Şekil: Asenkron Motorun Devir Yönü Değiştirme Güç Devresi Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 16
17 3 Fazlı A.S.M un Devir Yönünün Değiştirilmesi II (Kontak Emniyetli (Elektriksel Kilitlenmeli Devir Yönü Değiştirme) Deney No:10 Deneyin Çalışması: Đleri çalıştırma butonuna basıldığında, "I" kontaktörü enerji ilenir. Motor, "I" kontaktörü vasıtası ile enerjilenir. "I" kontaktörü devrede iken geri butonuna basıldığında ileri kontaktörünün enerjisi kesilerek geri kontaktörü enerjilenir ve motor geri yönde dönmeye başlar. Her iki kontaktörün kapalı kontakları emniyet görevi yapmaktadır. Bir kontaktör devrede iken diğer kontaktörün devreye girmesi sonucu oluşabilecek faz çakışması önlenmiştir. Deney 9 daki devreden farkı stop ileri ve geri butonlarına basıldığında motor devir yönü değiştirilebilmektedir. Şekil: Devir Yönü Değiştirme Kumanda Bağlantısı Şekil: Asenkron Motorun Devir Yönü Değiştirme Güç Devresi Deneye Ait Sorular: 1) Uygulamada kullandığınız elemanların özelliklerini yazınız. 2) Devrenin çalışmasını açıklayınız. 3) Motorun dönüş yönünü sinyal lambaları ile belirleyecek devrenin şemasını çiziniz. 4) Yük altında bir yönde çalışmakta olan bir motoru, milini frenlemeden diğer yönde çalıştırmanın ne gibi bir sakıncası olur? 5) Devreye uygulama alanından bir örnek veriniz. Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 17
18 3 FAZLI A.S.M a BĐR KADEMELĐ DĐRENÇLE YOL VERME Deney No:11 Giriş Bu yol vermede, yol alma (kalkış) akımını sınırlandırmak için, motor stator sargı devresine kademeli olarak ayarlanabilen dirençler seri bağlanırlar. Yol alma akımı dirençler üzerinde bir gerilim düşümü yapar ve motor, daha düşük bir gerilimle yol alır. Yol alma akımı düşen gerilimle orantılı olarak azalır. Direnç kademeleri kontaktörler aracılığı ile devreden çıkarılırlar. Bir kademe direnç kullanılması halinde genellikle yol alma akımı, direk yol alma akımının %50 sine düşürülür. Bu durumda moment değeri %25'e iner. Çok kademeli direnç kullanılması halinde kademe dirençleri öyle seçilirler ki, yol alma akımı, motor nominal akımının 1,5 2 katı kadar olur. Uygulamada pek kullanılmayan yol verme yöntemidir. Deneyin Çalışması: Çalıştırma butonuna basılınca, "M" kontaktörü enerjilenir. Kapanan "M" kontakları ile mühürleme yapılmış ve "TR" zaman rölesi enerjilenmiş olur. "M" kontaktörü motoru, devresine seri bir direnç veya reaktans bağlanmış halde çalıştırır. Şebeke geriliminin bir kısmı dirençlere düştüğünden, motor, düşük gerilimde harekete başlar. Motora uygulanan gerilim düşürüldüğünden, motorun kalkış akımı küçülmüş olur. Motorun normal hızının %93'üne erişeceği süreyi ayarlayan zaman rölesi, gecikme kontağı "A" kontaktörünü enerjilendirir. "A" kontaktörü, seri dirençleri devreden çıkarır. Bu durumda motora, nominal gerilim uygulanmış olur. Motor, anma değerlerinde çalışır. Çalışma süresince "M" ve "A" kontaktörleri' devrededir. Durdurma (stop) butonuna basılınca, "M" ve "A" kontaktörlerinin enerjisi kesilir. Şekil 3.9 Bir Kademeli Dirençle Yol Verme Kumanda Devre Şeması Şekil 3.10 Güç Devre Kumanda Şeması Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 18
19 DĐNAMĐK FRENLEME Deney No:12 AC motorları, motor şebekeden ayrıldıktan sonra, stator sargılarına uygun bir DC tatbik etmek suretiyle frenlenebilir. Bu tip frenlemeye DĐNAMĐK FRENLEME adı verilir. Motorun enerjisi kesildiği anda, stator sargılarından geçen doğru akım, statorda düzgün bir manyetik alan oluşturur. Bu sabit manyetik alan içindeki rotor, stator alanı tarafından çekilerek -devir sayısı hızlı bir şekilde azalarak kısa sürede durur. Stator sargıları, frenleme süresinde sargılardan geçen doğru akıma karşı yalnız omik direnç etkisi gösterir. Sargılara uygulanacak DC değeri, stator sargılarının veya bağlanış şekline göre, ortaya çıkan direncin değerine uygun hesaplanmalıdır. Geçen akımın değeri, frenleme süresini etkiler. Ancak sargılardan anma akımından fazla akım geçilirse, sargılar yanabilir. Anma akımına yakın değerde bir akım geçirilmesi doğru olur. Düz Zaman Röleli Dinamik Frenleme Devresi Şekil 4.3 Düz Zaman Röleli Dinamik Frenleme Devresi ve Kumanda Devresi 19
