FAALİYET RAPORU 2012

Transkript

1 FAALİYET RAPORU 2012

2 FAALİYET RAPORU 2012

3 Bölüm I Bölüm II Bölüm III Bölüm IV Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler 2012 Yılı Kar Dağıtım Önerisi Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı ve Uyum Raporu Yönetim Kurulu Raporu Otomotiv Sektörü ve Tofaş ın Sektör İçindeki Yeri 2012 Yılı Kar Dağıtım Tablosu Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi CEO nun Değerlendirmesi Şirket Hakkında Bilgiler Denetim Kurulu Raporu Çalışmaları Yönetim ve Denetim Kurulları Bağlı Ortaklıklar Bağımsız Denetim Raporu ve Mali Tablolar Bağlı Şirket Raporu Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Kar Dağıtım Politikası Üst Yönetim 2012 Yılı Faaliyetleri ve Başarıları Ücret Politikası Bilgilendirme Politikası 02

4 Bölüm I 04 Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi Yönetim Kurulu Raporu CEO nun Değerlendirmesi Yönetim ve Denetim Kurulları Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler Üst Yönetim

5 Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ NİN 29 MART 2013 TARİHLİ 45. OLAĞAN ORTAKLAR GENEL KURULU TOPLANTI GÜNDEMİ 1. Açılış ve Toplantı Başkanlığı nın seçimi 2. Şirket Yönetim Kurulu nca hazırlanan 2012 Yılı Faaliyet Raporu nun ve Yönetim Kurulu Raporu nun okunması, müzakeresi ve onaylanması yılı hesap dönemine ilişkin Denetçi Raporu nun ve Bağımsız Denetim Rapor Özeti nin okunması Yılı hesap dönemine ilişkin Finansal Tablolar ın okunması, müzakeresi ve onaylanması 5. Türk Ticaret Kanunu nun 363. maddesine göre yıl içerisinde Yönetim Kurulu üyeliklerinde yapılan değişikliğin onaylanması 6. Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket in 2012 yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı ibra edilmesi 7. Denetçilerin Şirket in 2012 yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı ibra edilmesi 8. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, 2012 yılı ve izleyen yıllara ilişkin Şirket in Kar Dağıtım Politikası hakkında Pay Sahipleri ne bilgi verilmesi yılı kârının dağıtılması ve kar dağıtım tarihi konusundaki Yönetim Kurulu nun önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi 10. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için Ücret Politikası ve politika kapsamında yapılan ödemeler hakkında Pay Sahipleri ne bilgi verilmesi ve onaylanması 12. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim Kurulu tarafından yapılan Bağımsız Denetleme Kuruluşu ve Topluluk Denetçisi seçiminin onaylanması 13. Yönetim Kurulu nun, Genel Kurul çalışma esas ve usullerine ilişkin kuralları içeren Genel Kurul İç Yönergesi teklifinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi 14. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında, 2012 yılı içerisinde ilişkili taraflarla yapılan işlemler hakkında Pay Sahipleri ne bilgi verilmesi 15. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, Şirket in Bilgilenidirme Politikası hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi 16. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirket in 2012 yılında 3. kişiler lehine verdiği teminat, rehin, ipotek ve kefaletler hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi 17. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirketin sosyal yardım amacıyla, 2012 yılında vakıf ve derneklere yaptığı bağış ve yardımlar hakkında Pay Sahipleri ne bilgi verilmesi [ve 2013 yılında yapılacak bağışlar için üst sınır belirlenmesi] 18. Yönetim hakimiyetini elinde bulunduran Pay Sahipleri ne, pay sahibi Yönetim Kurulu Üyelerine, üst düzey yöneticilere ve bunların eş ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhrî yakınlarına; Türk Ticaret Kanunu nun 395. ve 396. maddeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde izin verilmesi ve Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda 2012 yılı içerisinde bu kapsamda gerçekleştirilen işlemler hakkında Pay Sahipleri ne bilgi verilmesi 19. Dilek ve görüşler 11. Yönetim Kurulu üyelerinin aylık brüt ücretlerinin belirlenmesi 06

6 Yönetim Kurulu Raporu TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Güçlü bir üretici ve güçlü bir distribütör olan Tofaş, teknoloji gücü, üretim esnekliği ve iş ortaklarına sağladığı katma değer ile uzun vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlayan bir şirket olarak yoluna devam etmeyi hedeflemektedir. ağı ve sağlanan teşviklerin de desteğiyle ülkemize çekilerek sektörün rekabetçiliği sürdürülebilir kılınacaktır. Türkiye nin hem otomobil hem de hafif ticari araç üreten tek otomotiv şirketi konumundaki Tofaş, 44 yılı aşkın süredir Koç Holding ve Fiat Auto ortaklığında başarılarıyla yoluna devam etmektedir. Yıllık 400 bin adetlik kapasitesiyle Türkiye nin en büyük üretim kapasitesine sahip otomotiv şirketidir yılında 4 milyonuncu aracını banttan indirmenin gururunu yaşamıştır. Değerli Hissedarlarımız, Kıymetli İş Ortaklarımız ve Çalışanlarımız, 2012, küresel değişimlerin etkisini gösterdiği zorlu bir ortamda başarılı sonuçlar elde ettiğimiz bir yıl olmuştur. Dünya, 2008 küresel krizinin artçı dalgalarıyla sallanmaya devam etmektedir. Küresel ekonomik büyüme büyük ölçüde Çin, Hindistan, Rusya, Brezilya ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler öncülüğünde sürmektedir yılı için küresel ekonomideki büyüme beklentisi %3 iken gelişmekte olan ekonomiler için ise bu oran %5 seviyesindedir. Euro Bölgesi nin küçüldüğü 2012 yılında ABD ekonomisi için ise %2,3 oranındaki büyüme beklentisi küresel ekonomi açısından önemli bir itici güç olarak değerlendirilmektedir yılında küresel ekonominin 2012 yılına kıyasla kısmen daha iyi bir seyir izlemesi beklenmektedir. Küresel ekonomideki büyümede en önemli rolü yine gelişmekte olan ekonomiler üstlenecektir yılında, dünya ekonomisinin %3,5, gelişmekte olan ekonomilerin ise %5,5 seviyesinde büyüme göstereceği öngörülmektedir. Euro Bölgesi ndeki daralmanın azalarak devam edeceği beklenmektedir. Dünya otomotiv sektörü de küresel ekonomideki gelişmelere paralel bir seyir izlemektedir. Küresel pazar büyürken, bölgesel farklılıklar daha belirgin hale gelmektedir. Dünya otomotiv pazarı 2012 yılında %4,4 oranında artışla 83,4 milyon adet seviyesine ulaşmıştır. Bu dönemde Kuzey Amerika pazarı %12 büyürken, Türkiye nin en büyük ihraç pazarı konumundaki Avrupa da yıl boyunca süren krizin etkileri hissedilmiştir. Avrupa otomotiv pazarı %8,4 daralarak 14,3 milyon adet seviyesine gerilemiştir yılında da Avrupa da daralmanın devam edeceği beklentisi hakimdir. Türkiye ekonomisinde 2012 yılında bir önceki yıl sergilenen hızlı büyümenin ardından devreye alınan ekonomiyi soğutma tedbirleri etkisini başarılı şekilde göstermiştir yılında yurt içi talebin nispeten zayıf seyri neticesinde ithalat %1,8 oranında azalmıştır. İhracattaki pazar çeşitlendirmesine bağlı olarak ülke ihracatı yıllık bazda %13,1 artış kaydetmiştir. Böylece dış ticaret açığı 2012 de bir önceki yıla kıyasla %20,7 oranında azalmış, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %56,1 den %64,5 seviyesine çıkmıştır. Türkiye ekonomisinin 2012 yılında %2,8 seviyesinde büyümesi beklenmektedir dönemini kapsayan Orta Vadeli Program, potansiyel büyüme hızına ulaşmayı, cari işlemler açığını daha da azaltmayı, enflasyonu düşürmeyi, kamu mali dengelerini iyileştirmeyi, makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Buna göre ülke ekonomisinin 2013 yılında %4,5 büyümesi öngörülmektedir. Türkiye otomotiv sanayi de en büyük ihraç pazarımız Avrupa daki daralmanın etkilerini hissetmiştir. Araç üretimi 1 milyon adet barajının üzerinde kalmaya devam ederken, otomotiv sanayimiz yaklaşık 730 bin adet araç ihracatı gerçekleştirmiştir. Toplam otomotiv ihracat adedimiz %7,7 azalırken, hafif ticari araç ihracatı %10 seviyesinde gerilemiştir. Yine de otomotiv sektörü, ana ve yan sanayiyle birlikte 2012 yılında 19 milyar ABD dolarını aşan ihracata imza atarak yine lider sektör olmayı başarmıştır. İç pazara baktığımızda ise 2012 yılında otomobil ve hafif ticari araçtan oluşan toplam pazar 777 adetle %10 oranında daralmıştır. Pazarın daralmasında ÖTV oranlarındaki artışa ek olarak ekonomik aktivitenin yavaşlaması da etkili olmuştur. Bu duruma rağmen 2012, otomotiv satışlarında tarihin ikinci rekor yılı olarak kayıtlara geçmiştir. Son 4 yılda otomotiv pazarının 700 bin adedin üzerinde kalarak istikrarlı bir seyir izlemesi dikkat çekicidir. Türkiye otomotiv sektörünün 2013 te 2012 yılına paralel bir seyir izlemesi beklenmektedir. İç pazarın toplamda 750 bin adet üzerinde, üretimin ise 1 milyon adet seviyesinde gerçekleşmesi öngörülmektedir. Küresel gelişmeler, göreceli olarak daha güçlü bir ekonomik performans sergileyen Türkiye açısından bazı fırsatları beraberinde getirmektedir. Türkiye, dünyanın en büyük 17 nci otomotiv üreticisi ve Avrupa nın en büyük hafif ticari araç üreticisi olarak konumunu güçlendirmektedir. Otomotiv sektörümüzün orta ve uzun vadede ortaya koyduğu iddialı hedeflere ulaşmasında yeni teknoloji ve Ar-Ge yatırımları büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda yeni ve katma değeri yüksek yatırımlar, ülkemizdeki yetkin iş gücü, güçlü yan sanayi Bursa daki fabrikasında Fiat, Peugeot, Citroen, Opel ve Vauxhall olmak üzere 5 global markaya birden üretim yapan tek şirket olan Tofaş, 2012 yılında Türkiye otomotiv sektöründeki güçlü konumunu sürdürmüştür. Bu dönemde adetlik üretimle toplam sanayi üretiminin %23,8 ini, adetlik ihracat hacmiyle, sektör ihracatının %21,1 ini tek başına gerçekleştirmiştir yılında 2 milyar 56 milyon ABD dolarını bulan ihracat tutarı ile ülkemize en fazla ihracat geliri sağlayan üç otomotiv şirketinden biri olmuştur. Tofaş ayrıca 2012 yılında 394 milyon dolar dış ticaret fazlası vererek otomotivde dış ticaret dengesine olumlu bir katkı yapmıştır. Tofaş iç pazarda da önde gelen iki şirketinden biri konumundadır. Fiat ve Chrysler şirketlerinin küresel entegrasyonu sonucunda Tofaş, Chrysler Grubu ürünlerinin de satış ve satış sonrasında Türkiye temsilciliğini üstlenmiştir yılı başı itibarıyla Jeep markası başarılı şekilde Tofaş bünyesine katılmıştır. İç pazarda temsil ettiği markalarla 2012 yılında toplamda adetlik satış rakamına ulaşmıştır. Toplam pazardan %13,4 oranında pay alan Tofaş, son 3 yıldır üst üste 100 bin adedin üzerinde araç satışı gerçekleştirme başarısı göstermiştir. Tofaş ın 2012 yılında elde ettiği üretim ve satıştaki başarısı güçlü finansal sonuçlarına da yansımaktadır. Tofaş, 2012 yılında 6.7 milyar TL satış geliri elde ederken 448 milyon TL net kar açıklamıştır. Güçlü bir üretici ve güçlü bir distribütör olan Tofaş, teknoloji gücü, üretim esnekliği ve iş ortaklarına sağladığı katma değer ile uzun vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlayan bir şirket olarak yoluna devam etmeyi hedeflemektedir. Tofaş ın şimdiye kadar elde ettiği her başarıda desteğini esirgemeyen hissedarlarımıza, müşterilerimize, bayilerimize, tedarikçilerimize, yan sanayimize, iş ortaklarımıza, sendikalarımıza ve çalışanlarımıza en içten teşekkürlerimi sunarım. Saygılarımla, Mustafa V. Koç Yönetim Kurulu Başkanı 08

