Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu VakıfBank Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar 8 1 Ağustos211 Bu Haftaki Yazımız... Olumlu gelen enflasyon verisi ardından TCMB olağanüstü PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde baz puan indirdi... Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %.41 oranında gerileyerek bizim ve piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerilemiştir. Açıklanan son enflasyon rakamlarının beklentilerden iyi gelmesi ardından TCMB geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği olağanüstü PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde baz puan indirmiştir. Bu haftaki raporumuzda öncelikle açıklanan Temmuz ayı enflasyon rakamları ardından TCMB nin son faiz kararı incelenecektir. Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler... Sanayi Üretim Endeksi Haziran ayında beklentilerimizin üzerinde %6.7 oranında arttı... Sanayi üretim endeksi, Haziran ayında, 21 yılının aynı ayına göre, %6.7 (piyasa beklentisi: %8, Vakıfbank Beklentisi: %4.) oranında artarak piyasa beklentilerin altında bizim beklentimizin ise üzerinde gerçekleşmiştir. Bir önceki aya göre ise endekste %1.1 oranında artış yaşanmıştır. Yıllık bazda yaşanan artışta olumlu baz etkisi rol oynarken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi bir önceki aya göre %.9 düşüş göstermiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksindeki düşüş sanayi sektöründeki büyümenin yavaşlamaya devam ettiğini göstermektedir. Temmuz ayında imalat PMI endeksi 2.3 değerinde gerçekleşti... Haziran ayında 2.3 seviyesine yükselen imalat PMI endeksi Temmuz ayında bu seviyesini korudu. İkinci çeyrekte yavaşlama eğiliminde olan PMI endeksinin yılın üçüncü çeyreğine ilişkin gelen ilk verisinde dengelenmesi olumlu bir gelişme olarak dikkat çekmektedir. Endeksin detayına göre yeni siparişler Temmuz ayında bir önceki aya göre bir miktar gerilerken ihracat siparişlerindeki ivme kaybı sürdü Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler.. Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi Tarih Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti 8.8.211 Sanayi Üretim Endeksi (Haziran) %8. %6.7 (Açıklandı) Beklenti Anketi 11.8.211 Cari İşlemler Açığı 7.8 Milyar$ 7.3Milyar$ ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
Olumlu gelen enflasyon verisi ardından TCMB olağanüstü ara toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde baz puan indirdi... 2 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %.41 oranında gerileyerek bizim ve piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerilemiştir. Açıklanan son enflasyon rakamlarının beklentilerden iyi gelmesi ardından TCMB geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği olağanüstü PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde baz puan indirmiştir. Bu haftaki raporumuzda öncelikle açıklanan Temmuz ayı enflasyon rakamları ardından TCMB nin son faiz kararı incelenecektir. Grafik 1 14 12 1 8 6 4 2 Oca.4 Ağu.4 Mar. Eki. May.6 Ara.6 Tem.7 Şub.8 Eyl.8 Nis.9 Kas.9 Haz.1 Kaynak: TÜİK TÜFE (y y,%) Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %.41 oranında gerileyerek bizim ve piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde gerilemiştir. Yıllık bazda TÜFE ise, %6.24 seviyesinden Temmuz ayında %6.3 seviyesine yükselmiştir. Bizim ve piyasanın beklentilerindeki sapmanın nedeni şeker fiyatlarındaki %8 lik artışa karşın, gıda fiyatlarının Temmuz ayında mevsimsel olumlu etkilerle aylık bazda %1.18 oranında gerilemesidir. Grafik 2 TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan) Temmuz ayı enflasyon rakamları ana