20 Çalışması: Başlatma butonuna basıldığında, "M" kontaktörü enerjilenir. "M" kontaktörü üzerinden enerji alan motor çalışır. Kumanda devresi, "M" konaktörü mühürleme kontağı üzerinden sürekli enerji kalır ve motor sürekli çalışma modundadır. Durdurma: Durdurma butonuna basıldığında "M" kontaktörünün enerjisi kesilir, "M ve TO kapalı kontakları üzerinden "A ve TR" enerjilenir. Aynı zamanda doğrultmaç devresi de çalışır. Doğrultmaçtan alınan doğru gerilim, "A" kontaktörü ana kontakları üzerinden, motor sargılarına tatbik edilir. Böylece dinamik frenleme gerçekleşir. Zaman rölesi ayarlanan süre sonunda "A" kontaktörünün ve bunun sonucu frenleme devresinin enerjisini keser. Zaman rölesi, frenleme süresi kadar birkaç saniyelik süreye ayarlanır. "M ve A" kontaktörleri, kesinlikle beraberce enerjilenmemelidir. Bunun için, "M" kontaktörü devresinde "A", "A" kontaktörü devresinde "M" kapalı kontakları bulunur. Deneye Ait Sorular: 1) Dinamik frenleme nedir? Bu yöntemle frenleme nasıl olur? Açıklayınız. 2) Devrenin çalışmasını açıklayınız. 3) Etiketinde; 4 Hp, Cos = 0,84, 220/380 V, 11,5/6,6 A, 50 Hz yazılı olan motorun bir faz sargısı etkin direnci 5 ohm ölçülmüştür. Motora uygulanacak yaklaşık doğru gerilim değeri ve yaklaşık doğrultmaç gücü ne olmalıdır? Hesaplayınız. 4) Asenkron motorun frenlenmesinde kullanılan diğer metotları açıklayınız. Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 20
21 3 FAZLI A.S.M a YILDIZ-ÜÇGEN YOL VERME Deney No:13 Devrenin Çalışması: Başlatma butonuna basıldığında enerji (hat) kontaktörü ile yıldız kontaktörü enerjilenerek motorun yıldız bağlantılı yol alması sağlanması ve uygun ayarlanmış zaman süresi sonunda zaman rölesi, yıldız kontaktörünü açarak üçgen kontaktörünü enerjilendirmelidir. Yıldız kontaktörünü devreden ayrılıp, üçgen kontaktörü enerjileninceye kadar geçen sürede yıldız kontaktörü açma arkı sönmüş olmalıdır. Deneyde Kullanılacak Araç ve Gereçler: Kontaktör Aşırı Akım Rölesi Start Butonu Stop Butonu JOG butonu Anahtarlı Otomatik Sigorta 4 Adet Şekil 3.1 Yıldız-Üçgen Yol Verme Kumanda Devresi Şekil 3.2 Yıldız-Üçgen Yol Verme Güç Devresi Start butonuna basılınca, yıldız kontaktörü enerjilenir. Motor sargıları yıldız bağlanır. "M" yardımcı kontağı ile zaman rölesi enerjilenir. Motor, yıldız bağlı yol alır. "M" kontaktörü yardımcı kontağı ile kumanda devresinde mühürleme yapılır. Motorun yol alma süresine uygun ayarlanmış "TR" zaman rölesi, ayarlanan süre sonunda yıldız kontaktörünün enerjisini keser. Güç devresindeki motorun yıldız bağlantısı açılır. Yıldız kontaktörün devreden çıkması ile üçgen kontaktör devreye girer. Motor, üçgen bağlanır. Dikkat edilirse, yıldız bağlama kontaktörü enerjisi kesildikten sonra üçgen bağlama kontaktörü enerji ilenmektedir. Eğer, yıldız kontaktörü enerjisi kesilmeden üçgen kontaktörü enerjilenirse, şebeke kısa devresi meydana gelir. Uygulamada, çok değişik yıldız/üçgen kumanda devreleri düşünülebilir. Amaç, yol alma süresince, motorun yıldız bağlanması anma hızının %93'ünde motorun üçgen bağlı olarak çalışmasıdır. 21
22 Deneye Ait Sorular: 1) Üç fazlı asenkron motorların çalışma prensibini kısaca açıklayınız. 2) Üç fazlı asenkron motorlar ilk yol alma anında neden fazla akım çekerler, açıklayınız. 3) Kullanılan elemanların özelliklerini açıklayınız. 4) Direkt çalıştırılan motorlarda, kontaktör seçimi nasıl yapılır? Açıklayınız, kullandığınız motorun sürekli işletmede yol verilen motor olduğunu kabul ederek, bu motora ait kontaktörün ve termik rölenin seçimini yapınız. Termik röle ayar akımını belirleyiniz. Adı Soyadı:. Sınıf-Şube: Bölüm: 22
ELEKTRİK MAKİNALARI VE KUMANDA 4.1.ASENKRON MOTORLARA DİREKT YOL VERME VE DEVRE ŞEMALARI
BÖLÜM 4 OTOMATİK KUMANDA DEVRELERİ 4.1.ASENKRON MOTORLARA DİREKT YOL VERME VE DEVRE ŞEMALARI Basitliği, dayanıklılığı ve ekonomik olmasından endüstride en çok kullanılan asenkron motora, gücüne, işletme
DetaylıAA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören
04.12.2011 AA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören İçerik AA Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları na Yol Verme Uygulama Soruları 25.11.2011 2 http://people.deu.edu.tr/aytac.goren
DetaylıElektrik. Alternatif Akım Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları
Elektrik Alternatif Akım Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları 24.12.2013 Dr. Levent Çetin 2 24.12.2013 Dr. Levent Çetin 3 Buton/Anahtar / Limit Anahtarı Kalıcı butona basıldığında, buton
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARA BUTON VE KONTAKTÖRLE YOL VERME
ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARA BUTON VE KONTAKTÖRLE YOL VERME Şekil - 1 Şekilde üç fazlı asenkron motora buton ve kontaktörle yol veren devre görülmektedir. Devrede start butonuna basıldığında K 1 kontaktörünün