7 CEO nun Değerlendirmesi TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Tofaş en büyük ihraç pazarı olan Avrupa da yaşanan otomotiv pazarının son 20 yılın en düşük seviyesine gerilediği bir ortamda ihraç pazarlarını çeşitlendirme stratejisinin olumlu sonuçlarını görmüştür. Değerli Paydaşlarımız, Türk otomotiv sanayinin öncü kuruluşu Tofaş, 2012 yılında üretim, ihracat ve iç pazarda tüm hedeflerine ulaşırken güçlü finansal yapısıyla da yatırımcıları için değer yaratmayı sürdürmüştür yılı, Tofaş açısından önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönem olmuştur. Fiat-Chrysler küresel entegrasyonu sonucunda Tofaş, Jeep markasının satış ve satış sonrasında Türkiye distribütörlüğünü üstlenmiştir. Böylece Tofaş ın çatısı altındaki marka sayısı Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Jeep, Ferrari ve Maserati olmak üzere 6 ya ulaşmıştır. Alfa Romeo, Lancia ve Jeep markalarının bayi ağı yeniden yapılandırılmıştır. Tofaş, hem Fiat-Chrysler dünyasında hem de Türk otomotiv sektöründe güçlü bir oyuncu olarak yoluna devam etmektedir. Tofaş ın sergilediği başarılı performans sonucunda Türkiye, 2012 yılında Fiat ın Brezilya ve İtalya dan sonra en büyük üçüncü pazarı olmuş, dünyada satılan her 100 Fiat markalı aracın 6 sı ülkemizde müşterileriyle buluşmuştur. Avrupa da ise İtalya dan sonra Fiat markasının en çok tercih edildiği ikinci ülke konumunda olan Türkiye, Fiat ın 2012 yılında Avrupa daki toplam satışlarının %17,6 sını tek başına gerçekleştirmiştir. Böylece Avrupa da satılan her 5 Fiat markalı aracın 1 i Tofaş tarafından müşterilere sunulmuştur. Bu başarıda yeni yüzüyle Nisan 2012 de üretilmeye başlanan Linea modelinin büyük payı vardır. Fiat Linea 2012 yılında Türkiye nin en fazla satılan otomobili olmuştur. Aynı şekilde uluslararası birçok ödül kazanan ve sınıfında kendini ispat eden Fiat Doblo da en fazla satılan hafif ticari araç olma başarısını göstermiştir. Fiorino modeli de sınıfında en fazla tercih edilen hafif ticari araç olmayı 2012 yılında da sürdürmüştür. Tofaş ülke ekonomisine üretim ve ihracatıyla katma değer yaratmaya devam etmektedir. Tofaş bugün Türk otomotiv sanayi üretiminin 4 te 1 ini, ihracatının ise 5 te 1 ini tek başına gerçekleştirmektedir yılında yaklaşık 256 bin adet araç üretirken, dünyada 80 den fazla ülkeye 154 binden fazla araç ihraç etmiştir. İç pazar ve ihracat dahil 2012 yılında toplam adet araç satışı gerçekleştirmiştir. Tofaş ın iç pazarda temsil ettiği 6 marka aracılığıyla 2012 yılında sattığı yaklaşık 105 bin adetlik aracın %85 ini Bursa daki fabrikada üretilen modeller oluşturmaktadır; Tofaş ın bu konuda sektördeki açık ara liderliği devam etmektedir. Tofaş en büyük ihraç pazarı olan Avrupa da yaşanan otomotiv pazarının son 20 yılın en düşük seviyesine gerilediği bir ortamda ihraç pazarlarını çeşitlendirme stratejisinin olumlu sonuçlarını görmüştür. Tofaş, Opel ve Vauxhall markalarına yaptığı üretimle 2012 yılında Avrupa daki önde gelen pazarları arasına Fransa ve İtalya ya ek olarak Almanya ve İngiltere yi dahil etmiştir. Başta Arjantin olmak üzere Güney Amerika pazarına Doblo ve Fiorino yu ihraç etmeye başlamıştır. Tofaş ın ihracatında Güney Amerika nın payı %8,3, İngiltere nin payı %9,9 Almanya nın payı %9,2 ve başta Fas olmak üzere MENA (Ortadoğu ve Kuzey Afrika) bölgesinin payını da %6 olarak gerçekleşmiştir. Böylece yeni pazarların Tofaş ın ihracat portföyündeki payı % 33,3 olmuştur. Tofaş finansal açıdan da 2012 yılında başarılı bir performans göstermiştir yılını 6.7 milyar TL satış geliri ve 448 milyon TL net kar ile kapatan Tofaş, 96 milyon Euro tutarında da yatırıma imza atmıştır. Tofaş ın döneminde yaptığı toplam yatırım tutarı ise 1 milyar 233 milyon Euro ya ulaşmıştır. Tofaş, gelecek perspektifi ve sürdürülebilirlik ilkesi ışığında faaliyetlerinin ekonomik sonuçlarının yanı sıra çevresel ve toplumsal etkilerini de şirket politikaları ile entegre bir biçimde yönetmektedir. Tofaş, Dünya Klasında Üretim (WCM) alanında Fiat-Chrysler dünyasında en üst seviyede yer almaktadır. Çevreci yaklaşımı ve uygulamalarıyla da Fiat-Chrysler Grubu fabrikaları arasında en yüksek puana sahip olmasıyla öne çıkmaktadır. Enerji verimliliği konusunda yapılan çalışmalarla Tofaş ın Bursa fabrikası, Fiat-Chrysler Grubu nun dünya genelindeki 200 fabrikası arasında 2012 yılında enerjiyi en verimli kullanan fabrika olma başarısı göstermiştir. Temel ilkesi, 0 atık/0 kayıp hedefine ulaşmak için arıtmak değil hiç kirletmemek olan Tofaş, bu doğrultuda gerçekleştirdiği çalışmaları sonucunda 2012 yılında Avrupa Birliği Çevre Ödülleri kapsamında birincilik ödülüne layık görülmüştür. Tofaş, AB kriterlerine göre Türkiye nin en iyi çevre yönetimine sahip şirketi seçilmiştir. Tofaş, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda (İMKB) işlem gören hisselerinin 2012 yılında sergilediği performansla da yatırımcılarına değer yaratmayı sürdürmüştür. Ayrıca Tofaş bugün Kurumsal Yönetim Endeksi nde en yüksek derecelendirme notuna sahip otomotiv şirketidir. İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi nin kurulduğu 2007 yılından beri her yıl notunu yükselten Tofaş ın 2007 yılında 10 üzerinden 7,57 olan notunun 2012 yılı itibarıyla 9,03 seviyesine ulaşması dikkat çekici bir başarıdır. Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) tarafından düzenlenen Kurumsal Yönetim Ödülleri kapsamında Tofaş 2012 yılında Yönetim Kurulu Kategorisi nde En Yüksek Nota Sahip Kuruluş Ödülü ne de layık görülmüştür. Kurumsal Yönetim İlkeleri ne uyum çerçevesinde gelinen bu nokta, Tofaş ın tüm paydaşlarımıza karşı adil, şeffaf, hesap verebilir ve sorumlu bir anlayışla yönetildiğinin en önemli göstergelerinden biridir. Tofaş, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri kapsamında eğitim, spor ve kültür sanat alanlarında süregelen uygulamalarını 2012 yılında da başarıyla hayata geçirmiştir. Eğitim alanında, Koç Holding in liderliğindeki Ülkem İçin Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesi kapsamında Tofaş, Meslek Liselerindeki Fiat Laboraturalarına 2012 yılında da destek vermeye devam etmiştir. Tofaş Spor Klübü Basketbol Okullarında her yıl yaklaşık 4000 gencimiz spor yapmaktadır. Basketbol Gönüllüleri projesiyle, 2012 yılında Türkiye nin farklı illerinden 700 gencimize daha ulaşılmıştır. Kültür sanat faaliyetleri kapsamında ise, Bursa da 2002 yılından itibaren faaliyet gösteren Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi, Oyuncak Sergisi ile birlikte 2012 yılında i aşkın ziyaretçiyi ağırlamıştır. Tofaş ın misyonu Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek ; vizyonu ise Milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olmak tır. Tofaş, misyon ve vizyonu ışığında sürdürülebilir başarı hedefiyle yoluna devam etmektedir. İki güçlü ortağımız, özverili çalışanlarımız, güçlü finansal yapımız, farklı müşteri kitlelerini kucaklayan 6 markamız, köklü yan sanayi ve bayi ağımızdan aldığımız güçle geleceğe inancımız tamdır. Siz değerli paydaşlarımıza bize olan inancınızdan dolayı içtenlikle teşekkürlerimi sunar, sizlerin güvenine layık olmak için tüm gücümüzle çalışmaya devam edeceğimizi bilgilerinize arz ederim. Saygılarımla, Kamil Başaran Yönetim Kurulu Üyesi & CEO 10

8 Yönetim Kurulu Denetim Kurulu TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Mustafa V. Koç Sergio Marchionne Kamil Başaran Temel Kamil Atay Osman Turgay Durak Alfredo Altavilla Mert Şaban Bayram Giovanni Sella İbrahim Murat Çağlar Yönetim Kurulu Başkanı Sn. Koç, 1960 doğumlu ve George Washington Üniversitesi (ABD) İş İdaresi Bölümü mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sn. Marchionne, 1952 doğumlu ve Windsor Üniversitesi (Kanada) İş İdaresi Bölümü mezunu olup Fiat S.p.A. CEO su, Chrysler Group LLC CEO su ve Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Başaran, 1956 doğumlu ve Ankara Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi nde Makine Mühendisliği bölümünden lisans ve Cologne University of Applied Science Fachhochschule Makina Konstrüksiyon Bölümü nden yüksek lisans derecesi almıştır. Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Atay, 1940 doğumlu ve İTÜ Makine Mühendisliği bölümünden lisans, Wayne State University (ABD) MBA mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev yapmaktadır. Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Durak, 1952 doğumlu ve Nortwestern Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü lisans ve yüksek lisans mezunu olup, Koç Holding A.Ş. CEO su olarak görev yapmaktadır. Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Altavilla, 1963 doğumlu ve Catholic University of Milan Ekonomi Bölümü mezunu olup Fiat Spa EMEA COO su ve İş Geliştirme Başkanı olarak görev yapmaktadır. Denetçi Sn. Bayram, 1971 doğumlu ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi İ.İ.B.F. mezunu olup, Koç Holding A.Ş. İnsan Kaynakları Direktörü olarak görev yapmaktadır. Denetçi Sn. Sella, 1952 doğumlu ve Torino Politecnico Üniversitesi Elektronik Mühendisliği lisans, Stanford University (USA) MBA mezunu olup, Ocak 2011-Aralık 2012 tarihleri arasında FGA Uluslararası Operasyonlar ve İş Geliştirme Kontrolörü olarak görev yapmıştır. Sn. Sella, Ocak 2013 tarihi itibarıyla Fiat Services & Holdings ve Fiat Sepin Scpa da Sağlık ve Teşhis Destek Başkanlığı görevindedir. Denetçi Sn. Çağlar, 1973 doğumlu ve Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Denetim Grubu Koordinatörü olarak görev yapmaktadır. İsmail Cenk Çimen Kudret Önen Ali Aydın Pandır Gianni Coda Gökçe Bayındır Libero Milone Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız Üye Bağımsız Üye Sn. Çimen, 1967 doğumlu ve İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü lisans, Stanford ve Los Angeles California Üniversitesileri Yönetici Geliştirme Programı mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Otomotiv Grubu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Sn. Önen 1953 doğumlu ve Gazi Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Savunma Sanayi, Diğer Otomotiv ve Bilgi Grubu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Sn. Pandır, 1956 doğumlu ve İTÜ Makina Mühendisliği mezunu olup, 2012 yılından beri Fiat Spa ve Fiat Industrial Spa Türkiye Başkanı olarak görev yapmaktadır. Sn. Coda 1946 doğumlu ve Makine Mühendisliği Bölümü mezunu olup, Fiat Chrysler EMEA COO su görevi sonrasında 2012 yılında emekli olmuştur. Sn. Bayındır, 1939 doğumlu ve Boğaziçi Üniversitesi İşletme İdaresi mezunudur yılında Koç Grubu ndan emekli olan Sn. Bayındır, yılları arasında başta Tofaş olmak üzere Koç Grubu nun değişik şirketlerinde Yönetim Kurulu Üyeliklerinde bulunmuştur. Hollanda da doğan ve İtalyan vatandaşı olan Libero Milone, eğitimini Hollanda ve İngiltere de tamamlamıştır. Kariyerine 1970 yılında Londra da yetkili hesap uzmanı olarak başlayan Sn. Libero Milone, halen çeşitli kurumlarda bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev almaktadır. 12