harcama grupları itibari ile değerlendirildiğinde, Temmuz ayında yeni sezon indirimlerinin girmesi ile birlikte Eğitim Yıllık Aylık giyim ana harcama grubu aylık bazda %4.84 oranında Eğlence ve Kültür gerilerken, söz konusu grup enflasyona.3 ile en Ulaştırma düşük katkıyı yapan grup olmuştur. Temmuz ayı Konut rakamlarında gıda fiyatlarının hareketi önemli Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler görünürken, söz konusu grup %1.18 (enflasyona katkısı:.31) ile genel trendinin üzerinde bir düşüş yaşamıştır. Bu durum Ramazan ayı öncesi gıda fiyatlarında yukarı yönlü baskıların sınırlı olduğuna da 2 1 1 2 3 işaret etmektedir. Ulaştırma grubu ise bir önceki Kaynak: TÜİK aya göre %.78 oranında artarak.12 puan ile enflasyona en yüksek pozitif katkıyı yapan grup olmuştur. Temmuz ayında benzin fiyatlarında yaşanan artışa paralel olarak ulaştırma grubu genel trendinin üzerinde bir artış göstermiştir. Grafik 3 Çekirdek H Endeksi (y y,%) 14 Çekirdek I Endeksi (y y,%) 12 1 8 6 4 2 Oca.4 Ağu.4 Mar. Eki. May.6 Ara.6 Tem.7 Şub.8 Eyl.8 Nis.9 Kas.9 Haz.1.99.43 Gıda ve enerji gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek enflasyon (I Endeksi) aylık bazda %.3 oranında azalırken, yıllık bazda %.27 seviyesinden %.43 seviyesine yükselmiştir. Manşet enflasyonda aylık bazdaki beklentilerin üzerindeki düşüşe rağmen çekirdek göstergelerdeki artışın devam ediyor olması dikkat çeken en önemli gelişmedir. Ekim ayından beri yükseliş trendinde olan çekirdek I endeksinin hareketi enflasyonist baskılara işaret ederken, TCMB nin yayınlanan son Enflasyon Raporu nda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık Kaynak: TÜİK
3 artış oranları yükselse de söz konusu göstergelerin mevsimsellikten arındırılmış eğilimlerinde yavaşlama göstermesinin altını çizmesi TCMB nin söz konusu enflasyonist baskıların hafif olduğunu düşündüğüne işaret etmektedir. Grafik 4 3 2 2 1 1 %1.22 oranında artış yaşanmıştır. 1.34 1.83 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Tem.11 Kaynak: TÜİK Tarım Fiyatları (y y, %) ÜFE (y y, %) Üretici fiyatları endeksinde (ÜFE) ise Temmuz ayında aylık bazda %.3 düşüş ile sınırlı bir değişiklik yaşanırken, ÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre baz etkisi ile %1.34 oranında artmıştır. ÜFE de iki aydır süren aylık bazdaki düşüş dikkat çekmektedir. Aylık değişimler sektörel bazda incelendiğinde, TÜFE deki gıda fiyatlarında yaşanan mevsimsel harekete paralel olarak ÜFE de tarım fiyatları aylık bazda %6.6 oranında gerilemiştir. Tarım fiyatlarında yaşanan düşüşün önümüzdeki dönemde gıda fiyatlarına yansıması durumunda TÜFE de de düşüş devam edebilecektir. Sanayi sektöründe ise aylık bazda Temmuz ayı rakamlarında gıda ve giyim grubunun enflasyona olumlu katkısı önemli görünürken, TCMB nin dikkate aldığı çekirdek I endeksinde yıllık bazda yaşanan yükseliş dikkat çekmektedir. Temmuz ayında manşet enflasyon aylık bazda beklentilerden sert bir gerileme yaşamasına karşın, 21 yılının Ekim ayından beri yıllık bazda yükseliş trendinde olmaya devam eden I endeksi yurtiçi talebin güçlü seyrinin devam ettiğine ve enflasyonist baskılara işaret etmektedir. Diğer yandan TCMB nin yayınlanan son Enflasyon Raporu nda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık artış oranları yükselse de söz konusu göstergelerin mevsimsellikten arındırılmış eğilimlerinde yavaşlama göstermesinin altını çizmesi TCMB nin söz konusu enflasyonist baskıların hafif olduğunu düşündüğünü göstermektedir. Hatta, açıklanan son enflasyon rakamlarının beklentilerden iyi gelmesi ardından TCMB geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği ara PPK toplantısında politika faiz