MERS N L NDE KANSER SIKLI I VE DA ILIMI ÜZER NE B R ÇALIfiMA
|
|
- Irmak Çolak
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TÜRK PATOLOJ DERG S 16 (1-2) (2000) MERS N L NDE KANSER SIKLI I VE DA ILIMI ÜZER NE B R ÇALIfiMA Dr. Özlem AYDIN, Dr. Ayfle POLAT, Dr. Duygu DÜfiMEZ, Dr. Reyhan E LMEZ ÖZET: Bölgemizdeki kanser görülme s kl n n saptanamas na katk da bulunmak, bu konuda daha detayl çal flmalar n yap lmas na h z kazand rmak ve sa l kl bilgilerin elde edilmesine yard mc olmak amac yla yap lan bu çal flmada Ocak 1989-A ustos 1999 tarihleri aras nda resmi ve özel patoloji laboratuvarlar nda tan verilen olgu aras nda kanser tan s alm fl 1834 olgu de erlendirildi. Olgularda erkek/kad n oran 1.16 d r. Kanserler içerisinde ilk befl s ray ; deri (%22.19), gastrointestinal sistem (%17.50), solunum sistemi (%11.17), meme (%10.30) ve üriner sistem (%8.50) kanserleri oluflturmaktad r. Kad nlarda en s k görülen kanser türü meme, erkeklerde ise deri kanseridir. Olgular yafllar aras nda yo unlaflmaktad r. ANAHTAR KEL MELER: Kanser s kl. SUMMARY: A STUDY OF CANCER INCIDENCE AND DISTRIBUTION IN MERS N. The aim of the present study is to contribute determination of the regional cancer incidence, to accelerate more detailed studies dealing with same subject and to support obtaining true data. Among biopsies 1834 cancer cases diagnosed in private and official laboratories between January 1989 and August 1999 were evaluated. The ratio of male: female is In general the most common 5 cancers are; skin (%22.19), gastrointestinal (%17.50), respiratory system (%11.17), breast (%10.30) and urinary system (%8.50). Breast cancer for females and skin cancer for males are the most frequent cancer types. The peak for the ages is the interval between KEY WORDS: Cancer incidence. G R fi Kanser, tüm dünyada ve yurdumuzda artan ortalama yaflam süresi ile ba lant l olarak giderek önem kazanmakta olan bir sa l k sorunudur. Geliflmifl birçok ülkenin bafll ca sorunu iken flimdi tüm ülkelerin bafll ca sa l k sorunu haline gelmifltir y l nda 10.5 milyon yeni kanser olgusu beklenmekte ve bu olgular n yaklafl k 6 milyonunun geliflen dünyada yer alaca vurgulanmaktad r (1). Yurdumuzda kanser, son 2-3 dekatta daha s k görülmeye baflland ndan ve toplum sa l yönünden giderek önem kazand ndan 1593 say l Umumi H fz ss hha Kanununun 57. maddesi gere ince bildirilmesi zorunlu hastal klar aras na al nm fl ve bu bildirimler 1983 y l ndan itibaren Sa l k Bakanl Kanser Savafl Daire Baflkanl bünyesinde toplanmaya bafllam flt r. Bu kuruma bildirilen kanser olgular her y l artmakla birlikte, olgu say s henüz beklenenin çok alt nda olup Türkiye genelini yans tmaktan uzakt r (2). Türkiye de kanser görülme s kl ile ilgili veri kaynaklar Sa l k Bakanl Kanser Savafl Daire Baflkanl, kanser kay t verileri, Baflbakanl k Devlet statistik Enstitüsünün kentsel kesimden bildirilen kanser ölümleri ve çeflitli hastane kay tlar n n yan s ra ülke genelini kapsayan baz çal flmalar n (Prof. Dr. Nazmi Bilir 1981, Prof. Dr. Dinçer F rat 1982, Sa l k Bakanl Kanser Savafl Daire Baflkanl n n y llar aras ndaki yay nlar ve Prof. Dr. lhan Tuncer ve ark. n n 1994) verileridir (2,3). Türkiye genelini temsil etmeyen, s n rl bölgelerde kanser s kl hakk nda bilgiler olmas na ra men, ülkemizde kanser s kl ile ilgili güvenilir istatistikler mevcut de ildir (2). Kanser sorununa karfl önlem al nmas ve tedavi yöntemlerinin planlanmas aç s ndan yerel popülasyonda ve yurt genelinde kanser tip ve da l m n n bilinmesi oldukça önemlidir. Bu çal flma Mersin ilindeki patoloji laboratuvarlar nda kayd olan kanser olgular ile ilgili verileri bildirerek bölgesel kanser görülme s kl n n saptanmas na katk da bulunmak, bu konuda daha detayl çal flmalar n yap lmas na h z kazand rmak ve sa l kl bilgilerin elde edilmesine yard mc olmak amac yla yap ld. Mersin Üniversitesi T p Fakültesi Patoloji Anabilim Dal GEREÇ VE YÖNTEMLER Ocak 1989-A ustos 1999 tarihleri aras nda Mersin Devlet ve SSK Hastanelerinin yan s ra, 1999 y l nda hizmete giren Mersin Üniversitesi T p Fakültesi Hastanesi ve bir özel patoloji laboratuvar kay tlar ndaki olgu gözden geçirilmifltir. Kanser tan s alm fl 1834 olgu y l, cinsiyet, yafl, organ/sistem, genel ve her iki cinste en s k görülen 5 kanser kaydedilmifltir. Her iki cinste birinci s rada yer alan kanserlerin histopatolojik tip da l m bildirilmifl, bulgular literatür bilgileri ile karfl laflt r lm flt r. BULGULAR ncelenen toplam olgunun 1834 (%7.71) ü kanser tan s alm flt r. Olgular n tan kondu u y llara göre da l m fiekil 1 de gösterilmifltir. Buna göre; 1989 y l nda 79, 1990 y - l nda 81, 1991 y l nda 89, 1992 y l nda 125, 1993 y l nda 158, 1994 y l nda 211, 1995 y l nda 207, 1996 y l nda 191, 1997 y l nda 180, 1998 y l nda 267 ve 1999 y l nda 246 olgu kanser tan s alm flt r. Cinsiyet da l m na göre olgular n 842 si (%46.16) kad n, 982 si (%53.83) erkektir (10 olguda cinsiyet kayd bulunamam flt r). Erkek/kad n oran 1.16 d r. Kanser olgular n n organ/sistem ve cinsiyet da l m Tablo 1 de gösterilmektedir. Genel kanserler içerisinde görülme s kl yönünden ilk befl s ray deri (407 olgu, %22.19), gastrointestinal sistem (319 olgu, %17.50), solunum sistemi (205 olgu, %11.17), meme (189 olgu %10.30) ve üriner sistem (152 olgu, %8.50) kanserleri oluflturmaktad r. Kad nlarda en s k görülen ilk befl kanser (Tablo 2) meme, deri, gastrointestinal sistem, kad n genital sistemi ve lenfoid ve hematopoetik sistem kanserleridir. Erkeklerde ise görülme s kl na göre ilk befl kanser (Tablo 3) deri, solunum sistemi, gastrointestinal sistem, üriner sistem ve erkek genital sistemi fleklindedir. Kanser olgular n n kad n ve erkeklerde yafl gruplar na göre da l m fiekil 2 de gösterilmektedir. Yafl ortalamas tüm olgular için 53.84, kad nlarda 52.34, erkeklerde ise tir. Serimizde kanser olgular yafllar aras nda yo unlaflmaktad r ve bu yafl grubu tüm olgular n %28.41 ini oluflturmaktad r.
