Huriye Deniş * Hasan Genç ÖZET ABSTRACT

Transkript

1 Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin ÇEVRE BİLİMİ DERSİ ALAN VE ALMAYAN SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVREYE İLİŞKİN TUTUMLARI VE ÇEVRE BİLİMİ DERSİNDEKİ BAŞARILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Huriye Deniş * Hasan Genç ÖZET Bu çalışmanın amacı Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı nda öğrenim gören Çevre Bilimi dersi alan üçüncü sınıf öğrencileri ile Çevre Bilimi dersi almayan birinci sınıf öğrencilerinin çevre bilgileri ve çevre tutumlarını belirleyip, karşılaştırmaktır. Araştırma Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 110 üçüncü ve 110 birinci sınıf öğrencisi ile yapılmıştır. lerin çevre bilgileri Alan Bilgisi Testi ile ve çevre tutumları da Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği ile ölçülmüştür. Tutum ölçeğinin güvenirliği Cronbach Alfa Katsayısı 0.80 bulunmuştur. Veriler SPSS 13 istatistik programında ilişkisiz t - testi uygulanmış ve değerlendirilmiştir. Sonuç olarak Çevre Bilimi dersi alan öğrencilerin bilgi testinde dersi almayan öğrencilere göre daha başarılı oldukları görülmektedir. Çevreye yönelik tutumlarında dersi alan ve almayan öğrenciler arasında anlamlı bir farklılık bulunmamış olup, dersi alan ve almayan öğrencilerin olumlu çevre tutumuna sahip oldukları görülmektedir. Anahtar Sözcükler: çevre bilgisi, çevreye yönelik tutum, çevre bilimi, sınıf öğretmenliği ABSTRACT The aim of this study is to define the environmental knowledge and attitudes of first year primary school teacher candidates who have not taken environment science lesson and third year primary school teacher candidates who have taken environment science lesson. In addition to Environmental knowledge and attitudes compare with firs year teacher candidates and third year teacher candidates. 110 first year primary school teacher candidates and 110 third year primary school teacher candidates have participated to the study in Mehmet Akif Ersoy University, Faculty of Education. The environmental knowledge of the primary school teacher candidates was measured with Environmental Knowledge Test and their attitudes toward environmental issues was measured with a Attitude Scale Towards Environment. The data was analized by SPSS 13 packet programme and independent t-test was done. The results, showed that the third year teacher candidates more successful than first year teacher candidates and Environmental Knowledge test but no significant differences found between First year teacher candidates and third year teacher candidates attitudes towards environmental issues and both of them have positive attitude towards environment. Keywords: environmental knowledge, attitude towards environment, science of environment, primary school teacher 1. GİRİŞ Çevre eğitimi, çevre ve ilgili konularda bilinçli, mevcut çevre problemlerinin çözümüne katkı sağlayacak ve yenilerinin oluşumunu engelleyebilecek bilgi, beceri, tutum, güdü, kişisel ve toplumsal görev ve sorumluluklara sahip bir dünya nüfusu geliştirme amacı olan, yaşam boyu süren disiplinler arası bir yaklaşımdır (Moseley, 2000) deki Tiflis Konferansı nda çevre eğitiminin hedefleri belirlenmiştir. Bu hedefler; kentsel ve kırsal alandaki ekonomik, sosyal, politik ve ekolojik dayanışma bilincini geliştirmek, çevrenin düzeltilmesi ve korunması için gerekli olan bilgi, değer yargısı, tutum, sorumluluk ve becerilerin kazanılması yönünde her bireye fırsatlar sağlamak, bireylerde, gruplarda ve tüm * Arş. Gör. ; Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi ABD Yrd. Doç. Dr. ; Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi ABD 20