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Örnek Uygulamalar
PROBLEM 31: Uzaktan kumandalı, kesik kesik çalıştırılabilen, devir yönü değiştirilebilen, otomatik λ / yol alan, bir asenkron motorun dinamik frenlenme ile durdurulması ile ilgili güç ve kumanda devresini
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları
10. MOTORLARIN FRENLENMESİ Durdurulacak motoru daha kısa sürede durdurmada veya yükün yer çekimi nedeniyle motor devrinin artmasına sebep olduğu durumlarda elektriksel frenleme yapılır. Kumanda devrelerinde
DetaylıELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ ÖRNEK UYGULAMALAR
ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ ÖRNEK UYGULAMALAR PROBLEM 1: 3 Fazlı Bir Asenkron Motoru Kesik Kesik Çalıştırmak Çalışma Şekli : Kumanda devresindeki start butonuna basıldığında M kontaktörünün bobinine
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları
İkincisinde ise; stator düşük devir kutup sayısına göre sarılır ve her faz bobinleri 2 gruba bölünerek düşük devirde seri- üçgen olarak bağlanır. Yüksek devirde ise paralel- yıldız olarak bağlanır. Bu
DetaylıASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI
DENEY-7 ASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI Frenlemenin tanımı ve çeşitleri Motorların enerjisi kesildikten sonra rotorun kendi ataletinden dolayı bir süre daha dönüşünü sürdürür. Yani motorun durması
Detaylı3 FAZLI ASENKRON MOTORLAR
3 FAZLI ASENKRON MOTORLAR 3 FAZLI ASENKRON MOTORLAR Üç fazlı AC makinelerde üretilen üç fazlı gerilim, endüstride R-S-T (L1-L2- L3) olarak bilinir. R-S-T gerilimleri, aralarında 120 şer derece faz farkı
DetaylıÇok sayıda motor şekilde gibi sadece bir durumunda başlatma kontrol merkezi ile otomatik olarak çalıştırılabilir.
7.1.4 Paket Şalter İle Bu devredeki DG düşük gerilim rölesi düşük gerilime karşı koruma yapar. Yani şebeke gerilimi kesilir ve tekrar gelirse motorun çalışmasına engel olur. 7.2 SIRALI KONTROL Sıralı kontrol,
Detaylı6. ENVERSÖR PAKET ŞALTER
6. ENVERSÖR PAKET ŞALTER Küçük güçlü motorlarda devir yönü değiştirme genellikle, buton ve kontaktör yerine paket şalterle veya kollu şalterle yapılmaktadır. Daha çok ekonomik olmaları nedeniyle tercih
DetaylıASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI
DENEY-6 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI TEORİK BİLGİ KALKINMA AKIMININ ETKİLERİ Asenkron motorların çalışmaya başladıkları ilk anda şebekeden çektiği akıma kalkınma akımı, yol alma akımı veya kalkış
DetaylıSIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR
SIEMENS LOGO KULLANIMI VE UYGULAMALAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 SIEMENS S7 200 UYGULAMALARI UYGULAMA _1 3 Fazlı Asenkron motorun iki yönde
DetaylıDERS BİLGİ FORMU ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ ELEKTRİK VE ENERJİ. Haftalık Ders Saati. Okul Eğitimi Süresi
DERS BİLGİ FORMU DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA
DetaylıBÖLÜM 1. ASENKRON MOTORLAR
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...iv GİRİŞ...v BÖLÜM 1. ASENKRON MOTORLAR 1. ASENKRON MOTORLAR... 1 1.1. Üç Fazlı Asenkron Motorlar... 1 1.1.1. Üç fazlı asenkron motorda üretilen tork... 2 1.1.2. Üç fazlı asenkron motorlara
Detaylı20. ÜNİTE ASENKRON MOTORLARA YOL VERME YÖNTEMLERİ
20. ÜNİTE ASENKRON MOTORLARA YOL VERME YÖNTEMLERİ KONULAR 1. Üç Fazlı Asenkron Motorlara a. Direk Yol Verme b. Yıldız-Üçgen Yol Verme 2. Uzaktan (İki Yerden) Kumanda 3. Enversör (Sağ-Sol) Çalıştırma 4.
DetaylıÖZGÜR Motor & Generatör
DAHLENDER MOTOR Statora sargılarının UVW ve XYZ uçlarından başka, sargı ortalarından uçlar çıkararak ve bunların bağlantıları yapılarak çift devir sayısı elde edilir. Bu bağlantı yöntemine, Dahlender bağlantı
DetaylıKUMANDA DEVRELERİ Örnek 1: Stop öncelikli Start Stop Devresi (Klasik Mühürleme Devresi):
KUMANDA DEVRELERİ Örnek 1: Stop öncelikli Start Stop Devresi (Klasik Mühürleme Devresi): START butonuna basıldığında M kontaktörü enerjilenir, M kontaktörünün normalde açık (NO) kontakları kapanır ve motor
DetaylıMOTOR KORUMA RÖLELERİ. Motorların şebekeden aşırı akım çekme nedenleri
MOTOR KORUMA RÖLELERİ Motorlar herhangi bir nedenle normal değerlerinin üzerinde akım çektiğinde sargılarının ve devre elemanlarının zarar görmemesi için en kısa sürede enerjilerinin kesilmesi gerekir.