2 MERS N L NDE KANSER SIKLI I VE DA ILIMI ÜZER NE B R ÇALIfiMA 49 TABLO 1: TÜM KANSER OLGULARININ ORGAN/S STEM VE C NS YET DA ILIMI Yerleflim Yeri ICD-O TOPLAM Erkek Kad n Say (n) % Say (n) % Say (n) % Deri Gastrointestinal sistem Solunum sistemi Meme Üriner sistem Lenfoid ve Hematopoetik sistem Kad n genital sistem Erkek genital sistem Santral sinir sistemi Oral bölge ve tükrük bezi Yumuflak doku ve kemik Tiroid TOPLAM* *Kanser olgular ndan 10 unda cinsiyet kayd bulunamam flt r. TABLO 2: KADINLARDA LK BEfi SIRAYI ALAN KANSER OLGULARININ ORGAN/S STEM DA ILIMI Yerleflim Yeri Kad n say s (n) % Meme Deri Gastrointestinal sistem Kad n genital sistemi Lenfoid ve Hematopoetik sistem TABLO 3: ERKEKLERDE LK BEfi SIRAYI ALAN KANSER OLGULARININ S STEM VE ORGAN DA ILIMI Yerleflim Yeri Erkek say s (n) % Deri Solunum sistemi Gastrointestinal sistem Üriner sistem Erkek genital sistemi da l m Tablo 4 te gösterilmektedir. Bazal hücreli karsinom, kad n (145 olgu, %77.95) ve erkeklerde (158 olgu, %71.49) en s k görülen (303 olgu, %74.44) histopatolojik tiptir. Bunu skuamöz hücreli karsinom (78 olgu, %19.16), malign melanom (20 olgu, %4.91), metastatik tümör (4 olgu, %0.98), dermatofibrosarkoma protuberans (1 olgu, %0.24) ve s n fland - r lmayan (1olgu, %0.24) kanserler izlemektedir. Deri kanserlerinin yerleflim yerlerine göre da l m bafl-boyun bölgesi (314 olgu, %77.14), gövde (33 olgu, %8.10), üst ekstremite (10 olgu, %2.45), alt ekstremite (10 olgu, %2.45) fleklinde olup 40 olguda (%9.82) tümörün yerleflim yeri ile ilgili kay t bulunamam flt r. Serimizde kad nlarda görülme s kl na göre ilk s rada yer alan meme kanserinde histopatolojik tip da l m Tablo 5 te gösterildi i gibidir. Meme kanserinde büyük farkla en s k görülen histopatolojik tip, infiltratif duktal karsinom (163 olgu, %86.24) olup bunu müsinöz karsinom (6 olgu, %3.17), medüller karsinom (4 olgu, %2.11) ve di erleri izlemektedir. TARTIfiMA Kad nlarda görülme s kl na göre ilk befl s ray alan kanserlerde yafl ortalamas meme kanserinde 51.3, deri kanserinde 61.9, gastrointestinal sistem kanserlerinde 55.4, kad n genital sistem kanserlerinde 42.8, lenfoid ve hematopoetik sistem kanserlerinde ise 47.5 tir. Erkeklerde görülme s kl - na göre ilk befl s ray alan kanserlerde yafl ortalamas deri kanserinde 61.4, solunum sistemi kanserlerinde 58.0, gastrointestinal sistem kanserlerinde 58.6, üriner sistem kanserlerinde 65.2, erkek genital sistem kanserlerinde ise 59.9 dur. Görülme s kl na göre erkeklerde birinci, kad nlarda ise ikinci s ray alan deri kanserinde cinsiyete göre histopatolojik tip TABLO 4: DER KANSERLER N N C NS YETE GÖRE H STOPATOLOJ K DA ILIMI Histopatolojik tip Erkek say s Kad n say s Toplam % (n) (n) (n) Bazal hücreli karsinom Skuamöz hücreli karsinom Malign melanom Metastatik tümör Dermatofibrosarkoma protuberans S n fland r lamayan Kanser, birçok geliflmifl ülkede iskemik kalp hastal ndan sonra ölümün en s k nedeni olup, tüm ölümlerin %25 i kanser nedeniyle olmaktad r (2,4). Avrupa Toplulu u ülkelerinde, 2000 y l nda kanser morbiditesinin yaklafl k 2 milyon, mortalitesinin de 1 milyon olaca belirtilmektedir (2). Dünyan n geliflmifl ülkeleri ve geliflmekte olan ülkeleri aras nda kanser sorununun de erlendirilmesi ve bu konuya yaklafl m, oldukça önemli farkl l klar göstermektedir. Geliflmifl ülkeler, kanser kay t merkezlerinde kanser kay tlar n n düzenli tutulmas ve bu olgular n de erlendirilmesi konusundaki baflar lar ndan dolay, kanser sorununun boyutlar n daha iyi de erlendirebilmektedir. Sonuçta bu ülkelerdeki kanser savafl daha planl ve daha baflar l olmaktad r. Ülkemizde de kanser s kl n belirlemek amac yla kanser kay t merkezleri kurulmufltur. Ancak kanserli hasta bildirimi ve verilerin de erlendirilmesi k s tl olarak yap labilmektedir. Türkiye de kanser s kl olarak kaydedilen yüzbinde 49 ve yüzbinde 68 say lar beklenen de- erleri yans tmaktan uzakt r (2). Sa l k Bak nl Kanser Savafl Daire Baflkanl na bildirilen kanser