2 Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ toplumda çevreye yönelik yeni davranış modellerini geliştirmektir (Braus, 1995). Tiflis Konferansı nda belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda çevre eğitiminin hangi bileşenleri kapsadığı ve bileşenlere sahip olan bireylerin göstereceği davranışlarda belirlenmiş ve tanımlanmıştır. Bu bileşenler; Farkında Olma Bilinç; sosyal gruplara ve bireylere çevreye karşı bilinç ve duyarlılık kazanmaları için yardım etmek Bilgi; sosyal gruplara ve bireylere çevre ve problemleri ile ilgili temel bilgileri ve çeşitli deneyimleri kazanmalarına yardımcı olmak Tutum; sosyal gruplara ve bireylere çevre ile ilgili değer yargılarının ve hislerin, çevrenin düzeltilmesi ve korunmasını sağlamak için gerekli güdülenmenin kazanılmasına yardımcı olmak Beceri; sosyal gruplara ve bireylere çevre problemlerinin tanımlanması ve çözümü için gerekli becerilerin kazanılmasını sağlamak Katılım; sosyal gruplara ve bireylere çevre problemlerinin çözümünde aktif rol alabilmek için fırsatların sağlanması olarak tanımlanmıştır. Yukarıda sıralanan hedefler doğrultusunda belirlenen bileşenler çevre eğitiminin diğer var olan disiplinlerden nasıl farklılaştığını göstermektedir. Çevre eğitimi sadece bilgiye ve işlem becerilerine değil; tutuma, hayat becerilerine ve eylemlere de önem verir (Braus, 1995). Tiflis konferansında kabul edilen çevre eğitimi tanımında da belirtildiği gibi amaç; öğrencilerde çevre eğitiminin standartları belirlenirken günlük hayatla ilişkilendirilebilen çevre eğitimi yöntem ve metotları öğretmen yetiştirme programlarıyla bütünleştirilmeli, çevre eğitiminin içeriği ve pedagojisi olumlu ve olumsuz tutumlarla ilişkilendirilerek belirlenmelidir (Mastrilli, 2005). Tutum, bireyin kendine ya da çevresindeki herhangi bir nesne, toplumsal konu, ya da olaya karşı deneyim, motivasyon ve bilgilerine dayanarak örgütlediği zihinsel, duygusal ve davranışsal bir tepki ön eğilimidir (İnceoğlu, 2004). Genelde tutum, bireyin çevresindeki herhangi olgu veya nesneye sahip olduğu tepki eğilimini ifade eder (Kağıtçıbaşı, 1999). Çevre tutumu çevreye karşı tutarlı olan ve olumlu veya olumsuz tavırlar sergileme biçiminde kendini gösteren öğrenilmiş eğilimler olarak tanımlanabilir (Pelstring, 1997). lerin çevreye yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar çevreye yönelik tutumlarının olumlu yönde olduğunu göstermektedir (Kuhlemeier ve ark., 1999). Jensen e (2002) göre olumlu çevre davranışı kazandırmakta çevreye yönelik alan bilgisi tek başına yeterli olmamakla birlikte yine de davranışın oluşmasında rol oynamaktadır. Hungerford ve Volk (1990) çevre sorumluluğuna sahip bir vatandaşı; çevre problemlerinin farkında, problemler hakkında temel bilgiye sahip, çevrenin korunmasında katılımda bulunan, çevre problemlerini tanımlama ve çözüm getirme becerisine sahip, çevre problemlerinin çözümünde aktif rol alan kişi olarak tanımlamaktadır. Çevre eğitiminin başarısı için en önemli öğesinin öğretmen olduğu, eğer öğretmende dersleri çevreye yönelik hazırlayabilme bilgisi, becerisi ve sorumluluğu olmazsa çevre okuryazarı olan öğrencilerin yetişmesinin mümkün olmayacağı belirtilmektedir (Plevyak ve ark., 2001). Bilgiye dayalı çevre eğitiminin verilmesi durumunda kişilerin çevre sorunlarının çözümünde aktif rol almaktan kaçındıkları görülmektedir (Guveritz, 2000). UNESCO-UNEP tarafından yayınlanan bildirilerde çevre eğitimi programları sonucunda öğretmenlerin kazanmaları beklenen yeterlilikler, mesleki eğitim yeterlilikleri ve çevre eğitimi kapsamındaki yeterlilikler olarak belirlenmiştir (Oulton ve Scott, 1995). Çevre eğitimi kapsamında öğretmenlerde bulunması gereken yeterlilikler dört hedef seviyesine ayrılmıştır. Bunlardan ekolojik temeller, öğretmenin öğrencilere temel seviyedeki ekoloji bilgisini kazandırabilmesi; kavramsal farkında olma, öğretmenin bireysel ve toplumsal