DetaylıZAMANLAYICILAR S de, 4 farklı zamanlayıcı vardır.
ZAMANLAYICILAR S7-1200 de, 4 farklı zamanlayıcı vardır. 1.Timer Pals: (TP): Girişe (IN) gelen sinyalle beraber çıkış (Q) «1» olur. Ayarlanan süre (PT) sonunda çıkış (Q) «0» olur. Ayarlanan süre (PT) dolmadan,
Detaylı5. ÜNİTE ASENKRON MOTORLARI
5. ÜNİTE ASENKRON MOTORLARI KONULAR 1. Asenkron Motorların Yapısı 2. Çalışma Prensibi 3. Asenkron Motorlara Yol Verme 4. Asenkron Motorlarda Kayıplar ve Verim 5. Asenkron Motor Çeşitleri GİRİŞ Sanayi tesislerinde
Detaylı1. BİR FAZLI ASENKRON MOTORLAR
1. BİR FAZLI ASENKRON MOTORLAR Bir fazlı yardımcı sargılı motorlar Üniversal motorlar 1.1. Bir fazlı yardımcı sargılı motorlar 1.1.3. Yardımcı Sargıyı Devreden Ayırma Nedenleri Motorun ilk kalkınması anında
DetaylıUYGULAMA 1 24V START CPU V LO. Verilen PLC bağlantısına göre; START butonuna basıldığında Q0.0 çıkışını aktif yapan PLC programını yazınız.
UYGULAMA 1 24V 0V START I1.5 I1.4 I1.3 I1.2 I1,1 I1.0 I0.7 I0.6 I0.5 I0.4 I0.3 I0.2 I0.1 I0.0 CPU-224 Q1.1 Q1.0 Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0 0V 24V LO Verilen PLC bağlantısına göre; START butonuna
DetaylıUYGULANMIŞ ÖRNEK PLC PROGRAMLARI
UYGULANMIŞ ÖRNEK PLC PROGRAMLARI Örnek 1: Örneğ e başlamadan önce CPU yu 221 seçmeliyiz.(bu işlem program sonunda da yapılabilir.) Girişler I 0.0 dan I 0.5 e, Çıkışlar Q 0.0 dan Q 0.3 e kadardır. Amacı
DetaylıBÖLÜM 13 ROTORU SARGILI VE ÇĐFT DEVĐRLĐ MOTORLARIN KUMANDASI. Örnek 1 : Üç kademeli dirençle rotoru sargılı motora yol vermenin programlanması.
BÖLÜM 3 OOU AGILI VE ÇĐF DEVĐLĐ MOOLA KUMANDAI 3. - otoru sargılı motorların çalıştırılması : Örnek : Üç kademeli dirençle rotoru sargılı motora yol vermenin programlanması. e 2 C () C 4 () C 3 () C 2
DetaylıAnma güçleri 3 kw tan büyük olan motorların üç fazlı şebekelere bağlanabilmeleri için üç fazlı olmaları gerekir.
Elektrik motorlarında yol verme işlemi Motorun rotor hızının sıfırdan anma hızına hızına ulaşması için yapılan işlemdir. Durmakta olan motorun stator sargılarına gerilim uygulandığında endüklenen zıt emk
DetaylıELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ OTOMATİK KUMANDA DEVRELERİ 523EO0045 Ankara, 2011 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında
DetaylıElektrik Kumanda Devreleri Dersleri. Tablo 1.1: Kumanda Devre Sembolleri
Elektrik Kumanda Devreleri Dersleri Tablo 1.1: Kumanda Devre Sembolleri A. KUMANDA DEVRE SEMBOLLERİ Otomatik kumanda devre şemalarında kullanılan elemanların resimleri yerine, o elemanların yerini tutacak
DetaylıAsenkron motorların bir kumanda merkezinden yıldız/üçgen çalıştırılması için oluşturulacak kumanda ve güç devresini çiziniz.
Kontaktörün Tanımı kısaca yazıp çalışma prensip şemasını çiziniz. Asenkron motorların bir kumanda merkezinden yıldız/üçgen çalıştırılması için oluşturulacak kumanda ve güç devresini çiziniz. Kompanzasyonun
DetaylıHaftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır.
ASENKRON MOTORLARDA HIZ AYARI ve FRENLEME Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. Giriş Bilindiği üzere asenkron motorun rotor hızı, döner alan hızını (n s )
DetaylıTEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ENDÜSTRİYEL TASARIMDA MODERN KONTROL TEKNİKLERİ PROGRAMLANABİLİR LOJİK DENETLEYİCİLER DENEY FÖYÜ
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ENDÜSTRİYEL TASARIMDA MODERN KONTROL TEKNİKLERİ PROGRAMLANABİLİR LOJİK DENETLEYİCİLER DENEY FÖYÜ 1 DENEY NO : 1 DENEYİN ADI : Start Stop Kullanılarak
Detaylıİngiliz Bilim Müzesinde gösterimde olan orijinal AC Tesla İndüksiyon Motorlarından biri.
Levent ÖZDEN ASENKRON MOTORLARA GENEL BİR BAKIŞ Alternatif akım makinelerinin isimlendirilmesi ürettikleri döner manyetik alanın (stator manyetik alanı), döner mekanik kısım (rotor) ile eş zamanlı oluşu
Detaylı2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir.