3 TÜRK PATOLOJ DERG S TABLO 5: MEME KANSERLER N N H STOPATOLOJ K DA ILIMI Histopatolojik tip Kad n say s (n) % nfiltratif duktal karsinom Müsinöz karsinom Medüller karsinom Lobüler kansinom Papiller karsinom Malign mezenkimal tümör Adenokarsinom (s n fland r lamayan) Metaplastik karsinom Skiröz karsinom Paget Metastatik karsinom olgular n n say s 1983 y l nda 9868 iken, 1990 y l nda e yükselmifltir. Olgu say s y ldan y la art fl göstermekle birlikte henüz beklenenin çok alt nda olup Türkiye genelini yans tmaktan uzakt r (2). Mersin yöresinde kanser s kl n belirlemek amac yla yap lan bu çal flmalarda da kanser olgular n n y llara göre da l m incelendi inde zaman içinde say ca art fl gözlenmektedir. Serimizde kanser olgular n n say s, 1989 y l nda 79 iken 1999 y l nda 246 ya yükselmifltir. Elde etti imiz rakamlar n, bölgedeki gerçek kanser s kl - n yans tt söylenemez. Çal flmam zda da oldu u gibi, Patoloji laboratuar kay t sistemine dayal kanser istatistikleri, baflka bir bilginin var olmad bölgelerde minimum insidans verisini hesaplamada kullan labilir. Bölgede yerleflik olanlar ile baflka bir bölgeden gelenler aras nda ay r m yap lamamaktad r. Bu tip kay t sisteminin bilgisi eksiksiz olmayacak, ancak verinin kalitesi yüksek olacakt r (1). Dolay s yla bölgemizdeki kanser olgu say - s n n, saptayabildi imizin çok daha üstünde oldu u düflünülebilir. Olgular n cinsiyet da l m incelendi inde, erkek hastalar n ço unlukta oldu u (%53.83) ve erkek/kad n oran n n 1.16 oldu u gözlenmektedir. Bu oran Sa l k Bakanl verileri (%60 erkek, %40 kad n), F rat n serisi (%55 erkek, %45 kad n) ve Tuncer in serisi (56.6 erkek, %43.4 kad n) ile uyumludur (2,5,6). Serimizde deri kanseri, görülme s kl aç s ndan genel kanserler içinde (%22.19) ve erkeklerde birinci s rada (% 22.4), kad nlarda ise ikinci s rada (%22.2) yer almaktad r. Bu oran; Canda, E ilmez ve Tuncer in serisi ile uyumlu, F rat n 1982 serisindeki verilerden ise farkl d r (2,3,5,7) y l nda Adana da gerçeklefltirilen Türkiye de Kanser S kl toplant s nda F rat, deri kanserinin ülkemizde erkek ve kad nlarda en s k karfl laflan kanser türü oldu unu vurgulam flt r (8). Deri kanseri Amerika da büyük farkla en s k görülen kanser türü olup her y l den fazla olgu bildirilmektedir (4). Derinin malign melanomunun insidans ve mortalitesi birçok ülkede y ll k %3-7 aras nda bir art fl göstermektedir. Bu oran, non-hodgkin lenfoma, kad nda akci er kanseri ve testiküler kanser gibi di er birçok kanserlerdeki oranlardan daha fazlad r. Atmosferik ozon tabakas ndaki incelme nedeniyle UV radyasyonuna daha fazla maruz kal nd düflünülmektedir. Ancak ozon tabakas ndaki incelmenin parametreleri tam ola- Olgu Say s fiekil 1: Kanser olgular n n y llara göre da l m Y llar Say * Erkek Kad n fiekil 2: Kanser olgular n n kad n ve erkeklerde yafl gruplar na göre da l m *Kanserli olgular n 31 inde yafl kayd bulunamam flt r Yafl
4 MERS N L NDE KANSER SIKLI I VE DA ILIMI ÜZER NE B R ÇALIfiMA 51 TABLO 6: TÜRK YE GENEL VE SER M ZDE GENEL KANSERLER ÇER S NDE LK BEfi SIRAYI ALAN KANSERLER N ORGAN/S STEM DA ILIMI Türkiye Geneli (1990) Serimiz (Mersin ili) Yerleflim Yeri % Yerleflim Yeri % Solunum sistemi Deri Sindirim sistemi Gastrointestinal sistem Ürogenital sistem Solunum sistemi Meme Meme Lenfoid ve Hematopoetik sistem 7.14 Üriner sistem 8.50 rak bilinmedi inden bu fenomen ile deri kanseri aras ndaki iliflki zay f kalm flt r (9). Derinin melanom ve bazal hücreli karsinomunun etyolojisinde diyetin rolü olabilece ini öne süren çal flmalar da vard r (10). Ayr ca deriden, di er organ ve dokulara göre daha kolay biyopsi al nabiliyor olmas da deri kanserinin ilk s ralarda yer almas n aç klayabilecek bir di er faktördür (2). Landis ve arkadafllar n n 1998 y l kanser istatistiklerine göre ise, erkeklerde prostat kanseri (%29.3), kad nlarda da meme kanseri (%29.7) nin en s k görülen kanser türü oldu u bildirilmektedir (11). Serimizde deri kanserinde en s k görülen histopatolojik tip, bazal hücreli karsinom olup (%74.44), bunu %19.16 l k bir oranla skuamöz hücreli karsinom izlemektedir. Literatürde de beyaz rkta en s k tan alan deri kanserinin bazal hücreli karsinom (%75-80), ikinci s kl kla ise skuamöz hücreli karsinom (%20-25) oldu u belirtilmektedir (12). E ilmez in serisinde de bazal hücreli karsinom, deri kanserlerinin en s k görülen histopatolojik tipidir (3). Serimizde erkeklerde ikinci s rada (%17.9), genel kanserler içerisinde ise üçüncü s rada (%11.17) yer alan solunum sistemi kanserlerinin oran, Sa l k Bakanl olgular nda %40 larda, Tuncer in serisinde %12-16 aras nda seyretmektedir (2). Serimizde solunum sistemi kanserlerinin büyük ço unlu- unu (%52.68) larenks kanseri oluflturmakta, bunu %34.63 ile akci er kanseri izlemektedir. Solunum