faaliyetlerin yaşamla çevre arasındaki ilişkiyi nasıl etkileyebileceğini öğrencilerin farkına varmasını sağlayabilmesi; inceleme ve değerlendirme hedef seviyesinde, öğretmen öğrencilerde çevre sorunlarının çözümünü sağlamak amacıyla bu sorunları araştırmak ve alternatif çözüm önerilerini değerlendirmek için gerekli bilgi ve becerileri kazandırabilmesi, eylem becerileri seviyesinde ise öğretmen öğrencilerin çevreye yönelik olumlu tutumlarının kazanılması için gerekli becerilerin gelişmesine yardımcı olması olarak tanımlanmaktadır. Öğretmen yetiştirme programlarında çevre eğitimine yer verilmesinin bir zorunluluk olduğu belirtilmektedir (Plevyak ve ark., 2001). 21

3 Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin Çevre eğitimcilerinin tecrübelerinden ve bakış açılarından faydalanılarak öğretmenlerin çevre eğitiminde başarılarını etkileyen faktörler; öğretim koşulları, öğretmen yeterliliği, öğretmenlik deneyimi olarak belirlenmiş olup, bu üç faktörün önemli ve birbirleri ile ilişkili olduğu vurgulanmaktadır (May, 2000). Powers (2004), öğretmen yetiştirme programlarının verimliliğinin programın çok boyutluluğu ile ilgili olduğuna, geleceğin öğretmenlerinin çok sayıda öğrencinin etkilenmesine neden olacağına, çevre eğitiminde gereksinimlerin ihmal edildiğine, yüksek öğretimin çevre eğitimi üzerine düşen rolünü yeterince yerine getiremediğine dikkat çekmektedir Problem Bu araştırmanın problemi, Çevre Bilimi dersi alan ve almayan sınıf öğretmenliği öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumlarının ve Çevre Bilimi dersindeki başarılarının karşılaştırılmasıdır. Alt Problemler 1. Çevre Bilimi dersi alan Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı üçüncü sınıf öğrencileri ile bu dersi almayan Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı birinci sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin bilgileri arasında fark var mıdır? 2. Çevre Bilimi dersi alan Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı üçüncü sınıf öğrencileri ile bu dersi almayan Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı birinci sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları arasında fark var mıdır? 3. lerin cinsiyetleri ile çevreye ilişkin bilgileri arasında fark var mıdır? 4. lerin cinsiyetleri ile çevreye yönelik tutumları arasında fark var mıdır? Araştırmanın Önemi Aşırı kaynak tüketimi ve bunun sonucunda ortaya çıkan hızlı çevre kirlenmesinin temelinde, insanların çevre duyarlılığı doğrultusunda yetiştirilmemesi bulunmaktadır. Çevre kirliliğinin ortadan kaldırılması ancak gerekli bilgi, beceri ve duyarlılığın kazandırılması ile mümkündür. İnsana gerekli duyarlılığın ve koruma bilincinin kazandırılmasında en önemli araç eğitimdir. Bu noktada, çevre eğitimi sürecinin önemli aşamalarından birini oluşturan ve gelecek kuşaklara çevre eğitimi verecek olan öğretmenlerin yetiştirilmesi önemlidir. Bu araştırma, öğretmen adaylarının çevreye ilişkin bilgilerinin ve çevreye yönelik duyarlılıklarının artırılmasına katkı sağlaması ve bu tarz çalışmalara örnek teşkil etmesi açısından önemlidir Sınırlılıklar Araştırma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi inde öğretim yılında Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı nda öğrenim gören üçüncü ve birinci sınıf öğrencileri ile sınırlıdır. 2. YÖNTEM Bu çalışma Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı nda öğrenim gören Çevre Bilimi dersi alan ve almayan öğrencilerin çevre hakkında sahip oldukları bilgi ve çevreye yönelik tutumlarının belirlenip, karşılaştırılması amaçlanmış bir tarama çalışmasıdır Evren Araştırmanın evrenini, öğretim yılında öğrenim gören Sınıf öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencilerinden Çevre Bilimi dersi alan üçüncü sınıf öğrencileri ile Çevre Bilimi dersi almayan birinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. 22