Tristörlü Redresörler ( Doğrultmaçlar ) : Alternatif akımı doğru akıma çeviren sistemlere redresör denir. Redresörler sanayi için gerekli olan DC gerilimin elde edilmesini sağlar. Büyük akım ve gerilimlerin
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİKFAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİKFAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI KONTROL KUMANDA ELEMANLARI DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ
DetaylıİKS KUMANDA DEVRELERİ. HAZIRLAYAN Hüseyin BULGURCU Balıkesir-2006
İKS KUMANDA DEVRELERİ HAZIRLAYAN Hüseyin BULGURCU Balıkesir-2006 1 KONULAR 1. KUMANDA ELEMANLARI VE SEMBOLLER 2. KUMANDA YÖNTEMLERİ 3. YOL VERME YÖNTEMLERİ 4. EV TİPİ SOĞUTUCULAR 5. TİCARİ TİP SOĞUTUCULAR
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ ASENKRON MOTOR KUMANDA TEKNİKLERİ ANKARA 2007 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
DetaylıELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.)
ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) 1) Etiketinde 4,5 kw ve Y 380V 5A 0V 8,7A yazan üç fazlı bir asenkron motorun, fazlar arası
DetaylıASENKRON MOTOR ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR. Genel
Genel ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR Asenkron makinalar motor ve jeneratör olarak kullanılabilmekle birlikte, jeneratör olarak kullanım rüzgar santralleri haricinde yaygın değildir. Genellikle sanayide kullanılan
Detaylı22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR
22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR KONULAR 1. YAPISI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ 2. YOL VERME YÖNTEMLERİ 3. KULLANILDIĞI YERLER Herhangi bir yükü beslemekte olan ve birbirine paralel bağlanan iki altematörden birsinin
DetaylıELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 05
EELP212 DERS 05 Özer ŞENYURT Mayıs 10 1 BĐR FAZLI MOTORLAR Bir fazlı motorların çeşitleri Yardımcı sargılı motorlar Ek kutuplu motorlar Relüktans motorlar Repülsiyon motorlar Üniversal motorlar Özer ŞENYURT
DetaylıSENKRON MAKİNA DENEYLERİ
DENEY-8 SENKRON MAKİNA DENEYLERİ Senkron Makinaların Genel Tanımı Senkron makina; stator sargılarında alternatif akım, rotor sargılarında ise doğru akım bulunan ve rotor hızı senkron devirle dönen veya
DetaylıASENKRON (İNDÜKSİYON)
ASENKRON (İNDÜKSİYON) Genel MOTOR Tek fazlı indüksiyon motoru Asenkron makinalar motor ve jeneratör olarak kullanılabilmekle birlikte, jeneratör olarak kullanım rüzgar santralleri haricinde yaygın değildir.
Detaylı(3-fazlı Senkron Generatörün Boşta, Kısadevre Deneyleri ile Eşdeğer Devre Parametrelerinin Bulunması ve Yükte Çalıştırılması)
1 DENEY-5 (3-fazlı Senkron Generatörün Boşta, Kısadevre Deneyleri ile Eşdeğer Devre Parametrelerinin Bulunması ve Yükte Çalıştırılması) Deney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar Deneyin tüm adımları
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları
Ayrıca ortak etki mesafesi üretimden kaynaklanan osilatör frekansındaki rasgele farklılıklara bağlıdır. Genellikle çok özel bir durumda açığa çıkmadıkça veya siviç değiştirilmedikçe bu etki fark edilmez.
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Doğru Akım Makinaları - I
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü 1. Deneyin Adı Doğru Akım Makinaları 2. Deneyi Amacı Doğru akım motorunun yük eğrilerinin elde edilmesi 3. Deneye
Detaylıİklimlendirme Soğutma Elektriği ve Kumanda Devreleri BÖLÜM ELEKTRİK İÇ TESİSAT KAPALI VE AÇIK DEVRE ŞEMALARI
BÖLÜM ELEKTRİK İÇ TESİSAT KAPALI VE AÇIK DEVRE ŞEMALARI AMAÇ: İç tesisata ait lamba, priz, sigorta v.b devrelerini çizebilme. Elektrik İç Tesisat Kapalı Ve Açık Devre Şemaları 145 BÖLÜM-10 ELEKTRİK DEVRE
DetaylıDeney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar
1 DENEY-1 (3-fazlı trafonun yıldız ve üçgen bağlantılılarının doğrulanması, bu bağlantıların yükte yapılması ile asenkron makinenin etiket değerlerinin okunması ve tanınması) Deney Esnasında Kullanılacak
Detaylıİklimlendirme Soğutma Elektriği ve Kumanda Devreleri BÖLÜM KONDANSATÖRLER
BÖLÜM KONDANSATÖRLER AMAÇ: İklimlendirme ve soğutma kompresörlerinde kullanılan kalkış (ilk hareket) ve daimi kondansatörleri seçebilme ve bağlantılarını yapabilme. Kondansatörler 91 BÖLÜM-7 KONDANSATÖRLER
DetaylıKARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Elektrik Makinaları II Laboratuvarı DENEY 3 ASENKRON MOTOR A. Deneyin Amacı: Boşta çalışma ve kilitli rotor deneyleri yapılarak
DetaylıASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş
ASENKRON MAKİNELER Asenkron Motorlara Giriş İndüksiyon motor yada asenkron motor (ASM), rotor için gerekli gücü komitatör yada bileziklerden ziyade elektromanyetik indüksiyon yoluyla aktaran AC motor tipidir.