9 Dönem İçinde Yönetim Ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler ÜST YÖNETİM TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 YÖNETİM KURULU Görev Süresi Adı Soyadı Görevi Başlangıç Bitiş Mustafa Vehbi KOÇ Başkan Sergio MARCHIONNE Başkan Yardımcısı Ali Aydın PANDIR Üye&CEO Kamil BAŞARAN Üye&CEO Temel Kamil ATAY Üye Osman Turgay DURAK Üye Alfredo ALTAVILLA Üye İsmail Cenk ÇİMEN Üye Kudret ÖNEN Üye Gianni CODA Üye Lorenzo SISTINO Üye Dönem sonu itibarıyla Şirketimiz üst düzey yönetim kadrosu ve görevleri aşağıda gösterildiği gibidir: Adı Soyadı Görevi KAMİL BAŞARAN CEO & Yönetim Kurulu Üyesi CENGİZ EROLDU Mali Direktör AKIN AYDEMİR Endüstriyel Operasyonlar Direktörü OKAN BAŞ Fiat İş Birimi Direktörü FILIPPO SESIA Ar-Ge Direktörü SELÇUK ÖNCER Kurumsal İlişkiler ve İç Denetim Direktörü MEHMET OSMAN SOYOĞUL Üretim Direktörü YÜKSEL ÖZTÜRK Satınalma Direktörü ALTAN AYTAÇ Tedarik Zinciri Direktörü TURHAN ÇELTİKÇİOĞLU Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü AHMET NUMAN ALTEKİN Teknolojik Araştırmalar ve Inovasyon Direktörü İBRAHİM ÇAĞLAR ŞAHİN Ürün Mühendisliği Direktörü ZEKİ ERDAL ŞİMŞEK Kalite Direktörü BURHAN ÇAKIR İnsan Kaynakları Direktörü MEHMET HAKAN KORKMAZ Bilgi ve İletişim Teknolojileri Direktörü ARZU ÇOLAKOĞLU Kurumsal İletişim Direktörü HÜSEYİN ŞAHİN Satış Direktörü Ali Aydın PANDIR Üye Gökçe BAYINDIR Bağımsız Üye Libero MILONE Bağımsız Üye DENETÇİLER Görev Süresi Adı Soyadı Görevi Başlangıç Bitiş Mert Şaban BAYRAM Denetçi Giovanni SELLA Denetçi İbrahim Murat ÇAĞLAR Denetçi Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetim Kurulu Üyelerinin Yetki ve Sınırı Gerek Yönetim Kurulu Başkanı gerekse Yönetim Kurulu Üyeleri Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddeleri ve Şirket Ana Sözleşmesi nin 11 nci maddesinde belirtilen yetkileri haizdir. Ana Sözleşmemizin 16 ncı maddesinde ise Denetçilerin görev, yetki ve sorumlulukları ile Denetçiliğe ilişkin diğer konularda Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi oldukları kaydedilmiştir. 14

10 Bölüm II Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler Otomotiv Sektörü ve Tofaş ın Sektör İçindeki Yeri Şirket Hakkında Bilgiler Bağlı Ortaklıklar Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri 2012 Yılı Faaliyetleri ve Başarıları 16

11 Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Şirketin Sermayesi, Sermayenin %10 undan Fazlasına Sahip Ortaklar: 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Şirketin kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar TL, çıkarılmış (ödenmiş) sermayesi ise 500 milyon TL dir. Şirketimizce, en son 2005 yılı içinde, toplam TL olacak şekilde iç kaynaklardan % oranında bedelsiz sermaye artışı yapılmış olup, müteakip yıllar ve 2012 yılında herhangi bir sermaye artışı olmamıştır. Şirketimizin, Borsa ya kote edilmiş ve sermaye artışlarına binaen ihraç etmiş olduğu tertip hisse senetleri ile münfesih Tofaş Oto Ticaret A.Ş. yle birleştirilmesi nedeniyle ihraç edilmiş olan 20. tertip hisse senetleri, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde 2001 yılı içinde sermaye artışı ile beraber 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuştur. Ayrıca 2003 yılı içinde yapılan sermaye artışı ile 22. tertip hisse senetlerimiz ile gene 2005 yılında yapılan sermaye artışı karşılığında 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilerek, İMKB kotuna alınmıştır. Aradaki 23. tertipler ise, sermaye artışı ile ilgili olmayıp, kaydileştirme işlemleri nedeniyle ihracı yapılmamış bir tertiptir. Öncelikle, sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi ve kaydi sisteme geçilmesi kapsamında, hisse senetlerinin kayden takibine ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu nun tarih ve 43/1318 sayılı Kararıyla, Borsa da dolaşımda bulunan ve Takasbank nezdindeki tüm hisse senetleri kaydileştirilmiştir. Ayrıca, itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu nun düzenlemeleri doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi amacıyla başlatılan süreçler kapsamında, 2007 yılında yayınlanan SPK nın ilgili düzenlemeleri ve MKK nın konuya ilişkin uygulamaları doğrultusunda ve yürürlükteki ilgili mevzuata uygun olarak, tarihi itibarıyla sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir. MKK, Aracı Kurum (Yapı Kredi Yatırım) ve Şirketimiz arasındaki söz konusu çalışmalar ilgili mevzuata uygun olarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri birimimizce önceki yıllarda da olduğu üzere, 2012 yılı içinde de gereği gibi sürdürülmüştür. Bu doğrultuda, tarihli mükerrer Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun un 157. maddesi ile değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu nun geçici 6.maddesine göre ve MKK nın tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu çerçevesinde, fiziken hisse senedi sahiplerinin hisse senetlerini tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize müracaat ederek, söz konusu hisse senedi işlemlerini yaptırmaları ve fiziki hisse senetlerini kaydiliştirmeleri kanunen öngörülmüştür. Bu yönde, gerek şirket internet sitesinde ve gerekse e-yönet portalı üzerinde gerekli duyurulara yer verilmiştir. Ayrıca, Türkiye çapında yayını yapılan üç günlük gazetede de ikişer kez söz konusu duyuru ilan edilerek, pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. Şirketimize ait ellerinde hisse senetlerimizi fiziken bulunduran Hissedarlarımızın öncelikle Şirket Merkezi mize müracaat ederek, varsa önceki yıllara ait işlemlerini tamamlamaları ve müteakip, Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya mümessili durumundaki tüm Yapı Kredi Bankası A.Ş. Şubelerine başvuru yapılmaları sağlanmıştır. Bu kapsamda, fiziki hisse senetlerine sahip olan hissedarlarımızın haklarının kaybolmaması için tarihine kadar Şirketimize müracaat eden hissedarlarımızın gerekli işlemleri zamanında tamamlanarak süreç sona ermiştir. Fiziki hisse senetleri kaydileştirilmeyen hisse sahipleri tüm haklarını Kanunun amir hükümleri çerçevesinde, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla kaybetmişlerdir. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nin adresinden de gerekli bilgilere ulaşılabilir. Pay sahiplerimiz, bu konu veya benzer pay sahipliği hakları konularında Şirket merkezimizdeki Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi nden gerekli bilgiler edinebilirler. Şirketimizden 2012 yılında devam eden ve geçmiş yıllardaki sermaye artışlarına dayanan bedelsiz hisse senedi ve temettü işlemleri ile Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. kayıtlarına dayanılarak alınan verilere göre, yaklaşık dolayında yatırımcısı ve hissedarı olan Tofaş, İMKB-30 ve İMKB-100 ile Kurumsal Yönetim Endeksi nde yer almaktadır. Şirketimiz hisse senetleri Lüksemburg Borsası na da kote olup, uluslararası pazarlarda işlem görmektedir. Dönem içinde, sermaye ve ortaklık yapısında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz konusu olup, oy hakkında imtiyaz yoktur (Ana Sözleşme nin 20. maddesi). Sadece, Yönetim Kurulu Üyeliklerine ve Denetçiliklere, İmtiyazlı Pay Sahipleri olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek adaylar arasından seçim yapılması mecburidir. Şirketimizin ortaklık yapısı çerçevesinde, imtiyazlı pay sahiplerinin Şirket Ana Sözleşmesi nde belirtildiği üzere, Yönetim Kurulu üyelerinin (Ana Sözleşme nin 9. maddesi) ve Denetim Kurulu üyelerinin (Ana Sözleşme 15. maddesi) belirlenmesi için A ve D grubu hissedarların imtiyazı söz konusu olup, kar payı dağıtımında ise (Ana Sözleşme nin 29. maddesi) imtiyaz söz konusu değildir. Ayrıca, Şirket in mali durumu ve faaliyetlerini etkileyebilecek nitelikte bir dava açılmamış olup, mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeni ile şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan herhangi bir idari veya mali yaptırım yoktur. Şirketin sermayesinin karşılıksız kalması gibi bir durum da sözkonusu değildir. Hissedarlarımız sitesi içinde yer alan Yatırımcı İlişkileri bölümünün altında, Şirketimizle ilgili kurumsal, finansal ve borsa verilerine ilişkin bilgilere, ilgili alt başlıklarından ulaşabilecekleri gibi, borsa@tofas.com.tr ye e-posta yollayarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi ile Kurumsal Yatırımcı İlişkileri Birimi nden Şirketimizle ilgili diğer bilgileri almaları ve iletişim sağlamaları mümkündür. Dönem İçinde Yapılan Ana Sözleşme Değişiklikleri 2012 yılında, SPK nın Seri:IV, No:57 Tebliği ile değişik, Seri:IV, No:56 Tebliği çerçevesinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum gereği, Ana Sözleşme değişiklikleri yapılmıştır. Bu doğrultuda, Şirket Ana Sözleşmesi nin Yönetim Kurulu başlıklı 9. maddesi, Yönetim Kurulu nun Süresi başlıklı 10. maddesi, Yönetim Kurulu nun Yetkileri başlıklı 11. maddesi, Yönetim Kurulu Toplantıları ve İcra Komitesi başlıklı 12. maddesi ve Yönetim Kurulu na Ait Hükümler başlıklı 13. maddesi tadil edilerek, Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum başlıklı 35. madde ilave edilmiştir. Son Üç Yılda Dağıtılan Temettüler ve Oranları Şirketimizce Ortaklarımıza; 2012 yılı içinde ve tarihi itibarıyla, 2011 karından %50 oranında (brüt %50, net %42.5), toplam TL nakit temettü dağıtımına başlanmıştır. Ayrıca, 2011 yılı içinde ve tarihi itibarıyla, 2010 karından %50 oranında (brüt %50, net %42.5), toplam TL nakit temettü ödemesi ile 2010 yılı içinde ve tarihi itibarıyla, 2009 karından %26 oranında (brüt %26, net %22.1), toplam TL nakit temettü ödemesi yapılmıştır. Söz konusu yıllar ve önceki seneler itibarıyla ayrıntılı kar dağıtım tablolarına şirketimizin adresinden ulaşılarak, incelenebilir. Çıkarılmış Menkul Değerler Şirketimiz, kuruluşundan bu yana 520 TL lik tahvil ihraç etmiştir. İhraç edilen bu tahvillerin tamamı vadesinde ödenerek itfa edil- Sermaye Yapısı Ortaklık Dağılımı Ortakları Ünvanı Hisse Grubu Pay Tutarı (TL) Oy Hakkı Pay (%) Fiat Auto S.p.A. D , ,8560 Koç Holding A.Ş. A , ,5876 Temel Tic. ve Yat.A.Ş. A , ,0351 Suna Kıraç A , ,0583 S. Semahat Arsel A , ,0583 Mustafa V. Koç A , ,0389 Tofaş, güçlü sermaye yapısı ve küresel vizyona sahip uluslararası ve yerli sermayedarları ile üretim, ihracat ve satış hedeflerini büyütürken aynı zamanda yatırımcısına da hem temettü hem de hisse senedi performansı ile katkı sağlamaya devam etmektedir. 18 M. Ömer Koç A , ,0389 Y. Ali Koç A , ,0389 Diğer Ortaklar E , , , Fiat Auto S.p.A. 37,8560 Koç Holding A.Ş. 37,5876 Diğer Koç 0,2684 Diğer Ortaklar 24,2880

