OKUL OLGUNLUĞU MODERN PDR
HAZIRIM!
OKULA BAŞLIYORUM Çocuğun okul yaşantısının başlangıcı olan 1. sınıf onun hayatında çok önemli bir deneyimdir. Çocuğun öğrenme ve eğitim süreci ile ilk tanışması, ilk deneyimlerini yaşadığı 1. sınıf onun bütün okul hayatı boyunca okul ve eğitim kavramlarını nasıl algılayacağını belirlemektedir. Okul olgunluğu, çocuğun fiziksel, zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimi açısından belirli bir düzeye gelmesi ve okulda kendisinden beklenilenleri başarılı bir şekilde yerine getirmeye hazır olmasıdır. Okul olgunluğuna erişmiş bir çocuk ondan beklentileri rahatlıkla yerine getirebildiği için okula karşı olumlu duygular ve olumlu bir tutum geliştirecektir. Okul olgunluğuna erişmemiş bir çocuk 1. sınıfa başladığında çok zorlanacak, beklentileri yerine getiremeyecek, okula karşı ve kendine yönelik olumsuz duygular oluşmaya başlayacak ve öğrenme motivasyonu kırılmış olacaktır.
OKUL OLGUNLUĞU Her türlü öğrenme için hazırlık, çocuğun herhangi bir duygusal zorluğa uğramadan, kolayca ve yeterli bir şekilde öğrenebileceği dönemdir. Herhangi bir şeyin; öğretileceği optimum bir zaman vardır. Okula başlama, zihinsel, bedensel, duygusal ve sosyal açıdan bir hazırlıklı oluşu gerektirir. Okul öncesi yıllar ve ilköğretim çağı bu bakımdan hayati bir öneme sahiptir. Bu yıllarda çocuğa verilenler veya verilemeyenler, onun geleceğini belirler. Okul olgunluğu öğrenmede gerekli olan tüm özelliklerin toplamıdır. İnsandaki potansiyelin en üst sınırlarına kadar geliştirilebilmesi ancak ona çok erken sağlanacak imkânlarla mümkün olabilir.
Okula hazırlık ve okul olgunluğunda etkin rol oynayan temel faktörler: FİZİKSEL OLGUNLUK Tanımlanan beceriler bu dönem çocuğunda gözlemlenebilecek ve okuma yazma becerisinin alt yapısını oluşturabilecek davranışlar olması nedeniyle önemlidirler: Fiziksel gelişim, çocukların yaşıtları arasında önemli olmaya başlar ve kendine güvenmesini sağlar. Kaba motordaki gelişim özellikle dengeye dayanan hareketlerle izlenebilir. Denge tahtasında ileri, geri ve yanlara doğru yürüyebilirler. Küçük kaslar ve el - göz koordinasyonu yazmaya yetecek kadar gelişmiştir. Araç ve gereçleri başarılı bir şekilde kullanmaya başlar, el işlerinde beceriklidir. Tanınabilir insan figürü çizebilirler, taşırmadan boyama çalışmaları yapabilir, harfleri yazabilir. Yerde top zıplatabilir, koşarken yerden bir cisim alabilir, kendi kendine ip atlayabilir, sekmesini gerektiren oyunları başarabilir, kendi başına salıncakta sallanabilir.
ZİHİNSEL OLGUNLUK Yedi yaşında dikkat süresi önemli ölçüde genişler, dikkatini başka yöne çevirebilir. Hayal ve gerçek dünyasını daha net bir şekilde ayırt eder. Hafızası somut olgular (numara, harf gibi) açısından oldukça iyidir; 1 den 10 a kadar olan sayıların isimlerini söyleyebilir, alfabenin harflerini sırayla söyleyebilir, en az 5 harfi isimlendirebilir, adını yazabilir, 1 den 25 e kadar olan sayılar arasından ismi söyleneni gösterebilir, haftanın günlerini sırayla söyleyebilir, doğum gününü bilir. Kendi sağını solunu söyleyebilir. Hikâye tamamlayabilir. Sırası karışık resimleri bir hikâye oluşturacak şekilde sıraya dizebilir. Verilen sıralı yönergeleri anlayıp yerine getirebilir. Dün, bugün, yarın kavramlarını doğru kullanabilir.
DİL BECERİLERİ Sözcükler ve resimlerin gerçek objeleri temsil ettiğini öğrenir. Günlük deneyimlerini, basit fıkraları anlatabilir. Kelime hazinesindeki somut kelimelerin sayısı daha fazladır. Anlama kabiliyeti, konuşma kabiliyetine nazaran daha gelişmiştir. Niçin sözcüğünü içeren sorulara açıklayarak cevap verebilir. Benzerlikleri ve zıtlıkları kelimelerle ifade edebilirler. Adresini, telefon numarasını, doğum tarihini söyleyebilir.
DUYGUSAL VE SOSYAL BECERİLER Anneden güvenli ayrılığı başarabilir. Diğerlerini anlamaya ve onların bakış açılarını görmeye başlar. Paylaşır ve sırasını bilir. İşbirliğinin olduğu organize oyunlara katılır. Yetişkinlerin rollerini taklit eder. Kendisi ile ilgili kızgınlık, sevgi, mutluluk vb. duyguları ifade edebilir. Kendi arkadaşlarını kendi seçebilir, olumlu arkadaş ilişkileri kurabilir. Giyim, kuşam, dil vb. konularda yaşıtlarla uyum içinde olmaya başlar. Kendi kendine tuvalete gidebilir ve temizliğini yardımsız yapabilir. İhtiyacı olduğunda veya bir şeyi bilmediğinde soru sorabilmesi için cesur olması gerekir. Yaşına uygun verilen sorumlulukları yerine getirebilir. Temizlik, beslenme, giyinme, dinlenme gibi alanlarda kendi gereksinimlerini karşılayabilir.
OKUMAYA HAZIRLIK İÇİN ÖNERİLEN ETKİNLİKLER Çocukların kitaplara ilgisini arttırmak: Bol miktarda resimli kitaplardan yararlanılabilir. Birlikte hikâye anlatmak: Hikâye dinlemek ve anlatmak eğlenceli olmalıdır. Bu çalışma kelime haznesinin artması için önemlidir. Kelimelerin anlamını öğretmek: Çocuklar gündelik hayatta çok sık rastladıkları kelimeleri okumaları için teşvik edilmeli, anlamını bilmedikleri kelimelerle ilgili sorular sorduklarında açıklama yapılmalı. Çocuğun kendi kitabını oluşturması için teşvik edilmesi: Bir defterin ilk sayfasına çocuğun kendi resmi yapıştırılarak adını yazması istenir. Diğer sayfalara aile bireylerinin resimleri yapıştırılarak adları yazılır. Böylece çocuk tanıdık kelimelerle yazı yazmanın keyifli bir faaliyet olduğunu algılar. Hatta resimlerin altına basit cümleler (pikniğe gittik) bile yapıştırılabilir. Eşleştirme Oyunları: Resimler, geometrik şekiller, harfler ya da sayılar kullanılarak eşleştirme faaliyetleri yapılabilir. Hafıza Oyunları: Örneğin bir saklama oyunu oynanabilir. Harflerin Farkına Vardırma: a harfinin yanına at resmi yapıştırma gibi bir kitap oluşturulabilir. Birlikte Okuma: Birlikte okuma sırasında koş, koş koşabildiğin kadar koş gibi sık tekrarlanan basit kelimeler çocuğa okutularak ya da okunan kelimenin aynısından sayfada varsa onu bulması istenerek okumaya ilgisi çekilebilir.
YAZMAYA HAZIRLIK İÇİN ÖNERİLEN ÇALIŞMALAR İlgisini Çekme ve Farkındalık Kazandırma: Yazma becerisi için öncelikle öğrenci kalem kullanmaya alışkın olmalıdır. Öğrencinin bu konudaki çabası övülmeli nesne çizimlerindeki hatalar nedeniyle endişelendirilmemelidir. El Kontrolünü Geliştirme: Oyun hamurları gibi malzemelerle el kaslarının güçlendirilmesi gerekir. El-göz kontrolü için makasla daire, kare vb. gibi şekiller kestirilebilir. Kalem Kontrolünü Geliştirme: İlk önce kalem tutuş pozisyonu ele alınmalıdır. Bileğini döndürerek kalem kullanma (oraklama tutuş pozisyonu), defteri yan tutarak kullanma gibi pozisyonlar yazı yazmayı zorlaştırmaktadır. Kalem tutuş pozisyonunu düzeltmek için sınırlı alanları taşırmadan boyama çalışmalarında bulunulabilir. Aynı zamanda daha çok kalem kontrolü gerektiren özel faaliyetler yaptırılabilir. Birbirine paralel iki çizgi arasında soldan sağa çizgiler çizmek bu tür faaliyetlere örnek olabilir. Nokta birleştirme yarım şekilleri tamamlama gibi faaliyetler de öğrencilerin kalem kontrolü için önerilebilecek faaliyetlerdendir. Böylece bütünlük algısının gelişimine de destek olunabilir. Basit nesne ya da şekil çizimleri için teşvik etmek, ortam hazırlamak gerekir: Bu amaçla çocuğun resim yapmaya teşvik edilmesi önerilebilir. Beş yaşlarında, insanlar, evler yada ağaçlar tanınmaya başlanır; çocuk altı yaşına geldiğinde de biçimler ve şekiller konulu olmaya başlar. Kısacası artık kafadan çıkan kollar pek görülmez. Çizimlerde nesnelerin bütün olarak algılanması beklenilmektedir. Harf ya da harflere benzeyen semboller çizmeye teşvik etmek gerekir: Bu amaçla noktalar halinde hazırlanmış harflerin üzerinden geçmek önerilen faaliyetlerdendir. Bu çizim ya da şekiller çeşitli varlıklara (simit, top, testere vb.) benzetilebilirler. Tanıdık harflerle basit kelimelerin yazımına teşvik etmek: Çocuktan adını yazmasını istemek, önerilebilir.
Kavaklı Mah. Deniz Aktaş Cad. No:18/1 Beylikdüzü / İSTANBUL 0212 746 66 66 0212 889 11 11 bilgi@modernegitimkoleji.com www.modernegitimkoleji.com modernegitimkoleji modernegitimkoleji modernegitimklj