Makrozomi:Ultrasonografik Tanı. Antenatal tarama yöntemleri

Transkript

1 Makrozomi:Ultrasonografik Tanı Doç.Dr H.Mete TANIR Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp T p Fakültesi, Perinatoloji Bilim Dalı Fetal Makrozomi için risk faktörleri Maternal diabet Maternal bozulmuş glukoz intoleransi (AKŞ 95 mg/dl altı fakat 1.saat kan şekeri >180 mg>/dl veya 2. saat 75 ogtt kan şeker değeri> 155 mg/dl olanlar) Multiparite Maternal yaş <17 Obesite, artmış VKİ Hızlı kilo alma Postterm gebelik Makrozomi öyküsü Erkek fetus Doğumun 2. evresinin uzaması Etnisite Maternal boy Zamorski MA et al. Am Fam Physician 2001 Boulet SL. Am J Obstet Gynecol 2003 Grade 1 (>4000( gr)..grade 2 (>4500gr)( 4500gr).Grade 3 (>5000( gr) Omuz distosisi Fetal ölüm Brakiyal pelksus paralizi Postpartum kanama Yumuşak doku travması Laserasyon riski Perinatal asfiksi Artmış operatfi doğum hızıh Mekonyum aspirasyonu Enfeksiyon Düşük k Apgar skoru Uzamış doğum Antenatal tarama yöntemleri Öykü ile risk belirlenmesi Annenin bebeğini iri veya küçük hissedip hissetmedine göre Uterin palpasyon (Leopold manevrası) ile risk değerlendirmesi Ultrasonografi ölçümler ile değerlendirme Fetal biometre, EFBW Yumuşak doku çlöümleri MRI, 3- boyutlu USG 4500 gram üstü bebek sıklığı 1.3% ise : Sonografik test sonrası olasılık:%22-37% Klinik muayene sonrası olasılık :% gram üstü icin veri yok

2 Leopold manevrası ile fundus-simfizis pubis yüksekliği Sensitivitesi %0-40 Güvenilir değil Gebelik haftaları ilerledikçe belirleyicili azalmakta Ama yine de kullanılabilir mi? JOHNSON FORMÜLÜ Fetal ağırlık = (FY (cm)-n )x155 n=12 Vtx iskial spinlerin üstünde ise n=11 Vtx iskial spin seviyesinin altında ise FY: fundus yüksekliği +/- 375 gr yanılma payı ile ( % 10 yanılma payı aralığı) olduğu iddia edilmekte idi Tahmini doğum ağırlık tahminleri ( en bilinenler) Aoki EFBW=( x BPD 3 ) + ( FAA Xfl)+6.3 FAA (fetal abdominal area): APTD x ATD (cm 2 ) Campbell ve Wilkin Log e (EFBW/1000)= ( x AC) x (AC) 2 Shepard Log 10 EFBW= (0.966 x BPD) + ( x AC) x (AC x BPD) Hadlock Log 10 EFBW= x(ac) x (FL) x (AC xfl) Tahmini doğum ağırlık tahminleri ( en bilinenler)-ii Combs EFBW=( x (AC) 2 x (FL) ) x(hc) 3 Warsof EFBW= x (FL) x(fl) 3 Shinozuka EFBW=1.07 x BPD x ACx FL Shinozuka N et al. Ultrasound Rev Obstet Gynecol 2002;2: % hata (gerçek doğum kilosu esas alarak) ortalama ± SD Warsof 0.65±11.78 Deter 5.88 ±11.81 Eik-nes 0.39 ±14.01 Shepard 5.68 ±12.17 Joordan 8.01 ±12.27 Aoki 3.38 ±9.56 Hadlock ±10.74 Miyamoto ±11.54 Woo ±9.08 Shinozuka 0.79 ±9.67 FAC ölçme tekniği önemli mi? APTD x TTD Elliptik AC Gerçek kiloya göre 0.79 ± ±9.63 ortalama hata (%) Shinozuka N et al. Ultrasound Rev Obstet Gynecol 2002;2: Shinozuka N et al. Ultrasound Rev Obstet Gynecol 2002;2:

3 Sonografik vs Klinik Tanı (III.trimester) gözlem sayısı ortalama hata (gr) ortalama hata (%) SD (gr) Maternal Klinik Sonografik Chauan SP et al. Obstet Gynecol 1992 tahmin sayısı Ortalama hata (gr) Klinik Sonografik Chauan SP 1994, Samley KT 1994, Barnhard Y 1996 III. Trimester USG ölçümler AUC Eşik değer RR %95 CI EFBW gr BPD mm AC mm FL mm Miller JM et al. Am J Obstet Gynecol 1988 AUC Eşik değer(gr) RR %95 CI EFBW 4000gr EFBW 4000gr EFBW 4500gr EFBW 4500 gr O Reilly-Green CP et al. Ultrasound Obstet Gynecol 1997 Doğumdan 1 HAFTA ÖNCE 2 HAFTA ÖNCE USG FAC ölçümü Duyarlılık (%) Özgünlük(%) PPD(%) NPD(%) ölçüm sayısı ±%10 doğum kilosu aralığı ortalama hata (%) Makat 728 %51 %12.6 Verteks 728 %59 %9.5 Chauhan SP et al. Ultrasound Obstet Gynecol 1995 Makat prezentasyonlarında USG ile EFBW ölçümlerinin hassasiyet, Vtx e göre daha düşük Jazayeri et al. Macrosomia prediction using ultrasound fetal abdominal circumference of 35 cm or more. Obstet Gynecol 1999;93:523-6 O Reilly-Green ET AL. Clin Obstet Gynecol 2000;43(2): Diğer USG ile makrozomi riskini gösteren belirteçler Nahum GG, Stanislav H, Huffaker BJ. Accurate prediction of term birth weight from propectively measurable matenal characteristrics. J Reprod Med 1999;44: Haftalık AC büyüme hızı...>1.2 cm/hafta ise FAC (mm)-bpd(mm) >26mm Toraks çapı (mm)-bpd (mm) > 14mm Humeral yumuşak doku kalınlığı > 13 mm (RR:5.1) Femoral subkütan doku kalınlığı > %90 persentil Abdominal yumuşak doku kalınlığı >11 mm (RR:14.0) FL/AC oranı ( gebelik haftasından bağımsız) 3-D fetal yumuşak doku, BPD, AC ölçümleri EFBW (gr)=gest. yaş (gün) x ( xsex x boy (cm) x maternal kilo (26.hafta) x III. trimester kilo alma hızı (kg/gün) x (parite x1) Sex: erkek ise sex = -1, kız ise =+1 değeri yazılır. USG ölçümlerinden bağımsız bir formül ile tahmini doğum kilo hesapları yapılmıştır. Forward stepwise multipl regresyon yöntemi ile bütün parametreler değerlendirmeye alınmıştır.