12 miştir. Kuruluştan itibaren ihraç edilmiş olan tertip hisse senetlerimiz 11. tertip, tertip hisse senetlerimiz ise 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuş olup, daha sonra 22. tertip ve müteakip 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilmiştir. Hisse senetlerinin kaydileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yukarıda da belirtildiği gibi, ihraççı şirket, aracı kurum / banka ve MKK aracılığıyla sürdürülmüştür. SPK nın ilgili Kararı uyarınca tüm hisse senetlerinin tarihine itibarıyla kayden takibine başlanmış olup, tarihli mükerrer Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun un 157. maddesi ile değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu nun geçici 6.maddesine göre ve ayrıca MKK nın tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu çerçevesinde, fiziki hisse senetlerinin kaydileştirilme süreci, tarihi itibarıyla mevzuata uygun olarak tamamlanmıştır. Şirket İştiraklerimiz ve Bağlı Ortaklıklarımız İstanbul da faaliyet gösteren, TL nominal sermayeli bağlı ortaklığımız KOÇ FIAT KREDİ Tüketici Finansmanı A.Ş. nde, tarihi itibarıyla Şirketimizin iştirak tutarı TL olup, iştirak oranımız %99,99 dur. KOÇ FIAT KREDİ Tüketici Finansmanı A.Ş nin 2012 yılı faaliyetlerine ilişkin Olağan Genel Kurulu itibarıyla tamamlanmıştır. İstanbul da faaliyet gösteren ve nominal sermayesi TL olan FER MAS Oto Ticaret A.Ş. nde de ortaklığı bulunan Şirketimizin, tarihi itibarıyla söz konusu şirketteki iştirak tutarımız TL ve iştirak oranımız % dir. FER MAS Oto Ticaret A.Ş. nin 2012 yılı faaliyetlerine ilişkin iştirakimizin Olağan Genel Kurulu itibarıyla tamamlanmış olacaktır. Daha önce, Bursa da faaliyet gösteren, TL nominal sermayeli Tasfiye Halinde PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım ve Ticaret A.Ş. nde de iştiraki bulunan Şirketimizin, iştirak tutarı TL ve iştirak oranı ise %99 olup, sözkonusu iştirakimizin fesih ve tasfiyesinin tamamlanmasına ilişkin Olağanüstü Ortaklar Genel Kurulu tarihi itibarıyla yapılmıştır. Söz konusu Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı nda alınan karar neticesinde Tasfiye Halinde PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım ve Ticaret A.Ş. nin tasfiyesinin tamamlanmasına ilişkin Genel Kurul Kararı tarihinde tescil edilerek, tarih ve 8228 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nde ilan edilmiştir. İştirak ve bağlı ortaklıklarımızın Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına ve Hazır Bulunanlar Cetvellerine Şirketimizin internet adresinden ulaşılarak incelenebilir. OTOMOTİV SEKTÖRÜ VE TOFAŞ IN SEKTÖR İÇİNDEKİ YERİ Tofaş, Türk Otomobil Fabrikası A.Ş., 2012 yılında Türkiye otomotiv sektöründeki güçlü konumunu sürdürmüştür. Tofaş temsil ettiği markalarıyla Türkiye otomotiv pazarında önde gelen iki şirketinden biri konumundadır. Tofaş çatısı altında bulunan Fiat, Alfa Romeo, Lancia ve Jeep markalarıyla 2012 yılında toplamda adetlik satış rakamına ulaşmıştır. Tofaş, bünyesindeki markalarla 2012 yılında otomobil ve hafif ticari araçtan oluşan toplam pazardan %13,4 oranında pay almayı başarmıştır. Tofaş ın geniş kitlelere ulaşan Fiat markası 2012 yılında başarılı bir performans sergilemiştir. Fiat Linea, 2012 yılında ulaştığı adetlik satış rakamıyla Türkiye nin en fazla satılan otomobili unvanını elde etmiştir. Fiat Doblo da adetlik satış rakamıyla Türkiye de en fazla satılan hafif ticari araç modeli olmuştur. Tofaş 2012 yılında Bursa daki fabrikasında bin adet araç üretirken, adet araç ihracatı gerçekleştirmiştir. Tofaş, Türk otomotiv endüstrisi içerisindeki en büyük üç üretici ve ihracatçıdan biri olma konumunu devam ettirmiştir Yılında Öne Çıkan Gelişmeler Türkiye nin en büyük ihraç pazarı olan Avrupa otomotiv pazarında ekonomik krizin etkileri devam etmiş ve otomobilde %8,2, ticari araçlarda ise %12,4 düşüş gerçekleşmiştir. Türkiye otomotiv pazarı 2012 yılında bir önceki yıla göre %10 oranında daralarak toplamda adet olarak gerçekleşmiştir. Bu daralmaya karşın 2012 Türk otomotiv tarihinde en yüksek satış adetlerine ulaşılan ikinci yıl olmuştur yılının son çeyreğinde combi sınıfındaki hafif ticari araçlara uygulanan ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) oranının %10 dan %15 e çıkarılmasının etkisi iç pazarda 2012 yılında hissedilmiştir. Otomobil pazarının bir önceki yıla göre %6,2 küçüldüğü 2012 yılında hafif ticari araç pazarında daralma ise %18,2 oranında gerçekleşmiştir yılının son çeyreğinde 1600 cc altındaki motora sahip otomobillere uygulanan ÖTV oranı %37 den %40 a yükseltilmiştir. TOFAŞ FAALİYET RAPORU Yılına Yönelik Beklentiler Türkiye otomotiv pazarının 2013 yılında 2012 yılına paralel bir seyir izlemesi ve satışların toplamda bin adet seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Avrupa daki daralmanın 2013 yılında da devam etmesi, üretiminin yaklaşık 3 te 2 sini ihraç eden Türk otomotiv sektörü açısından ihraç pazarlarında da 2012 yılına benzer bir seyir izleneceğini göstermektedir. Tofaş ın ise iç pazar satışları, üretim ve ihracatta 2013 yılı için 2012 yılı seviyesine yakın bir performans göstermesi hedeflenmektedir. Finansal açıdan güçlü ve rekabette öne çıkmak için gerekli teknolojik yetkinliğe sahip olan Tofaş, 2013 yılında hem ulusal hem de uluslararası seviyede güçlü bir oyuncu olmaya devam edecektir. Uzun Vadede Hedefler Tofaş ın misyonu Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek ; vizyonu ise Milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olmak tır. Tofaş, misyon ve vizyonu çerçevesinde toplum ve çevreye olan sorumluluklarının da bilinciyle uzun vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlan şirket olarak yoluna devam etmeyi hedeflemektedir. İç Piyasa Perakende Satışlar Türkiye perakende hafif araç pazarı 2012 yılında tarihinin ikinci en iyi performansını göstererek adet ile kapanmıştır yılı yurt içi pazarın bir önceki yıla göre %10 oranında düşüş göstermesinin en önemli nedeni ise 2011 yılının rekor seviyede geçen ilk yarısının baz etkisi olmuştur yılı Ekim ayında hafif ticari araçların kombi versiyonlarına ilişkin ÖTV oranlarının %10 dan %15 e yükseltilmesinin pazara yansımaları 2012 yılında gerçekleşmiştir. Bu süreçte yurtiçi pazarda en büyük paya sahip 1.6 lt den düşük motorlu binek otoların ÖTV oranlarının aynı tutulması binek oto oranının hafif ticari araçlara göre bir miktar yükselmesine yol açmıştır yılının Eylül ayında yapılan değişiklik ile ise 1.6 lt motor hacminin altındaki binek otoların ÖTV oranları %37 den %40 a çıkarılmıştır. Bu artışın etkilerinin 2013 yılına yansıyacağı tahmin edilmektedir. Toplam Pazar ( Adet ) Değişim % Otomobil ,3 Hafif Ticari Araç ( LCV ) ,2 Toplam ,0 İç Piyasa Perakende Satışlar Hafif Ticari Araç (LCV) Otomobil

13 Tofaş Perakende Satışlar Yurt içi pazar binek oto perakende satışları; 2011 yılı Ekim ayında 1.6lt üstü motorlu araçlara gelen ÖTV artışı ve yılın ikinci yarısında döviz kurlarında görülen artışların da etkisiyle 2012 yılında bir önceki yıla göre %6,3 oranında daralma göstermiştir. Tofaş özelinde ise toplam binek oto pazarında görülen daralmaya ilave olarak 2012 yılının başından itibaren Albea ve Palio modellerinin üretimine son verilmesi ile binek otomobil satışları geçtiğimiz yıla kıyasla %21 oranında azalarak 46,422 adet olarak gerçekleşmiştir. Linea modeli ise 2012 yılının en çok satan binek otosu olarak %6 oranında pazar payı ile toplam adetlik satış hacmine ulaşmıştır. Hafif ticari araç pazarı 2012 yılında, kombi araçların ÖTV oranlarının %10 dan %15 e çıkmasının da etkisi ile binek oto pazarına göre daha büyük bir daralma göstermiştir. Bir önceki yıla göre %18,2 oranında azalan hafif ticari araç pazarı adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş ın hafif ticari araç satış adetleri de yurtiçi hafif ticari araç pazarındaki daralmaya paralel bir seyir izlemiş ve %18,2 oranında azalma göstererek adet olarak gerçekleşmiştir. Bu sonuçlara göre Tofaş; pazar payını %26,2 seviyesinde korumayı başarmıştır. Doblo modeli ise 2012 yılında %13,7 pazar payı ile yurt içi pazarın en çok satan hafif ticari aracı olma başarısını göstermiştir. Yurtiçi toplam otomotiv pazarı Türk otomotiv tarihinin rekor senesi olan 2011 yılının baz etkisi ile %10 seviyesinde gerilemiştir. Fakat yüksek seviyede seyreden tüketici güven endeksi, nispeten avantajlı oto kredi oranları ve ülke pazarının halen düşük kalan penetrasyon oranının etkisi ile tarihinin ikinci en iyi yılı olarak adet seviyesinde kapanmıştır. Tofaş Perakende Satışlar ( Adet) Değişim% Otomobil ,1 Hafif Ticari Araç (LCV) ,2 Toplam ,5 İhracat Tofaş ihracat hacmi 2012 yılında, özellikle Fiat Auto S.p.A. ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. gruplarının önemli pazarları olan Güney Avrupa bölgesinde görülen yüksek seviyede daralmanın etkisi ile %14,7 oranında azalmış ve adet olarak gerçekleşmiştir. Avrupa ihraç pazarlarında yaşanan talep düşüklüğü; Tofaş ın Güney Amerika ve Kuzey Afrika pazarlarına olan satışlarının önemli ölçüde artması ve Opel/Vauxhall markalarına yapılan satışlar kanalı ile Kuzey Avrupa pazarlarına olan ihracat performansının önemli ölçüde artması sonucunda asgari seviyeye indirilmiştir. Tofaş 2012 yılında toplam adet otomobil, adet hafif ticari araç ihracatı gerçekleştirmiştir yılı ihracat gelirlerinin döviz karşılığı ise milyon Euro dur. İhracat ( Adet ) Değişim% Otomobil ,9 Üretim Tofaş ın üretim hacmi 2012 yılında yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda görülen daralmaya paralel olarak bir önceki yıla kıyasla %16,7 oranında azalmıştır. Bu gelişmelerin neticesinde 2012 yılının sonunda üretim düzeninin üç vardiyadan iki vardiyaya indirilmesi kararı alınmıştır. Üretim (Adet) Palio Albea Linea Doblo - Binek Yeni Doblo - Binek Minicargo - Binek Otomobil Toplamı Doblo Yeni Doblo Minicargo Hafifi Ticari Araç Toplamı CKD SKD CKD/SKD Toplamı Toplam Kapasite Kullanım Oranı %78 %77 %74 %63 % Tofaş ın toplam yurt içi satışları ise binek oto pazarında üretimi durdurulan Albea-Palio modelleri ve 2011 yılında yapılan ÖTV değişikliği ile hafif oto pazarının binek oto pazarına göre daha fazla daralması nedeniyle gerileme göstermiştir. Geçtiğimiz yıla göre %19,5 oranında azalan perakende satışlar yılı 104,559 adet ile kapatmıştır. Hafif Ticari Araç ,6 CKD/SKD ,0 Toplam ,7 Tofaş Pazar Payı (%) İhracat Euro/Milyon İhracat Ülke Dağılımı (%) %29,5 %25,8 %26,2 %26, %8,8 %8,2 %9,1 %9,9 %8, Oto Pazar payı LCV Pazar payı Belçika %4,4 Güney Amerika %8,3 Fransa %16,3 Diğer %4,6 İspanya %5,2 MENA %5,9 Almanya %9,2 İngiltere %9,9 Diğer Avrupa %13,1 İtalya %23,1