4 Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ Örneklem Araştırmanın örneklemini Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı ında öğrenim gören öğrenciler arasından seçkisiz olarak seçilen 110 u üçüncü sınıf, 110 u birinci sınıf olmak üzere toplam 220 öğrenci oluşturmaktadır Veriler ve Toplanması Veri Toplama Araçları Araştırmada veri toplama araçları olarak Alan Bilgisi Testi ve Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği kullanılmıştır Alan Bilgisi Testi lerin çevre ile ilgili hangi kavramları bilmeleri gerektiğini ortaya koymak amacıyla Yükseköğretim Kurulu nun belirlediği Çevre Bilimi dersinin içeriği incelenmiştir. Bu alanda daha önce Çelikbaş (2006) tarafından geliştirilen ve kullanılan Ekoloji, Dünya Ortamı ve Canlılar Ünitesi İle İlgili Başarı Testi inden ve Özdemir (2006) tarafından geliştirilen Alan Bilgisi Testi I ve II den yararlanılarak, 3 boşluk doldurma, 5 doğru yanlış, 5 çoktan seçmeli toplam 13 sorudan oluşan bilgi testi hazırlanmıştır. Belirtke tablosu hazırlanarak testin kapsam geçerliliği kontrol edilmiştir Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği lerin çevreye yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla Çelikbaş (2006) tarafından geliştirilen, güvenirliği Cronbach Alfa Katsayısı 0.80 bulunan ve 28 maddeden oluşan 5 li Likert Tipi Çevre Konulu Tutum Ölçeği kullanılmıştır Verilerin Analizi Alan Bilgisi Testi puanlanırken testteki her doğru cevap için 1 puan verilmiştir. Çevre Bilimi dersi alan ve almayan öğrencilerin aritmetik ortalaması hesaplanmış ve başarıları arasındaki farklılığı bulmak üzere ilişkisiz t - testi kullanılmıştır. Çevreye yönelik tutum ölçeğinde istenen cevaba göre 1-5 arasında puan verilmiştir. lerden 1=Hiç katılmıyorum, 2=katılmıyorum, 3=kararsızım, 4=katılıyorum ve 5=tamamen katılmıyorum biçiminde belirlenmiştir. Her bir öğrencinin tüm önermeler için aldığı puanlar toplandığında elde edilen puan ne kadar yüksek ise çevreye yönelik tutumlarının o kadar olumlu olduğu düşünülmüştür. Çevre Bilimi dersi alan ve almayan öğrencilerin çevreye yönelik tutumları arasındaki farklılığı bulmak üzere ilişkisiz t - testi kullanılmıştır. İstatistiksel analizler için SPSS 13 paket programı kullanılarak elde edilen sonuçlar en az 0.05 düzeyinde sınanmıştır. 3. BULGULAR Öğretmen Adaylarının Cinsiyet Özellikleri Sınıf öğretmenliği üçüncü sınıf öğrencilerinden araştırmaya katılan 110 kişinin % 50 si kadın, % 50 si erkektir. Sınıf öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinden araştırmaya katılan 110 kişinin % 62.7 si kadın, % 37.3 ü erkektir Alan Bilgisi Testi Üçüncü ve birinci sınıf öğrencilerinin bilgi testinden aldıkları puanlar arasındaki farklılığı sınamak üzere ilişkisiz t testi yapılmış ve elde edilen sonuçlar Tablo 1 de verilmiştir. 23

5 Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin Tablo 1. Birinci ve Üçüncü Sınıfların Başarı Puanlarının Karşılaştırıldığı İlişkisiz T - Testi Sonuçları Uygulama Yapılan Sınıf t p Birinci Sınıf 110 7,5909 1, ,170 6, 07 Üçüncü Sınıf 110 9,0091 1, ,00 0 Üçüncü sınıf öğrencileri 13 bilgi testi sorusundan ortalama 9.00 unu doğru cevaplayabilmişlerdir. Bu sonuç, öğrencilerin bilgi testi sonuçlarının % ünü doğru cevapladığını göstermektedir. Birinci sınıf öğrencileri 13 bilgi testi sorusundan ortalama 7.59 unu doğru cevaplayabilmiştir, yani öğrenciler soruların % unu doğru cevaplayabilmiştir. Tablo 1 deki bu sonuçlara göre üçüncü ve birinci sınıf öğrencilerinin bilgi testi puanlarının ortalamaları arasında 0.05 düzeyinde anlamlı bir farklılık vardır. Çevre Bilimi dersi alan üçüncü sınıf öğrencileri bu dersi almayan birinci sınıf öğrencilerinden daha yüksek başarı elde etmişlerdir. Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının bilgi testi puanlarının cinsiyete göre farklılığını belirlemek amacıyla ilişkisiz t - testi yapılmış ve sonuçlar Tablo 2 de gösterilmiştir. Tablo 2. Kadın ve Erkeklerin Başarı Puanlarının Karşılaştırıldığı İlişkisiz T - Testi Sonuçları Cinsiyet T p Kadın 124 8,3226 1, ,203,839 Erkek 96 8,2708 1,82658 İlişkisiz t testi sonuçlarına göre kadın ve erkek öğrencilerin toplam puan ortalamaları birbirine çok yakın olduğundan cinsiyet ile öğrencilerin bilgi testi puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği Üçüncü ve birinci sınıf öğrencilerinin tutum testi puanları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı yapılan ilişkisiz t testi ile tespit edilmiş ve Tablo 3 de sunulmuştur. Tablo 3. Birinci ve Üçüncü Sınıfların Çevreye Yönelik Tutumlarının Karşılaştırıldığı İlişkisiz T - Testi Sonuçları Uygulama Yapılan Sınıf T P Birinci Sınıf , , ,196,844 Üçüncü Sınıf , ,18337 Üçüncü ve birinci sınıf öğrencilerinin tutum testi puanlarının ortalamaları Tablo 3 de görülmektedir. En fazla 140 puan alınabilen testten üçüncü sınıf öğrencileri puan, birinci 24

6 Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ sınıf öğrencileri ise puan almıştır. Bulgular iki sınıfın puanları arasında anlamlı bir farklılığın olmadığını göstermektedir. Üçüncü ve birinci sınıf öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları aynıdır. Cinsiyet ile öğrencilerinin tutum testi puanları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı yapılan ilişkisiz t testi ile tespit edilmiş ve Tablo 4 de sunulmuştur. Tablo 4. Kadın ve Erkeklerin Çevreye Yönelik Tutumlarının Karşılaştırıldığı İlişkisiz T - Testi Sonuçları Cinsiyet t P Kadın ,7742 9, ,434 2,291,023 Erkek , ,32252 Kadın ve erkeklerin tutum testi puanlarına bakıldığında kadınların tutum puanlarının ortalaması iken erkeklerin ortalaması dır. lerin tutum testi puanları ile cinsiyet arasında 0.05 düzeyinde anlamlı bir farklılık vardır. Kadınların çevreye yönelik tutumları erkeklere göre daha olumludur. 4. TARTIŞMA VE SONUÇLAR Alan Bilgisi Testi ve Sonuçları Üçüncü ve birinci sınıf öğrencilerinin çevre bilgilerini ölçmek için kullanılan bilgi testi sonuçlarına göre üçüncü sınıf öğrencilerinin aritmetik ortalamasının 9.00, birinci sınıf öğrencilerinin aritmetik ortalamasının 7.59 olduğu görülmektedir. Üçüncü sınıfların başarılarının yüksek olmasında ikinci sınıfta Çevre Bilimi dersi almalarının etkisinin olduğu, ancak üçüncü sınıf öğrencilerinin Çevre Bilimi dersi almış olmalarına rağmen % 69 luk başarının düşük olduğu söylenebilir. Araştırma sonucu elde edilen bulgular, Şahin ve arkadaşlarının (2004), Kılıç ın (2007) yaptığı araştırma sonuçları ile paralellik göstermektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin cinsiyetleri ile çevreye ilişkin bilgi testi ortalama puanları istatistiksel açıdan farklılık göstermemektedir. Elde edilen bulgular, Vaizoğlu ve arkadaşlarının (2005) yaptıkları araştırma sonuçları ile paralellik göstermektedir Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği Sonuçları Çevreye yönelik tutum testi sonuçlarına göre üçüncü sınıf öğrencilerinin aritmetik ortalamasının , birinci sınıf öğrencilerinin aritmetik ortalamasının olduğu görülmektedir. Bu sonuçlar, öğrencilerin olumlu çevre tutumuna sahip olduklarını göstermektedir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, Kuhlemeier ve arkadaşlarının (1999) yaptığı araştırma sonuçları ile paralellik göstermektedir. Araştırma bulguları cinsiyetler açısından ele alındığında kadınların aritmetik ortalamasının , erkeklerin aritmetik ortalamasının olduğu görülmektedir. Bu verilere göre çevreye yönelik tutumlar açısından kadınların ortalamasının erkeklerden daha fazla olduğu görülmektedir. Kadınlar ile erkekler arasında meydana gelen bu farklılığın istatistik olarak anlamlı olup olmadığına bakıldığında, kadınlar ile erkeklerin çevreye yönelik tutumları arasında farklılık olduğu ve kadınların çevreye yönelik tutumlarının erkeklere göre daha olumlu olduğu görülmektedir. Araştırma sonucu elde edilen bulgular, Şama nın (2003), Çabuk ve Karacaoğlu nun (2003) araştırma sonuçları ile paralellik göstermektedir. 25