4 Eşik değer er (gr) D (%) Ö(%) PPD(%) NPD(%) Nahum GG. Predicting Fetal Weight. Are Leopold s maneuvers still worth teaching to medical students and house staff? J Reprod Med 2002;47: D:duyarlılık, Ö: özgünlük, PPD, NPD: pozitif ve negatif prediktif değer er Nahum GG et al. J Reprod Med 1999 Metod Ortalama hata (gr) Formül l (yazıda) Leopold ölçümü Ultrason -Hadlock Campbell Shepard Warsof ±%15 gerçek ek doğum kilosu tahmin yüzdesiy

5 n:1026 olgu, %17.8 (n:16) 4000gr, %12.2 (n:11) 4500 gr Tekiz, 34 hafta gebelik USG ile doğum zamanı arası 4 hafta 3 3 damar kordlu olgular, konjenital anomali yok, membranlar intakt

6 Ghezzi F et al. Ultrasound Obstet Gynecol 2001 Klinik değ değerlendirme EFBW Yumuş Yumuşak doku ölçümleri çümleri 9 YanakYanak-yanak mesafesi 9 Uyluk yumuş yumuşak dokusu kalı kalınlığı nlığı 9 Uyluk yumuş yumuşak doku /FL oranı oranı 9 Üst kol yumuş yumuşak doku kalı kalınlığı nlığı 3 farklı farklı yöntem aç açısından makrozomiyi öngö ngörme açısından fark yok Sood AK et al. Obstet Gynecol 1995 Chauhan SP. Obstet Gynecol gebelik haftası, n:90 Sadece gestasyonel diabetes mellitus olguları Tekiz gebelik Bethune M, Bell R. Ultrasound Obstet Gynecol 2003

7 Term olgular için (n:133, dogum öncesi 72 saat içinde USG : Değer 8 mm ve13 mm için NPD: %84.3 ve %100 Kesme değeri 11 mm ise PPD: <%50 Petrikovski BM et al.j Cln Ultrasound 1997 Parameter R -squared Mean % difference Predicted BW within 5% Predicted BW within 10% BPD,AC, FDL ± % 81.13% BPD,AC,AVol ± % 86.79% 17 th Congress on Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. Ultrasound Obstet Gynecol 2007;30:479. ortalama hata %3 ortalama hata %7.4 Parameter R -squared Mean % difference Predicted BW within 5% Predicted BW within 10% BPD,AC, FDL ± % 27.78% BPD,AC,AVol ± % 61.11% BPD,AC,TVol ± % 38.89% 17 th Congress on Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. Ultrasound Obstet Gynecol 2007;30:480 Prospektif MR ölçümü (dogumdan 3 gun önce) = g/ml x fetal hacim (ml) = MR kilo(gr) Zaretsky MV. Am J Obstet Gynecol 189;

8 MRI Hacim hesaplama Özel bir software gereksinimi Fetal dansite farklılığı ığı g/ml, 1.0 veya 1.07 g/ml de kullanılmakta. lmakta. Büütn çalışmalar 37hafta altı olgularda ) fetal yağ dokusu az) Yüksek maliyet Uzun test süresi s (test sonrası işlem 45 dk) Sonografik fetal kilo tahminini etkileyen faktörler Çalışmaların n basıld ldığı yıl..<1990 vs >1990 Çalışmaların yapıldıgı yer.. ABD, Avrupa Çalışma tipi.. retrospektif, prospektif USG nun yapıld ldığı zaman-do doğum aralığı ığı.. 7 gün vs >7gün Vaka sayısı USG nu yapan kişi perinatolog, uzman, sonographer Term veya preterm olgular Sonografik fetal kilo tahminini etkileyen faktörler rler-ii Amniyotik sıvı miktarı.. pros vs cons Kullanılan lan formül....az az veya fazla öngörü gücü Fetal pozisyon.. Verteks vs makat, term vs preterm Doğum eylemi.. 2. evrede öngörü zor Annede medikal hast.. diabet vs non-diabet, preeklampsi vs normotensif, EMR Chauhan SP et al. J Matern Fetal Neonatal Med 2006;18(4):