14 Satışlar ve Ciro Tofaş satış adetleri yurt içi ve yurt dışı oto pazarlarının 2012 yılında daralması nedeniyle pazar koşullarına paralel olarak %16,2 oranında azalarak toplam adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş ın satış adetlerinde yurtiçi satışların payı %43,5, ihracatın payı ise %56,5 olmuştur. Toplam satış gelirleri TL seviyesinde gerçekleşirken satışlar gelirlerinde %8,6 oranında bir azalma olmuştur. Vergi Öncesi Kar Satışlar (Adet) İç Piyasa Dış Piyasa Toplam Otomobil Hafif Ticari Araç (LCV) CKD/SKD Toplam Satış Gelirleri (BinTL) Değişim% Yurt dışı satışlar , Yurt içi satışlar ,7 Esas faaliyetlerden diğer satışlar ,5 Vergi öncesi kar TL/1000 Toplam ,6 Yatırımlar Tofaş ın yatırım faaliyetlerinin döviz cinsinden karşılığı 2012 yılında 86 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir. Toplam yatırım tutarının önemli kalemler olarak dağılımı aşağıdaki gibidir yılı toplam yatırımı da dahil olmak üzere son beş yılın toplam yatırım tutarı 895 milyon Euro seviyesine gelmiştir. Kârlılık Tofaş özellikle Avrupa da devam eden ekonomik durgunluğa rağmen yüksek karlılığını korumayı başarmıştır yılında ihracat karlılığının mevcut anlaşmalarla korunması ve sağlanan verimlilikler sonucunda Tofaş, Vergi Öncesi Kar ını bir önceki yıl ile benzer seviyede gerçekleştirmiştir. Vergi Sonrası Kar da ise sadece %5 oranında bir azalma görülmüştür. FAVÖK Yatırımlar Euro (Milyon) 263 Model 37,8 Yıllar FAVÖK (EBITDA) Vergi Öncesi Kar Vergi Sonrası Kar Minicargo 9,2 Bin TL Artış Bin TL Artış Bin TL Artış Linea 9, Yapısal 33,0 Diğer 6,4 Toplam 96, % % % % % % % % % % % % FAVÖKTL/

15 ŞİRKET HAKKINDA BİLGİLER TOFAŞ AR-GE TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Şirket Vizyon, Misyon ve Değerleri Tofaş faaliyetlerini milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olma vizyonu ile yürütmektedir. Bu vizyon doğrultusunda çalışan Tofaş, toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmeyi misyon edinmektedir. Tofaş, değişime hızla uyum sağlayan, inovatif, çok yönlü, katılımcı, global bakış açısına sahip, kendisini ve çevresini sürekli geliştiren çalışan ve paydaşları ile Dünya Klasında Şirket olma yolunda ilerlemektedir. Şirket Değerleri ÇEVİK BİR TAKIMIZ TUTKUYLA ÇALIŞIRIZ Hızlı hareket edip sonuca çakıp ulaşan büyük bir takımız. İşimize dört elle sarılır tutkuyla çalışırız. REKABETÇİYİZ FARK YARATIRIZ Kendimizi sürekli geliştirir, her zaman en iyi yi hedefleriz. Yenilikçiyiz ve yalın düşünürüz. İNSANA VE ÇEVREYE DUYARLIYIZ Tofaş ta fark yaratan insandır ve müşterilerimiz her şeyden önce gelir. Bu nedenle önce insan anlaşışıyla çalışır, topluma çevreye karşı sorumluluklarımızı yerine getiririz. İDDİALIYIZ SÖZ VERİR BAŞARIRIZ Hedeflerimize sahip çıkar, engel dinlemeden başarıya ulaşırız. Şeffaf çalışır, hatamızı gelişim fırsatı olarak kullanırız. Türk Otomotiv Sektörü nün lideri Tofaş, çeyrek yüzyılı aşkın birikimi ile Türk İnsanı na dünya kalitesinde ve Türkiye koşullarına en uygun ürünleri sunma konusundaki çalışmalarını aralıksız sürdürmüş olup, 1994 yılı Aralık ayında Ar-Ge organizasyonunu kurmuştur. Tofaş Ar-Ge Merkezi; her alanda rekabetçi binek ve ticari araçlar geliştirerek Türk toplumuna, ekonomisine ve Tofaş ın karlılığına katkıda bulunmayı hedeflemiştir. Bu gelişimi kalıcı kılmak üzere araç geliştirme sahasında Avrupa ile rekabet edebilir alt yapıyı oluşturmuştur. Bu gelişmeler neticesinde Tofaş Ar-Ge Merkezi; 2008 yılı itibarıyla 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi hakkındaki kanun kapsamında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından Ar-Ge Merkezi olarak tescil edilmiştir. Ar-Ge Merkezi, yılları arasında Fiat ve PSA markaları için geliştirilen MCV projesinin sorumluluğunu alarak Ar-Ge yetkinliğini geliştirmede önemli bir ivme yakalamıştır. Daha sonraki yıllarda Yeni Doblo nun Opel ve Vauxhall markaları için de geliştirilmesi Tofaş ın 5 farklı markaya üretim yaparak ihracatının artmasında önemli rol oynamıştır. Toplam laboratuar ve ofis alanı m 2 olan Tofaş Ar-Ge Merkezi; 400 ün üzerinde çalışanı, yetkinlik seviyesi, bünyesindeki laboratuarların yüksek teknolojisi ve çeşitliliği ile Fiat ın Avrupa pazarlarına hizmet veren İtalya dışındaki tek Ar-Ge merkezi konumundadır. Avrupa Birliği tarafından geçmiş yıllarda hazırlanan ve Avrupa ve Dünya da Ar-Ge yatırımı yapan kuruluşlar arasındaki sıralamada ilk 1000 e giren Tofaş, Türkiye de bu listeye giren ilk 3 firma arasında yer almıştır yılına kadar Araç konsepti, stil, gövde, iç tasarım, süspansiyon, motor, emisyon, titreşim ve akustik alanlarında tasarım ve testler yapmak üzere 40 milyon Euro üzerinde yatırım tamamlanmıştır. Ar-Ge İşbirlikleri Türkiye nin bir ürün geliştirme merkezi olabilmesinin gelişebilmesinin ön koşullarından birisi, Ar-Ge değer zincirinin tüm unsurlarının birlikte gelişmesidir. Bu nedenle Tofaş ortak tasarımcı geliştirme, yerel mühendislik firmalarının örgütlenmesi ve üniversite ile işbirliklerine özel önem atfetmektedir. Yurt içi üretim ve geliştirme yapılabilecek 49 ürün hattından 2011 yılında 14 ü ortak tasarımcı olarak belgelendirilmiş, 2012 yılında da 11 adeti belgelendirme aşamasına gelmiştir. Yerel mühendislik ağının geliştirilmesi için kısa, orta ve uzun vadede iş birliğine gidilebilecek mühendislik firmaları ile değerlendirmeler ve ortaklık çalışmaları yürütülmektedir. Üniversite Sanayi işbirliği projeleri teknoloji geliştirme çalışmalarına paralel olarak önem kazanmıştır. Tofaş Ar-Ge nin 1994 yılında kuruluşundan 2006 yılına kadar toplam 16 adet projeye ilave olarak yılları arasında 75 proje yürütülmüştür. Toplam 91 proje, 12 farklı üniversiteyle gerçekleştirilmiştir. Tofaş Ar-Ge de pek çok araştırma projesi, TÜBİTAK ve Avrupa 7. Çerçeve destekli olarak yürütülmekte ve bu projelerde, FIAT Araştırma Merkezi ve yabancı tasarım Merkezleri nin yanı sıra çeşitli üniversitelerin öğretim üyeleri ile birlikte çalışılmaktadır. BTSB tarafından düzenlenen 2012 Yılı Ar-Ge Merkezleri 1. Zirvesinde «Üniversite- Sanayii İşbirliği» dalında birincilik ödülü alınmıştır. AB 7. Çerçeve Programı kapsamında projelerde görev alan Tofaş Ar-Ge, 80 e yakın uluslararası proje ortağıyla çalışmaktadır. Ar-Ge Vizyonu 2020 Tofaş ın Ar-Ge Vizyonu 2020 yaklaşımı; Dünya nın her bölgesine müşteri memnuniyetini tam anlamıyla karşılayan ve heyecan verici araçlar ve teknolojiler geliştirmeyi hedeflemektedir. Tofaş Ar-Ge, bu vizyon doğrultusunda kendisine stratejik hedefleri çizmektedir. Fiat Ar-Ge nin Avrupa ve Ortadoğu bölgesinde geliştirmeyi planladığı ürünlerin tasarım sürecinde yer almak, müşteri değeri yaratmak için ürün ve üretim teknolojileri geliştirmek, Fiat ın yeni modellerinde faydalanabileceği mükemmeliyet merkezleri geliştirmek, ülkemizde ortak tasarımcılar ile mühendislik firmalarının gelişimini sağlamak bu stratejik hedefler arasında yer almaktadır. TOFAŞ ın teknolojik araştırma çalışmaları ise çevre, müşteri ve yetkinlik olmak üzere, birbiriyle kesişen üç zemin üzerinde şekillenmekte ve öncelikle bu alanlara odaklanmaktadır. 26