DetaylıÜÇ FAZ ASENKRON MOTORDA FAZ DİRENÇLERİNİ ÖLÇME
DENEY-1 ÜÇ FAZ ASENKRON MOTORDA FAZ DİRENÇLERİNİ ÖLÇME Kapaksız raporlar değerlendirilmeyecektir. 1. Teorik Bilgi Asenkron Motorların Genel Tanımı Asenkron makinalar motor ve jeneratör olarak kullanılabilmekle
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ OTOMATİK KUMANDA DEVRELERİ ANKARA 2007 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
DetaylıDERS BİLGİ FORMU ASENKRON VE SENKRON MAKİNALAR (0860120192-0860170102) ELEKTRİK VE ENERJİ. Okul Eğitimi Süresi
) ASENKRON VE SENKRON MAKİNALAR (0860120192-0860170102) (Proje, İş Yeri ) Kredisi Bu derste, her türlü asenkron ve senkron elektrik makinalarının uçlarının bulunması, devreye bağlanması ve çalıştırılması
DetaylıASENKRON MOTORLARA YOL VERME
1 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME Üç Fazlı Asenkron Motorlara Yol Verme Yöntemleri Kısa devre rotorlu asenkron motorlar sekonderi kısa devre edilmiş transformatöre benzediklerinden kalkış anında normal akımlarının
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ
1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile
DetaylıBÖLÜM 5 S_BĐT. Komut listesi (STL) Network 1 LD I0.0 S Q0.0, 1
BÖLÜM 5 ET VE EET ÖLELEĐ : PLC teknolojisinde sürekli çalışmayı sağlamak için mühürleme (kilitleme) pek kullanılmaz. ürekli çalışma başka bir yöntemle çözülür. Bu da ET ve EET tekniğidir. Çıkışın girişe
DetaylıÜÇ FAZLI MOTORLARIN BİR FAZLI OLARAK ÇALIŞTIRILMASI
1 ÜÇ FAZLI MOTOLAI Bİ FAZLI OLAAK ÇALIŞTIILMASI Üç fazlı şebekenin bulunmadığı yerlerde veya özel olarak üç fazlı motorlar bir fazlı olarak çalıştırılırlar. Bunun için motorun yıldız ve üçgen bağlı oluşuna
DetaylıBilezikli Asenkron Motora Yol Verilmesi
Bilezikli Asenkron Motora Yol Verilmesi 1. GİRİŞ Bilezikli asenkron motor, sincap kafesli asenkron motordan farklı olarak, rotor sargıları dışarı çıkarılmış ve kömür fırçaları yardımıyla elektriksel bağlantı
DetaylıOTOMASYON ATÖLYESİ TEMEL PLC SORULARI
Soru1 ) Start butonuna bastığımız anda M1 motoru, start butonundan elimizi çektiğimiz anda M2 motoru çalışacak. Stop butonuna bastığımız anda ise iki motor birden duracaktır. M1 Q0.0 M2 Q0.1 OTOMASYON
DetaylıUYGULAMA 1 SİEMENS S PLC UYGULAMALARI-2. Mühürleme Elemanları:
Mühürleme Elemanları: UYGULAMA 1 Mühürlemenin başlayacağı bir bitlik adres yazılır S Başlangıç adresi dahil mühürlenecek adres adedi Resetlemenin başlayacağı bir bitlik adres yazılır R Başlangıç adresi
DetaylıROAD BLOCKER TEKNİK KLAVUZU
ROAD BLOCKER TEKNİK KLAVUZU TSH Teknik Servis Hizmetleri A.Ş Road Blocker - 2005 İÇİNDEKİLER Teknik Özellikler 3 Tanım 4 Elektronik Kontrol Panosu 4 Motor Koruma Rölesi 4 Termik Röle 4 Timeout Zaman Rölesi
DetaylıÖğrencinin Adı - Soyadı Numarası Grubu İmza DENEY NO 1 ÖN HAZIRLIK RAPORU DENEYİN ADI SERBEST UYARMALI D.A. GENERATÖRÜ KARAKTERİSTİKLERİ a) Boşta Çalışma Karakteristiği b) Dış karakteristik c) Ayar karakteristik
DetaylıSamet Biricik Elk. Y. Müh. Elektrik Mühendisleri Odası 28 Ocak2011
Samet Biricik Elk. Y. Müh. Elektrik Mühendisleri Odası 28 Ocak2011 1 KompanzasyonSistemlerinde Kullanılan Elemanlar Güç Kondansatörleri ve deşarj dirençleri Kondansatör Kontaktörleri Pano Reaktif Güç Kontrol
DetaylıYumuşak Yol Vericiler - TEORİ
Yumuşak Yol Vericiler - TEORİ 1. Gerilimi Düşürerek Yolverme Alternatif akım endüksiyon motorları, şebeke gerilimine direkt olarak bağlandıklarında, yol alma başlangıcında şebekeden Kilitli Rotor Akımı
DetaylıTEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ PROGRAMLANABĠLĠR LOJĠK DENETLEYĠCĠLER DENEY FÖYÜ
TEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ PROGRAMLANABĠLĠR LOJĠK DENETLEYĠCĠLER DENEY FÖYÜ 1 DENEY NO : 1 DENEYĠN ADI : Start Stop Kullanılarak Motorun Sürekli Çalıştırılması Deneyin Amacı:
DetaylıRTX 6A-BX RF Uzaktan Kumanda
RTX 6A-BX RF Uzaktan Kumanda delab Deniz Elektronik Laboratuvarı Tel:0216-348 65 21 Yüksek performanslı 6 kanal RF kontrol alıcı verici seti. Çalışma frekansı UHF 434.9 MHz. Endüstriyel çalışmalara uyumlu.açık
DetaylıUYGULAMA 1 SİEMENS S PLC UYGULAMALARI CPU-1214C
UYGULAMA 1 +24V 0V I1.5 I1.4 I1.3 I1.2 I1.1 I1.0 I0.7 I0.6 I0.5 I0.4 I0.3 I0.2 I0.1 I0.0 START CPU-1214C Q1.1 Q1.0 Q0.7 Q0.6 Q0.5 Q0.4 Q0.3 Q0.2 Q0.1 Q0.0 +24V L0 0V Verilen PLC bağlantısına göre; START
DetaylıŞekil 4.12 : Klasik kumanda devresi. Ladder devresi : Network1. Network 2. Network 3 I0.0
4.8 - Örnek problemler : Örnek 1 : Bir sistemde, 2 adet motor çalıştırılacaktır. Start butonuna ilk defa basıldığında sadece 1 nolu motor devreye girecek ve sürekli çalışacaktır. 1. motor çalışmaya başladıktan
DetaylıBÖLÜM RÖLELER VE KONTAKTÖRLER
BÖLÜM RÖLELER VE KONTAKTÖRLER AMAÇ: Kontaktör ve rölelerin çalışma prensiplerinin anlaşılması, çeşitlerinin yapı ve özelliklerini kavrayabilme, anlaşılır bir şekilde kullanılabilmesi. Röleler Ve Kontaktörler
DetaylıAsenkron Makineler (2/3)
Asenkron Makineler (2/3) 1) Asenkron motorun çalışma prensibi Yanıt 1: (8. Hafta web sayfası ilk animasyonu dikkatle inceleyiniz) Statora 120 derecelik aralıklarla konuşlandırılmış 3 faz sargılarına, 3
DetaylıDeney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar
7 DENEY-1 (DA makinesinin tanınması, sargı direnclerinin ölçülmesi, yabancı uyartımlı şönt generatörün dış karakteristiği) Deney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar Deneyin tüm adımları için aşağıdaki
DetaylıELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ
ELEKTROMEKANİK KUMANDA SİSTEMLERİ Elektrik makinalarının ve elektrikli aygıtların çalıştırılmalarında kullanılan elemanlara kumanda elemanları denilir. Kumanda elemanları, kumanda devrelerinde sıklıkla
Detaylı3. Çok kontaklı, tek konumlu röleler 2. Tek kontaklı, çift konumlu röleler
Mekatronik Mühendisliği DENEY-1: Röle Yük Sürülmesi ve Sürekli Çalışma (Mühürleme) Ön Bilgi: Ø Butonlar Butona basıldığında kontakları konum değiştirir, üzerinden basınç kaldırıldığında yay aracılığı ile
DetaylıELEKTRİK MAKİNALARI EĞİTİM SETİ
ELEKTRİK MAKİNALARI EĞİTİM SETİ Eğitim seti; dinamik statik elektrik makinalarının yapısı, kullanımı, çeşit, özelliklerini ve kontrol kumanda sistemlerini günümüz teknolojisinde endüstriyel elemanlar kullanılarak
DetaylıRÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur.
BÖLÜM-5 RÖLELER 1 RÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur. Elektromıknatıs, demir nüve ve üzerine sarılmış
DetaylıT.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7
T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7 KONDANSATÖRLER VE BOBİNLER Doç. Dr. İbrahim YÜCEDAĞ Arş. Gör. M.
DetaylıUYGULAMA 1 Aşağıdaki basit temel kumanda devrelerini gerçekleştiriniz.
UYGULAMA 1 Aşağıdaki basit temel kumanda devrelerini gerçekleştiriniz. a - Start stop butonu yardımıyla güç devresinin (lamba veya motor) çalıştırılması, İşin Çalışması : Kumanda devresindeki start butonuna
Detaylı3. ELEKTRİK MOTORLARI
3. ELEKTRİK MOTORLARI Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren makinalardır. Her elektrik motoru biri sabit (Stator, Endüktör) ve diğeri kendi çevresinde dönen (Rotor, Endüvi) iki ana parçadan oluşur.