sistemi kanserlerinde erkekte larenks kanseri (%56.8), kad nda ise akci er kanseri (%34.48) birinci s radad r. Larenks kanseri serimizde erkeklerde %10.18 oran nda izlenmekte olup bu oran, E ilmez (%6.85), F rat (%6.9) ve Canda (%4 n n serilerindeki oranlara göre daha yüksek bulunmufltur (3,5,7). Ancak Türkiye genelinde ve serimiz dahil di er tüm serilerde de, larenks kanseri erkeklerde ilk befl aras ndad r. Serimizde erkeklerde üçüncü s rada (%17.8), genel kanserler içerisinde ise ikinci s rada (%17.50) yer alan gastrointestinal sistem kanserleri, Dündar n serisinde de genel kanserler içerisinde ikinci s rada (%17.39) d r (13). Erkeklerde gastrointestinal sistem kanserleri, Sa l k Bakanl olgular nda % aras nda, Tuncer in serisinde de % aras nda de iflerek ikinci s rada yer almaktad r (2). Serimizde gastrointestinal sistem kanserlerinin en s k yerleflim yeri mide (%41.06) dir. Çal flmam zda meme kanseri kad nlarda birinci (%22.4), genelde ise dördüncü (%10.30) s rada yer almaktad r. Dündar ve F rat n serilerinde, Sa l k Bakanl olgular nda ve geliflmifl ülkelerin verilerinde de kad nda meme kanseri ilk s - rada, E ilmez in serisinde ise ikinci s radad r (2,3,5,13,14). Tuncer ve arkadafllar n n çal flmas nda da Akdeniz, ç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde kad nda meme kanseri birinci s rada yer almaktad r (2). Meme kanserinin, kad nda akci- er kanserinden yaklafl k 2.5 kat daha s k görüldü ü belirtilmektedir (15). Amerika da kad nlarda meme kanseri en s k görülen kanser türü oldu u, her 9 kad ndan birinin meme kanserine yakaland, bu kad nlar n 1/3 ünün hastal a yenik düflmekte ve her y l den fazla ölümle sonuçland - ve kanserden ölüm nedenleri aras nda ikinci s rada oldu- u bildirilmektedir (9,16). Ailesel olgular d fl nda meme kanseri 25 yafl n alt nda nadir görülmektedir (16). Serimizde de olgular n yaln zca %3.19 u 30 yafl n alt ndad r ve en s k yafl grubunda saptanm flt r. Serimizde kad nlarda dördüncü s rada izlenen genital sistem kanserleri E ilmez, Kandilo lu ve Dündar n serilerinde de ilk befl kanser aras ndad r (3,13,17). Serimizde kad nlarda genital sistem kanserlerinde en s k yerleflim yeri uterus (%40.19) tur. Erkeklerde genital sistem kanserleri, serimizde görülme s kl na göre beflinci s radad r. Bu kanserlerin büyük ço unlu unu (%70.65) prostat kanseri oluflturmaktad r. Prostat kanseri Türkiye genelinde, E ilmez, Kandilo lu ve Tuncer in serisinde Akdeniz bölgesinde de ilk befl aras ndad r (2,3,6,17). Çal flmam zda, kanser olgular n n yafl gruplar na göre da l m incelendi inde, olgular n beklendi i gibi 3-4. dekattan sonra, en s k (%28.41) da yafl grubunda yo unlaflt dikkati çekmektedir. Kanser s kl araflt rmalar na yeni yeni e ilmeye bafllayan Türkiye yi büyük bilimsel, metodolojik ve lojistik sorunlar beklemektedir. Uluslararas standard yakalamak için bu konuda al nabilecek baz önlemler ve çal flmalar n bafl nda; teknik standardizasyon, terminoloji standardizasyonu, personel e itimi ve yöntem gelifltirme gelmektedir (2). Mersin yöresindeki patoloji laboratuvar kay tlar na göre 10 y ll k dönemde tan alm fl kanser olgular n n s kl, yafl, cinsiyet, yerleflim yeri da l m ve histopatolojik tiplerini belirlemek amac yla yap lan bu çal flman n verileri, bölgemizde en s k görülen kanser türünün deri kanseri oldu unu ortaya koymaktad r. Türkiye genelinde s kl k bak m ndan birinci s rada solunum sistemi kanserleri yer al rken, serimizde deri kanserinin görülmesi dikkat çekicidir (Tablo 6). Türkiye genelinde erkeklerde solunum sistemi kanserleri birinci s rada yer al rken, serimizde birinci s rada deri kanserinin izlenmesi de genele göre farkl l k göstermektedir. Serimizde kad nlarda meme kanserinin birinci s rada oluflu, Türkiye geneli ile uyumludur. Teflekkür: Patoloji arflivlerini kullanmam zda bize büyük katk lar olan Devlet Hastanesi ve SSK Hastanesi patoloji uzmanlar Uzm. Dr. Alpdo an AY- T MUR, Uzm. Dr. Çetin KOÇAK, Uzm. Dr. Sibel ATAMAN ve Uzm. Dr. Mesut YURDAL a arfliv taramas ndaki katk lar ndan dolay Araflt rma Görevlisi Dr. Tuba KARABACAK a teflekkür ederiz. KAYNAKLAR 1. Aydemir G, Ar can A, Saçakl o lu F, Fidener C. Kanser Kay t Eleman El Kitab (1998). (Manual For Cancer Registry Personnel adl yay n n çevirisi) UKKA Teknik Raporu, No: 10, Lyon Tuncer, Burgut R, Bozdemir N, Coflar EF. Türkiye de Kanser S kl. 1994, Adana.