16 İNSAN KAYNAKLARI TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Çevre ve Tofaş Ar-Ge Tofaş Ar-Ge Merkezi nin çevre odaklı araştırmalarının temelinde taşıt elektrifikasyonu ve hafifletme konuları yer almaktadır. Türkiye deki ilk elektrikli hafif ticari aracı geliştiren Tofaş dünyadaki elektrikli taşıt teknolojilerini yakından takip etmektedir. Bu çerçevede yapılan çalışmalar, geliştirilen yenilikçi çözüm/uygulamalar ile bu teknolojilerin bütünleştirilip, elektrikli taşıt sistem ve bileşenlerinin yerli üretimini sağlama hedefiyle sürdürülmektedir. Taşıtların toplam ağırlığının azaltılmasının yakıt tüketimi, egzoz emisyonu ve çevreye etkisinin bilincinde olan Tofaş, bu alanda da yoğun çalışmalar yürütmektedir. Bu alanda yapılan çalışmalar; yüksek dayanımlı hafif malzeme teknolojileri ve hibrit çözümler ile birlikte, kesit ve topoloji optimizasyonuna dayalı hafif tasarım çözümleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Tofaş ın müşteri odaklı teknolojik araştırma faaliyetleri, konfor ve güvenlik yönünden sürücüye hizmet ve destek sunan akıllı taşıt kavramlarının beraberinde; insan merkezli tasarım felsefesi ekseninde, antropometri, ergonomi, demografi gibi insanı konu alan bilimlerin ışığında devam etmektedir. Son yıllarda ICT-Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanındaki hızlı gelişmelerle ICT nin otomotivdeki uygulamalarını yakından takip eden; bunların müşteriye kattığı değere önem veren Tofaş, ulusal ve uluslararası platformlarda yer aldığı ortak Ar-Ge projelerinde kendisini sürekli geliştirmekte ve yetkinliğini arttırmaktadır. Taşıtlar arası haberleşme ve taşıtlar ile altyapının haberleşmesi, acil çağrı sistemleri, özellikle kentsel alanlarda mobiliteyi arttırma amaçlı uygulamalar, insan-makine ara yüzü ve bilgi-eğlence sistemleri, sürücü/yolcu/ yaya güvenliği ve konfora yönelik yürütülen çalışmalar arasında yer almaktadır. Yetkinlik odaklı teknolojik araştırmaların temelinde ise, yüksek teknoloji düşük maliyet ilkesi çerçevesinde rekabetçi yapının geliştirilmesi yatmaktadır. Bu kapsamda, dünya sınıfında ürün ve üretim teknolojilerine erişmede günümüzün gerektirdiği yenilikçi çözümleri geliştirme adına araştırma projeleri yürütülmektedir. Tofaş Ar-Ge; ürün teknolojileri alanında; konfor tasarımı, yenilikçi ve verimli tasarım yöntem ve teknikleri, güvenliği de içeren analiz ve optimizasyon teknikleri, sanal/fiziksel doğrulama ve test yöntemleri, ileri/yeni malzeme teknolojileri ve yeni taşıt sistem ve bileşenleri geliştirme konularına yoğunlaşmış durumdadır. Tofaş Ar-Ge nin üretim teknolojileri alanındaki araştırmaları ise yatırım ve işletme maliyetlerini iyileştirmeye yönelik robotik uygulamalar, matematiksel tabanlı karar destek sistemleri, bilgisayar destekli proses simulasyonları ve otomasyon, yenilikçi proses sistemleri ve ekipman geliştirme konularının yanında, görsel otomasyon ve robotik ölçmenin üretime entegre olduğu kalite güvence sistemleri, enerji verimli üretim ve üretim yönetim sistemleri geliştirme ve prototip imalat konularına dayanmaktadır. Otomotivde maliyet rekabetçi bir yapı ile öncü olabilmek için genişletilmiş tedarik zinciri ile birlikte, tesis işletmesinde enerji ve kaynakların verimli ve sürdürülebilir yönetimine gereken önemin verilmesinin bilincinde olan Tofaş, bu alanlarda da yenilik hedefli projelere teknoloji yol haritasında yer vermektedir. Personel Sayısı Beyaz Yaka: 1255 Mavi Yaka: 5070 Toplam: 6325 Tofaş ta çalışan kişilerin cinsiyet, yaş ve eğitim seviyelerine göre dağılımı Cinsiyet Erkek (BY) 1036 Bayan (BY) 219 Erkek (MY) 5070 Yaş Ortalaması Beyaz Yaka 36,7 Mavi Yaka 34,4 Eğitim Seviyeleri EĞİTİM BY MY TOPLAM Doktora 5 5 Yüksek Lisans Üniversite Yüksek Okul Lise İlköğretim TOPLAM Şirketimiz, Türk Metal Sendikası ile MESS arasın da tarihinden geçerli olmak üzere tarihinde imza edilen grup toplu iş sözleşmesine tabidir. Yürütülmekte olan sözleşme iki yıl süreli olup, tarihinde sona ermiştir. Şirketimizin tarihi itibarıyla kıdem tazminatı yükümlülüğü ,66 TL olup, tamamı için karşılık ayrılmıştır. Personelimize yasal mevzuat kapsamında sosyal haklar düzenli ve periyodik olarak sağlanmaktadır. İşe Alma Prosedürleri Tofaş, işe alımlarda kişilik envanteri, yetkinlik bazlı mülakat, yabancı dil sınavı, teknik mülakat, rolün gereği analiz sunum gibi en doğru ve işe en uygun adayı seçmeye yardımcı olacak teknikleri kullanmaktadır. Bu yöntem kişilerin teknik becerilerinin yanı sıra, kişilik özellikleri, iş yapış biçimleri ve kurum kültürüne uyumlulukları ile ilgili daha fazla bilgi edinilmesini sağlamaktadır. Tüm süreçler işe alım öncesinde mutlaka referans kontrolü ile de desteklenmektedir. Farklı pozisyonlardaki adaylar hakkında doğru karara varabilmek için mülakatı destekleyecek uygulamalara da başvurulmaktadır. Tofaş, işe alım sürecinde boş pozisyona yönelik ilanın, aynı zamanda iç ilan sistemi ile tüm grup şirketlerinde görünür olmasını sağlamaktadır. 10 gün süresince açık olan ilana başvurular toplanarak başvuru yapan tüm adaylarla yetkinlik bazlı mülakat görüşmeleri yapılmaktadır. Yapılan Eğitimler Tofaş ın Beyaz yakalı çalışanları, 2012 yılında Koç Akademi nin gerçekleştirdiği 10 farklı gelişim faaliyet türünde toplam 6500 adet eğitim organizasyondan yararlanmıştır. Eğitimlerin %38 i iç eğitmenler tarafından verilmiştir yılında iç kaynaklar kullanılarak 62 teknik eğitim modülü yenilikçi öğretim stratejileri ile hazırlanmıştır. Mavi yakalı çalışanlar için düzenlenen teknik eğitimlere 2012 yılında da devam edilmiştir. Mavi yakalı çalışanlara ayrıca iç kaynaklı davranış eğitimleri verilmeye başlanmıştır yılı boyunca toplam 2376 Tofaş personeli, saatlik sınıf eğitimi almıştır. Tofaş Akademi 2012 yılında Tofaş ın iş ortaklarının gelişimine de katkı sağlamaya başlamıştır. Tedarikçilerin gelişimine katkı sağlamak için seçilen teknik eğitim modülleri; eylül-aralık ayları arasında, 58 tedarikçiden 379 çalışana açık özel seanslarda verilen eğitimle ulaşmıştır. Organizasyonlar Tofaş çalışanlarının gönüllülük esasıyla oluşturdukları 11 kulüp ve 9 spor dalındaki takımlar faaliyetlerini aktif olarak sürdürmektedir. Sosyal faaliyet toplulukları tarafından yılda ortalama 200 konser, sergi, gösteri ve konferans gibi kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler düzenlenmektedir. Bu etkinliklere her yıl 50 binin üzerinde çalışan ve onların yakınları katılmaktadır. Yılda bir kez tüm çalışanlar ve ailelerini bir araya getiren, 10 binlerce kişinin katıldığı Tofaş Festivali ve Aile Günü etkinliği düzenlenmektedir. Tiyatro Kulübü ve Halk Oyunları Topluluğu düzenlediği gösterilerle, Türk Sanat Müziği korosu da verdiği konserler ile çalışanları motive etmeye devam etmektedir. Çeşitli branşlarda faaliyet gösteren spor toplulukları; profesyonel organizasyonlarla boy ölçüşecek kalitedeki etkinliklerinin yanı sıra çalışanların beden sağlığına da katkıda bulunmaktadır. Atletizm takımı, Fiat şirketleri arasında düzenlenen CorriFiat Atletizm Mü- 28