7 Huriye DENİŞ ve Hasan GENÇ Çevre Bilimi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği lerinin KAYNAKÇA Braus, J. (1995). Environmental Education. Bioscience. 45 (6): Çabuk, B., Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite lerinin Çevre Duyarlılıklarının İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 36 (1-2): Çelikbaş, E. (2006) Lise 1 Biyoloji Dersi Müfredatı İçerisinde Yer Alan Ekoloji Dünya Ortamı ve Canlılar Ünitesinin Lise Mezunu Bireylerin Çevreye Karşı Tutumuna Etkisi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara. Gurevitz, R. (2000). Affective Approaches to Environmental Education: Going Beyond The Imagined Worlds of Childhood?. Ethics, Place and Environment. 3 (3): Hungerford, H., Volk, T. (1990). Changing Learner Behavior Through Environmental Education. Journal of Environmental Education. 21(3): 8-21 İnceoğlu, M. (2004) Tutum Algı İletişim Ankara: Kesit Tanıtım Ltd. Şti., S: 19 Jensen, B. (2002). Knowledge, Action and Pro-environmental Behaviour. Environmental Education Research. 8(3): Kağıtçıbaşı, Ç. ( 1999 ) Yeni İnsan ve İnsanlar İstanbul: Evrim Yayınları, Sosyal Psikoloji Dizisi:1, S: 102 Kılıç, A. (2007). Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Programında Yer Alan Derslerin Öğrenilme Düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. ISSN: C.6 S.19 ( ) Kuhlemeier, H., Berg, H., Nijs, L. (1999). Environmental Knowledge, Attitudes and Behaviour in Dutch Secondary Education. The Journal of Environmental Education. 30 (2): 4-15 Mastrilli, T. (2005). Environmental Education in Pennsylvania s Elementary Teacher Education Programs: A Statewide Report. The Journal of Environmental Education. 36 (3): May, T. (2000). Elements of Success in Environmental Education Through Practitioner Eyes. The Journal of Environmental Education. 31 (3): 4-12 Moseley, C. (2000). Teaching for Enviromental Literacy. Clearing House 74 (1): Oulton, C., William, S. (1995). The Environmentally EducatedTeacher : An Exploration of the Implications of UNESCO-UNEP s Ideas for Pre-Service Teacher Education Programmes. Environmental Education Research. 1 (2): Özdemir, Z. (2006) Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bazı Biyoloji Konularındaki Alan Bilgilerinin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara Pelstring, L. (1997). Measuring Environmental Attitudes: The New Environmental Paradigm. Erişim: 2 Şubat Plevyak, R., Bendixen-Noe, M., Henderson, J., Roth, R., Wilke, R. (2001). Level of Teacher Preparation and Implementation of EE: Mandated and Non-mandated EE Teacher Preparation States. The Journal of Environmental Education. 32 (2): Powers, L., A. (2004). Teacher Preparation for Environmental Education: Faculty Perspectives on the Infusion of Environmental Education Into Preservice Methods Courses. The Journal of Environmental Education. 35 (3): 3 11 Şahin, N. F., Cerrah, L., Saka, A., Şahin, B. (2004). Yüksek Öğretimde Merkezli Çevre Eğitimi Dersine Yönelik Bir Uygulama. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 24( 3): Şama, E. (2003). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23 (2): Vaizoğlu, S., Altıntaş, H., Temel, F., Ahrabi, A. F., Aydoğan, D., Bostancı, S., Duran, A., Koçkesen, D., Turan, N., Güler, Ç. (2005). Bir Tıp Fakültesi Son Sınıf lerinin Çevre Bilincinin Değerlendirilmesi. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni. 4 (4):