5 TÜRK PATOLOJ DERG S 3. E ilmez R, Düzcan E. Cumhuriyet Üniversitesi T p Fakültesi Patoloji Anabilim Dal nda kanser s kl üzerine bir çal flma. T J Neoplasia 1992; 1: Chandrasoma P, Taylor CR. Neoplasia: I. Classification, Nomenclature, & Epidemiology of Neoplasms. In: Concise Pathology. Eds: Chandrasoma P, Taylor CR. 3 rd ed. Chapter 17. London: Appleton & Lange, 1998; F rat D. Türkiye de kanser istatistikleri. Türk Kanser Araflt rma ve Savafl Kurumu. 1982, Ankara. 6. Kanser hbarlar n n De erlendirilmesi (1990). Sa l k Bakanl Kanser Savafl Daire Baflkanl, Yay n no: 544, 1991, Ankara. 7. Canda T, Canda MS, Küpelio lu A, Gökden N. Dokuz Eylül T p Fakültesinde kanser s kl üzerine bir çal flma. VIII. Ulusal Patoloji Kongresi Kongre Kitab Cilt 1. (Ed. Behsan Önol) Ankara, Ankara Üniversitesi Bas - mevi 1989; Türkiye de Kanser S kl Toplant s.1-7 Nisan- 1992, Adana. 9. Trichopoulos D, Lipworth L, Petridou E, Adami H. Epidemiology of Cancer. In: Cancer Principles & Practice of Oncology. Eds: DeVita VT, Hellman S, Rosenberg SA. 5th ed. Chapter 12. Philadelphia: Lippincott-Raven, 1997; Hunter DJ, Colditz GA, Stampfer MJ, Rosner B, Willette WC, Speizer FE. Diet and risk of basal cell carcinoma of the skin in a prospective cohort of woman. Ann Epidemiol 1992; 2: Landis SH, Murray T, Bolden S, Wingo PA: CA Cancer statistics, Cancer J Clin 1998; 48: Mark R. An overview of skin cancer: incidence and causation. Cancer 1995; 75: Dündar E, Öner Ü, Ifl ksoy S, Tel N, Kabukçuo lu S. Eskiflehir ilinde y llar aras nda görülen kanser olgular n n istatistiksel de erlendirilmesi. Türkiye Ekopatoloji Dergisi 1998; 4: Cancer Incidence: World Health Statistics, Annual Geneve 1987; 9: Cotran RS, Kumar VK, Collins T. Neoplasia. In: Pathologic Basis of Disease. Eds: Cotran RS, Kumar VK, Collins T. 6th ed. Chapter 8. Philadelphia: Saunders, 1999; Lester SC, Cotran RS. The Breast. In: Pathologic Basis of Disease. Eds: Cotran RS, Kumar VK, Collins T. 6 th ed. chapter 25. Philadelphia: Saunders, 1999; Kandilo lu A, Postac H. SSK Buca E itim Hastanesi Patoloji Bölümü nde incelenen materyal içerisinde kanser s kl ve da l m. Ankara Patoloji Bülteni 1995; 12:
Patoloji Arşivindeki 10 Yıllık Kanser (1991-2000) Olgularının Genel Değerlendirilmesi
Dicle Tıp Dergisi, 2007 Cilt: 34, Sayı:3, (164-169) Patoloji Arşivindeki 10 Yıllık Kanser (1991-2000) Olgularının Genel Değerlendirilmesi Selver Özekinci ÖZET Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıMERS N L NDE YILLARI ARASINDA GÖRÜLEN KADIN GEN TAL S STEM TÜMÖRLER N N DA ILIMININ DE ERLEND R LMES
TÜRK PATOLOJ DERG S (-) 3-38 () (-) MERS N L NDE 989-999 YILLARI ARASINDA GÖRÜLEN KADIN GEN TAL S STEM TÜMÖRLER N N Dr. Ayfle POLAT, Dr. Özlem AYDIN, Dr. Duygu DÜfiMEZ ÖZET: Bu çal flmada, ilimizdeki kad
DetaylıIYE'D -' """ A 1 IGI. Pror. Hr. İlhan Ti ~( ~R. Editörler. Dr. Ediz F~ ( 'f lşa R. lh>\'- i>r. ~afi1 8()ZDl-:\1İR. Uo~. Ur. Rl"fik Rl 'Rt;l'T.
TU lt@ IYE'D -' """ A 1 IGI Editörler Pror. Hr. İlhan Ti ~( ~R Uo~. Ur. Rl"fik Rl 'Rt;l'T lh>\'- i>r. ~afi1 8()ZDl-:\1İR Dr. Ediz F~ ( 'f lşa R ANKARA NUMUNE HASTANESİ'NDE 1985-1990 YILLARI ARASINDAKİ
Detaylı65 YAfi VE ÜZER POPÜLASYONDA KANSER SIKLI ININ DA ILIMI: HACETTEPE ÜN VERS TES HASTANELER KANSER KAYIT S STEM SONUÇLARI
Turkish Journal of Geriatrics 2011; 14 (3) 187-192 Ça atay ARSLAN 1 Saadettin KILIÇKAP 2 Didem fiener DEDE 3 Kadir Mutlu HAYRAN 4 Mustafa ERMAN 4 smail ÇEL K 4 Tezer KUTLUK 5 65 YAfi VE ÜZER POPÜLASYONDA
DetaylıSSK Okmeydan E itim ve Araflt rma Hastanesi Onkoloji Merkezi nin y llar kanser istatistikleri
Türk Onkoloji Dergisi 2007;22(4):172-182 SSK Okmeydan E itim ve Araflt rma Hastanesi Onkoloji Merkezi nin 1999-2004 y llar kanser istatistikleri Cancer statistics of SSK Okmeydan Training and Research
DetaylıVan Gölü Havzasında Kanser Sıklığı ve Dağılımı
Van Gölü Havzasında Kanser Sıklığı ve Dağılımı Dr. Mustafa KÖSEM, Dr. Serdar UĞRAŞ, Dr. Süleyman ÖZEN, Dr. İrfan BAYRAM, Dr. Fatih CERAN, Dr. Hayal ORAL, Dr. Sabriye POLAT Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp
DetaylıSuç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu
Suç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı(UKAA), 17 Ekim 2013 tarihinde, hava kirliliğinin
DetaylıTOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI
1886 TOPLUMSAL VE KÜLTÜREL YAPI 21-46 1886 NÜFUS NÜFUS SAYIMI SONUÇLARI* Eski Tahmin Türkiye Mersin 2008 Toplam Nüfus 71.517.100 72.561.312 fiehir 53.611.723 54.807.219 Köy 17.905.377 17.754.093 Nüfus
DetaylıGATA HASTANESİ 2001 YILI MALİGNİTE OLGULARININ İNCELENMESİ
GATA HASTANESİ 2001 YILI MALİGNİTE OLGULARININ İNCELENMESİ Dr. Atilla YALÇIN (*), Dr. Oral NEVRUZ (*), Dr. Fikret ARPACI (**), Dr. Ömer GÜNHAN (***), Dr. Metin HASDE (****), Dr. Cengiz BEYAN (*) Gülhane
Detaylıstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü nün iki y ll k çekim alanlar
Türk Onkoloji Dergisi 26;21(4):191-195 stanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü nün iki y ll k çekim alanlar Attraction area of stanbul University Oncology Institute in two years Hakan ÇAMLICA, 1 Rian D
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıAyşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD.