17 İŞ YÖNETİM POLİTİKALARI TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 sabakalarından her yıl başarılı sonuçlarla dönmektedirler. FIAT GAMES adıyla Fiat şirketleri arasında gerçekleştirilen spor müsabakalarına 2012 yılında tenis ve atletizm branşlarında katılım sağlanıp başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Tenis, tavla, mini golf, masa tenisi, bowling, langırt, gocart, dart, satranç, atletizm, voleybol, basketbol ve futbol gibi branşlarda turnuvalar düzenlenmektedir. Bu yıl 1000 in üzerinde çalışanın katıldığı Birimlerarası Futbol Turnuvası ve Birimlerarası Bowling turnuvası gerçekleştirilmiştir. Futbol, voleybol, basketbol, tenis, bowling, satranç, yüzme, atletizm ve yelken takımları Koç Spor Şenliği ve şirketlerarası organizasyonlarda yer almaya devam etmiştir. Spor Kulübü çalışanların çocukları için yüzme, basketbol, futbol yaz okulları açarak çocuklar için de spor olanakları sağlamaktadır. Çalışanlar için motosiklet, tenis, satranç, dalış, fotoğrafçılık gibi alanlarda eğitimler düzenlenmektedir. Kültür gezilerinin yanı sıra Kayak ve Dalış Gezileri organize edilmektedir. Maddi ve Sosyal Haklar Koç Topluluğu şirketlerinde çalışmaya başlayan her beyaz yakalı çalışan işe girişte Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfına üye olmaktadır. Vakfa dahil olunan tarihten itibaren her yıl Vakıf Yönetim Kurulu tarafından tespit edilmekte olan kesenek tavanını aşmamak üzere üyelerin ücretlerinden tahsil edilmektedir. Tofaş da üyeler adına aynı miktarda iştirak payı ödemektedir. Tahsil edilen kesenekler menkul ve gayrimenkul yatırımlarla değerlendirilmektedir. Değerlendirilen kesenekler emeklilik veya üyeliğin sona ermesi halinde toptan ödeme ye ada emekli şeklinde geri ödenmektedir. Vakfa üye olan ve emekli olanlar ayrıca eş ve çocuklar dahil olmak üzere sağlık sigortası, mesken edinme ve belirli ihtiyaçların karşılanması için finansman desteği ve vefat, hastalık sebebiyle çalışamama ve kısmi maluliyet hallerinde risk teminatı gibi sosyal haklardan da faydalanmaktadırlar. Tofaş ın kurum kültürü değerlerinden biri olan İnsana ve Çevreye Duyarlıyız ilkesine dayanarak, Önce İnsan anlayışı ile oluşturulan burs uygulaması öğretim döneminde başlatılmıştır. TOFAŞ tan Öğrenime Bir Destek Daha isimli burs politikası ise Eğitim-Öğretim döneminde de sürdürülmüştür. Tofaş fabrikada bulunan sosyal tesislerden tüm çalışanlar, eş ve çocuklarıyla birlikte yararlanabilmekte, özel günlerde ve organizasyonlarda bir araya gelme fırsatı bulmaktadırlar. İstanbul genel merkezde bulunan spor salonu tüm çalışanların kullanımına açık bulunmaktadır. Hem Tofaş fabrika hem genel merkezde verilen genel sağlık hizmetlerine ek olarak randevulu diyetisyen hizmetine 2012 yılında başlanmıştır. Verimlilik Verimliliği artırmaya dönük olarak 6 yıldan beri Dünya Klasında Üretim metodolojisi uygulanmaktadır. Buna ek olarak 2012 yılında, ofis çalışmalarında ve üretim dışı süreçlerde ve alanlarda da yalın düşünce ve uygulamaları yaygınlaştırmak için Değer Akış Haritalama yöntemi uygulanmaya başlanmış ve bu konuda 28 adet proje gerçekleştirilmiştir. İK Sistemi 2010 yılında entegre İK sistemlerinde yapılmaya başlanan değişiklikler 2012 yılında SAP platformu üzerinde yürütülmeye başlanmıştır. Böylece personel ana verileri, zaman yönetimi, performans ve yetkinlik yönetimi, self-servis uygulamaları, puantaj, seyahat ve bordro yönetimi modülleri SAP üzerinde işletilebilmektedir yılında kariyer yönetimi, eğitim ve gelişim yönetimi konuları ve İK süreçlerinin Mavi Yaka alanlara da yaygılaştırılması ve SAP üzerinde işletimi planlanmaktadır. Tofaş Performans Yönetim Sistemi Performans Yönetim Sistemi, şirket hedeflerine çalışanlarla birlikte ulaşmak için kullanılan insan kaynağı yönetim aracıdır. Sistem; Beyaz Yakadan Mavi Yakaya tüm Tofaş çalışanlarını kapsamaktadır. Performans Yönetim Sistemi, oluşturulmaya çalışılan performans ve gelişim odaklı kültürü destekleyecek şekilde uygulanmaya çalışılmaktadır. Hedefler ve davranışsal yetkinlikler, Performans Yönetim Sistemi nin en önemli 2 temel taşı olmaktadır. Hedefler sene başında belirlenmekte, gelişim planlarıyla birlikte yılda en az bir kere gözden geçirilmektedir. Tofaş a özgü davranışsal yetkinlikler, organizasyondaki seviyelere göre Tofaş çalışanlarının göstermeleri gereken tutumları yansıtmaktadır. Performans Yönetim Sistemi nin bir çıktısı olan değerlendirme sonuçları; Beyaz Yakalı çalışanlar için prim hesaplamalarında kullanılırken hem Beyaz Yaka hem Mavi Yaka çalışanların gelişim planları ve kariyer süreçlerinde de etkili olmaktadır. Tofaş Etik Davranış Kuralları Tofaş; tüm Tofaş çalışanlarının, Yönetim Kurulu Üyelerinin, Hissedarlarının, Bayileri ve Tedarikçilerinin, kısacası tüm paydaşlarının Tofaş Etik Davranış Kuralları na uymasını beklemektedir. Tofaş Etik Kuralları nın tüm çalışanlara bildirilmesi, çalışanların bu kurallara gerekli önemi vermelerinin sağlanması ve bu kurallara uyulması konusunda gerekli çaba ve liderliğin gösterilmesi Tofaş ta görev yapan orta ve üst düzey yöneticilerin asli görev ve sorumlulukları arasında yer almaktadır. Tofaş bu çerçevede; tüm çalışmalarında, süreçlerinde ve çalışma süresi içinde, tüm paydaşları ile ilişkilerinde İnsan Hakları Evrensel beyannamesinde tanımlanan ayrımcılık kurallarına uymayı taahhüt etmekte ve tüm paydaşlarından da buna uymalarını beklemektedir. Müşteri Memnuniyeti Politikası Şeffaflık Sorular, talepler ve şikayetler 7 gün 24 saat, çağrı merkezleri ve internet adresleri üzerinden ulaştırılabilmektedir. Erişilebilirlik FIAT Çağrı Merkezi: ve Alfa Romeo ve Lancia Çağrı Merkezi: ve Jeep Çağrı Merkezi: ve Cevap Verilebilirlik Müşterilerin tüm talep, öneri ve şikâyetleri ile ilgili alındı bilgisi, web sitesinden hemen ve çağrı merkezinden aynı gün içinde, sms aracılığı ile verilmektedir. Objektiflik Sorular, talepler ve şikayetler ön yargısız ve adil bir şekilde değerlendirilmektedir. Ücretler Başvuruların değerlendirilmesi süreci başvuru sahipleri için ücretsizdir. Gizlilik Kişisel bilgilerin korunması son derece önemlidir. Bu nedenle kişisel bilgiler üçüncü şahıslarla paylaşılmamaktadır. Müşteri Odaklılık Her zaman en iyisini hak eden değerli müşterilere; şirket politikaları ile yasal uygulamalar çerçevesinde uygulanabilir çözümler sunulması, müşterilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve haklarının her zaman korunması hususlarında özen gösterilmektedir. Hesap Verilebilirlik Sorular, talepler ve şikayetler kayıt altına alınarak kararlar gerekçeleriyle birlikte açıklanmaktadır. Sürekli İyileştirme Gelen geri bildirimler iş süreçlerinde, ürün ve hizmetlerde proaktif iyileşmeler sağlayacak şekilde değerlendirerek sürekli müşteri odaklı olma yönünde ilerleme sağlanmaktadır. Kalite Yönetimi Tofaş, tüm süreçleri Müşteri Memnuniyeti ve Dünya Klasında Üretim anlayışıyla yürütmektedir. Çalışanların katılımı, yetkinliği, yaratıcılığı ve geleceği görerek çalışmasını ilke edinen kalite kültürü yaygınlaştırılmakta ve geliştirilmektedir. Tofaş, tüm ürün ve hizmetlerinin kalite seviyesini geliştirmekte ve en rekabetçi düzeye yükseltmek için çalışmaktadır. Gelişen müşteri beklentilerine göre kalite yönetim sistemi güncellenerek müşteri odaklı bir yaklaşım benimsenmektedir. Süreçlerin etkinliğinin ve verimliliğinin belirlenmiş kalite ve maliyet hedeflerine ulaşmasını sağlamak amacıyla organizasyon yapısı sürekli geliştirilmektedir. Tofaş; hissedarları, çalışanları, yan sanayi, satış ve servis alanlarındaki tüm paydaşlarıyla birlikte, toplumsal sorumluluklarının gereklerini yerine getirmekte ve hedeflerine doğal çevre ile uyum içinde ulaşmayı ilke edinmektedir. Dünya Klasında Üretim 2006 yılında tüm Fiat fabrikalarına paralel olarak Tofaş ta da uygulanmaya başlanan WCM (World Class Manufacturing Dünya Kla- Dünya Klasında Üretim Metodolojisi ni benimseyen Tofaş, üretimde rekabet gücünü geliştirirken aynı zamanda iş güvenliği, kalite, teslimat ve çevre gibi konularda sıfır hata ile üretim yapılmasını ve sıfır stok maliyeti ile çalışılmasını hedeflemektedir. 30

18 TEDARİKÇİ İLİŞKİLERİ TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 sında Üretim) metodolojisi, üretimde rekabet gücünü sistematik bir biçimde iyileştirmek ve geliştirmek için kullanılmaktadır. Metodoloji temel olarak İş Güvenliği, Kalite, Maliyet, Teslimat ve Çevre konularına odaklanarak her birinde Sıfır a ulaşmayı hedeflemektedir: Sıfır iş ve çevre kazası, sıfır kalite hatası, sıfır kayıp ve sıfır stok. Tofaş ın WCM kapsamında iş kazaları frekansında %95, otobaşı üretim saatinde %24 ve dış kalite göstergelerinde %60 iyileşme sağlanmıştır. Tofaş çalışanlarının verdikleri iyileştirme önerileri her yıl artarak devam etmektedir yılı içerisinde Tofaş ta çalışan her operator ortalama 49,7 adet öneri vererek bu konuya verilen önemi göstermiştir yılı içerisinde de WCM çalışmaları ivmelenerek sürdürülecek ve tüm Fiat fabrikaları içinde örnek fabrika olunmaya devam edilecektir. WCM sadece Tofaş fabrikası içinde sınırlı kalmayıp 2009 yılında Tofaş ın tedarikçilerini de kapsamaya başlamıştır. WCC (World Class Company Dünya Klasında Şirket)Programı kapsamında 2012 yılı sonu itibarıyla yıllık yerli satın alma cirosunun %51 ini kapsayan toplam 23 tedarikçide metodolojinin yayılmasına liderlik yapılmıştır. Tedarikçilerde de sıfır iş ve çevre kazası, sıfır kalite hatası, sıfır kayıp ve sıfır stok mantığı yerleştirilerek birçok başarılı çalışmaya imza atılmıştır. Tofaş 2013 yılı içerisinde toplam 30 tedarikçisine yayılımı kendisine hedef almıştır. Diğer taraftan 2011 yılında 3 adet Fiat bayiinde başlatılan WCD (World Class Dealer Dünya Klasında Bayi) Programı kapsamında 2012 yılı sonu itibarıyla Yeni Periyodik Bakım Standartları 30 Fiat bayiine yaygınlaştırılmıştır. Fiat bayilerinin satış sonrasında müşteri memnuniyeti, hizmet kalitesi ve karlılıklarını artırmaya yönelik olan bu programın 2013 yılında Türkiye deki tüm Fiat bayilerine yayılımı hedeflenmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği Tofaş, Dünya Klasında Üretim anlayışı kapsamında Proaktif ve Yalın İş Güvenliği yaklaşımını kullanarak işletme sınırları dâhilindeki tüm İnsan Kaynaklarını, güvenli çalışma alanları ve iş güvenliği kültürü yaratarak, iş kazası sonucu yaralanma ve sağlık bozulmalarından korumayı amaçlamaktadır. Ayrıca, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Politikası yönetim sistemini kullanarak sıfır iş kazası ve sıfır meslek hastalığını hedeflemektedir. Tofaş, son 3 yılda devreye aldığı, İş Güvenliği nde kültür değişimi projeleri ile Kayıp Günlü Kazalanma (LTA) frekansını %95 oranında azaltmayı başarmıştır. Ayrıca 2012 yılında iş güvenliğinde 5 üzerinden elde edilen 4 puanlık değerlendirme ile en yüksek başarı notuna ilk ulaşmış FIAT Auto üretim üssü olmuştur. Fabrika, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili birçok konuda FIAT bünyesinde örnek olarak görülmekte ve fark yaratan uygulamaları nedeniyle ziyaret edilmektedir. Tofaş, yasal sorumluluk kapsamında, henüz fabrikaya giriş öncesi verilen eğitimler ve üretim alanlarında proseslere özel risklerin yaşayarak öğrenilmesini amaçlayacak şekilde hazırlanmış Dojo İş Güvenliği eğitim alanlarında verdiği periyodik eğitimlerle sadece çalışanlarının değil aynı zamanda tedarikçi, stajyer, ziyaretçi ve müteahhit firma personelinin İSG kültürünü üst düzeye çekmektedir. Bu amaçla; İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki tüm yasal ve diğer yükümlülükleri karşılamayı, İş Sağlığı ve Güvenliği iyileştirme etkinliklerinin tüm çalışanların ortak sorumluluğu olduğu ilkesini benimsemeyi, Risk Değerlendirmesi ve Risk Düzeyi Azaltma etkinliklerine her düzeyde katılım için hedefler koymayı, İş Sağlığı ve Güvenliği kültürümüzü sürekli iyileştirerek, sürdürülebilir Sıfır İş Kazası hedefine ulaşmayı, taahhüt etmektedir yılında GFK nın yapmış olduğu araştırmaya göre tedarikçileri tarafından birlikte çalışılmaktan en çok memnun olunan ana sanayi firması olan Tofaş, bu memnuniyeti gelecek yıllara taşımak için çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. Ar-Ge faaliyetlerini kendi bünyesinde gerçekleştiriyor olması Tofaş için önemli bir avantaj teşkil etmektedir. Bu sayede tasarım ve ürün geliştirme projelerinde tedarikçiler ile ortak çalışma fırsatları artmaktadır. Tofaş Satınalma, diğer Fiat üretim merkezlerinden farklı olarak üretim ile aynı lokasyonda yer almaktadır. Bu durum fabrikadaki iç iletişimi ve tedarikçiler ile olan iletişimi güçlü kılmaktadır. Böylece kalite konusunda ortaya çıkabilecek sorunların da önüne geçilebilmektedir. Tofaş, çalıştığı tedarikçiler sayesinde önemli bir rekabet avantajı da sağlamaktadır. Tedarikçilerin tasarım ve üretim yetkinliklerinin gelişmesi ile yatırım ve ürün maliyetlerinde düşüş sağlanması ve ortak satınalma faaliyetleri ile maliyet avantajı sağlanması (ham malzeme, lojistik, sarf malzeme, vb. alanlarda) bu rekabet avantajları arasında yer almaktadır. Tedarikçilerin Tofaş ın ürün geliştirme ve maliyet iyileştirme süreçlerine aktif katılımın sağlanması da ayrı bir rekabet avantajı olarak ortaya çıkmaktadır. Tofaş; Fiat tan tedarik edilen motor ve şanzıman hariç, %72 oranında yerli ve %28 oranında ithal parça satınalımı gerçekleştirmektedir. Tofaş, yerli tedarik ettiği parçaları yurt içinde toplam 15 farklı lokasyondan tedarik etmektedir. İthal parçaların satın alma faaliyetleri Fiat Grup Satınalma Bölümü tarafından yapılmakta olup, sadece Tofaş ın direkt ilişkide olduğu yabancı tedarikçi sayısı 20 civarındadır. Endirekt malzeme ve hizmet tedarikçi sayısı : 1961 Direkt malzeme yerli tedarikçi sayısı : 149 Direkt malzeme ithal tedarikçi sayısı : 20 Tedarikçilerin İllere Göre Dağılımı: Adana: 1 Ankara: 2 Aydın: 1 Bilecik: 2 Bursa: 72 Eskişehir: 2 İstanbul: 26 İzmir: 7 Kocaeli: 23 Kütahya: 2 Manisa: 5 Niğde: 1 Sakarya: 1 Samsun: 1 Tekirdağ: 3 Tedarikçi Seçimi Tofaş, tedarikçilerini yan sanayi parkının ihtiyaçları doğrultusunda seçmektedir. Tedarikçilerin ayrıca belirli kriterleri de karşılaması gerekmektedir. Bu kriteler: Otomotiv sektörünün beklentilerini karşılamaya dönük teknik (kalite/maliyet rekabetçiliği/teslimat performansı) ve organizasyonel yetkinliklere sahip olmak, Finansal açıdan güçlü olmak, ISO TS ve ISO kalite belgelerine sahip, üretim ve tasarım yeteneği gelişmiş olmak, TOFAŞ ın PSA (Potential Supplier Assessment) ve PA (Process Audit) denetimlerinden geçmiş olmak, Kalite ve maliyet iyileştirme konularında Tofaş ın rekabetçiliğine katkıda bulunabilmek, Tofaş ile ilişkilerinde açıklık ve güven esaslı bir iş ortaklığı yaklaşımı sergilemek. Tedarikçi ilişkilerini yan sanayini parkının ihtiyaçlarına göre belirleyen Tofaş, tedarikçilerine ürün ve tasarım geliştirme süreçleri ile yatırım ve üretim maliyetlerinin düşürülmesine yönelik çalışmalarında da destek olmaktadır. 32