oranını sürpriz bir şekilde baz puan indirmiştir. Grafik 1 8 6 4 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Politika Faiz Oranı (%) 3..21 23..21 12.6.21 2.7.21 22.7.21 11.8.21 31.8.21 2.9.21 1.1.21 3.1.21 19.11.21 9.12.21 29.12.21 18.1.211 7.2.211 27.2.211 19.3.211 8.4.211 28.4.211 18..211 7.6.211 27.6.211 17.7.211 Kaynak: TCMB, Reuters Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yaptığı olağanüstü toplantıda politika faiz oranını sürpriz bir şekilde %6.2 seviyesinden %.7 seviyesine çekmiştir. TCMB nin sürpriz kararının arkasında küresel ekonomiye dair giderek artan sorunların yurtiçi iktisadi faaliyet üzerinde durgunluğa yol açma riskini azaltmak yatmaktadır. Bununla birlikte gecelik borçlanma faiz oranını %1. seviyesinden % seviyesine yükselterek faiz koridorunu daraltmaya karar vermiştir. TCMB nin politika faizini düşürürken, faiz koridorunu azaltma yönündeki kararı kısa vadeli faizlerde oluşabilecek aşağı yönlü oynaklığı azaltmaya yöneliktir. Yapılan PPK toplantısında belirlenen strateji çerçevesinde, TCMB ayrıca Ağustos 211 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere gerek gördüğü günlerde döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlanmasına karar vermiştir. TCMB son dönemde kurda yaşanan yükselişlere karşı daha önce döviz alım ihalelerini sonlandırmıştı. TCMB nin kararı ile faiz indiriminin döviz kurları üzerindeki baskısını hafifletmeye çalıştığı söylenebilir. Ayrıca TCMB Ağustos tan itibaren repo ihalelerinde her bir kuruluşun teklif tutarını, ihale tutarının en fazla %2'si ile sınırlandırılmasına karar vermiştir. Son olarak TCMB geçtiğimiz hafta yabancı para zorunlu karşılık oranları tüm vadeler için. puan azaltmıştır. Tüm bu kararlar ile TCMB, TL piyasalarındaki likidite yönetiminin etkinliğini artırmayı ve likiditenin sistem içinde daha dengeli dağılmasına katkıda bulunmayı amaçlamıştır.
4 Grafik 6 USD/TRY TCMB faiz indirimi ardından USD/TRY deki sert yükseliş dikkat çekmektedir. TCMB faiz indirimi ardından USD/TRY deki sert yükseliş dikkat çekmektedir. Kaynak: Bloomberg TCMB nin sürpriz kararının ardından, piyasaların verdiği tepkiye bakıldığında gösterge faiz oranlarında sınırlı bir geri çekilme yaşanırken TL nin gerek USD gerek Euro karşısında sert değer kaybettiğini görmekteyiz. Tahvil bono piyasasında sınırlı bir tepki yaşanması piyasanın TCMB nin aldığı kararlara karşı olumlu olduğunu yansıtırken, para piyasalarındaki hareketin daha sert olmasında yurtdışına yönelik rikslerin artması rol oynamıştır. Son dönemde hemen hemen tüm gelişmekte olan ülkelerde sıkı para politikaları uygulamaya konurken, TCMB nin geleneksel olmayan para politikası karışımlarıyla aldığı sıkılaştırıcı önlemlerin ardından geçtiğimiz hafta politika faiz oranını indirmesi son derece yerinde bir adımdır. 28 29 yıllarında global krizin en yoğun olduğu dönemde parasal gevşeme konusunda daha temkinli hareket eden TCMB, son dönemde global ekonomilerden gelen durgunluk belirtilerini ciddiye alıyor ve değişen global senaryolara uygun olarak para politikası karışımını en etkin biçimde kullanmaya çalışıyor. Önümüzdeki dönemde enflasyonda Merkez Bankası nın son enflasyon raporuyla ortaya koyduğu tahminlere paralel olarak düşüş devam edecekken, cari açıktaysa, korkulanın aksine bankacılık sektöründe alınan kredi genişlemesine ilişkin sınırlamalar, değer kaybeden Türk Lirası ve yavaşlayan global ekonomik büyümeyle birlikte özellikle yılın son çeyreğinde önemli ölçüde rahatlama yaşanabilecektir. Bu beklentiler çerçevesinde Merkez Bankası, uzunca bir süre gevşek para politikasıyla geleneksel olmayan politika araçlarını birleştiren karışımı kullanmaya devam edecektir.
TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) 1 1 Reel GSYİH (Yıllık % Değişim) 11 1. 1. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% q q) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% y y)... 1 1. 1 1. 2 2. 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 211Q1 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 211Q1 Sektörel Büyüme Hızları (%) Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektör 21 21 21 21 211 Payları I. II. III. IV. I. (%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Tarım 3.9.6 1.3.1 4.3 3.6 Sanayi 2.8 21.4 1.7 7.6 11.3 12.3 İnşaat.8 8.3 2.4 22.1 17. 14.8 Ticaret 13.8 2. 13.9 7.3 13.1 17.2 Ulaş. ve Haber. 1.2 12.1 1.4 6.9 12.9 12.2 Mali Kur. 12.2 4.4 7.3 6.3 1.3 9.1 Konut Sah.. 1.8 1.7 2.9 1.2 2.2 Eğitim 2.2 1.2.9.7.9 3.2 Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.4 4.2 2.1 1.4.7 2. Vergi Süb. 9. 17.3 13.9 8.2 13.3 17.1 GSYİH 12. 1.3.2 9.2 11. 3. 2. 1.. 1. 2. 3. Sektörel Büyüme Hızları (%) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma
Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Hızları (%) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Yer. Hanehalkı Tük. Har. Dev. Nihai Tük. Har. Gay. Safi Ser. Oluş. Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hiz. İhracatı Mal ve Hiz. İthalatı GSYİH Sektör Payları (%) 21 I. Çey 21 II. Çey 21 III. Çey 21 IV. Çey. 211 I. Çey. 73.1 7.3 3.1 4.8 8.4 11.6 9.7.6 4.7.9 3.2 6.7 26.4 16.8 28.4 29.9 42.1 33.6 3. 13. 1.4 13. 17.1 4.8 23. 17.3 31.4 34.2 49. 38.3 22.8.8 12. 1.6 4.3 7.7 31.2 21.9 19.2 16.2 2.4 26.9 12. 1.3.2 9.2 11. 4 3 2 1 1 2 3 4 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi 3 2 1 1 2 3 1 8 6 4 2 2 4 6 8 1 12 3. 2. 1.. 1. 2. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim) 3. Mar.7 May.7 Tem.7 Eyl.7 Kas.7 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 May.11 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.) TCMB İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ. 6
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi 4 3 2 1 1 2 3 4 6 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Aramalı İmalatı (Yıllık % Değ.) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%) Mayıs Ayı 21 211 Petrol Ürünleri 4.1 1.9 Tekstil 2.2 3.3 Gıda 7.8 8.1 Kimyasal Madde 19..1 Ana Metal Sanayi 1.4 4.7 Metalik Olm. Diğ. Mineral 17.1.8 Taşıt Araçları 2.8 1.2 Elektrikli Teçhizat 36.4 12.4 Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Sermaye Mali İmalati (Yıllık % Değ.) Giyim 12. 3.1 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi 7 6 4 3 2 1 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.1 Tem.1 Oca.2 Tem.2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 May.11 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 May.11 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak: OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 7
Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 7 6 6 7.4 9 8 7 6 4 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tem.11 Kaynak: TCMB Kapasite Kullanım Oranı (%) Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tem.11 Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Verilen İnşaat Ruhsatları 19,9. 17,9. 1,9. 13,9. 11,9. 9,9. 7,9.,9. 3,9. 1,9.. 8,. 7,. 6,.,. 4,. 3,. 2,. 1,.. Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 23 I 23 III 24 I 24 III 2 I 2 III 26 I 26 III 27 I 27 III 28 I 28 III 29 I 29 III 21 I 21 III 211 I Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 13. 12. 12. 11. 11. 1. 1. 9. 9. 8. Toplam Sanayide Verimlilik Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 6 4 4 3 3 PMI Endeksi Haziran Eylül Aralık Mart 6 Haziran 6 Eylül 6 Aralık 6 Mart 7 Haziran 7 Eylül 7 Aralık 7 Mart 8 Haziran 8 Eylül 8 Aralık 8 Mart 9 Haziran 9 Eylül 9 Aralık 9 Mart 1 Haziran 1 Eylül 1 Aralık 1 Mart 11 Haziran 11 Kaynak:Reuters PMI Imalat Endeksi 8
ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 2 2 1 1 Oca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tem.11 Oca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tem.11 TÜFE (yıllık % değ.) Çekirdek I Endeksi ÜFE (yıllık %değ.) TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık % değ.) Eğitim Eğlence ve Kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler, Vakıfbank.2.8 ÜFE Alt Sektörler (yıllık % değ.) Yıllık Aylık 3 3 2 2 1 1 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 May.11 Tem.11 Gıda Enerji Tüfe Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 3 3 2 2 1 1 1 26 24 22 2 18 16 14 12 1 23 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tem.11 Tarım Sanayi İmalat Sanayi Ocak 4 Haziran 4 Kasım 4 Nisan Eylül Mart 6 Ağustos 6 Ocak 7 Haziran 7 Kasım 7 Nisan 8 Eylül 8 Şubat 9 Temmuz 9 Aralık 9 Mayıs 1 Ekim 1 UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:Bloomberg 9
İTO Enflasyon Göstergeleri Türk İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 2 1 1 Oca. Tem. Oca.1 Tem.1 Oca.2 Tem.2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Tem.11 Kaynak: İTO İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi 8 6 4 2 2 4 26M1 26M4 26M7 26M1 27M1 27M4 27M7 27M1 28M1 28M4 28M7 28M1 29M1 29M4 29M7 29M1 21M1 21M4 21M7 21M1 211M1 211M4 211M7 Kaynak:Türk İş Türk İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.) Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti 1 9 8 7 6 4 1 9 8 7 6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Tem.11 12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 4 Oca.4 May.4 Eyl.4 Oca. May. Eyl. Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 May.8 Eyl.8 May.9 Eyl.9 May.1 Eyl.1 May.11 Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 1
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu 17. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 9.9 1. 2M1 2M 2M9 26M1 26M 26M9 27M1 27M 27M9 28M1 28M 28M9 29M1 29M 29M9 21M1 21M 21M9 211M1 27, 26, 2, 24, 23, 22, 21, 2, 19, Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 İşsizlik Oranı İşgücü Arzı İstihdam Edilenler, Vakıfbank İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı.. 4. 4. 3. 3. 3 2 2 1 1 3 2 1 49 48 47 46 4 44 İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (2=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, 11 18 16 14 12 1 98 96 94 92 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı İş Arayanların Sayısı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Sanayi İstihdam Endeksi 11
Kurulan Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri, 4, 4, 3, 3, 2, 2, 1, 1, 11. 113. 111. 19. 17. 1. 13. 11. 99. 97. 9. Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Kurulan Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri 12
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 1 1 2 4 6 8 1 Oca.3 Nis.3 Tem.3 Eki.3 Oca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 12 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İthalat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İhracat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6 4 14 24 34 44 4 64 74 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Cari İşlemler Dengesi (Yıllık milyon dolar) 3 1 1 3 7 9 11 Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar sağ eksen) 4 3 2 1 1 2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Tem.8 Tem.9 Tem.1 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık milyon dolar) 13