TÜRKİYE DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. DSÖ Küresel Tüberküloz Kontrolü 2010 Raporu Dünya için 3 büyük tehlikeden
DetaylıDünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)
Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DetaylıEge Üniversitesi nde kanser kay t analizleri: 34134 Olgunun de erlendirmesi
Türk Onkoloji Dergisi 2007;22(1):22-28 Ege Üniversitesi nde kanser kay t analizleri: 34134 Olgunun de erlendirmesi Analysis of cancer registration data in Ege University: evaluation of 34134 cases Ayfer
DetaylıŞanlıurfa İli nde kanser kayıtlarının değerlendirilmesi (1995 2002)
Türkiye Ekopatoloji Dergisi 2003; 9 (1-2): 11-16 Şanlıurfa İli nde kanser kayıtlarının değerlendirilmesi (1995 2002) The evaluation of cancer data in Şanlıurfa Province (1995 2002) Muharrem Bitiren 1 İlyas
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
DetaylıTÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 9-13 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli
DetaylıYüzüncü Y l Üniversitesi T p Fakültesi T bbi Onkoloji Bilim Dal na baflvuran kanser hastalar n n epidemiyolojik de erlendirilmesi
Türk Onkoloji Dergisi 2006;21(2):87-97 Yüzüncü Y l Üniversitesi T p Fakültesi T bbi Onkoloji Bilim Dal na baflvuran kanser hastalar n n epidemiyolojik de erlendirilmesi Epidemiologic evaluation of the
DetaylıTürkiye de Kanser İstatistikleri Kanser, Türkiye'de 1982 yılında 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu'nun 57. Maddesi gereğince "bildirimi zorunlu
6 Türkiye de Kanser İstatistikleri Kanser, Türkiye'de 1982 yılında 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu'nun 57. Maddesi gereğince "bildirimi zorunlu hastalıklar listesi"ne alınmış olmasına rağmen ülkemizde
DetaylıTablo 45 - Turizm İşletme Belgeli Tesislerde Konaklama ve Belediye Sayıları
TURİZM Kütahya ya gelen yabancı turistler Merkez ve Tavşanlı ilçelerinde; yerli turistler ise Merkez, Emet, Simav ve Tavşanlı ilçelerinde yoğun olarak konaklamaktadırlar. 2012 yılı içerisinde ildeki işletme
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
Detaylı4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari
4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
Detaylı1 6/01/2004 tarihli say l Resmi Gazete de yay mlanan ve 01/05/2004
NfiAAT TAAHHÜT filer NDE VE ÖZEL NfiAATLARDA ASGAR fiç L K B LD R M UYGULAMASINDA SON DURUM ( L fi KS ZL K BELGES ) Recep SEL MO LU Yeminli Mali Müflavir 1 6/01/2004 tarihli 25348 say l Resmi Gazete de
DetaylıYılları Mu la li Kanser Kayıtlarının De erlendirilmesi
Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 www.insanbilimleri.com 22.09.2004 1998-2002 Yılları Mu la li Kanser Anahtar sözcükler: Kanser, epidemiyoloji Hüseyin SÜZEK* shuseyın@mu.edu.tr Ay e KARAKU
DetaylıBYazan: SEMA ERDO AN. ABD ve Avrupa Standartlar nda Fact-Jacie Akreditasyon Belgesi. Baflkent Üniversitesi nden Bir lk Daha
Baflkent Üniversitesi nden Bir lk Daha ABD ve Avrupa Standartlar nda Fact-Jacie Akreditasyon Belgesi Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Adana Eriflkin Kemik li i Nakil ve Hücresel Tedavi Merkezi, Türkiye
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi
K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n
DetaylıKOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 )
KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 ) Kadir ÖZDEM R* 1-G R fi 3628 say l Mal Bildiriminde Bulunulmas, Rüflvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun, Mal Bildiriminde Bulunacaklar bafll
Detaylı4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI
4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli
DetaylıDR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i
I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m
DetaylıZihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri
TRAKYA ÜN V TIP FAK DERG 2005;22(2):88-92 KL N K ARAfiTIRMA Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri Demographic Characteristics
Detaylıstanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye
215 ROMANYA LE BULGAR STAN IN AB YE EKONOM K ENTEGRASYONU Yrd. Doç. Dr. Mesut EREN stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye 1. Girifl Avrupa Birli i nin 5. ve son genifllemesi 2004 y l nda 10 Orta ve Do u
Detaylı3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR
3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR 423 424 3. Salon Paralel Oturum XII - Sorular ve Cevaplar OTURUM BAfiKANI (Ali Metin POLAT) OTURUM BAfiKANI - Gördü ünüz gibi son derece demokratik bir yönetim
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıGelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi Al m Süreci Örne i
Uluslararas Yüksekö retim Kongresi: Yeni Yönelifller ve Sorunlar (UYK-2011) 27-29 May s 2011, stanbul; 2. Cilt / Bölüm XI / Sayfa 1359-1364 Gelece in Bilgi flçilerini Do ru Seçmek: Araflt rma Görevlisi
DetaylıMALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z
MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet
DetaylıMURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER
I MURAT YÜKSEL FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER III DR. MURAT YÜKSEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö retim Görevlisi FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER IV Yay
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıTürkiye de burun ve paranazal sinüs kanserlerine ait epidemiyolojik verilerin taramas
Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg 5;14(3-4):57-61 ARAfiTIRMA Türkiye de burun ve paranazal sinüs kanserlerine ait epidemiyolojik verilerin taramas A review of epidemiologic data on cancers of the nose and paranasal
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
DetaylıProje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1
Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan
DetaylıNIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI
Portal Adres NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI : www.cayyolu.com.tr İçeriği : Gündem : http://www.cayyolu.com.tr/haber/nijerya-dan-gelen-yolcuda-ebolaya-rastlanmadi/96318 1/3 SAGLIK IÇIN EGZERSIZ
DetaylıCumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
DetaylıVERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM
VERG NCELEMELER NDE YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi Son y llarda ekonomide meydana gelen olumlu geliflmelerle gayrimenkul piyasas
DetaylıRAN SLÂM CUMHUR YET ANKARA KÜLTÜR MÜSTEfiARLI I WEB S TES H ZMETE AÇILDI www.irankulturevi.com
NTERNET S TES TANITIMI RAN SLÂM CUMHUR YET ANKARA KÜLTÜR MÜSTEfiARLI I WEB S TES H ZMETE AÇILDI www.irankulturevi.com ran slâm nk lâb n n 25. y ldönümü münasebetiyle hizmete aç lan ran slâm Cumhuriyeti
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıSTRATEJ K V ZYON BELGES
STRATEJ K V ZYON BELGES BEYAZ K TAP S UNUfi Sivil toplum; demokrasi, insan haklar ve hukuk devleti kavramlar n n yerleflmesiyle ilgili taleplerden ekonomiyle ilgili endiflelere kadar sosyal yaflama dair
Detaylıkitap Bireysel fl Hukuku fl Hukuku (Genel Esaslar-Bireysel fl Hukuku)
kitap Bireysel fl Hukuku Prof. Dr. Öner Eyrenci, Porf. Dr. Savafl Taflkent ve Prof. Dr. Devrim Ulucan n birlikte haz rlad klar Bireysel fl Hukuku isimli kitab n ikinci bas s fiubat ay nda Legal Yay nevi
DetaylıDÜZCE TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL
DÜZCE TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Sabri Sefa ERDEM Muammer YILMAZ BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE 203 YILINDAKİ KANSER TANILARININ 65 YAŞ ÜSTÜ VE ALTI DAĞILIMI
DetaylıARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir.
ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARISTO 88 ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE 1. KONU 213 say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK) 142, 143,
DetaylıTürk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya
287 MAKEDONYA E T M S STEM NDE TÜRKLER N KADRO SORUNU VE GET R LEN ÖNER LER Bayramali LUfi Türk Üniversite Mezunlar Birli i, Makedonya Genel olarak Makedonya ve Nüfus Da l m Güneybat Avrupa da Balkan yar
DetaylıKANSER İSTATİSTİKLERİ
1 KANSER İSTATİSTİKLERİ Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biridir. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk sağlığı sorunudur. Tanı olanaklarının gelişmesi ve
DetaylıTÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler
1 TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma ve Uygulama Merkezi 2003
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
DetaylıDünyaya barış ve refah taşıyor, zorlukları azimle aşıyoruz
Dünyaya barış ve refah taşıyor, zorlukları azimle aşıyoruz Rakamlarla Sektörümüz: 3 kıtadan 77 ülkeye doğrudan hizmet götüren, Toplam Yatırımı 5 Milyar Doları aşan, Yan sektörleri ile birlikte yaklaşık
DetaylıAlmanya dan Bir Örnek WESER-EMS UNION
Almanya dan Bir Örnek WESER-EMS UNION Prof.Dr. Selahattin Kumlu Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Antalya Faaliyet Onayı Alma Koşulları Hayvansal üretimin geliştirilmesine katkıda bulunacak
DetaylıEK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU
EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1995 yılından bu yana, hazırladığı ve titizlikle uygulamaya çalıştığı Stratejik
DetaylıSOSYAL GÜVENL K REHBER. SSK BAfiKANLI I
SOSYAL GÜVENL K REHBER Resul KURT SSK BAfiKANLI I Sigorta Müfettifli Hüseyin FIRAT SMMM SMMMO Baflkan Yard mc s MAYIS 2005 1 Yönetim Merkezi ve Yaz flma Adresi: SMMMO Kurtulufl Caddesi No: 152 Kurtulufl
DetaylıArd fl k Say lar n Toplam
Ard fl k Say lar n Toplam B u yaz da say sözcü ünü, 1, 2, 3, 4, 5 gibi, pozitif tamsay lar için kullanaca z. Konumuz ard fl k say lar n toplam. 7 ve 8 gibi, ya da 7, 8 ve 9 gibi ardarda gelen say lara
DetaylıSigara çenlerde ve çmeyenlerde Akci er Kanseri: Genel Özelliklerde Farkl l k Var m?
ULUSLARARASı HEMATOLOJI-ONKOLOJI DERGISI MAKALE / ARTICLE International Journal of Hematology and Oncology Sigara çenlerde ve çmeyenlerde Akci er Kanseri: Genel Özelliklerde Farkl l k Var m? Ahmet E. ERBAYCU
DetaylıAraflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama
21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas
DetaylıŞırnak İlinin Kanser İstatistikleri
Özgün Araştırma/Original Article doi: 10.5146/tjpath.2011.01080 Şırnak İlinin Kanser İstatistikleri Cancer Statistics of Şırnak City Korkut BOZKURT 1, Sevda SERT BEKTAŞ 1, Nurgül DOĞRU 2 1 S.B. Şırnak
DetaylıMOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY
MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY brahim ERCAN * 1- GENEL B LG : Motorlu tafl t sürücüleri kurslar, 5580 say l Özel Ö retim Kurumlar Kanunu kapsam nda motorlu tafl
DetaylıGÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman
GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıYÖNTEM 1.1. ÖRNEKLEM. 1.1.1. Örneklem plan. 1.1.2. l seçim ölçütleri
BÖLÜM 1 YÖNTEM Bu çal flma 11, 13 ve 15 yafllar ndaki gençlerin sa l k durumlar ve sa l k davran fllar n saptamay hedefleyen, kesitsel tan mlay c ve çok uluslu Health Behavior in School Aged Children,
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
DetaylıG ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl
220 ÇEfi TL ADLARLA ÖDENEN C RO PR MLER N N VERG SEL BOYUTLARI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl Primi,Has lat Primi, Y l Sonu skontosu)
DetaylıYAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ
YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262
Detaylıdan flman teslim ald evraklar inceledikten sonra nsan Kaynaklar Müdürlü ü/birimine gönderir.
TÜB TAK BAfiKANLIK, MERKEZ VE ENST TÜLERDE ÇALIfiIRKEN YÜKSEK L SANS VE DOKTORA Ö REN M YAPANLARA UYGULANACAK ESASLAR (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Esaslar n amac ; Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt
DetaylıISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler
ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen
DetaylıAnimasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi
Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,
DetaylıBÜTÇE HAZIRLIK ÇALIŞMALARINDA KULLANILACAK FORMLARA İLİŞKİN BİLGİLER
BÜTÇE HAZIRLIK ÇALIŞMALARINDA KULLANILACAK FORMLARA İLİŞKİN BİLGİLER Kuruluşlar bütçe hazırlık çalışmalarında bu bölümde örnekleri yer alan formları, aşağıda belirtilen bilgi ve açıklamalar doğrultusunda
DetaylıGENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading
DetaylıPROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU
PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU Aytaç ACARDA * I G R fi flletmeler belli dönemlerde sat fllar n artt rmak ve iflletmelerini
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıAlter Yayıncılık Reklamcılık Organizasyon Tic.Ltd.Şti. Elif Sok. Sütçü Kemal Đş Merkezi No: 7 / 98
SAĞLAMA ADRESĐ: Alter Yayıncılık Reklamcılık Organizasyon Tic.Ltd.Şti. Elif Sok. Sütçü Kemal Đş Merkezi No: 7 / 98 Đskitler-ANKARA Tel: 0312 341 89 96 0532 203 96 57 alter@alteryayincilik.com YAZIŞMA YÖNETĐMĐ
DetaylıH. Atilla ÖZGENER* Afla daki ikinci tabloda ise Türkiye elektrik üretiminde yerli kaynakl ve ithal kaynakl üretim yüzdeleri sunulmufltur.