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ BURSA EYLÜL 2005 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI SÜRE ÖN KOŞUL YETERLİK
DetaylıElektropnömatik Sistemlerin Programlanabilir Denetleyiciler ile kontrolü
Elektropnömatik Sistemlerin Programlanabilir Denetleyiciler ile kontrolü Dersin Amacı Pnömatik sistemlerde kullanılan elektrik kumanda elemanlarını tanıtmak. Kumanda elemanları ve pnömatik valfleri kullanarak
DetaylıBÖLÜM-10 ELEKTRİK KUMANDA DEVRELERİ. HAZIRLAYAN Dr. Hüseyin BULGURCU ARALIK 2015
BÖLÜM-10 ELEKTRİK KUMANDA DEVRELERİ HAZIRLAYAN Dr. Hüseyin BULGURCU ARALIK 2015 1 BUTONLAR: Elektrik akımının geçip geçmemesini, yön değiştirmesini sağlayan elemanlardır. Bu elemanların kontaklarından
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI
DENEY-2 Kapaksız raporlar değerlendirilmeyecektir. ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI 1. Teorik Bilgi Asenkron Motorların Çalışma Prensibi Asenkron motorların çalışması şu üç prensibe dayanır:
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA İÇİNDEKİLER Sayaçlar Elektrik Sayaçları ELEKTRİK SAYAÇLARI Elektrik alıcılarının gücünü ölçen aygıt wattmetre, elektrik alıcılarının yaptığı
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : Elektromekanik Kumanda Sistemleri Ders No : 0690220094 Teorik : 2 Pratik : 1 Kredi : 2.5 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK222 TEMEL ELEKTRİK LABORATUARI-II
TEK FAZLI SİSTEMDE GÜÇ VE ENERJİ ÖLÇÜLMESİ Hazırlık Soruları 1. Tek fazlı alternatif akım sayacının çalışmasını gerekli şekil ve bağıntılarla açıklayınız. 2. Analog Wattmetrenin çalışmasını anlatınız ve
DetaylıELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) (ELP211) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1
ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan
DetaylıDeney Esnasında Kullanılacak Cihaz Ve Ekipmanlar
1 DENEY-2 (3-fazlı Asenkron Motorun boşta, kısadevre, yükte çalışması deneyleri ile motorun eşdeğer devre parametrelerinin çıkartılması ve çıkış karakteristiğinin oluşturulması) Deney Esnasında Kullanılacak
Detaylı9. Ölçme (Ölçü) Transformatörleri. Bir magnetik devre üzerinde sarılı 2 sargıdan oluşan düzene transformatör denir.
9. Ölçme (Ölçü) Transformatörleri Bir magnetik devre üzerinde sarılı 2 sargıdan oluşan düzene transformatör denir. Transformatörler, akım ve gerilim değerlerini frekansta değişiklik yapmadan ihtiyaca göre
Detaylı1 BİR FAZLI ASENKRON MOTORLAR
1 BİR FAZLI ASENKRON MOTORLAR Üç fazlı motorların bir fazlı motorlardan daha iyi çalışma performansı olmasına rağmen, çoğu zaman üç fazlı şebeke bulunmayabilir. Şehir merkezlerinde bir fazlı şebekenin
Detaylı6. ÜNİTE DOĞRU AKIM MAKİNALARININ DEVREYE BAĞLANTI ŞEMALARI
6. ÜNİTE DOĞRU AKIM MAKİNALARININ DEVREYE BAĞLANTI ŞEMALARI KONULAR 1. Doğru Akım Jeneratörleri (Dinamolar) 2. Doğru Akım Jeneratörlerinin Paralel Bağlanması 3. Doğru Akım Motorları GİRİŞ Bir iletkende
Detaylı5.Butonlar. Resim 1: Değişik yapıdaki buton resimleri. Tablo 1 Tahrik türleri ve sembolleri. Şekil 3 Çok tahrikli üniteler
5.Butonlar Butonlar, kumanda devrelerinde, devrenin çalışmasını başlatmak ve durdurmak amacı ile kullanılan elemanlardır. Çalışma şekillerine göre değişik tip ve yapıda imal edilirler. Butonlar çalışma
Detaylı1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI
1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.CİHAZ BAĞLANTI ŞEMASI 3.UYARILAR Cihazı kullanmaya başlamadan önce mutlaka kullanma kılavuzu okunmalıdır ve cihaz kullanımında kılavuzdaki talimat ve uyarılara uyulmalıdır. Aksi takdirde
DetaylıAKE ELEKTRİKLİ DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU
AKE.370.502.01.01 ELEKTRİKLİ DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI (7 TFT DOKUNMATİK) KULLANIM KILAVUZU AKE.370.502.01.01 ELEKTRİKLİ DÖNER TABANLI FIRIN KONTROL KARTI KULLANIM KILAVUZU 1 1.CİHAZ ÖLÇÜLERİ 2.RÖLE
DetaylıT.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7
T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7 KONDANSATÖRLER VE BOBİNLER Doç. Dr. İbrahim YÜCEDAĞ Arş. Gör. Sümeyye
DetaylıİÇİNDEKİLER. BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ
İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ Asenkron motorların endüstrideki önemi Turmetre ile asenkron motorun devrinin ölçülmesi ve kayma deneyi Senkron hız, Asenkron
DetaylıStop Zaman Rölesi - Kullanıcı Ayarlı
Stop Zaman Rölesi - Kullanıcı Ayarlı Ürün Kodu 201.018.001-12V 201.018.002-24V Terminal Yapısı & Boyutlar & Diyagram Aksesuarlar 207.150.251 Soket 5 Terminalli, 5 Kablolu - Siyah (Standart kablo boyu 20
DetaylıİNCİRLİ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ ALANI UMEM ELEKTRONİK MONTÖRÜ KURSU GÜNLÜK ÇALIŞMA PLANI DERS.
DERS Modül Adı KONULAR ÖĞRETMEN ADI 8.01.2016 7.01.2016 6.01.2016 5.01.2016 4.01.2016 CUMA PERŞEMBE ÇARŞAMBA SALI PAZARTESİ İş sağlığı ve güvenliği genel prensipler Temel Kavramlar İş güvenliği yönünden
DetaylıBÖLÜM 13 Üç Fazlı Rotoru Sargılı İndüksiyon Motorları Testleri
BÖLÜM 13 Üç Fazlı Rotoru Sargılı İndüksiyon Motorları Testleri 13-1 DENEY 13-1 Bağlantı ve Motor Yönü Kontrolü AMAÇ Deneyler tamamlandıktan sonra üç fazlı rotoru sargılı indüksiyon motorunun bağlantısı
DetaylıELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER
ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler
Detaylı