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları 11 11 1 1 9 9 8 8 7 7 6 Ara.3 Mar.4 Haz.4 Eyl.4 Ara.4 Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.6 Haz.6 Eyl.6 Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 12 11 1 9 8 7 6 4 2 1 1 1 1 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 211Q1 Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim) CNBC e Güven Endeksleri Krediler 2. 2. 1. 1... Oca.2 May.2 Eyl.2 Oca.3 May.3 Eyl.3 Oca.4 May.4 Eyl.4 Oca. May. Eyl. Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 May.8 Eyl.8 May.9 Eyl.9 May.1 Eyl.1 May.11 8 7 6 4 3 2 1 Oca.4 Nis.4 Ağu.4 Kas.4 Mar. Tem. Eki. Şub.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 Nis.7 Ağu.7 Ara.7 Mar.8 Tem.8 Eki.8 Şub.9 Haz.9 Eyl.9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 Mar.11 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı CNBC e Tüketici Güven Endeksi CNBC e Tüketim Endeksi Kaynak:BDDK 17 1 13 11 9 7 3 1 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Krediler (Yıllık % Değişim) Bireysel ve Ticari Krediler Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim) Kaynak:BDDK 14
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ 1 2 3 4 6 Bütçe Dengesi Ara.6 Şub.7 Nis.7 Haz.7 Ağu.7 Eki.7 Ara.7 Şub.8 Nis.8 Haz.8 Ağu.8 Eki.8 Ara.8 Şub.9 Nis.9 Haz.9 Ağu.9 Eki.9 Ara.9 Şub.1 Nis.1 Haz.1 Ağu.1 Eki.1 Ara.1 Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam milyar TL) 31 29 27 2 23 21 19 17 1 Bütçe Gelirleri ve Harcamaları Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam milyar TL) 6 4 3 2 1 1 2 3 Vergi Gelirleri Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1,Vakıfbank Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Vergi Gelirleri (Reel yıllık %) 7 47 37 27 17 7 3 Faiz Dışı Denge Faiz Dışı Denge (12 aylık milyar TL) Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku.. 4. 4. 3. 3. Oca. Haz. Kas. Nis.6 Eyl.6 Şub.7 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Haz.1 Kas.1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Toplam Borç Stoku (milyar TL) 38. 36. 34. 32. 3. 28. 26. 24. 22. 2. Oca. Haz. Kas. Nis.6 Eyl.6 Şub.7 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Haz.1 Kas.1 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL sağ eksen) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. 6. 1
Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 2 1 1 21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3 2 2 1 1 22 23 24 2 26 27 28 29 21 TCMB (milyar $ sol eksen) Kamu Sektörü (milyar $) Özel Sektör (milyar $) 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2.. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 3 3 2 2 1 1 Ocak 24 Nisan 4 Temmuz 4 Ekim 4 Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak 6 Nisan 6 Haziran 6 Eylül 6 Aralık 6 Mart 7 Haziran 7 Eylül 7 Aralık 7 Mart 8 Haziran 8 Eylül 8 Aralık 8 Mart 9 Haziran 9 Eylül 9 Aralık 9 Mart 1 Haziran 1 Eylül 1 Aralık 1 Mart 11 Haziran 11 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 2 1 1 Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1,Vakıfbank Reel Faiz Nominal Faiz Para Arzı 8 7 6 4 3 2 1 1 14 13 12 11 1 9 8 7 6 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Nis.1 Tem.1 Eki.1 M2 (milyar TL) M3 (milyar TL) M1 (milyar TL sağ eksen) 16 Kaynak: TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y/y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y/y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH (Yıllık) (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.6 3.6 3.2.2 9. Euro Bölgesi 2. 2.7.9 1. 11.2 Almanya 4.9 2.6.31 1. 11 Fransa 2.2 2.3 2. 1. 36. İtalya 1. 2.1 2.8 1. 13.7 Macaristan 2. 3..46 1. 