Mevcut Kaynaklar Kullan lmas na Ra men 2020 li Y llarda Türkiye de Elektrik Enerjisi Aç Olabilir mi? H. Atilla ÖZGENER* I. Türkiye nin Elektrik Enerjisi Durumunun Saptanmas Türkiye nin elektrik enerjisi
DetaylıTÜRKİYE DE MİDE KANSERLERİ SIKLIĞI, COĞRAFİ DAĞILIMI VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ. Prof.Dr.Fikri İçli
TÜRKİYE DE MİDE KANSERLERİ SIKLIĞI, COĞRAFİ DAĞILIMI VE KLİNİK ÖZELLİKLERİ Prof.Dr.Fikri İçli ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİNDE 1990 YILINDA GÖRÜLEN KANSERLERİN DAĞILIMI (PATOLOJİ KAYITLARI) Erkek 1898
DetaylıDüzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü
Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Kontenjan : 45 Puan türü : MF-4 Eğitim dili : Türkçe Hazırlık : İsteğe Bağlı Yerleşke : Konuralp Yerleşkesi Eğitim süresi : 4 Yıl Yüksek lisans/doktora
Detaylıönce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir
önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir 2002 May s ay nda yap lan Birleflmifl Milletler Çocuk Özel Oturumu öncesinde tüm dünyada gerçeklefltirilen Çocuklar çin Evet Deyin kampanyas na Türkiye
Detaylı2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme
2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme Proje bütçesi haz rlarken dikkat edilmesi gereken üç aflama vard r. Bu aflamalar flunlard r: Kaynak belirleme ve bütçe tasla n n haz rlanmas Piyasa araflt
DetaylıProf. Dr. Mehmet Haberal, Uluslararas Bilimsel Çal flma S n rlar n Geniflletiyor
Prof. Dr. Mehmet Haberal, Uluslararas Bilimsel Çal flma S n rlar n Geniflletiyor Prof. Dr. Mehmet Haberal, geçen ay yapt görüflmeler ve anlaflmalar sonunda Baflkent Üniversitesi nin uluslararas çal flma
DetaylıÜniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi
Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu
Detaylı202 Türk ve Afrikal Sivil Toplum Kurulufllar / Turkish and African Civil Society Organizations
201 B RLEfiM fi M LLETLER ÇOCUKLARA YARDIM FONU (UNICEF) Ertan KARABIYIK UNICEF Türkiye Türkiye Temsilcili i E itim Bölümünün Çal flmalar Türkiye nin E itimle lgili Temel Göstergeleri Okul Öncesi E itim
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
Detaylı2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim
2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim (TÜSİAD ve UNFPA Ortak Raporunun Değerlendirilmesi) Prof. Dr. Zafer Öztek 27 Kasım 2012 Fütürist Prof. David Passig 2050 adlı eserinde Türkiye nin 2050 yılında Dünyadaki
DetaylıSA LIK HUKUKU. A dan Z ye. Sempozyum Notlar
A dan Z ye SA LIK HUKUKU Sempozyum Notlar STANBUL BAROSU YAYINLARI stiklal Caddesi, Orhan Adli Apayd n Sokak, Baro Han Beyo lu- st Tel: (0212) 251 63 25 Faks: (0212)293 89 60 e-mail: info@istanbulbarosu.org.tr
DetaylıKan tl yoruz: Dersim de Zehirli Gaz Kullan lmad
OTOPS Cengiz Özak nc 1965 ten Günümüze DÜNYA DA VE TÜRK YE DE LK KEZ! İngiliz Devlet Arşivlerinden Gizli Belgelerle Kan tl yoruz: Dersim de Zehirli Gaz Kullan lmad Türkiye ye yöneltilen suçlama; özetle
DetaylıYEN DÖNEM DE DENET M MESLE NE HAZIRMIYIZ?
YEN DÖNEM DE DENET M MESLE NE HAZIRMIYIZ? Yahya ARIKAN* Günümüzde; finansal anlamda ülkeleraras s n r n ortadan kalkmas, teknolojinin geliflimi ve bilgi toplumunun s n rs z imkânlar ile zaman ve mekân
DetaylıMESLEK ÖRGÜTLÜLÜ ÜMÜZDE 20 YILI GER DE BIRAKIRKEN
MESLEK ÖRGÜTLÜLÜ ÜMÜZDE 20 YILI GER DE BIRAKIRKEN Yahya ARIKAN* Meslek yasam z n 20. y l n geride b rak rken,yeniliklerle dolu bir süreci yaflamaktay z. Toplumsal yaflamda ve meslek yaflam m zda sosyal
DetaylıPRİMERİ BİLİNMEYEN AKSİLLER METASTAZ AYIRICI TANISINDA PATOLOJİNİN YERİ
PRİMERİ BİLİNMEYEN AKSİLLER METASTAZ AYIRICI TANISINDA PATOLOJİNİN YERİ Dr. Nimet Karadayı Dr.Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Patoloji Kliniği Lenf nodları metastatik malignitelerde en
DetaylıRisk Ölçütleri. Doç Dr Zeliha Öcek
Risk Ölçütleri Doç Dr Zeliha Öcek Risk nedir? Zarara uğrama tehlikesi, olasılığı Risk Faktörü Nedir? Hastalık oluşumu ile pozitif yönde ilişkisi olan faktör Yoksulluk verem hastalığı Annenin düşük eğitim
DetaylıSÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com
SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını
DetaylıYay n No : 1696 Hukuk Dizisi : 759. 1. Bas m - Kas m 2006 ISBN 975-295 - 590-8
I MEDENÎ HUKUK PRAT K ÇALIfiMALARI ve SINAV SORULARI Medenî Hukuk (Temel Kavramlar, Kifliler Hukuku, Aile Hukuku) Borçlar Hukuku Genel Hükümler Borçlar Hukuku Özel Hükümler Eflya Hukuku Miras Hukuku Kocaeli
Detaylı