19 TOFAŞ BAYİ AĞI Standardizasyon Tedarikçi Firmaların Gelişimi Fiat Tofaş tüm tedarikçilerini ticari verimlilik, kalite ve teslimat gibi alanlarda, standard performans göstergeleri üzerinden değerlendirerek, performanslarını takip etmektedir. Tüm tedarikçiler ile ilgili orta ve uzun vadeli stratejiler, önceden belirlenmiş standard önem ve memnuniyet kriterlerine göre oluşturulmakta ve takip edilmektedir. Tofaş, tedarikçilerin gelişimi için birçok çalışmaya imza atmaktadır. Bu çalışmalar: Tofaş Bayi Ağı, müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım ve yedek parça hizmetleri vermektedir. Bunun yanı sıra müşterilere birçok Tofaş bayisinden sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik sigortası) çeşitli finansal hizmetler (araç kredisi) alınabilmektedir. Tofaş, tüm tedarikçilerine yıllık kalite hedefleri (IP/E ve PPM) vererek performanslarını periyodik olarak izlemektedir. Ayrıca tüm tedarikçilerde, ISO TS kalite ve ISO çevre belgesine sahip olma koşulu aranmaktadır. Tüm tedarikçilerin kalite performansları (kırmız/sarı/yeşil) ortak bir platformda (bidlist) anlık olarak izlenmektedir. Tedarikçi parkına alınacak olan firmalar standard olarak PSA denetimine tabi tutulmakta, Parktaki tedarikçiler için de düzenli ve periyodik olarak standard PA ve PDR denetimleri yapılmaktadır. Dünya Klasında Üretim (WCM) metodolojisinin 2014 yılı sonuna kadar 35 tedarikçiyi içine alacak şekilde (2012 yıl sonunda 23 tedarikçi) yaygınlaştırılması Tedarikçiler için problem çözme, planlama, insan hatalarını önleme konularında uygulamalı eğitimler verilmesi Tedarikçiler ile ortak ürün tasarlama ve geliştirme (co-design) yetkinliklerinin iyileştirilmesi Maliyet ve kalite alanında ortaklaşa gerçekleştirilen sürekli iyileştirme faaliyetleri TOFAŞ Akademi çatısı altında verilen eğitimler ile tedarikçilerinin teknik yetkinliklerinin geliştirilmesi, Tedarikçilerin fiziksel risklerinin denetlenmesi, risk yönetimi kapsamında aksiyon planları oluşturulması ve takibi İşçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre konularında tedarikçilere eğitimler verilmesi Özel ve kritik proseslerde, tedarikçilerin alt tedarikçilerinin de izlenmesi ve geliştirilmesi, Tedarikçilerde ortak yürtülen proses iyileştirme çalışmaları dahil olmak üzere bir çok unsuru kapsanmaktadır. 34 Tofaş ın Türkiye genelinde 72 bayisi bulunmaktadır. Bayiler, Fiat, Lancia, Alfa Romeo ve Jeep marka araçların satışını yapmaktadır. 72 adet Fiat bayii, 12 adet Lancia-Alfa Romeo-Jeep bayii bulunmaktadır. Tofaş Bayi Ağı; satış, servis, yedek parça olarak yapılandırılmakta ve tamamına yakını entegre tesis olarak müşterilere hizmet vermektedir. 3S olarak tanımlanan bu bayi ağı yapısı, aynı alanda sıfır araç satışı ve satış sonrası hizmetleri birlikte sunmaktadır. Tofaş Türkiye genelinde toplam 113 satış noktası ve 131 servis noktası ile hizmet vermektedir. Tofaş bayileri müşterilere daha yakından hizmet verebilmek için ana tesislerden farklı lokasyonlarda ek satış ve servis noktaları da açmaktadırlar. Bu şekilde yapılandırılmış 43 adet uydu satış ve servis noktası hizmet vermektedir. Bunlara ilaveten, bayilere bağlı olarak çalışan ve satış sonrası hizmeti de veren 40 adet yetkili teknik servis bulunmaktadır. Tofaş ın Türkiye de 62 ilde en az bir showroom, 55 ilde en az bir servisi bulunmaktadır. Bu rakamlarla Fiat markası, satış ve servis ağı yaygınlığı bakımından Türkiye de ilk üç marka içerisinde yer almaktadır. Bayi teşkilatında, 2012 yıl sonu itibarıyla e yakın (5.943) kişi istihdam edilmektedir. TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 Türkiye çapında yaygınlığı ile rekabet avantajı sağlayan Tofaş bayi ağı aynı zamanda yetkinliği ve tecrübesi ile de dikkat çekmektedir. Tofaş bayilerinin ortalama faaliyet süresi 20 yılı aşmaktadır. Lancia-Alfa Romeo-Jeep Türkiye genelinde 11 adet Lancia-Alfa Romeo-Jeep ve 1 adet Lancia-Jeep bayisi bulunmaktadır. Bu bayiler müşterilerine 3S (satış, servis, yedek parça) hizmet sunmaktadır. Ayrıca 3 adet 2S (servis, yedek parça) yetkili servisi bulunmakta, bunlardan biri her üç markaya, diğer ikisi ise sadece Lancia-Jeep markalarına hizmet vermektedir. Bayi ağı müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım ve yedek parça hizmetleri vermektedir. Bunun yanı sıra birçok bayi, sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik sigortası) çeşitli finansal hizmetler (araç kredisi) de sunmaktadır. ARLJ bayileri, işlerinde sektör ortalamasının üzerinde tecrübeye sahip, uzun yıllardır bu markalara yatırım yapmış ve tutkuyla bağlanmış bayilerden oluşmaktadır. Bayiler ve servisler; premium marka müşterilerinin yoğunlaştığı İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Gaziantep te hizmet vermektedir yıl sonu itibarıyla ARLJ bayi teşkilatında toplam 343 kişi çalışmaktadır.

20 MARKALAR VE ÜRÜNLER TOFAŞ FAALİYET RAPORU 2012 FIAT Linea Panda 500C Freemont 2007 yılında Tofaş fabrikasında üretimine başlanan Fiat Linea, her geçen yıl Türkiye otomobil pazarındaki gücünü artırarak 2012 yılında Türkiye nin en çok satılan otomobili oldu yılı Nisan ayında yenilenen Fiat Linea; iddialı tasarımı, yenilikçi teknolojisi, konforlu donanım seçenekleri ve ekonomikliği performans ile birleştiren motor seçenekleri ile tüketicilerin beğenisini kazanıyor. Fiat ın küçük sınıftaki modeli Panda, yenilenerek Türkiye deki otomobil severlerin beğenisine sunuldu. A segmenti modeller arasında yer alan Panda, büyüyen boyutları ve sevimli tasarımının yanı sıra Fiat ın 2 silindirli yeni TwinAir motoruyla da tüketicilerin beğenisini kazanıyor. Fiat 500 ün üstü açılabilir versiyonu olan Fiat 500C, elektrikli açılan şık tavanı ile dış dünyayı sürücülerin ayağına getiriyor. Kırmızı, fildişi ve siyah renk seçeneklerine sahip olan 500C, kendi sınıfında Türkiye de satılan tek convertible otomobil olma özelliğini de taşıyor. Fiat-Chrysler ortaklığının simgesi haline gelen başarılı SUV modeli Fiat Freemont ülkemizde 2012 yılı Kasım ayı itibarıyla satışa sunuldu. Tasarım ve kullanım özelliklerinin yanı sıra AWD 4X4 çekiş sistemi ile de öne çıkıyor. 7 deri koltuklu oturma düzeni, araç içerisinde entegre dokunmatik ekranı ve eşya saklama gözleri ile Türkiye pazarındaki müşteri beklentilerine hitap ediyor. Bravo Fiat ın kompakt hatchback sınıfındaki modeli Fiat Bravo; konforu, performansı ve çizgileriyle sıra dışılığın son temsilcisi. O, tüm bu özellikleri fazlasıyla yaşamanız, sürüşten daha fazla keyif almanız için özel olarak tasarlandı. Fiat Bravo nun sportif iç tasarımı ve akıcı dış çizgileri göze hitap ederken, üstün konfor ve güvenlik donanımlarıyla size sıra dışı bir deneyim sunuyor de dünyada Yılın Otomobili seçilen Fiat 500, geçmişten aldığı genetik kodlarını yeni trendlerle birleştirerek genç müşteri kitlesinin beğenisini kazanıyor. Birçok farklı tasarım detayıyla kişiselleştirilebilme özelliğini de sahip olan Fiat 500, kendi sınıfının en heyecan uyandıran modelleri arasında yer alıyor. Punto Türkiye de rekabetin en yoğun olduğu küçük hatchback segmentinde yer alan Punto, başarılı satış grafiğini 2012 yılında da sürdürdü. Özellikle gençlerin ve genç ailelerin tercih ettiği Punto, 2012 yılında yenilenerek ismindeki Grande ve Evo takılarını da terk etti. Doblo Fiat Doblo, 2012 yılında ulaştığı adetlik satış rakamı ile Türkiye nin en çok tercih edilen hafif ticari aracı oldu Farklı gövde seçeneklerinde litreye varan bagaj hacmi ve 4.6 metreküp e varan yükleme kapasitesi sunan Doblo; geniş iç mekanı ve tutumlu motor seçenekleriyle de dikkat çekiyor. Geniş ailelerin ve ticaretle uğraşan müşterilerin tercih ettiği Doblo, konforuyla binek otomobilleri de aratmıyor. Fiat 2012 yılında başarılı bir satış grafiği çizerken Türkiye de Doblo modeli en çok tercih edilen hafif ticari araç ve Linea modeli de en çok tercih edilen otomobil olmuştur. Fiat ın en büyük yeniliği ise AWD 4X4 çekiş sistemi ile dikkat çeken Freemont SUV modeliyle gerçekleşmiştir. 36