42. Portekiz.6 3.3 9.87 1. 49.4 İngiltere.7 4.2 2.49. 3. Japonya 1..2 3.6.1 42.7 Çin 9. 6.4.2 6.6 1.8 Rusya 4.1 9. 4. 8.2 Hindistan 7.8 8.62 3.18 7. Brezilya 4.17 6.87 1.1 12. 113.2 G.Afrika 3.6. 2.83. 11. Türkiye 11. 6.31 2.32 6.2 96.42 Beklentiler 211 IMF Beklentisi Reel Büyüme (y/y)* Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH (Nisan 211) *Haziran 211 Gelişmiş Ülkeler 2.2 2.6*.28 7.78 12.94 Gelişmekte Olan Ülkeler 6.6 6.9* 2.66.67 33.6 Tüm dünya 4.3 4.46 ABD 2. 2.17 3.24 8.3 99.2 Euro Bölgesi 2. 2.26.3 9.9 87.28 Almanya 3.2 2.18.13 6. 8.11 Fransa 2.1 2.14 2.78 9. 87.62 İtalya 1. 1.9 3.36 8.6 12.2 Macaristan 2.8 4.8 1.4 11.46 76.63 Portekiz 1. 2.3 8.72 11.93 9. İngiltere 1. 4.2 2.42 7.83 83.3 Japonya.7.1 2.3 4.88 229.8 Çin 9.6 4.98.71 4. 17.8 Rusya 4.8 9.31. 7.3 8.4 Hindistan 8.2 7.1 3.66 68.2 Brezilya 4.1 6.26 2.8 6.7 6.71 G.Afrika 3. 4.93 4.36 24.4 39. TÜRKİYE 4.6.69 8.3 11.44 39.41 17
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 29 21 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 211 Yılsonu Beklentimiz Açıklanacak İlk Veriye Ait Beklentimiz GSYİH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 92 9 1 1 11 284 868 (211, 1Ç) GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, %) 4.8 8.9 11. (211, 1Ç) 6.1 Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Değ. Oranı (%) 9. 13.9 6.7 (Haziran 211) Kapasite Kullanım Oranı (%) 67.6 72.8 7.4 (Temmuz 211) İşsizlik Oranı (%) 13. 11.9 9.9 (Nisan 211) 1. Fiyat Gelişmeleri TÜFE (Yıllık % Değişim) 6.2 6.4 6.31 (Temmuz 211) 7.1 ÜFE (Yıllık % Değişim).93 8.87 1.34 (Temmuz 211) Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 17,1 133,88 144,13 (22.7.211) M2 494,24 87,81 663,91 (22.7.211) M3 2,674 61,88 681,36 (22.7.211) Emisyon 34,289 44,368 1,413 (22.7.211) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 7,689 8,696 98,638 (29.7.211) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 6. 1.. (4.8.211) TRLIBOR O/N 6. 6.4 7.26 (.8.211) Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 13,991 48,28 7.76 (Mayıs 211) 72, İthalat 14,928 18,3 21,6 (Haziran 211) İhracat 12,143 113,976 11,3 (Haziran 211) Dış Ticaret Açığı 38,786 71,9 1,2 (Haziran 211) 96, Kamu Ekonomisi (Milyon TL) Bütçe Gelirleri 21,6 24,28 26,686 (Haziran 211) Bütçe Giderleri 267,27 293,628 23,97 (Haziran 211) Bütçe Dengesi 2,21 39,6 3,89 (Haziran 211) Faiz Dışı Denge 986 8,697 4,6 (Haziran 211) Borç Stoku Göstergeleri Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 33. 32.8 362.7 (Haziran 211) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL) 111. 12. 133.1 (Haziran 211) Kamu Net Borç Stoku (Milyar TL) 39.8 317.4 319.9 (211 I. Çeyrek) 18
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr 312 4 7 87 Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr 312 4 84 8 Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr 312 4 84 89 Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist bilge.ozalpturkarslan@vakifbank.com.tr 312 4 84 88 Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr 312 4 84 18 Seda Meyveci Ekonomist seda.meyveci@vakifbank.com.tr 312 4 84 8 Halide Pelin Kaptan Araştırmacı halidepelin.kaptan@vakifbank.com.tr 312 4 84 83 Emine Özgü Özen Araştırmacı emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 312 4 84 87 Naime Doğan Araştırmacı naime.dogan@vakifbank.com.tr 312 4 84 86 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 312 4 84 82 Elif Artman Araştırmacı elif.artman@vakifbank.com.tr 312 4 84 9 Senem Güder Araştırmacı senem.guder@vakifbank.com.tr 312 4 84 76 İbrahim Taha Durmaz Araştırmacı ibrahimtaha.durmaz@vakifbank.com.tr 312 4 84 93 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar